Transcript Strategische doorvertaling Rijkswaterstaat

RIJKSWATERSTAAT
'Samen met de markt'
Strategische doorvertaling Marktvisie door Rijkswaterstaat
Datum
Status
29 maart 2016
Concept 1.1
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'| 29 maart 2016
Colofon
Uitgegeven door
Rijkswaterstaat
Datum
Status
29 maart 2016
Concept 1.1
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'| 29 maart 2016
Inhoud
Inleiding—6
1
1.1
1.2
1.3
Rijkswaterstaat en de Marktvisie—7
We werken toch al samen?!—7
De inkoopdomeinen van Rijkswaterstaat—7
Van ‘Markt, tenzij…’ naar ‘Samen met de markt’—8
2
2.1
Realiseren van de gezamenlijke ambitie—9
Wat doet Rijkswaterstaat om de gezamenlijke ambitie te realiseren?—9
3
3.1
Dit behoudt en verbetert Rijkswaterstaat—11
Niet alles verandert—11
4
4.1
4.2
4.3
Accentverschillen voor inkoopdomeinen IV, kennis en bedrijfsvoering—12
Accenten bij Informatievoorziening—12
Accenten bij de inkoop van kennis—13
Accenten bij de inkoop van bedrijfsvoering—14
5
Aan de slag met de Marktvisie—16
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'| 29 maart 2016
Inleiding
De strategische doorvertaling ‘Samen met de markt’ is de concrete uitwerking
van de Marktvisie door Rijkswaterstaat (RWS). Wat gaan we doen, en waarom.
Dit is een levend document dat periodiek wordt geactualiseerd. Zo borgen we
dat acties blijven bijdragen aan het realiseren van de gezamenlijke ambitie van
de Marktvisie. De Marktvisie omschrijft de gezamenlijke ambitie, de
voorwaarden en de gezamenlijke afspraken voor het vervolg.
Het document ‘Samen Samenwerken’ benoemt de gezamenlijke eerste stappen
richting implementatie van de Marktvisie die alle deelnemers samen gaan
nemen. De strategische doorvertaling van de Marktvisie (‘Samen met de
markt’) gaat over de voornaamste stappen die Rijkwaterstaat zet, vaak in
samenwerking met markt en partners.
Marktvisie
(Deel 1)
'Samen Samenwerken'
Gezamenlijke eerste stappen
(Deel 2)
Strategische
doorvertaling
Rijkswaterstaat
Strategische
doorvertaling per
organisatie
Strategische
doorvertaling per
organisatie
inclusief 'eigen' acties
(Deel 3)
inclusief 'eigen' acties
(Deel 3)
inclusief 'eigen' acties
(Deel 3)
Pagina 6 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'
| 29 maart 2016
1
Rijkswaterstaat en de Marktvisie
1.1
We werken toch al samen?!
Door Rijkswaterstaat wordt samengewerkt. Binnen de eigen organisatie en met
marktpartijen, kennisinstellingen en andere overheden/beheerders. OP2015
(het ondernemingsplan 2015 van RWS), met als opdracht ‘Eén RWS’ heeft hier
nog een extra positieve impuls aan gegeven. De samenwerking verloopt helaas
niet overal en altijd even soepel. Of gaat goed van start en wordt vervolgens
stroever als projecten lastiger worden of tegenvallen.
De crisis heeft ervoor gezorgd dat het bedrijfsleven het zwaar heeft gekregen.
We zien als resultaat dat we niet altijd de beste oplossingen krijgen voor een
eerlijke prijs. We zien ook dat samenwerking versterkt, verbeterd of anders
(met andere partijen en andere verhoudingen) moet worden om in te kunnen
spelen op de snelle ontwikkelingen en complexere opgaven. Daarom was het
nodig om de Marktvisie op te stellen. Samen met de brancheorganisaties.
Zonder te kort te doen aan goede lopende samenwerkingsverbanden willen we
de bouwsector leuker, gezonder en beter krijgen. Onder de bouwsector
verstaan we alle partijen die vanuit hun professie te maken hebben met bouw
en infrastructuur (nat, droog, rail, IV, nautische inkoop, inclusief beheer en
onderhoud, kennis en ondersteunende bedrijfsvoering). Dat deze behoefte
breed wordt gevoeld en ondersteund, is te zien aan de ondertekening van de
Marktvisie op de site www.marktvisie.nu.
1.2
De inkoopdomeinen van Rijkswaterstaat
Rijkswaterstaat kent vier inkoopdomeinen:
· Grond-, weg- en waterbouw (GWW)
· Informatievoorziening (IV)/ICT
· Kennis
· Bedrijfsvoering
Een deel van de aanleiding voor de Marktvisie, zoals de “vechtcontracten”, is
vooral zichtbaar, voelbaar en relevant voor GWW. Dit geldt ook voor de
“leidende principes” die zijn opgesteld vanuit het Opdrachtgeversforum. Het kan
daardoor lijken dat de Marktvisie gericht is op de GWW. Naast de problemen in
de GWW-sector, hebben we echter te maken met steeds complexer wordende
opgaven waarvoor een goede samenwerking, een lerende sector en een goede
kennisuitwisseling en –borging noodzakelijk zijn. Deze complexer wordende
opgaven maken het essentieel dat juiste en bruikbare (inhoudelijke) kennis
beschikbaar is, bijvoorbeeld van gedrag en van besluitvormingsprocessen. En
dat we deze kennis kunnen toepassen in projecten. In de projecten komen IV
en GWW vrijwel altijd samen. Om de projecten te realiseren zijn mensen en
middelen nodig. Daarvoor zijn onze partners in de bedrijfsvoering essentieel.
Pagina 7 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'| 29 maart 2016
Rijkswaterstaat kan alleen inspelen op de snelle technologische ontwikkelingen
en de complexe opgaven goed oplossen als zowel intern als extern goed wordt
samengewerkt. Daarom is de Marktvisie relevant voor alle inkoopdomeinen,
maar zijn niet alle acties gericht op alle inkoopdomeinen. Dit document geeft
een eerste aanzet naar een vertaling van de Marktvisie voor Rijkswaterstaat.
Het zal echter tijd vergen om per inkoopdomein, per afdeling en per individu te
bepalen wat de Marktvisie exact betekent voor het dagelijks handelen. Omdat
de verschillende domeinen én partijen soms verschillende woorden gebruiken
voor vergelijkbare zaken zal er blijvend aandacht moeten zijn voor het spreken
van de taal die aansluit bij een specifieke markt of voor het vinden van een
gezamenlijke taal.
1.3
Van ‘Markt, tenzij…’ naar ‘Samen met de markt’
Sinds 2004 stond in het markt- en inkoopbeleid van Rijkswaterstaat het
adagium ‘Markt, tenzij’ centraal. ‘Markt, tenzij’ is destijds geïntroduceerd om de
kracht en de kennis van de markt beter te benutten bij het realiseren van de
maatschappelijke opgaven waar Rijkswaterstaat voor staat. In deze nieuwe
Marktvisie verschuift het accent naar ‘Samen met de markt’. Dat wil niet
zeggen dat Rijkswaterstaat minder gaat uitbesteden aan de markt, maar wel
dat wij meer oog hebben voor het feit dat wij, opdrachtgever én onze
ketenpartners, samen aan de lat staan om onze netwerken op een veilige,
duurzame en slimme wijze te managen, beheren en uit te bouwen. Dat doen wij
onder meer door de kennis en kunde van alle partners te benutten. Om
deskundig te blijven in die samenwerking zullen wij moeten investeren in
ontwerpkennis binnen RWS. Ook moeten wij zoeken naar een betere verdeling
van de risico’s, waarbij alle betrokkenen hun mogelijkheden inbrengen om
risico’s zo veel mogelijk te beheersen. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat wij
omgevingsvergunningen niet zonder meer bij de aannemer leggen, maar ook
onze ervaring benutten om te zorgen dat zij tijdig kunnen worden afgegeven.
Pagina 8 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'
| 29 maart 2016
2
Realiseren van de gezamenlijke ambitie
2.1
Wat doet Rijkswaterstaat om de gezamenlijke ambitie te realiseren?
In aanvulling op de Marktvisie maakt Rijkswaterstaat de volgende keuzes om
de gezamenlijke ambitie in 2020 te realiseren. Het betreft keuzes die voor alle
domeinen van toepassing zijn, tenzij anders wordt aangegeven.
Blijvend oplossen van huidige problemen
· Om tot een goede uitvraag te komen, betrekken we de markt bij het
opstellen van opgaven en uitvragen. Ook de relevante stakeholders
binnen en buiten RWS (zoals bijvoorbeeld de beheerder of andere
overheidspartners) worden vroegtijdig betrokken.
· We stemmen de contractgrootte en –complexiteit af op de markt. We
zorgen dat de projecten voor zowel Rijkswaterstaat als voor de markt
een omvang hebben die beheersbaar is, die een duurzame concurrentie
faciliteert en die voldoende kansen biedt voor zowel Nederlandse als
buitenlandse bedrijven. Dit doen we vanuit het besef dat RWS, als
grootste zelfstandige Nederlandse opdrachtgever in de GWW en als
grote opdrachtgever in de andere domeinen, hier een groot effect op
heeft.
· We gaan bij elk project/opgave/programma ten aanzien van de risico’s
(inclusief areaalrisico’s als bodem en explosieven) proactief het gesprek
aan om te bepalen op welke manier en door welke partij(en) die risico’s
het beste kunnen worden beheerst en gedragen [GWW, Kennis, IV]
· Bij elk project/opgave bepalen we, op basis van de specifieke
complexiteit van de bestuurlijke omgeving, hoe we het
omgevingsmanagement samen met de uitvoerende marktpartijen
optimaal kunnen inrichten. [GWW, IV]
· De prestaties van het netwerk maken we tot een steeds belangrijker
basis in de opdrachtverstrekking richting markt. Hierdoor ontstaat een
betere aansluiting tussen de ‘opdracht’ die Rijkswaterstaat heeft en
realisatie van onze aanleg- en onderhoudsprojecten [GWW, IV, Kennis].
Samenwerkingscultuur (‘fit for the future’) met oog voor verschillen
· We maken op strategisch niveau afspraken met wie we het beste
kunnen samenwerken en hoe deze samenwerking op professionele en
zakelijke wijze kan worden vormgegeven. Zo komen de beste partijen
aan zet om de opgave te realiseren. Daarbij houden we rekening met
behoud van gezonde concurrentie.
· Wij zoeken daar waar mogelijk en opportuun, samenwerking met
andere publieke opdrachtgevers. We willen leren van hen, zowel binnen
Nederland als internationaal.
· We stellen sourcing-strategieën op voor de inkoopdomeinen en
specifieke opgaven van Rijkswaterstaat
· We standaardiseren onze inkoopinstrumenten en -werkwijze waar
Pagina 9 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'| 29 maart 2016
·
·
·
·
·
·
·
·
mogelijk en gebruiken maatwerk (zoals allianties1 en co-creatie2) waar
nodig. We wegen dit vroegtijdig bewust af.
Na een open uitvraag vraagt iedere uitdaging om een goede oplossing.
Hierbij bieden wij ruimte voor creativiteit, met standaardisatie als basis.
We werken met standaarden waar dit kan en zinnig is, en maatwerk
waar dit moet. Slimme combinaties van standaarden en standaardisatie
op basisonderdelen zorgt voor efficiëntie.
We zijn open en transparant over de beschikbare informatie. We dragen
zorg voor het aanleveren van betrouwbare informatie. Daar waar we het
niet zeker weten of vragen hebben, delen we dit. We zorgen dat alleen
relevante informatie wordt geleverd en alleen essentiële eisen worden
gesteld (‘minder regels’). Geconstateerde omissies in de data worden
gedeeld. We streven naar meer open data.
We werken samen met andere partijen aan het opstellen van een
HRMO-sectoragenda
We sturen in ons handelen actief op de verbinding met belangrijke
beleidsdocumenten zoals de I-strategie, Netwerkbeheervisie,
Omgevingsstrategie en kennisstrategie.
We brengen samen met de andere partijen in de keten de behoefte en
aanwezigheid van specialistische kennis in beeld, en vertalen dit
gezamenlijk naar ieders rol, bijdrage en verantwoordelijkheid om in die
behoefte te (blijven) voorzien. Hierbij treden wij op als ketenpartner, en
niet als traditionele opdrachtgever.
Voor kennisontwikkeling en innovatie zoeken of ontwikkelen we zo nodig
nieuwe samenwerkingsmodellen en bijbehorende contractvormen, die
flexibel zijn en innovatie bevorderen en stimuleren.
We streven naar duurzame langetermijnoplossingen en stimuleren de
toepassing van innovaties. Soms kan dat door ruimte te geven in een
uitvraag, soms door de mogelijkheid te bieden voor testen of
pilotprojecten. En op specifieke velden (beschreven in de
Innovatieagenda) zullen we mede-initiatief nemen tot het ontwikkelen
van innovaties.
[Bedrijfsvoering] We brengen door Categoriemanagement samen met
de andere partijen in de keten de behoefte en aanwezigheid van
specialistische kennis in beeld. RWS beïnvloedt met
categoriemanagement de overheidsontwikkelingen en het Rijksbrede
beleid op het gebied van bedrijfsvoering, waardoor de ambitie van RWS
als dé Uitvoeringsorganisatie binnen de Rijksoverheid kracht wordt
bijgezet.
Allianties en co-creatie bieden grotere flexibiliteit en passen bij complexe opgaven waar
nog veel oplossingsruimte is.
2
Co-creatie is een geschikte samenwerkingsvorm voor innovatie in de keten, waarbij
R&D een gezamenlijke investering voor de sector is.
1
Pagina 10 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'
| 29 maart 2016
3
Dit behoudt en verbetert Rijkswaterstaat
3.1
Niet alles verandert
Natuurlijk gaat niet alles veranderen. Veel zaken die we nu doen blijven ook in
de toekomst van toepassing, waarbij we continu werken aan het optimaliseren
van deze zaken. We behouden in ieder geval:
·
·
·
·
·
Het bevorderen van een consistent en herkenbaar marktbeleid:
o Streven naar duurzaam concurrerende markten (voldoende
aanbieders)
o Een goede prijs/kwaliteit verhouding voor de gevraagde
producten en diensten
o Permanent werken aan het efficiënter maken van het
aanbesteding- en realisatieproces (verlagen van tijdsbeslag en
transactiekosten).
De gangbare contractvormen (zoals Prestatiecontracten, DC en DBFM)
en instrumenten (bijv. EMVI, Prestatiemeten, Systeemgerichte
contractbeheersing, Best Value Procurement, categoriemanagement)
blijven in de basis in de toekomst gebruikt worden. Hierbij bekijken we
welke instrumenten we kunnen verbeteren of beter kunnen benutten
(bijvoorbeeld prestatiemeten en BVP) om de doelen uit de Marktvisie te
realiseren. Bij PPS-contractvormen zoals DBFM zullen we nagaan of de
contractmodellen zelf en de toepassing daarvan aangepast moeten
worden om nog beter aan te sluiten op de uitgangspunten van de
Marktvisie (volgende generatie DBFM).
Het IPM-model wordt, met eventueel noodzakelijke verbeteringen, de
komende jaren toegepast (in het GWW-domein).
Publieksgericht netwerkmanagement, toonaangevend
projectmanagement, slagvaardig crisismanagement, verbindend
informatiemanagement en het zijn van een deskundig
uitvoeringspartner blijven belangrijke kernkwaliteiten voor
Rijkswaterstaat.
Onze blijvende verantwoordelijkheid voor borging van rechtmatigheid en
navolgbaarheid van afwegingen
Wanneer in concrete situaties ‘behouden’ en ‘veranderen’ op gespannen voet
komen te staan, dan maken we de keuzes die passen bij onze ambitie en de
specifieke opgave die we te realiseren hebben.
Pagina 11 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'| 29 maart 2016
4
Accentverschillen voor inkoopdomeinen IV, kennis en
bedrijfsvoering
Voor de inkoopdomeinen Informatievoorziening, kennis en bedrijfsvoering
worden de volgende specifieke accenten aangebracht:
4.1
Accenten bij Informatievoorziening
De samenhang tussen de Marktvisie en I-strategie (en uitvoeringsplan) wordt
gebruikt als uitgangspunt voor de accenten voor het inkoopdomein
Informatievoorziening. Standaardisatie van IV langs de lijn van de i-Strategie
heeft consequenties en stelt eisen aan de processen binnen Rijkswaterstaat. De
marktbenadering zal de voorgestane standaardisatie van het IV-portfolio
mogelijk moeten maken.
We gaan bij Informatievoorziening vaker oplossingen (het ‘hoe’) eenmalig
selecteren op basis van functionele eisen (het ‘wat’) en de gekozen oplossing
meervoudig voorschrijven. Het voorschrijven van standaardoplossingen dient
geen afbreuk te doen aan de integrale verantwoordelijkheid van de
hoofdaannemer. De toegankelijkheid in de keten wordt daarbij geborgd, zowel
tussen leverancier van de standaard en de opdrachtnemer als tussen
opdrachtgever en opdrachtnemer. In het bijzonder voor het signaleren en
bespreken van risico’s. Indien (de expertise van) een onderaannemer wordt
voorgeschreven moet de opdrachtgever borgen dat de opdrachtnemer zijn
integrale verantwoordelijkheid kan nemen. Daarbij wordt transparantie van de
inbreng van opdrachtgever bewaakt.
Contracten moeten voorzien in mogelijkheden tot opschaling, hergebruik en
medegebruik van ingekochte producten en diensten (IV-voorzieningen). Met
name op het gebied van aanleg en onderhoud wordt onderzocht hoe de
beoogde standaardisatie van IV voor objecten en in projecten optimaal
geïntegreerd kan worden in de betreffende marktstrategie. Omdat de
benadering van standaardisatie van IV (één (bedrijfs)functie, één
toepassing/applicatie) binnen het domein van aanleg en onderhoud een
trendbreuk is, worden de consequenties in kaart gebracht. Hieronder staan een
drietal elementen, die RWS de mogelijkheid bieden om te kunnen sturen op de
IV-component binnen GWW-projecten. Deze zijn:
1. Integraal beschrijven Marktconforme IV-standaarden
De eisen aan het systeem zijn functioneel scherp omschreven en de
connectie met bestaande systemen van RWS mag alleen via vooraf
gedefinieerde marktconforme koppelingen. Daarbinnen laat RWS de
aannemer de ruimte om werkende IV-oplossingen te bieden.
2. Verplicht gebruik van (geteste) standaardcomponenten
RWS heeft de standaardisatie van IV-objecten verder doorgevoerd. Er zijn
gestandaardiseerde IV oplossingen voor bepaalde functionaliteiten (bv
bedienwerkplek). Elk RWS-project is verplicht om voor deze
Pagina 12 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'
| 29 maart 2016
functionaliteiten de gestandaardiseerde RWS oplossing te gebruiken en
binnen het project geen nieuwe oplossing voor dezelfde functionaliteit te
realiseren. Ook voor het realiseren, beheren, onderhouden en
implementeren van deze IV-oplossingen doet RWS een beroep op de markt.
3. Ontkoppeling kort-cyclische IV en lang-cyclische GWW
Onderzoeken of het risico rond IV-componenten in GWW-projecten verder
kan worden gereduceerd, door de IV apart van de andere onderdelen van
het contract aan te besteden. Dit kan door een lijst van gestandaardiseerde
en geteste componenten en oplossingen voor besturing, die vooraf zijn
gecontracteerd, los van een project. Dit kan ook inhouden, dat bij
afwijkende functionele behoeften een aparte aanbesteding plaatsvindt, los
van de grote contracteringen binnen het betreffende project. Binnen het
project is primair sprake van implementatie van de IV-voorzieningen en niet
langer sprake van de ontwikkeling hiervan.
4.2
Accenten bij de inkoop van kennis
RWS heeft de kennis die nodig is voor de uitvoering van zijn processen
overzichtelijk gemaakt in ‘De RWS-kennisboom’. Deze bestaat uit 17
hoofdkennisvelden en onderliggende kennistakken. De kennis die RWS nodig
heeft voor zijn processen is omvangrijk, specialistisch en zeer divers van
karakter. Het inkoopdomein Kennis kent daarmee een ander speelveld dan de
andere inkoopdomeinen van Rijkswaterstaat. Dit komt niet alleen door een
andere externe focus (specialistische kennismarkt en diversiteit aan zakelijke
partners) maar ook door de interne focus van RWS en het ministerie van
Infrastructuur en Milieu (IenM); kennisinkoop hangt nauw samen met
kennismanagement, en kennis wordt ingekocht en ontwikkeld overkoepelend
over de inkoopdomeinen heen. Daarnaast wordt veel samengewerkt met IenM
en krijgt het domein Kennis veel opdrachten vanuit de beleidsdepartementen,
die we vaak uitvoeren samen met onze zakelijke partners.
De kennismarkt is samengesteld uit een redelijk groot aantal commerciële
partijen, een kleiner aantal organisaties zonder commercieel oogmerk
(universiteiten), en een beperkt aantal hybride organisaties die deels door de
overheid gefinancierd worden, en deels hun eigen inkomsten moeten verwerven
(kennisinstellingen). De belangen in de kennismarkt variëren: waar
commerciële marktpartijen voornamelijk opereren vanuit een verdienmodel,
werken bijvoorbeeld universiteiten voornamelijk vanuit de wens naar de eigen
wetenschappelijke meerwaarde. Bij de hybride organisaties spelen beide zaken
een rol: zowel het verwerven van inkomsten, als het werken aan
wetenschappelijke meerwaarde.
Dit alles betekent dat het implementeren van de Marktvisie vraagt om
maatwerk waarmee recht wordt gedaan aan de specifieke kennisbehoefte en
kennisvraag, en het zodanig vormgeven van de samenwerking dat die recht
doet aan de kennisopgave en het type partner waarmee die kennisopgave
wordt gerealiseerd. Uitgangspunten daarbij zijn:
· Maatwerk is onmisbaar om tot effectieve samenwerking te komen met
de kennismarkt. De tijd die daarvoor nodig is, willen we hierin
investeren omdat deze zich evident terugbetaalt.
Pagina 13 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'| 29 maart 2016
·
·
·
·
·
·
·
·
4.3
We sturen op het inzichtelijk krijgen van kennisleemtes en
kennisopgaven in de keten, en streven tegelijkertijd naar het zoveel
mogelijk samenbrengen van specialistische kennis.
Het bewust, expliciet en transparant sourcen van kennis en het goed
afwegen van het juiste make-share-buy besluit is een grote uitdaging.
Dat wil zeggen dat continue aandacht dient te zijn voor de volgende
vragen:
o halen we de kennis in huis
o werken we met anderen samen om kennis te ontwikkelen of in
te kopen
o of kan de kennis goed ingekocht worden in de markt?
In het verleden is er scheefgroei ontstaan (o.a. door het ‘markt tenzij
principe’) in de verhouding: kennis bij RWS - kennis in de markt kennis bij kennistellingen. Door het ontwikkelen van sourcingstrategieën, en een uniform inkoopproces voor RWS–brede kennis,
worden maatregelen genomen om als RWS beter en slimmer in te kopen
en beter sourcingskeuzes te kunnen maken die de juiste impact hebben
op de verschillende kennisniveaus. Daardoor staan we steeds meer
gesteld om ook de kennis die van buiten komt (via projecten,
innovaties, onderzoek, kennisnetwerken) beter te verbinden aan onze
productie, en deze kennis te laten doorontwikkelen.
We willen vroegtijdig en bij voortduring met de kennismarkt in contact
zijn en blijven over ontwikkelingen.
We zijn flexibel in het vormgeven en ontwikkelen van
samenwerkingscontracten wat betekent dat onze contracten ruimte
bieden voor maatwerk, en bijvoorbeeld innovatie bevorderen of
stimuleren.
Om kennis voor zowel de korte als de lange termijn te ontwikkelen, te
borgen en slim in te kopen is er vaak sprake van co-creatie met de
kennismarkt, en werkt RWS nauw samen met zijn partners in het proces
om tot een geschikt eindproduct of advies te komen dat toegepast kan
worden in het primaire proces van RWS.
We werken aan vertrouwen door tijd te nemen om onze belangen naast
elkaar te leggen en in openheid te bespreken.
RWS wil en zal zicht houden op bijvoorbeeld risico’s van
monopolyvorming en voert structureel gesprekken met de kennismarkt
waarin mogelijke risico’s worden benoemd en gezamenlijk maatregelen
worden geformuleerd om risico’s te verkleinen dan wel tegen te gaan.
Accenten bij de inkoop van bedrijfsvoering
Het inkoopdomein Bedrijfsvoering is verantwoordelijk voor de inkoop van
bedrijfsvoeringsdiensten aan de gehele RWS-organisatie én aan het Rijk. De
eerder genoemde verstoorde verhoudingen in de markt en vechtcontracten,
mede aanleiding voor het opstellen van de Marktvisie, zijn niet herkenbaar voor
het inkoopdomein Bedrijfsvoering. Desondanks is de Marktvisie voor
Bedrijfsvoering van waarde omdat dit onder meer een bijdrage levert aan:
· de verdere professionalisering van de samenwerking met de markt op de
specifiek voor RWS ingekochte dienstverlening
· de verdere invulling van het Categoriemanagement binnen het Rijk vanuit
RWS
Het inkoopdomein Bedrijfsvoering kenmerkt zich door inkoopactiviteiten op veel
verschillende markten. Van HRM tot facilitair en van inhuur tot communicatie.
Met het invoeren van de Compacte Rijksinkoop (2010) is gerealiseerd dat
Pagina 14 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'
| 29 maart 2016
departementen voor elkaar generieke producten of diensten inkopen via de
werkwijze van Categoriemanagement. Onder Categoriemanagement vallen alle
activiteiten om voor het gehele Rijk optimaal in te kopen, contracten goed te
benutten en invloed uit te oefenen op de vraag. Het gaat daarbij niet alleen om
de feitelijke inkoop (al dan niet in gezamenlijkheid aanbesteed) of om het
afsluiten van contracten met leveranciers. Het gaat ook om het ontwikkelen van
visie en langere termijn inkoopstrategie op de hele levenscyclus van een
product of dienst. Rijkswaterstaat voert Categoriemanagement uit voor de
onderwerpen/categorieën:
·
·
·
·
·
·
·
catering
dataverbindingen
warmedrankenautomaten
kantoorinrichting
kantoorartikelen
verhuizingen
duurzame inzetbaarheid en mobiliteit.
De samenwerking met de markt en het leveranciersmanagement is
gestroomlijnd via één verantwoordelijk InkoopUitvoeringsCentrum (IUC). Het
IUC is het eerste aanspreekpunt voor de leveranciers voor de gehele
Rijksoverheid.
Voor het inkoopdomein Bedrijfsvoering zijn de volgende specifieke accenten van
toepassing:
·
·
·
·
·
·
·
We bouwen samen met de markt aan een optimale invulling van
Categoriemanagement met als doel Inkoop en Contractmanagement van
het Rijk verder te professionaliseren.
We bouwen samen met de markt aan een optimale samenwerking op alle
inkoop-onderwerpen die specifiek voor Rijkswaterstaat zijn en niet onder
een Rijksbrede inkoopcategorie vallen zoals inhuur,
gladheidbestrijdingsmaterieel, beheer en onderhoud van gebouwen en ICT
Servicedesk.
We ontwikkelen ons verder als “partner in business” om daarmee de
optimale leverancier voor het primaire proces maar ook andere processen te
zijn.
RWS wil voorop lopen bij het realiseren van het kabinetsbeleid op het
gebied van duurzaamheid. Binnen Bedrijfsvoering participeren we in dit
beleid en initiëren duurzame bedrijfsvoering voor de Rijksoverheid en RWS.
Om dit te realiseren is de expertise van de markt hard nodig.
We werken aan een evenwichtige risicoverdeling bij aanbestedingen.
Aanbestedingen worden steeds complexer door de vele stakeholders als
gevolg van categoriemanagement.
We werken aan vertrouwen door tijd te nemen om de belangen van RWS,
de Rijksoverheid en de markt naast elkaar te leggen en in openheid te
bespreken.
We stellen categorieplannen(sourcing strategieën) op per categorie waarin
we ingaan op welke wijze we samen willen samenwerken met de markt.
Pagina 15 van 17
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'| 29 maart 2016
5
Aan de slag met de Marktvisie
De focus ligt op acties die op korte termijn, in 2016, tot concrete leerpunten
leiden (kort-cyclische verbeterstappen). We zetten deze stappen door aan de
slag te gaan. We gaan beginnen met een aantal concrete projecten/thema’s
waarin zichtbaar wordt wat de Marktvisie betekent. Ontwikkelingen (korte
termijn) in de geest van de Marktvisie die, volgens een groeimodel, zullen
moeten resulteren in structurele verankering van elementen van de Marktvisie
(lange termijn). In onderstaande tabel is te zien waarmee Rijkswaterstaat aan
de slag gaat in het kader van de Marktvisie.
Project/thema
Draagt bij aan
Informatievoorziening
· Meervoudig gebruik van IT-systemen in objecten b.v. standaard
bediensoftware tunnels
· Proef ‘Brabant Corridor’ met proactief en intensief betrekken GWWbedrijven in het ITS-werkveld.
· Ontwikkelen van een marktstrategie IV, waarbij RWS de markt
optimaal gebruikt voor het bereiken van de doelen, zoals verwoord
in de I-strategie.
· Bevorderen/realiseren van standaard IV-oplossingen in RWSobjecten (IA-oplossingen voor bruggen, sluizen, tunnels, etc.),
waardoor een stabielere IV-infrastructuur ontstaat. De eerste
uitdaging ligt bij de tunnelproblematiek binnen RWS, waarbij wordt
onderzocht welke sourcing-aanpak een goede invulling is van juist
genoemde trendbreuk.
•
Bedrijfsvoering
Een collectieve ambitie voor
100% circulair inkopen van kantoorinrichting (meubilair)
tevreden burgers
Kennis
•
CROW en RWS onderzoeken samen hoe een aantal operationele
kennisvragen op Infra gebied beter aan elkaar verbonden kunnen
worden, met als doel om de sourcing van kennis en de kennisagenda’s
in de markt en RWS beter op elkaar te laten aansluiten.
GWW
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
Risico allocatie rond areaal, bodem (kabels/leidingen) in
aankomend project.
Risico’s Omgevingsmanagement/vergunningen verbeteren in
aankomend project
Transactiekosten: onderzoek naar reductie bij D&C-projecten
BVP op een beheerste en in keten gedragen wijze implementeren
bij prestatiecontracten.
DBFM volgende generatie
Teambuilding en –samenstelling bij 2 projecten: wederzijds
meebepalen teamsamenstelling
Eén project waarin geoefend gaat worden met loslaten
managementeis om kansen voor MKB te verhogen.
Oefenen met optimaliseren betalen (working capital) in de keten.
SAA: Oefenen met houding en gedrag volgens de filosofie van
‘Dienend opdrachtgeverschap’
Ring Utrecht: vroegtijdig betrekken markt.
Houten-Hooipolder: vroegtijdig betrekken markt.
Project ‘Doen’: Oefenen met regelarm aanbesteden.
Kustlijnzorg: Oefenen met verbinden opgaven.
Pagina 16 van 17
•
•
•
•
•
•
•
Blijvend oplossen huidige
problemen
‘Samenwerkingscultuur met
oog voor verschillen’
Een collectieve ambitie voor
tevreden burgers
Blijvend oplossen huidige
problemen
‘Samenwerkingscultuur met
oog voor verschillen’
Collectieve ambitie
Blijvend oplossen huidige
problemen
‘Samenwerkingscultuur met
oog voor verschillen’
Een collectieve ambitie voor
tevreden burgers
RIJKSWATERSTAAT | 'Samen met de markt'
| 29 maart 2016
Pagina 17 van 17