Transcript τευχος 36 - απριλιος 2016 - Ιερά Μητρόπολη Αρκαλοχωρίου

«Τό δέ τέλος, πάντες ὁμόφρονες, συμπαθεῖς, φιλάδελφοι, εὔσπλαγχνοι, φιλόφρονες,
μή ἀποδιδόντες κακόν ἀντί κακοῦ ἤ λοιδορίαν ἀντί λοιδορίας, τοὐναντίον δέ εὐλογοῦντες,
εἰδότες ὅτι εἰς τοῦτο ἐκλήθητε, ἵνα εὐλογίαν κληρονομήσητε».
(Α΄ Πετρ. 3, 8-9)
ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙΟΥ ΚΑΣΤΕΛΛΙΟΥ & ΒΙΑΝΝΟΥ
ΤΕΥΧΟΣ 36 - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016
ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ ΕΠΙ ΤΩ ΑΓΙΩ ΠΑΣΧΑ
†ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ
ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ-ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ ΤΩ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ, ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΞΩΣ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
περιεχόμενα
• Πατριαρχική Απόδειξις επί τω Πάσχα
Οικουμενικού Πατριάρχη Κυρίου Κυρίου Βαρθολομαίου ................................................. 3
• Πασχάλιον Μήνυμα Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη
Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα........................................................... 5
• Η επίσημη θέση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης
στο φλέγον θέμα της καύσης των νεκρών ............................................................................ 7
• Η εν Κρήτη Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας
εν έτει σωτηρίω 2016................................................................................................................... 10
• «Εξ αφορμής της Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας»
Αρχιμ. Βασιλείου Ιβηρίτη Προηγουμένου Ιεράς Μονής Ιβήρων.................................... 13
• Ενθρόνιση Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γερασίμου .. 17
• Τρισάγιο στον τάφο του Γέροντος Ευμενίου
Πανιερ. Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεοφύτου ...................................................................... 18
• Είκοσι έτη εν Κυρίω ανάπαυσης μακαριστού Μητροπολίτη Ρεθύμνης
και Αυλοποτάμου κυρού Θεοδώρου Τζεδάκη ......................................................................20
• ΕΠΙΚΑΙΡΑ ..................................................................................................................................... 23
• Δράσεις Κέντρου Αλληλεγγύης και Κοινωνικής Συνοχής ............................................. 33
• Δωρεές ........................................................................................................................................... 34
ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙΟΥ ΚΑΣΤΕΛΛΙΟΥ & ΒΙΑΝΝΟΥ
ΤΕΥΧΟΣ 36ο Ιανουάριος-Απρίλιος 2016
Εκδότης: Ιερά Μητρόπολη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου
Πολιτιστικό Πολύκεντρο, 703 00 Αρκαλοχώρι Ηρακλείου
Τηλ.: 28910 22042 - 22069 fax: 28910 24612 e-mail: [email protected] www.imakb.gr
Υπεύθυνος Έκδοσης: Πρωτοπρ. Δημήτριος Καπελλάκης, Γραμματέας Ι. Μητροπόλεως
Επιμέλεια Κειμένων-Έκδοσης: Αρχιμ. Ιερόθεος Χιώτης
Εξώφυλλο: Η Ανάσταση του Χριστού, Ιερός Ναός Ευαγγελισμού Θεοτόκου,
Κοιμητήριο Ενορίας Κασσάνων Πεδιάδος, τοιχογραφία αγνώστου αγιογράφου, 13ος αι.
Οπισθόφυλλο: Ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς
Σελιδοποίηση: Μαυρογιάννη Ελευθερία
Εκτύπωση: Γραφικές Τέχνες ΤΥΠΟΚΡΕΤΑ Γ. Καζανάκης Δ/χοι ΑΒΕ
ΒΙ.ΠΕ. Ηρακλείου Κρήτης - τηλ. 2810 382800 e-mail: [email protected]
To παρόν έντυπο είναι έκδοση του Επίσημου Δελτίου
της Εκκλησίας Κρήτης «Απόστολος Τίτος» και διατίθεται δωρεάν.
Τα ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν τις απόψεις των συντακτών τους.
Χειρόγραφα δεν επιστρέφονται.
Αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
λοκαρδίως σας απευθύνομεν από της έδρας του Οικουμενικού Πατριαρχείου τον
χαρμόσυνον χαιρετισμόν «Χριστός Ανέστη!». Η Ανάστασις του Χριστού είναι το
κέντρον της Ορθοδόξου Πίστεώς μας. Χωρίς την Ανάστασιν η πίστις ημών είναι
«κενή» (Α’ Κορ. ιε΄, 14). Ο Θεός Λόγος με την Ανάστασίν Του αφθαρτοποίησε και εθέωσε
τον τετραυματισμένον και αμαυρωμένον από την αμαρτίαν κατ᾿ εικόνα Θεού πλασθέντα
άνθρωπον, και έδωκεν εις αυτόν και πάλιν την δυνατότητα του καθ᾿ ομοίωσιν, του
οποίου απεστερήθη δια της παρακοής.
Τι σημαίνει, όμως, η εορτή του Πάσχα, η νίκη της ζωής κατά του θανάτου, μέσα εις
ένα κόσμον βίας και πολέμων, εν ονόματι μάλιστα της θρησκείας και του Θεού;
Πολλοί σοφοί προσεπάθησαν να εξεύρουν λύσιν εις το πρόβλημα του θανάτου και
να το υπερβούν δια διαφόρων θεωριών. Ημείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί εορτάζομεν την
ανάστασιν του Χριστού εκ των νεκρών και κηρύσσομεν ευθαρσώς την κατάργησιν του
θανάτου. Γνωρίζομεν ότι χορηγός της ζωής είναι ο Λόγος του Θεού, εν τω Οποίω «ζωὴ
ἦν» (Ιωάν. α’, 4). Έχομεν την χαροποιόν εμπειρίαν της Εκκλησίας, ότι ενικήθη ο θάνατος
δια της Αναστάσεως του Χριστού. «Χαρᾶς τὰ πάντα πεπλήρωται, τῆς ἀναστάσεως τὴν
πεῖραν εἰληφότα». Αυτή η πίστις καταυγάζει όλας τας εκφάνσεις της εκκλησιαστικής
ζωής, συμπυκνούται δε εν τη Θεία Ευχαριστία. Το γεγονός ότι εις τον χριστιανικόν
κόσμον κυρίως η Ορθόδοξος Εκκλησία διέσωσε
την Θείαν Ευχαριστίαν ως κέντρον της ζωής
και της πνευματικότητός της είναι αρρήκτως
συνδεδεμένον με το ότι η Ανάστασις είναι ο πυρήν της πίστεως, της λατρείας και του εκκλησιαστικού ήθους. Δια τον λόγον τούτον η ευχαριστιακή λειτουργία είναι πάντοτε πανηγυρική και χαρμόσυνος και συνδέεται πρωτίστως
με την Κυριακήν, την ημέραν της Αναστάσεως
του Κυρίου.
Η πλέον συγκλονιστική έκφρασις και ερμηνεία της Αναστάσεως και της καινοποιητικής
δυνάμεώς της είναι η εικών της καθόδου του
Κυρίου ημών Ιησού Χριστού εις τον Άδην όπως
την θαυμάζομεν εις την ενταύθα Μονήν της
Χώρας. Ο Κύριος της δόξης κατελθών μέχρις
Άδου ταμείων και συντρίψας τας Πύλας αυτού,
αναδύεται νικηφόρος συνανιστών εαυτώ τον
Αδάμ και την Εύαν, ολόκληρον δηλαδή το ανθρώπινον γένος απ᾿ αρχής και μέχρι των Εσχά-
Ο
3
των. «Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καὶ γῆ καὶ τὰ καταχθόνια». Η κτίσις διαβαίνει από το ζοφερόν βασίλειον του θανάτου εις το ανέσπερον φως της Βασιλείας του
Θεού. Ο πιστός, Αναστάσεως κοινωνός, καλείται να κηρύξη το Ευαγγέλιον της εν Χριστώ
ελευθερίας «ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς» (Πράξ. α΄, 8).
Η Μήτηρ Εκκλησία, βιούσα το μυστήριον του σταυρού και της ανα-στάσεως συγχρόνως, μας καλεί σήμερον να «προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι» και να «συνεορτάσωμεν Πάσχα
Θεοῦ τὸ σωτήριον».
Διότι, δια της Αναστάσεως του Σωτήρος εγίναμεν ένας λαός η ανθρωπότης˙ ηνώθημεν
εις εν σώμα. Με τον Σταυρόν και την Ανάστασίν Του ο Χριστός εθανάτωσεν οριστικώς
την υπάρχουσαν έχθραν. Τοιουτοτρόπως, η Ορθόδοξος Εκκλησία μας, η Μια, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, είναι η Εκκλησία της συμφιλιώσεως των πάντων, η
Εκκλησία της αγάπης προς πάντας, φίλους και εχθρούς. Όλοι συμφιλιωμένοι, πλήρεις
νέας ζωής, ζωής αληθινής, γινόμεθα συμπολίται των αγίων και οικείοι του Θεού (πρβλ.
εφ. β΄, 15-20).
Ατυχώς, σήμερον η τρομοκρατία, οι πόλεμοι και γενικώτερον η αφαίρεσις της ζωής
ανθρώπων συνεχίζονται. Ο θρήνος και η αγωνία των θυμάτων, διαδιδόμενοι μάλιστα
ταχύτατα δια των συγχρόνων τεχνολογι-κών μέσων, διασχίζουν την ατμόσφαιραν και
σπαράσσουν την καρδίαν μας. Δια τούτο οι ηγέται της ανθρωπότητος, πολιτικοί και
πνευματικοί και εκκλησιαστικοί, έχομεν καθήκον και χρέος αγάπης να ενεργώμεν παν
ό,τι ενδείκνυται δια την αποφυγήν αυτών των εκρύθμων καταστάσεων.
Εν μέσω αυτού του σημερινού «κόσμου του παραλόγου», ημείς οι Ορθόδοξοι χριστιανοί
καλούμεθα να δώσωμεν την καλήν μαρτυρίαν της αγάπης και της προσφοράς προς τον
συνάνθρωπον, αγάπης και μόνον.
Το Πάσχα δεν είναι δια τους Ορθοδόξους πιστούς μια στιγμιαία απόδρασις από την
στυγνήν πραγματικότητα του κακού εν τω κόσμω, είναι η ακλόνητος βεβαιότης ότι ο
θανάτω θάνατον πατήσας και αναστάς εκ νεκρών Χριστός είναι μεθ᾿ ημών «πάσας τὰς
ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματ. κη΄, 20).
Αυτό, τέκνα και αδελφοί, είναι και εφέτος το αναστάσιμον μήνυμα του Αγιωτάτου
Αποστολικού και Πατριαρχικού Οικουμενικού Θρόνου, του Ιερού της Ορθοδοξίας Κέντρου, προς όλους τους συνανθρώπους μας: ότι ανέστη Χριστός και κατήργηται το κράτος
του θανάτου˙ το κράτος της εξουσίας του ισχυρού επί του αδυνάτου˙ και ότι μόνον «ζωὴ
πολιτεύεται» και αγάπης θαλπωρή και ελέους άβυσσος και Χάριτος ακενώτου του Αναστάντος Χριστού, η οποία καλύπτει πάσαν την οικουμένην, απ᾿ άκρου εις άκρον˙ αρκεί
οι άνθρωποι να κατανοήσωμεν ότι ο Ιησούς Χριστός είναι το φως το αληθινόν και ότι εν
αυτώ ζωή ην, και η ζωή ην το φως των ανθρώπων (πρβλ. Ιωάν, α΄, 3-4). Αυτό είναι το μήνυμα ημών προς πάντας τους πολιτικούς και πνευματικούς ηγέτας του κόσμου τούτου.
Δεύτε, λοιπόν, λάβετε, φως εκ του ανεσπέρου φωτός του Φαναρίου, το οποίον, ως
φως Χριστού, ως φως αγάπης, φαίνει πάσι˙ και εν Αυτώ «σκοτία οὐκ ἔστιν οὐδεμία»
(πρβλ. Α΄ Ιωάν. α΄, 5). Ας ενωτισθώμεν, αδελφοί και τέκνα, ο Ευαγγέλιον τούτο της
χαράς και της αγάπης και ας απαλύνωμεν οι Ορθόδοξοι τον πόνον της συγχρόνου ανθρωπότητος, με την ιδικήν μας αγάπην και θυσίαν.
Δόξα τω χορηγώ της ζωής, τω δείξαντι το φως και την αγάπην και την ειρήνην εις
τον κόσμον και εις ένα έκαστον των ανθρώπων προσωπικώς, δόξα τω Βασιλεί της δόξης
Ιησού Χριστώ, τω Νικητή του θανάτου και αρχηγώ της ζωής.
Φανάριον, Άγιον Πάσχα ,βις´
† Ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος
διάπυρος προς Χριστόν Αναστάντα ευχέτης πάντων υμών.
4
Πασχάλιον Μήνυμα
Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Aρκαλοχωρίου,
Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα
Προς το ευσεβές πλήρωμα της καθ' ημάς Ιεράς Μητροπόλεως
«Πάσχα πάντας ἁγιάζον πιστούς»
Η Ανάσταση του Κυρίου. Έργο αδελφών Φωκάδων μέσα 15ου αιώνα,
Ι. Ναός Εισοδίων της Θεοτόκου Σκλαβεροχωρίου Πεδιάδος.
λέξη «Πάσχα» σημαίνει την διάβαση. Από την αιχμαλωσία του κόσμου του κακού
και της αμαρτίας διαβαίνουμε, περνάμε και εισερχόμεθα εις τον δρόμο της ελευθερίας του Αναστάντος Χριστού, εις τον κόσμο της αγιότητας.
Οι χριστιανοί καλούμαστε καθημερινά να διαβούμε, να περάσουμε, να απέλθουμε
από την δουλεία της αμαρτίας και του κακού και να εισέλθουμε, να γευθούμε και να
καταστούμε κοινωνοί της αγιότητας του Αναστάντος Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Να
προσπεράσουμε με την αναστάσιμη μετάνοια και προσευχή μας την αμαρτία, δια να
προσλάβουμε την αγιαστική χάρη της Αναστάσεως, του Πάσχα.
Τα εμπόδια, οι πειρασμοί και οι δοκιμασίες αυτής της πορείας, αυτής της διαβάσεως,
είναι πολλά και πάμπολλα. Διότι εις την κτιστή φύση μας, εις την υπόσταση του καθενός
μας, αλλά και εις ολόκληρη την κτιστή πραγματικότητα του σύμπαντος κόσμου το
κακό αυξάνεται και οι πειρασμοί πλεονάζουν. Όμως, ο άκτιστος Τριαδικός Θεός, η χάρη
του Αναστημένου Χριστού, η αγάπη του Θεού και Πατρός και η κοινωνία του Αγίου
Η
5
Πνεύματος εκφράζουν το καλό και οδηγούν εις την αγιότητα, η οποία πολεμείται από
τις δυνάμεις του πονηρού. Από τον πειρασμό.
Όλα τα δεινά που ζούμε, γνωρίζουμε και παρακολουθούμε, είναι το κακό. Είναι
έργο των δυνάμεων εκείνων που μάχονται το αγιαστικό έργο του Αναστάντος Κυρίου
ημών Ιησού Χριστού και τους πιστούς χριστιανούς. Οι πόλεμοι με τις χιλιάδες των χιλιάδων ανθρώπων, που διώκονται από τις προγονικές τους εστίες, που σκοτώνονται
και τραυματίζονται, που γίνονται πρόσφυγες και μετανάστες, οι πτωχοί και νεόπτωχοι
εις την χώρα μας, εις την Ευρώπη και εις ολόκληρη την γη, η καταστροφή που καθημερινά υφίσταται το περιβάλλον μας, η συσσώρευση του πλούτου εις τους ελαχίστους,
ενώ την ίδια ημέρα και ώρα πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν από ασθένειες, από πείνα ή
ζούν στερούμενοι, πολλές φορές και του άρτου του επιούσιου, όλα αυτά αποτελούν την
υλοποίηση του κακού από τις δυνάμεις του πονηρού που αντιμάχονται τον Αναστάντα
Κύριό μας. Όμως, αδελφοί μου, «θανάτου ἑορτάζωμεν νέκρωσιν», διότι «Ἀνέστη Χριστός
καί πεπτώκασι δαίμονες».
Κύριος του κόσμου και της ιστορίας είναι ο Αναστάς Θεάνθρωπος Χριστός. Ο Αναστάς Κύριός μας ενυλώνει το καλό, την αγάπη, την πνευματική και κοινωνική ειρήνη,
την καταλλαγή και την συγχώρηση. Ο Χριστός αναστήθηκε δια να διαλύσει το σκότος
του ψεύδους και την οδύνη της κακίας. Από το κενό μνημείο της Αναστάσεως εκπηγάζει
το ανέσπερον και ακατάλυτον φως, που αγιάζει τον άνθρωπο, ο οποίος λαμβάνει φως
«ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου φωτός». Αυτό το φως της Αναστάσεως θεραπεύει πνευματικά την
καρδιά του κάθε χριστιανού και σύνολη την ανθρώπινη πορεία, η οποία αγιαζόμενη
Χριστοποιείται, Χριστοκεντρίζεται καί λυτρώνεται από το κακό, την αμαρτία και τον
πειρασμό. Εν μετανοία και προσευχή, εν ταπεινώσει και αυτομεμψία, ας εισέλθουμε
εις τον δρόμο της Αναστάσεως, ο οποίος μας οδηγεί εις τα έργα της αγάπης και της αλληλεγγύης.
Προς τούτο θα ήθελα, αυτή την βραδιά της Αναστάσεως, να εκφράσω τις εγκάρδιες
ευχαριστίες μου εις τους κληρικούς της Μητροπόλεώς μας, εις τα εκκλησιαστικά μας
συμβούλια, προς τους εθελοντές και τις εθελόντριες και εις όλους τους χριστιανούς και
τις χριστιανές της εκκλησιαστικής μας Επαρχίας, διότι με περίσσευμα αγάπης, πολλές
φορές μάλιστα εκ του υστερήματός Σας, βρεθήκατε και καθημερινά ήσασταν αλληλέγγυοι σε μετανάστες, σε πρόσφυγες, αλλά και εις εμπερίστατους ομοεθνείς μας.
Μέσω της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, σε συνεργασία μετά των δήμων και των δημάρχων
μας, μετά των συλλόγων και άλλων φορέων, συμπαρίστασθε με τρόφιμα, με φάρμακα,
με ρουχισμό, αλλά και με χρήματα εις το κοινωνικό έργο της Εκκλησίας. Ο αδελφόθεος
Ιάκωβος μας αναφέρει εις την Καινή Διαθήκη ότι «ἡ πίστις χωρίς τῶν ἔργων νεκρά
ἐστιν» (2,20) και ότι «ἡ γάρ κρίσις ἀνέλεος τῷ μή ποιήσαντι ἔλεος κατακαυχᾶται ἔλεος
κρίσεως» (2,13), δηλαδή «εις την τελική κρίση δεν θα υπάρχει έλεος δι’ αυτόν που δεν
έδειξε ευσπλαχνία. Δια τον εύσπλαχνο όμως η τελική κρίση θα είναι θρίαμβος».
Πατέρες και αδελφοί, Χριστιανοί και Χριστιανές, δια του ελέους του Κυρίου μας,
«Πάσχα πάντας ἁγιάζον πιστούς».
Χριστός Ανέστη, Αληθώς Ανέστη!
Αυτού η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Άγιον Πάσχα 2016
Διάπυρος προς τον αναστάντα Χριστόν ευχέτης πάντων Υμών
†Ο Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου
ΑΝΔΡΕΑΣ
6
Η επίσημη θέση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου
της Εκκλησίας Κρήτης
στο φλέγον θέμα της καύσης των νεκρών
ον τελευταίο καιρό παρακολουθήσαμε να γίνεται έντονη συζήτηση για την καύση
των νεκρών, η οποία απασχόλησε και απασχολεί την Εκκλησία διότι είναι ξένο
προς την διδασκαλία Της.
Γι’ αυτό η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης αφουγκραζόμενη την
ανησυχία του πιστού λαού του Θεού και προς αποφυγήν συγχύσεων, συνήλθε σε συνεδρία την Πέμπτη 31 Μαρτίου με κύριο θέμα το ανακύπτον πρόβλημα της καύσης των
κεκοιμημένων σωμάτων και εξέδωσε την παρακάτω εγκύκλιο, η οποία αναγνώσθηκε
σε όλους τους Ιερούς Ναούς της Κρήτης, κατά την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών, της Σταυροπροσκυνήσεως.
Τ
Προς
τους Αιδεσιμωτάτους Κληρικούς, τους Οσιωτάτους Μοναχούς
και τον ευσεβή Λαό της Εκκλησίας Κρήτης
Αγαπητοί αδελφοί, παιδιά της Εκκλησίας,
Βρισκόμαστε ήδη στο μέσον της πορείας της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής και η
Αγία μας Εκκλησία λιτανεύει τον Τίμιο Σταυρό, για την πνευματική ενίσχυση του πιστού
λαού Της, ο οποίος προσμένει την Ανάσταση του Κυρίου. Η προσκύνηση του Σταυρού,
κατά την πορεία προς το Άγιο Πάσχα, υπενθυμίζει τη Σταυρική Θυσία του Κυρίου, «ὑπέρ
τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς» (Ιω. 6,51).
Η Ορθόδοξη εμπειρία, το θεμέλιo της σταυροαναστάσιμης ζωής, δεν βρίσκεται στην
ανακούφιση συναισθημάτων μιας ιδεολογικής χριστιανικής πρόσληψης ή εντός της διαπάλης της αποδεικτικότητας, των απόψεων και των διαφοροποιήσεων των διαφόρων διδαγματιστών, αλλά εντός της κατά χάριν σχέσης με τον Ιησού Χριστό και το συνάνθρωπο.
Ο Τίμιος Σταυρός είναι αναμφίβολα το ιερό σύμβολο της Εκκλησίας που προϋποθέτει
τρόπο ζωής ωραιότητας και εσωτερικής σχέσης με τον Πανάγαθο Θεό και δεν αποτελεί
ένα νεκρό διακριτικό σημείο μιας ιδέας κάποιας μερίδος ανθρώπων, οι οποίοι ονομάζονται
χριστιανοί.
Τίποτα στον εσωτερικό πνευματικό αγώνα, δεν ατενίζεται ως δήλωση ομάδας, κάποιας
αόριστης μεταφυσικής προοπτικής. Η αγιοπατερική Ορθόδοξη Παράδοση και ζωή, στο
βάθος της, όχι μόνο κατανοεί, αλλά ζει με τη μετάνοια και ορά κατά χάριν εντός της αγιάζουσας Εκκλησίας, η οποία αγάλλεται «εἰ μή ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ
Χριστοῦ» (Γαλ. 6,14), δηλαδή, «παρά μόνο στο σταυρό του Κυρίου μας Ιησού Χριστού».
Το βίωμα της εκκλησιαστικής ζωής, θεωρούμενο όπως παραπάνω, δηλαδή μέσω της
μένουσας κατάστασης της χάριτος και όχι μέσω της πρόσκαιρης επικράτησης της μίας ή
της άλλης εξωτερικής προτίμησης, που γέννησε το φρόνημα του σύγχρονου εγωκεντρισμού,
δεν διαιρεί, αλλά ενώνει. Η Εκκλησία το αντλεί από το ταμείο της χάριτός Tης και για το
λόγο αυτό δεν δέχθηκε, ούτε δέχεται τον μανιχαϊστικό διαχωρισμό ψυχής και σώματος.
Το θέμα της σύγχρονης απαξίωσης του ανθρωπίνου σώματος με την καύση του, θυμίζει
την υποτίμηση του σώματος από αιρετικές διδασκαλίες παρελθόντων αιώνων, που θεωρούσαν το σώμα ως «δεσμωτήριο» της ψυχής. Αντίθετα, η Ορθόδοξη Παράδοση, σέβεται
ομοίως το σώμα με την ψυχή, το αγιάζει, το μυρώνει, το σαβανώνει, το μοιρολογεί, το δια-
7
βάζει και το ενταφιάζει, με τιμή και ιερή εξόδια ακολουθία, για να επιστρέψει εις «γῆν ἐξ
ἧς ἐλήφθη» (Γεν. 3,19).
Η εσχατολογική προοπτική που ανοίγεται για τον χριστιανό με τη διαβεβαίωση του
Κυρίου, ότι όποιος πιστεύει σε Εκείνον, «κἄν ἀποθάνη ζήσεται» (Ιωάν. 11,25), εκφράζεται
ενδεικτικά με την παράδοση του ενταφιασμού, όπου τα σώματα «καθεύδουν» στον τάφο
και αναμένουν την ανάσταση, κατά το πρότυπο του Ιδίου, ο οποίος σταυρώθηκε, ενταφιάσθηκε και αναστήθηκε. Γι᾿ αυτό και ο Ιερός Χρυσόστομος υπογραμμίζει ότι οι χώροι ενταφιασμού των κεκοιμημένων ονομάζονται «κοιμητήρια», διότι «οἱ τετελευτηκότες καί
ἐνταῦθα κείμενοι, οὐ τεθνήκασιν, ἀλλά κοιμῶνται καί καθεύδουσιν» (P.G. 49, 349).
Επιπροσθέτως, τα Ιερά Λείψανα των Αγίων, τα οποία μυροβλύζουν και ευωδιάζουν,
επιτελούν θαύματα και προμηνύουν την Ανάσταση (Αγ. Συμεών Νέος Θεολόγος), αγιάζουν
τον τόπο και όσους βρίσκονται σε αυτόν (Μέγας Βασίλειος), κατατίθενται στην Αγία Τράπεζα του Ιερού Θυσιαστηρίου, στους Ιερούς Ναούς, καταδεικνύουν με τον πλέον περίτρανο
τρόπο, όχι μονάχα την ιερότητα του ανθρωπίνου σώματος, μέσω των Ιερών Μυστηρίων
της Εκκλησίας, αλλά και τη σπουδαιότητα της πράξεως του ενταφιασμού στη ζωή της.
Η Αγιογραφική και Πατερική Παράδοση της Εκκλησίας μας, οι διαχρονικές και αιώνιες
αξίες της, το λειτουργικό βίωμα των χριστιανών με τις ποιμαντικές προεκτάσεις του, καθώς επίσης και τα Ιερά Λείψανα των Αγίων, καταδεικνύουν τον σεβασμό του σώματος και
την ιερότητά του, υποδεικνύουν δε στον χριστιανό τη στάση που θα πρέπει να τηρεί για τη
διαφύλαξή του.
Επί πλέον, ο ενταφιασμός του σώματος, οι περιθανάτιες και μεταθανάτιες φροντίδες
των συγγενών, οι επισκέψεις στο μνήμα του προσφιλούς τους προσώπου στο Κοιμητήριο,
λειτουργούν θεραπευτικά προς τους πιστούς και συντελούν στην πνευματική οικοδομή
τους, καθώς αναλογίζονται το πεπερασμένο της ανθρώπινης ύπαρξης και αναστοχάζονται
την προοπτική της εν Χριστώ Αναστάσεως. Ιδιαιτέρως τα Ιερά Μνημόσυνα επιτελούνται
σε τακτές χρονικές στιγμές, που έχουν καθορισθεί από την Ιερά Λειτουργική Παράδοση
της Εκκλησίας, για την ανάπαυση των κεκοιμημένων, όπως ακριβώς και η μνημόνευσή
τους στην Ιερή Πρόθεση της Εκκλησίας, κατά τη Θεία Λειτουργία.
Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης, με αφορμή τη γενικώτερη προβληματική που αναφύεται κατά διαστήματα, ως προς το ζήτημα της καύσεως των νεκρών,
σπεύδει να υπενθυμίσει προς το φιλόθεο πλήρωμά της, ότι η μακραίωνη Εκκλησιαστική
Παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, το λειτουργικό Της βίωμα, καθώς επίσης τα στοιχεία
που συνάγονται από τις τοπικές παραδόσεις της Μεγαλονήσου, μαρτυρούν υπέρ του ενταφιασμού και όχι υπέρ της καύσεως των σωμάτων.
Μαζί με αυτά η Τοπική μας Εκκλησία αισθάνεται την ανάγκη να επισημάνει προς
κάθε άνθρωπο της Μεγαλονήσου, ότι σέβεται τις διάφορες επιλογές, αλλά προτρέπει και
για την επίσκεψη σε κάποιο Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου υπάρχουν και εκτίθενται λάρνακες των αρχαίων προπατόρων μας Μινωϊτών, οι οποίες μαρτυρούν περίτρανα ότι δεν
έκαιγαν τα σώματα, αλλά τα τοποθετούσαν μέσα σ’ αυτές με τιμές σπονδών, φέροντες τα
σώματα σε εμβρυακή στάση, για να επιστρέψει το σώμα στη γη, στην ίδια θέση που ήλθε
ως έμβρυο στην κοιλία της μητέρας που το γέννησε. Το ίδιο καθώριζε και ο Αρχαιοελληνικός
Πολιτισμός, όπου η ταφική φροντίδα και η απόδοση τιμής στα νεκρά σώματα ήταν πράξη
ιερή. Ο Πολιτισμός μας είναι πολιτισμός ταφής και όχι καύσεως ή λήθης των ανθρωπίνων
σωμάτων.
Ευλαβείς χριστιανοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Με τη Συνοδική μας αυτή Εγκύκλιο, η Εκκλησία της Κρήτης υπενθυμίζει στους Ορθόδο-
8
ξους Κρήτες ότι, το διαχρονικό λειτουργικό βίωμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, μας καλεί
να σταυρώσουμε το θέλημα του εγωϊσμού, μάλιστα σε καιρούς ποικίλων ακαταστασιών
και να τιμήσουμε αγόγγυστα την Παράδοση της Εκκλησίας, η οποία παραγγέλλει τον ενταφιασμό και όχι την καύση των νεκρών.
Σύμφωνα με τη μακραίωνη Ιερά Παράδοση της Αγίας μας Εκκλησίας, το λειτουργικό
της βίωμα, την πολιτισμική κληρονομιά της Μεγαλονήσου, προτρέπομε τους χριστιανούς
να αποφεύγουν πράξεις, οι οποίες αντιστρατεύονται το σώμα και δεν οικοδομούν (Α’ Κορ.
10, 23· 6, 12).
Ο Απόστολος Παύλος σημειώνει: «οὐδείς γάρ ποτέ τήν ἑαυτοῦ σάρκα ἐμίσησεν ἀλλά
ἐκτρέφει καί θάλπει αὐτήν, καθώς καί ὁ Κύριος τήν ἐκκλησίαν, ὅτι μέλη ἐσμέν τοῦ
σώματος αὐτοῦ, ἐκ τῆς σαρκός αὐτοῦ καί ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ» (Εφ. 5, 29-30), δηλαδή,
«κανείς ποτέ δε μίσησε τη δική του σάρκα, αλλά την τρέφει και την περιθάλπει καθώς
και ο Χριστός την εκκλησία γιατί είμαστε μέλη του σώματός του από τη σάρκα αυτού και
από τα οστά αυτού».
Η Ορθόδοξος Εκκλησία της Κρήτης προτρέπει όλα τα παιδιά της να μένουν πιστά στις
Παραδόσεις της, έτσι ώστε να δοξάζεται το Όνομα του Θεού, «ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καί ἐν
τῷ πνεύματι ὑμῶν, ἅτινά ἐστι τοῦ Θεοῦ» (Α’ Κορ. 6, 20), δηλαδή να δοξάζετε τον Θεόν «με
το σώμα σας και με το πνεύμα σας, τα οποία είναι του Θεού», καί να μαρτυρούμε πάντοτε
καί με κάθε τρόπο την ιερότητα του σώματος, που αποτελεί έμψυχη εικόνα και πλάσμα
του Θεού.
Με τις σκέψεις αυτές, οι οποίες αποτελούν την έκφραση της πατρικής μας αγωνίας,
αλλά και την ευθύνη μας, ως Ποιμένων, καταθέτομε την αλήθεια της Εκκλησίας μας, σας
ευλογούμε πατρικά και σας ευχόμαστε να πορεύεσθε στον αγώνα της ζωής, με θάρρος
και δύναμη, να σηκώνετε τον προσωπικό σας σταυρό, ως μετοχή στο Σταυρό του Κυρίου
μας, ο οποίος οδηγεί στην Ανάσταση.
Καλό υπόλοιπο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής και με υγεία και δύναμη Θεού
να εορτάσομε την Αγία Ανάσταση!
Με πατρικές ευχές και εν Κυρίω αγάπη
† Ο Κρήτης Ειρηναίος, Πρόεδρος
† Ο Γορτύνης και Αρκαδίας Μακάριος
† Ο Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Ευγένιος
† Ο Κυδωνίας και Απoκoρώνoυ Δαμασκηνός
† Ο Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων Ειρηναίος
† Ο Ιεραπύτνης και Σητείας Ευγένιος
† Ο Πέτρας και Χερρονήσου Γεράσιμος
† Ο Κισάμου και Σελίνου Αμφιλόχιος
† Ο Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου Ανδρέας
9
Η εν Κρήτη Αγία και Μεγάλη Σύνοδος
της Ορθοδόξου Εκκλησίας εν έτει σωτηρίω 2016
ε τη χάρη του Θεού, τον προσεχή
Ιούνιο θα γίνουμε κοινωνοί ενός
ιστορικού και παγκοσμίου εμβελείας γεγονότος, της σύγκλησης της Αγίας
και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Προκαθήμενοι και Αρχιερείς από όλον
τον Ορθόδοξο κόσμο θα συναχθούν για
να συζητήσουν μείζονα της Εκκλησίας
προβλήματα, υπό την προεδρία της Α.Θ.Π.
του Οικουμενικού Πατριάρχου Κυρίου Κυρίου Β α ρ θ ο λ ο μ α ί ο υ. Στην σεπτή Πατριαρχική εγκύκλιο διαβάζουμε: «...ἐκρίθη
ἀναγκαῖον ὅπως ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία διευθετήσῃ πρῶτον τὰ τοῦ οἴκου της πρὶν ἢ
ἐκφέρῃ λόγον πρὸς τὸν κόσμον, πρᾶγμα τὸ
ὁποῖον δὲν ἔχει παύσει νὰ θεωρῇ χρέος
της…».
Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος θα λάβει
χώρα στην Κρήτη από 18 έως 27 Ιουνίου
2016. Οι εργασίες της θα ξεκινήσουν με
πανορθόδοξη Θεία Λειτουργία, η οποία
θα τελεσθεί την Κυριακή της Πεντηκοστής
στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου
Μηνά, Καθέδρα της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης και θα συνεχιστούν στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης στο Κολυμπάρι Χανίων.
Το γεγονός αυτό είναι υψίστης σημασίας για όλους τους Ορθοδόξους Χριστιανούς ανά τον κόσμο, διότι εμφαίνεται δια
του τρόπου αυτού η ενότητα της Εκκλησίας και καταδεικνύεται ότι «ἡ Ὀρθόδοξος
Ἐκκλησία εἶναι ἡ Μία, Ἁγία, Καθολικὴ καὶ
Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία, ἡνωμένη ἐν τοῖς Μυστηρίοις, καὶ μάλιστα τῇ Θείᾳ Εὐχαριστίᾳ,
καὶ τῇ Ὀρθοδόξῳ πίστει, ἀλλὰ καὶ ἐν τῇ συνοδικότητι...» (Πατριαρχική Εγκύκλιος).
Επίσης, είναι σημαντικό ότι μετά από τόσους αιώνες θα πραγματοποιηθεί για
πρώτη φορά στο νησί μας η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας,
M
10
η οποία θα καταγραφεί εις τας δέλτους της
ιστορίας νυν και αεί και εις τους αιώνας
των αιώνων και περιποιεί ιδιαίτερη τιμή
για την Αποστολική Εκκλησία της Κρήτης,
η οποία έχει την κανονική της αναφορά
στο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο.
Ακολουθεί η Πατριαρχική και Συνοδική Εγκύκλιος, επί τη συγκλήσει της
Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, της Α.Θ.Π.
του Οικουμενικού Πατριάρχη Κυρίου Κυρίου Β α ρ θ ο λ ο μ α ί ο υ, η οποία αναγνώσθηκε την Α' Κυριακή των Νηστειών
της Ορθοδοξίας, σε όλους τους Ιερούς Ναούς των Μητροπόλεων του Οικουμενικού
Θρόνου.
+ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ
ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ,
ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ ΤΩ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΘΕΟΥ
Η αγία Ορθόδοξος Εκκλησία μας «ως
πορφύραν και βύσσον στολισαμένη» τα αίματα των μαρτύρων της, τα δάκρυα των
οσίων της και τους αγώνας και τας θυσίας
των ομολογητών της πίστεώς της, εορτάζει
σήμερον την ημέραν των ονομαστηρίων της.
Ορθώς και δικαίως εκλήθη και καθιερώθη
ως «Κυριακή της Ορθοδοξίας» η ημέρα,
κατά την οποίαν μετά από περίοδον ενός
αιώνος σκληρών αγώνων η αλήθεια έλαμψε
και κατίσχυσε του ψεύδους διά της προσκυνήσεως ως φορέων προσωπικής παρουσίας
και θείας χάριτος των ιερών εικόνων του
σαρκωθέντος Υιού και Λόγου του Θεού και
των αγίων Του. Δι᾿ αυτού του τρόπου ανεγνωρίσθη και διεκηρύχθη άπαξ έτι ότι «ο
Λόγος σάρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν»
(Ιωάν. α΄ 14) τιμήσας ούτω και αγιάσας την
υλικήν κτίσιν και το σώμα μας, δια να τα
καταστήση «κοινωνούς θείας φύσεως»
(πρβλ. Β΄ Πέτρ. α΄ 4), μετόχους της θείας
χάριτος και ζωής.
Εις την μεγάλην αυτήν και σωτήριον
αλήθειαν, την οποίαν επολέμησαν οι αρνηταί της προσκυνήσεως των ιερών εικόνων,
η οδός προς κατίσχυσιν της αληθείας έναντι
του ψεύδους, υπήρξε και εις την περίπτωσιν
αυτήν εκείνη, την οποίαν ηκολούθησεν η
Εκκλησία απ᾿ αρχής καθ᾿ όλην την διαδρομήν της ιστορίας της, και αυτή δεν ήτο άλλη
από εκείνην της συνοδικότητος. Η διάκρισις
μεταξύ αληθείας και ψεύδους, ορθοδοξίας
και αιρέσεως, δεν είναι πάντοτε ευχερής.
Και οι αιρετικοί επίστευον και πιστεύουν
ότι κατέχουν την αλήθειαν, και θα υπάρχουν πάντοτε εκείνοι, οι οποίοι θα χαρακτηρίζουν ως «αιρετικούς» τους μη συμφωνούντας προς τας απόψεις των. Η
Ορθόδοξος Εκκλησία εις την περίπτωσιν
αυτήν μίαν και μόνον αυθεντίαν αναγνωρίζει: την Σύνοδον των κανονικών επισκόπων
της. Άνευ συνοδικής αποφάσεως η διάκρισις
μεταξύ ορθοδοξίας και αιρέσεως δεν είναι
δυνατή. Όλα τα δόγματα της Εκκλησίας
και οι ιεροί κανόνες της φέρουν την σφραγίδα της συνοδικότητος. Ἡ Ορθοδοξία είναι
η Εκκλησία της συνοδικότητος.
Την Εκκλησιολογικήν ταύτην αρχήν
ανέκαθεν ετόνισεν η Ορθόδοξος Εκκλησία,
και την εφαρμόζει πιστώς εις τοπικόν επίπεδον. Τούτο ίσχυεν επί πολλούς αιώνας
και επί επιπέδου οικουμενικού ή πανορθοδόξου, διεκόπη όμως λόγω ιστορικών συγκυριών επί μακρόν. Σήμερον ευρισκόμεθα
εις την ευχάριστον θέσιν να αναγγείλωμεν
και επισήμως από της ιεράς ταύτης οικουμενικής καθέδρας ότι, χάριτι Θεού, συμφωνία πάντων των Προκαθημένων των
Αγιωτάτων Ορθοδόξων Εκκλησιών, θέλει
πραγματοποιηθή η από πεντήκοντα και
πλέον ετών αποφασισθείσα Αγία καί Μεγάλη Σύνοδος συνόλου της Ορθοδόξου Εκκλησίας εν τη νήσω Κρήτη από 18ης έως
27ης Ιουνίου ε. ε., της οποίας αι εργασίαι
θα αρχίσουν δια πανορθοδόξου Θείας Λειτουργίας εν τω εν Ηρακλείω Ιερώ Ναώ του
Αγίου Μηνά κατά την μεγάλην και εύσημον
ημέραν της Πεντηκοστής, θα συνεχισθούν
δε εν τη Ορθοδόξω Ακαδημία παρά το Κολυμβάριον Χανίων. Της Αγίας και Μεγάλης
ταύτης Συνόδου θέλει προεδρεύσει η ημετέρα Μετριότης περιστοιχιζόμενος υπό των
λοιπών Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, θα μετάσχουν δε ως μέλη αυτής
αντιπροσωπείαι εξ αρχιερέων όλων των
Εκκλησιών τούτων.
Πρώτιστος σκοπός και σπουδαιότης της
Πανορθοδόξου ταύτης Συνόδου είναι να καταδειχθή ότι η Ορθόδοξος Εκκλησία είναι
η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, ηνωμένη εν τοις Μυστηρίοις, και
μάλιστα τη Θεία Ευχαριστία, και τη Ορθοδόξω πίστει, αλλά και εν τη συνοδικότητι.
Διο και προητοιμάσθη αύτη επί μακρόν χρονικόν διάστημα δια σειράς Προπαρασκευαστικών Επιτροπών και Προσυνοδικών Διασκέψεων, ώστε τα Κείμενα των αποφάσεών
της να διαπνέωνται υπό ομοφωνίας, και ο
λόγος της να εκφέρεται “εν ενί στόματι και
μιά καρδία”.
Τα θέματα, τα οποία θα απασχολήσουν
την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον, καθορι-
11
σθέντα πανορθοδόξως ήδη κατά τον χρόνον
της αποφάσεως της συγκλήσεώς της,
άπτονται κυρίως προβλημάτων εσωτερικής
δομής και ζωής της Ορθοδόξου Εκκλησίας,
τα οποία χρήζουν αμέσου διευθετήσεως, ως
και ζητημάτων αφορώντων εις τας σχέσεις
της Ορθοδοξίας προς τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον και την αποστολήν της Εκκλησίας εις την εποχήν μας. Γνωρίζομεν, βεβαίως, ότι ο κόσμος αναμένει να ακούση την
φωνήν της Ορθοδόξου Εκκλησίας επί πολλών εκ των φλεγόντων προβλημάτων, τα
οποία απασχολούν τον σύγχρονον άνθρωπον. Αλλά εκρίθη αναγκαίον όπως η Ορθόδοξος Εκκλησία διευθετήση πρώτον τα του
οίκου της πριν ή εκφέρη λόγον προς τον κόσμον, πράγμα το οποίον δεν έχει παύσει να
θεωρή χρέος της. Το ότι μετά την πάροδον
τόσων αιώνων η Ορθοδοξία εκφράζει την
συνοδικότητά της επί παγκοσμίου επιπέδου
αποτελεί το πρώτον και αποφασιστικόν
βήμα, το οποίον αναμένεται ότι δια της χάριτος του Θεού μετ᾿ ου πολύ θα ακολουθήσουν και άλλα διά της συγκλήσεως, συν
Θεώ, και άλλων Πανορθοδόξων Συνόδων.
Αδελφοί αγαπητοί και τέκνα προσφιλή
εν Κυρίω,
Τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα κατευθύνονται από την χάριν του Θεού ο Οποίος
καί, τελικώς, είναι ο Κύριος της Ιστορίας.
Ημείς σπείρομεν και κοπιώμεν, αλλ᾿ ο αυξάνων είναι ο Θεός (πρβλ. Α΄ Κορ. γ΄, 8). Η
Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου
Εκκλησίας αποτελεί, όντως, γεγονὸς ιστορικόν και εις τον Θεόν και μόνον εναποθέτομεν την έκβασίν του. Καλούμεν, όθεν,
πάντας τους Ορθοδόξους ανά τον κόσμον
πιστούς, κλήρον και λαόν, εις προσευχήν
προς τον εν Τριάδι Θεόν όπως στέψη διά
των ευλογιών Του το γεγονός τούτο, διά να
οικοδομηθή δι᾿ αυτού η Εκκλησία Του και
δοξασθή το πανάγιον Όνομά Του. Οι καιροί
είναι κρίσιμοι καί η ενότης της Εκκλησίας
δέον να αποτελέση το υπόδειγμα της ενότητος της σπαρασσομένης από διαιρέσεις
και συγκρούσεις ανθρωπότητος. Η επιτυ-
12
χία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου είναι
υπόθεσις όλων των μελών της Εκκλησίας,
τα οποία και καλούνται να επιδείξουν το
ενδιαφέρον των δι᾿ αυτήν. Ήδη, τα συμφωνηθέντα πανορθοδόξως και υποβαλλόμενα
εις την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον κείμενα δημοσιοποιούνται και τίθενται εις την
διάθεσιν παντός καλοπροαιρέτου πιστού
προς πληροφορίαν και ενημέρωσίν του,
αλλά και προς έκφρασιν της γνώμης του
και των προσδοκιών του από την Αγίαν και
Μεγάλην Σύνοδον.
Ταύτα αγγέλλοντες παντί τω πληρώματι της ανά την οικουμένην Ορθοδόξου
Εκκλησίας κατά την εύσημον ταύτην ημέραν ευχόμεθα όπως Κύριος ο Θεός δωρήται
τη Εκκλησία Αυτού και πάσιν υμίν πλουσίαν την χάριν και ευλογίαν Του, δώη δε
και τω κόσμω παντί “την ειρήνην διά παντός εν παντί τρόπω” (Β΄ Θεσ. γ΄, 16).
Εν έτει σωτηρίω ͵βις’, κατά μήνα Μάρτιον
(κ’)
Επινεμήσεως Θ´
+ ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος, διάπυρος προς Θεόν ευχέτης
+ ο Περγάμου Ιωάννης, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Ντένβερ Ησαΐας, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Ατλάντας Αλέξιος, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Πριγκηποννήσων Ιάκωβος, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Προικοννήσου Ιωσήφ, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Φιλαδελφείας Μελίτων, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Γαλλίας Εμμανουήλ, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Δαρδανελλίων Νικήτας, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Ντητρόϊτ Νικόλαος, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Αγίου Φραγκίσκου Γεράσιμος, εν Χριστώ
ευχέτης
+ ο Σηλυβρίας Μάξιμος, εν Χριστώ ευχέτης
+ ο Αδριανουπόλεως Αμφιλόχιος, εν Χριστώ
ευχέτης
«Εξ αφορμής της Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας»
Αρχιμ. Βασιλείου Ιβηρίτη
Προηγουμένου Ιεράς Μονής Ιβήρων*
ώρα και πολλές δεκαετίες γίνεται λόγος για μια μεγάλη Σύνοδο που ετοιμάζεται. Κάποιοι λένε να μην γίνη.
Άλλοι προβληματίζονται για το πώς πρέπει
να ονομαστεί ή ποιά είναι τα θέματα που
πρέπει να αντιμετωπίσει. Το χρέος το μεγάλο και άγιο των Ορθοδόξων δεν είναι να
κάνωμε απλώς κάτι αλλά να φανερώσωμε
τον πλούτο της χάριτος που λειτουργικά
ζούμε μέσα στήν Εκκλησία. Αυτό μένει
αμετάθετο,
έστω και αν ταράσσεται η οικουμένη και
μετατίθενται
όρη εις καρδίαν
θαλασσών.
Η Ορθόδο ξη Εκκλησία έ χει τη συνείδησι της μιας
Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. Αυτό
δεν είναι απλώς ισχυρισμός, αλλά μια
ευλογία που
προέρχεται
από τη σταυρική θυσία του
Θεανθρώπου που καταλήγει στην Ανάστασι. Και από τη θυσία των αγίων που
ακολουθούν το παράδειγμά του. Αποτελούν το σώμα του. Και συγκροτούν την Εκκλησία, ως τη μικρά ζύμη που ουρανώνει
το γεώδες ημών φύραμα.
Η προτροπή του Κυρίου είναι σαφής:
«Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησά-
T
σθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ
καὶ ἀκολουθείτω μοι» (Ματ. 8, 34). Και:
«Ὅστις οὐ βαστάζει τὸν σταυρὸν ἑαυτοῦ καὶ
ἔρχεται ὀπίσω μου οὐ δύναται εἶναί μου μαθητὴς» (Λουκ. 14, 27).
Σας έδωσα παράδειγμα. Όποιος θέλει
ας έλθη μαζί μου. Σηκώστε το σταυρό σας
και ακολουθήστε με, χωρίς να έχετε παράπονο προς ουδένα. Αλλά «ἀγαπᾶτε τοὺς
ἐχθροὺς ὑμῶν, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν
ὑμᾶς, εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς...»
(Λουκ. 6, 27-28).
Η Εκκλησία είναι ο ίδιος ο Θεάνθρωπος.
Αυτό είναι το γεγονός που μας κρατά στη
ζωή. Γι’ αυτό, το θέμα δεν είναι πως να δώσωμε λύσεις σε προβλήματα «Καθὼς ὁ κόσμος δίδωσι» (Ἰω. 14, 27), αλλά να αφήσωμε
να φανεί πως λύνει τα προβλήματα ο εν
ημίν ζων Κύριος. Όταν αυτό συμβή, τότε
βασιλεύει σε όλους η γαλήνη.
Κανείς δεν μπορεί να αντισταθή στον
Θεάνθρωπο που δεν προκαλεί κανένα,
αλλά ο ίδιος «πάντα ὑπομένει» για να σώσει
όλους. Έρχεται για να θυσιάση την ψυχή
του από αγάπη για τους φίλους του. Φίλους
του θεωρεί όχι όσους τον αγαπούν, αλλά
εκείνους που αυτός αγαπά. Καί τους αγαπά
όλους, και αυτούς που τον αρνούνται, τον
μισούν και τον σταυρώνουν. Αυτή είναι η
επανάστασι της αγάπης, «το μόνον καινόν
υπό τόν ήλιον». Ξέρει ότι κατά βάθος όλοι
τον αγαπούν και τον περιμένουν. Δεν υπάρχει αλλού η σωτηρία έξω από αυτή τη μια
αγάπη που τα πάντα δημιούργησε. Τα πά ντα υπομένει για να σώση όλους. Μείζονα
ταύτης αγάπην ουδείς έχει. Δεν παραπονείται γιατί δεν δείχνουν κατανόησι. Ξέρει
τι συμβαίνει μέσα τους· πώς βλέπουν την
αλήθεια και το ψέμα, τον εαυτόν τους και
τους άλλους. Αυτός σηκώνει όλο το βάρος.
13
Εάν, σε μια σύνοδο, κάποιοι μιλήσουν
στηριζόμενοι στη δική τους σοφία και σύνεσι, προκαλούν τους άλλους να ενεργήσουν αντίστοιχα· με την δική τους σοφία
και σύνεσι να προωθήσουν τις θέσεις τους,
να προβάλουν την ανωτερότητά τους και
να επιβληθούν. Έτσι ζούμε την πραγματικότητα του διαπληκτισμού. Μένομε στο
χώρο της φθοράς και αναβιώνομε τη γνωστή και στείρα διαμάχη· ποιός θα υποτάξη
ποιόν.
Όταν ζητήσωμε να γίνη το θέλημα του
Ενός, όχι το δικό μας, τα πράγματα αλλάζουν. Εάν ο τελικός μου λόγος και η επιθυμία βρίσκεται στην αίτησι: «μὴ τὸ θέλημά
μου ἀλλὰ τὸ σὸν γινέσθω» (Λουκ. 22, 42),
τότε ηρεμώ. Δυναμώνω. Μεταδίδω και
στους άλλους ειρήνη. Αλλά και αν κάποιοι
θέλουν να με κτυπήσουν για τον οποιονδήποτε λόγο και με τον οποιονδήποτε
τρόπο, μου κάνουν καλό. Με βοηθούν να
βρω ποιό είναι το θέλημα του Θεού Πατρός.
Και να αποφύγω τη δική μου αποψι, τη σχετική και ατελέσφορη.
Οπότε, στην πρώτη περίπτωσι που
θέλω να κάμω το θέλημά μου, φανερώνω
την αδυναμία μου και αυτομολώ στην ειρκτή της καταδίκης μου. Στη δεύτερη περίπτωσι, που ζητώ να γίνη το θέλημα του
Θεού, ενδύομαι άλλη δύναμι και μεταβάλλω τους πάντες, εκουσίως ή ακουσίως,
σε συνεργάτες που βοηθούν στο ένα έργο
της σωτηρίας του σύμπαντος κόσμου.
Η Εκκλησία δεν είναι εκ του κόσμου
τούτου, αλλά έρχεται να δώση σ’ αυτόν τον
κόσμο τη μαρτυρία της μελλούσης ζωής
και βασιλείας. Αυτό πραγματοποιείται
επειδή δεν κάνει το θέλημά της αλλά το
θέλημα του ουρανίου Πατρός. Η υπακοή
αυτή ορίζει από την αρχή τον λόγο και τον
τρόπο της υπάρξεώς της. […]
Η Εκκλησία ζητά καθημερινώς με την
Κυριακή προσευχή «γενηθήτω τὸ θέλημά
σου, ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς» (Ματ. 8,
10) και οδεύει προς το πλήρωμα των εσχάτων. Το «γενηθήτω το θέλημά σου» είναι η
14
κατάληξι ενός προσωπικού αγώνα. Και η
αρχή μιας πορείας με άλλη ακατανίκητη
δύναμι. Ζούμε την πραγματικότητα που
γεννάται από την υπακοή στο θείο θέλημα.
«Ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ
καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα
προστεθήσεται ὑμῖν» (Ματθ. 6, 33). Εδώ βρίσκεται το πρωτείο. Ένα ζητάμε, και όλα τα
άλλα έρχονται. […]
Το μεγάλο χρέος των Ορθοδόξων δεν
είναι να κάνωμε ή να μην κάνωμε μια γενική Σύνοδο. Αλλά να αφήσωμε να φανή
αέναος Σύνοδος των επουρανίων και των
επιγείων, που λειτουργικά ζούμε ως θεολογική μυσταγωγία. Και είναι δώρο της
σαρκώσεως του Θεού Λόγου και της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος που όλον
συγκροτεί τον θεσμόν της Εκκλησίας.
Δεν υπάρχει με άλλο τρόπο η τριαδική
θεότης και με άλλο τρόπο η εκκλησιαστική
ενότης. «Καθὼς σὺ Πάτερ ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν
σοί, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡμῖν ἓν ὦσι» (Ιω. 17,
21). Δεν υπάρχει με άλλο τρόπο η Εκκλησία
και με άλλο τρόπο διδάσκει ή θεολογεί. Ο
τρόπος της υπάρξεώς της φανερώνει την
πηγή της ζωής της και κηρύττει τη θεολογία της. Η θεολογία είναι μία μαρτυρία πίστεως. Και η Εκκλησία, μια βεβαίωσι ότι ο
Θεός αγαπά τον κόσμο.
Δεν είναι άλλος ο τρόπος της ζωής της
Εκκλησίας και άλλος ο τρόπος της ζωής
κάθε πιστού. Όπως στη ζωή της Εκκλησίας
η Πεντηκοστή είναι η «τελευταία ἑορτὴ καὶ
ἐπαγγελίας συμπλήρωσις», είναι η γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας· έτσι και στη
ζωή του πιστού σκοπός δεν είναι οι αρετές
αλλά η ταπείνωσι που γεννάται από τις
αρετές, η οποία έλκει τη χάρι του Πνεύματος (Αββάς Ισαάκ Σύρος). Οι αληθινοί άγιοι
δια της ταπεινώσεως αξιώνονται να ζήσουν ως γενέθλια ημέρα την ελευθερία του
μέλλοντος αιώνος. Την ημέρα της Πεντηκοστής έχομε την πρώτη λειτουργική σύνοδο, τη δημουργία της Εκκλησίας, την έλλαμψι του Πνεύματος σε κάθε
Απόστολο. Πάντες άρχονται φθέγγεσθαι
ξένοις δόγμασι, ξένοις ρήμασι, ξένοις διδάγμασι της Αγίας Τριάδος. Αυτά τα ξένα
και αλλότρια είναι οικεία και κατανοητά.
Όλοι αναπαύονται και τρέφονται πνευματικά. Ακούει έκαστος τη ιδία διαλέκτω τα
μεγαλεία του Θεου. Στη Βαβέλ η ύβρις της
πυργοποιίας που θα έφτανε στον ουρανό,
επέφερε τη σύγχυσι των γλωσσών και το
χωρισμό των ανθρώπων. Στην Πεντηκοστή
οι πύρινες γλώσσες του Πνεύματος ήνωσαν τα έθνη προς θεογνωσίαν.[…]
Η Ορθοδοξία είναι μιά δωρεά ευλογίας
για όλους, πάνω από λόγια και στοχασμούς. «Ὑπερίπταται Θεοτόκε αγνή το θαύ μα σου την δύναμιν των λόγων». Έχει ενσωματώσει στη λειτουργική της ζωή όλη την
αλήθεια του Θεανθρώπου· τη σάρκωσι, τον
σταυρό, την Ανάστασι, την Ανάληψι. Το
διακρίνεις αυτό πάνω στο μεταμορφωμένο
σώμα της υπάρξεώς της. Όλα αλλοιώνονται με τη θεία χάρι: η θεολογία των θεολόγων, η εικονογραφία των αγιογράφων, το
μέλος των μελωδών, η ζωή των πιστών.
Αυτή η θεία αλλοίωσι, ως συνέπεια της
τριαδικής συστάσεως της Εκκλησίας, πείθει
τους πεινασμένους την αλήθεια ότι ο Θεός
δεν εγκαταλείπει αλλά αγαπά τον κόσμο,
καθώς αγαπά τον μονογενή Του Υιό.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία πορεύεται μέσα
στην ιστορία ως ο Αναστημένος Χριστός,
που προχέει ειρήνη και χαρά. Πρέπει να
νοιώθης πεινασμένος και διψασμένος για
τα αιώνια και αδιάφορος για τα εφήμερα.
Τότε θα τον δης ως τέλειο Θεό και τέλειο
άνθρωπο, που σε οδηγεί στο πλήρωμα της
ζωής της νυν και της μελλούσης. [...]
Φτάνομε στη σημερινή εποχή. Ζούμε την
περίοδο των διαλόγων. Προσπαθούμε οι χριστιανοί να αναβιώσωμε την ενότητα που
μας χαρίζει και εύχεται ο Θεάνθρωπος.
Υπάρχουν μεταξύ μας οι λεγόμενοι
προοδευτικοί και πρόθυμοι για διάλογο.
Και οι θεωρούμενοι συντηρητικοί που γενικά αρνούνται τις επαφές.
Εδώ κρίνεται η γνησιότητα και η δύναμι
της πίστεώς μας, γιατί ούτε την αλήθεια σώ-
ζομε καταρώμενοι τους πεπλανημένους
ούτε προσφέρομε αυτό που ζητά η ψυχή τού
ανθρώπου με ψεύτικες φιλοφροσύνες. [...]
Όσο και αν φαίνεται ότι οι επιπόλαιοι
οικουμενιστές και οι φανατικοί ζηλωτές
έχουν αντίθετες τοποθετήσεις, στην πραγματικότητα βρίσκονται στην ίδια ένδεια· είναι κλεισμένοι στην ίδια φυλακή. Ξεκινούν
και τελειώνουν στη δική τους αντίληψι.
Τους λείπει η τόλμη της πίστεως και η αλήθεια της αγάπης.
Βασανίζουν και βασανίζονται, προσφέροντες απειλές χωρίς νόημα ή φιλοφροσύνες χωρίς περιεχόμενο. Η παρουσία του
ενός τρέφει την ύπαρξι του άλλου. Και δεν
σταματά η ταραχή της διαμάχης των κατά
φαντασία αυθεντιών. Και προς τις δύο
πλευρές ακούγεται ο λόγος του Θεού: «οὐκ
ἀπέστειλα αὐτοὺς καὶ οὐκ ἐνετειλάμην
αὐτοῖς καὶ οὐκ ἐλάλησα πρὸς αὐτούς· ὅτι
ὁράσεις ψευδεῖς ... καὶ προαιρέσεις καρδίας
αὐτῶν αὐτοὶ προφητεύουσιν ὑμῖν» (Ιερ. 14,
14).
Αν δούμε τα πράγματα ήρεμα· στο διάλογο μεταξύ των Χριστιανών σκοντάψαμε:
- με τους Ρωμαιοκαθολικούς, όταν φτάσαμε στό θέμα της ουνίας,
- με τους Προτεστάντες, όταν βλέπης
να χωρίζωνται ασταμάτητα, να δημιουργούνται ατέλειωτες ομολογίες. Τότε ανθρωπίνως ομολογείς την αδυναμία σου.
Αλλά «τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ
παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν» (Λουκ. 18, 27).
Αν κάνωμε μια σύντομη αναδρομή,
βλέπομε το γεγονὸς του σχίσματος. Ακολουθεί η προσπάθεια προσηλυτισμού των
Ορθοδόξων. Δεν κατορθώνονται πολλά
πράγματα. Γεννάται η Ουνία, μια φάσι χαρακτηριστική της ιστορίας. […]
Μόνοι μας χωριζόμαστε σε ατέλειωτα
κομμάτια, τα οποία δεν παύουν να πληθύνωνται. Ο Αναστημένος Χριστός μένει η
σωτηρία όλων μας. Μόνοι μας, παρ’ όλη
την καλή μας διάθεσι, δεν μπορούμε να τα
μαζέψωμε. Άλλωστε, το δράμα των διαιρέσεων, που θέλομε να θεραπεύσωμε, προ-
15
ήλθε από “καλή διάθεσι”. Κάποιοι θεώρησαν “καλοδιάθετα” τον εαυτό τους αλάθητο. Αυτό άλλαξε τη συμπεριφορά και τις
απαιτήσεις τους. Οι άλλοι αντέδρασαν, για
να σωθούν από την υποτέλεια, την άγνωστη στην Εκκλησία του Χριστού. Δημιουργήθηκαν νέες ομάδες με επί μέρους αλάθητες ατομικότητες.
Και φτάσαμε στην σημερινή κατάστασι. Η λύση είναι ο Χριστός.
Είναι φυσιολογική η αντίδρασι των Διαμαρτυρομένων. Είναι δείγμα υγείας πνευματικής, και ωφέλιμη προς όλους, εφόσον
αντιμετωπισθεί με σύνεσι “κατά Χριστόν”.
Ο άνθρωπος ζητά την ενότητα και την
ελευθερία, για να πετύχη το πλήρωμα της
ζωής που είναι η αγάπη. Αυτό προσφέρεται
δια της Εκκλησίας, όπου τρεφόμεθα από
τον ουράνιον Άρτον τον μελιζόμενον και
μη διαιρούμενον. Ζούμε το γεγονός ότι δεν
διαιρείται ο Θεάνθρωπος. Και δεν χωρίζεται η Εκκλησία Του. Χαιρόμαστε την ενότητα και την ελευθερία.
Κάθε πιστός, με τη θεία Κοινωνία, δέχεται όλο τον Χριστό μέσα του. Καί όλη η
Εκκλησία είναι ο ίδιος ο Χριστός. Οι διεσπαρμένοι ... οὐ μὴ πλανηθῶσιν, αλλά θα
είναι συνηγμένοι ὑπὸ Κυρίου (πρβλ. Ἡσ.
35, 8-10). Η διασπορά έχει τη χάρι της συναγωγής και η ενότης την ελευθερία του
Πνεύματος. “Τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ
τὴν κοινωνίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος αἰτησάμενοι, ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ πᾶσαν
τὴν ζωὴν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα” (Θεία Λειτουργία).
Μιλάμε τη μητρική γλώσσα του ανθρώπου, τη γλώσσα της αλήθειας και της αγάπης, που σώζει την ελευθερία και την ενότητα ως προϋπόθεσι ζωής.
Όταν λέμε ότι στα άγια των αγίων της
Εκκλησίας βρίσκεται η μια αλήθεια, ο Χριστός, που φανερώνεται με το να γίνεται
άφαντος· αυτό δεν είναι κάτι που κάποιους
κολακεύει και κάποιους υποτιμά (τότε
όλους θα μας ενέπαιζε).
Δεν υπάρχει αντιπαράθεσι που δημι-
16
ουργεί νικητές και νικημένους· αυτά είναι
πάθη του παρόντος αιώνος. Εδώ υπάρχει
η αγάπη του Ενός που σώζει όλους. Δεν νικούν οι Ορθόδοξοι στο διάλογο· νικό ο Θεάνθρωπος, που νίκησε τον θάνατο δια του
θανάτου Του, προς σωτηρίαν ολοκλήρου
του ανθρωπίνου γένους.
Οι ορθόδοξοι είναι οι νικημένοι (έτσι το
ζούμε λειτουργικά) από την αγάπη του Χριστού. Η Εκκλησία και οι άγιοι δεν ζουν αυτοί, αλλά ζη εν αυτοίς ο Χριστός. Αυτοί
έχουν τελειώσει. Είναι ο Χριστός τα πάντα
εν πάσι. Αυτός είναι η ζωή τους, όχι η βιολογική τους ύπαρξι ή κοσμικές επιδιώξεις. Ζης την πραγματικότητα ότι Αυτός είναι η Ανάστασι, εγώ είμαι η πτώσι. Αυτός
είναι η μια αλήθεια της ζωής και της θυσίας. Προσφέρεται ως χαρά για να νικήσουν όλοι, να χαρούν, να θεωθούν. Να μην
μείνη κανείς έξω από το συμπόσιο της πίστεως και τη χαρά του Κυρίου. Να μην
χάση κανείς την δυνατότητα να προσφέρη
το ελάχιστο που έχει, για να απολαύση,
«σὺν πᾶσι τοῖς ἁγίοις», το παν που δεν περιγράφεται.
Κανείς δεν είναι άβουλο πλάσμα, ούτε
εξάρτημα μηχανής. Όλοι είμαστε κατά χάριν τέκνα Θεού. Πάντα όσα έχει ο Θεός
αποκτά κατά χάριν ο άνθρωπος, εκτός της
κατ’ ουσίαν ταυτότητος.
Το ιερό χρέος των Ορθοδόξων είναι να
φανερώνωμε το μυστήριο της σωτηρίας
που αενάως ιερουργείται δια της παρουσίας του Θεανθρώπου Κυρίου, που είναι ο
προσφέρων και προσφερόμενος στη
μία Λειτουργία της σωτηρίας του σύμπαντος κόσμου. Αυτό είναι μια ευλογία που
προχέεται προς κάθε αληθινά διψασμένο
και πεινασμένο την αλήθεια της ζωής. […]
Είθε η χάρις του Θεού να μας φωτίσει
να αντιμετωπίσωμε την παρουσία του Ιησού όχι με την απορία «τί ἡμῖν καὶ σοί, Ἰησοῦ,
Υἱὲ τοῦ Θεοῦ; ἦλθες ᾧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς;” (Ματ. 8, 29), αλλά με την αίσθηση ότι Αυτός είναι που έρχεται να μας
απαλλάξει από τα βάσανα.
* Αποπάσματα από το βιβλίο “Εξ αφορμής της Μεγάλης Συνόδου
της Ορθοδόξου Εκκλησίας”, Ιερά Μονή Ιβήρων 2016.
Ενθρόνιση Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη
Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γερασίμου
ο Σάββατο 23 Ιανουαρίου και ώρα 12:00 μ.μ. στη Νεάπολη Λασιθίου έλαβε χώρα η ενθρόνιση του νέου Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γερασίμου, όπου κλήρος
και λαός, με τις καμπάνες της Μεγάλης Παναγιάς να ηχούν χαρμόσυνα, υποδέχθηκαν
τον νέο Επίσκοπό τους.
Κατά την τελετή της ενθρόνισης τον νέο Μητροπολίτη προσφώνησαν ο Μητροπολίτης
Αδριανουπόλεως κ. Αμφιλόχιος, ως εκπρόσωπος της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού μας Πατριάρχη Κυρίου Κυρίου Β α ρ θ ο λ ο μ α ί ο υ, ο Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου
κ. Ευγένιος, ως εκπρόσωπος της Α.Θ.Μ. του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Κυρίου Κυρίου Θ ε ο
δ ώ ρ ο υ και Σεβ. ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.κ. Ειρηναίος Πρόεδρος της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης.
Στη συνέχεια το λόγο έλαβε ο Σεβ. κ. Γεράσιμος ο οποίος κατά
την ενθρονιστήρια ομιλία του, μεταξύ άλλων, ανέφερε: [...]
Ήλθα αδελφοί μου, ως Επίσκοπος όλων! Μακράν από εμένα προσωποληψίες, μερικές η επιλεκτικές φιλίες, φατρίες, ομαδοποιήσεις και διαχωρισμοί. Η Εκκλησία είναι ορισμός και όνομα ενότητος! Όσοι «ἀνατολικῶς καί ὀρθοδόξως» ομολογούν Ιησούν
Χριστόν Εσταυρωμένον και Αναστάντα εκ νεκρών, όσοι φέρουν
στο μέτωπο την σφραγίδα του Πνεύματος, όσοι θεωρούν την αγία
μας Εκκλησία Μητέρα τους και προσπαθούν να ζήσουν απλά
και ταπεινά την ζωή του Ευαγγελίου, είναι όλοι δικοί μου! Οικείοι
μου! Είναι όλοι σπλάχνα μου! Είναι όλοι κύτταρα της καρδιάς
μου! Χωρίς καμμιά διάκριση κοινωνική, μορφωτική, περιουσιακή,
ιδεολογική, κομματική η άλλη. Όταν κοιτάζω τον Εσταυρωμένο
βλέπω μιαν ανοικτή αγκαλιά που θέλει να κλείσει μέσα της τους
πάντες, από την ανατολή μέχρι τη δύση, από το ένα άκρο του κόσμου μέχρι τα άλλο! Η Εκκλησία με αποστέλλει για να σας φανερώσω, ως Επίσκοπός σας, αυτή την αγάπη του Θεού, την ανοικτή αγκαλιά του Εσταυρωμένου! Η Μητρόπολή μας είναι λοιπόν
σπίτι όλων ανεξαιρέτως των Χριστιανών της Επαρχίας μας και
εγώ ταπεινός πατέρας τους και αδελφός τους! [...]
Τον νέο Μητροπολίτη, υποδέχθηκαν σύσσωμος ο κλήρος με προεξάρχοντα τον Πρωτοσύγκελλο της Ι. Μητροπόλεως Πέτρας και Χερρονήσου Πονοσιολ. Αρχιμ. κ. Τίτο Ταμπακάκη,
ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου κ. Αντώνης Ζερβός και ο Δήμαρχος Οροπεδίου Λασιθίου κ. Γιάννης Στεφανάκης.
Μετά την τελετή τελέστηκε τρισάγιο επί του τάφου του αοιδίμου Μητροπολίτου Πέτρας
και Χερρονήσου κυρού Νεκτάριου.
Την επαύριον, Κυριακή 24 Ιανουαρίου, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Μεγάλης Παναγίας Νεαπόλεως, τελέσθηκε Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του νέου Μητροπολίτου
Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γερασίμου, συλλειτουργούντων των Σεβ. Μητροπολιτών Προικοννήσου κ. Ιωσήφ, Κασσανδρείας κ. Νικοδήμου, Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου
κ. Ανδρέα, Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγενίου, και Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονος.
Τ
17
Τρισάγιο στον τάφο του Γέροντος Ευμενίου
Πανιερ. Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεοφύτου
ριν από λίγες μέρες ήμουνα στην
Κρήτη (από 19.01-24.01.2016), όπου
αξιώθηκα να εκπληρώσω ένα παλιό
τάμα, που είχα κάνει εδώ και δεκαοκτώ
χρόνια: Να τελέσω ένα Τρισάγιο στον
τάφο του μακαριστού μου Γέροντος Ευμενίου Σαριδάκη, που κοιμήθηκε στις 23
Μαΐου 1999.
Ο πόθος αυτός να εκπληρώσω το τάμα
μου οφείλεται στο ότι ο Γέροντας Ευμένιος
υπήρξε για μένα ο άνθρωπος που με βοήθησε πάρα πολύ να καταλάβω πως ζει
ένας ταπεινός άνθρωπος τη μετάνοια και
την αγιότητα μέσα στον κόσμο. Κατά τα
φοιτητικά μου χρόνια στην Αθήνα, υπήρξε
εξομολόγος μου και έτσι είχα την ευλογία
να μαθητεύω συχνά-πυκνά στη δική του
‘κρητική’ καλογερική ελευθερία και να
βλέπω από κοντά τη ζωή ενός αγίου ανθρώπου, που είχε αφιερωθεί στη διακονία
των λεπρών, που τότε ζούσαν πίσω από
τα κάγκελα του Λεπροκομείου, απομονωμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο. Μου δινόταν ακόμη η ευκαιρία να μετέχω στις
καθημερινές του Ακολουθίες, που κρατούσαν μέχρι και πέντε ώρες, αλλά και να
βιώνω τη συνεχή του διακονία, παρηγορία
και φροντίδα που έδιδε, όχι μόνο στους λεπρούς, αλλά και σε πολλούς άλλους, που
τον καλούσαν για Παρακλήσεις και άγια
Ευχέλαια. Εν ολίγοις, αξιωνόμουν να γίνομαι κοινωνός της ζωής ενός δεύτερου
αγίου παπά Πλανά. Θυμάμαι, μάλιστα,
που όταν έλεγαν κάποιοι στον Γέροντα
ότι είναι ο νέος παπά Νικόλας Πλανάς,
αυτός αντέλεγε: «Όχι, αυτός είναι άγιος.
Εγώ δεν είμαι άγιος!»
Ο Γέροντας Ευμένιος υπήρξε ένας κρυφός άγιος των Αθηνών, που έκρυβε επιμελώς τα χαρίσματά του από τους ανθρώπους. Ο ίδιος ο όσιος Πορφύριος κάποτε
μου είπε: «Αυτός είναι άγιος. Αυτός παρακαλεί τον Θεό να μην τον αποκαλύψει
Π
18
και μόνο προς το τέλος της ζωής του θα
αποκαλυφθεί.»
Θυμάμαι, όταν τον Αύγουστο του 1998
εξελέγην Μητροπολίτης Μόρφου, πήγα
στο Νοσοκομείο του Ευαγγελισμού Αθηνών, λίγο πριν να χειροτονηθώ, για να
πάρω την ευχή του Γέροντος Ευμενίου,
που τότε ήταν άρρωστος και ετοιμοθάνατος. Ο Γέροντας, όταν με είδε, χάρηκε,
αλλά ήταν πολύ καταβεβλημένος. Εγώ,
φανερά συγκινημένος, αφού πήρα την
ευχή του, του λέω: «Γέροντα, ό,τι κι αν συμβεί, θα έρθω», εννοώντας ότι θα πήγαινα
να παραστώ στην Εξόδιο Ακολουθία του.
Και γυρίζει και μου λέει: «Θέλεις και θέλω,
αλλά δεν θα έρθεις, διότι τότε θα έχεις
ψηλό επισκέπτη στη Μητρόπολή σου!»
Περνά λοιπόν ο χρόνος και μπαίνουμε
στο 1999 και, κατά την ημέρα που κοιμήθηκε ο Γέροντας, 23 Μαΐου, είχε καθοριστεί επίσκεψη στη Μητρόπολη Μόρφου
του μακαριστού Πατριάρχη Αλεξανδρείας
Πέτρου, που βρισκόταν εκείνες τις μέρες
στην Κύπρο, μετά από επίσημη πρόσκληση! Έτσι, δεν μπόρεσα τελικά να πάω
στην κηδεία του Γέροντος, όπως αυτός είχε
προφητικά προβλέψει. Κι ενώ έλεγα ότι
θα πάω με την πρώτη ευκαιρία για ένα
Τρισάγιο στον τάφο του, όλο και κάτι τύχαινε και ανέβαλλα την εκπλήρωση αυτού
του πόθου μου.
Αφού λοιπόν πέρασαν τόσα χρόνια,
και μετά από πρόσκληση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα, με τον
οποίο μας συνδέει μια παλιά φιλία από
τα φοιτητικά μας χρόνια, οφειλόμενη στο
μακαριστό Μητροπολίτη Κεφαλληνίας
κυρό Γεράσιμο Φωκά, που μου γνώρισε
τον αδελφό Μητροπολίτη Ανδρέα σε προσκυνηματικές επισκέψεις μας στο Άγιον
Όρος, αξιώθηκα να επισκεφθώ τη θεόσωστη επαρχία του και, ευρύτερα, την αγιο-
τόκο και λεβεντομάνα Κρήτη. Σημειώστε
ότι στη συνοδεία μας, εκτός από τον Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου, προστέθηκε και
ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας, υπέρτιμος και έξαρχος
Κεντρώας Κρήτης, κ. Μακάριος.
Έτσι, είχα την ευλογία να πάω στον
τάφο του Γέροντος Ευμενίου, που βρίσκεται
στο χωριό του, στην Εθιά της Κρήτης, ένα
ορεινό χωριό στην κορυφή ενός γυμνού πέτρινου βουνού, σε υψόμετρο 740 μέτρων, με
λιγοστούς κατοίκους, αφού οι περισσότεροι
περίοικοι ζουν στο χωριό Ροτάσι που βρίσκεται χαμηλότερα. Σήμερα το χωριό, αν
και ακατοίκητο, είναι πάρα πολύ ωραίο, και
την ομορφιά του την οφείλει στον Σύνδεσμο Ανάπλασης Εθιάς, που φύτεψε πολλά
δενδρύλια, ανάπλασε τους κοινόχρηστους
χώρους και πλακόστρωσε τα στενά του δρομάκια. Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει ο
ναός της Παναγίας, πίσω από το ιερό Βήμα
του οποίου είναι
ο τάφος του Γέροντος Ευμενίου.
Όταν φτάσαμε στην Εθιά,
μας περίμεναν
οι συγγενείς και
οι χωριανοί του
Γέροντος Ευμενίου, περίπου 50
άτομα, καθώς
και ο ιερέας του
χωριού παπά
Μιχάλης. Αφού
κάναμε πρώτα
μια μικρή δέηση
στον ως άνω
ναό της Παναγίας, μία συμμαθήτρια του
Γέροντος, η Μαρία, ηλικίας περίπου 85 ετών,
μας απάγγειλε
ένα ποίημα το
οποίο συνέθεσε η ίδια και στο οποίο συμπύκνωσε με έμμετρο τρόπο τον βίο του Γέροντος.
Στη συνέχεια, πήγαμε στον τάφο του Γέροντος, όπου τελέσαμε το πολυπόθητό μας
Τρισάγιο κι εκπληρώσαμε έτσι το τάμα μας,
μετά από δεκαοχτώ τόσα χρόνια, με τη δέσμευση να επανέλθουμε στις 29 Μαΐου τρ.
έτ. για το ετήσιο μνημόσυνο του Γέροντος.
Μετά από τον ναό της Παναγίας, επισκεφθήκαμε το πατρικό σπίτι του Γέροντος Ευμενίου, το οποίο, όσο ζούσε, ήταν
σωστό ερείπιο! Κι όταν του έλεγαν οι αδελφές του, «κοίταξε, Ευμένιε, σε τι χάλια είναι το σπίτι μας!», αυτός τους απαντούσε·
«Τί έχει το σπίτι μας; Το πιο λαμπρό σπίτι
έχουμε! Το πιο μεγάλο, το πιο ωραίο
σπίτι!» Και απαντούσε έτσι, γιατί αφενός
αντιστεκόταν σε κάθε αρνητικό λογισμό,
αλλά και από την άλλη γιατί προέβλεπε
το μέλλον. Και ως προς το πρώτο, πρέπει
να πούμε πως ο Γέροντας ουδέποτε επέτρεπε να γίνεται κανένα σχόλιο στα πράγματα, στα γεγονότα ή στους ανθρώπους,
ούτε θετικό, ούτε αρνητικό, αλλά ήθελε
να τα δέχεσαι όλα και όλους, όπως τα
στέλνει η πρόνοια του Θεού. Οπόταν και
για το σπίτι του έλεγε, «τι ωραίο σπίτι
έχουμε!» Όπως μου είπε και η αδελφότεκνη του Γέροντος, τότε φαίνεται ότι μιλούσε για την ωραιότητα του σημερινού
σπιτιού, διότι έβλεπε πώς θα ήταν στον
μέλλον! Και, πράγματι, τώρα είναι το πιο
ωραίο και μεγάλο σπίτι της Εθιάς. Αλλά
πως έγινε αυτό; Ο Γέροντας άφησε χρήματα, με εντολή να φτιαχτεί το αρχονταρίκι της μονής Κουδουμά στη νότια Κρήτη,
αλλά και το σπίτι του να γίνει ξενώνας,
όπως κι έγινε, και ονομάστηκε «Σπίτι Αγάπης Γέροντος Ευμενίου Ενορίας Εθιάς». Κι
αυτή τη στιγμή, τούτο το «Σπίτι της Αγάπης» έχει τη δυνατότητα να φιλοξενεί μέχρι και δέκα ανθρώπους. Δηλαδή και μετά
θάνατον ο Γέροντας φρόντισε για τους ξένους ανθρώπους! Διότι ένα από τα μεγάλα
χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός, ήταν
αυτό της φιλοξενίας. [...]
* Ολόκληρο το κείμενο του Πανιερ. Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεοφύτου,
δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της Ι. Μητροπόλεως Μόρφου: www.immorfou.org.cy
19
Είκοσι έτη εν Κυρίω ανάπαυσης
μακαριστού Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου
κυρού Θεοδώρου Τζεδάκη
Τ
ο Σάββατο 27 Φεβρουαρίου 2016,
στο Καθολικό της Ιεράς Μονής
Αγίας Ειρήνης Ρεθύμνης, τελέσθηκε το Ιερό Μνημόσυνο του από
Λάμπης και Σφακίων μακαριστού Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κυρού Θεοδώρου Τζεδάκη, με την
συμπλήρωση είκοσι ετών από την εις
Κύριον εκδημία του.
Στο πολυαρχιερατικό συλλείτουργο, που τελέστηκε προεξάρχοντος
του Σεβ. Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου, έλαβαν μέρος οι Σεβ. Μητροπολίτες Αρκαλοχωρίου κ. Ανδρέας, Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γεράσιμος και
ο Θεοφιλ. Επίσκοπος Χριστουπόλεως
κ. Μακάριος, ενώ παρέστη συμπροσευχόμενος ο Σεβ. Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιος.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας ο
Σεβ. κ. Ανδρέας ομίλησε εκτενώς για
το βίο, την προσωπικότητα και το πολυσχιδές έργο του αοιδίμου Αρχιερέως,
ενώ στη συνέχεια το λόγο έλαβαν ο
Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος και ο Σεβ. Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος αναφερόμενοι στον μακαριστό Θεόδωρο.
Μετά την Θεία Λειτουργία και το μνημόσυνο τελέστηκε Τρισάγιο στον τάφο του
μακαριστού Ιεράρχου, ο οποίος βρίσκεται στον αύλειο χώρο του Καθολικού της Ιεράς
Μονής.
Η ομιλία που δημοσιεύουμε εκφωνήθηκε από τον Σεβ. κ. Ανδρέα*:
«[…]Ο μακαριστός ιεράρχης παρέμεινε συνειδητά αφοσιωμένος στην πατροπαράδοτη
πίστη και την ανεπιτήδευτη ευλάβεια. Στα βιώματα της Ορθοδόξου παραδόσεως, όπως
αιώνες αιώνων διέσωσε και διασώζει, διασφάλισε και διασφαλίζει, φυσικά και αβίαστα η
συνείδηση του πιστού λαού του Θεού.
Ο Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κυρός Θεόδωρος απεφοίτησε το Β΄ Γυμνάσιο Ηρακλείου
και ενεγράφη στη Θεολογική Σχολή Αθηνών, απ’ όπου έλαβε το πτυχίο το 1956. Ο Κρήτης
κυρός Ευγένιος, το ίδιο έτος τον χειροτόνησε διάκονο και ο Γέροντάς του, ο μακαριστός Πέτρας κυρός Δημήτριος, το 1958 τον χειροτόνησε πρεσβύτερο και τον χειροθέτησε αρχιμανδρίτη. Στις τρεις αρχιερατικές εκλογές του 1975 τίθεται η λυχνία στην Επαρχιακή
Σύνοδο της Εκκλησίας Κρήτης και εκλέγεται Μητροπολίτης Λάμπης και Σφακίων, το δε
20
1987 εκλέγεται και πάλι δια παμψηφίας Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου.
Η δυναμική του προσωπικότητα άφησε ανεξίτηλο έργο στο πέρασμα και το διάβα της
παραπάνω πορείας. Μοναδικός αριστούχος του Β΄ Γυμνασίου το 1951, εισάγεται πρώτος
στη Θεολογική Σχολή. Διετέλεσε βοηθός του καθηγητή της Εκκλησιαστικής Ιστορίας,
Γεράσιμου Κονιδάρη. Φύσει δραστήριος, ενεργητικός και δυναμικός, αναμείχθηκε στα
συνδικαλιστικά και πατριωτικά κινήματα της εποχής του, με κυρίαρχο τότε ζήτημα το
κυπριακό. Διετέλεσε γενικός γραμματέας και αντιπρόεδρος της Θεολογικής Σχολής.
Στη συνέχεια για ένα χρόνο (1957-58) βρίσκεται στο Σινά, όπου μελετά το πολύτιμο αρχειακό υλικό του παλαιφάτου μοναστηριού.
Από το 1961 έως το 1975 κοσμεί και τιμά ως ιεροκήρυκας τον μητροπολιτικό ναό της
πόλης του Ηρακλείου, με τ’ αλησμόνητα κηρύγματά του, την καλλιέπεια του λόγου, τα
ρητορικά σχήματα και τη θεολογική σκέψη του. Δυσεύρετος ο περίτεχνος λόγος του. Η
αρχαΐζουσα, η λογία και η εκκλησιαστική γλώσσα συντορνεύονται σ’ ένα πρωτότυπο ρέοντα λόγο που προσεγγίζει την παπαδιαμάντειο γραφίδα, μέσα από τη σφραγίδα της χαρισματικής προσωπικής του δημιουργίας. Το γλωσσικό του αισθητήριο υπήρξε οξύτατο.
Κατ’ εξοχήν ευαισθητοποιημένο, με περίτεχνα ρητορικά σχήματα. Σε σύναξη των Ιεραρχών του Θρόνου πρότεινε την αντικατάσταση της λέξης «εξέλιξης» με τη λέξη «ανέλιξη»
σχολιάζοντας «συναδούσης της δευτέρας μετά της ορθοδόξου εκκλησιολογίας».
Τα κείμενα, οι εγκύκλιοι και τα γράμματά του στους προκαθημένους, είναι αξιοζήλευτα έργα του Έλληνα λόγιου. Το δε ημερολόγιο που κρατούσε ως κληρικός αποτελεί
πολύτιμη ιστορική πηγή.
Την ίδια περίοδο (1962-1975) εκλέγεται γραμματέας της Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης, είναι μάλιστα ο μακροβιότερος μέχρι σήμερα, και διορίζεται διευθυντής
του περιοδικού «Απόστολος Τίτος». Έγκριτο περιοδικό με θεολογικές δημοσιεύσεις και
κηρύγματα, παρουσίαζε την προβληματική και την πορεία της τοπικής και ευρύτερα της
Ελληνόφωνης Εκκλησίας, γι’ αυτό και επανεκδόθηκε το 2004, από τον αοίδιμο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κυρό Τιμόθεο.
Διετέλεσε καθηγητής Γυμνασίου και πρόεδρος, μεταξύ άλλων: της εσωτερικής ιεραποστολής, του συνεδρίου προσκυνητών των Αγίων Τόπων, των φίλων της Ορθόδοξης
εξωτερικής ιεραποστολής. Τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις και μετάλλια.
Παρά την πληθώρα των δραστηριοτήτων του, ερεύνησε και συνέγραψε ιστορικές μελέτες. Υπήρξε δε με άρθρα και μελετήματα εκ των συντακτών της Θρησκευτικής και
Ηθικής Εγκυκλοπαιδείας. Έλαβε μέρος σε διεθνή συνέδρια και σε όλα τα Κρητολογικά
Συνέδρια, οι δε ανακοινώσεις του έχουν εκδοθεί σ’ έναν τόμο. Οι δημοσιεύσεις του αοιδίμου
Μητροπολίτου Ρεθύμνης κυρού Θεοδώρου αποτελούν παρακαταθήκη σπουδαία για τον
μελετητή και για την περαιτέρω ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας, στην εκκλησιαστική ιστορία κυρίως της Κρήτης. Η έκδοση του επιστημονικού περιοδικού «Νέα Χριστιανική Κρήτη», μετά την εκλογή του στη Μητρόπολη Ρεθύμνης, που αποτελεί τη συνέχεια
της «Χριστιανικής Κρήτης» του αειμνήστου Μητροπολίτου Κρήτης κυρού Ευμενίου, εκφράζει τη μέριμνα και τη φροντίδα του μακαριστού ιεράρχη για την προβολή της ιστορίας,
κυρίως της εκκλησιαστικής, την οποία με πάθος αγάπησε, προέβαλλε και διακόνησε.
Εκτός από μελέτες εκκλησιαστικής ιστορίας στη «Νέα Χριστιανική Κρήτη» δημοσιεύονται
επιστημονικές εργασίες και διατριβές άλλων κλάδων, όπως ζητήματα θεολογικά ή βυζαντινά. Εξακολουθούν δε να δημοσιεύονται και από τον νυν ευκλεώς αρχιερατεύοντα,
λίαν αγαπητό αδελφό κ. Ευγένιο, ο οποίος μεταξύ των τόσων άλλων, συνεχίζει και
μεριμνά για την έκδοση της «Νέας Χριστιανικής Κρήτης».
21
Ως Μητροπολίτης Λάμπης και Σφακίων (1975-1987) εγκαινιάζει περισσότερους
από πενήντα ναούς, συγκαλεί ιερατικές συνάξεις, ιδρύει αγροτικό παιδικό σταθμό στο
Σπήλι και ταμείο κληρικών για την ενίσχυση εμπερίστατων προσώπων. Η χάρις του Κυρίου μας τον αξίωσε ώστε μεταξύ των κληρικών που ως Λάμπης χειροτόνησε, σπούδασε
και ανέδειξε, να συγκαταλέγονται ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Κύριος Θεόδωρος και ο
Μητροπολίτης Ηλιουπόλεως κ. Θεόδωρος. Αμφότεροι πνευματικά αναστήματά του που
διετέλεσαν Πρωτοσύγκελλοί του στο Σπήλι.
Ως Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου (1987-1996), ίδρυσε τράπεζα αίματος,
οργανισμό καταπολέμησης ναρκωτικών, υπηρεσία για μέριμνα καρδιοπαθών παιδιών,
σχολή βυζαντινής μουσικής, γραφείο εσωτερικής ιεραποστολής. Εξέδωσε το περιοδικό
«Λόγος πίστεως και Μαρτυρίας», όπου δημοσιεύθηκαν σε πανηγυρικό τεύχος – αφιέρωμα,
οι μνημειώδεις και μοναδικοί λόγοι που εκφώνησε στις εκδηλώσεις υποδοχής του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου μας Κυρίου Κυρίου Βαρθολομαίου, στο Ρέθυμνο το
1992. Έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ανακήρυξη του Ρεθύμνου σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα μουσικής. Ίδρυσε το πανευρωπαϊκό ίδρυμα «Αρκάδι» με σκοπό την ανάδειξη του
ιστορικού μοναστηριού σε μνημείο Ορθοδοξίας, Ελευθερίας και Πολιτισμού. Πρόκειται
για μεγαλειώδη σύλληψη, όπου ο μοναστηριακός χαρακτήρας της Μονής προστατεύεται,
αλλά αναδεικνύεται και σε παγκόσμιο σύμβολο.
Ενδιαφέρθηκε για την αναστήλωση των μονών της Μητροπόλεως. Κορυφαίο επίτευγμα
στον τομέα αυτό υπήρξε η αναστήλωση της ερειπωμένης Μονής Αγίας Ειρήνης του 14ου
αιώνα. Μέσα από τα χαλάσματα της Μονής σε ελάχιστο χρόνο, με σεβασμό στην αρχιτεκτονική της, αναστηλώθηκε και ανοικοδομήθηκε το μοναστήρι της Αγίας Ειρήνης, όπου
εγκαταβιώνει και προκόβει πνευματικά η γυναικεία αδελφότητα, με τη γερόντισσα Θέκλα.
Στον περίβολό της, όπως ο ίδιος ο ιεράρχης το είχε ζητήσει, αναπαύεται το σκήνωμά
του.[...]»
Χειροθεσία Αναγνώστου
ην Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 2015, εορτή της
κατά σάρκαν Γεννήσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Ανδρέας τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Ανδρέα Αρκαλοχωρίου,
στο τέλος της οποίας χειροθέτησε σε Αναγνώστη
τον Δημήτριο Γερακάκη του Μιχαήλ, μαθητή Γυμνασίου, κάτοικο Αρκαλοχωρίου, ο οποίος διακονεί
το Ιερό Βήμα του Ι. Μητροπολιτικού Ναού.
Τ
Πρωτοχρονιάτικη εκδήλωση από τις Νεανικές Ομάδες Καστελλίου
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 3 Ιανουαρίου η πρωτοχρονιάτικη εκδήλωση των Νεανικών Ομάδων της ενορίας Αγ. Αντωνίου Καστελλίου (Βυζαντινή-Παραδοσιακή μουσική και Θεατρικό Εργαστήρι) που έλαβε χώρα στην κατάμεστη αίθουσα
πολλαπλών χρήσεων στο Καστέλλι
Πεδιάδος, με Υπεύθυνη την κα Αργυρώ Ρέππα, πρωτοψάλτρια του Ιερού Ναού Αγίου Αντωνίου. Ο Σεβ.
Μητροπολίτης μας κ. Ανδρέας απεύθυνε χαιρετισμό και συνεχάρη την
κα Ρέππα καθώς και την αξιέπαινη
προσπάθεια των παιδιών.
Στη συνέχεια η χορωδία της βυζαντινής μουσικής απέδωσε Ύμνους του δωδεκαημέρου και κάλαντα από την Ελλάδα
και τον Πόντο, ενώ στο τέλος οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν
την θεατρική παράσταση με τίτλο ‘’Χριστουγεννιάτικη ιστορία’’ του Κάρολου Ντίκενς.
Η Εορτή των Θεοφανείων στην Ιερά Μητρόπολή μας
*Ολόκληρη η ομιλία του Σεβ. κ. Ανδρέα δημοσιεύεται
στην ιστοσελίδα της Ι. Μητροπόλεως στη διεύθυνση www.imakb.gr
22
Με ιδιαίτερη λαμπρότητα εορτάστηκαν και φέτος τα
Άγια Θεοφάνεια του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στην
Ιερά Μητρόπολή μας.
Ανήμερα της Εορτής τελέσθηκε Θεία Λειτουργία και
ο Μέγας Αγιασμός από τον Σεβ. Μητροπολίτη κ. Ανδρέα
στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό, στο τέλος της οποίας χειροθέτησε σε Αναγνώστη τον κ. Παναγιώτη Μουστακάκη, Ιεροσπουδαστή της Πατριαρχικής Εκκλησιαστικής
Σχολής Κρήτης και κάτοικο Αρχοντικού-Αλιτζανής.
23
Στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος μετέβη στο Θραψανό, όπου τέλεσε τον καθαγιασμό
των υδάτων στη Λίμνη “Λιβάδες”, έπειτα πορεύθηκε στο Καστρί Βιάννου, όπου πραγματοποιήθηκε η ρίψη του Τιμίου Σταυρού στο λιμάνι του Καστρίου και κατέληξε στο λιμάνι
του Τσούτσουρα τελώντας τον καθαγιασμό των υδάτων και μεταφέροντας στους παρισταμένους τις εόρτιες ευχές. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι των κατά
τόπους περιοχών, έκοψαν την πρωτοχρονιάτικη Αγιοβασιλόπιτα και προσέφεραν κέρασμα
σε όλους τους παρευρισκόμενους.
Στις παραπάνω τελετές παραβρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδος κ. Ζαχαρίας Καλογεράκης, ο Δήμαρχος Βιάννου κ. Παύλος Μπαριτάκης,
οι Βουλευτές κ. Λευτέρης Αυγενάκης, κ. Σωκράτης Βαρδάκης, Αντιδήμαρχοι, Δημοτικοί Σύμβουλοι, Πρόεδροι
των Τοπικών Κοινοτήτων, ο Διοικητής της 133 Σ.Μ. Καστελλίου, Ιπτάμενος Σμήναρχος κ. Παναγιώτης Δημόπουλος και πλήθος κόσμου.
Πανήγυρη Ιεράς Μονής Καλλέργη Πεδιάδος
Με την πρέπουσα μοναστηριακή κατάνυξη τελέσθηκε
την Πέμπτη 7 Ιανουαρίου η πανήγυρη του Αγίου ενδόξου
Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, προστάτη
της Ιεράς Μονής Καλλέργη, στο Καστέλλι Πεδιάδος.
Τη Θεία Λειτουργία τέλεσε ο Σεβ. Ποιμενάρχης μας κ.
Ανδρέας, ο οποίος κήρυξε το Θείο λόγο και στο τέλος χειροθέτησε σε Αναγνώστη τον επί σειρά ετών Ιεροψάλτη
της Ιεράς Μονής κ. Ιωάννη Ατσαλάκη, συνταξιούχο εκπαιδευτικό και κάτοικο Σκλαβεροχωρίου. Στη συνέχεια,
κατά το έθος της Ιεράς Μονής, τελέσθηκε ο Αγιασμός και
η κατάδυση του Τιμίου Σταυρού στη δεξαμενή της Μονής.
Στην πανήγυρη, μεταξύ άλλων, παρευρέθηκαν ο Δήμαρχος του Δήμου Μινώα Πεδιάδας κ. Ζαχαρίας Καλογεράκης, ο Πρόεδρος της Τοπικής
Κοινότητας Καστελλίου κ. Αναστάσιος Μαραυγάκης, Αντιδήμαρχοι του Δήμου Μινώα
Παδιάδας, αντιπροσωπεία του Διοικητή της 133 Σ.Μ. Καστελλίου Ιπτάμενου Σμήναρχου
κ. Παναγιώτη Δημόπουλου, οι ιερείς της ευρύτερης περιοχής του Καστελλίου, καθώς
πλήθος ευσεβών χριστιανών.
Πανήγυρη Αγίου Αντωνίου Καστελλίου
Την Κυριακή 17 Ιανουαρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός Αντωνίου του Μεγάλου και Καθηγητού της ερήμου, πανηγύριζε ο ομώνυμος Ιερός Ναός στο Καστέλλι, ιστορικό κέντρο της επαρχίας Πεδιάδος.
Την παραμονή, στην ακολουθία του Εσπερινού
προεξήρχε ο πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης κ. Δημήτριος Σταματάκης, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής
Τιμίου Προδρόμου Καλλέργη, ενώ το πρωί τελέσθηκε αρχιερατική Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Σεβ. Ποιμενάρχη μας κ. Ανδρέα, με τη
συμμετοχή ιερέων και πλήθους κόσμου.
Στην πανήγυρη, μεταξύ άλλων, παρέστησαν
24
ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Ευριπίδης Κουκιαδάκης, ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας κ. Ζαχαρίας
Καλογεράκης, ο πρόεδρος Περιφερειακού Συμβουλίου κ. Γεώργιος Πιτσούλης, ο περιφερειακός
σύμβουλος κ. Γεώργιος Ματαλλιωτάκης, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Εμμανουήλ
Φραγκάκης, ο πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου
Κοινότητας Καστελλίου κ. Αναστάσιος Μαραυγάκης, Αντιδήμαρχοι και Δημοτικοί Σύμβουλοι
του Δήμου Μινώα Πεδιάδας, ο Διοικητής της 133
Σ.Μ. Καστελλίου Ιπτάμενος Σμήναρχος κ. Παναγιώτης Δημόπουλος, ο Υπαρχιφύλακας
του Α.Τ. Καστελλίου κ. Ιωάννης Λασιθιωτάκης, η πρώην βουλευτής κ. Μαρία Σκραφνάκη
και η φιλαρμονική μπάντα του Δήμου Ηρακλείου.
Μετά τη Θεία Λειτουργία ο Σεβασμιώτατος τίμησε με πλακέτα, για την προσφορά
τους στην Ενορία Καστελλίου, τον κ. Γεώργιο Εργαζάκη, ο οποίος διακόνησε το αναλόγιο
της Ενορίας για πενήντα και πλέον έτη και τον κ. Ευστάθιο Κακουλαντωνάκη, ο οποίος
για δεκαπέντε έτη διακόνησε την Ενορία ως νεωκόρος, αλλά και ως Εκκλησιαστικός
Σύμβουλος.
Στη συνέχεια ακολούθησε η απονομή των επαίνων στους αριστεύσαντες μαθητές του
Γυμνασίου και του Λυκείου Καστελλίου για το σχολικό έτος 2014-2015 τα ονόματα των
οποίων παραθέτουμε:
ΓΥΜΝΑΣΙΟ: Α’ ΤΑΞΗ: Παπαδάκη Αικατερίνη τ. Εμμανουήλ, βαθμός: 19,3 δέκατα τέταρτα. Β’ ΤΑΞΗ: Καριωτάκη Χρυσή τ. Εμμανουήλ, βαθμός: 19,9 δέκατα πέμπτα. Γ’ ΤΑΞΗ:
Καρυωτάκη Γεωργία τ. Γεωργίου, βαθμός: 19,11 δωδέκατα.
ΛΥΚΕΙΟ: Α’ ΤΑΞΗ: Κορναράκης Εμμανουήλ τ. Γεωργίου, βαθμός: 19,6 δέκατα Β’ ΤΑΞΗ:
Ψυλλάκη Άννα τ. Αντωνίου, βαθμός 19,5 δέκατα Γ’ ΤΑΞΗ: Κορομηλά Μαρία-Αργυρούλα
τ. Νικήτα, βαθμός: 18,8 δέκατα.
Ετήσια κοπή της Αγιοβασιλόπιτας της Ιεράς Μητρόπολης
Την Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2016, η Ιερά Μητρόπολή μας πραγματοποίησε στον Ιερό
Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Ανδρέα, Αρχιεπισκόπου Κρήτης, στο Αρκαλοχώρι, την καθιερωμένη ετήσια εκδήλωση κοπής της
Αγιοβασιλόπιτας με τους ιερείς, τους εκκλησιαστικούς συμβούλους, τους ιεροψάλτες και τους νεωκόρους των ενοριών.
Το απόγευμα τελέσθηκε η ακολουθία
του Εσπερινού χοροστατούντος του Σεβ.
Μητροπολίτη κ. Ανδρέα, στο τέλος του
οποίου ευχαρίστησε τους περί τους χίλιους πεντακόσιους παρευρισκόμενους ιερείς, εκκλησιαστικούς συμβούλους, ιεροψάλτες, νεωκόρους και ευπρεπίστριες
των ενοριών, καθώς και τους εθελοντές-τριες που ενισχύουν το έργο των Ενοριών και
εξήρε το μέγεθος της συμπαράστασής τους στην εύρυθμη λειτουργία της Μητρόπολης.
Κατόπιν τελέσθηκε η ευλόγηση και η κοπή της Αγιοβασιλόπιτας, ενώ ακολούθησε συνεστίαση αγάπης στο κέντρο «Πάνθεον» στο Αρκαλοχώρι, όπου η Σχολή Παραδοσιακών
Χορών της Μητροπόλεως παρουσίασε με επιτυχία χορευτική εκδήλωση με τη συμμετοχή
παιδιών όλων των ηλικιών.
25
Εκδημία Αρχιμ. Γαβριήλ Μεταλλίδη
πρ. Μεγάλου Εκκλησιάρχη του Οικουμενικού Πατριαρχείου
Στην εκδήλωση μεταξύ άλλων παρόντες ήταν ο Βουλευτής Ηρακλείου κ.
Βασίλειος Κεγκέρογλου, οι Δήμαρχοι
Μινώα Πεδιάδας κ. Ζαχαρίας Καλογεράκης, Αρχανών-Αστερουσίων κ. Εμμανουήλ Κοκοσάλης, Χερσονήσου κ. Ιωάννης Μαστοράκης, Αντιδήμαρχοι, ο
Διοικητής 133 Σ.Μ. Ιπτάμενος Σμήναρχος κ. Παναγιώτης Δημόπουλος και ο
Περιφερειακός Σύμβουλος κ. Γιώργος
Ματαλλιωτάκης.
Εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου στην Αυλή Πεδιάδος
Την Τρίτη 2 Φεβρουαρίου,
εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου
μας Ιησού Χριστού πανηγύριζε ο
ομώνυμος Ιερός Ναός της ενορίας Αυλής Πεδιάδος.
Τη Θεία Λειτουργία τέλεσε ο
Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Ανδρέας, με τη συμμετοχή ιερέων
της ευρύτερης περιοχής, καθώς
και πλήθους πιστών, στο τέλος
της οποίας απένειμε το οφφίκιο
του Πρωτοπρεσβυτέρου στον επί τριανταπέντε έτη Εφημέριο της ενορίας π. Εμμανουήλ
Φουκαράκη και χειροθέτησε σε Αναγνώστη τον κ. Μαρίνο Δασκαλάκη, Ιεροσπουδαστή
της Πατριαρχικής Εκκλησιαστικής Σχολής Κρήτης.
Οφφίκιο Πρωτοπρεσβυτέρου
Την Τρίτη 09 Φεβρουαρίου 2016, ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Ανδρέας χοροστάτησε στον πανηγυρικό
Εσπερινό προς τιμήν του Αγίου Ιερομάρτυρος και
Θαυματουργού Χαραλάμπους στον ομώνυμο Ιερό
Ναό της ενορίας Αρμάχας Πεδιάδος, στο τέλος του
οποίου απένειμε το οφφίκιο του Πρωτοπρεσβύτερου
στον Εφημέριο της Ενορίας π. Εμμανουήλ Ψυλλάκη.
Χειροθεσία Πνευματικού
Την Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου, εορτή του Αγίου Ιερομάρτυρος και Θαυματουργού Χαραλάμπους, ο Σεβ. Μητροπολίτης μας τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στον πανηγυρίζοντα περικαλλή Ιερό Ναό της Ενορίας Λύττου-Ξυδά, στο
τέλος της οποίας χειροθέτησε σε Πνευματικό τον εφημέριο
της Ενορίας και Αρχιερατικό της Β΄ Αρχιερατικής Περιφέρειας π. Εμμανουήλ Παπακανδεράκη.
26
Εξεδήμησε προς Κύριον την Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου ο Μέγας
Εκκλησιάρχης της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, Πανοσιολ. Αρχιμ. κυρός Γαβριήλ Μεταλλίδης.
Ο μακαριστός, γεννημένος πριν από έναν αιώνα στην Αμάσεια του Πόντου, διετέλεσε για δεκαετίες προϊστάμενος του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου Συκεών και διακόνησε ως άριστος
γνώστης του Τυπικού της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας τον
μακαριστό Πατριάρχη κυρό Δημήτριο και τον νυν Πατριάρχη
Κύριο Κύριο Β α ρ θ ο λ ο μ α ί ο.
Η εξόδιος ακολουθία τελέσθηκε την Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου στην Ι. Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χορτιάτη.
Ιερατική Σύναξη
επί τη εισόδω στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή
Το Σάββατο 12 Μαρτίου, στο αμφιθέατρο του Πολιτιστικού Πολύκεντρου της Ι. Μητροπόλεώς μας πραγματοποιήθηκε Ιερατική Σύναξη με την ευκαιρία της εισόδου στην
Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του επικεντρώθηκε στην
προσφυγική κρίση, στην βοήθεια και ενίσχυση που πρέπει
να δίδουμε με κάθε τρόπο στους τόσους κατατρεγμένους
πρόσφυγες και μετανάστες. Ο Σεβ. κ. Ανδρέας μίλησε πατρικά στους Ιερείς, τους έδωσε συμβουλές και νουθεσίες
ώστε να διανύσουνε πνευματικά και μυστηριακά την Αγία
και Μεγάλη τεσσαρακοστή και ζήτησε από όλους την προσοχή και την προσευχή τους σε μια περίοδο που η πατρίδα
μας, οι Έλληνες και ο κάθε άνθρωπος δοκιμάζεται.
Προσκεκλημένος ομιλητής στην Ιερατική Σύναξη ήταν ο Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Θεόφιλος Λεμοντζής, Δρ. Θεολογίας του Α.Π.Θ. και Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητρόπολης
Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας. Το θέμα το οποίο εισηγήθηκε ήταν: «Προσευχή σε
αντίθεση με τη Γιόγκα».
Θυρανοίξια Ιερού Ναού Μιχαήλ Αρχαγγέλου Γασίου
Την Παρασκευή 18 Μαρτίου, ο Σεβ. κ. Ανδρέας μετέβη στο Γάσι Μονοφατσίου, όπου τέλεσε τα Θυρανοίξια του ανακαινισμένου Ιερού Ναού Μιχαήλ Αρχαγγέλου και εν συνεχεία χοροστάτησε στην ακολουθία
της Α΄ Στάσης των Χαιρετισμών της Θεοτόκου.
Στο τέλος της ακολουθίας ο Σεβασμιώτατος χειροθέτησε σε Οικονόμο τον εφημέριο της Ενορίας π. Νεκτάριο Δερμιτζάκη, ενώ στη σύντομη ομιλία του εξέφρασε την χαρά του για την γρήγορη ολοκλήρωση της
ανακαίνισης του περικαλλούς Ναού, συνεχάρη όλους τους συντελεστές του έργου και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη και τις ευχαριστίες της τοπικής Εκκλησίας προς τους ευεργέτες
και δωρητές, κυρίως την κα Μαρία Ασπιρτάκη.
27
40ήμερο μνημόσυνο της δημοσιογράφου Μαρίας Παπουτσάκη
Το Σάββατο 19 Μαρτίου, στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του
Σωτήρος Πισκοπιανού Χερσονήσου, τελέσθηκε το τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο της έγκριτης δημοσιογράφου Μαρίας Παπουτσάκη.
Τη Θεία Λειτουργία τέλεσε ο Σεβ. Μητροπολίτης Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γεράσιμος, ενώ στο μνημόσυνο έλαβαν μέρος ο Σεβ.
Μητροπολίτης μας κ. Ανδρέας, ο οποίος εξήρε με την ομιλία του*
την προσωπικότητα και το χαρακτήρα της εκλιπούσης, καθώς και
ο Σεβ. Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος.
Τη μνήμη της μακαριστής Μαρίας Παπουτσάκη τίμησαν, μεταξύ
άλλων, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, οι Βουλευτές κ. Βασίλης Κεγκέρογλου και κ. Σπύρος Δανέλλης, καθώς και πλήθος κόσμου.
*Η ομιλία του Σεβ. κ. Ανδρέα δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της Ι. Μητροπόλεως: www.imakb.gr
Εγκαίνια «Εργαστηρίου Παρασκευής Γευμάτων
και Δεκατιανών» στο Αρκαλοχώρι
Με την πρέπουσα εκκλησιαστική μεγαλοπρέπεια
εορτάστηκε η πρώτη Κυριακή των Νηστειών, της
Ορθοδοξίας, στον Ι. Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Ανδρέα Αρχιεπισκόπου Κρήτης στο Αρκαλοχώρι.
Τη Θεία Λειτουργία τέλεσε ο Σεβ. Μητροπολίτης
κ. Ανδρέας πλαισιούμενος από τον Πρωτοσύγκελλο
της Ιεράς Μητροπόλεώς μας Πανοσιολ. Αρχιμ. κ.
Κορνήλιο Αθανασάκη, τον Προϊστάμενο του Ι. Μητροπολιτικού Ναού Πρωτοπρ. κ. Σπυρίδωνα Φουκαράκη και τον Διάκονο κ. Μιχαήλ Παπαϊωάννου.
Μετά το πέρας της Λιτάνευσης των Εικόνων ακολούθησαν τα εγκαίνια του «Εργαστηρίου Παρασκευής Γευμάτων και Δεκατιανών» της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, το οποίο αποτελεί ένα καθόλα
εξοπλισμένο χώρο που ανεγέρθηκε με κονδύλια του
Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και
Πρόνοιας επί Υπουργίας του Αρκαλοχωρίτη Υπουργού κ. Βασίλη Κεγκέρογλου. Το εν λόγω
Παρασκευαστήριο θα ενισχύσει έτι περισσότερο την διανομή των δεκατιανών και των γευμάτων σε δεκάδες παιδιά των σχολείων του Αρκαλοχωρίου και της ευρύτερης περιοχής.
Στη συνέχεια ο Σεβ. κ. Ανδρέας ευχαρίστησε τον Βουλευτή κ. Βασίλη Κεγκέρογλου για
την συμβολή του στην ανέγερση του Παρασκευαστηρίου, καθώς τις ομάδες που συμμετείχαν
στο κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αρκαλοχωρίου και πρόσφεραν περίπου 1,5 τόνο τρόφιμα για τις ανάγκες των Δεκατιανών και Γευμάτων
Αγάπης της Ιεράς Μητροπόλεως μας.
Στη Θεία Λειτουργία και την τελετή των εγκαινίων παρέστησαν μεταξύ άλλων: ο Βουλευτής Ηρακλείου και τέως υπουργός κ. Βασίλης Κεγκέρογλου, ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας
κ. Ζαχαρίας Καλογεράκης, ο Δήμαρχος Βιάννου κ. Παύλος Μπαριτάκης, Αντιδήμαρχοι και
Δημοτικοί Σύμβουλοι, ο Διοικητής 133 Σ.Μ. Ιπτάμενος Σμήναρχος κ. Παναγιώτης Δημόπουλος
και ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου κ. Στέφανος Ψυλλάκης.
Πανήγυρη Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Δέτη Μηλιαράδων Πεδιάδος
Πλήθος κόσμου γέμισε ο αύλειος χώρος του Ιερού Ναού της Παναγίας του Δέτη στο Μη-
28
λιαράδων Πεδιάδος, οι οποίοι προσήλθαν στην εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Την Πέμπτη 24 Μαρτίου, στον πανηγυρικό Εσπερινό, χοροστάτησε ο Σεβ. Μητροπολίτης
κ. Ανδρέας, με τη συμμετοχή του Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας π. Προδρόμου, ο οποίος
ομίλησε επίκαιρα για την εορτή του Ευαγγελισμού.
Στο τέλος του Εσπερινού ο Σεβασμιώτατος κ. Ανδρέας
χειροθέτησε σε Αναγνώστες τους κ.κ. Γεώργιο Φραγκάκη και Εμμανουήλ Χετζογιαννάκη, πρώην εκπαιδευτικούς, οι οποίοι υπηρετούν αρκετά χρόνια την Ενορία
Ξενιάκω ως ιεροψάλτες.
Αφού ευχήθηκε καλή δύναμη στο έργο τους, ευχαρίστησε ιδιαίτερα τον π. Πρόδρομο και την σεπτή συνοδεία
του, Οσιολ. Μοναχό δρ. Πατάπιο και Μοναχό π. Αβραάμ, τον Εφημέριο π. Ιωάννη Στιβακτάκη
και το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο της Ενορίας για την προετοιμασία της πανηγύρεως, όλους
τους παρευρισκόμενους ιερείς και το πλήθος των πιστών χριστιανών που παραβρέθηκε
στην πανήγυρη.
Χειροτονία Επισκόπου Νιτρίας κ. Νικοδήμου
Τη Β΄ Κυριακή των Νηστειών, 27η Μαρτίου, τελέστηκε με
λαμπρότητα η χειροτονία του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου
Νιτρίας κ. Νικοδήμου, κληρικού και ιεροκήρυκα της Ιεράς
Μητρόπολής μας, ο οποίος διακονούσε με απόσπαση στην
Ιερά Μητρόπολη Ιωαννουπόλεως και Πρετορίας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.
Η χειροτονία τελέστηκε στον Ιερό Πατριαρχικό και Καθεδρικό Ναό Οσίου Σάββα του Ηγιασμένου Αλεξανδρείας,
υπό της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου
Β’ και με τη συμμετοχή των Σεβ. Μητροπολιτών Γέροντος Λεοντοπόλεως κ. Γαβριήλ, Γεν.
Πατριαρχικού Επιτρόπου, Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα, Ιωαννουπόλεως και Πρετορίας κ. Δαμασκηνού, Μέμφιδος κ. Νικοδήμου, Πηλουσίου κ. Νήφωνα,
Ηγουμένου της Ιεράς Πατριαρχικής Μονής Αγίου Γεωργίου Καΐρου και του Θεοφ. Επισκόπου Ναυκράτιδος κ. Μελετίου, Ηγουμένου της Ιεράς Πατριαρχικής Μονής Αγίου Σάββα
Αλεξανδρείας, καθώς και αρκετών κληρικών.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΝΙΤΡΙΑΣ κ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νιτρίας κ. Νικόδημος (κατά κόσμον Νικόλαος Μπουλαξής)
του Ιωάννου και της Ειρήνης, γεννήθηκε στις Εγγαρές Νάξου την 30ή Ιανουαρίου 1960.
Φοίτησε στην Πατριαρχική Σχολή της Αγίας Σιών και μετά το πέρας των γυμνασιακών
σπουδών, σε ηλικία 17 ετών, εκάρη μοναχός και έλαβε το όνομα Νικόδημος. Αργότερα
χειροτονείται διάκονος επί του Παναγίου Τάφου υπό του Μακαριστού Μητροπολίτου Πέτρας κυρού Γερμανού, σεπτή εντολή του μακαριστού Πατριάρχου Ιεροσολύμων κυρού Βενεδίκτου Α΄ και το έτος 1982 λαμβάνει το δεύτερο βαθμό της Ιερωσύνης.
Στη Νότιο Αφρική αφίχθη το 1994 αναλαμβάνοντας ιερατικώς προϊστάμενος στον Ιερό
Καθεδρικό Ναό των Αγίων Κων/νου και Ελένης, μέχρι το 1998. Έπειτα μετέβη στην Ι. Μ.
Καλής Ελπίδος, όπου διακόνησε ως εφημέριος του Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου και ως Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος μέχρι τον Σεπτέμβρη του 2000, οπότε και επιστρέφει στην Ι. Μ. Ιωαννουπόλεως και Πρετορίας ως ιερατικώς προϊστάμενος του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού
Παντάνασσας, μέχρι και σήμερα.
Με σεπτή εντολή της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής
κ.κ. Θεοδώρου Β αναλαμβάνει το 2010 καθήκοντα Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μ. Ιωαννουπόλεως και Πρετορίας και με πρόταση του Μακαριωτάτου η Ιερά Σύνοδος του Παλαιφάτου
Πατριαρχείου τον εξέλεξε Επίσκοπο Νιτρίας και Πατριαρχικό Επίτροπο Αλεξανδρείας.
29
Οι Καθηγούμενοι των Ιερών Μονών Μεγίστης Λαύρας
και Εσφιγμένου Αγίου Όρους στην Ιερά Μητρόπολή μας
Η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή αποτελεί περίοδο
πνευματικής περισυλλογής και πνευματικής πορείας.
Είναι το στάδιο εκείνο των αρετών, το οποίο δέχεται
όλους όσους επιθυμούν να εκγυμνάσουν την ψυχή τους.
Η Ιερά Μητρόπολή μας είχε την ιδιαίτερη χαρά και
ευλογία να υποδεχθεί τους Καθηγούμενους δύο ιστορικών Ιερών Μονών του Αγίου Όρους, της Μεγίστης Λαύρας Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Πρόδρομο Λαυριώτη και της
Εσφιγμένου Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Βαρθολομαίο, οι οποίοι,
ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Σεβ. Μητροπολίτη
μας κ. Ανδρέα, μεταφέροντας σε όλους όσους είχαν την
ευκαιρία να τους δουν και να τους ακούσουν τις πνευματικές εμπειρίες τους και τα βιώματά τους από το περιβόλι της Παναγίας.
Την Πέμπτη 24 Μαρτίου, παραμονή της εορτής του
Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ο Γέροντας Πρόδρομος
έλαβε μέρος στον Πανηγυρικό Εσπερινό στην Παναγία του Δέτη, χοροστατούντος του
Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. Ανδρέα, και ομίλησε επίκαιρα αναλύοντας τη θεολογία της Θεομητορικής εορτής.
Την επαύριον, Παρασκευή 25 Μαρτίου μετέβη, μετά του Σεβ. Ποιμενάρχη μας κ. Ανδρέα,
στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στον Ευαγγελισμό-Μουχτάρω Πεδιάδος, όπου
τελέστηκε η πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, στο τέλος της οποίας ομίλησε στο
εκκλησίασμα, επικεντρωνόμενος στις άπειρες δωρεές της Παναγίας της Κουκουζέλισσας,
της προστάτιδας της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας.
Αργότερα ο Γέροντας Πρόδρομος, συνοδευόμενος από τον Σεβ. κ Ανδρέα, πορεύτηκε
στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Αρκαλοχωρίου, όπου έλαβε μέρος
στη Δοξολογία για την Εθνική Επέτειο της 25ης Μαρτίου, ενώ το απόγευμα της ιδίας
ημέρας τέλεσε τον Εσπερινό της απόδοσης της εορτής του Ευαγγελισμού και την Β΄ στάση
των Χαιρετισμών, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Ανδρέα Αρχιεπισκόπου Κρήτης
στο Αρκαλοχώρι, στο τέλος του οποίου ο π. Πατάπιος από την Σκήτη των Καυσοκαλυβίων
ομίλησε με θέμα: «Θεομητορικό μονοπάτι προς την Ανάσταση».
Την Παρασκευή 1η Απριλίου ο Γέροντας Βαρθολομαίος, ευρισκόμενος στην Ιερά Μητρόπολή μας, τέλεσε την ακολουθία της Γ΄ Στάσης των Χαιρετισμών της Θεοτόκου στον
Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Ανδρέα Αρχιεπισκόπου Κρήτης στο Αρκαλοχώρι, στο
τέλος της οποίας ομίλησε επίκαιρα με θέμα: «Η Παναγία στη ζωή των ανθρώπων».
Συνέδριο στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης με θέμα:
«Σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας στην Ελληνική Επικράτεια»
Η Εταιρεία Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου και η Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης διοργάνωσαν την Παρασκευή 1 Απριλίου, στο Κολυμπάρι Χανίων, Συνέδριο με θέμα: «Σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας στην Ελληνική Επικράτεια», υπό την
αιγίδα της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης,
με αφορμή τη συμπλήρωση τριών ετών από την εις Κύριον εκδημία του μακαριστού Μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου κυρού
Ειρηναίου. Η έναρξη των εργασιών έγινε από τον Σεβ. Αρχιε-
30
πίσκοπο Κρήτης κ. Ειρηναίο, ενώ χαιρετισμούς απηύθυναν ο Γενικός Διευθυντής της ΟΑΚ
Δρ Κωνσταντίνος Ζορμπάς, ο Ομοτ. Καθηγητής κ. Ιωάννης Κονιδάρης και ο Σεβ. Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιος, Πρόεδρος Δ.Σ της ΟΑΚ.
Ακολούθησε η εναρκτήρια ομιλία του Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. Ανδρέα, ο οποίος αναφέρθηκε διεξοδικά στην ιστορική διαδρομή και πορεία των σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας
κατά τον 19ο και 20ό αιώνα, με ιδιαίτερη αναφορά στην Εκκλησία της Ελλάδος, καθώς
επίσης και στις εκκλησιαστικές δικαιοδοσίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου (Δωδεκάνησα,
Πατριαρχική Εξαρχία Πάτμου, Άγιον Όρος και Εκκλησία Κρήτης) και στο καθεστώς των
Νέων Χωρών. «Οι εκκλησιαστικές δικαιοδοσίες της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν ταυτίζονται
με την Ελληνική Επικράτεια, όπως συμβαίνει με άλλες χώρες. Η διαφορετικότητα αυτή διασώζει
την παράδοση του Βυζαντίου, καθώς στο Βυζάντιο δεν υπήρχε ενοποιημένη Εκκλησιαστική
Επικράτεια», σημείωσε μεταξύ άλλων ο Σεβασμιώτατος.
Το Συνέδριο ήταν τριήμερο και ολοκληρώθηκε την Κυριακή 3 Απριλίου με Αρχιερατική
Θεία Λειτουργία στην Ι. Πατριαρχική Μονή Οδηγητρίας Γωνιάς και στρογγυλή τράπεζα με
θέμα: «Καύση νεκρών- σύμφωνο συμβίωσης: Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος».
Χειροθεσία Πνευματικού στο Θραψανό Πεδιάδος
Την Γ’ Κυριακή των Νηστειών, της Σταυροπροσκυνήσεως, 3 Απριλίου, ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ.
Ανδρέας τέλεσε την Θεία Λειτουργία της εορτής στον
Ιερό Ναό Τιμίου Σταυρού Θραψανού Πεδιάδος, στο
τέλος της οποίας απένειμε το οφφίκιο του Οικονόμου
και χειροθέτησε σε Πνευματικό τον προϊστάμενο
του Ι. Ναού π. Εμμανουήλ Τσικριτσάκη.
Συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης για τους πρόσφυγες
από την Ιερά Μητρόπολή μας και τους Δήμους Μινώα Πεδιάδας και Βιάννου
Τα φιλάνθρωπα αισθήματα των ευαισθητοποιημένων χριστιανών αδελφών μας, κατοίκων της ευρύτερης Μητροπολιτικής μας περιφέρειας, είναι ανάλογα των εντολών του
Κυρίου μας που διαβάζουμε στην ευαγγελική περικοπή του Ματθαίου κατά την Κυριακή
της Απόκρεω «ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε» (Μτθ. κε΄, 40). Και αυτό φάνηκε στο κάλεσμα που έγινε από την Ιερά Μητρόπολη
μας, σε συνεργασία με τους Δήμους Μινώα Πεδιάδας και Βιάννου, ως προς τη συλλογή
τροφίμων μακράς διαρκείας, φαρμάκων, ειδών ένδυσης, υπόδησης και κλινοσκεπασμάτων
για τους εμπερίστατους και τους πάσχοντας αδελφούς μας πρόσφυγες και μετανάστες.
Η προσφορά των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής ήταν συγκινητικά μεγάλη, μέσω κυρίως των Ενοριών αλλά και άλλων φορέων, όπως των Δήμων Μινώα Πεδιάδας και Βιάννου,
όπου συγκεντρώθηκαν περίπου 25 τόνοι τρόφιμα και εκατοντάδες κούτες με είδη ένδυσης,
ατομικής υγιεινής και φαρμάκων.
Ήδη πραγματοποιήθηκε η αποστολή των πρώτων τροφίμων στο αρμόδιο Κέντρο Διαχείρισης στον Πειραιά, παρουσία των Δημάρχων Μινώα Πεδιάδας κ. Ζαχαρία Καλογεράκη και Βιάννου κ. Παύλου Μπαριτάκη, καθώς
κληρικών και άλλων Δημάρχων, οι οποίοι συμμετείχαν
στην σημαντική αυτή πρωτοβουλία που οργανώθηκε από
την ΠΕΔ Κρήτης και θα ακολουθήσουν και άλλες αποστολές με τρόφιμα, φάρμακα και είδη πρώτης ανάγκης,
αρχής γενομένης με την αποστολή ενδυμάτων στην Ι. Μ.
Κηφισίας, όπου έχουν εγκατασταθεί πρόσφυγες.
31
32
Κατανυκτικοί Εσπερινοί με ομιλίες στην Ιερά Μητρόπολή μας
Δράσεις του Κέντρου Αλληλεγγύης και Κοινωνικής Συνοχής
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, κατά την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής τελέσθηκαν ανά αρχιερατικές περιφέρειες στην Ιερά Μητρόπολή μας, κατανυκτικοί Εσπερινοί με ομιλίες, στους οποίους χοροστάτησε ο Σεβ. Ποιμενάρχης μας.
Την Α' Κυριακή των Νηστειών (Ορθοδοξίας), στον Ι. Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Ανδρέου Αρχιεπισκόπου Κρήτης στο Αρκαλοχώρι, oμίλησε ο Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Κύριλλος
Τσερεβελάκης, εκ της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση
του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη μας, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η Νηστεία στην Ορθόδοξη Εκκλησία».
Τη Β΄ Κυριακή των Νηστειών
(Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά),
στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Καστελλίου Πεδιάδος, ομίλησε ο Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Νήφωνας Βασιλάκης, Δρ. Θ. Κωδικογράφος της
Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης, Ιεροκήρυκας της
Ι. Μητροπόλεως, καθηγητής Κανονικού Δικαίου στο Pontificio Istituto
Orientale της Ρώμης, στο Πανεπιστήμιο του Bari, καθώς επίσης και
διδάσκων στο Πανεπιστήμιο «Νεάπολις» Πάφου και στην Πατριαρχική Ανωτάτη Εκκλ. Ακαδημία
Κρήτης, αναπτύσσοντας το θέμα:
«Δύο κανόνες μετανοίας».
Την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών
(Σταυροπροσκυνήσεως), στον Ιερό
Ναό Αγίου Γεωργίου της Ενορίας
Αγιών Παρασκιών Πεδιάδας, ομίλησε ο Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Επιφάνιος Ζαχαράκης, Ιεροκήρυκας της
Ι. Μητροπόλεως, ο οποίος εισηγήθηκε το θέμα: «Η Χάρις του Τιμίου Σταυρού στη ζωή
των ανθρώπων», ενώ την ίδια ημέρα στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Σκινιά Μονοφατσίου,
ομίλησε ο Αιδεσιμολ. Πρωτοπρ. του Οικουμενικού Θρόνου κ. Στυλιανός Συμιανάκης,
Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Μητροπόλεως με θέμα «Σταυρός: Το έμβλημα της
πίστεως. Η σημαία της μεγάλης Θυσίας».
Την Δ΄ Κυριακή των Νηστειών (Οσίου Ιωάννου συγγραφέως της Κλίμακος), στον Ιερό
Ναό Μιχαήλ Αρχαγγέλου Άνω Βιάννου, ομίλησε ο Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης κ. Ζαχαρίας
Δορούκας, Ηγουμενεύων της Ιεράς Μονής Αγίας Μονής Βιάννου, αναπτύσσοντας το
θέμα: «Η διδασκαλία του Οσίου Ιωάννου της Κλίμακος».
Την Ε΄ Κυριακή των Νηστειών (Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας), στον Ιερό Ναό Τιμίου
Σταυρού Θραψανού, ομίλησε ο Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Δημήτριος Σταματάκης Ηγούμενος
της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Καλλέργη αναπτύσσοντας διεξοδικά το θέμα: «Η
Οσία Μαρία η Αιγυπτία, μέσα από την παραβολή του Ασώτου Υιού».
Το «Κέντρο Αλληλεγγύης και Κοινωνικής Συνοχής» της Ιεράς Μητροπόλεώς μας συνεχίζει το
πολυσχιδές και πολύπλευρο φιλανθρωπικό έργο του, μέσα σε μία εποχή, όπου το μεταναστευτικό
ρεύμα είναι πλέον γεγονός, αλλά και η ολοένα οικονομική ύφεση ταλαιπωρεί κάθε άνθρωπο ανεξαρτήτως, χρώματος, φυλής και θρησκεύματος, ενώ σκοπός του είναι να συνεχίσει να δίνει ανακούφιση
σε αδελφούς μας, οι οποίοι έχουν πραγματικά ανάγκη.
Στο πλαίσιο της δεύτερης διανομής για το 2016 προς τους δικαιούχους του Ταμείου Ευρωπαϊκής
Βοήθειας (ΤΕΒΑ) και του Επιχειρησιακού Προγράμματος Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής
(ΕΠ ΕΒΥΣ), τα οποία τελούν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και
Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το Γενικό Φιλόπτωχο Ταμείο ετοίμασε και διένειμε την Τετάρτη 20 Απριλίου,
διάφορα είδη όπως: πάνες, μωρομάντηλα, βρεφικές κρέμες, ρυζάλευρο, πελτέ, ζάχαρη, μακαρόνια,
φακές και φασόλια.
Επίσης, τη Μεγάλη Τρίτη 26 Απριλίου ετοιμάσθηκαν και διανεμήθηκαν
από το Πολιτιστικό Πολύκεντρο, περί τα οκτακόσια (800) και πλέον δέματα
αγάπης σε αναξιοπαθούντες αδελφούς μας εκτός του προγράμματος
(ΤΕΒΑ). Τα δέματα περιείχαν δεκατέσσερα (14) είδη τροφίμων όπως: μακαρόνια, φασόλια, φακές, αλεύρι, καφέ, ζάχαρη, γάλα μακράς διαρκείας,
κονσέρβες κρέατος και σαρδέλας, περί τους εννέα (9) τόνους ρύζι και δύο
(2) τόνους κοτόπουλου. Τα παραπάνω τρόφιμα συλλέχθηκαν κατόπιν δωρεών ευαισθητοποιημένων συνανθρώπων μας από την ευρύτερη περιοχή
του Αρκαλοχωρίου, από το «κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού» με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Αρκαλοχωρίου, αλλά και από αγορές
του Φιλόπτωχου Ταμείου της Ιεράς Μητροπόλεως.
Στην ετοιμασία και τη διανομή των δεμάτων καθοριστική στάθηκε η
προσφορά των εφημερίων της Ι. Μητροπόλεώς μας, αλλά και των λαϊκών
εθελοντών και εθελοντριών, οι οποίοι με υπεύθυνο τον π. Πέτρο Ψυλλάκη
ανέλαβαν τη διανομή των τροφίμων στους δικαιούχους της ενορίας τους.
Η «Παγκοινιά Παιδικού Γεύματος» συνεχίζει να προσφέρει καθημερινά
περί τις εκατό δέκα (110) και πλέον μερίδες φαγητού και δεκατιανών σε
μαθητές των Σχολείων της ευρύτερης Μητροπολιτικής μας περιφέρειας.
Το «Κοινωνικό Ιατρείο-Φαρμακείο» μέσα από την ολοένα εθελοντική προσέλευση και διακονία
συνανθρώπων μας, συνεχίζει την σημαντική προσφορά του, προσφέροντας την απαιτούμενη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, καθώς ιατρικές και παρακλινικές εξετάσεις σε αδελφούς μας, οι οποίοι
δεν έχουν πρόσβαση στο χώρο της υγείας.
Συγκεκριμένα, για το πρώτο τρίμηνο του 2016 δέχθηκε πάνω από τετρακόσια πενήντα (450) περιστατικά και διένειμε περί τα χίλια τριακόσια (1300) σκευάσματα φαρμάκων. Από την Διεύθυνση
Υγείας και Κοινωνικής Πολιτικής Περιφέρειας Κρήτης δόθηκαν εκατό τριάντα (130) εμβόλια, ενώ εμβολίστηκαν περί τα πενήντα (50) ανεμβολίαστα παιδιά. Επίσης, πραγματοποιήθηκε προληπτικός
κλινικός και υγειονομικός έλεγχος στους μόνιμους αλλοδαπούς σε συνεργασία με το Κέντρο Υγείας
Αρκαλοχωρίου και την Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου Μινώα Πεδιάδας. Τέλος, συμμετείχε στην
συλλογή και διαλογή τροφίμων και ενδυμάτων υποστηρίζοντας την δράση «Τρόφιμα και ρούχα για
τους πρόσφυγες και μετανάστες». (Συνεργασία Εκκλησίας-Δήμου)
Όλες οι παραπάνω προσπάθειες αποτελούν καρπό αγάπης και ευαισθησίας και καταδεικνύουν
την αλληλεγγύη και συνοχή αρκετών συνανθρώπων μας, οι οποίοι, από το υστέρημα ή το ελάχιστο
περίσσευμά τους, ενισχύουν τη λειτουργία των Τομέων του «Κέντρου Αλληλεγγύης και Κοινωνικής
Συνοχής» της Ιεράς Μητροπόλεώς μας. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι για την εύρυθμη λειτουργία του
Κοινωνικού Ιατρείου-Φαρμακείου σημαντική και αξιέπαινη είναι η εθελοντική προσφορά των Ιατρών
που διακονούν σε αυτό καθώς και όλων των εθελοντών-ριών που εδώ και τρεισήμισι χρόνια αγκαλιάζουν και ενισχύουν το έργο του.
33
Κατάσταση Δωρητών
για την «Παγκοινιά Παιδικού Γεύματος»
(1 Δεκεμβρίου 2015 έως 31 Μαρτίου 2016)
Νηστικάκειος Μονάδα Φροντίδας
Ηλικωμένων στην Πολυθέα Καστελλίου
Λειτουργεί από το έτος 2009 στην Πολυθέα Πεδιάδας και φιλοξενεί περί τους 35 γέροντες. Οι διαβιούντες ηλικιωμένοι στη Νηστικάκειο Μονάδα απολαμβάνουν:

40 ΛΙΟΝΤΟΜΗΤΣΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
79 ΣΥΜΙΑΝΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
2 ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ
41 ΛΟΥΛΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ
80 ΤΣΟΠΑΝΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
3 ΑΦΡΑΘΙΑΝΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
42 ΜΑΘΙΑΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑ
81 ΦΙΛΙΠΠΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
4 ΒΑΒΑΔΑΚΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
43 ΜΑΚΡΑΚΗ ΧΡΥΣΑΝΘΗ
82 ΦΟΙΝΙΚΙΑΝΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ
5 ΒΕΛΙΒΑΣΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ
44 ΜΑΚΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
83 ΦΡΑΓΚΑΚΗ ΜΑΡΙΑ
6 ΒΕΝΕΤΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
45 ΜΑΚΡΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
84 ΦΡΑΓΚΑΚΗ ΜΑΡΙΑ του ΚΩΝ/ΝΟΥ
7 ΓΑΛΑΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑ
46 ΜΑΚΡΑΚΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ
85 ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
8 ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
47 ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
86 ΦΡΓΚΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
9 ΓΑΡΕΦΑΛΛΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
48 ΜΗΛΙΑΡΑΣ ΧΑΡΗΣ
87 ΧΑΡΑΛΑΜΠΑΚΗ ΑΝΔΡΙΑΝΗ
10 ΓΕΝΙΤΣΑΡΙΔΟΥ ΑΓΑΠΗ
49 ΜΟΥΝΤΡΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
88 ΧΑΣΑΠΗ ΜΑΡΙΑ
11 ΓΙΑΝΝΑΔΑΚΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ
50 ΜΠΕΛΕΝΙΩΤΗ ΑΝΝΑ & ΝΙΚΟΛΑΟΣ
89 ΧΑΤΖΑΚΗ ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΟΣ & ΡΙΤΑ
12 ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
51 ΜΠΟΤΖΑΚΗ – ΠΑΠΑΔΟΚΩΣΤΑΚΗ ΜΑΡΙΑ
90 ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΗ ΧΑΡΗΣ & ΚΙΚΗ
13 ΓΙΩΤΑ ΓΕΩΡΓΙΑ
52 ΜΠΟΥΛΑΚΗ – ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ ΕΛΕΝΗ
91 ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ
14 ΔΑΤΖΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ τ.ΕΜΜ.
53 ΜΠΟΥΤΣΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
92 ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ ΤΡΥΦΩΝΑΣ
15 ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
54 ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ
93 ΧΟΥΡΔΑΚΗ ΕΥΑΝΘΙΑ
16 ΕΝΟΡΙΑ ΚΑΛΟ ΧΩΡΙΟ
55 ΝΟΔΑΡΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
94 ΨΥΛΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
17 ΕΝΟΡΙΑ ΡΟΥΣΟΧΩΡΙΩΝ
56 ΞΕΖΩΝΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
18 ΖΑΜΠΟΥΛΑΚΗ ΑΜΑΛΙΑ
57 ΞΕΖΩΝΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
19 ΖΗΔΙΑΝΑΚΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ
58 ΟΙΚΟΓ. ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ ΖΑΧΑΡΙΑ
20 ΖΟΥΜΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
59 ΟΙΚΟΓ. ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
21 Ι.Ν.ΜΕΤ/ΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΑΡΚ/ΡΙΟΥ
60 ΟΙΚΟΓ. ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ ΜΗΝΑ
22 ΚΑΝΙΑΔΑΚΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
61 ΟΙΚΟΓ. ΔΟΛΑΨΑΚΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
1 LIDL ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙ
23 ΚΑΤΖΑΓΙΑΝΝΑΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑ τ.ΜΕΝ.
62 ΟΙΚΟΓ. ΚΥΡΙΑΖΗ ΚΥΡΙΑΚΟΥ
2 ΞΕΝΟΔ. «RINELA BEACH» ΚΩΝ. ΜΗΤΣΗΣ
24 ΚΗΠΑΡΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ
63 ΟΙΚΟΓ. ΝΑΝΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
3 ΑΦ. ΠΛΕΥΡΑΚΗ ΑΕ. «WATER CITY» ΑΝΩΠΟΛΗ
25 ΚΗΠΑΡΑΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ
64 ΟΙΚΟΓ. ΤΑΣΤΑΚΕΛΗ ΕΥΓΕΝΙΟΥ
4 ΚΟΤΟΠΟΥΛΑ «ΠΙΝΔΟΣ» Γ.ΜΠΑΖΩΛΙΑΣ
26 ΚΙΟΣΤΕΡΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ
65 ΟΙΚΟΓ. ΧΑΝΙΑΛΑΚΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
5 ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗ
27 ΚΛΩΝΤΖΑΣ ΜΙΧΑΗΛ
66 ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ
6 ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΟ ΜΠΑΝΑΣΑΚΗ
Η Ι. Μητρόπολη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου προετοιμάζει και
προσφέρει καθημερινά δωρεάν μεσημεριανά γεύματα και δεκατιανά σε
παιδιά και μαθητές Δημοτικών Σχολείων από εμπερίστατες οικογένειες.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται για περισσότερες πληροφορίες στα γραφεία της Ι. Μητροπόλεως στο Αρκαλοχώρι.
28 ΚΟΖΥΡΑΚΗ ΜΑΡΙΝΑ
67 ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΕΛΛΑ
7 ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΟ ΚΟΥΡΛΕΤΑΚΗ
29 ΚΟΖΥΡΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
68 ΠΑΡΑΔΕΙΣΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
8 ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΟ ΚΑΓΟΥΔΑΚΗ
Υπεύθυνος: π. Πέτρος Ψυλλάκης. Τηλ: 6974 753116
30 ΚΟΚΟΛΑΚΗ ΜΑΡΙΑ
69 ΙΕΡΟΜ . ΠΑΤΡΙΚΑΛΑΚΗΣ ΤΙΤΟΣ
9 ΑΡΤΟΠ. ΒΙΟΛΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
31 ΚΟΚΟΛΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
70 ΠΕΔΙΑΔΙΤΑΚΗΣ ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ
10 ΑΡΤΟΠ. ΑΦΟΙ ΣΤΑΦΥΛΑΚΗ
32 ΚΟΝΔΥΛΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
71 ΠΟΛΙΤΙΣΤ. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙΟΥ
11 ΑΡΤΟΠ. ΜΑΓΑΡΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ )
33 ΚΟΝΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ τ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ
72 ΣΑΒΑΔΙΑΝΑΚΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ
12 ΑΡΤΟΠ. ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ «ΣΙΤΟΣ»
34 ΙΕΡΕΑΣ ΚΟΣΙΔΕΚΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
73 ΣΑΜΩΝΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
13 ΑΡΤΟΠ. «ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΦΟΥΡΝΟΣ» (ΠΕΖΑ)
35 ΚΟΤΡΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ & ΚΑΤΕΡΙΝΑ
74 ΣΗΦΑΚΗ ΜΑΡΙΑ Χηρα ΓΕΩΡΓΙΟΥ
14 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
36 ΚΟΥΣΚΟΥΜΠΕΚΑΚΗ ΜΑΡΙΑΝΘΗ & ΣΤΥΛΙΑΝΗ
75 ΣΠΥΡΙΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
15 ΠΕΡΡΑΚΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ τ. ΜΙΧ. (ΧΑΛΚΙΔΑ)
37 ΚΥΡΙΑΚΑΚΗ ΜΑΡΙΑ
76 ΣΠΥΡΙΔΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
16 ΚΑΝΙΑΔΑΚΗΣ (ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙ)
38 ΛΑΓΟΥΒΑΡΔΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
77 ΣΤΑΘΑΚΗ ΜΑΡΙΑ τ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ
17 ΠΑΠΑΔΑΚΑΚΗΣ ΕΜΜ. (ΖΩΦΟΡΟΙ)
39 ΛΑΣΗΘΙΩΤΑΚΗ ΜΑΡΙΑ
78 ΣΥΛΛ. ΓΟΝΕΩΝ 3ου ΝΗΠΙΑΓΩΓ. ΑΡΚ/ΡΙΟΥ 18 ΚΕΚΟΙΛΙΑΔΗΣ ΑΝΤ.-ΚΑΤΕΡΙΝΑ (ΣΤΙΡΩΝΑΣ)


Διεύθυνση: Αρχιμ. Μεθόδιος Φλουρής
και Πρωτοπρ. Εμμανουήλ Κιοστεράκης
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 28910 32223 και 28910 32033
Βιβλιοπωλείο - Εκκλησιαστικά είδη
της Ιεράς Μητροπόλεως
Οδός Γεωργίου Ψαράκη - Τηλ. & Φαξ 28910 24630
Στο βιβλιοπωλείο της Ι. Μητροπόλεως
στο Αρκαλοχώρι θα βρείτε:
 Βιβλία όλων των
 Εικόνες
 Μοσχοθυμίαμα
Εκδοτικών Οίκων
 Cd’ s και κασέτες ψαλτικής
 Παιδικά βιβλία
 Εκκλησιαστικά είδη
 Είδη δώρων
Υπεύθυνοι: π. Ευάγγελος Αναγιάννης, π. Μιχαήλ Λιαπάκης
ΔΩΡΕΕΣ ΣΕ ΕΙΔΟΣ
(ΤΡΟΦΙΜΑ - ΡΟΥΧΑ)
Ευχαριστούμε θερμά όλους τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις που ανώνυμα ενισχύουν την προσπάθεια
του Κοινωνικού Ιατρείου-Φαρμακείου, η βοήθεια των οποίων είναι πολύτιμη και καθοριστική.
34
Άριστες συνθήκες διαβίωσης σε άνετα δίκλινα δωμάτια με προσωπικούς χώρους
υγιεινής και ευρύχωρους κοινόχρηστους χώρους.
Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και μόνιμη ιατρική παρακολούθηση.
Φροντίδα, αγάπη, συμπαράσταση και ζεστό, σχεδόν οικογενειακό, περιβάλλον.
1 ΑΛΕΞΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ( ΙΕΡΕΑΣ )
Οι Σχολές της Ι. Μητροπόλεως
Στην Ι. Μητρόπολη Αρκαλοχωρίου,
Καστελλίου και Βιάννου λειτουργούν:




 Σχολή γονέων
Σχολή Βυζαντινής
Μουσικής
• Σχολή Παραδοσιακών
Χορών
Σχολή Πρακτικής
Βυζαντινής Μουσικής • Σχολή Ψηφιδωτού
• Σχολή Υφαντουργίας
Σχολή Αγιογραφίας
Σχολή παραδοσιακών
οργάνων
Παγκοινιά Παιδικού Γεύματος
Κοινωνικό Ιατρείο-Φαρμακείο
Το Κοινωνικό Ιατρείο-Φαρμακείο της Ιεράς Μητρόπολης Αρκαλοχωρίου,
Καστελλίου και Βιάννου και του Δήμου Μινώα Πεδιάδας, λειτουργεί στο
Αρκαλοχώρι καθημερινά από 5:00 έως 9:00 μ.μ. Στελεχώνεται από σαράντα και πλέον ιατρούς, όλων των ειδικοτήτων και από φαρμακοποιούς
της περιοχής, οι οποίοι προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους.
Στο Κοινωνικό Ιατρείο-Φαρμακείο μπορούν να απευθυνθούν όλοι οι ανασφάλιστοι άποροι συνάνθρωποί μας, οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση στην
πρωτοβάθμια υγεία και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Γραμματέας πρεσβ. Ελευθέριος Σκουλάς. Τηλ. Γραμματείας: 28913 41163