Transcript dagkrant - GroenLinks

TIJD VOOR
VERANDERING
DAGKRANT
35e GROENLINKS
CONGRES
Amersfoort | 23 April 2016
DAGKRANT GROENLINKS
Amersfoort | 23 April 2016
TIJD VOOR
VERANDERING
35e Congres van GroenLinks
WAT VIND JE IN DEZE DAGKRANT
Welkom bij het 35e Congres van GroenLinks!
Deze dagkrant bevat praktische informatie en daarnaast
• de actuele versie van de agenda
4
• een plattegrond
6
• het activiteitenprogramma tijdens de lunch ‘GroenLinks à la carte’
11
• aanvulling voordracht kandidatencommissie intern
16
• de ingediende moties
17
3
AGENDA
Amersfoort | 23 April 2016
Zie “GroenLinks à la carte” voor het programma voorafgaand aan het congres
opening congres
10u15
10u25
benoeming interne kandidatencommissie
12u40
verkiezing lijsttrekker Tweede Kamer
12u45
schorsing congres, pauze
vaststelling orde van het congres
vaststelling agenda van het congres
10u20
12u30
benoeming congrespresidium
benoeming stembureau
financiën; besluit t.a.v. het vaststellen van de jaarrekening 2014
14u15
hervatting congres
14u18
behandeling van moties
voorgestelde wijzigingen van Statuten en Huishoudelijk reglement
• introductie door het Partijbestuur
10u30
14u38
• s temming over de voorstellen tot wijziging Statuten & Huishoudelijk
Reglement
vaststelling van de verantwoordingen van het Partijbestuur, de Toezichtraad, de EGP-delegatie en de fracties
verkiezingen voor de delegatie naar de Europese Groene Partij, met
• toelichting op de aanvullende voorstellen door het Partijbestuur
• stemming over de aanvullende voorstellen
10u50
Zie “GroenLinks à la carte” voor het programma tijdens de pauze
14u45
• verantwoording van de kandidatencommissie
stemming voor de plaatsen 4 t/m 7 voor de EGP Council
stemming voor de delegatie voor het EGP Congres
speech van Lyle Muns, voorzitter DWARS
verkiezing van nieuwe leden van het Partijbestuur, met
introductie en stemming voor de plaatsen 1 t/m 3 voor de EGP Council
15u20
afscheid van Bram van Ojik
15u30
speech Tineke Ceelen, voorzitter Stichting Vluchteling
15u35
speech Paul Rosenmöller
15u40 speech Jesse Klaver
16u10
sluiting congres
• introductie van de kandidaten voor het voorzitterschap
• stemming voorzitter
• introductie van de kandidaten en stemming voor de portefeuilles 11u00
• Internationaal Secretaris
• Personeel en Organisatie
• Partijontwikkeling - Externe Relaties
• Publiciteit en Campagnes
aansluitend aan het congres is er een borrel
• speech van de nieuwe voorzitter
• bedanken afgetreden partijbestuursleden
12u25
4
benoeming referendumcommissie
5
PLATTEGROND
Bar
Amersfoort | 23 April 2016
Bar
Bar
Postwagon 2A
DIEETPUNT
BarZandstraalcabine
Postwagon 2B
Postwagon 2A
DIEETPUNT
Postwagon 2B
Zandstraalcabine
audio-regie
CREPES
BAND
Garderobe
BURO DE HELLING&WERKGROEPEN
WEBWINKEL/BOEKEN
STEMKASTJES
audio-regie
CREPES
ZAAL
BAND
IN
Garderobe
PROBLEEM-STEMRECHT
BURO DE HELLING&WERKGROEPEN
VERKOOP CONSUMPTIEBONNEN
WEBWINKEL/BOEKEN
Registratie
ONTMOET DE PB-KANDIDATEN
&
Crewtoilet
Damestoilet
Herentoilet
Miva
Keuken
Wachtkamer 1
Wachtkamer 2
Kantoor
STATAFELS VRIJE IN/UITLOOP
EGP-delegatie
Wachtkamer 4
STEMKASTJES
De Droogcabine
Wachtkamer 5
Het Onderdelendepot
ZAAL
Wachtkamer 6
Het Ketelhuis
PROBLEEM-STEMRECHT
Legenda
REGISTRATIE EN GARDEROBE
VERKOOP CONSUMPTIEBONNEN
CATERINGBUFFET
Registratie
ONTMOET DE PB-KANDIDATEN
&
STATAFELS VRIJE IN/UITLOOP
EGP-delegatie
De Droogcabine
Het Onderdelendepot
IN
Crewtoilet
Damestoilet
Herentoilet
Miva
Keuken
Wachtkamer 1
Wachtkamer 2
Kantoor
Wachtkamer 4
Wachtkamer 5
Wachtkamer 6
Het Ketelhuis
Legenda
REGISTRATIE EN GARDEROBE
CATERINGBUFFET
6
7
PRAKTISCHE INFORMATIE
Amersfoort | 23 April 2016
Organisatie congres
die we daar in het gedeelte achter de voile
Controleer aan het eind van het congres goed of
Sprekerslijsten
Het Congres is georganiseerd door en staat
doeken voor hebben ingericht. Je kunt daar
je het stemkastje hebt ingeleverd! Elk verloren
Sprekerslijsten sluiten 30 minuten voor
onder leiding van het Congrespresidium van
het congres volledig volgen en meedoen
stemkastje moet door ons vergoed worden.
aanvang van het agendapunt. Dit betekent
GroenLinks.
met alle stemmingen, zowel met stemkaart
De dagvoorzitter is Eva Groen - Reijman. De
als met stemkastje.
leden van het presidium zijn: Lolke Boonstra,
• Ook in de congreszaal, als je binnen komt
dat sprekers voor de eerste agendapunten
Haal gelijk een stemkastje en wacht niet op
zich al voor de opening van het congres
de eerste stemming waarbij dat aan de orde
moeten aanmelden bij de organisatietafel.
Jaap van de Heijden, Gijs van der Kroef, Mickie
direct rechts, vind je een ruimte met
is, dat scheelt veel geren en tijdsverlies. Bij de
De organisatietafel is daartoe vanaf 9.30 uur
van de Loo, Belinda van Meerkerk, Niels Smit
staplaatsen. Ook daar kun je het congres
eerste stemming waarbij de stemming met
bemenst.
en Wouter Witteveen.
helemaal volgen en kun je stemmen.
stemkastjes aan de orde is zal de werking
Aan het begin van de agenda stelt het
• Tijdens het gedeelte in de middag met de
worden uitgelegd.
Ringleiding
presidium voor twee nieuwe leden te
speeches zullen we meer staplaatsen in de
benoemen. Naast deze mensen lopen
zaal kunnen maken. Volg de aanwijzingen
Stemmen met stemkaarten
zaal hebben we een ringleiding voor
er vandaag tientallen medewerkers en
van onze medewerkers op zodat we alle
Als je stemrecht hebt tref je in de envelop
slechthorenden.
vrijwilligers van GroenLinks rond om deze dag
beschikbare ruimte maximaal kunnen
ook een stemkaart aan. Bij veel stemmingen
mogelijk te maken en de bezoekers zo goed
benutten.
wordt die gebruikt; je steek hem op aanwijzing
Zaal en catering
van de congresvoorzitter in de lucht bij
Op diverse plaatsen op het cateringplein (zie
Stemmen met stemkastjes
“voor” of “tegen” en zij zal dan overzien of
de plattegrond) worden koffie, thee en lunch
Ruimte in de zaal
Richting de plenaire zaal, bij de voile
het voorstel is aangenomen of verworpen.
geserveerd.
Er zijn 1500 leden aanwezig op dit congres,
doeken, tref je onze collega’s aan die
Sta je in het gedeelte met staplaatsen in de
een recordaantal. In de congreszaal passen
stemkastjes uitdelen. Tegen inlevering van je
zaal of in het gedeelte met staplaatsen achter
Introductie voor nieuwe
geen 1500 stoelen, dus we hebben ook
stemkastjesbon krijg je een stemkastje. Deze
de voile doeken vóór de zaal, dan kan de
congresbezoekers
staplaatsen gecreëerd.
mag je de hele dag bij je houden en dus ook
congresvoorzitter je ook zien! Er zijn camera’s
Voor aanvang van het congres is van
• Houd er bij het plaatsnemen in de zaal
mee de zaal uitnemen. Ze werken uitsluitend
opgesteld die het beeld van de stemmers in
9.35 – 10.00 uur de introductie voor nieuwe
rekening mee direct aan te sluiten bij je
in het gedeelte achter de voile doeken en in de
die gedeelten rechtstreeks tonen op schermen
congresbezoekers in de plenaire zaal.
buren, zodat er geen enkele ongebruikte en
congreszaal. Wanneer je op het cateringplein
die op de congresvoorzitter gericht zijn. Is er
onbereikbare stoel over blijft.
in het gedeelte vóór de voile staat kun je niet
twijfel over de uitslag van een stemming met
Buddies
stemmen met de stemkastjes in verband met
stemkaarten dan volgt er een herstemming
Ben je buddy of heb je gevraagd om gekoppeld
de internetverbinding.
met stemkastjes.
te worden aan een buddy? Meld je dan om 10
mogelijk te woord te staan .
• Liever even de benen strekken, netwerken
of bijpraten? Ga dan niet in de congreszaal
zitten, maar maak gebruik van de ruimte
8
Op de eerste twee rijden in de plenaire
uur bij de Droogcabine. Daar maken we de
9
GROENLINKS À LA CARTE
koppeling tussen de aanwezige deelnemers.
partijbestuursleden op het cateringplein (zie
Naast het officiële podiumprogramma is er veel te beleven voorafgaand aan en in de pauze van
We hebben meer mensen die hebben gevraagd
plattegrond voor exacte locatie). In het eerste
het congres. Neem deel aan een inhoudelijke sessie, stel vragen aan een fractie of ga op bezoek
om een buddy dan er beschikbaar zijn. Het
deel van de middagpauze kun je op dezelfde
bij een spreekuur of kraam!
kan dus voorkomen dat je met twee of drie
plek kennismaken met de kandidaten voor de
mensen wordt opgevangen door één buddy, of
EGPcouncil en EGPcongres.
VOORAF
Consumptiebonnen
“Is er een meester in de zaal?”
Introductie voor nieuwe
Alle consumpties (zowel eten als
Juristennetwerk houdt spreekuur
congresbezoekers
Lunch
drinken) moeten worden betaald met
Stuit je in het partijwerk op juridische
Voor wie voor het eerst een congres bezoekt:
Heb je je aangemeld voor de lunch, dan
consumptiebonnen. Deze consumptiebonnen
problemen? Wil je een idee uitwerken
wat gebeurt er allemaal op zo’n dag?
tref je in de envelop die je bij binnenkomst
zijn te koop bij het entreegebied bij de
waar rechtskennis voor nodig is? Het
Kom meer te weten over spreekbonnen,
hebt gekregen een lunchbon aan in de vorm
informatiebalie. De bar neemt geen contant
juristennetwerk van GroenLinks houdt
amendementen, moties en het presidium.
van een scheurkaartje. Met deze bon kun je
geld aan. Een consumptiebon kost € 2,– .
spreekuur op het congres. Het spreekuur is
tijdens de pauze de lunch halen. Door het
LET OP: Op de locatie kan niet worden gepind.
geopend van 9.15 tot 10.15 uur.
dat we mensen die een buddy zoeken vragen
om verder met elkaar op te trekken.
scheurkaartje ben je niet verplicht alles in een
9:35 – 10.00 uur
Wachtkamer 2
keer op te halen.
Internet
De lunch bestaat uit twee broodjes, een halve
Er is een open draadloos netwerk met
wrap, fruit en iets te drinken. De lunch wordt
internettoegang. Houd anderen op de hoogte
Kennismaking kandidaten
uitgeserveerd op het cateringplein bij veertien
via Facebook of Twitter en gebruik hierbij de
partijbestuur
verschillende uitgiftepunten om lange rijen
hashtag #TijdvoorVerandering.
Maak kennis met de kandidaat-partijbe-
te voorkomen. Je kunt bonnen kopen bij de
Plenaire zaal
9:15 – 10:15 uur
stuursleden! In de foyer kun je ze in levende
informatiebalie (contant geld) om ter plekke
Parkeren
lijve spreken (maar ook veel over ze te
lunch te kopen.
De Rijtuigenloods is heel goed bereikbaar
weten komen als ze er even niet zijn).
met het openbaar vervoer. Vanaf Station
Kennismaking kandidaten
Amersfoort is het maar een paar minuten
partijbestuur + EGPdelegatie
lopen. Kom je toch met de auto dan is er ook
Voorafgaand aan het congres, tussen 9.30
voldoende parkeergelegenheid op het terrein
en 10.15 uur kunnen congresdeelnemers
van de Rijtuigenloods.
Cateringplein
9:30 – 10:15 uur
kennismaken met de kandidaat
10
11
IN DE LUNCHPAUZE
De groene ondernemende
Eerlijk werk ‘Nieuwe
leefomgeving en wat kun je
Op de koffie bij...
staat ‘De politiek moet
zekerheden voor
daarvoor doen? En wat betekent
Partijbestuur & Toezichtraad EU te bereiken. De routes van
te zien in de ontwikkeling
het voortouw nemen met
flexwerkers en zzp’ers’.
dat voor de opvattingen van
Gesprek over de verantwoording. Turkije naar Griekenland zijn
van GroenLinks en de andere
groene investeringen’. Met Met Gijs van Dijk (FNV)
GroenLinks over democratie?
Stel je vragen aan Marjolein
door de regeringsleiders van
groene partijen in West
Maurits Groen en Liesbeth
en Linda Voortman
Provincies, lokale afdelingen en
Meijer en Jenneke van Pijpen
de EU recent geblokkeerd.
Europa?
van Tongeren De laatste
‘De onzekerheid om de
werkgroepen gaan binnenkort
Wachtkamer 1
Vluchtelingen uit het Midden
dertig jaar is de CO2-uitstoot
arbeidsmarkt neemt toe. Een
met dit onderwerp aan de
12:55 – 13:30 uur
Oosten kunnen de EU nu
in Nederland niet gedaald.
steeds groter deel van het
slag. Wil je meedoen aan deze
Wat betreft duurzame energie
werk wordt verricht door
discussie en weten hoe je
Kennismaking kandidaten Met onmiddellijke ingang
Op de koffie bij...
behoort Nederland tot de
mensen zonder vast contract:
die aantrekkelijk en creatief
EGP-delegatie Maak kennis
moet er een legale route
De Tweede Kamer
hekkensluiters van Europa. De
flexwerkers of zzp-ers. Een
vorm kunt geven? Kom naar
met de kandidaten voor de
komen uit Turkije naar de
Gesprek over de
achtereenvolgende regeringen
groot deel van de flexwerkers
deze workshop van Harmen
EGP-delegatie! In de foyer kun
EU voor minimaal 500.000
verantwoording. Stel je vragen
hebben veel te veel nadruk
en zzp-ers zou graag een
Binnema en Jojanneke
je ze in levende lijve spreken
vluchtelingen per jaar.
aan Liesbeth van Tongeren,
gelegd op vrijwilligheid in het
vast(er) contract hebben. De
Vanderveen en ervaar in een
(maar ook veel over ze te weten
Zandstraalcabine
Linda Voortman en Rik
klimaatbeleid. Het is tijd dat
politiek zou deze wens naar
halfuur een voorproefje!
komen als ze er even niet zijn).
13:35 – 14:10 uur
Grashoff
er een klimaatwet komt die
nieuwe zekerheden moeten
strikte kaders stelt voor de
ondersteunen. De vraag is
energiepolitiek. En de overheid
onder meer hoe dit bereikt zou
moet een actieve groene
kunnen worden.’
Op de koffie bij...
Goede toelating voor
groenlinks Jasper Blom
Op de koffie bij...
innovatiepolitiek voeren: door
Droogcabine
De Eerste Kamer Gesprek
vluchtelingen. ‘Er
(directeur Bureau de
Europese Fractie &
12:55 – 13:30 uur
over de verantwoording. Stel je
moeten snel veilige
Helling). Leer over de
delegatie Europese Groene
vragen aan Tineke Strik, Ruard
vluchtroutes komen’
geschiedenis van GroenLinks.
Partij. Gesprek over de
onderzoek te investeren en zelf
het voortouw te nemen bij de
Postwagon 2a
12:55 – 13:30 uur
over de Middellandse Zee de
er gemeenschappelijke lijnen
Postwagon 2a
13:35 – 14:10 uur
nog nauwelijks bereiken.
Cateringplein
12:55 – 13:30 uur
Geschiedenis en
Postwagon 2b
13:35 – 14:10 uur
gedachtegoed van
noodzakelijke investeringen.
Zeggenschap: hoe doe je
Ganzevoort, Marijke Vos en
Met Eduard Nazarski
Waar staat de partij in de
verantwoording. Stel je vragen
Zandstraalcabine
dat? Werken Aan nieuwe
Frits Lintmeijer
(Amnesty International) en
context van de opkomst
aan Judith Sargentini en
12:55 – 13:30 uur
democratie. Partijbrede
Postwagon 2b
Tineke Strik. Er zijn geen of
van groene partijen in West
Mieke van der Vegt
12:55 – 13:30 uur
nauwelijks legale vluchtroutes
Europa: welke ideologie dragen
in de eigen leefomgeving
vanuit het Midden Oosten
wij gezamenlijk met onze
Hoe krijgen mensen meer
naar de EU. Vluchtelingen
Belgische, Duitse, Franse, etc.
te zeggen over hun eigen
proberen daarom met bootjes
groene vrienden uit? En zijn
discussie over democratie
12
Wachtkamer 1
13:35 – 14:10 uur
13
VERDER IN DE FOYER
BOEKENKRAAM
• GroenLinks pop-up store
• Jesse Klaver – De mythe van
De webwinkel offline! Koop hier je GroenLinks items!
het economisme
In zijn boek vertelt Jesse Klaver
• Boekenkraam Zie ons assortiment hiernaast (je kunt
alleen met contant geld betalen).
over zijn eigen achtergrond,
zijn ervaringen in de Tweede
Kamer, en over zijn verzet
• Bureau de Helling, wetenschappelijk
tegen de economisering van de
bureau GroenLinks en Hellingproef (jong
samenleving. Klaver analyseert
wetenschappelijk bureau).
waarom er in Nederland zo
Ontmoet Bureau de Helling en Hellingproef. Als denktank
weinig verandert en schetst
ontwikkelt en versterkt Bureau de Helling het groene
alternatieven voor het
gedachtegoed. Het Bureau is actief op het raakvlak
economisme. Daarmee geeft
van publiek debat, groene politiek en wetenschap.
hij een stem aan een groeiende
Hellingproef organiseert interactie en inhoudelijke
onderstroom in de samenleving.
activiteiten en bieden verdieping aan studenten en
starters die geïnteresseerd zijn in wetenschap, politiek
en debat.
• Bas Eickhout – Klimaatmores,
radicaal naar een andere norm
In Klimaatmores geeft
• Meetingpoint werkgroepen
Eickhout een kijkje achter de
Maak kennis met de verschillende werkgroepen die
schermen van de internationale
GroenLinks rijk is. Benieuwd naar de activiteiten van de
klimaatpolitiek en doet hij een
werkgroepen of geïnteresseerd om mee te praten?
boekje open over zijn ervaringen
Ga langs bij het meetingpoint!
met andere politici, lobbyisten
krachten er overwonnen moeten worden om klimaatbeleid van de grond te krijgen. Van 16.15 tot 16.45
uur signeert Bas Eickhout bij de boekenkraam op het cateringplein.
• Erica Meijers – Green values, religion & secularism
Politieke partijen zijn achtergebleven in wetenschappelijk onderzoek naar de rol van religie in politiek en
samenleving en moeten dringend serieus aandacht besteden aan de veranderende plaats van religie. In
dit boek praten politici van groene partijen uit verschillende Europese landen praten over de samenhang
tussen hun eigen levensbeschouwing en politieke visie en over de rol van religie in de publieke ruimte.
• Bas de Gaay Fortman – Moreel erfgoed
Moreel erfgoed gaat over al wat een land aan publieke moraal heeft verworven, zoals gelijke
behandeling en het discriminatieverbod. De grondwet opent daarmee. Maar anders dan ‘cultureel
erfgoed’ à la de Amsterdamse grachtengordel en de molens bij Kinderdijk is moreel erfgoed nog geen
bekend begrip. Wel zetten nationale herdenkingen en vieringen publieke beginselen en deugden af
en toe in de schijnwerpers. Bas de Gaay Fortman schetst een context van bedreigd moreel erfgoed,
zoekt aanknopingspunten voor de publieke moraal vandaag en betrekt die op de aanpak van de grote
problemen van onze tijd. Vanuit die praktijk ijkt hij het begrip ‘moreel erfgoed’.
• Mirjam de Rijk – 51 mythes over wat goed zou zijn voor de economie
Mythes over wat economie is, over werk en werkloosheid, over ongelijkheid, over de markt en de
overheid. En natuurlijk over de crisis in al haar gedaanten: de financiële crisis, de economische crisis en
de eurocrisis. Met na ieder hoofdstuk een kijk op hoe het anders zou kunnen.
en journalisten. Hij heeft zijn
• Vraag een plaatje aan en hip, hop of neurie mee met
de DJ’s van Swoolish!
belevenissen als politicus
rond het klimaatdossier bijeen
gebracht en laat zien welke
14
15
AANVULLING VOORDRACHT KANDIDATENCOMMISSIE
MOTIES
Aanvulling voordracht Kandidatencommissie Intern
MOTIE A: KOLENCENTRALES NIET
OP WARMTENET
Dit voorstel is een aanvulling op de voordracht van de Kandidatencommissie Intern (zie pagina
31 van de Congreskrant), voor het geval het Congres besluit om niet 7 maar 5 leden in de
Kandidatencommissie te benoemen. Als volgt:
Het congres van GroenLinks, in vergadering
bijeen in Amersfoort op zaterdag 23 april 2016
Toelichting voordracht aantal leden
In het geval van een afwijzing van de
Constaterende dat
Het partijbestuur stelt aan het Congres van 23
uitbreiding van kandidatencommissie draagt het
• De rechter in de Klimaatzaak van Urgenda
april a.s. een wijziging van het Huishoudelijk
Partijbestuur de volgende leden voor benoeming
heeft uitgesproken dat Nederland de
Reglement voor, voor uitbreiding van de
in de Kandidatencommissie Intern voor:
uitstoot van broeikasgassen met 25% moet
commissie van de minimaal vereiste 5 leden
• Maria Wiebosch-Steeman, als voorzitter
verlagen t.o.v. 1990 en dat sluiting van alle
naar 5-9 leden. Dit in verband met de omvang
• Irona Groeneveld, als vice-voorzitter
kolencentrales in Nederland een significant
van het werk. Tevens stelt het partijbestuur via
• Cees van Bockel
hoge bijdrage daaraan kan leveren.
een apart besluit voor deze wijziging per direct
• Edwin van Houten
in te laten gaan zodat het Congres 7 leden in
• Huri Sahin
• Er in de tweede kamer een motie is
aangenomen, die ertoe moet leiden, dat
kolencentrales zo snel als mogelijk dienen
de kandidatencommissie kan benoemen.
Zie de beide voorstellen hierover in deze
Voor een nadere toelichting op de voordracht
congreskrant (op respectievelijk pagina 13
en de individuele profielen van de kandidaten,
en 16 van de Congreskrant). Deze voorstellen
zie pagina 31 in de Congreskrant.
te worden gesloten.
• De Nederlandse glastuinbouw van mening
is, dat gebruik van kolenwarmte slecht is
worden voorafgaand aan de benoeming van de
voor het imago en de exportpositie van
Kandidatencommissie behandeld.
deze sector.
• Er geen onderscheid gemaakt kan worden
Indien het Congres akkoord gaat met deze
tussen warmte die een bijproduct is
beide voorstellen, kan het congres vervolgens
van energieopwekking in kolencentrales
per direct 7 leden in de kandidatencommissie
en warmte die opgewekt zou kunnen
Intern benoemen.
worden in kolencentrales ten behoeve
Zo niet, dan volgt een stemming over
van de warmtevraag, maar dat deze
5 plaatsen in de kandidatencommissie Intern
laatste vorm niet kan worden beschouwd
op voordracht van het Partijbestuur. In dat
als restwarmte en al helemaal niet als
geval geldt de volgende voordracht:
duurzame warmte.
• De restwarmte afgegeven door de
16
Amersfoort | 23 April 2016
modernste kolencentrales een te lage
temperatuur heeft en daarom in die staat
ongeschikt is voor het warmtenetwerk.
Overwegende dat
• Het halen van de doelen van het
klimaatakkoord van Parijs vergt, dat we
een snelle omslag naar een duurzaam
energiesysteem moeten maken.
• Kolencentrales niet passen in een
duurzaam energiesysteem en dat de
restwarmte van kolencentrales niet
duurzaam is.
• De energietransitie leidt tot een
verschuiving van centrale naar decentrale
energieopwekking en dat een grootschalig
warmtenet gevoed door kolencentrales
daar niet bij past.
• Het gebruik van kolenwarmte slecht is voor
het imago van stadswarmte.
Spreekt uit
• Dat het onwenselijk is, dat kolencentrales
worden aangesloten op het warmtenet.
En gaat over tot de orde van de dag.
Deze motie is ingediend/ondertekend door (in
alfabetische orde):
Gjalt Annega (Delft), Guido Antunes
(Schiedam), Karen Bebelaar (Rotterdam),
Alfred Blokhuizen (Spijkenisse), Huibert Boer
(Amersfoort), Judith Bokhove (Rotterdam),
17
Arno Bonte (Rotterdam), Menno Duk
kolencentrales nodig is voor de nog te bouwen
Wij zijn niet van mening, dat de warmte
(Lansingerland),Ed Gloudi (Schiedam),
miljarden kostende warmterotonde in
dan zomaar vrij moet worden gelaten, maar
MOTIE B: ASSOCIATIEVERDRAG
EU-ISRAËL
Robert Klumpes (Rotterdam), Wim Leeuwis
Zuid-Holland. Deze reactie heeft dit warm-
zien dit als een eerste stap die kan leiden
Het congres van GroenLinks, in vergadering
(Rotterdam), Cees Ottevanger (Rotterdam),
te-infrastructurele project in een kwaad
tot zo snel mogelijke (uit)sluiting van de
bijeen in Utrecht op zaterdag 23 april 2016
Berend Potjer (Den Haag), Mike Sonneville
daglicht gesteld.
kolencentrales. Twitter is geëxplodeerd met
Overwegend dat
(Rotterdam),Werenfried Spit (Rotterdam),
Toen onlangs de Tweede Kamer een motie
berichten over berekeningen, die vertellen dat
• GroenLinks veel waarde hecht aan de
Regien van Uden (Rotterdam), Amelie Veenstra
aannam die betrekking heeft op een zo snel
na sluiting de energierekening per gemiddeld
positieve invloed van associatieakkoorden
(Rotterdam), Neil Voorburg (Vlaardingen)
mogelijke uitfasering van kolencentrales,
gezin ongeveer 13 Euro omhoog gaat per jaar.
op democratie, mensenrechten en
volgde meteen een reactie uit het kamp van de
Een veelvoud daarvan kan echter worden
internationaal recht en mede daarom
Toelichting:
eigenaars van kolencentrales, dat CO2-opslag
bespaard op gezondheid, luchtkwaliteit en
een JA-campagne heeft gevoerd bij het
Deze motie is politiek inhoudelijk, maar
onder de Noordzee ineens wel technisch en
klimaat.
referendum over het associatieverdrag met
betreft een actuele situatie, zodat wij graag
financieel haalbaar was. Iets wat ze al jaren
Gezien deze recente ontwikkelingen vinden de
Oekraïne,
het congres om een uitspraak wil vragen.
hadden tegengehouden, omdat lozen in lucht
indieners het opportuun om deze motie op dit
Er is recentelijk veel gedoe rondom
en water gewoon goedkoper is. Overigens
moment in te dienen.
warmtenetten in het algemeen. Het staat
lopen we voor dit alternatief ook niet erg
buiten kijf, dat het beter is om thermische
warm.
Preadvies Partijbestuur: overnemen onder meer refererend aan het handvest
vervuiling (restwarmte opgewekt als gevolg
Kortom, energieleveranciers trekken alle
Om te voldoen aan het vonnis van de
van de VN,
van industriële processen) te gebruiken i.p.v.
registers open om de kolencentrales zo lang
rechtbank in de Klimaatzaak en de
te lozen, maar ondertekenaars van deze motie
mogelijk open te houden i.p.v. zo snel mogelijk
doelstellingen van het Akkoord van Parijs
heeft met Israël, dat Israël vrijstelt van
zijn van mening, dat dit niet een transitie naar
te sluiten. Zo lijkt het tenminste.
te behalen moeten alle kolencentrales
importheffingen naar de EU, en daaraan
een duurzame toekomst in de weg mag staan. worden gesloten. Dit is beter voor het
tegelijkertijd zulke voorwaarden verbindt,
Een paar maanden geleden werd er een
Wij zijn van mening, dat GroenLinks zich
milieu en onze gezondheid. Daarom
Constaterend dat
open brief in Trouw geplaatst getekend door
niet voor dat karretje moet laten spannen.
wil GroenLinks niet dat kolencentrales
• Israël al vele jaren de genoemde waarden
64 hoogleraren. Zij riepen op tot sluiting
Deze motie is er dan ook op gericht om
rendabel worden door ze aan te sluiten op
ernstig schendt met zijn inmiddels
van alle kolencentrales en dat daarmee de
stelling te nemen tegen het aansluiten van
een warmtenet. Als er al een afspraak is
49-jarige bezetting van Palestina, zijn ne-
klimaatdoelstelling van Parijs voor Nederland
kolencentrales op welk warmtenet dan ook,
over sluiting kunnen ze in de tussentijd
derzettingenpolitiek, de buitenrechtelijke
al bijna wordt gehaald.
zodat ze hieraan geen legitimiteit kunnen
wel warmte leveren die anders verloren
executies, collectieve straffen en vele
Als reactie gaf Eon aan, dat dit niet mogelijk
ontlenen om langer open te blijven.
gaat, maar warmtenet mag niet als
andere maatregelen ten opzichte van de
was, omdat de restwarmte opgewekt door
excuses voor openhouden worden gebruikt.
Palestijnen,
18
• in zulke associatieverdragen voorwaarden
zijn opgenomen voor het bevorderen van
de genoemde mensenrechten, daarbij
• de EU al vanaf 1995 een associatieverdrag
19
• GroenLinks in haar verkiezingsprogram-
zorgwekkend en de urgentie van maatregelen
MOTIE C: TURKIJE
Turkije verantwoordelijkheid dragen voor
ma heeft staan dat dit associatieverdrag
zoals opgenomen in ons verkiezingsprogram-
Het congres van GroenLinks, in vergadering
het handhaven van mensenrechten en de
met Israël moet worden opgeschort zolang
ma stijgt.
bijeen in Utrecht op zaterdag 23 april 2016
toepassing van de het VN-Vluchtelingen-
Constaterende dat
verdrag
het doorgaat het internationaal recht te
schenden,
Ondertekenaars (in alfabetische volgorde):
• volgens de berichtgeving bij de
Roept de GroenLinks fracties in de Tweede
Stan Bakker, Sietske de Boer, Karel van
onderhandelingen van de EU met de
Kamer en het Europese Parlement op
ernst zijn toegenomen, waardoor anno
Broekhoven, Nichol Brummer, Frea Dooremaal,
Turkse regering over de vluchtelingencrisis
• er bij de regering en de Europese
2016 bijvoorbeeld bijna dagelijks Palestijnse
Jos van Dijk, Els Dijkstra, Hessel Dijkstra,
wel is gesproken over financiële
Commissie op aan te dringen dat bij
jongeren worden doodgeschoten door
Sietse de Haan, Tiny Hannink, Christian
tegemoetkomingen, het EU-lidmaatschap
toekomstige diplomatieke stappen de
Israëlische militairen,
Jongeneel, Wim Lankamp, Hans Metz,
van Turkije en de opheffing van de
handhaving van de mensenrechten,
Kathinka Minzinga, Karin Neijenhuis, Addie
visumplicht, maar niet over de schending
de rechtvaardige behandeling van
verdrag sinds het tot stand komen van het
Niesthoven, Lilian Peters, Frank Rijnders,
van de mensenrechten in het land
vluchtelingen en de hervatting van
verkiezingsprogramma daardoor alleen
Jan Schaake, Rosien van Toor, Tom Vasseur,
Overwegende dat
het vredesproces met de Koerden als
maar groter geworden is,
Maurice Voogd, Tom van der Wal, Hannie
• in het huidige Turkije het naleven van de
voorwaarden worden gesteld voor verdere
• deze schendingen gestaag in aantal en
• de noodzaak tot het opschorten van het
• onze vertegenwoordigers zich actief
inzetten voor het doorvoeren van de etiket-
Wieles, Kemal Yildiz, Berivan Yildiz, Koen van
mensenrechten onder grote druk staat
Zon
waardoor het land voor vluchtelingen niet
teringsrichtlijn, het opschorten of opzeggen
samenwerking met Turkije
en gaat over tot de orde van de dag.
als veilig beschouwd kan worden
Toelichting:
van het associatieverdrag met Israël en het
Preadvies Partijbestuur: Overnemen
erkennen van de staat Palestina,
De fracties in de Tweede Kamer en
noemenswaardige tegenspraak doorgaat
Het is voor GroenLinks onaanvaardbaar dat
Spreekt uit
het Europees Parlement nemen deze
met vergaande aantastingen van de
Nederland en de EU bij deze deal uitsluitend
• dat het blij is met deze inzet van de
motie over. Helaas is de situatie in
persvrijheid, het ontslaan en vervolgen van
inzetten op het terugdringen van de
Israël de afgelopen tijd verslechterd.
kritische journalisten
toestroom van vluchtelingen naar Europa
fracties,
• de Turkse regering zonder
Roept de fracties op
Het Israëlisch regeringsbeleid verhardt
• de ingezette lijn onverminderd voort te
en is in toenemende mate in strijd met
woordelijkheid draagt voor het heropleven
handhaving van de mensenrechten en een
het internationaal recht. Vandaar dat de
van het conflict met de Koerden, tot op
rechtvaardige behandeling van minderheden
fracties alle reden zien om de ingezette lijn
heden geen tekenen heeft laten zien dat ze
en vluchtelingen in Turkije.
voort te zetten. De motie steunt de fracties
het vredesproces wil hervatten
zetten,
En gaat over tot de orde van de dag
Toelichting:
De situatie in Israël/Palestina is onverminderd
20
in dit voornemen.
• de Turkse regering, die een grote verant-
terwijl men zich niet bekommert om de
Spreekt uit
• dat alle betrokkenen, Nederland, de EU en
21
Deze motie is ondertekend door (in alfabetische
volgorde):
Stan Bakker, Sietske de Boer, Karel van
Broekhoven, Nichol Brummer, Nesip Can,
Frea Dooremaal, Jos van Dijk, Els Dijkstra,
Hessel Dijkstra, Sietse de Haan, Tiny
Hannink, Christian Jongeneel, Kees Kalkman,
Wim Lankamp, Ben Ligteringen, Hans
Metz, Wim Minnaard, Kathinka Minzinga,
Jeanine Molleman, Karin Neijenhuis, Addie
vluchtelingendeal die met Turkije is
gesloten. De samenwerking met Turkije
moet gericht zijn op handhaving van
mensenrechten, goede behandeling
van vluchtelingen aan beide zijden en
hervatting van het vredesproces. De
fracties weten zich gesterkt door deze
motie om hierop te blijven aandringen bij
de regering en de Europese Commissie.
• De discussie over het onvoorwaardelijk
basisinkomen aanhoudt, en tot een
arbeidsmarkt en dit op te nemen in het
brede maatschappelijke discussie over
concept verkiezingsprogramma,
de sociale zekerheid en de veranderende
arbeidsmarkt en economie heeft geleid,
• GroenLinks-afdelingen vaak lokaal
aanjager zijn van initiatieven rondom
onvoorwaardelijk basisinkomen,
• In het verkiezingsprogramma het streven
naar experimenten met regelvrije bijstand
basisinkomen,
en experimenten met het onvoorwaardelijk
• Deze lokale initiatieven geïnspireerd zijn
Turgut, Tom Vasseur, Maurice Voogd, Tom van
Het ware kunstwerk: een wond die geneest.
verder aan kan sluiten bij deze lokale én
der Wal, Hannie Wieles, Kemal Yildiz, Berivan
(Chr. J. van Geel, Het zinrijk)
internationale maatschappelijke beweging,
Yildiz, Koen van Zon
De fracties in de Tweede Kamer en het
MOTIE D: ONVOORWAARDELIJK
BASISINKOMEN ALS
ONVERMIJDELIJKE UTOPIE
Europees Parlement nemen deze motie
Het congres van GroenLinks, in vergadering
over. Onze volksvertegenwoordigers
bijeen in Amersfoort op 23 april 2016
stellen het belang van mensenrechten
Constaterende dat:
én van het vluchtelingenverdrag voorop.
• Er op het congres van 2015 twee
Zij merken daarbij op dat de Europese
moties zijn aangenomen, de motie
lidstaten ook verplichtingen hebben jegens
gelijkwaardige participatie en de motie
migranten, asielzoekers en vluchtelingen,
experimenteerruimte basisinkomen,
• GroenLinks in 2015 het manifest ‘naar
lidstaten momenteel hun toezeggingen tot
een sociale bijstand’ heeft gelanceerd,
onder meer herverdeling niet nakomen.
en de waardeverandering ‘het gaat om
Daarom zijn zij zeer kritisch over de
mensen, niet om cijfers’ leidend heeft
geïntroduceerd,
22
te plaatsen in lijn met experimenten
regelvrije bijstand en onvoorwaardelijk
• Dat GroenLinks als politieke vereniging
Rijnders, Jan Schaake, Rosien van Toor, Avnu
en dat het laakbaar is dat de Europese
• De experimenten regelvrije bijstand
basisinkomen op te nemen.
door de ideologie over het basisinkomen,
Niesthoven, Nevin Özütok, Lilian Peters, Frank
Preadvies Partijbestuur: Overnemen
zekerheid en de veranderende
En roept de Tweede Kamerfractie op:
• De gemeentelijk experimenteerruimte
omtrent regelvrije bijstand en OBI
Voorts overwegende dat:
verder uit te breiden bij zowel Sociale,
• Historisch gezien GroenLinks verbonden
Binnenlandse als Economische Zaken,
is aan de idee van het onvoorwaardelijk
En gaat over tot de vernieuwende basisorde
basisinkomen,
van de dag.
• Desondanks GroenLinks op dit
Deze motie is ingediend door:
moment geen heldere visie heeft op het
De leden van de volgende afdelingen van
onvoorwaardelijk basisinkomen,
GroenLinks:
• GroenLinks bij uitstek de ideeënpartij is
Tytsjerksteradiel; Brigitta Scheepsma,
die ideologie vertaalt naar de praktijk, en
Leeuwarden; Jan Atze Nicolai, Renkum;
de discussie rondom het onvoorwaardelijk
Charlotte de Roo, Amsterdam; Rutger Groot
basisinkomen hier een voorbeeld van is,
Wassink, Amsterdam; Femke Roosma,
Roept het bestuur van GroenLinks op:
Amsterdam; Jasper Groen, Nijmegen; April
• De visie op het onvoorwaardelijk
Ranshuijsen, Nijmegen; Lisa Westerveld,
basisinkomen te verbinden met
Utrecht ; Heleen de Boer, Oldenzaal; Sandor
gelijkwaardige participatie, sociale
Löwik, De Fryske Marren; Matthijs Sikkes-van
23
den Berg, Bloemendaal; Meindert Fennema,
heeft iedereen recht op dit basisinkomen,
experimenteerruimte voor gemeenten uit te
waardeverandering ‘het gaat om mensen, niet
Hollands Kroon; Jan Eichhorn, Lelystad;
ongeacht de vraag of hij/zij betaald werk
breiden naar andere ministeries, naast Sociale
om cijfers’. De motie is in lijn met deze visie
Sjaak Kruis, Loppersum; Dirk van Impe, verricht. Het basisinkomen moet hoog
Zaken.
tegen het economisme en voor compassie in
Heerenveen; Gerrie Rozema, Franekeradeel;
genoeg zijn om fatsoenlijk van te leven
Iedereen weet dat een volledig basisinkomen
politiek en samenleving.
Botte Ouderkerken, Sudwest Fryslan; Angeline
(Bijvoorbeeld de Nibud norm).1 De inzet
niet morgen ingevoerd kan worden. Laten we
Ook internationaal zijn er discussies over
Kerver, Sudwest Fryslan; Peter Bijker, Assen;
is bestaanszekerheid voor iedereen, meer
het daarom ook niet op die manier benaderen
bestaanszekerheid en basisinkomen. Proeven
Laura Punt, Hilversum; Jan Kastje, Maastricht;
gelijkwaardigheid tussen betaald werk en
met cijfers en rekensommen. Het gaat om een
in verschillende landen, en een referendum in
Gert-Jan Krabbendam, Nuth; Louis de Rijk,
zorgtaken, en het vereenvoudigen van de
ideaal en een visie die hoop biedt: we zijn vóór
Zwitserland.
Gulpen; Marion van der Kleij, Ooststellingwerf;
sociale zekerheid. De veranderende zorg en
en we gaan ervoor. Tegen het economisme en
GroenLinks laat een enorme kans liggen
Gerda Koopman, Velsen; Iskandar Sitompul,
arbeidsmarkt, de toenemende onzekerheid,
vóór een lonkend perspectief van compassie
wanneer we niet het initiatief houden in de
Weststellingwerf; Gertrud van Leeuwen,
én de groeiende kloof tussen arm en rijk,
en vertrouwen: bestaanszekerheid voor
discussie en proeven rond het basisinkomen.
Kampen; Nieke Jansen, Smallingerland; Piet
‘werkend’ en ‘niet-werkend’ noopt ons te
iedereen.
GroenLinks is tegen het economisme, en voor
de Ruiter, Haarlem ; Daphne Huysse, Zwolle;
zoeken naar een nieuwe sociale structuur.
Als we nuchter kijken naar ons sociale stelsel
bestaanszekerheid!
kunnen we nu al op termijn iedereen in
Patrick Rijke, Zwolle; Michiel van Harten,
Zwolle; Jac van Santen, Apeldoorn; Marcel van
GroenLinks heeft een historische
Nederland economische bestaanszekerheid
De motietekst spreekt verder voor zich.
der Maal
verbondenheid met het basisinkomen. Dat is
geven. Dat lijkt alleen maar een kwestie
Brigitta Scheepsma en Jan Atze Nicolai
niet toevallig. De ideeën en de discussie rond
van goede verdeling, vertrouwen,
Toelichting
het basisinkomen raken diepere essenties
elkaar bestaanszekerheid gunnen. Deze
Op het congres van februari 2015 zijn
en waarden van waaruit wij van GroenLinks
vooronderstelling kunnen we middels proeven
Preadvies Partijbestuur: niet overnemen. De
twee moties aangenomen, namelijk
doorgaans politiek bedrijven: duurzame
onderzoeken. En na onderzoek kunnen we
indieners is aangeraden deze motie aan te
‘experimenteerruimte basisinkomen’
vernieuwing, nieuwe economie, verbinding,
streven naar deze (of een andere) vorm van
houden.
en ‘gelijkwaardige participatie’. De
het belang van een gemeenschap, en het
vernieuwd vertrouwen en zekerheid.
Zowel het partijbestuur als de Tweede
laatstgenoemde omvat een duurzame visie
herstel van de wond van wantrouwen tussen
onder de idee van het onvoorwaardelijk
overheid en burger, én burgers onderling.
Er zijn ook nu al veel lokale initiatieven van
motie.
basisinkomen.
Het is een breed politiek thema dat alle
GroenLinks afdelingen om een socialere
Er is een breed gevoel binnen onze partij
Onder een basisinkomen verstaan wij een
terreinen van de samenleving omvat.
bijstand of OBI te onderzoeken, en de proef op
dat sociale zekerheid anders moet.
onvoorwaardelijke geïndividualiseerde
Vandaar dat we nu ook aan de Tweede
de som te nemen.
Rechtvaardiger, socialer, met waardering
inkomensgarantie, die van overheidswege
Kamerfractie vragen om te proberen de
GroenLinks heeft in 2015 een manifest
voor participatie in de brede zin. Lokale
wordt verstrekt. Vanaf een bepaalde leeftijd
1 Vrij
gelanceerd over ‘sociale bijstand’, met de
fracties werken daaraan in de vorm van
ontleend aan Bram van Ojik, Basisinkomen, van veenland
Kamerfractie vindt dit een sympathieke
naar gidsland
24
25
een regelvrije bijstand, daarbij gesteund
verkiezingscongres. Daarover kunnen
door onze Tweede Kamerfractie. Deze
de indieners in overleg gaan met de
experimenten met de bijstand worden door
programmacommissie. Kortom, het
sommige lokale GroenLinks-fracties gezien
partijbestuur en de Tweede Kamerfractie
als opmaat naar een onvoorwaardelijk
vragen de indieners om de motie aan te
basisinkomen, maar door andere fracties
houden. Als zij dat niet doen, moet de
alleen geplaatst in het kader van een
motie op dit moment worden ontraden.
sociale bijstand of een voorwaardelijk
onvoorwaardelijk basisinkomen is de partij
zeer verdeeld. In de partijbrede discussie
is aan de leden gevraagd of er een
onvoorwaardelijk basisinkomen ingevoerd
moet worden. 40% was het eens of heel erg
eens met de stelling. 37% was het niet eens
of helemaal niet eens.
Het partijbestuur wil recht doen aan de
uitkomsten van de partijbrede discussie.
Het partijbestuur wil die partijbrede
discussie eerst een passend vervolg
geven door de programmacommissie
de uitkomsten van de discussie te laten
verwerken in het verkiezingsprogramma. Dat zal worden voorgelegd aan de
leden en besproken op het eerstvolgende
26
• Het daarmee moeilijk is de belangen
MOTIE E: INSTELLING
OMBUDSPERSOON VAN
TOEKOMSTIGE GENERATIES behartigen, Goudriaan, Noortje Blokhuis, Willemijn Kadijk,
Overwegende dat;
Iris Nibbering, Gjalt Annega, Ammarens
• Het recht op duurzame ontwikkeling en
Veeneman, Max de Blank , Bas van Veen,
een gezond leefmilieu verankerd ligt in
•H
et instituut van een ombudspersoon kan
leiden tot betere naleving en bewaking van
dit recht, • Verschillende landen (e.g. Canada, Wales,
bijeen in Amersfoort op zaterdag 23 april 2016;
instituten hebben opgericht die meekijken
Constaterende dat;
met of bescherming bieden aan de rechten
• Haagse politiek vaak gefocust is op de orde
van toekomstige generaties,
Spreekt uit dat; • GroenLinks voorstander is het opnemen
generaties soms te makkelijk vergeten
van het recht op duurzame ontwikkeling
wordt,
en een gezond leefmilieu in de grondwet
• Mensen in alles wat ze nu doen, het leven,
en het instellen van een ombudspersoon
de welvaart en het welzijn van toekomstige
voor toekomstige generaties om deze
generaties beïnvloeden,
grondrechten te bewaken,
• Op dit moment de belangen van
toekomstige generaties nog onvoldoende
meewegen in besluitvormingsprocessen, • Het recht op duurzame ontwikkeling en
een gezond leefmilieu nog niet verankerd
Christa van IJzendoorn
de Grondwet van meer dan 100 landen
Hongarije, Nieuw-Zeeland) al met succes
• Daarbij de belangen van toekomstige
(vicevoorzitter politiek DWARS), Frank De Jong,
Harm Bult, Fiep Cleassens, Arie Poels, Etienne
Het congres van GroenLinks, in vergadering
van de dag, Lyle Muns (voorzitter DWARS), Femke Nijsse
van toekomstige generaties adequaat te
wereldwijd, basisinkomen.
Over de invoering van een
ligt in de Nederlandse Grondwet, Preadvies Partijbestuur: Overnemen
De Tweede Kamerfractie neemt de motie
over. Het beleid van vandaag heeft een
grote impact op toekomstige generaties.
In het politieke debat voert de waan van
de dag vaak de boventoon en blijven
lange termijngevolgen onderbelicht. Dat
zou goed een plek kunnen krijgen in de
grondwet. En een onafhankelijk instituut
als de genoemde Ombudspersoon kan een
belangrijke rol spelen in het bewaken van
de belangen van toekomstige generaties. Onze fractie heeft hier al eerder voorstellen
voor gedaan en ziet deze motie als
ondersteuning.
Roept de Kamerfractie op om;
• De ombudspersoon voor toekomstige
generaties nogmaals kracht bij te zetten in
haar parlementaire werk.
En gaat over tot de orde van de dag. 27
MOTIE F: ‘MEER EUROPESE
DEMOCRATIE BEGINT BIJ BETER
ONDERWIJS’
Constaterende dat:
• Er binnen de EU (Europese Unie) steeds
meer beslissingen worden genomen
die voor burgers van groot politiek en
maatschappelijk belang zijn;
• Europese verdragen sinds vorig jaar
referendabel zijn en er dus directe
beslismacht bij de Europese burger is
komen te liggen;
• Uit onderzoek blijkt dat 36% van de
Nederlandse jongeren verklaart geen
onderwijs over de EU te hebben gehad 1;
•D
oor jongeren zelf, bij monde van de
NJR (Nederlandse Jeugdraad) en JOB
(Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs),
klemmend verzocht wordt om beter
onderwijs over de werking van de Europese
Unie2.
Overwegende dat:
• Er zowel binnen als buiten GroenLinks een
sterke roep is om een meer democratisch
besluitvormingsproces op het niveau van
de Europese Unie;
• Het voor ieder individu noodzakelijk is
kennis te hebben van het politieke systeem,
om op betekenisvolle wijze invulling te
28
kunnen geven aan zijn of haar politieke
rechten;
• Het visiestuk “Onderwijs 2032” in de
voorliggende versie, ondanks de ontstane
achterstand en de lobby van de NJR, geen
stappen zet om beter onderwijs over de EU
te bewerkstelligen;
• Dit, samen met het perspectief op een
nieuwe Minister van Onderwijs na de
aankomende Tweede Kamerverkiezingen,
maakt dat het nu meest opportuun is het
onderwerp te agenderen.
Spreekt uit:
• Beter onderwijs over de werking en
de geschiedenis van de Europese Unie
noodzakelijk te vinden, ter politieke
emancipatie van (jonge)burgers.
Roept de Tweede Kamerfractie op
• Zich in te zetten voor wettelijke
van de lesstof/methoden. c: aanpassing van de
Preadvies Partijbestuur: Overnemen
eindtermen. Dit alles heeft betrekking op de
De Tweede Kamerfractie onderschrijft
vakken Maatschappijleer(en wetenschappen),
het door indieners toegekende belang
Geschiedenis, Aardrijkskunde en eventueel
over de geschiedenis van de Europese
Economie/Management en Organisatie.
Unie. Het is belangrijk dat leerlingen
leren hoe de Europese Unie werkt en hoe
Deze motie is ingediend door de leden van de
besluitvorming tot stand komt. Het leren
Europawerkgroep:
over de werking van de Europese Unie is op
Okke Mostard, David Westsson, Hilda
dit moment onderdeel van de kerndoelen
Passchier, Sjoerd Stoffels, Sonja Muusses, Jos
in het primair en voortgezet onderwijs. van Dijk , Koen van Zon, Michiel van der Sijs,
GroenLinks erkent de veelgehoorde klacht
Frea van Dooremaal, Nicol Brummer, Nik
van leraren dat er teveel en te gedetailleerd
Riesmeijer, Tom van der Wal, Bas Roufs, Jan
van bovenaf wordt opgelegd hoe zij hun
Jaap Berkhout, Sietse de Haan, Tom Vasseur,
lessen moeten invullen. De fractie deelt
Paul Smits, Emilia Silivestru.
wel de wens van de indieners dat bij de
En door de voorzitters (als vertegenwoordigers)
herziening van het onderwijscurriculum
van de werkgroepen Onderwijs en
de aandacht voor de eu goed verankerd
Internationale Samenwerking, respectievelijk:
is. De fractie stelt aan het congres voor
Esmee Admiraal, Margit Timmen
om deze motie over te nemen met dien
verstande dat het gaat om algemene
verankering van beter onderwijs over de
leerdoelen. werking en geschiedenis van de Europese
Unie.
En gaat over tot de orde van de dag.
Toelichting:
Om tot beter onderwijs over de EU te komen
dienen drie beleidsmaatregelen in samenhang
te worden genomen a:(bij)scholing van
docenten op dit specifieke punt. b: aanpassing
1 EenVandaag
(2014). “Onderzoek: Europese!verkiezingen”. Geraadpleegd via
http://www.eenvandaag.nl/uploads/doc/Rapport%20Europese%20verkiezingen.pdf (11april 2016).
2 NJR
(2015) “Europa in de klas” geraadpleegd via
http://jongerenvertegenwoordigers.nl/documenten/visiestuk_europa_in_de_klas_-_jvs_ez_njr_job_9_mei_2015_.pdf (11 april 2016)
29
MOTIE G: ARTIKEL 1 VAN DE
GRONDWET
En roept op:
gevestigde maatschappelijke organisaties
• De Tweede Kamerfractie van GroenLinks
een soortgelijk verzoek te doen om Artikel
Het congres van GroenLinks, in vergadering
om via de minister van onderwijs te
1 prominent in publieke ruimten zichtbaar
bijeen in Utrecht op zaterdag 23 april 2016.
bevorderen dat kennis over in het bijzonder
te maken;
Constaterende dat:
Artikel 1 van de grondwet daadwerkelijk in
En gaat over tot de orde van de dag.
• Artikel 1 van de Grondwet der Nederlanden
de (basis-) onderwijsdoelstellingen wordt
Deze motie is ingediend/ondertekend door:
opgenomen;
afdeling GroenLinks Zutphen
stelt dat:
‘Allen die zich in Nederland bevinden,
Joram van Donk (voorzitter bestuur), Victor
worden in gelijke gevallen gelijk behandeld.
om via de minister van Wonen en
Boldewijn (fractievoorzitter), Patricia Withagen
Discriminatie wegens godsdienst,
Rijksdienst te bevorderen dat in alle
(wethouder), Christina Oosterhoff, André
levensovertuiging, politieke gezindheid, ras,
Rijksgebouwen met publieksfuncties
Putker, Liza Luesink, Martine Westerik, Sylvie
geslacht of op welke grond dan ook, is niet
Artikel 1 prominent en letterlijk ‘in beeld’
Uenk, Patrick Reeuwijk, Judith Fonteijn,
toegestaan”;
komt voor publiek;
Mariëlle Haneveld, Tamara Moor, Jaap Meijer,
• Het politieke en maatschappelijke debat
• Aan de huidige provinciale fracties van
ook met betrekking tot de vluchtelin-
GroenLinks een initiatiefvoorstel/motie in
genproblematiek deels is verhard en
te dienen om Artikel 1 prominent in beeld
ontspoord, zeker ook als het gaat om
te brengen in de hal van Provinciehuizen
Artikel 1 van de Grondwet;
en andere provinciale overheidsgebouwen;
Overwegende dat:
• Iedere burger van Nederland tekst en
betekenis van Artikel 1 behoort te kennen;
• GroenLinks als partij in alle geledingen
• Aan de gemeenteraadsfracties van
GroenLinks voor de volgende verkiezingen
van maart 2017 in hun gemeenten een
initiatiefvoorstel/motie in te dienen
een politieke en maatschappelijke bijdrage
om tenminste in de hal van stad-/
moet willen leveren aan het indringend
gemeente huizen Artikel 1 prominent
‘in beeld’ brengen en aan de orde stellen
in beeld te brengen en in andere
van Artikel 1 ter verdere bewustwording
relevante gemeentelijk gebouwen met
en gebruik in het leven van alle dag en
publieksfuncties;
ter versterking van de rechtsstaat en
democratie;
30
• De Tweede Kamerfractie van GroenLinks
• Via de Colleges van B&W aan de scholen/
universiteiten en andere relevante lokaal
zichtbaar is. We vinden echter dat alle
provinciale en lokale fracties en colleges
van B&W zelf de vrijheid moeten hebben
om invulling te geven aan dit streven. We
willen dat niet van bovenaf opleggen.
De fractie deelt wel dat de inhoud en
betekenis van artikel 1 van de Grondwet
expliciet aandacht verdient in het
onderwijs. De fractie denkt dat dit belang
door de programmacommissie kan worden
meegewogen, ook zonder een aangenomen
motie.
Eva van Boxem, Jelis van Leeuwen, Irene
Kleinrensink.
Preadvies Partijbestuur: Niet overnemen
De Tweede Kamerfractie en het
partijbestuur onderschrijven het door
Afdeling Zutphen toegekende belang
aan artikel 1 Gw. Het Gelijkheids- en
non-discriminatiebeginsel zijn essentiële
fundamenten van de Nederlandse
samenleving. Net als de afdeling Zutphen
vinden de fracties en het Partijbestuur
dat dit artikel zo goed mogelijk gekend
en nageleefd moet worden. Het is mooi
om te zien dat het artikel op steeds meer
plekken, zoals in het stadhuis van Zutphen,
31
MOTIE H: PROFESSIONALISERING
VERSLAGLEGGING
CONGRESMOTIES
Het congres van GroenLinks, in vergadering
Ruyssenaars (Lid van de Werkgroep landelijk
stand van zaken van de verdere afwikkeling
van de afdeling Nijmegen), Ronaldo Nobel (Lid
van de moties. Daar hoort een inzichtelijk,
partijdemocratie en de betrokkenheid van
van de Werkgroep landelijk van de afdeling
toegankelijke afhandelingsagenda bij. Nu
de leden ten goede komt,
Nijmegen), Joris Leijten (Actief lid afdeling
is het vaak een heel gezoek om erachter
te hanteren,
• een transparant motieopvolgsysteem de
bijeen in Utrecht op zaterdag 23 april 2016
Roept het Partijbestuur op om
Nijmegen), Petra Ybeles Smit (Bestuurslid
te komen wanneer een bepaalde motie is
Constaterende dat
• Een openbaar en transparant
netwerk Chronisch Zieken en gehandicapten),
ingediend en wat ermee is gebeurd. En het
motieopvolgsysteem te maken, waarin
Frans de Krijger (Juristennetwerk GroenLinks),
lijkt af en toe of er moties onbedoeld in de
minimaal wordt vermeld de originele
André Dumont (Bestuurslid afdeling
vergetelheid raken.
motietekst, de uitslag van de stemming
Nijmegen), Stefan Falke (Bestuur van PAL
veel moeite doen om hun zorgen of ideeën
op het congres en een update hoe het met
GroenLinks), Marcia Dijkstra (Bestuur van PAL
Zoals een motie uit juni 2012 ingediend door
over onderwerpen die hen na aan het hart
de concrete uitvoering van de betreffende
GroenLinks), Thewis Kooistra. (Bestuur van
Kleurrijk Platform, Feministisch Netwerk
liggen, binnen de partij om te zetten in een
motie staat. Liefst met terugwerkende
PAL GroenLinks), Jochem Knol (GrienLinks
en GroenLinks Plus, die het partijbestuur
motie tijdens een congres,
kracht, maar in ieder geval met ingang
voorzitter), Rebecca Slijver (Bestuurslid
opriep om op korte termijn een discussie
vanaf dit congres.
GrienLinks), Matthijs Sikkes-Van den Berg
te starten die moest leiden tot hernieuwde
• congresmoties een van de vitale
onderdelen zijn van de partijdemocratie en
• actieve en betrokken leden van GroenLinks
• er geen openbaar verslag wordt gedaan
van stemmingsuitslagen van ingediende
En gaat over tot de orde van de dag.
(Actief lid in Friesland), Brigitta Scheepsma
visie op arbeidsmigratie, die positief werd
moties,
Deze motie is ingediend/ondertekend door:
(Actief lid in Friesland), Joop van der Heide
gepreadviseerd. De Permanente Programma
Carin Hereijgers (Lid van de Werkgroep
(Bestuursmedewerker GrienLinks Friesland
Commissie en de partijraad zouden bij de
gemonitord wordt door de Toezichtraad,
landelijk van de afdeling Nijmegen), Wanda
uit Harlingen), Rocco Piers (Fractievoorzitter
vormgeving en besluitvorming betrokken
maar dat dit voor indieners van moties en
Pelt (Kleurrijk Platform), Jan Atze Nicolai
afdeling Amsterdam Zuid), Jan Kok (Afdeling
worden, maar dat is niet gebeurd voor zover
andere GroenLinks leden niet inzichtelijk is
(Fractievoorzitter PAL GroenLinks)
Amsterdam Zuid), Claudia Lipschitz (Afdeling
na te gaan. Ook wordt de uitwerking van de
Petra Snelders (Kleurrijk Platform),Sandra
Amsterdam Zuid), Marian van Beek (Afdeling
meermalen ingediende motie ‘bevorderen
om erachter te komen of en wanneer
Grep (Kleurrijk Platform), Daphne Meijer
Amsterdam Zuid).
van diversiteit’ met de mond beleden, maar
er al eens een motie over een bepaald
(Kleurrijk Platform), Jeremy Bierbach
onderwerp is ingediend en hoe het met de
(Kleurrijk Platform), Dilek Odabasi-Seker
Toelichting indieners:
daar nog te weinig van. Hetzelfde geldt voor
uitvoering van moties staat,
(Kleurrijk Platform), Ufuk Kahya
Het Congres en de daar met meerderheid
de twee moties gerelateerd aan basisinkomen,
Overwegende dat
(Fractievoorzitter afdeling Den Bosch),
aanvaarde moties zijn belangrijke
die vorig jaar ingestemd zijn. Vandaar op dit
• het in vrijwel elk democratisch orgaan
Louis Laros (Afdeling Loon op Zand), Sjors
instrumenten van actieve ledenparticipatie.
congres een nieuwe motie.
in ons land gebruikelijk is om openbare,
Slaats (Afdeling Waalwijk), Sandra van
Het moet dus voor de hand liggen dat de
transparante manieren van motieopvolging
den Udenhout (Afdeling Waalwijk), Jan
leden geïnformeerd blijven worden over de
• de opvolging van moties weliswaar
• dat het daardoor zeer lastig is voor leden
32
concreet merken de diversiteitswerkgroepen
33
Met een simpel en toegankelijk volgsysteem
MOTIE I: ROZELINKS EUROPRIDE
Spreekt uit
Levert, Gerrit Duits, Tania Barkhuis, Dirk van
van congresbesluiten kunnen de leden op
Het congres van GroenLinks, in vergadering
Dat GroenLinks tijdens en in de aanloop naar
Bergen, Marie-Christine van der Gronde.
de hoogte blijven van de voortgang van
bijeen in Utrecht op zaterdag 23 april 2016.
Europride2016 zichtbaar moet zijn als partij
de uitvoering ervan en kan op volgende
Constaterende dat
die zich inspant voor LHBT rechten in Europa.
congressen worden gerapporteerd welke
Nederland dit jaar de gastheer is voor de
En roept het Partijbestuur en lokale afdelingen
moties zijn afgehandeld en welke nog in
Europride2016, de Europese Gaypride, die in
op om
behandeling zijn.
Amsterdam zal worden gehouden.
Tijdens de Europride een regenboog vlag aan
Deze gehouden zal worden van 23 juli tot en
de gevel van het partijbureau te hangen of een
Preadvies Partijbestuur: Overnemen
met 7 augustus 2016.
andere regenboogvlagactie te organiseren.
Het partijbestuur hecht net als de indieners
RozeLinks dit jaar weer meevaart met de
Tijdens de Europride op de website een
van de motie aan de transparantie over het
Canalparade, onderdeel van de Europride,
regenboogvlag te laten zien.
beleid dat wordt gevoerd naar aanleiding
met een boot die als thema artikel 13 van de
De mogelijkheden te onderzoeken om
van congresmoties. We werken al met
Europees verdrag (anti discriminatie artikel)
middelen beschikbaar te stellen om een
een intern volgsysteem en het is een goed
heeft, een artikel dat gebaseerd is op het
aantal LHBT-activisten tijdens de Europride
idee om dit toegankelijk te maken voor de
verdrag van Amsterdam.
2016 naar Nederland te laten komen om,
leden. We zullen hier vanaf dit congres
Overwegende dat
o.a. door mee te varen op de Rozelinks/
zorg voor dragen. Daarnaast zullen we erop
Overwegend dat GroenLinks zich sinds haar
GroenLinks Canalparade boot, samen met ons
toezien dat de verslagen van ieder congres
oprichting heeft ingezet voor gelijke rechten
de aandacht te vestigen op een nog altijd zeer
(inclusief uitslagen van stemmingen) die
voor de LHBT gemeenschap.
nodige strijd.
worden gemaakt onder verantwoordelijk-
Er binnen Europa nog steeds vele landen
En gaat over tot de orde van de dag.
heid van het congrespresidium, op dezelfde
zijn waar mensen niet vrij zijn om voor hun
locatie beschikbaar zijn. geaardheid of gender identiteit uit te komen.
Deze motie is namens RozeLinks ingediend en
Een Gaypride nog steeds niet in alle
ondertekend door:
landen van Europa mogelijk is of een
Rocco Piers, Irene Kingma, Savannah Koolen
vanzelfsprekendheid is.
Carlien Groeneweg, Rick Vermin, Wanda Pelt
Dat de Europride2016 een prachtig platform
Simone Plantinga, Mariska Min, Bas Groen,
biedt om een politiek statement te maken over
Rosalie Smit, Micha Mos, Aisha Schol, Fem
de noodzaak van gelijke rechten voor iedereen
Korsten, Bram Gerrits, Rosely van de Vooren,
binnen een vrij Europa.
Suzanne Vrielink, Nicole van der Waart, Anouk
34
Preadvies Partijbestuur: Overnemen
Het partijbestuur vindt ook dat gelijke
rechten voor de LHBT gemeenschap,
en de mogelijkheid om die rechten
ook te genieten, erg belangrijk zijn en
dat al decennia zijn voor GroenLinks.
In dat opzicht vinden we het initiatief
van RozeLinks om mee te varen met de
Canalparade zeer waardevol. De motie van
RozeLinks biedt concrete en aansprekende
manieren om de betrokkenheid van
GroenLinks verder uit te dragen rond de
Europride 2016 en het partijbestuur neemt
de motie daarom graag over.
35
DOE MEE
VOOR
VERANDERING
Bijna zomer; tijd om naar buiten te gaan, de
zinnen te verzetten, het gras te ruiken en... tijd
om GroenLinks te laten groeien. Doe jij mee?
Er zijn veel mensen die verandering willen en
GroenLinks een interessante partij vinden. Wij
willen ze laten weten wat GroenLinks doet.
Daarom voeren wij een ‘grassroots’ campagne
waarmee we iedereen die verandering wil gaan
bereiken. En jij kan daar een cruciale rol in
spelen.
Word GroenLinks ambassadeur
Ken jij mensen die ook verandering willen?
Vraag ze hun mailadres te geven op onze site.
Samen voor tijd voor verandering.
GroenLinks
Postbus 8008
3503 RA Utrecht
www.groenlinks.nl