Transcript 07.1 Toelichting_Agendapost_Fieldlab_SMASH_

Vergadering:
Agendapunt:
Onderwerp:
Van:
Datum:
Contactpersoon:
Telefoonnummer:
14 april 2016
Bijdrageregeling Fieldlab Smart Maintenance of Ships (SMASH)
Cees Stoppelenburg MSc. Bc.
7 april 2016
Cees Stoppelenburg
06 288 37 350
Aan de bestuurscommissie Economisch Vestigingsklimaat,
Smart Maintenance staat op dit moment volop in de belangstelling, ook in de maritieme
industrie. Dit ‘slim onderhoud’ maakt intensief gebruik van nieuwe en opkomende ICTtechnologieën zoals krachtigere en goedkopere sensoren in het Internet of Things (IoT),
opslagmethoden voor Big Data, en life cycle costing technieken en is volledig in lijn met de
nationale Smart Industry agenda. Het toepassen van Smart Maintenance vertelt bijvoorbeeld
exact wanneer de wanden van een schip te dun worden. Of helpt bij het maken van een
snelle keuze en betere oplossing bij de aanschaf van reserve-onderdelen. Door voorspelbaar
onderhoud ligt een aanzienlijke kostenreductie binnen handbereik.
Initiatiefnemers Boskalis, Wärtsilä, Royal IHC, InnovationQuarter, NLDA/KIM, MCN, NMT,
Stolt Tankers B.V., TNO, en WCM starten samen met Smart Industry een fieldlab op voor de
maritieme industrie.
Het beoogde resultaat van het fieldlab is het onderhoud voor schepen voorspelbaar te
maken, waardoor de beschikbaarheid en veiligheid van schepen significant worden
verbeterd, tegen lagere kosten én het creëren van nieuwe bedrijvigheid rond maritieme
maintenance toepassingen.
Het Fieldlab helpt bedrijven (asset-owners, werven, toeleveranciers) om real-time informatie
te verzamelen en te analyseren over de staat van hun schip (inclusief onderdelen) om
onderhoud op tijd te kunnen uitvoeren (in plaats van te vroeg zoals bij planmatig onderhoud
of te laat zoals bij correctief onderhoud). Door 100% voorspelbaar onderhoud zullen de
onderhoudskosten in de scheepvaart fors worden verlaagd en zal de inzet verhoogd kunnen
worden.
Met het Fieldlab ontstaat een unieke (set aan) faciliteiten en projecten voor bedrijven,
onderwijs- en kennisinstellingen waarmee in een veilige en makkelijk toegankelijke omgeving
geëxperimenteerd kan worden met de nieuwste technieken, de laatste innovaties op het
gebied van condition monitoring en big data kunnen worden gedemonstreerd en personeel
opgeleid en getraind kunnen worden.
Een Fieldlab kan worden opgezet in combinatie met zogenaamde Living Labs; pilots binnen
operationele omgevingen, in dit geval (delen) van schepen of maritieme platformen.
De combinatie van een Fieldlab en Living labs impliceert een versterking van de nationale en
regionale innovatie infrastructuur, waarmee innovaties versneld naar de markt kunnen
worden gebracht.
1
Een eerste voorbeeld van een project, is in aanloop naar het Fieldlab, een consortium van
bedrijven gestart met een project op basis van het schip Willem van Oranje
(Boskalis) http://www.innovationquarter.nl/nieuws/start-pilot-smart-maintenance-op-schipwillem-van-oranje
Projecteigenaar
Het ‘eigenaarschap’ ligt in de realisatie-fase natuurlijk bij de markt/bedrijven zoals assestowners, die hun assets (schepen) inzetten als casus, en natuurlijk werven, toeleveranciers
en maintenance contractors.
In de aanjaagfase zit de coördinerende en aanjagende rol zowel bij World Class
Maintenance (tevens ‘knowlegde partner’), als bij de regionale ontwikkelingsmaatschappij
InnovationQuarter. En daarnaast een uitgebreidere set aan belanghebbende organisaties,
zie tevens partners in het project.
Partners in het project
Boskalis, Wärtsilä, Royal IHC, NLDA/KIM, MCN, NMT, Stolt Tankers B.V, TNO, Ureason,
Isatis Solutions, Semiotics, InnovationQuarter en WCM
Rol van kwartiermakers is tevens het aanjagen, organiseren en formaliseren van nieuwe
partners, die inmiddels interesse hebben getoond.
Regionale Impact:
Het thema Smart Maintenance biedt op meerdere vlakken potentie tot toenemende
werkgelegenheid
• Vanuit werven, toeleveranciers, maintenance-contractors, asset-owners, creëert het
Fieldlab additionele werkgelegenheid vanwege het ontwikkelen en in een later
stadium het aanbieden van additionele services bovenop hun bestaande corebusiness maakindustrie.
• Data-specialisten/scientists creëren hiermee nieuwe/uitgebreidere markten voor hun
diensten en kennis.
• Gelegenheid voor nieuwe bedrijvigheid door o.a. start-ups. Incubators zoals
YES!Delft hebben in toenemende start-ups op dit gebied. Fieldlab SMASH zou als
springplank (‘launching customership’) kunnen dienen voor deze partijen.
Het programma heeft op meerdere manieren positief effect op het regionale economisch
vestigingsklimaat
• Asset-owners zoals Boskalis; het reduceren van kosten en vergroten van inzet van
hun schepen/assets. Hiermee wordt hun uitgangspositie wereldwijd op den duur
concurrerender
• Betrokken onderwijs/kennisinstellingen. Zowel universeiten, hbo- & mbo-instellingen
hebben interesse in dit onderwerp. Immers de effectie van de projecten/ontwikkeling
zullen op al deze lagen effect hebben. Tevens leren professionals werken met deze
nieuwe technologiën/mogelijkheden.
• De in het Fieldlab ontwikkelde technologieën en concepten zullen leiden tot
attractieve producten en dienste, die naar verwachting niet alleen binnen de
maritieme sector, maar ook cross-sectoraal kunnen worden ingezet. Daarnaast
bieden deze enorme export kansen. Zo kunnen via ‘control towers’ assets over de
hele wereld worden gemonitored en via Nederlandse regie worden onderhouden. In
2
•
samenwerking met locale contractors kunnen klanten op afstand zelfs helemaal
worden ontzorgd op onderhoudsgebied. De hieraan gerelateerde hoogwaardige
werkgelegenheid blijft in Nederland, mede omdat de regie hier blijft.
Het Fiedlab in combinatie met de Living Labs bieden een duurzame versterking van
de regionale innovatie infrastructuur, die na een door subsidie ondersteunde,
projectmatige periode ook op commerciële basis exploitabel is.
Relatie tot smart-industry
Smart Maintenance ligt in hart van Smart Industry. Niet alleen is Smart Industry (als
organisatie) partner van het initiatief, en onderstrepen ze dit door middel van samenwerking
met het reeds bestaande Fieldlab Campione (Smart Maintenance voor de
Procestechnologie).
Crossovermogelijkheden naar andere sectoren
Fieldlab SMASH vindt zijn oorsprong plaats tijdens het Cross-Industry-Event; Aerospace
meets Maritime, en dus feitelijk vanaf het begin af aan cross-sectoraal. De
maritieme/offshore sector, high-tech sector, materials & aerospace komen hier samen. De
kennis die wordt opgedaan is zeker vertaalbaar naar andere sectoren die gebruik maken van
onderhoud, zoals automotive en aerospace (maar ook de facto alle topsectoren).
Verhouding tot bestaande initiatieven in de regio/ versterkend effect en vernieuwend karakter
• In de ontwikkeling van het Fieldlab zijn naast bedrijven, verschillende
onderwijs/kennisinstellingen betrokken, zoals TU Delft, Duurzaamheidsfabriek, TNO
en RDM Campus.
• Betrokken tevens bestaande netwerken zoals InnovationQuater & Maritime Delta.
• En interregionaal ook vanuit World Class Maintenance met andere condition based
maintenance initiatieven in bijvoorbeeld infrastructuur of procestechnologie.
Relatie tot de drie pijlers van de Next Economy: digitalisering, communicatie, mobiliteit
Fieldlab SMASH past erg goed binnen Next Economy. Toegelicht per punt:
• Digitalisering: Smart Maintenance is in lijn met trends zoals Internet of Things & Big
Data. De Fieldlab is geënt om met deze ontwikkelingen een praktische vertaalslag te
maken naar toepassingen.
• Communicatie: Smart Maintenance gaat naast data-uitwisseling ook over interactie.
Mogelijkheden met smart watches, virtual reality, augemented software behoren tot
de mogelijkheden
• Mobiliteit: Smart Maintenance, biedt potentie tot efficiency en daarmee energiebesparing. Te denken valt aan schepen die efficiënter kunnen varen.
Na afronding: zicht op economische rendabiliteit / opschaling via andere (Europese) fondsen
De gevraagde bijdrage wordt primair ingezet in de vorm van een kwartiermarker om de
uitkomsten van de startbijeenkomst Fieldlab Smash van 19 januari jl., en de getoonde
interesse door marktpartijen om te zetten in een Fieldlab SMASH, met bijbehorende
organisatiestructuur.
Vanwege de grote marktinteresse is de ambitie om naast 5-6 grootschalige projecten te
lanceren, algemene en ondersteunde faciliteiten te ontwikkelen.
3
Een dergelijk Fieldlab in de realisatiefase, vereist een geschatte vervolgfinanciering vragen
van enkele miljoenen. Hiervoor wordt naast publieke, private-financiering gekeken naar
Europese Fondsen, zoals EFRO.
Benodigde middelen en cofinanciering
Looptijd
Jan 2016-Dec 2016
Totale omvang van het project
Kwartiermaker-fase omvat de volgende werkpakketten:
• Pakket 1: Startbijeenkomst SMASH – 19 jan jl.
• Pakket 2: Aanjagen projecten, organiseren vervolg workshops
• Pakket 3: Definiëren en uitwerken projecten en fieldlab-brede faciliteiten
• Pakket 4: Opzetten organisatie en samenwerkingen
• Pakket 5: Organiseren investeringen (publiek, privaat) en aanvraag EFROfinancieringen
Deelprojecten als beoogde ‘living labs’; kunnen consortia bevatten, bestaande uit een assetowner (scheepseigenaar), toeleveranciers, data-speciliasten en maintenance-contractors.
Eerste opzet, zouden vergelijkbaar kunnen zijn met:
http://www.innovationquarter.nl/nieuws/start-pilot-smart-maintenance-op-schip-willem-vanoranje
Vergelijkbaar zoals met de eerste pilot zal per project privatie-cofinanciering gevraagd
worden. Op basis van de structuur van de huidige pilot, wordt de cofinanciering ingeschat op
50% procent (in het geval van Boskalis, Wartsilla, Royal IHC)
Hoewel gesproken wordt van een kwartiermaker, is er naast een coördinerende functie,
sprake van verschillende activiteiten die door meerde personen uitgevoerd kunnen worden.
Werkpakket
Benodigde
bijdrage
Nvt
€20.000,-
Pakket 1: Startbijeenkomst SMASH 19 jan jl
Pakket 2: Aanjagen projecten, organiseren vervolg
workshops
Pakket 3: Definiëren en uitwerken projecten en
€10.000,fieldlab-brede faciliteiten**
Pakket 4: Opzetten organisatie en samenwerkingen
€10.000,Pakket 5: Organiseren investeringen (publiek,
€5.000,privaat) en aanvraag EFRO-financieringen
Overall coördinatie // kwartiermaker & maken van
€30.000,een voorstel
Totaal
€75.000,* Op basis van Miip-subsidie-bijdrage (toegezegd) en in-kind toezeggingen
** Meerdere betrokken marktpartijen hebben al aangegeven FTE’s vrij te
maken voor het thema Smart Maintenance.
4
Benodigde materiele kosten/out-of-pocket kosten
Out-of-pocket / materiele kosten
Out-of-pocket-kosten (evenementen).
Communicatie
Subsidie-adviseur (voor schrijven EFRO-voorstel) :
Totaal
Benodigde
bijdrage
€10.000,€5.000,€30.000,€45.000,-
De bijdrage van de MRDH
Inhoudelijk
• Het onderwerp en geïnteresseerde ondernemers, is bij uitstek een regionaal thema.
Om Smart Maintenance in de maritieme sector verder te brengen is samenwerking
tussen asset-owners/rederijen, werven, toeleveranciers, onderwijs en dataspecialisten essentieel. Deze bevinden zich allemaal in het regionaal ecosysteem
(Maritime Delta), van Schiedam, Delft, Rotterdam tot aan Drechtsteden. Een
regionaal aanpak vanuit samenwerkende overheden is zodoende gewenst.
Financieel
• Op dit moment bevindt de ontwikkeling van Fieldlab SMASH in een cruciale fase. Te
weten de markt-interesse is overweldigend te noemen, mede vormgegeven in het
starten van eerste pilot. Nu zullen er een projecten moeten worden aangejaagd,
evenals gemeenschappelijk faciliteiten worden ontwikkeld. Dit werk kan niet anders
gedaan worden dan door een kwartiermaker, die instaat de brug te slaan tussen
bedrijven, overheden en onderwijs en de marktinteresse om te zetten naar projecten
en een algeheel fieldlab voorstel.
Gevraagde bijdrage aan MRDH is €80.000,- voor een kwartiermaker Fieldlab SMASH.
Gezien de samenwerking MRDH/Drechtsteden is het plan dat de resterende
financieringsbehoefte van €40.000,- wordt gefinancierd door de Drechtsteden. De
besluitvorming hieromtrent wordt in april 2016 verwacht.
De mrdh-bijdrage wordt gegeven onder voorbehoud van dat besluit.
Voorgesteld besluit
De bestuurscommissie wordt gevraagd te besluiten om op grond van de bijdrageregeling
‘Versterking economisch vestigingsklimaat MRDH 2015’ een bijdrage te verlenen aan:
de gemeente Rotterdam voor € 80.000,-- t.b.v. het aantrekken van een kwartiermaker voor
het opstarten van een fieldlab Smart Maintenance of Ships (SMASH)
5