Transcript De kosten en baten van zorg in het MBO Maatwerk in het MBO

Maatwerk in het MBO
17.11 2010
De kosten en baten van zorg in het MBO
Yasmine Hamdan, RebelGroup Advisory
“Ask yourself : If I had only sixty seconds on
the stage, what would I absolutely have to
say to get my message across"
Jeff Dewar
1
Wat is een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse?
• Een MKBA brengt de effecten van projecten in kaart en voorziet deze
zoveel mogelijk van een financiële waardering
• Een MKBA geeft inzicht in:
– kosten
– opbrengsten
– risico’s
– verdelingsaspecten (over actoren en in de tijd)
• Een MKBA vergelijkt projectalternatieven met een nulalternatief
• Ook niet-monetariseerbare effecten worden inzichtelijk gemaakt
Hoe bereken je het rendement van een project?
Financieel-economische analyse in vier stappen:
• Wat zijn de basisaannames (hoeveel schoolverlaters zijn er? Hoe is
schoolverlaten gerelateerd aan criminaliteit, werkloosheid, etc?)
• Wat zijn de kosten van een project en wat zijn de effecten?
• Wanneer maak je deze kosten en wanneer ontvang je de baten?
• Wat is de netto contante waarde van je kosten en baten?
Voorbeeld: uitbreiden zorgvoorzieningen – de kosten
• Kosten uitbreiding van zorgvoorzieningen per leerling:
– Schoolmaatschappelijk werk
– Mentoraat
– Trajectbegeleiding
– Gedragshulpverlening
– Rebound-voorzieningen
• Budget per leerling voor ondersteunende trainingen, om kleinere
psychosociale problemen vroegtijdig en effectief aan te pakken
• Vermenigvuldigd met het aantal leerlingen in de doelgroep (alle uitvallers
in MBO 1 en 2, plus 10%)
Voorbeeld: uitbreiden zorgvoorzieningen – de baten
We kunnen de volgende baten identificeren:
• Leerlingen met een startkwalificatie ontvangen nu, maar ook later
hogere inkomsten uit loon
• Leerlingen met een startkwalificatie komen naar verwachting minder
snel in aanraking met justitie  minder kosten gerelateerd aan
criminaliteit
• Leerlingen spijbelen veel minder  lagere kosten voor naleven
leerplichtwet
• Leerlingen met een startkwalificatie worden nu, maar ook later minder
snel werkloos  minder kosten gerelateerd aan werkloosheid
• Maar ook: minder ziekteverzuim docenten, sociaal vaardiger leerlingen
Hoe gaan we om met onzekerheden?
• Gevoeligheidsanalyses geven de resultaten meer context
• Welk effect hebben de volgende aannames op de resultaten?
– In hoeverre ben je in staat om de juiste leerlingen te bereiken? Je maakt
voor alle deelnemers kosten, maar je kan nooit precies vaststellen
welke leerlingen je moet laten deelnemen, omdat ze anders zouden
uitvallen.
– Hoe veranderen de resultaten als het beleid toch minder effectief blijkt
te zijn dan verwacht?
– Wat is de minimaal benodigde effectiviteit waarbij de baten groter zijn
dan de kosten?
Wat kun je met een MKBA?
• Een MKBA kan helpen bij het concretiseren van beleid omdat het een
antwoord afdwingt op vragen als: wat wil je precies bereiken (welke
baten?) en wat is daar voor nodig (welke kosten?)
• Een MKBA kan helpen bij het prioriteren van investeringen
• Een MKBA kan dienen als toetsingskader om gevoerd beleid te evalueren
• Een MKBA geeft inzicht in kosten, opbrengsten, risico’s en de verdeling
hiervan over actoren en in de tijd. Welke partij profiteert en wanneer?
• Houd echter rekening met de betrouwbaarheid van de resultaten! De
uitkomst levert kennis voor beleid, maar blijft een ‘best guess’
Wat deed men daadwerkelijk met een MKBA?
• “We kregen extra geld vanuit OCW, Jeugd en Gezin en de gemeente”
• “Met extra geld konden we ons programma optimaliseren”
• “De MKBA was een onderbouwing van onze inspanningen”
• “Ketenpartners en gemeente erkennen ons project nog meer dan voorheen”
• “Het laat zien wat het een jongere oplevert als hij werkt aan zijn toekomst”
• “Wij weten nu welke impact we hebben op voortijdig schoolverlaten”
• “Ik gebruik de MKBA nog regelmatig in mijn eigen presentaties”
En wat deden specifieke projecten met hun MKBA?
Almeerkans
Wat is het doel van Almeerkans?
Het doel is om jongeren die dreigen uit te vallen op de
middelbare school op te vangen en te begeleiden naar werk en
school om zo de kans op een startkwalificatie te vergroten.
Wat was het resultaat van de MKBA?
Uit het model blijkt het project een rendement van 40 - 50% op
te leveren. In absolute termen is het saldo van baten en lasten €
45.000 - € 55.000 per deelnemer (Netto Contante Waarde
prijspeil 2008).
Wat deed het project hiermee?
Met behulp van de resultaten van de MKBA:
• heeft het project extra financiering gekregen, waardoor de
inhoud van het programma is uitgebreid
• heeft het project meer erkenning gekregen bij ketenpartners
en gemeente
• wordt het project mogelijk ook elders in het land uitgerold
En wat deden specifieke projecten met hun MKBA?
Peer Support
Wat is het doel van Peer Support?
Peer Support in het onderwijs wil zeggen dat leerlingen en
studenten leren om elkaar te steunen en te helpen en daardoor
om actief bij hun onderwijsleerproces betrokken te zijn. Peer
support is een systeem voor ondersteuning van leerlingen door
andere leerlingen.
Wat was het resultaat van de MKBA?
de MKBA leverde geen hard rendementscijfer op. Wel
concludeerden we het volgende:
Doordat de kosten van het inzetten van peer leaders relatief
heel laag zijn, is de minimaal benodigde effectiviteit ook erg
laag: zo’n 0,2%. In aantallen: er hoeft op een hele groep van 75
jongeren slechts 0,2 jongere (gemiddeld dus op 5 groepen van
75 jongeren 1 jongere) minder uit te vallen dan normaal en dan
nog is het inzetten van peer leaders rendabel.
Wat deed het project hiermee?
De MKBA heeft geholpen om inzicht te krijgen in de causale
relatie tussen Peer Support en de positieve effecten ervan op
risicoleerlingen. Er bestaat nu een beter inzicht in de reden
waarom Peer Support leidt tot minder uitval.
En wat deden specifieke projecten met hun MKBA?
Kamers met Kansen
Wat is het doel van KmK?
Het doel van KmK is gemotiveerde jongeren een (nieuwe) kans
op participatie in de samenleving te bieden. Enige tientallen
jongeren van 18 tot 25 jaar bewonen samen één gebouw. De
aanpak is
persoonsgericht en bevordert de zelfstandigheid. De bewoners
werken aan hun eigen wensen, die (mede) gericht zijn op werk,
cursussen en opleiding.
Wat was het resultaat van de MKBA?
Het projectrendement ligt tussen de 20% en de 30%, met een
netto contante waarde van het project van circa € 470.000. De
baten bestaan er uit dat jongeren een hoger inkomen hebben,
minder crimineel zijn, minder uitkeringen hebben en minder
aanspraak maken op hulpverlenende instanties.
Wat deed het project hiermee?
De MKBA wordt nog regelmatig gebruikt om te communiceren
over de mogelijke maatschappelijke baten van het project en
faciliteert daarmee discussies met beleidsmakers.
En wat deden specifieke projecten met hun MKBA?
School 23
Wat is het doel van School 23?
School 23 is een aparte school binnen het ROC Eindhoven,
speciaal gericht op risicojongeren. Binnen de twee trajecten
AKA en Stap Op werkt School 23
aan onderwijs en sociale vorming bij jongeren die nog geen
startkwalificatie hebben en die vaak een combinatie hebben
van leer- en gedragsproblemen.
Wat was het resultaat van de MKBA?
Uit het model blijkt dat AKA een maatschappelijk rendement
van 37 - 42% oplevert. Het ‘Stap Op’ traject levert een
rendement van 30 - 35%.
Wat deed het project hiermee?
De MKBA leverde op:
• Mun itie om belang project aan te tonen
• extra geld vanuit de plusvoorziening (OCW, Jeugd en Gezin)
en vanuit de gemeente
• Het programma zelf is geoptimaliseerd met de extra gelden
 nog meer rendement
• Erkenning
• Verspreiding kennis naar andere ROC's met vergelijkbare
opleidingen. Deze ROC’s zijn met de resultaten zelf ook weer
op pad gegaan.
En wat deden specifieke projecten met hun MKBA?
Route 27
Wat is het doel van Route 27?
Het voorkomen van schooluitval en bestrijden van jeugdwerkloosheid.
Met ketensamenwerking worden expertise en middelen gebundeld en
worden complete, op maat gemaakte begeleidingstrajecten
aangeboden om jongeren uit te laten stromen naar een passend traject.
Wat was het resultaat van de MKBA?
Zodra voor meer dan één op twaalf succesvol uitstromende jongeren de
ketensamenwerking in Route 27 het verschil tussen falen en slagen
betekend heeft, worden de kosten van de ketensamenwerking
terugverdiend.
Wat deed het project hiermee?
De MKBA leverde op:
• onderbouwing van de inspanningen
• een serieus antwoord op vragen wat ketensamenwerking oplevert
voor de jongere én de organisaties
• het maakt inzichtelijk welke investeringen gedaan worden voor de
jongere door de organisaties.
• maakt inzichtelijk wat het een jongere oplevert als hij werkt aan
zijn/haar toekomst
• maakt voor internen en externen inzichtelijk dat we kostenbewust
met onze activiteiten omgaan
• heeft meegeholpen om inzichtelijk te maken dat de Route 27 aanpak
werkt, en mede daardoor hebben we subsidie gekregen voor de
doorontwikkeling.
Advisory
Contactgegevens:
Executives
[email protected]
06 13 03 41 38
Valley
R O T T E R D A M
A N T W E R P E N
Meer info: www.rebelgroup.com/onderwijs
RebelGroup Advisory
Wijnhaven 3‐0
3011 WG Rotterdam
T 010 275 59 95
F 010 275 59 99
[email protected]
www.rebelgroup.com
KvK 24336905
Rabobank 36.19.64.099
D ü S S E L D O R F