Transcript brochure

‘GRIP OP KWALITEIT, RUIMTE VOOR BEVLOGENHEID’
Kwaliteitsbieb is een digitale bibliotheek waarin
kwaliteitsafspraken op een eenvoudige en voor
iedereen toegankelijke manier worden vastgelegd
en zichtbaar gemaakt. Deze applicatie bevordert
betrokkenheid van alle medewerkers in de school,
waarmee het professioneel handelen van binnenuit
wordt
versterkt.
kwaliteitsmodellen
Kwaliteitsbieb
als
INK
&
sluit
aan
PDCA en
op
houdt
rekening met de ISO-normen en het toezichtkader
van de Onderwijsinspectie.
Het Onderwijsbureau BV
www.hetonderwijsbureau.nl
www.kwaliteitsbieb.nl
033 - 888 7 888
De Brand 22, Amersfoort
Visie op kwaliteit
Kwaliteit wordt zichtbaar in het dagelijks handelen van medewerkers. Borging van kwaliteit gaat
daarom verder dan de invoering van een systeem voor controle en afvinken. Maar wat als er
een nieuwe collega moet worden ingewerkt of als de inspectie op bezoek komt? En hoe
adequaat te handelen bij incidenten die snel om een zorgvuldige aanpak vragen? In die
gevallen is het belangrijk dat kwaliteit ook is vastgelegd in documenten waar iedereen in de
school zich eigenaar van voelt. Kwaliteitsbieb is een digitale omgeving waarin niemand kan
verdwalen en die iedereen betrekt bij de inhoud. Wie dat goed doet, maakt ruimte voor waar
het in de school echt om gaat: het onderwijs aan de leerlingen. Kwaliteitsbieb professionaliseert
het kwaliteitsdenken, documenteert kwaliteitsafspraken en systematiseert de kwaliteitszorg.
De onderwijsinspectie schrijft over kwaliteit het volgende:
‘Een school is goed als alle leerlingen zich goed ontwikkelen en als er bij schoolleiding en
lerarenteam een grote bereidheid is zich gezamenlijk te verbeteren.’ En ook: ‘Wij vinden het
belangrijk dat scholen en besturen voorafgaand aan een inspectieonderzoek kritisch reflecteren
op de kwaliteit die ze leveren. Wij willen hier graag afspraken over maken met het veld zodat
scholen, bij voorkeur steeds voor wij komen, een zelfevaluatie opstellen.’
En: ‘Een goede zelfevaluatie zal tot vermindering van toezichtlast leiden doordat hieruit kan
blijken dat de instelling zicht heeft op haar kwaliteit en er sprake is van een kwaliteitscultuur.’
De Onderwijsinspectie wijst hier sterk op het belang van een kwaliteitscultuur. Met Kwaliteitsbieb
maakt de school de kwaliteitsagenda zichtbaar, wordt er expliciet gewerkt aan een verbetering
op kwaliteitsthema’s en wordt zelfreflectie gestimuleerd. Vermindering van de toezichtlast is een
lonkend perspectief.
Werken aan kwaliteit
Doen we de goede dingen en doen we ze goed? Hoe meten en weten we dat? Op welke
punten is er verbetering nodig? Hoe maken we onze kwaliteit transparant? Werken aan kwaliteit
is het gezamenlijk beantwoorden van deze vragen. De afspraken systematisch vastleggen,
evalueren en actualiseren, levert een cyclus op die de organisatiekwaliteit doorlopend en
duurzaam verbetert.
De opbouw van Kwaliteitsbieb is gebaseerd op het ISO-gedachtegoed. ISO is al meer dan 65
jaar een toonaangevende organisatie voor de ontwikkeling van kwaliteitsstandaarden.
Belangrijke elementen binnen ISO zijn: verantwoordelijkheid nemen, rekenschap afleggen en
transparant zijn.
Het onderstaande model laat zien op welke schoolprocessen Kwaliteitsbieb is gebouwd. Deze
kunnen eenvoudig naar behoefte worden aangepast en aangevuld.
Basiskader schoolprocessen
Aansturende processen
Beleid & sturing
Ondersteunende processen
Administratie
Infrastructuur
Primaire processen
Kwaliteitszorg
Medewerkers
Schoolcontext
Onderwijssysteem
Leerlingen: Ontwikkeling,
prestatie en zorg
Cloudapplicatie
Kwaliteitsbieb is een handige en overzichtelijke cloudapplicatie, waarin essentiële procedures
zijn vastgelegd met bijbehorende beschrijvingen en (school-specifieke) documenten. In de bieb
worden alle voor de school belangrijke thema’s ondergebracht, met name die onderwerpen
waarover eenduidige afspraken moeten worden gemaakt die door iedereen worden gedragen
en nageleefd. De bieb is, mits goed gevuld, een toegankelijke database waarin op categorie
en op trefwoord over elk schoolthema precies is terug te vinden wat daarover is vastgesteld.
Belangrijke kenmerken van Kwaliteitsbieb zijn:
eenvoudig, snel en toegankelijk in gebruik
overzichtelijke ordening van afspraken en procedures
cyclische borging door monitoren status
ruimte voor eigen invulling en aanvulling, dus maatwerk
Taakhouders kwaliteit
Iedereen in de school gaat voor kwaliteit; dat is het vertrekpunt. Echter, niet iedereen heeft
affiniteit met het helder vastleggen van procedures. Daarom verdient het aanbeveling per
onderwijsteam een taakhouder kwaliteit aan te stellen. Deze taakhouders zijn de ‘thermometers’
van de organisatie, houden de inhoud van Kwaliteitsbieb up-to-date en borgen zo samen met
de verantwoordelijk directeur of stafmedewerker de kwaliteit van de school.
Deze taakhouders kwaliteit stellen regelmatig kwaliteitsthema’s voor als onderwerp op
vergaderingen, zij geven presentaties aan het team en nemen intern audits af. Dit gebeurt in de
vorm van interviews, waarbij zij teamleden bevragen over procedures en afspraken binnen de
school. Daaruit moet blijken of afspraken helder en relevant zijn of dat de praktijk de afspraken
inmiddels heeft ingehaald. In overleg wordt bepaald welke procedures moeten worden
bijgesteld. Deze werkwijze garandeert grip op kwaliteit, zorgt ervoor dat de schoolorganisatie
goed functioneert, en geeft alle ruimte voor bevlogenheid en interactie.
Zelf aan de slag, of samen met Het Onderwijsbureau?
Zelf aan de slag met Kwaliteitsbieb kan heel eenvoudig. Het vraagt een beperkte investering in
tijd voor een basistraining op locatie volgens vooraf afgesproken uurtarief. Wij stellen vervolgens
de licentie beschikbaar voor een bescheiden bijdrage van 1 euro per leerling per jaar.
Grip op Kwaliteit
Het volledige begeleidingstraject Grip op Kwaliteit heeft een duur van maximaal 2 jaar,
afhankelijk van de uitkomsten van de quickscan, en de gewenste integraliteit binnen de
aanpak.
Tijdens inspirerende sessies trainen we vanuit Het Onderwijsbureau zowel op kwaliteitsinhoudelijke
zaken (zoals borgen en auditeren) als op gedragsaspecten: hoe betrek je andere medewerkers
zodat ze enthousiast worden over werken aan kwaliteit en hoe bewaak je de balans tussen
uniforme vastlegging en ruimte voor eigen invulling?
In het traject wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan gedragsaspecten. Als beleid inhoudelijk
klopt, maar niet op de juiste wijze wordt gecommuniceerd, zorgt dit voor scheve gezichten en
klachten over werk- en regeldruk. Een kwaliteitssysteem wordt hierdoor een bron van ergernis of
zelfs simpelweg niet meer gebruikt. Met een begeleid implementatietraject wordt dit voorkomen.
Zo’n traject heeft bij voorkeur ook trainingsonderdelen op het gebied van luisteren, feedback
geven en ontvangen, omgaan met weerstand en effectief samenwerken. Kwaliteit staat immers
niet op zichzelf, maar laat zich zien in het handelen van de mens als individu en als onderdeel
van een team.
Het nu volgende trajectschema kan helpen bij het maken van slimme keuzes. Het moet vooral
worden gelezen als optioneel, zowel qua vorm als in omvang.
Wij adviseren graag bij het maken van een programma op maat.
Trajectschema optioneel
fase
start
introductie
standaardisatie
toetsing intern
toetsing extern
door
certificeringspartij
(optioneel)
tijd totaal
school: opdrachtgever,
taakhouders kwaliteit,
teams
quickscan,
terugkoppeling quickscan
selectie taakhouders
kwaliteit,
voorbereiding met
taakhouders en instructie
Kwaliteitsbieb
indexatie bestaande
procedures,
ontwikkeling /actualisatie
beleidsdocumenten,
invoering documentatie,
trainingen communicatie,
weerstand, feedback
training auditeren,
interne audits, verwerking
aanpassingen
audit voor certificering
het Onderwijsbureau
toetsing, feedback,
adviesrapport
introductie traject
scenario
basiskwaliteit
goed 1
tijdpad
school
maand 1
scenario basiskwaliteit
voldoende 2
uren
HOB
tijdpad school
uren
HOB
maand 1
maand 2
1x4
maand 2
1x4
trajectbegeleiding
uitvoering trainingen
maand 3 - 7
4x4
maand 3 - 19
8x4
trajectbegeleiding
uitvoering trainingen
maand 8
maand 8 -12
1x4
1x4
maand 20
maand 20 - 24
1x4
1x4
1 jaar
2 jaar
Zie stappenschema: school behaalt goede resultaten en heeft al beleid en afspraken ontwikkeld voor
nagenoeg alle aandachtsgebieden.
2 Zie stappenschema: school behaalt voldoende resultaten, maar moet nog beleid ontwikkelen en/of
actualiseren op diverse kwaliteitsthema’s.
1
Het Onderwijsbureau
Kwaliteitsbieb is een onderdeel van Het Onderwijsbureau. Wij bieden onderwijsorganisaties
oplossingen bij strategische vraagstukken. Daarbij zijn wij gericht op de eigen visie van de
onderwijsorganisatie en het persoonlijk leiderschap; dit zijn volgens ons twee elementen die het
succes bepalen bij het bereiken van de opdracht die de organisatie zichzelf heeft gesteld. De
methode Kwaliteitsbieb sluit hierop aan door scholen zelf te laten werken aan kwaliteit.
In 2014 heeft het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) een commissie samengesteld die zich
richt op het ontwikkelen van een nieuwe ISO norm, speciaal gericht op het onderwijs. Het
Onderwijsbureau heeft zitting in deze commissie en bevindt zich daardoor dichtbij de bron als
het aankomt op nieuwe ontwikkelingen op het gebied van onderwijskwaliteit.
Daarnaast
onderhouden
wij
contact
met
CIIO.
Dit
is
een
geaccrediteerde
certificeringsorganisatie met expertise op het gebied van kwaliteit binnen de professionele
dienstverlening. CIIO is mede-ontwikkelaar van de Kwaliteitsnorm Speciaal Onderwijs en deelt
kennis met ons. Ook voert CIIO de optionele audits uit, op basis waarvan scholen ISO kunnen
worden gecertificeerd.
Wilt u naar aanleiding van deze informatie met ons in gesprek? Graag!
Het Onderwijsbureau BV
De Brand 22, 3823 LJ Amersfoort
www.hetonderwijsbureau.nl
www.kwaliteitsbieb.nl
Contactpersoon: Matthijs Hemink
06-40138451
[email protected]