Transcript Διδακτέα Ύλη 15

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ:
Γ. Ι. ΞΥΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΛΕΞΙΚΟΛΟΓΙΑ
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ, ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2015-2016
Σύντοµη Περιγραφή
Λεξικολογία ως Κλάδος της Γλωσσολογίας. Έννοια και Ορισµός της Λέξης. Λέξηµα. Λεξικές και
Γραµµατικές (Λειτουργικές) Λέξεις. Η σηµασία της Λέξης. Διεργασίες Σχηµατισµού Λέξεων. Λεξιλογική
Κατηγοριοποίηση της Ν. Ελληνικής. Ειδικά Λεξιλόγια.
η
1 ΕΝΟΤΗΤΑ: Αντικείµενο της Λεξικολογίας Α
• Η Λεξικολογία ως Κλάδος της Γλωσσολογίας. Ορισµός της Λεξικολογίας. Η Σχέση της
Λεξικολογίας µε τη Μορφολογία. Η Σχέση της Λεξικολογίας µε τη Σηµασιολογία, τη
Φωνητική και Φωνολογία και τη Σύνταξη. Λεξικολογία και Λεξικογραφία. Λεξικολογία και
Ετυµολογία.
η
2 ΕΝΟΤΗΤΑ: Λέξη Α
• Έννοια και Ορισµός της Λέξης, Προφορικός – Γραπτός Λόγος, Ορθογραφία και Προφορά.
η
3 ΕΝΟΤΗΤΑ: Λέξη Β
• Λέξηµα, Λεξικές και Γραµµατικές (Λειτουργικές) Λέξεις. Τάξεις λέξεων.
η
4 ΕΝΟΤΗΤΑ: Λεξικό και Λεξιλόγιο
• Το λεξικό απόθεµα, είδη λεξιλογίων. Κατηγοριοποίηση του λεξικού αποθέµατος της ΝΕ.
η
5 ΕΝΟΤΗΤΑ: Λεξική Σηµασία Α
• Η σηµασία της λέξης, Σηµασία, δήλωση, αναφορά.
η
6 ΕΝΟΤΗΤΑ: Λεξική Σηµασία Β
• Εννοιακές σχέσεις: συνωνυµία, οµωνυµία, πολυσηµία κ.τ.λ.
η
7 ΕΝΟΤΗΤΑ: Μορφή των Λέξεων Α
• Διεργασίες Σχηµατισµού Λέξεων: κλίση, παραγωγή, σύνθεση
η
8 ΕΝΟΤΗΤΑ: Μορφή των Λέξεων Β
• Άλλοι µηχανισµοί λεξικής παραγωγής.
η
9 ΕΝΟΤΗΤΑ: Λεξιλογική ποικιλία Α
• Περιθωριακά λεξιλόγια.
η
10 ΕΝΟΤΗΤΑ: Λεξιλογική ποικιλία Β
• Ειδικά λεξιλόγια. Το «διπλό λεξιλόγιο».
η
11 ΕΝΟΤΗΤΑ: Στοιχεία λεξικογραφίας Α
• Λεξικογραφία: τυπολογία, δοµή και οργάνωση, δηµιουργία λεξικών
η
12 ΕΝΟΤΗΤΑ: Στοιχεία λεξικογραφίας Β & Συµπεράσµατα - Επανάληψη
• Ιστορία της λεξικογραφίας στην Ελλάδα και τον κόσµο
• Ολοκλήρωση µαθήµατος, κύρια σηµεία, συµβουλές για τις εξετάσεις
Αξιολόγηση
Γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαµήνου (µε διάρκεια 1 ½ ώρα).
Βιβλιογραφία
Το µάθηµα, λόγω του περιεχοµένου του στηρίζεται σε ελληνόγλωσση και σε ξενόγλωσση
βιβλιογραφία.
Βασικά Συγγράµµατα
Μότσιου, Β. (1994) Στοιχεία Λεξικολογίας: Εισαγωγή στη νεοελληνική λεξικολογία. Αθήνα: Νεφέλη.
Ξυδόπουλος, Γ. (2008) Λεξικολογία: Εισαγωγή στην ανάλυση της λέξης και του λεξικού. Αθήνα:
Πατάκης
Συµπληρωµατική Ενδεικτική Βιβλιογραφία
Ελληνόγλωσση:
Κρύσταλ, Ντ. (2003) Λεξικό Γλωσσολογίας και Φωνητικής (Μετ. Γ.Ξυδόπουλος). Αθήνα: Πατάκης.
Lyons, J. (1995) Γλωσσολογική Σηµασιολογία (Μετ. Γ. Ανδρουλάκης). Αθήνα: Πατάκης.
Μπαµπινιώτης, Γ. (1998) «Λεξικογραφικό Επίµετρο». Στο Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας.
Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Ξυδόπουλος, Γ. Ι. (2002) «Προβλήµατα Απόδοσης των Γλωσσολογικών Όρων από την Αγγλική στην
Ελληνική». Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα, 22: 495-506.
Ξυδόπουλος, Γ. Ι. (2005α) «Μια αναζήτηση των γλωσσικών µηχανισµών δηµιουργίας των
προϊοντικών ονοµάτων». Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα, 25: 437-448.
Ξυδόπουλος, Γ. Ι. (2005β) «Η ‘διπλή’ γλώσσα της επικοινωνίας». Στο Χ. Φραγκονικολόπουλος (επιµ.)
ΜΜΕ, Κοινωνία και Πολιτική: Ρόλος και Λειτουργία στη Σύγχρονη Ελλάδα. Αθήνα: Σιδέρης, 775-815.
Ράλλη, Α. (2005) Μορφολογία. Αθήνα: Πατάκης
Ξενόγλωσση:
Crystal, D. (1997) The Cambridge Encyclopedia of Language (2
University Press.
nd
Edition). Cambridge: Cambridge
Crystal, D. (1997) The Cambridge Encyclopedia of the English Language. Cambridge: Cambridge
University Press.
Jackson, H. (1988) Words and Their Meaning. London: Longman.
Jackson, H. & E. Z. Amvela (2000) Words, Meaning and Vocabulary: An Introduction to Modern
English Lexicology. London: Continuum.
Singleton, D. (2000) Language and the Lexicon: An Introduction. London: Arnold.
Yule, G. (1985) The Study of Language (2
nd
Edition). Cambridge: Cambridge University Press.
Στοιχεία επικοινωνίας µε το διδάσκοντα:
e-mail:
[email protected]
τηλέφωνο:
2610-997.547
ώρες συνεργασίας:
Δευτέρα και Πέµπτη 12:30 – 13:30
(οποιαδήποτε άλλη ηµέρα και ώρα µόνο κατόπιν συνεννόησης)