Transcript magazine pdf lezen

5
LISSABON
Herfst 2015 - Winter 2016 € 5,90 SFR 7,00 £ 4.90 $ 8.00
CARMINHO
DE NIEUWE STEM
VAN DE FADO
CITY GUIDE
DE FAVORIETE ADRESJES
VAN ONZE CLUBLEDEN
CAFÉ GOURMAND
RECEPTEN VAN
LISSABONSE LEKKERNIJEN
SWISS DESIGN
HET GEHEIM VAN DE
ZWITSERSE KNOWHOW
DRIVING LUXURY.
BMW 7 Series
www.bmw.com
Sheer
Driving Pleasure
THE ALL-NEW BMW 7 SERIES.
Find out more at bmw.com/7series.
BMW EFFICIENTDYNAMICS.
LESS EMISSIONS. MORE DRIVING PLEASURE.
EU fuel consumption: 4,5 to 8,5 l/100 km (combined), CO2 emission: 119 to 197 g/km (combined).
BMW France, S.A. au capital de 2 805 000 € - 722 000 965 RCS Versailles - 3 avenue Ampère, 78180 Montigny-le-Bretonneux.
4
EDITORIAL Jean-Marc Duvoisin
DE SIRENENZANG
VAN DE ZEE
BESTE CLUBLEDEN,
Lissabon, de indrukwekkende havenstad aan de monding van de Taag,
kende een grote bloei met name in de 16e eeuw dankzij de handel in specerijen. Sindsdien maken specerijen deel uit van de Lissabonse gastronomie,
getuige de menukaart van chef-kok João Rodrigues, die lokale producten met name uit de oceaan - in zijn gerechten verwerkt. In zijn harmonieuze
schotels maakt hij ook gebruik van koffie. Portugezen zijn grote liefhebbers
en kenners van koffie. In Lissabon vindt men altijd wel een excuus om
een kopje koffie te nuttigen in een karakteristieke bar in één van de steegjes
van Bairro Alto of Alfama, of in de hoger gelegen delen van de stad. Van
bovenaf heeft men een prachtig uitzicht over de Taag en wordt hij/zij
aangetrokken door de sirenenzang van de zee en het avontuur. Dezelfde
emotie kunt u terugvinden in de fado, een traditioneel muziekgenre bezongen door onze ereburger Carminho.
In deze nieuwe editie van het magazine vertellen Clubleden en andere
persoonlijkheden over hun favoriete plekjes en andere leuke bezienswaardigheden. Met hun persoonlijke verhalen nemen ze ons mee naar meer dan
80 geselecteerde adresjes, die u helpen om de hoofdstad van het licht te
ontdekken, een stad met de intensiteit van een ‘bica’, het bij de inwoners van
Lissabon zo geliefde kopje koffie. Nespresso wijdt al zijn expertise aan het
ontwikkelen van heerlijke, aromatische koffie, het Nespresso AAA Sustainable QualityTM programma en The Positive Cup initiatief. Om het rendement en
de kwaliteit van partner-koffieproducenten te verbeteren, houden we ons recentelijk bezig met herbebossing, waarbij we onze partners helpen in hun
strijd tegen de gevolgen van klimaatverandering. En om u nog meer te laten
genieten van onze Grands Crus besteedt Nespresso aandacht aan de
kleinste details, zoals bijvoorbeeld de Pure collectie, de nieuwe lijn van hedendaags wit porseleinen accessoires met strakke lijnen en een functioneel
design dat naadloos aansluit bij de wereld van Nespresso. Alle ingrediënten
zijn aanwezig om te genieten van een kopje uitzonderlijke koffie, terwijl u zich
op een zonnig terras in Lissabon waant.
Veel leesplezier en geniet van uw koffie,
JEAN-MARC DUVOISIN
Algemeen Directeur,
Nestlé Nespresso S.A.
PLOUM sofa. Design: Ronan & Erwan Bouroullec.
Catalogue: www.ligne-roset.com
MEDEWERKERS
INHOUD Herfst-Winter 2015-2016
BORIS CORIDIAN
Journalist
Deze medewerker van
diverse Franse tijdschriften
en dagbladen (o.a. “M”,
“Le Monde” en “Les Échos”)
interesseert zich voor de manier
waarop de gastronomie een
beeld geeft van de hedendaagse
samenleving. Hij is bovendien
(en vooral) dol op lekker eten…
“Sinds mijn verblijf in Lissabon
is het mijn gewoonte geworden
om overdag meerdere ristretto’s
van Dharkan te drinken.”
ALEXANDRE
“DALTEX” NATIVEL
Art director
Creatie is zijn tweede natuur.
Hij houdt erg van grafische
vormgeving en typografie
en is artistiek leider geweest
van een groot aantal
publicaties op de meest
uiteenlopende gebieden zoals
mode, interieurinrichting, art
de vivre etc. Ook al drinkt hij
zelf geen koffie, hij vindt het
“heerlijk om de geuren te
ruiken van de Grands Crus
die zijn collega’s ‘s morgens
op kantoor drinken”.
P.16
is eeN uitgave vaN
JEAN-CHRISTOPHE
HUSSON
Fotograaf
De ander is voor hem het
belangrijkste. Voor hem
is mensen ontmoeten
een geschenk. Hij maakt
portretfoto’s en reportages
voor de pers, reclame
en vooral voor de film.
“Het liefst drink ik om 4 uur
‘s ochtends een Ristretto op
de set wanneer het ernaar
uitziet dat de opnames tot
het einde van de ochtend
gaan duren”, vertelt deze
allround reporter.
Nestlé Nespresso s.a.
aveNue de rhodaNie 40
1007 lausaNNe - zwitserlaNd
directeur vaN de uitgave
Ontwerp/Uitvoering:
lagardère custoM publishiNg,
9, place Marie-JeaNNe bassot,
92300 levallois-perret, FraNkriJk.
tel.: +33 (0)1 41 34 93 63
directeur
Pascal Laroche.
hooFdredacteur
Boris Coridian.
art director
Alexandre “Daltex” Nativel.
studioMaNager Matthieu Carré.
redactioNele coördiNatie
Nadine Male Hershkovitch
en Anne Pierrot-Plénard.
redactiesecretariaat
Marie-Françoise Dufief
en Marc Frohwirth.
P.34
aaN dit NuMMer werkteN Mee
Jérôme Bilic, Sophie Bouniot,
Anne Bouvet, Ana Paula Carvalho,
Delphine Cauly, Guillaume Czerw,
Juliette de Cadoudal, Stéphanie
Durteste, Sophie Dupuis-Gaulier,
Icinori, Marie Leteuré,
Cecil Mathieu, Julien Merali,
Virginie Oudard, Florent Tanet.
adverteNtieacquisitie
Lagardère Publicité.
Advertising director:
Sophie Goussu.
Tel.: +33 (0)1 41 34 93 60.
GUILLAUME JAN
Journalist en schrijver
Deze fervente reiziger
en auteur van meerdere
romans is goed bekend met
koffieproducerende landen.
Hij verbleef onder andere
in Peru, Indonesië en Jemen.
Als hij in Frankrijk is, begint
hij de dag met een Fortissio
Lungo “terwijl
hij de zon ziet opgaan boven
de daken van Parijs”.
NADIA HAMAM
Journaliste
Tussen Algerije, haar land van
herkomst, en Brazilië, haar
tweede vaderland, ontwikkelde
zij haar voorliefde voor het
ontmoeten van nieuwe mensen
en haar nieuwsgierigheid naar
andere landen. In Parijs geeft
zij zich over aan haar passie
voor lifestyle tussen reportages,
de huidige trends en la dolce
vita. La dolce vita dat zij
ervaart “meteen na het opstaan
met een Linizio Lungo zonder
melk”.
Deze grote liefhebber van
“lekker eten”, die twee jaar
geleden Montréal heeft
verlaten, is de schrijver van
talrijke reportages voor het
Franse food book Omnivore.
“Net als een kind neem ik
nog altijd mijn ‘vieruurtje’.
Maar mijn warme
chocolademelk heb ik
ingeruild voor een latte van
Roma zonder suiker en met
een grote boterkoek.”
FotoltihograFie
Lagardère Publicité.
druk Mohn media
Mohndruck GmbH.
Dit magazine is gedrukt
op gecertificeerd papier:
© Copyright 2015 Nestlé
Nespresso S.A. Alle rechten
voorbehouden. Nespresso, de
namen van de verschillende
soorten Nespresso koffie en de
Nespresso logo’s die in Nespresso
Magazine worden vermeld,
zijn merken van Nestlé S.A.
die in bepaalde landen
mogelijk gedeponeerd zijn.
P.40
P.60
P.68
vertaliNg
TagLine.
MICKAËL A. BANDASSAK
Fotograaf
P.28
Jean-Marc Duvoisin.
executive editor Lise Peneveyre.
Jean-Christophe Husson ; Mickaël A. Bandassak ; Jérôme Bilic ; Guillaume Czerw ; Christian Lamontagne/Cosmos.
Ons team
Nespresso MagaziNe
Elene Usdin - Véronique Vial
6
4
EDITORIAL
NOW
8
P.78
40
CHEF JOÃO
RODRIGUES,
46
DE NATIONALE TROTS
PASTÉIS, HET GEHEIM
VAN BELÉM
CULTUUR IN ALLE WINDSTREKEN
50 OPMERKELIJKE VERHALEN
12 TALENT THE SUPER VAN
KOFFIELIEFHEBBERS
14 HET N MOMENT ZONNIGE KOFFIE
16
NESPRESSO CLUBLEDEN
DE NIEUWE STEM VAN DE FADO
34
KOFFIE CULTUUR
IEDEREEN ZIJN EIGEN KIOSK
38 INTERVIEW BOUTIQUE
NESPRESSO NO CHIADO
DE KRACHT VAN BOMEN
90
PRO FANTASTISCHE
KOFFIEMOMENTEN
92
GRAND CRU
93
DE NIEUWE LOOK VAN COSI
NIEUWS INGEZOOMD OP INISSIA
EN LATTISSIMA TOUCH
58
CULT OBJECT
94
GESCHENKSETS
60
ONTDEKKING
96
DE SELECTIE
68
CAFÉ GOURMAND
EREBURGER
CARMINHO,
BOSLANDBOUW,
PARTY TIME
IN HET GEZELSCHAP VAN VIJF
28
THE POSITIVE CUP
52
CITY GUIDE
HET GEHEIM VAN LISSABON
84
EEN SMAAKONTDEKKINGSREIZIGER
AGENDA
BESTEMMING
LISSABON
P.84
TOT DIEP IN DE NACHT
BLIKJES MET HEERLIJKHEDEN
SURFCULTUUR, NEW WAVE
LANG LEVE DE ZOETEKAUW
NESPRESSO & U
74
78
DESIGN
PURE COLLECTIE,
HET PLEZIER VAN HET GEVEN
DE MACHINES &
LES COLLECTIONS
RECEPTEN
KOFFIE-SPIJS COMBINATIE
PRAKTISCH ADRESSEN
EN PLATTEGROND
LISSABON CITY GUIDE
ZWITSERS VERNUFT
VAN DE
LIFESTYLE
HET KOFFIEPROFIEL
PIXIE CLIPS,
VOOR ELK INTERIEUR
VAN
CARMINHO
7
NOW Europa
8
frankrIjk teruG naar CHandiGarH
Voor de Indiërs is Chandigarh de hoofdstad van Pundjab
en Haryana. Voor de elite van de architectuur
belichaamt deze stad een stedelijke utopie van beton en
tuinen gecreëerd door Le Corbusier. In deze modelstad,
de droom van Nehru, die in 1951 werd ontworpen voor
150.000 inwoners, wonen inmiddels anderhalf miljoen
mensen. Is de stad nog altijd avantgardistisch?
> “Chandigarh, 50 ans après Le Corbusier”.
Van 11 november 2015 t/m 29 februari 2016.
www.citechaillot.fr
De “Lilicoptère”.
CREATIEVE
ZONES
InspIratIe kent geen tIjdzone.
kunst, desIgn of mode. Waar ter
Wereld u ook bent, ontdek onze
Wereldomvattende culturele agenda.
Door Nadia Hamam
portugal PoP Culture
De feministische en ironische, barokke installaties van de Portugese Joana
Vasconcelos hebben van haar een
mondiale ster van de moderne kunst
gemaakt. Haar werk geeft een nieuwe
interpretatie aan algemeen bekende
voorwerpen om de zin voor schoonheid
te testen. Zij maakt haar werkstukken in
een ruimte van 1300 vierkante meter in
de pakhuizen van Lissabon. In het Joana
Vasconcelos Atelier, dat op afspraak
voor het publiek geopend is, werkt een
veertigtal kunsthandwerkers. Tussen yogalessen en zwermen vrij rondvliegende
parkieten creëren deze
kunstenaars voorwerpen uit haakwerk of azulejos (keramiek) vanuit
een streven naar emancipatie. Later zullen
deze kunstwerken op de
culturele hotspots over
de hele wereld hun esthetisch manifest verdedigen. In 2012 was Joana Vasconcelos de eerste
vrouw die het opnam tegen de Spiegelzaal in
het Paleis van Versailles. In 2016 zijn haar volgende halteplaatsen: galerieën in Seoul, Rome,
Istanbul en São Paulo; parken in Qatar; het
Deense ARoS museum en het kunstcentrum
Heydar Aliyev in Bakou, in Azerbeidzjan. Een
kunstenares om in het oog te houden! n
> www.joanavasconcelos.com
Luis Vasconcelos.
Dit werk werd in
2012 tentoongesteld
in de Spiegelzaal
van het Paleis van
Versailles (Frankrijk).
Iraklii Toidze, “In the Name of Peace”, 1959. Published by Izogiz,© The Memorial Museum of Cosmonautics; Rémi Papillault, DR.
zWeden koninG Van Het deSiGn
Zijne hoogheid de prins van Zweden, genaamd
Carl Philip Bernadotte, en Oscar Kylberg
(studio Bernadotte & Kylberg) hebben voor
het Deense merk Stelton de Aquatic vazen
ontworpen. Deze zijn geïnspireerd op de
eilanden in de Baltische zee.
> www.stelton.com
engeland de SoVJetkoSmoS, Jaar i. een belangrIjk evenement! londen ontvan
gt een aantal uItzonderlIjke sovjet-russIsche ruImteschepen dIe voor het
eerst buIten rusland Worden tentoongesteld.
een ruImtecapsule voor ÉÉn enkele kosmonaut, een ruImte
voertuIg voor een complete bemannIng,
de shuttle van de eerste vrouW In de ruImte, uItrus
tIngen, gadgets etc. een geschIedenIs van de
verkennIng van de ruImte, de ultIeme grootheId van de
sovjet-unIe. > “Cosmonauts: Birth of the Space Age”.
Tot
20 maart, in het Science museum in Londen.www.sciencem
useum.ac.uk
frankrIjk revolutIonaIre sneaker
Het jonge merk Barons Papillom breekt met een slim systeem
de vaste regels van de it basket: dankzij een klittenbandsluiting die
180 graden kan worden geopend, wordt de voet van achteren in de
schoen geschoven. Zo kan de schoen even snel worden uitgedaan als
aangetrokken. Door een leren binnenzool met plantaardig inlegstuk
is de schoen geschikt om met blote voeten te worden gedragen.
Vooral de optie met een markering van fijn goud vonden we mooi.
> www.baronspapillom.com
9
NOW Amerika
NOW Wereld
verenIgde arabIsche emIraten GeBoorte Van een muSeum
mexIco GemoderniSeerde traditie
Het streven naar het maximale, waar de emiraten een voorliefde voor
hebben, neemt een fijnere vorm aan als het gaat op het gebied van de
kunst. Dat bewijst het Louvre Abu Dhabi dat eindelijk het licht ziet naar
het ontwerp van de Fransman Jean Nouvel. Deze “starchitect” geeft een
nieuwe interpretatie aan de emblematische koepel van de Arabische
architectuur. De collecties krijgen een plaats onder twee enorme
koepels, als opengewerkte grote ronde daken die het licht laten
doorschijnen zodat het een sublieme sfeer creëert in de ruimtes eronder.
De designer David Pompa, zoon van een Oostenrijkse
moeder en een Mexicaanse vader, blaast de
ambachtelijke knowhow van Mexico een eigentijdse
geest in. Door het toepassen van traditionele technieken
en materialen, zoals de zwarte klei van de Mexicaanse
staat Oaxaca doet hij de herinnering voortleven aan
handgeweven voorwerpen en aan het Talavera aardewerk,
een erfenis van het koloniale Spanje. Alles is met de
hand bewerkt voor een elegante en etnische finish.
> Opening begin 2016.
louvreabudhabi.ae
ccarthy Weet ook de provocatIe, dIe zIjn Werk In hoge
verenIgde staten Solidaire kunSt. paulcm
r
aI WeIWeI, de berlIjner andy hope en de japanne
hInees
de
mate kenmerkt, terzIjde te laten. na
van
e
creatI
de
aan
samen
om
katero
s
he
t
met het merk
arakI Werkt de amerIkaanse kunstenaaroards
gebaseerd op zIjn foto’s. doel: de ngo skateIstan
een ultralImIted edItIon van tIen skateb
ark In johannesburg. > Te koop bij MoMa Design
skatep
nse
helpen bIj de bouW van het eerste afrIkaa
Store (New York) of op www.theskateroom.com
verenIgde staten latino Cultuur
Miami beleeft een opwindende
architectonische periode met grootscheepse
bouwwerken waaronder een museum
gewijd aan de Latijns-Amerikaanse kunst.
Het LAAM (Latin American Art Museum)
werd in opdracht van de kunstverzamelaar
Gary Nader ontworpen door de Mexicaanse
architect Fernando Romero. Het zal
op Biscayne Boulevard een verticale
opeenstapeling van binnenruimtes
en terrassen laten zien, geaccentueerd
door kunstwerken.
> Opening in januari 2016.
www.fr-ee.org/laam
© Tourism Development and Investment Company; Studio Christophe Pillet; Image courtesy the artist and 976 Art Gallery, Ulaanbaatar © The artist.
> www.davidpompa.com
“La Caleta”,© Studio David Pompa; Paul McCarthy & The Skateroom; Fernando Romero Enterprise.
10
turkIje Haute FaCture
De Turkse meubelfabrikant ENNE slaat de Europese designers hoog
aan en bewijst dit door hun carte blanche te geven. In 2015 heeft
de Franse ontwerper Christophe Pillet het koffietafeltje opnieuw
uitgevonden. Het nieuwe ontwerp heeft iets weg van een rond
voetstuk en een iconisch Tam Tam taboeret. De drie modellen van
Ilia in gekleurd glas, vervaardigd in Istanbul, geven een oppepper
aan uw interieur. Een mooie uitnodiging voor gezelligheid.
> www.enne.com.tr
van de kunsttrIËnnale van brIsbane, het belangrIjkste
australIË PaCiFiC PlatForm. achtste edItIe
van moderne kunst. u kunt er met de grote
gebIed
het
op
evenement van azIË en de pacIfIc
’n
gallery en de gallery of modern art. zoen
rt
a
kunststromIngen kennIsmaken In de Queensland
eorgIË
g
,
rak
I
,
epal
n
,
IË
zIjn er aanWezIg. mongol
80 kunstenaars afkomstIg uIt 30 landen
kIrgIzstan nemen voor het eerst deel. > www.qagoma.qld.gov.au
11
NOW Talent
12
THE SUPER VAN
Vanessa Teodoro, in de
Rua das Murtas voor één
van haar kunstwerken,
aangebracht op de muur
van een psychiatrische
inrichting, die in
opdracht van de
gemeente door street
artists beschilderd
mocht worden.
THE SUPER VAN
GRAFFITI QUEEN
Op kantOOr is Vanessa teOdOrO illustratrice.
Op straat Verandert ze in the super Van, een
street artist die de straten Van lissabOn Oppept
met haar frescO’s. Door Nadia Hamam Foto’s Jean-Christophe Husson
NIET ALLEEN KWAJONGENS BRENGEN
GRAFFITI AAN OP MUREN, OOK TALENTVOLLE
KUNSTENAARS GRIJPEN NAAR DE SPUITBUS.
Zo ook de 31-jarige street artist Vanessa Teodoro, ook wel genaamd The Super Van.
Deze veeleisende en enthousiaste kunstenares was lang op zoek naar zichzelf – studies
grafische vormgeving, kunst en reclame, en
illustratie – voordat ze erachter kwam dat
haar ware passie ligt bij het beschilderen van
muren. Haar drijfveer is de uitdagende blik
in de ogen van andere graffiti artists die “wel
eens willen zien wat dit meisje kan”. De straat
is haar muze, in deze “ruimte die groter is dan
jezelf, hoef je niet langer bang te zijn voor de
blik van anderen”. En Lissabon is haar sponsor. De gemeente laat veel ruimte vrij voor
creativiteit door plekken aan te wijzen die beschilderd mogen worden: parkeergarages,
vuilniswagens, leegstaande gebouwen enz.
Hierop brengt The Super Van haar fresco’s
aan, in zwart-wit of in vlakke kleurtinten, vaak
voorstellingen van gedurfde vrouwelijke personages. “Deze heldinnen zijn niet per se
aantrekkelijk, maar dagen de mannenwereld
uit met humor en sensualiteit.”. Ik wil hiermee
mensen stimuleren om hun innerlijke persoonlijkheid te onthullen, aan te voelen en
over na te denken.” De straten van Lissabon
zijn in 30 jaar tijd uitgegroeid tot één groot
hedendaags openluchtmuseum. n
> Actueel nieuws: deze herfst gaat de
kunstenares muren in de wijk Principe
Real, vlakbij haar atelier, beschilderen.
www.thesupervan.com
13
14
NOW Het N moment
ZONNIGE KOFFIE
Door Guillaume Jan Illustratie Delphine Cauly
IN PORTUGAL WORDT ZWART ALS KLEUR GEZIEN. Komt dat
door de portwijn, de vacht van de stieren met hun lange
horens of door de bomen die zich als schaduwen tegen
de door zonsondergang roze-blauw gekleurde lucht aftekenen? Voor de inwoners van Lissabon staat zwart vooral
voor de kleur van de bica – de straffe ristretto met zijn
krachtige, kruidige en scherpe aroma, die honderdduizenden inwoners iedere dag drinken: thuis, in de rococo
brasserieën in Baixa, in de rondom de Jardim d’Estrela
gelegen cafés met hun hoge, bewerkte plafonds, aan de
toog van de eetbarretjes in Alfama, in de kiosken van de
Avenida da Liberdade, op de romantische terrassen met
uitzicht op de Taag enzovoorts. “Desculpe se faz favor
queria uma bica!” (“Mag ik een bica van u, alstublieft!). Na
enkele dagen in deze kosmopoliete, vriendelijke en bruisende stad, bestelt u net als de andere klanten uw ‘bica’
bij de ober. Maar waar komt dat woord eigenlijk vandaan?
Volgens de legende werd deze term
voor het eerst gebruikt in de 20e eeuw
toen het destijds al beroemde café in
hartje Chiado, A Brasileira, voor het
eerst koffiemachines ging gebruiken.
De koffie die eruit kwam smaakte bitter, sterk en pittig. In Lissabon had niemand dit veelbelovende drankje ooit
gedronken. Als klanten zich beklagen, zegt de eigenaar
dat ze er suiker in moeten doen. “Beba isso com açucar” (“Drink het met suiker”), herhaalt hij de hele dag.
Zijn goede raad wordt eerst een slogan in de spreektaal
en later afgekort tot bica, een afkorting van de 4 beginletters, zoals de zuidelijke steden er velen kennen. De
inwoners zijn intussen gewend geraakt aan deze koffie
met zijn volle, heldere smaak. Vandaag de dag wordt
er zelfs gezegd dat het is alsof je zonnestralen drinkt:
je geniet op dezelfde intense manier van koffie als van
de zon. Om dit te begrijpen moet u het volgende doen:
beklim ’s ochtends één van de heuvels van de hoofdstad en bestel dan “uma bica”. Bovenop de heuvel verdwijnen de geluiden van de stad, terwijl de bedrijvigheid
van de stad wel duidelijk zichtbaar blijft. De zonnestralen
glijden over de dakpannen, doen het water van de Taag
schitteren en belanden uiteindelijk in het zwart van uw
kopje koffie. Nu begrijpt u waarom men beweert dat koffie even belangrijk is voor de Portugezen als de zon. n
READY-TO-INSTALL CURTAINS AND SHEER CURTAINS, WINDOW SHADES, THROWS, PILLOWS AND HOME ACCESSORIES
NEW YORK : 909 BROADWAY, FLATIRON (@20th street) - 1162 MADISON AVENUE (@86th street)
HONG KONG : 33 WELLINGTON STREET, CENTRAL - 18 GOUGH STREET, CENTRAL - 120 QUEEN’S ROAD EAST, WAN CHAI
PARIS 8e : 6 RUE TRONCHET - PARIS 1er : 156 RUE DE RIVOLI - PARIS 4e BHV Marais - PARIS 6e : 66 RUE DE RENNES - PARIS 9e : GALERIES LAFAYETTE MAISON
PARIS 15e BEAUGRENELLE - AIX EN PROVENCE - BORDEAUX - CAEN - CANNES - DIJON - GRENOBLE - LILLE - LYON - MARSEILLE - METZ - MONTPELLIER
NANTES - NICE - CAP 3000 - NIMES - ORLEANS - RENNES - ROUEN - STRASBOURG - TOULOUSE - TOURS - BRUXELLES - LUXEMBOURG - ATHENES - TUNIS
www.facebook.com/madura.fr
CITY Guide
16
STAD
VAN
HET LICHT
Vijf Nespresso ClubledeN deleN
huN faVoriete plekjes iN lissaboN.
Ze NemeN oNs mee op oNtdekkiNgsreis
door de praChtige portugese hoofdstad,
VaN faNtastisChe uitZiChtpuNteN tot
de kroNkelige straatjes eN steegjes
VaN de wijk alfama.
Door Guillaume Jan
Foto’s Mickaël A. Bandassak Portretten Jean-Christophe Husson
PARQUE DAS NAÇÕES 1
De ingang van het Portugese
paviljoen dat tijdens
de Wereldtentoonstelling
van 1998 werd geopend.
Dit gebouw, ontworpen
door architect Alvaro
Siza Vieira, is één van
de markante plaatsen in
het Parque das Nações dat
in Lissabon-Oost ligt.
Alle in deze City Guide genoemde adressen vindt u terug op de plattegrond achterin het magazine.
17
18
19
JOSÉ
ZOVER HET OOG RIJKT
HET BA TERRAS 2
Marketing Directeur
“Vanaf de 6e etage van het
hotel kijk je prachtig over
de daken naar de Taag.
Het lichtspel en de heuvels
aan de overkant van
de rivier doen me soms
denken aan Istanbul.
Er heerst een ontspannen
sfeer en ze serveren er
uitstekende cocktails.”
van een verzekeringsMaatschappij,
clubliD
sinDs
2005
JOSÉ IS EEN PERSOONLIJKHEID.
Een kleurrijk persoon met een vrolijke
blik. Hij is geboren in Lissabon
en kent de stad als zijn broekzak.
Hij zag bepaalde wijken opfleuren
en geniet van het feit dat hij het
hele jaar door op de fiets naar
het strand kan. De reislustige
marketing directeur neemt regelmatig
het vliegtuig, waarbij de PIXIE Titane
meegaat in de koffer. Bijvoorbeeld
toen hij naar India ging voor
een meditatieve retraite.
“De yogalessen begonnen al om
5 uur ’s ochtends, nog vóór het
ontbijt. Maar ik moet ’s morgens
altijd eerst een kopje koffie drinken.
Dus heb ik mijn koffiemachine
en ROMA en ARPEGGIO capsules
meegenomen naar India.” Nog
een anekdote. “Vorig jaar was ik
uitgenodigd voor een seminar
in Denemarken. Ik wist niet zeker
of ze daar wel goede koffie hadden,
dus had ik mijn koffiemachine
meegenomen. Op het vliegveld
ging de metaaldetector af. Toen
de douanebeambte de inhoud
van mijn koffer wilde controleren,
zei ik haar dat het alarm was
afgegaan vanwege mijn PIXIE.
Ze moest lachen en liet me door
zonder de koffer open te maken.” n
FEESTAVONDEN
MENINOS DO RIO 3
“Het terras van
Meninos do Rio langs
de oever van de Taag is
een bezoekje waard!
Het staat bekend om
zijn restaurant en
gezellige avonden,
maar ik ga er liever
overdag heen. Je kunt
er zelfs ontbijten.”
BIJZONDERE GENEESMIDDELEN
RESTAURANTE PHARMACIA 4
“Deze bistro vlakbij het Pharmácia
museum biedt een ruime keuze aan
typisch Portugese gerechten in een door
het ziekenhuis geïnspireerde omgeving.
Het water wordt geserveerd in
apothekersflessen, de soep in kleine
flesjes en de rekening in een reageerbuis.
De plek wordt steeds populairder!”
STADSBANKET
MERCADO DA RIBEIRA 8
WIND MEE
CAIS DO SODRÉ 5
“Deze wijk aan de Taag beleeft sinds enkele jaren een
revival. Vlakbij het station bevindt zich bijvoorbeeld
Ibo 6 met een Mozambikaanse keuken, waar ze
de beste krab met kerrie van Lissabon serveren.
En dan is er nog het Aziatische restaurant Station 7,
dat ook een club heeft (foto). Ik breng ook graag
een bezoekje aan de bar, waar ze allerlei speciale
drankjes serveren.”
“In deze grote glazen hal
naast de markt vlakbij het
station, presenteren enkele grote
restauranthouders samen voor een
redelijke prijs hun gerechten, die
aan lange tafels in het midden
genuttigd kunnen worden. Het
geeft een goed beeld van wat de
Lissabonse keuken te bieden heeft.”
José kent
de stad als
zijn broekzak
en geniet van
het feit dat hij
het hele jaar
door naar het
strand kan.
20
21
Sinds haar studie aan
het Conservatorium
wil Angela nooit meer
ergens anders wonen.
DE LEGENDARISCHE TRAM
TRAM 28 9
“Toen ik nog student was, woonde ik in de wijk Graça en nam ik iedere
dag het oude, wit-met-geel geverfde houten trammetje. De tram reed door de
oude wijken van Lissabon, onder andere door Alfama en Bairro Alto, de
steile heuvels op en af. Ik droomde elke dag weg bij het prachtige uitzicht.”
MYTHISCH CAFÉ
A BRASILEIRA qp
“Vlak naast de Pastelaria Benard ligt
het art deco café dat de meeste toeristen
kennen vanwege het beeld van de dichter
Fernando Pessoa, gezeten aan een tafel
midden op het terras. Alle dichters,
filosofen en andere kunstenaars uit Lissabon
kwamen in dit decor van gepolijst houtwerk,
verguldsel en kroonluchters bij elkaar.”
ALLEMAAL DE VLOER OP
CENTRO CULTURAL DE BELÉM qs
OP DE EERSTE RIJ
SÃO LUIZ TEATRO MUNICIPAL qq
“Deze prachtige schouwburg is gebouwd
aan het einde van de 19e eeuw. Het is
meerdere keren gerenoveerd, waarbij de
oorspronkelijke stijl met zijn verguldsel,
kroonluchters en fluweel altijd bewaard is
gebleven. Weinig inwoners van Lissabon
weten dat het theater opengesteld is voor
publiek. Je kunt erin om de prachtige
architectuur te bewonderen en het is
nog gratis ook!”
“In het complex aan de oever van de Taag,
vlakbij de Torre de Belém, vinden allerlei dans-,
muziek- en theatervoorstellingen plaats.
Het programma is zeer gevarieerd en ook jonge
artiesten kunnen hier terecht. Ik heb hier al veel
concerten gegeven. De akoestiek is fantastisch.”
OPENLUCHTTHEATER
CAFÉ LISBOA qd
“Vlakbij het theater São Luiz presenteert
dit restaurant, gevestigd in het São Carlos
theater, een uitstekende Portugese keuken.
Groot voordeel: ’s zomers kunt u er op
het terras eten en ondertussen genieten
van onze openluchtvoorstellingen.”
ANGELA
Operazangeres, clubliD
sinDs
2007
DE SPRAAKZAME EN VROLIJKE Angela
noemt zichzelf een geluksvogel.
“Het beroep van mezzosopraan is
fantastisch en ik woon in een
prachtige stad.” Sinds ze begin
1990 naar Lissabon kwam om aan
het Nationaal Conservatorium te
studeren, wilde ze nergens anders
meer wonen. “Het licht is hier
prachtig en de bevolking is
kosmopoliet. In Lissabon wonen
mensen uit de hele wereld en het is
een overzichtelijke stad. De mensen
groeten elkaar en de sfeer is
ontspannen.” Daarnaast waardeert
ze de kwaliteit van het leven in
deze toegankelijke stad, waar je
na werk het hele jaar door kan
gaan zwemmen of genieten van
een kopje koffie in de zon. “Ik drink
5 à 6 kopjes koffie per dag. Ik houd
niet van sterke koffie. Sinds ik
de Nespresso koffiemachine en
Grands Crus heb ontdekt, is mijn
leven veranderd. Hierdoor kan ik
op elk moment zelf mijn koffie
kiezen en bereiden zoals ik het wil.
’s Ochtens drink ik 1 of 2 kopjes
FORTISSIO LUNGO en overdag
kies ik liever voor een VOLLUTO
of een ROSABAYA de Colombia.
Nog een voordeel van Nespresso:
de capsules worden altijd binnen
24 à 48 uur geleverd, waar ik
ook ben in Portugal.” n
22
23
ANSICHTKAART
DE VESTINGWERKEN
AAN DE MONDING
VAN DE TAAG
“Om Lissabon
te beschermen werden
er vanaf de 16e eeuw
aan de monding van
de Taag verschillende
torens gebouwd,
waaronder de Bugio
vuurtoren op een heel
klein eilandje.
’s Zomers zijn al deze
plekken per boot
te bezoeken.”
CREAMARKT
FEIRA DA LADRA qg
CULINAIRE STOP
RESTAURANTE ALFAIA qf
JOSÉ CARLOS
“De wijn is uitstekend, de keuken perfect en de eigenaar
charmant. Een bezoek aan dit onopvallende wijnhuis in
de wijk Bairro Alto is verplicht. Op de kaart staan allerlei
typisch Portugese gerechten die u zowel aan de gedekte
tafels buiten op straat als binnen kunt nuttigen.”
regisseur,
clubliD sinDs 2006
DEZE REGISSEUR, geboren
in Lissabon in de jaren 1950,
heeft veel tijd in het buitenland
doorgebracht om zijn films op te
nemen, maar hij kwam altijd weer
terug. “Ik woon op 10 km van het
centrum en heb een prachtig
uitzicht over de zee.” Hij heeft
alle ontwikkelingen in Lissabon
meegemaakt en gezien hoe de
stad kosmopoliet werd door
de toestroom van toeristen
in de afgelopen 20 jaar. Maar
de regisseur constateerde ook
dat de kwaliteit van de koffie
achteruitging. “Vandaag de dag
is het moeilijk om in de stad een
goede kop koffie te krijgen.
Gelukkig was Nespresso daar!”,
zegt hij lachend. Sinds hij
in 2006 zijn eerste espresso heeft
gedronken, maalt hij niet langer
zelf zijn koffiebonen, maar heeft
hij een ESSENZA in zijn keuken
geïnstalleerd (“eenvoudig en
efficiënt”) en een PIXIE op zijn
kantoor (“sneller maar groter”).
Eerst zegt hij dat hij 5 kopjes
koffie per dag drinkt, maar bekent
vervolgens: “Meestal zijn het er
meer!” n
“Op deze vlooienmarkt is van
alles te krijgen: waaronder kleding,
kunst, meubels en geografische
kaarten. De laatste keer dat ik
er was, heb ik een klok, een
wandelstok en boeken gekocht.
Ik ga er ook vaak heen om mensen
te kijken en te luisteren naar hun
gesprekken. Hierdoor laat ik mij
inspireren voor de personages
in mijn aankomende films.”
Regisseur
José Carlos
heeft alle
ontwikkelingen van de
stad meegemaakt en zag
hoe de stad
kosmopoliet
werd.
DE ‘BUIK’VAN DE STAD
MERCADO DE CAMPO
DE OURIQUE qj
EEN GROEN UITSTAPJE
JARDINS DE QUINTA REAL DE CAXIAS qh
“Deze keurig aangelegde, weelderige tuin, ligt op
enkele tientallen minuten van Lissabon, voorbij
Belém. Je vindt hier een indrukwekkende waterval
en beelden van Joaquim Machado de Castro
uit de 18e eeuw. Het is een stille, rustgevende
en romantische omgeving.”
“Weinig toeristen kennen deze
recentelijk gerenoveerde markthal.
Je vindt hier uitstekende
producten en kunt zelfs voor
weinig geld ter plekke lunchen
aan kleine tafeltjes tussen de
lokale bevolking. Een mooie
manier om je in de Lissabonse
cultuur onder te dompelen.”
25
24
CULTUREEL CENTRUM
CALOUSTE-GULBENKIAN FOUNDATION qk
“Dit museum bezit een verzameling Egyptische
antiquiteiten en oosterse en westerse kunst, van de
middeleeuwen t/m de 19e eeuw. Bovendien heeft het
een mooie collectie hedendaagse kunst. Het staat in
een heuvelachtig park met waterpartijen en moderne
beelden. ’s Zomers worden er openluchtconcerten
gegeven. Het is een uiterst rustgevende omgeving.”
Rui:
“Deze stad
heeft alles,
waaronder
een perfecte
eetcultuur.”
VERPLICHT NUMMER
PRAÇA DO COMMÉRCIO ql
“Alles aan dit grote plein aan
de rivier is perfect symmetrisch
gebouwd. Ik wandel hier altijd
graag. Sinds enkele jaren
kun je de triomfboog van de
hoofdingang beklimmen.”
TOPONTMOETING
CASTELO DE SÃO JORGE sp
“Het middeleeuwse bouwwerk torent hoog
boven de stad uit. Je kunt het niet missen!
Van bovenaf kun je alles overzien:
de drukte op de pleinen, de mensen op
straat en op de terrassen, de daken,
de Taag enzovoorts. Het is een schouwspel
waar ik nooit genoeg van krijg. Het helpt
om te begrijpen hoe de stad functioneert.”
HEILIGE KANTINE
CAFÉ DE SÃO BENTO sq
“Mijn favoriete gerecht was heel lang
biefstuk met friet. In dit typisch
Portugese restaurantje vlakbij
het parlement is het vlees altijd
verrukkelijk, het maakt niet uit hoe
het bereid is. Op de kaart staan ook
uitstekende kazen uit het Serra
da Estrela gebergte.”
GASTRONOMISCHE SYMFONIE
RESTAURANT BELCANTO ss
“Dit restaurant, dat in 2011
werd overgenomen door de jonge
chef-kok José Avillez, heeft al twee
Michelinsterren toegekend gekregen.
Het menu leest als een gedicht: het
verwijst ook naar de dichter Fernando
Pessoa. Laat u betoveren door de
op de Portugese keuken geïnspireerde
recepten; een spel van culinaire
vondsten en nieuwigheden, met name
op het gebied van de moleculaire
gastronomie. Het is een toprestaurant
met spannende gerechten, die een lust
voor het oog en de smaakpapillen zijn.”
RUI
sOciOlOOg,
clubliD sinDs 2008
“IK BEN NIET IN LISSABON
GEBOREN, maar ik droeg de stad
altijd al in mijn hart omdat mijn
beide ouders uit Lissabon
komen.” Rui verhuisde naar
de Portugese hoofdstad zodra
hij er een baan vond als
werknemer bij de afdeling
personeelszaken van een grote
telefoonmaatschappij. “Het is
een stad die alles heeft: boeken,
concerten, voetbalwedstrijden.
Het licht is hier prachtig, vooral
bij zonsondergang, wanneer de
laatste zonnestralen schitteren
op het water van de Taag. Vanaf
vele uitzichtpunten kun je over de
stad kijken en er heerst hier een
perfecte eetcultuur.” Dat vindt
hij het fijnst aan Lissabon:
de gezelligheid van de inwoners,
het samenzijn met vrienden
rondom een welgevulde tafel
of een perfect kopje koffie.
“Wij zijn echte Zuid-Europeanen,
we houden ervan om over van
alles te praten en grappen te
maken, behalve over voetbal
uiteraard.” Hij weet nog dat hij bij
een tante zijn eerste Grand Cru
dronk: “Een RISTRETTO, ik heb
een klassieke smaak.” Enkele
dagen later kocht hij een CUBE
machine om ook thuis deze
heerlijke koffie te kunnen maken.
“Ik gebruik al 8 jaar dezelfde
machine. Mijn vrouw wilde een
nieuwe kopen, maar dat wilde
ik niet: deze machine maakt
de beste koffie van Lissabon
en laat het nooit afweten.”
26
27
MARIA
VEGGIE LUNCH
MISS SAIGON sf
FysiOtherapeute,
clubliD sinDs 2014
“Er zijn steeds meer
vegetarische restaurants
in Lissabon. Deze
bevindt zich in de nieuwe
wijk van het Parque das
Nações. Elke dag stelt de
chef-kok een nieuw menu
samen van recepten uit
de hele wereld, meestal
met verse producten
van de markt.”
DE VAN OORSPRONG FINSE
MARIA werd tijdens haar eerste
verblijf in Portugal in 2009
meteen verliefd op Lissabon en
de Portugese kust. “Ik voelde me
hier onmiddellijk thuis. Dat was
me nog nooit eerder overkomen.
Ik liep rond als een kind in een
sprookjeswereld.” Ze werd
vooral verleid door de houding
van de Portugezen, die gezellig,
respectvol, beleefd en
behulpzaam zijn. Ook maakte
ze kennis met een cafécultuur
die totaal anders was dan in
Finland. “Ik leerde om de vele
verschillende geuren en smaken
te onderscheiden. Ik leerde
bijvoorbeeld dat je ’s ochtends
niet per definitie dezelfde koffie
hoeft te drinken als ’s middags.
Koffie drinken is net als
wijnproeven, het is een kunst die
je kunt leren.” Toen Maria haar
ESSENZA machine kocht bij de
Nespresso Boutique in de wijk
Chiado, kocht ze meteen ook
van elke Grand Cru capsules
om de verschillende aroma’s
te kunnen ervaren. Tegenwoordig
begint ze haar dag met een
FORTISSIO LUNGO in een
aardewerken kopje dat lekker
in de hand ligt. In plaats van
een dessert neemt ze na
de lunch een CIOCATTINO. n
WATERDROMEN
OCEANORIUM VAN LISSABON sg
“Toen ik dit aquarium – een van de grootste van Europa – voor het eerst
bezocht, wilde ik prompt mariene biologe worden. Het leven onder het
oceaanoppervlak en al die prachtige kleuren! Ik werd er door gefascineerd,
maar ook wel een beetje door geïntimideerd.”
HET LEVEN DOOR EEN PAARSE BRIL
DE BOMEN VAN ROSSIO sd
“In de lente, wanneer de jacaranda’s bloeien, kleuren
de trottoirs van Rossio en andere wijken paars-blauw.
Heel bijzonder, bijna surrealistisch. Ik kan er geen
genoeg van krijgen. Het lijkt dan wel alsof ik door
een betoverd bos loop!”
SNOEPMOMENT
PASTÉIS DE BELÉM sh
“Deze goudgele
custardtaartjes van licht
knapperig bladerdeeg
vormen de ‘nationale
trots’ van Lissabon.
Soms heb ik de
onweerstaanbare
behoefte om er een of
twee te eten bij een sterk
kopje dharkaN.”
De Finse Maria
was meteen
verliefd op
Lissabon.
HET JUISTE WOORD
LIVRARIA BIVAR sj
“Deze boekwinkel is
één van de weinige
plekken in Lissabon
waar ik Engelstalige
literatuur kan kopen.
De eigenaresse komt
net als ik uit
Finland en ik ben
één van haar trouwe
klanten. We praten
samen veel over de
boeken die we lezen.”
ERE burger
28
CARMINHO
29
DE STEMVAN
LISSABON
DE FADO STROOMT DOOR HAAR ADEREN
ZOALS DE TAAG DOOR LISSABON VLOEIT.
DE 31-JARIGE CARMINHO BELICHAAMT
DE REVIVAL VAN DIT TRADITIONELE
MUZIEKGENRE. HET PORTRET VAN EEN
HEDENDAAGSE, ZEER TALENTVOLLE
ZANGERES, DIE HAAR INSPIRATIE HAALT
UIT HET VERLEDEN.
Door Boris Coridian Foto’s Jean-Christophe Husson
30
31
7 MIJLPALEN VOOR CARMINHO
1984: Geboren in Lissabon.
1986: Haar ouders, fadozangeres
boorte van een traditionele muziekgenre, dat in de
jaren 1960 populair werd door de legendarische Amália
Rodrigues. Carminho is de nieuwe ster waarop Portugal zat
te wachten om deze populaire kunstvorm die, net als de jonge zangeres zelf, geboren is aan de oevers van de Taag,
nieuw leven in te blazen. De fado is één van de grootste
schatten van Lissabon. De liederen zijn een combinatie van
muziek en poëzie, en worden gezongen
door een zanger of zangeres, begeleid
door een akoestische gitaar en een guitarra portuguesa (peervormige gitaar met
12 metalen snaren). Hoe omschrijft Carminho deze kunstvorm, die sinds 2011 op
de lijst van cultureel erfgoed van de mensheid staat? “Het is muziek van de straat,
van een bevolking die in zeer moeilijke omstandigheden leefde en behoefte had om
uitdrukking te geven aan haar gevoelens
om het leven draaglijker te maken. Het is
meer dan gewoon melodieus gezang. Het
is een levensstijl, net als de blues. De
meeste teksten gaan over Lissabon, over
de wijken van Lissabon, de wind en de oceaan. De liederen
beschrijven de stad vaak als een vrouw en de Taag als haar
geliefde”, vertelt de jonge zangeres, terwijl ze geniet van
haar kopje koffie.
FOTOALBUM
De persoonlijkheid van Carminho en die van de stad
versmelten. Ze hebben hetzelfde wisselende karakter. Ze
kunnen het ene moment heel vrolijk zijn en het volgende
moment heel ernstig; nostalgisch en toch ook heel modern; ze hechten zich aan gebruiken uit het verleden, maar
gaan tegelijkertijd heel erg met de tijd mee. “We keren
graag terug naar het verleden. We halen herinneringen op, zoals je een fotoalbum doorbladert”, legt de zangeres
uit met een geamuseerd lachje. Met
drie albums – de eerste twee werden
platina in Portugal en de laatste kwam
in november 2014 uit – en een reeks
aan nationale en internationale prijzen,
is Carminho vandaag de dag één van
de belangrijkste ambassadeurs van
haar land. Hoewel ze hiervoor was
voorbestemd, duurde het nog wel even
voordat het zover was: “Mijn moeder
is een fadista (Teresa Siqueira). Toen ik
3 jaar was, luisterde ik al naar deze
muziek. ’s Nachts zat ik in mijn pyjama achter de deur naar
haar te luisteren.” Op sommige avonden kwam de zangeres Beatriz da Conceição – haar grote voorbeeld – op
bezoek. “Ik probeerde te begrijpen wat de volwassenen
wilden zeggen… Want de fado heeft een eigen taal.” Op
12-jarige leeftijd, toen ze al regelmatig binnen de familiekring zong, trad ze op in één van de mooiste thea- •••
“De fado
is meer dan
melodieus
gezang,
het is een
levensstijl, net
als de blues.”
Foto van Carminho tijdens een concert: Francisco Salgueiro.
JE WORDT GEGREPEN DOOR HET FLUWEEL VAN HAAR STEM,
DAT DE WOORDEN LAAT VIBREREN OP DE GITAARKLANKEN,
TOTDAT ZE JE IN JE HART RAKEN. WANNEER CARMINHO DE
EERSTE REGELS VAN EEN FADO INZET, SLUIT ZE HAAR OGEN EN
OPEN ZE HAAR HART: HEEL LISSABON WEERKLINKT IN HAAR
GEZANG. De 31-jarige zangeres belichaamt de wederge-
Teresa Siqueira
en Nuno Rebelo de Andrade, gaan bij
familie in de Algarve wonen.
1996: Terug in Lissabon staat ze als 12-jarige
voor het eerst op het toneel in het Coliseu
dos Recreios.
2006: Na het behalen van haar marketingdiploma,
maakt ze vele reizen.
2009: Haar eerste album “Fado” (EMI Music)
komt uit.
2012: Het album “Alma” (EMI Music) komt uit.
2014: Het album “Canto” (Warner Music Portugal)
komt uit.
32
33
ters van Lissabon, het Coliseu dos Recreios. Carminho volgt
een studie aan de hogeschool, terwijl ze tegelijkertijd zingt in
de casas de fado (fadohuizen). Het publiek dringt bij haar aan
om te kiezen voor een carrière als fadozangeres, die haar
toelacht. Maar na het behalen van haar marketingdiploma
kiest de aantrekkelijke brunette ervoor om de wereld in te
trekken. “Ik wilde eerst meer van het leven ontdekken. Ik
kreeg een aanbod om een album op te nemen, maar ik vond
dat ik daar nog niet klaar voor was. Ik moest
eerst voor mezelf beslissen welke boodschap
ik over wilde brengen. Dit werd me duidelijk
nadat ik als internationaal vrijwilliger had gewerkt in Portugal en Kaapverdië, en tijdens
mijn reizen door India, Cambodja, Oost-Timor
en Peru. Bij terugkomst was ik er klaar voor.”
Op 25-jarige leeftijd brengt Carminho haar
eerste album uit dat een jonger publiek
aansprak. En hoewel critici haar het etiket
‘nieuwe fado’ wilden opplakken, geeft de
zangeres liever een andere verklaring voor
deze wedergeboorte: “De fado is veranderd,
omdat ons land is veranderd. Na jaren van
dictatuur (van Salazar, begonnen in 1933)
kwam de revolutie, die er een einde aan
maakte (Anjerrevolutie, 25 april 1974). De mensen proberen
nu ondanks de slechte economische situatie iets nieuws op
te bouwen. De nieuwe generatie maakt de balans op: “Wat
heb ik? Wat heb ik nog over?”. In moeilijke situaties kiest
men ervoor om te vluchten naar hun veilige havens. Als je
ziek bent, want doe je dan? Dan gaat je naar je moeder.
De fado is als een moeder voor ons.”
“Het
buitenlandse
publiek begrijpt
de woorden niet,
maar voelt wel de
emotie die uit elk
woord opbloeit.”
INTERNATIONAAL SUCCES
Een universele moeder, als we het
wereldwijde succes van Carminho
en deze herleving van de fado in
acht nemen. De Lissabonse zangeres treedt op over de hele wereld,
van Duitsland tot Japan. Met haar
performance weet ze iedereen te
betoveren. “Het publiek begrijpt de
woorden vaak niet, maar voelt wel
de emotie, die uit elk woord opbloeit.” Een intensiteit die men niet
moet verwarren met melancholie:
“Fado is niet verdrietig, maar diepzinnig!”, legt de zangeres met overtuiging uit, terwijl ze een laatste slok
neemt van haar Grand Cru Dulsão do Brasil. Er is wel
sprake van ‘saudade’. “Dit onvertaalbare woord omschrijft een gemis. In het buitenland zeg ik soms dat ik
‘saudade heb’ naar de koffie waar ik zo gehecht aan
ben”, zegt Carminha geamuseerd. Heeft ze nog dromen?
“Ik kan bijna niet bevatten wat me overkomt! Zingen, optreden samen met mijn moeder, of met grote sterren als
Chico Buarque, Caetano Veloso, Marisa Monte enzovoorts. Momenteel wil ik vooral genieten van al het geluk
dat het leven me brengt. En doorgaan met creëren, zodat
het echt blijft. Soms ligt het grote geluk voor het grijpen,
maar lopen we het mis, omdat we er niet
voldoende aandacht aan schenken.” In Lissabon is de
‘saudade’ nooit ver weg. n
WAAR KUNT U CARMINHO IN LISSABON
TEGENKOMEN?
Miradouro de Santa Luzia sk
“Het uitzicht over de Taag vanaf dit uitzichtpunt
op de helling van de wijk Alfama is fantastisch.
Hier kom ik nog wel af en toe.”
MeSa de FradeS sl
“Een fadohuis, waar ik van mijn 17e tot mijn 23e heb
gezongen. Het restaurant bevindt zich in een oud kapelletje in
Alfama. Tijdens het eten kan men luisteren naar de liederen.”
SIGNEERSESSIE In het halfduister
van de Procópio bar zet Carminho haar
handtekening op de Handtekening-pagina
(achterin het Nespresso Magazine).
UIT VOLLE BORST De wind blaast Rossio,
het historische plein van de stad met zijn
beroemde golvende mozaïeken, schoon.
a CeviCheria dp
“Een Peruviaans restaurant dat heerlijke ‘ceviches’
(visschotel) en uitstekende cocktails serveert, zoals
de Pisco sour. Het bevindt zich in de wijk Principe Real.
Veel modeontwerpers hebben in de oude gebouwen
van deze wijk hun boetiek gevestigd.”
Bar ProCóPio dq
“Een plek doordrenkt van geschiedenis en love stories….
Het cultiveert de sfeer van een fadohuis met zijn
gedempte licht, de geur van oud hout en fluweel…”
> Alle adressen vindt u terug op de plattegrond achterin
ons magazine.
34
BANANACAFE ds , praça do Município.
CULTUUR Café
BIBLIOTECA dd , jardim da Estrela.
IEDEREEN
ZIJN
EIGEN
KIOSK
Door De gehele staD verspreiD vinDt men
zogenaamDe “quiosques’. Deze authentieke,
gerenoveerDe kiosken zijn rustpunten waar je
onDerweg iets kunt eten of Drinken. misschien
schuilt De ware aarD van lissabon wel onDer
Deze authentieke, metalen afDakjes?
Door Guillaume Jan Foto’s Mickaël A. Bandassak
QUIOSQUE DE REFRESCO df , praça Luís de Camões.
QUIOSQUE DO MERCADO dg , praça da Estrela.
QUIOSQUE DE REFRESCO dh , praça das Flores.
QUIOSQUE PRÍNCIPE REAL dj , praça do Principe Real.
35
36
GENGIBRE DA ESTRELA dk , jardim da Estrela.
QUIOSQUE DO MIRADOURO DE SÃO PEDRO DE ALCÂNTARA dl
37
QUIOSQUE RIBEIRA DAS NAUS fq , avenida Ribeira das Naus.
bolo de arroz (plaatselijke muffin), enzovoort tot internationale ‘klassiekers’ zoals speciale hamburgers, Chicago hot
dogs en smoothies.
BETAALBARE PRIJZEN
De inwoners van Lissabon waren de eersten die konden
genieten van de renovatie van deze wijkkiosken. Velen eten
hier hun ontbijt en stoppen er onderweg meerdere keren
om te pauzeren. De buitenlandse bezoekers – sinds de
snelle stijging van het aantal toeristen in de jaren 1990 worden het er elk jaar nog steeds meer – vinden het prachtig
om bij deze karakteristieke kiosken te stoppen. Ze bevinden zich vaak langs toeristische routes en hanteren lagere
prijzen dan de cafés. “Een kiosk is anders dan een café”,
aldus Victor, 28 jaar, die 3 jaar in de ‘quiosque de refresco’
op het Praça Luís de Camões heeft gewerkt. “Je werkt
niet tussen vier muren, maar in de open lucht”. Hij was net
afgestudeerd als antropoloog toen hij deze baan kreeg. Hij
denkt dat de economische crisis, die Portugal hard raakte,
zeker heeft bijgedragen aan de opleving van deze populaire
stalletjes met hun betaalbare prijzen. “Maar dat is niet de
enige reden”, vindt David, een vaste klant van kiosk Oliveira
in de wijk Principe Real, “Wij Portugezen houden ervan om
buiten te zijn en te genieten van het mooie weer. Als we dan
ook buiten kunnen eten, is het helemaal mooi!” n
> Alle adressen vindt u terug op de plattegrond achterin ons magazine.
DE KIOSKEN DIE AL 150 JAAR HET STRAATBEELD VAN
LISSABON BEPALEN, DREIGDEN IN VERGETELHEID TE RAKEN.
De kiosken, die overal in de stad zijn terug te vinden,
beleven sinds 2009 een opleving. Dit komt door een concessie die dat jaar door de gemeente Lissabon werd uitgeschreven voor het gebruik van enkele van deze kiosken
door particulieren. Een likje verf, jong personeel en een
moderne menukaart zorgden ervoor dat deze kleine metalen, vaak fraai bewerkte stalletjes weer opbloeiden. José,
een bankmedewerker, die aan een tafeltje bij een van de
kiosken (‘quiosques’ in het Portugees) aan de Avenue da
Liberdade zit, zegt: “In de jaren 1980 verkochten ze net
als vandaag koffie, frisdrank, gebakjes enzovoorts. Alleen
zagen ze er toen oud en weinig aanlokkelijk uit. De meeste
kiosken hadden geen tafeltjes om even aan te gaan zitten om te pauzeren.” Deze vrijdagavond draait een jonge
DJ Jamaicaanse muziek en bestaat de klandizie voor de
ene helft uit inwoners van Lissabon en voor de andere helft
uit toeristen. Er is genoeg keuze. De 70 kiosken die de
Portugese hoofdstad telt, hebben allemaal een andere uitstraling en kleur. Elke kiosk ademt zijn eigen sfeer, afhankelijk van de persoonlijkheid van het personeel en de locatie.
Op het menu staat er voor ieder wat wils: van Lissabonse
‘klassiekers’ zoals rissois de bacalhau (kabeljauwbeignets),
croquete de carne (kroketjes van vlees en koriander), pastéis de nata (het beroemde custardgebakje van Lissabon),
QUIOSQUE DE REFRESCO fp , praça de São Paulo.
BANANACAFE fs , avenida da Liberdade.
QUIOSQUE DE REFRESCO fd , largo da Sé.
INTERVIEW Boutique
38
39
VOORKEUR VOOR STERKE KOFFIE
De Portugezen geven de voorkeur aan krachtige
Grands Crus zoals Kazaar en Roma.
VERA CRUZ
“WE ZIJN GEK
OP ESPRESSO”
OntmOet Vera Cruz,
BOutique manager Van het
VlaggensChip Van nespressO
in lissaBOn, geVestigd in
een histOrisCh pand in de
wijk ChiadO. ze legt Ons uit
welke speCiale relatie de
pOrtugezen met kOffie heBBen.
WAAR IN LISSABON KUNT U GENIETEN
VAN EEN KOPJE NESPRESSO?
HÔTEL SANTA JUSTA ff
Midden in het centrum van de stad, vlakbij
de Nespresso Boutique.
TARTINE fg
De geur van versgebakken brood en het houten
interieur maken het ideaal om hier samen met
vrienden de dag met een kopje koffie te beginnen.
Door Boris Coridian Foto’s Jean-Christophe Husson
ROYALE CAFÉ fh
HOE WORDT KOFFIE IN PORTUGAL GEDRONKEN?
De koffie die ’s ochtends gedronken wordt is het belangrijkst. Bijna 90% van de Portugezen begint zijn dag met
een sterk kopje koffie. Soms met een wolkje melk, maar
bijna nooit aangelengd met water. Wij zijn gek op espresso!
In Lissabon hebben we een speciale naam voor dit zeer
sterke kopje koffie: in een café moet je vragen om ‘uma
bica’! De Grand Cru die er het meest op lijkt is de Kazaar,
geserveerd in een ristretto kopje.
WANNEER IS HET IN LISSABON
KOFFIETIJD?
Tijdens een werkpauze drink je koffie. Na
de lunch bestel je ook koffie. Wanneer
je overdag een vriend tegenkomt, ga je
samen koffie drinken. Het is bij ons vrij
normaal om 3, 4 of 5 kopjes koffie per
dag te drinken.
ALS U UW STAD MOET VERGELIJKEN
MET EEN GRAND CRU, WELKE KIEST U DAN?
op een terras te genieten van een kopje koffie en het
prachtige uitzicht.
HOE BRENGT U DE SFEER VAN LISSABON
OVER IN DE NESPRESSO BOUTIQUES?
Het zijn de Koffie Experts die het verschil maken. Ze ontvangen de bezoekers van de Boutique met open armen
en doen vol passie hun verhaal. Onze Clubleden willen
graag kennis maken met de verschillende Grands Crus
en hun aroma’s. Dit warme contact
en de wens om te communiceren kenmerkt de inwoners van Lissabon.
“Het is bij ons
heel normaal
om 3, 4 of
5 kopjes
koffie per dag
te drinken.”
De Roma, geserveerd als ristretto, omdat
deze Grand Cru een intense en pittige
smaak heeft, maar ook een milde nasmaak. Bovendien is de naam Roma een anagram van ‘amor’
(‘liefde’ in het Portugees)…
WAT IS HIER HET IDEALE MOMENT OM KOFFIE TE DRINKEN?
In mijn ogen is dat ’s middags, wanneer er een speciaal
licht over de stad valt. Wanneer je aan het eind van de dag,
tegen 18.00 uur, uit kantoor komt, is het fantastisch om
WELKE GRANDS CRUS HEBBEN
UW VOORKEUR?
Ik ben gek op de intense Grands Crus
zoals Dharkan en Roma. Ik ben in
Lissabon geboren. Afkomst verloochent zich niet!
DE ADRESSEN VAN DE
NESPRESSO BOUTIQUES IN LISSABON
Boutique Nespresso no Chiado.
Boutique Nespresso no Colombo.
Boutique Nespresso na Avenida
António Augusto Aguiar.
Boutique Nespresso no Parque das Nações.
EN IN DE OMGEVING…
Boutique Nespresso no Oeiras Parque.
Boutique Interactiva Nespresso no Forum Sintra.
Boutique Nespresso no CascaiShopping.
Boutique Nespresso no Almada Forum.
Een modern ingericht restaurant, geïnspireerd
op het Scandinavische design.
HIKIDASHI fj
Een trendy plek, waar de sushi voor uw ogen
wordt klaargemaakt.
IN DE OMGEVING
PENHA LONGA HOTEL & RESORT fk
Luxe resort met golfbaan in het natuurpark.
van Sintra-Cascais.
VIVAMARINHA HOTEL fl
Voor een rustgevend kopje koffie aan de bar bij het zwembad.
Volg de CHEF-KOK
40
SMAAKONTDEKKINGSREIZIGER
JOÃO RODRIGUES
João RodRigues, chef-kok van steRRenRestauRant feitoRia, is de
dRageR van een nieuwe, PoRtugese gastRonomie, tRots oP haaR
land en haaR PRoducten. hiJ laat zich insPiReRen dooR culinaiRe
tRadities uit de tiJd van de gRote ontdekkingsReizen en gaat
alleen of met andeRen, oP zoek naaR nieuwe smaakgebieden.
Door Boris Coridian Foto’s Mickael A. Bandassak
41
42
43
DASHI DE MUXAMA
Bouillon op basis
van gezouten en
gedroogde tonijnfilet,
afkomstig uit de Algarve.
HET IS EEN RAADSEL WAT ER PRECIES OP HET BORD LIGT.
HOEWEL HET RECEPT EN DE NAAM VAN HET GERECHT UIT DE
TRADITIONELE PORTUGESE KEUKEN STAMMEN – como um
bacalhau à brás (“als een Portugese stokvis”) – is het niet
helemaal duidelijk welke ingrediënten er nog meer in deze
typisch Lissabonse schotel zitten. De geur van stokvis is
duidelijk aanwezig – en van aardappels – maar het is niet
eenvoudig om de klassieke ingrediënten van dit recept te
herkennen. De chef zet het bord van zwart keramiek op
het witte tafelkleed en legt uit: “De gasten mogen de producten zelf mengen.” Dan komen er ineens eigeel, zwarte
olijven en de vis tevoorschijn. Door alles in één vloeiende
beweging door elkaar te mengen krijg je de meest heerlijke
en romigste bacalhau à brás van Portugal.
EEN NIEUWE GENERATIE
João Rodrigues is de chef-kok van restaurant Feitoria gp
(1 Michelinster) dat deel uitmaakt van het zeer trendy hotel
Altis Belém, prachtig gelegen aan de oever van de Taag,
tussen de rode Ponte do 25-Abril brug en de Padrão dos
Descobrimentos (het monument voor de Ontdekkingsreizen,
gebouwd ter ere van de 500e sterfdag van Hendrik de
Zeevaarder en de Grote Ontdekkingsreizen). Op 38-jarige
leeftijd representeert de kok, samen met een klein dozijn
andere pioniers, de nieuwe Lusitaanse keuken, een gastronomie die zich steeds verder ontwikkelt en de Portugese
waarden en producten met trots presenteert. “15 jaar geleden is er al het één en
ander veranderd, maar vandaag de dag
hebben de restaurants een hoog niveau
bereikt. Toendertijd kwamen topkoks niet
uit Portugal, maar uit landen als Frankrijk,
Duitsland, en Australië. De nieuwe generatie heeft haar techniek geperfectioneerd en
maakt nu ook gebruik van lokale producten. Vroeger dacht men nog dat je in de
haute cuisine alleen maar foie gras, truffels
en kaviaar hoorde te gebruiken, ingrediënten die we in Portugal niet hebben! Maar
dat is voorbij. De chef-koks hebben begrepen dat ons land rijk is aan prachtige producten, met name dankzij de oceaan, die
fantastische producten voortbrengt, zoals
kreeft en carabineros (een soort rode gamba uit de oceaan).
Ook het vlees is heerlijk, bijvoorbeeld dat van de porco preto
(zwart zwijn), en we hebben uitstekende wijnen…”
OP ONTDEKKINGSREIS NAAR SMAKEN
In restaurant Feitoria is de Portugese cultuur
van reizen en uitwisseling van voedingsmiddelen ook op de muur uitgebeeld. Hier zie je
een Japanse nanban fresco.
keuken open te stellen aan zijn landgenoten en enkele buitenlandse koks.
Deze uitzonderlijke diners bieden de
gelegenheid om kennis te maken met
nieuwe ontdekkers van de Lusitaanse
gastronomie. Voor deze editie verliet
Óscar Gonçalves tijdelijk de keuken
van zijn restaurant G, vlakbij Bragança
op 500 km ten noorden van Lissabon,
om zijn versie van de porco bísaro
(een bepaald soort Iberisch zwijn,
dat in het noorden van Portugal voorkomt) te presenteren. De geroosterde
varkenshaas wordt geserveerd met
zweverik en een aardappelpuree met
citroenverbena, die zijn citrusgeur
door de eetzaal verspreidt. Het subtiele en rustieke gerecht neemt u mee naar de bergen.
Een ander groot talent binnen deze levendige keuken is
Leonardo Pereira. Deze 30-jarige kok is teruggekeerd
naar zijn geboorteland vanuit Kopenhagen, waar hij als
product manager werkte voor René Redzepi, de wereldberoemde chef-kok van restaurant Noma. Leonardo
Pereira staat in de keuken van het eco-resort Areias do
Seixo, gelegen op 1 uur rijden van Lissabon. Daar, te
midden van een paradijselijke moestuin die uitkijkt over
de Atlantische Oceaan, denkt deze jonge kok na over
nieuwe, moderne interpretaties van de Portugese keuken, waarbij pure producten een harmonie vormen, even
aangrijpend als een fado van Amália Rodrigues. Zijn
gerechten – die zich niets aantrekken van dogma’s
“Het land
is rijk aan
fantastische
producten,
vooral
afkomstig uit
de oceaan.”
STERRENROUTE
Dit collectief van chef-koks, die nog geen 40 jaar oud zijn
en over geheel Portugal verspreid werken, komt enkele keren
per jaar samen ter gelegenheid van het culinaire evenement
“Rota das Estrelas” (Sterrenroute). Afgelopen mei was het
de beurt aan João Rodrigues om gedurende 3 dagen zijn
TONIJNTARTAR,
radijs met wasabicrème.
CHOCOLADE
uit São Tomé.
CHOCOLADE-KOFFIE
BOLLETJE, ijs met
karamel, tonkaboon
en Fleur de sel.
44
45
DE ADRESJES VAN
JOÃO RODRIGUES
De winkeltjes in De wijk
Campo De ourique gq
“De wijk Campo de Ourique is als een stadje
in de stad met overal kleine winkeltjes:
bakkers, banketbakkers (Lomar, Aloma,
As de Comer), slijters (Garrafeira
Nacional), een slager (A Charcutaria),
kruidenierszaakjes, boekwinkeltjes enz.
Ook vind je er legio uitstekende restaurants,
zoals Stop do Bairro, Verde Gaio, Magano,
Tasca da Esquina en Cervejaria da
Esquina. De Mercado de Campo de Ourique
met zijn tuinen rondom (jardim da Parada,
jardim da Estrela), is ook heel leuk. Deze
traditionele wijk heeft alles. De mensen leven
altijd buiten en komen de wijk niet uit.
Ze leven en werken hier. Het is één grote
familie. Ik heb er 4 jaar met heel veel
plezier gewoond.”
CARABINERO SAUTÉ
(rode gamba)
uit de Algarve.
en andere gebruiken – zijn het toppunt van creativiteit, zoals
deze gegrilde zeekat, geserveerd met een vinaigrette van
kogelamarantolie, nuoc mam en citroen.
EEN NALATENSCHAP VAN KRUIDEN EN KOFFIE
Hoewel deze avonturiers van de nieuwe gastronomie
op zoek zijn naar onbekende smaakgebieden, halen ze
ook inspiratie uit de Portugese geschiedenis. Terug naar
Lissabon, naar restaurant Feitoria, waar de
fresco die achter de grote toegangsdeur
op de muur geschilderd is, de gasten meeneemt op reis. “Het is een reproductie van
een nanban tekening (Japanse kunstvorm
uit de 16e en 17e eeuw, die de aanwezigheid van Portugese handelaren en missionarissen illustreert, die Nanban (‘barbaren
uit het zuiden’) genoemd werden).’’ João
Rodrigues – naamgenoot van de beroemde
16e-eeuwse ontdekkingsreiziger – vertelt:
“Onze gastronomie wordt zeer beïnvloed
door de Grote Ontdekkingsreizen naar ZuidAmerika, Brazilië, Mozambique, São Tomé,
India en Macao. We gebruiken kabeljauw in
onze keuken, omdat we die in de Noordzee
vangen. In Portugal wordt ook heel veel koriander gegeten. In Azië wordt veel koriander
gebruikt, omdat de ontdekkingsreizigers het
kruid daar introduceerden! Hetzelfde geldt
Cervejaria ramiro gs
“Dit bekende restaurant rust niet op zijn
lauweren, het blijft het beste zeevruchtenrestaurant van de stad. Het is altijd vol, maar
het is de moeite waard om even te wachten.
Ik ga er graag heen voordat ik naar een
voetbalwedstrijd ga, met mijn familie of ’s
middags met vrienden om er producten uit
de oceaan te eten en een
lekker biertje te drinken.”
> Alle adressen vindt u terug op de
plattegrond achterin ons magazine.
voor specerijen. We gebruiken er maar een klein aantal,
maar eten daar wel veel van, zoals kaneel bijvoorbeeld.
“Te midden van de nieuwe wereldschatten bevindt zich
ook koffie, die een belangrijke plaats inneemt op de
menukaart van João, groot liefhebber en kenner van de Nespresso
Grands Crus. Hij wordt regelmatig door Nespresso uitgenodigd
voor belangrijke gastronomische
evenementen. “Ik gebruik koffie
met name in desserts. Maar ook
wel in hartige gerechten, waar de
intense smaak goed tot zijn recht
komt. Bijvoorbeeld in combinatie
met champignons, waarbij ik het
als specerij kan gebruiken. Net als
peper brengt koffie het gerecht op
smaak. Soms voegen we enkele
koffiebonen aan de jus toe om de
aroma’s te versterken. Aan het
einde van de maaltijd vormt koffie
een extra gang. Koffie is een product dat moet worden ‘bereid’.
Het maakt deel uit van het totale
verhaal dat u aan tafel wilt vertellen.” Een verhaal dat
voortduurt tot het heden. n
Onder de
schatten uit de
nieuwe wereld
bevindt zich ook
koffie, die een
belangrijke
plaats inneemt
op de menukaart
van João.
JUS
gemaakt met de kop
van de carabinero.
FRISSE SALADE
van komkommer en koriander.
De Nationale TROTS
46
PASTÉIS
HET GEHEIM
VANBELÉM
WereldWijd zijn er slechts 5 personen die het
recept kennen van de pastéis de Belém, de iconische
custardtaartjes van de portugese hoofdstad.
dit zoete geheim Wordt al Bijna tWee eeuWen
zorgvuldig BeWaard. We gaan in lissaBon op zoek
naar het geheim achter dit mysterieuze taartje.
Door Guillaume Jan Foto’s Mickaël A. Bandassak
HET PAST IN UW HANDPALM EN IS IN DRIE HAPPEN OP. Het
is zowel dé lekkernij die je geproefd moet hebben, als één
van de grootste mysteries van de Portugese hoofdstad. Al
bijna 200 jaar is het recept van de pastel de Belém (meervoud: pastéis) een goed bewaard geheim. Laten we in
onze poging om het raadsel op te lossen eerst eens bij de
eerste de beste quiosque die ons pad kruist zo’n custardtaartje proeven. “Maar die verkopen we hier niet!”, zegt de
jonge serveerster vrolijk. Ze legt ons uit
dat deze taartjes alleen te krijgen zijn in…
Belém. Met andere woorden: de pastéis
de nata (met room) met het ‘Belém’keurmerk worden uitsluitend gebakken
in het historische Pastéis de Belém sh.
Dit is een banketbakkerij in de buitenwijk
van Lissabon met dezelfde naam, enkele kilometers stroomafwaarts aan de
Taag. “Ik kan u wel een pastel de nata
serveren. Dat is bijna hetzelfde…”, zegt
ze vrolijk. Het kostbare taartje is lauw,
zacht en heerlijk zoet, en indien gewenst
bestrooid met kaneel. Om in Belém te
komen, moeten we een ouderwetse wit-
gele tram nemen die tegenover het indrukwekkende
‘Mosteiro dos Jeronimos’-klooster stopt. Op deze
plek is aan het begin van de 19e eeuw het recept van
de pastéis de Belém bedacht. Na de liberale revolutie
van 1820, toen alle kloosters in het land één voor één
hun deuren moesten sluiten, werd
in 1834 het indrukwekkende gebouw
ontruimd. Men zegt dat de monniken
in 1837 hun recept verkocht hebben
aan de eigenaren van de kleine suikerraffinaderij naast het klooster. In
dit winkeltje begon de legende, die
nu al 178 jaar voortduurt.
In 1837 zou het
Hiëronymietenklooster het
recept van
zijn pastéis aan
een naastgelegen
winkeltje hebben
verkocht.
DE SCHATBEWAKER
Miguel Clarinha, bedrijfsleider
van de legendarische fabriek
Pastéis de Belém.
ZOETE GERUCHTEN
Deze lenteochtend staat er een
veertigtal mensen in de rij om deze
bijzondere specialiteit te kunnen
proeven. Binnen bevestigt bedrijfsleider Miguel Clarinha dat het recept geheim is. “Er zijn maar 5 personen die
het kennen. Een gepensioneerde chef-kok, drie chefkoks die elkaar afwisselen en de eerste manager. Veel
banketbakkers hebben geprobeerd om onze pastéis na
te maken, maar tot op heden heb ik er nog niet een geproefd die net zo smaakt als de onze.” In Lissabon wordt
beweerd dat er aardappelschillen nodig zijn om deze
unieke smaak te creëren, en citroen of zelfs var- •••
47
48
FABRIEKSGEHEIM
EEN GOUDEN SCHIJF
Het mysterie zit niet alleen in de ingrediënten
maar ook in de combinatie van ingrediënten.
De reden van het
succes van de pastéis?
De perfecte combinatie
van knapperig bladerdeeg
met zachte room.
IEDER ZIJN RITUEEL
In de Manteigaria banketbakkerij luidt Lia de bel
wanneer er een bakplaat met pastéis uit de oven komt.
kensvet. Miguel maakt meteen een eind aan de geruchten:
“Wij gebruiken geen dierlijke ingrediënten, behalve melk en
eieren.” Hij laat ons de keuken zien, waar
dagelijks gemiddeld 20.000 pastéis worden gebakken. In één van de werkplaatsen kneden 6 vrouwen het deeg en doen
het vervolgens in kleine vormpjes die op
bakplaten staan. De platen gaan vervolgens in een machine, waar de vormpjes
automatisch worden gevuld met enkele
centiliters van de mysterieuze room. Ten
slotte gaan ze 20 minuten in een oven
op 400 °C. De toegang tot het oficina do
segredo (de geheime werkplaats) waar
het deeg en de room worden bereid, is
echter ten strengste verboden. Miguel
legt uit: “Het geheim betreft niet alleen
de ingrediënten, maar ook de combinatie
van verschillende producten. “Wanneer
het bezoek is afgelopen laat hij ons een
pastel proeven dat net uit de oven komt.
Het deeg is goudgeel van kleur, knapperig, licht gezouten
en smaakt een beetje naar vanille. Zit er vanille in het recept? De bedrijfsleider ontwijkt onze vraag door ons ferm
de hand te drukken.
De toegang
tot het oficina
do segredo
(de geheime
werkplaats)
waar het recept
wordt bewaard,
is ten strengste
verboden.
BAKWEDSTRIJD
We zetten het onderzoek naar dit
verrukkelijke mysterie voort bij de vele
banketbakkerijen en theesalons van de
stad. In de Confeitaria Nacional gd, het
café A Brasileira qp, en de Pastelaria
Suiça gf zijn de pastéis soms erg zoet,
hebben een sinaasappelsmaak, of het
deeg is meer of minder knapperig. Veel
pastéis zijn heerlijk. De gemeente organiseert overigens elk jaar een wedstrijd
om de lekkerste pastel de nata van
het jaar te kiezen. Op het Praça Luís
de Camões, aan de rand van de wijk
Bairro Alto, verklapt de heerlijke zoete
geur de aanwezigheid van banketbakkerij Manteigaria gg. Hier worden
uitsluitend pastéis gemaakt (4.000 tot
5.000 per dag), in alle openheid: de
werknemers werken achter een groot raam en de klanten kunnen onder het genot van een pastel zien wat ze
doen. “Alle producten hier worden ambachtelijk bereid en
we gebruiken eenvoudige ingrediënten zoals water, eieren, bloem en boter”, vertelt bedrijfsleider Aristide Rocha
Vieira. “Uiteraard zijn er bepaalde kneepjes voor het
bepalen van de hoeveelheden en het karamelliseren…”
Misschien is het mysterie wel dat je moet weten waar
je de lekkerste pastel kunt eten? Een pastel de Belém
of de nata? n
> Alle adressen vindt u terug op de plattegrond achterin ons magazine.
ONDER TOEZIEND OOG VAN DE BEZOEKERS
Met uitzondering van de geheime werkplaats
kunnen de klanten zien hoe de pastéis
de Belém gemaakt worden.
OPMERKELIJKE Verhalen
KOFFIELIEFHEBBERS
Dat De voormalige Portugese kolonie Brazilië
De grootste koffieProDucent ter werelD is
geworDen, Dankt het lanD aan De charme
van een jonge officier, Die De vrouw van een
guyaanse gouverneur moest verleiDen. een
love story Die niets aan het toeval overlaat.
Door Julien Merali Illustration Icinori
LIEFDE OP HET EERSTE GEZICHT EN EEN HANDVOL KERSEN
VERANDERDEN DE TOEKOMST VAN BRAZILIË, DAT OP DAT
MOMENT, IN 1713, NOG ONDER PORTUGEES BEWIND STOND.
Een tropische romance zorgde ervoor dat het grote ZuidAmerikaanse land twee eeuwen later kon uitgroeien tot de
grootste koffieproducent ter wereld. Een love story zoals
er in de 18e eeuw in libertijnse romans velen werden bedacht, waarin lichtzinnige vrouwen met ruisende rokken in
de schaduw van exotische bomen rondwandelden. Dit is
een liefdesverhaal over de vrouw van de gouverneur van
Frans Guyana en een officier van de Portugese kroon die
een listig plannetje moest uitvoeren.
De koffie die in de 17e eeuw vanuit Afrika
via Arabië in Europa werd geïntroduceerd,
kent een groot succes. Van Parijs tot
Venetië en Lissabon geniet de bourgeoisie
met volle teugen van de koffie en betaalt
er goud geld voor. Een buitenkansje voor
de landen die de verfijnde bonen produceren! Dankzij het gunstige klimaat behoort
de Franse kolonie Guyana tot de gelukkige
producenten. Buurman Brazilië, die deze
hemelse gave binnen handbereik ziet, wil
ook van de handel in koffiebonen profiteren. De belangen zijn groot en niemand wil
deze schat delen. Het is om razend van te worden, vooral
omdat Brazilië met zijn Amazonewoud zeer geschikt is
voor het verbouwen van koffie. De Portugese staf besluit
daarom de jonge officier Francisco de Mello Palheta naar
Guyana te sturen om de zaden van deze kostbare plant
van de Fransen te kopen, zodat deze in Brazilië gezaaid
kunnen worden.
DE VERBODEN VRUCHT
In zijn ‘Braziliaanse liefdeswoordenboek’ vertelt Gilles
Lapouge over de rekrutering van deze soldaat, die de
opdracht krijgt om, indien nodig, de vrouw van de gouverneur te verleiden: Een officiële interne wedstrijd moest bepalen wie de
mooiste soldaat van het Braziliaanse
leger was. Officieel werd de jonge ambassadeur uitgezonden om over de
Vrede van Utrecht te onderhandelen
die in 1713 de grens tussen Brazilië
en Guyana moest bepalen. De legende vertelt dat de gouverneur, de
heer d’Orvilliers, tijdens de lunch weigert om de felbegeerde zaden te verkopen. Aan het einde van de maaltijd
biedt Francisco de Mello Palheta zijn
arm aan mevrouw d’Orvilliers aan. De
echtgenote gaat voor de bijl en geeft
hem de sleutel van de kassen, waarin zich de koffiezaden bevinden, en fluistert hem toe: “De Franse staat
heeft het mijn man verboden, maar mij niet.” Vanwege
zijn geslaagde missie wordt de officier gepromoveerd
tot kolonel. Vandaag de dag wordt deze mythe door de
Brazilianen nog steeds gekoesterd, getuige de woorden
van Gilles Lapouge: “Ik was uitgenodigd […] in een overigens heerlijk restaurant in São Paulo, Café Colón genaamd, waar de koffie geserveerd werd in kopjes waarin
de naam ‘d’Orvilliers’ gegraveerd stond.” n
Een liefdesverhaal
tussen de
vrouw van de
gouverneur
van Guyana en
een Portugese
officier.
HET OFFICIËLE VERHAAL
Francisco de Mello Palheta wordt
naar Frans Guyana gestuurd
om over de Vrede van Utrecht te
onderhandelen. Het officieuze verhaal…
51
PARTY Time
52
TOT DIEP IN
DE NACHT
MONTE BELVEDERE gh
DE ZON ZAKT ACHTER DE PONTE 25 DE ABRIL BRUG
EN DE ‘SAUDADE’ MAAKT PLAATS VOOR HET NACHTLEVEN.
DE NACHTBRAKERS GAAN DOOR TOT IN DE KLEINE UURTJES EN
LEGGEN EEN LANGE ROUTE AF: DE AVOND BEGINT OP ÉÉN VAN DE
OVERVOLLE DAKTERRASSEN, VERVOLGENS WORDT ER GEGETEN,
AANSLUITEND IS HET TIJD VOOR DE KROEG EN DE AVOND EINDIGT
IN EEN CLUB MET ELEKTRONISCHE DANCEMUZIEK.
Door Guillaume Jan Foto’s Mickaël A. Bandassak
Crédit photo
18.00-20.00 UUR: DE HOOGTE IN
Het is heerlijk om de dag te eindigen (en de
avond te beginnen) op de top van een heuvel,
vanwaar u de gehele stad en de brede riviermond van de Taag kunt overzien. Het schouwspel
vanaf de Miradouro da Graça gj (officiële naam:
Miradouro Sophia de Mello), die zich bevindt op
de heuvel boven de wijk Alfama, met een fantastisch uitzicht op het Castelo en de Ponte 25 de
Abril brug, is adembenemend. De zelfs bij de lokale
bevolking onbekende en verscholen Miradouro
do Monte Agudo gk, is een goed romantisch alternatief. U kunt er wat drinken onder de pijnbomen met het gezang van de vogels en het geruis
van de stad op de achtergrond. U kunt ook kiezen
voor één van de vele trendy dakterrassen, zoals
die van het Bairro Alto hotel 2, het guest-house
Monte Belvedere gh of het Park gl met zijn lounge
stoelen en kosmopoliete gasten.
53
54
55
THE INSÓLITO hs
23.00 – 2.00 UUR: DE TEMPERATUUR STIJGT
PARK gl
Een trendy bar bovenop
het dak van een
parkeergarage.
Ook kenmerkend aan Lissabon is de verscheidenheid aan bars en
cafés. Met hun opvallende designs en decoratieve objecten zijn het
ware bezienswaardigheden. Beslist een bezoekje waard zijn: Bar
Procópio ea, Foxtrot hg of Pavilhão Chinês hh (Chinees paviljoen).
Stap ook eens binnen bij de nieuwste cafés in de wijken Bairro Alto en
Cais do Sodré (zoals bijvoorbeeld Vestigius hj) om optimaal van de
nachtelijke Portugese sfeer te proeven
20.00 – 23.00 UUR: GENIETEN VAN PLAATSELIJKE
SPECIALITEITEN
In Lissabon staat de eetcultuur centraal. In elke
wijk vindt u geheime adresjes, waar de sfeer, de
hartelijke ontvangst van de baas of de gerechten
onweerstaanbaar zijn. ’s Zomers geniet men van
gegrilde sardientjes (want dan zijn ze lekker vet)
aan buiten-gedekte tafels, zoals bij Pateo 13 hp
in Alfama, of van de vleeswarenspecialiteiten in de
kleine taverne Alfaia qf middenin Bairro Alto. Overal
in de stad bieden nieuwe restaurants een creatieve
keuken in een verrassend decor. Op de menukaart
van Duplex hq in de wijk Cais do Sodré, staan
heerlijke, innovatieve gerechten. The Insólito hs
daarentegen serveert allerlei barokke recepten op
zijn terras dat over het Praça du Rossio uitkijkt.
Het als een jachthuis ingerichte, piepkleine Dona
Quitéria hd heeft de traditionele keuken opnieuw
uitgevonden. Sommige adressen zijn lastiger te ontdekken. Primeiro Andar hf adverteert bijvoorbeeld
niet. Haar locatie (een charmant restaurant in een
oud appartement met hoge plafonds dat overvloedige maaltijden serveert) wordt van mond tot mond
doorgegeven. Later op de avond vinden er concerten plaats of treden er DJ’s op.
FOXTROT hg
In de Foxtrot,
gekenmerkd door zijn
art deco interieur en
jazzmuziek, herleven
de roerige jaren 1920.
DUPLEX ha
56
57
PENSÃO AMOR hk
Deze club, gevestigd is in een
voormalig bordeel, cultiveert
een verleidelijke sfeer.
CLUBE FERROVIÁRIO jp
2.00 – 4.00 UUR: STAPPEN LANGS DE TAAG
Het is 2 uur ‘s nachts en de avond lijkt aan al
haar verwachtingen te voldoen. Het interieur van
club Pensão Amor hk, gevestigd op de eerste verdieping van een voormalig bordeel, cultiveert nog
steeds een verleidelijke sfeer door middel van haar
kamers ingericht met pluche fauteuills en canapés. Op het programma staan soms optredens
van paaldanseressen of waarzegsters… Maar op
het antieke parket barst het feest pas goed los
en wordt er gedanst op de oorverdovende klanken van de DJ. In dezelfde wijk Cais do Sodré,
vindt men meer muziekaanbod. De Musicbox hl
biedt een alternatief muziekprogramma voor een
breder publiek. Bezoek ook het sfeervolle Clube
Ferroviário jp, gelegen boven het voormalige
Santa Apolónia station. Kom even bij in één van
de vintage fauteuils op het terras, afkomstig uit de
oude wagons. En daal dan weer af naar de dansvloer met zijn rood betegelde muren.
LUX-FRÁGIL ja
4.00 – 6.00 UUR: TOT HET OCHTENDGLOREN
Lissabon telt vele discotheken, maar de
Lux-Frágil jq is momenteel het meest populair. Alle feestbeesten komen in de loop van de
avond naar deze club. De club telt drie verdiepingen met ieder zijn eigen sfeer, waaronder
een dakterras met uitzicht op de Taag en een
met neonlicht verlichte kelder. Sluit de nacht
hier in stijl af, feestend tot het ochtendgloren.
Alle in deze City Guide genoemde adressen vindt u terug op de plattegrond achterin ons magazine.
Cult OBJECT
BLIKJES MET
59
HEERLIJKHEDEN
In deze tradItIonele blIkjes zItten de Portugese schatten
uIt de oceaan: sardIentjes, tonIjn, kabeljauw, InktvIs…
gelabeld met het conserveIre de lIsboa kwalIteItskeurmerk,
maken ze deel uIt van de culInaIre symbolen van de hoofdstad.
Door Boris Coridian Foto Florent Tanet
ZE LIGGEN LIJNRECHT NAAST ELKAAR OP DOOR OUDERDOM
VERSLETEN HOUTEN PLANKEN: DE HONDERDEN CONSERVENBLIKJES,
GESORTEERD OP RECEPT, DIE SAMEN EEN GEKLEURD MOZAÏEK
VORMEN IN HET WINKELTJE. Hoewel de tijd in de Conserveira
de Lisboa js lijkt te hebben stilgestaan, is het dé plek waar
toeristen, die op zoek zijn naar een lekker en goedkoop
souvenirtje uit Lissabon, stoppen. Er is een ruime keuze aan
blikjes: sardientjes en tonijn in verschillende smaken, kabeljauw met knoflook, gerookte mosselen, calamaris, inktvis
enz. Zeventig recepten zijn direct verkrijgbaar en er staan
er meer dan 130 in de catalogus. Elk recyclebaar aluminium blikje wordt handmatig verpakt in een elegant papiertje
met daarop één van de drie tekeningen
die horen bij de merken van dit familiebedrijf: Tricana – het karakteristieke gezicht
van de Portugese arbeidsters van vroeger – speciaal voor de grootste vissen
en de tonijnfilet. Minor – die denkt dat hij
Felix de Kat is – voor de kleinere vissen.
En ten slotte de Prata do Mar-boot, voor
de minst edele stukken vis, zoals de tonijnsnippers.
Tiago Ferreira, de jonge eigenaar en
bedrijfsleider van het bedrijf, vertelt over
het begin van deze legendarische conservenfabriek: “Mijn grootvader Fernando da
Silva Ferreira stichtte het bedrijf in de jaren 1930 en vroeg in 1942 patent aan voor de drie merken.
Tijdens WO II nam de verkoop enorm toe. Conservenblikjes
waren goedkoop, gemakkelijk op te slaan en toendertijd
was er weinig te eten. Tot de jaren 1980, toen de diepvriesproducten op de markt kwamen, kende de verkoop
een stijgende lijn. In de jaren 1960 telde Portugal 200 visconservenfabrieken. Vandaag de dag zijn er nog maar een
kleine twintig”, aldus de 37-jarige eigenaar, die ook ingenieur in de elektronica is en professor aan de Universidade
Nova de Lisboa (Nieuwe Universiteit van Lissabon). Dit
conservenbedrijf heeft al die jaren overleefd, omdat zijn
oprichter een uitstekend zakeninstinct had. “Iedereen
denkt dat we de producten in een papiertje verpakken
omdat dat mooi staat, maar het heeft een practische reden! Hierdoor kunnen we, als de kwaliteit ons niet bevalt, de blikjes terugsturen naar de leverancier zonder er
ons keurmerk op te zetten.” Mede dankzij de verpakking
kon de Conserveira de Lisboa weer
opkrabbelen. “Ons vintage design
heeft hier veel aan bijgedragen, maar
we hebben ook geprofiteerd van een
grote publieke campagne voor de
opwaardering van nationale producten. En een tiental jaren geleden is
ons bedrijf gaan samenwerken met
Fausto Airoldi, een in Portugal zeer
populaire chef-kok, die onze productielijn gebruikte om gastronomische
gerechten te creëren. Het publiek
kijkt nu anders tegen conserven aan.”
Om het succes van de Conserveira te
begrijpen moet je een blikje aan het
lipje opentrekken en de zeer hoge kwaliteit van de visgerechten proeven. “De vis wordt eerst schoon gemaakt,
gestoomd en dan handmatig gesneden en bereid. Olie
en specerijen worden toegevoegd voordat de blikjes worden gesloten. Ten slotte worden de blikjes gesteriliseerd,
dat het kookproces voltooit. Al onze vis is afkomstig uit
de Portugese viswateren (met uitzondering van de zalm
en de forel). De sardientjes worden ten zuiden van de
Algarve gevangen en de tonijn wordt duurzaam gevangen
rond de Azoren. De makreel en de horsmakreel worden
overal voor de kust van Portugal gevangen, net als de
mosselen, calamaris, paling enz.” Heerlijkheden waar je
heel lang plezier van hebt: deze kleine Portugese schatten kunnen vele jaren worden bewaard. n
Elk recyclebaar
aluminium
blikje wordt
handmatig
verpakt in een
elegant vintage
papiertje.
> De adressen vindt u terug op de plattegrond achterin het magazine.
SPORT Ontdekking
60
SURFCULTUUR
NEWWAVE
Op 30 km ten nOOrden van LissabOn Leidt de weg van ericeira
via peniche naar het surfstrand van het dOrpje nazaré.
daar Ontwaakt eLke winter een watermOnster van 30 meter
hOOg dat de kLeine badpLaats verandert in een verzameLpLaats
vOOr beOefenaars van extreme surfing. een OntmOeting
met Liefhebbers van de Oceaan, die deze regiO dOen OpLeven.
Door Guillaume Jan Foto’s Jean-Christophe Husson
61
62
JOHANNES PREPAREERT ZIJN PLANK.
De Duitse surfliefhebber komt drie maanden
profiteren van de golven, terwijl hij dankzij
telewerken gewoon zijn werk kan blijven doen.
EEN GIGANTISCHE
‘UNDERWATER CANYON’
LIGT TEN GRONDSLAG AAN
DEZE REUSACHTIGE GOLF
sersdorpje op 1 ½ uur rijden, ten noorden van Lissabon,
gaat de oceaan in de winter zo tekeer dat er enkele dagen per jaar golven met recordhoogtes gemeten worden.
“Onze golf is het 8e wereldwonder, hij is
even spectaculair als de Mount Everest,”
aldus de energieke Dino Casimiro, verantwoordelijk voor de sportieve activiteiten in de gemeente van Nazaré. En het is
de enige reuzengolf die je van zo dichtbij
vanaf de kust kunt bekijken.” Op deze
dag in mei staat er weliswaar een flinke
wind, maar de golven van de Atlantische
Oceaan zijn niet overdreven hoog. Enkele
bejaarden wandelen over de boulevard,
en toeristen lopen langs de souvenirwinkeltjes of zitten in het zonnetje op het
terras van één van de restaurants. Het is
moeilijk voor te stellen dat de elementen
zo tekeer kunnen gaan in deze rustige, vriendelijke badplaats. “Dat komt omdat u nog niets gezien heeft,” aldus
Dino, die ons naar de vuurtoren van Nazaré rijdt, gelegen
bovenop de rots die uitkijkt over de baai. Aan de andere
kant van de rots kijk je uit over het vervaarlijke Praia do
IN PENICHE, OP HET STRAND
VAN BALEAL vind je verschillende
bars en restaurants die voornamelijk
door surfers worden bezocht.
“Het is de enige
reuzengolf
die je van zo
dichtbij vanaf
de kust kunt
bekijken.”
- Dino Casimiro
Norte – Noordelijke strand – waar
de zee veel ruwer is. “Als kind ging
ik hier stiekem surfen zonder dat mijn
ouders het wisten,” aldus het bijna
40-jarige gemeenteraadslid. Ik mocht
van hen hier niet komen. Mijn vader
was visser en kende de gevaren maar
al te goed.” Dino herinnert zich nog
hoe hij vaak het deksel van een viskist stal en er zijn eerste bodyboards
van maakte. Toendertijd kwamen hier
slechts een handjevol surfers en niemand in het buitenland was nog geïnteresseerd in de ‘big wave’.
BEOEFENAARS VAN EXTREME SURFING
In 2011 werd alles anders toen de Hawaïaanse Garret
McNamara, gespecialiseerd in extreme surfing en hoge
golven, naar Portugal kwam. “De vissector zat in een
crisis, de jongeren trokken weg naar Lissabon en de bevolking werd ouder… In het begin van de jaren 2000
wilde ik onze recordhoge golven gebruiken om Nazaré
ook in de winter aantrekkelijk te maken en de regio te
doen opleven”, aldus Dino. Hij organiseert lokale en later nationale wedstrijden, en deelt het steeds po- •••
Zuma / Panoramic
HET IS EEN MUUR VAN WATER, EEN VLOEIBARE BERG DIE 30
METER HOOG KAN WORDEN. DEZE GOLF, DE HOOGSTE GOLF
TER WERELD OOIT OVERWONNEN, HEEFT HET GEZICHT VAN
PORTUGAL, EN DAN MET NAME DAT VAN ZIJN ATLANTISCHE
KUST, VERANDERD. Ter hoogte van Nazaré, een vredig vis-
De spectaculair hoge golven van Nazaré
danken hun omvang aan de onderzeese
topografie. De stad is gebouwd aan het
eind van een ‘underwater canyon’, die
5.000 m diep en 210 km lang is. Deze
kloof – de ‘canyon van Nazaré’ leidt de
golfslag naar de kust en bepaalt de kracht
en de richting van de golven door ze tegen
elkaar te laten botsen, waardoor ze bij
zwaar weer aanzienlijk in kracht toenemen.
Het meeste recente record staat op naam
van de Franse surfer Benjamin Sanchis,
die in december 2014 de grootste golf ooit
bedwong. De hoogte van deze muur van
water werd geschat op… 33 meter.
DE SURFS FATUM FABRIEK
produceert meer dan 15 surfplanken
per week. De fabriek werd in 2005
in Peniche geopend.
PASSIE VOOR GOLVEN. Marcel en
Mirko komen net uit Duitsland. “Met
de directe vlucht Frankfurt-Lissabon
is deze surfspot het snelst te bereiken.”
65
EEN VISSERSDORPJE dat is veranderd
in een surfparadijs. In Baleal, vlakbij
Peniche, draait de economie vandaag
vooral op het toerisme.
CARLA TOMÉ, in het gezelschap van twee bewoners van
haar surferspension. De oud-kampioene ontvangt jaarlijks
enkele tientallen surfliefhebbers afkomstig uit de hele wereld.
IN NAZARÉ wonen ’s winters 10.000 en ’s zomers
100.000 mensen, de oude generatie vissers en de nieuwe
generatie surfers wonen gebroederlijk naast elkaar.
TUSSEN NOVEMBER EN FEBRUARI
gaat de zee flink tekeer op het strand
van Nazaré.
pulairder wordende Portugese schouwspel, dat bij zwaar
weer te zien is, op sociale media. “Toen begreep ik dat
ik een beroemde surfer nodig had om ons strand te promoten”, legt hij uit. Na wat zoeken komt het gemeenteraadslid terecht op de website van Garrett McNamara. Hij
zoekt contact met Garrett en in november 2011 breekt
McNamara in Nazaré het eerste wereldrecord door een
golf van 24 meter hoog te bedwingen. “Toen kreeg Nazaré
in één keer wereldwijde bekendheid!”, aldus een enthousiaste Dino. “Andere beoefenaars van
extreme surfing kwamen naar Nazaré
en we waren niet langer een onbekend
dorpje.” Sindsdien komen hier elke winter
verschillende surfteams naar toe om de
huizenhoge golven, die tijdens storm ontstaan, te trotseren en worden er grote internationale evenementen georganiseerd.
Toch heeft de surfmanie het dagelijkse
leven van de bewoners van dit grote dorp
niet verstoord. “Het big wave surfen wordt
maar door een heel select gezelschap beoefend,” aldus Camilo, werknemer in een
souvenirshop. “Het is een dure sport. Je
moet door een jetski worden voortgetrokken en door een team worden begeleid.”
Dino legt uit: “Voor u en mij is de reuzengolf te gevaarlijk, alleen zeer geoefende surfers kunnen
hier surfen. Maar de spectaculaire golfslag trekt wel allerlei belangstellenden. Het is onze taak om die mensen in
Nazaré te houden.” Aan de andere kant van de baai is
João Vidinha bijna klaar met het schuren van zijn zelfgemaakte surfplank. De 33-jarige jongeman beschouwt
zichzelf als een surfer ‘van de tweede generatie’. Ook
hij is zoon van een visser. Surfen is zijn lust en zijn leven. Hij is ‘shaper’ en geeft surflessen op de stranden,
die iets meer in de luwte liggen dan
het Praia do Norte. Hij schat dat het
dorp ongeveer 40 ‘echte surfers’ telt.
“Dat is niet heel veel,” vindt ook hij.
“Nazaré heeft het surfen in Portugal
op de kaart gezet, maar de meeste
surfers gaan ergens anders surfen.”
Waar dan? João wijst naar een kaap,
die zo’n 30 km verder zuidwaarts ligt.
“Daar bij Peniche, en iets zuidelijker
bij Ericeira. Ga maar kijken, dan zie je
het verschil.”
“Hier komt
de wind uit
alle richtingen
en hebben we
allerlei soorten
golven, het
hele jaar door.”
- Carla Tomé
EEN WEDERGEBOORTE DANKZIJ
HET SURFEN
“Welkom in surfstad Peniche.”
staat er op een bord wanneer je de
stad binnenkomt. De muren van de oude sardineconservenfabrieken zijn bedekt met surfreclame. Langs de
hele kust van het schiereiland liggen stranden, zowel
aan de noord-, west- als aan de zuidkant. “In Portugal
is Peniche de beste plek om te surfen”, aldus de
Portugese oud-kampioene Carla Tomé, die er in 2009
een surf camp (een pension voor surfers) opende. •••
67
66
WAAR GAAN WE NA HET SURFEN
ETEN EN DRINKEN
IN NAZARÉ
Restaurant A Celeste
Porto
Dit kleine restaurant met prachtig uitzicht over de oceaan
en de baai, heeft een gezellige sfeer en eenvoudige keuken.
Avenida República, 54. Tel: +351 262 551 695
A Tasquinha
Warme ontvangst, traditionele (en copieuze) gerechten,
heerlijke keuken, perfecte service. Het restaurant is altijd
vol, reserveren wordt aangeraden.
Rua Adriao Batalha, 54. Tel: +351 262 551 945
Lissabon
IN PENICHE
Mirandum Marisqueira
Overvloedige schalen met zeevruchten, ruime keuze
uit gegrilde vis… Dit onopvallende restaurant, dat buiten
het havengebied ligt, blijkt een uitstekend adresje.
Rua Heroes Ultramar, 23. Tel: +351 262 782 958
Tasca do Joel
Eenvoudige, maar prima keuken, karakteristieke sfeer.
Deze sympathieke taverne is hét restaurant van Peniche.
Rua do Lapadusso, 73. Tel: +351 262 782 945
IN ERICEIRA
Tasca Da Boa Viagem
“Hier komt de wind uit alle richtingen en hebben we allerlei soorten golven, het hele jaar door.” Sinds in de jaren 1990 surfers uit heel Europa hierheen kwamen, is de
economie opgebloeid. ’s Zomers vervijfvoudigt de bevolking zich tot 170.000 mensen. Er zijn allerlei restaurants
en cafés geopend, en tientallen surf camps, die amateurs
en professionals gelegenheid bieden om aan de kust te
verblijven tegen een betaalbare prijs. Carla doet er nog
een schepje bovenop: “Ik denk dat het surfen de redding
van de stad is geweest. De visserij heeft
weinig toekomst, omdat er geen vis meer
is. En Peniche trekt geen massatoerisme,
omdat het er hard waait, het water koud
is en het klimaat fris!”
Op het strand van Baleal, gelegen op
een steenworp van haar pension, stort
een menigte surfers in donkere pakken
zich in de golven. Op het strand bevinden
zich allemaal jonge mensen. In het overvolle houten barretje vertelt de 34-jarige
Marcel uit Duitsland dat hij de vorige dag
uit Frankfurt is gekomen. “In Duitsland
kun je nergens surfen! Deze plek is voor
ons het snelst te bereiken.”
Dit restaurant, dat bekend staat om zijn gezellige sfeer,
heeft een uitgebreid aanbod aan verse vis en uitstekende
wijnen. Enkele tafeltjes hebben uitzicht over de oceaan.
Rua Cap. João Lopes, 4. Tel: +351 927 094 552
Tubo Ericeira Bar
De ontmoetingsplek voor surfers en alle uitgaansjongeren
van Ericeira. Goede sfeer, goede muziek en spannende
cocktails.
Travessa da Esperanca, 3. Tel: +351 261 863 168
“Het surfen is
hard op weg
om de tweede
sport van
Portugal te
worden, na het
voetbal.”
WERELDSURFRESERVAAT
In Ericeira, op 50 km ten zuiden van Peniche, neemt de
Braziliaans-Franse kampioen Éric Rebiere ons mee naar
zee. Hij woonde hier van 1997 tot 2012 voordat hij de grote
golven in het noorden van Portugal
ging trotseren. Hij vertelt: “Ik hou van
‘big waves’ die de adrenaline door mijn
aderen doen stromen. Ik kom ieder jaar
naar Nazaré. Afgelopen winter heb ik
er een golf van 20 meter bedwongen.
Maar op de rotsgolven van Ericeira kun
je ook heerlijk surfen.” Op het zuidelijke
strand trotseren een paar waaghalzen
met hun surfplank de onrustige, wilde
zee. “Het surfen in Portugal is hier
begonnen.” vertelt hij. “De eerste wereldkampioenschappen werden vanaf
1985 hier georganiseerd, daarna kwamen de surf camps. Ericeira is nu een
populaire badplaats, omdat het vlakbij
Lissabon ligt, maar ook vanwege het surfen.” In 2011
kende de internationale organisatie Save the Waves aan
de stad en zijn kust de titel ‘Wereldsurfreservaat’ toe. Het
is de eerste Europese stad met deze titel. “Deze hele kust
is een paradijs voor surfers.”, aldus de kampioen. “De
mensen zijn aardig, het leven is niet duur en de golven
zijn fantastisch. Ik denk dat het surfen hard op weg is om
de tweede sport in Portugal te worden, na het voetbal.” n
- Éric Rebiere
DE SURFPLANK VAN EEN KAMPIOEN
De Braziliaans-Franse surfer Éric Rebiere
komt iedere winter de reuzengolf
van Nazaré trotseren met zijn met
lood verzwaarde plank.
CAFÉ Gourmand
68
Glass espressokopjes (Nespresso),
tegeltjes (Emery & Cie).
LANG LEVE DE
ZOETEKAUW
Ze Zeggen vaak dat inwoners van Lissabon gek Zijn op
koffie en Zoetigheid. en inderdaad, bied maar eens
weerstand aan die heerLijke kLassieke taartjes, vooraL
wanneer de kruidige, fruitige en romige Lekkernijen
worden geserveerd met een nespresso grand Cru!
Door Marie Leteuré Foto’s Jérôme Bilic Vormgeving Juliette de Cadoudal
GEKARAMELISEERDE DOURO AMANDELEN
& INDRIYA FROM INDIA
VOOR 6 PERSONEN
BEREIDINGSTIJD: 5 min. KOOKTIJD: 5 min.
INGREDIËNTEN: 6 Indriya from India
Pure Collection
espressokopje (Nespresso),
lepeltje (Cutipol),
tegeltjes (Emery & Cie).
capsules (6 x 25 ml).
250 gr hele amandelen - 200 gr suiker
- 75 gr water
Laat de suiker en het water ongeveer
5 min. koken totdat er een amberkleurige
karamel ontstaat. n Laat de karamel
2 tot 3 minuten rusten, leg vervolgens de
amandelen in de karamel en roer totdat ze
goed met de karamel bedekt zijn. n Haal
de amandelen met een vork uit de pan en
leg ze op keukenpapier. n Serveer er een
ristretto van Indriya from India (25 ml) bij.
DE PERFECTE COMBINATIE: De kruidige
noten van de Grand Cru Indriya from
India smaken fantastisch bij de zoete noten
van de gekarameliseerde amandelen.
PASTÉIS DE NATA & ROMA
VOOR 6 PERSONEN
BEREIDINGSTIJD: 25 min.
KOOKTIJD: 20 min.
INGREDIËNTEN: 6 Roma capsules
(6 x 40 ml).
2 plakken bladerdeeg - 50 cl melk 20 gr bloem - 2 eieren - 4 eigelen 250 gr suiker - schil van 1 citroen 1 kaneelstokje.
Leg de plakken bladerdeeg op elkaar en
steek er met een omgekeerd glas 12 rondjes
uit. n Bekleed de muffinvormpjes met deze
deegrondjes, prik met een vork gaatjes in
het deeg en zet ze in de koelkast. n Verwarm
de oven voor op 240 °C (stand 8). n Roer
de bloem door de melk, breng het mengsel
al kloppend met een garde aan de kook en
haal het dan meteen van het vuur. n Klop
de eieren samen met het eigeel met een
garde los. n Kook de suiker ca. 5 min. in
12 cl water met de citroenschil en het
kaneelstokje tot er grote bellen ontstaan.
n Verwijder de citroenschil en het
kaneelstokje en voeg eerst het bloempapje
en vervolgens de geklopte eieren toe. n Vul
de vormpjes tot ¾ met het mengsel en zet
ze 20 min. in de oven. n Serveer er een
espresso van Roma (40 ml) bij.
DE PERFECTE COMBINATIE: Een mooie
balans tussen de zoete custard en de intense
Roma, waardoor de zoete, gekarameliseerde,
bijna kruidige (kaneel) noten van de pastel
en de boterige noten van het bladerdeeg goed
uitkomen.
69
70
Pure Collection cappuccinokopje (Nespresso),
marmeren plankje (Fleux).
Glass espressoglazen
(Nespresso), tegeltjes
(Emery & Cie).
KOEKJES MET BRAMENJAM
& ROSABAYA DE COLOMBIA
VOOR 6 PERSONEN
BEREIDINGSTIJD: 15 min.
KOOKTIJD: 30 min.
INGREDIËNTEN: 6 Rosabaya de Colombia
capsules (6 x 40 ml) - 6 x 40 ml warme
melk.
250 gr bramen - 100 gr suiker - sap van
1 citroen - 8 cl water - 1 klontje boter.
Voor het deeg: 220 gr bloem - 125 gr
boter - 40 gr amandelpoeder - 80 gr
poedersuiker - zout - 1 ei.
jes met kristalsuiker en zet ze 30 min. in de
oven. n Laat de cakejes afkoelen en haal ze
uit de vormpjes. n Serveer er een Bukeela
ka Ethiopia (110 ml) bij.
Kook de bramen met de suiker, het citroensap en het water 15 à 20 min. tot
het de juiste stevigheid heeft bereikt.
n Zeef de jam eventueel om de pitjes te verwijderen. n Voeg het klontje boter toe
en laat de jam afkoelen. n Doe de bloem,
boter, amandelpoeder, poedersuiker en een
snufje zout in de kom van een keukenmachine en mix het geheel tot een zanddeeg,
voeg vervolgens het ei toe en mix het deeg
met onderbrekingen totdat er een bal ontstaat. n Verwarm de oven voor op 180 °C
(stand 6). n Bedek de kookplaat met een vel
bakpapier. n Snijd met een gekartelde
steker rondjes uit het deeg. n Van de helft
daarvan, snijd met een kleinere steker
(zonder kartels) een rondje uit het midden.
n Bak de koekjes in ca. 10 min. gaar. Even
laten afkoelen, de koekjes zonder gat met
jam bestrijken en de koekjes met gat er
bovenop leggen. n Serveer er een Meia de
Leite van Rosabaya de Colombia bij. Bereid
een espresso van de Grand Cru (40 ml) en giet
er 40 ml warme melk bij.
DE PERFECTE COMBINATIE: De cakejes smaken
extra lekker met een lungo. De bloemachtige
en licht frisse noten van Bukeela ka Ethiopia
vormen een subtiele balans met de citroenaroma
van het cakeje.
DE PERFECTE COMBINATIE: Combineer deze
bramenjamkoekjes met de frisse en fruitige noten
van een Grand Cru Rosabaya de Colombia,
bereid met melk voor een vollere smaak, volgens
het Meia de Leite- recept.
BOLO DE ARROZ & BUKEELA KA ETHIOPIA
VOOR 6 PERSONEN
BEREIDINGSTIJD: 20 min.
KOOKTIJD: 30 min.
INGREDIËNTEN: 6 Bukeela ka Ethiopia
capsules (6 x 110 ml).
200 gr suiker - 150 gr zachte boter 4 eieren - rasp van 1 citroen en
1 limoen - 8 cl melk - 8 cl slagroom 150 gr tarwebloem - 150 gr rijstmeel 1 zakje bakpoeder - kristalsuiker.
Verwarm de oven voor op 180 °C (stand 6).
n Klop de suiker met de boter tot een
witte massa. n Splits de eieren en voeg het
eigeel, citroenrasp, melk en slagroom aan
het mengsel toe. n Roer goed en voeg al
roerend de tarwebloem, rijstbloem en bakpoeder toe. Klop de eiwitten stijf en schep
ze voorzichtig door het mengsel. n Vul de,
met bakpapier bedekte, silicone vormpjes
tot ¾ met het mengsel. n Bestrooi de cake-
73
Glass receptenglazen
en kopjes(Nespresso),
servies (Fleux), tegeltjes
(Émery & Cie).
PÃO DE LÓ & CARAMELITO
VOOR 6 PERSONEN
BEREIDINGSTIJD: 20 min.
KOOKTIJD: 30 min.
INGREDIËNTEN: 6 Caramelito capsules
(6 x 40 ml).
6 x 60 ml opgeklopte melk
7 eieren - 200 gr suiker - 150 gr bloem
- zout - boter om de vorm in te vetten.
Warm de oven voor op 180 °C (stand 6).
Splits de eieren en bewaar het eigeel
en het eiwit apart. n Klop de eigelen met
de suiker en een snufje zout. n Klop de
eiwitten stijf, en roer het eigeelmengsel
en de bloem voorzichtig met een spatel
door het eiwit. n Beboter de vorm en
bestuif deze met bloem. n Giet het
mengsel in de vorm en zet deze 30 min.
in de oven. n Steek een mes in de koek.
n
Als het lemmet droog blijft, dan is de
koek gaar. n Serveer er een cappuccino
van Caramelito bij.
DE PERFECTE COMBINATIE: Een heerlijke
traktatie. De subtiele en zoete noten
van de, als cappuccino bereide Grand Cru
Caramelito zijn in balans met de romige
smaak van de cake.
Overmatig gebruik van alcohol schaadt de gezondheid. Geniet met mate.
Glass lungokopjes (Nespresso), schoteltjes
(Conran Shop), lepeltjes (Cutipol),
tegeltjes (Emery & Cie).
BOLO DE NOZES & LINIZIO LUNGO
VOOR 6 PERSONEN
BEREIDINGSTIJD: 20 min.
KOOKTIJD: 30 min.
INGREDIËNTEN: 6 Linizio Lungo capsules
(6 x 110 ml) - 6 x 200 gr ijsklontjes 6 x 2 el rum - 6 x 1 el bruine
rietsuikersiroop.
8 eieren - 200 gr suiker - 50 gr honing 100 g amandelpoeder - 200 gr
walnootpoeder - 2 el bloem - rasp van
1 citroen - 2 tl kaneel - 50 gr walnoten poedersuiker.
Verwarm de oven voor op 180 °C (stand 6).
n Splits de eieren en klop de eigelen met
de suiker tot een dikkere, lichte massa.
n Voeg de honing, amandelpoeder,
walnootpoeder, kaneel, citroenrasp en
bloem toe. n Klop de eiwitten stijf en
voeg eerst, voorzichtig roerend met
een spatel, een grote lepel eiwit aan het
mengsel toe en daarna de rest. n Giet het
mengsel in een vierkante, met bakpapier
bekleede bakvorm en decoreer de taart
met de walnoten. Bestrooi de taart met
poedersuiker en bak 30 min. in de oven.
Serveer er een Mazagran van Linizio Lungo
(110 ml) bij. Meng in een receptenglas
200 gr ijsklontjes, 2 el rum (15 gr), 1 el
bruine rietsuikersiroop (20 gr). Giet de
Linizio Lungo er bovenop.
DE PERFECTE COMBINATIE: Een verfrissend
drankje, waarbij de moutnoten van de
Linizio Lungo harmoniëren met de rum
en de gekarameliseerde zoete noten van de
rietsuiker. Hierdoor komen de smaken van
walnoot en kaneel in de koek nog beter tot
hun recht.
NESPRESSO Design
74
75
PURE
COLLECTIE
ICOON VAN HET SWISS DESIGN
LATEN WE HET GEHEIM VAN HET SWISS DESIGN PROBEREN TE ONTRAFELEN.
DE STIJL DIE SCHUILT IN ENKELE SCHITTERENDE VOORWERPEN UIT DE NESPRESSO
COLLECTIES EN DIE SCHOONHEID COMBINEERT MET FUNCTIONALITEIT.TE BEGINNEN
MET DE ALLERNIEUWSTE ACCESSOIRES VAN PORSELEIN ONTWORPEN DOOR
DE DESIGNSTUDIO BIG-GAME.
Door Nadia Hamam Foto’s Cecil Mathieu
DOOR DE MINIMALISTISCHE VORMGEVING,
DE KWALITEIT VAN DE AFWERKING, DE
ZUIVERE PROPORTIES EN HET EENVOUDIGE KARAKTER, IS DE PURE COLLECTIE
DE PERFECTE BELICHAMING VAN“SWISS
DESIGN”, een stijl die momenteel sterk
in opkomst is. Een eenvoud verankerd in de kleinste details: zoals het
Nespresso logo dat subtiel is verwerkt in de verfijnde stijl van een
keurstempel, of het verhoogde element op het schoteltje waar het kopje
als bij een bouwspel perfect in past.
Design mag weliswaar het voorwerp
en het gebruik ervan transformeren,
ook discipline maakt al sinds de oprichting van Nespresso
deel uit van het DNA van
het merk. Deze nieuwe
eigentijdse collectie voor
dagelijks gebruik is het
werk van de BIG-GAME
studio die in 2004 in
Lausanne werd opgericht door Augustin Scott
de Martinville (Frankrijk),
Elric Petit (België) en
Grégoire Jeanmono d
(Zwitserland).
Bij ieder formaat kopje heeft
het porselein een specifieke
dikte voor een perfecte
regulering van de warmte.
DANKZIJ DE
KNOWHOW VAN DE
HAUTE HORLOGERIE
STAAT SWISS
MADE VOOR
UITZONDERLIJK
VAKMANSSCHAP
EN DUURZAAMHEID.
Deze jonge designers, duidelijk
van deze tijd, bewonderen de Franse
ontwerpster Charlotte Perriand, de
Zwitserse architect Le Corbusier, de
Italiaanse designers de gebroeders
Castiglioni, en houden van de eenvoud van “de duidelijke lijn” die Hergé
zo aan het hart ligt. Zij plaatsen zichzelf in een stroming van Swiss design:
“In onze ogen is de gestroomlijnde
Zwitserse stijl, gebaseerd op het understatement, essentieel, net als het
modernisme van Max Bill, de typograaf en ideoloog van het Zwitserse
design van de 20e eeuw”, verklaart
Augustin Scott de Martinville.Volgens
Alexis Georgacopoulos, directeur van
de beroemde École cantonale d’art
de Lausanne (ECAL), die meewerkte
aan het ontwerp van de voet van het
Riedel glas voor Nespresso, steunt
deze formele stroming, volop in
opkomst, vooral op het “Swiss made”
label. De grote lijnen hiervan vat
hij als volgt samen: “Dankzij de
knowhow van de haute horlogerie
biedt de Zwitserse traditie een garantie van uitzonderlijk vakmansschap
en duurzaamheid. Eind jaren 1950
boekte het “Swiss design” voor- •••
76
77
SWISS DESIGN
BIJ NESPRESSO
Augustin Scott de
Martinville, Elric Petit
en Grégoire Jeanmonod
zijn de oprichters van
designstudio BIG-GAME.
Meubilair, interieurdesign,
scenografie… Deze
allrounders werken samen
met vooruitstrevende
fabrikanten en merken
van lifestyle producten.
Hun Bold stoel is
opgenomen in de
permanente collectie van
het MoMa in New York.
Glass collectie (2004 en 2012):
De puurheid van gehard glas,
een zuiver design en beproefde
duurzaamheid, ontworpen door
Antoine Cahen, die al meer
dan twintig jaar met Nespresso
samenwerkt.
Het geniale detail
Het verhoogde
element op het schoteltje
zorgt voor optimale
stabiliteit van het kopje.
De Pure collectie is
uitgevoerd in vier modellen:
Espresso (80 ml),
Cappuccino (180 ml),
Lungo (180 ml)
en Mug (300 ml).
Binnenkor t volgt een
receptenglas en lepeltjes.
uitgang via zijn
grafische en typografische kenmerken met de
creatie van het
– ELRIC PETIT (DESIGNER)
beroemde lettertyp e Helvetica.
bonbonnière (zie kolom op de rechNu breidt het zich echter steeds verder uit naar andere sectoren, zoals
terpagina).
voorwerpen, meubilair en apparaten.
Deze worden niet alleen ontworpen
Functioneel en een
door lokale designers,maar ook door
tikkeltje speels
in het buitenland gevestigde Zwitsers.
Uitgaande van deze stilistische beHet betreft dus een visuele cultuur die
nadering heeft de BIG-GAME studio
voortaan de grenzen van het grondde Pure collectie zodanig ontworpen
gebied overschrijdt”, constateert de
dat deze onmiddellijk geassocieerd
directeur. ECAL telt 35 nationaliteiten
wordt met de wereld van Nespresso.
onder haar studenten. Een creatieve
Het bewijs: de vierkante onderkant
toevloed die met name heeft meevan het kopje roept het beeld op
gewerkt aan het design van de View
van het Nespresso logo, terwijl de
ronde bovenkant doet denken aan
een capsule, een ander icoon van
het merk.“We hebben hand in hand
BIG-GAME; DR
“DE WITTE
NUANCES EN DE
VERSCHILLENDE
TEXTUREN
VERSTERKEN HET
PLEZIERIGE GEVOEL
VAN HET PORSELEIN
IN DE HAND.”
samengewerkt met de experts van
Nespresso om het perfecte kopje te
creëren”, beklemtoont Augustin Scott
de Martinville. De bolle bodems van
de espresso-, lungo- en mugkopjes
zorgen voor een harmonieuze verdeling van de vloeistof voor de vorming van een perfecte crema, zowel
wat betreft de fijnheid als de hoeveelheid. Het Cappuccino model heeft
daarentegen een holle bodem die
een subtiele verbintenis tussen melk
en koffie teweegbrengt. Elric Petit is
vol lof over “de zeer Zwitserse precisie van het toezicht van Nespresso
op alles, vanaf het ontwerp tot aan
de verpakking, en vanaf gebruikersconcepten tot aan de fabricage”. De
Belgische designer sprak overigens
zijn waardering uit over “de vele uitwisselingen met de fabrikanten die
hebben geleid tot de gewenste ongeglazuurde biscuit textuur van de rand
van het schoteltje. De witte nuances
en de verschillende texturen versterken het plezierige gevoel van het porselein in de hand”.“Mooie vormen
op zich zijn echter niet voldoende,
zij moeten ook de kwaliteit van het
dagelijks leven verbeteren”. Daarom
introduceert de Pure collectie één
schoteltje voor alle kopjes. Dit betekent dat het schoteltje van het
Cappuccino model ook gebruikt kan
worden voor de kopjes van het Lungo
of Mug model. En zelfs voor het toekomstige receptenglas! In het voorjaar van 2016 wordt de Pure collectie
familie uitgebreid met dit receptenglas, gecreëerd voor het maken
van heerlijke koffierecepten,vergezeld
van bijpassende lepeltjes. Kortom,
een complete neoklassieke collectie
gekenmerkt door functionaliteit en
een tikkeltje speelsheid!! n
View bonbonnière (2012):
De zuivere lijnen, geïnspireerd
op de iconische vorm van de
capsule, sluiten aan bij het
Zwitserse minimalisme en de
avantgardistische geest van de
leerling designers van de ECAL
(École cantonale d’art de Lausanne),
die aan het project meewerkten.
REVEAL glas (2014):
Door middel van dit glas, dat in
twee modellen is uitgevoerd, kunnen
de aroma’s van de Grands Crus
worden geproefd met de uiterste
nauwkeurigheid van een wijnkenner.
De massieve voet is ontworpen in
samenwerking met ECAL en vindt het
Nespresso proefritueel opnieuw uit.
Het kan voorkomen dat sommige ar tikelen niet in uw land verkrijgbaar zijn.
NESPRESSO Lifestyle
78
79
PIXIE CLIPS
het kameleoneffect
EINDELIJK,EEN MACHINE DIE UW INNERLIJKE STYLIST NAAR
BOVEN HAALT! DANKZIJ EEN SYSTEEM VAN DECORATIEVE
ZIJPANELEN VERANDERT DE NIEUWE PIXIE CLIPS NAAR WENS
VAN KLEUR.TEXTUUR,AFWERKING,MOTIEF OF GRAFISCH BEELD:
GEEF UW CREATIVITEIT DE RUIMTE MET EEN CLIP.
Door Nadia Hamam Foto’s Guillaume Czerw
Culinaire vormgeving Sophie Dupuis-Gaulier Uitvoering Juliette de Cadoudal
Dubbele set
Iedere PIXIE CLIPS
machine wordt
geleverd met twee
sets verwisselbare
panelen. Twee paar
naar keuze: zwar t
en geel of wit en
koraalrood..
Kopjes Glass Espresso
en Lungo (Nespresso),
schoteltje Glass
(Nespresso), bloempot en
marmeren klok (Fleux),
mes van geborsteld
roestvrij staal (Merci).
Alle genoemde ar tikelen van de PIXIE CLIPS vindt u terug in de rubriek Machines & Collections op pagina 96.
80
81
Rood en zwart
De puntjes creëren een mooi
reliëf op het rode oppervlak.
Een glamorous detail dat uw
interieur oppept.
Lepels (Merci),
glazen karaf (La Trésorerie).
PIXIE kopjes
Deze worden
aangeboden in een
regenboog van kleuren,
identiek aan de kleuren
van de Grands Crus.
De uitvoering hierboven
is geïnspireerd op de
nieuwe Cosi en die
hiernaast neemt de
rode kleur van de
Decaffeinato over.
Kinderspel
Met het intuïtieve
en moduleerbare
PIXIE CLIPS
systeem kunt
u de panelen
in een handomdraai
verwisselen.
Een speciale
minisleutel, handige
inkepingen… één
klik en klaar is kees!
ZICHZELF ZIJN, SPELEN, VARIËREN…
Zowel in de mode als in het interieur is het belangrijk dát kleine detail aan te brengen dat het verschil uitmaakt. Dat is nu precies waar de nieuwe
PIXIE CLIPS machine en haar twaalf decoratieve
panelen voor zijn. Deze zijn speciaal ontworpen om
de machine een persoonlijke touch te geven! Heeft uw
werkblad een oppepper nodig? Kies dan voor fris en
fruitig geel. Of misschien past een Warhol-stijl printje
het beste bij uw keuken. Bent u op zoek naar verfijndheid? Kies dan voor de mat rode panelen of het zwartwit geblokte motief, afhankelijk van uw stemming. U
kunt uw interieur ook oppeppen door middel van de
textielpanelen in spijkerstof en Cordura. Verwarm de
sfeer met een houtaccent, of onderscheid u met hightech en urban of met artistieke prints: experimenteer met alle decoratieve mogelijkheden afhankelijk
van uw stemming en de trends. Bovendien staat de
nieuwe PIXIE CLIPS, zoals altijd, voor hoge kwaliteit
technologie en 100% Nespresso design. n
83
Authentieke jeans
Deze panelen van
echte spijkerstof
voelen aangenaam
aan en zorgen
voor een origineel,
fashionable detail.
Glass Espresso kopje
(Nespresso), Glass schoteltje
(Nespresso), servet van
gewassen linnen (Fleux).
Chic grafisch
Het zwar t-wit geblokte motief
dat in de jaren 1930 in de mode
was en vijftig jaar later nieuw
leven werd ingeblazen, geeft
flair en karakter aan de meest
strakke interieurs..
TPIXIE Decaffeinatto kopje (Nespresso),
porseleinen plateau (Merci).
NESPRESSO The Positive Cup
84
BOSLANDBOUW
DE KRACHT
VAN BOMEN
NESPRESSO BLIJFT INVESTEREN IN DUURZAME ONTWIKKELING
DOOR KOFFIEPRODUCENTEN TE HELPEN OM DE IMPACT VAN
DE KLIMAATVERANDERING HET HOOFD TE BIEDEN.DANKZIJ
HET ONDERDEEL BOSBOUW VAN HET AAA SUSTAINABLE
QUALITY ™ PROGRAMMA ZAL HET AANTAL NIEUW AANGEPLANTE
BOMEN TUSSEN NU EN EIND 2015 OPLOPEN TOT 630.000 IN
DRIE LANDEN: GUATEMALA,COLOMBIA EN ETHIOPIË.
Door Nadia Hamam Foto’s Christian Lamontagne/Cosmos
DIT VERHAAL GAAT OVER MENSEN,
BOMEN EN TIJD. DON LUCIO WOONT
IN DE BERGEN VAN GUATEMALA, OP
2000 METER HOOGTE. Hij kent de aarde
In Guatemala
verbouwt Eugenio
Pérez zes soor ten
koffie van
topkwaliteit
op zijn perceel
in Los Amates
De fruitbomen,
die in het kader van
de boslandbouw
zijn geplant, geven
schaduw aan de
koffiebonen en
zorgen bovendien
voor extra inkomsten
voor de boer.
goed. Hij weet bijvoorbeeld welke
invloed het weer kan hebben op zijn
oogsten, die zo belangrijk zijn voor
hem en zijn gezin. Bovendien is niets
meer zoals vroeger.De ontregeling van
het klimaat verstoort de ecosystemen
en maakt de mensen zwaar ongerust.
Deze 71-jarige koffieplanter weet er
alles van: “Te lang hebben de inwoners zonder onderscheid ingehakt op
het bos.” Met als gevolg dat de basis
van een tot dan toe perfecte biodiversiteit voor de verbouw van kwaliteitskoffie erdoor bedreigd werd. En dat
de lokale economie, die vitaal is voor
de bevolking van het middengebergte, erdoor in gevaar werd gebracht.
Maar vandaag de dag vindt Don Lucio
het vertrouwen terug dat in de vooraf-
gaande decennia werd ondermijnd:
“Dankzij de 6.000 bomen die ik op
mijn vier hectaren bouwland heb
geplant, wordt de toekomst van onze
gezinnen beschermd, zelfs wanneer
de wolken dreigen.”
De boom is De kern van alles
Het boslandbouwinitiatief, dat door
Nespresso is gestart, maakt van de
koning van het bos een essentiële
speler in het herstel van de ecosystemen. De taak van de boom is
uitgedacht met als doel het AAA
Sustainable Quality™ te versterken
(zie kader op pagina 87). Het AAA
programma is ontwikkeld in samenwerking met NGO Rainforest Alliance,
de historische partner van Nespresso
op het gebied van duurzame ontwikkeling.“In vijftien jaar samenwerking
hebben we de standaarden van dit
programma uitgewerkt om de •••
85
86
87
De landbouwkundigen
van Pur Projet begeleiden
elke boer op zijn percelen
en helpen hem bij het
vaststellen van zijn
behoeften. Vervolgens
bepalen zij samen met hem
de selectie van de geschikte
soor ten bomen.
“EEN VOLGROEIDE
BOOM ZUIVERT
600 LITER WATER
PER JAAR.”
Tristan Lecomte,
directeur
van Pur Projet
b o eren te help en
hun levensoms t a n d i g h e d e n te
verbeteren en tegelijkertijd het milieu
te b es c h e r m e n .
Momenteel wordt
60% van de producerende landen
geconfronteerd met kritieke problemen ten gevolge van de klimaatverandering. Toename van plantenziektes,
stortregens… het is belangrijk dat het
AAA programma en de partners hiervan, zoals onze organisatie, de koffietelers helpen om zich aan te passen”,
verklaart Tensie Whelan, voorzitster
van Rainforest Alliance. De kernoplossing is de boslandbouw. Nespresso
DE BOOM STAAT
CENTRAAL IN HET
NESPRESSO AAA
SUSTAINABLE QUALITY™
PROGRAMMA
heeft de eerste pilots hiervan toevertrouwd aan Pur Projet.Pur Projet is een
organisatie die sociaal-ecologische
programma’s ondersteunt. Tristan
Lecomte richtte deze organisatie op
zodat hij zich volledig zou kunnen
richten op herbebossing. De boom,
de “genie van de natuur”, is de grote
passie van deze man. Onophoudelijk
prijst hij de “honderd weldaden” van
de boom: bomen vangen kooldioxide en zware metalen op, die zij in hun
stam vasthouden; ze voeden zich
met de nitraten en fosfaten, die door
chemische meststoffen in de bodem
worden losgelaten, en zij zuiveren het
water. Een volwassen boom zuivert
jaarlijks 600 liter water. Deze eco-
ondernemer benadrukt: “Een boom
planten kost twee à vier euro en
enkele minuten tijd; daarna levert hij
de komende vijftig tot honderd jaar
vele voordelen aan het ecosysteem.”
sCHaDUW kWeken
Dit is de gedeelde overtuiging van
de koffieverbouwers die deelnemen
aan de proefprojecten en die hierin
een “massaal wederopbouwwapen”
op maat zien: als de boer erosie wil
bestrijden kiest hij bomen waarvan
de wortels tijdens de groei verhinderen dat de bodem uiteenvalt en die
hem tevens snoeihout leveren. Wil
hij de temperatuur en het zonlicht
temperen, dan voegt hij grote bomen
toe met een “paraplu-effect”. Op zijn
perceel in Los Amates, in Guatemala,
“besteedt Eugenio Pérez daarom
evenveel zorg aan het kweken van
schaduw als aan zijn koffieplanten”.
Er mag niet teveel schaduw zijn (want
de vochtigheid veroorzaakt ziektes en
gebrek aan zonlicht vermindert de
opbrengst), maar ook niet te weinig
(want teveel zon put de aroma’s uit en
trekt parasieten aan die zorgen voor
roest, een schadelijke plantenziekte). Het is een wet van de natuur: de
koffieplanten,en de gevoelige Arabica
des te meer, vragen om zekere schaduw. Verder ontwikkelen de door
Nespresso gevraagde aromatische
soorten zich beter in ecosys- •••
Dit uitzonderlijke programma,
in 2003 opgericht, is ontwikkeld in
samenwerking met de Amerikaanse
milieu­NGO Rainforest Alliance.
Het garandeert de betaling van een
premium voor kwaliteit, die hoger
ligt dan het gemiddelde op de
markt, evenals scholing en
technische bijstand, en beoogt
de kwaliteit en het rendement
van de oogsten te verbeteren,
met behoud van de biodiversiteit.
Het Nespresso AAA Sustainable
Quality™ programma is één van de
hoofdlijnen van The Positive Cup,
gelanceerd in 2014 door Nespresso.
88
89
HET BOSLANDBOUWINITIATIEF VAN NESPRESSO IN CIJFERS
Ter inleiding
van het project
op het terrein
worden de
koffieboeren
uitgenodigd voor
informatie- en
trainingssessies.
AANTAL GEPLANTE BOMEN
STREEFCIJFER VOOR EIND 2015:
630.000
DRIE SOORTEN BOMEN
(cijfers gebaseerd op het in 2014 uitgevoerde project in drie landbouwcoöperaties in Guatemala,met betrekking tot 180 boeren en 50.000 geplante bomen)
34.000 BOMEN
68%
MAHONIE
PALO BLANCO
CEDER
In het kader van hun boslandbouw­
project zijn Nespresso en Pur Projet
een samenwerking aangegaan met
de School of Forestry van Yale
(Verenigde Staten). Deze bekende
universiteit is namelijk als finalist
geëindigd in de internationale
Nespresso Sustainability MBA
challenge in 2014, met als onderwerp
na te denken over de strategie wat
betreft de carbon footprint van
Nespresso. Een onafhankelijk
onderzoek, voortgekomen uit
de samenwerking tussen Yale en
Pur Projet, en geleid door professor
Florencia Montagnini, gaat in
Colombia zes hoofdindicatoren van
de voordelen van de boslandbouw
analyseren. Door deze indicatoren in
model te brengen, kunnen we, binnen
de productieketen van Nespresso, de
positieve impact van boslandbouw
bevestigen en aanvullende waarden
ontwikkelen voor de momenteel
toegelaten CO2­meting.
KOFFIEBOEREN
KUNNEN DE
OPBRENGST
VAN HET
VERKOPEN VAN
HOUTSOORTEN
BEWAREN ALS
KAPITAAL VOOR
HUN PENSIOEN.
te m e n m e t ee n
rijke biodiversiteit.
Tot slot helpt een
grotere verscheidenheid aan soorten bomen de boer
o m z i j n i n ko m sten te verhogen.
Ieder jaar kan hij
de oogst van zijn
fruitbomen verkop e n e n d e fi j n e
houtsoorten zoals
mahonie, ceder- of
sandelhout, bewaren als kapitaal voor zijn pensioen.
Een geruststellend vooruitzicht voor
Don Lucio. Ook al denkt hij dat hij al
te oud is om nog van deze nieuwe
aanplant te kunnen profiteren, hij is
blij voor zijn kinderen en kleinkinderen. Een bewijs dat de weldaden van
bomen effect hebben op de jeugd: in
het dorp Vista Hermosa in Guatemala
is de directeur die zich met een deel
van het boslandbouwproject bezig-
houdt amper 23 jaar.
“ H e t i s h e t b eg i n
van een mooi epos!”,
zegt Tristan Lecomte.
De directeur van Pur
Projet, die onlangs de
pilots van Nespresso
in Ethiopië en Mexico
heeft gestar t, heeft
een gro ot p ositief
effect vastgesteld.
“Sinds de aankondiging van het project
in 2014 hebben talrijke bedrijven contacten willen leggen met Nespresso om
erachter te komen hoe het merk erin
is geslaagd een dergelijk systeem te
coördineren.” Dat is het schitterende
bewijs dat Nespresso kan leren en
invloed kan uitoefenen op de aanplanting van miljoenen bomen in de
komende jaren.Een vicieuze cirkel die
dient als model en die de kracht van
het Nespresso’s duurzaamheidsprogramma The Positive Cup omarmt. n
MATILISGUATE
WAAR?
18%
bevindt zich buiten
de plantages
op slechte of
braakliggende grond.
IMPACT VAN DE BOSLANDBOUW
325%
voordeel
Voor een aanvankelijke financiële investering
van 1$ is de winst voor het ecosysteem en op
sociaal- en ondernemersvlak 3,25$ op jaarbasis
bronnen: Pur Projet
PARASOL­
FRUIT­
DENNEN
BOMEN
(voor de schaduw)
AVOCADOBOMEN CITROENBOMEN
en andere citrusbomen (vruchten
voor de consumptie en de verkoop)
14%
VERMINDERING VAN DE BODEMEROSIE
82%
van de bomen
is geplant op de
koffieplantages.
7.000 BOMEN
18%
(voor de schaduw en het hout)
SAMENWERKING MET
DE YALE UNIVERSITEIT
9.000 BOMEN
50 TON
Dit is de hoeveelheid aarde per hectare en per jaar
die dankzij de boslandbouw behouden blijft.
VOORNAAMSTE VOORDELEN
Verbetering van
de kwaliteit van de
bodem, beheer van de
waterreserves, opslaan
van koolstof, beheer
van de biodiversiteit.
Verbetering van de
bestaansmiddelen.
Verhoging van
de productie van
kwaliteitskoffie.
Samenhang
op sociaal- en
ecologisch vlak.
Economische
activiteiten van
de producent.
90
NESPRESSO Pro
BOVENAAN
DE SKIPISTES
Waar? In het skigebied
Corviglia op 2486 m hoogte
vlakbij de skiplaats SaintMoritz, in Zwitserland,
bevindt zich de quattro BAR,
gecreëerd door Audi: een
decor van 100 m 2 Alpenluxe met XXL glazen
gevels en schitterende
panorama’s.
Welke machine?
Een Aguila 420 voor
het maken van een
verscheidenheid aan
warme of koude dranken
met een simpele druk
op de knop.
Opmerkelijke bijzonderheid?
De capsules worden
per kabelbaan geleverd
vanuit Saint-Moritz.
MIDDEN IN
DE SAVANNE
Waar? Het wildreservaat
Sabi Sand, ten westen
van het Krugerpark
in Zuid-Afrika waar
zich de Leopard Hills
Lodge bevindt, een van
de mooiste van het
werelddeel.
Welke machine? In het
restaurant wordt het model
Gemini 220 gewaardeerd
om zijn tweekoppige
extractiesysteem en
zijn melkfunctie.
Opmerkelijke
bijzonderheid? Genieten
van een Grand Cru op
enkele meters afstand van
de wilde dieren waaraan
deze even magische als
ongerepte plek zijn naam
te danken heeft.
www.leopardhills.com
FANTASTISCHE
KOFFIEMOMENTEN
VLAKBIJ DE
NOORDPOOL
BIJ EEN
WEDSTRIJD
TUSSEN
TITANEN
Waar? De VIP-loges
van het Wembley stadion in
Groot-Londen.
Welke machines?
De Cappuccinatore voor de
recepten op melkbasis en de
Zenius. Echte professionals!
Opmerkelijke bijzonderheid?
Hoewel elke loge volgens de
wensen van de huurders kan
worden ingericht, zullen de
estheten vooral gecharmeerd
zijn van de loge ingericht
door de designers van het
“Wallpaper” magazine.
clubwembley.
wembleystadium.com/
IN DE RUST
VAN EEN
KLOOSTER
Waar? In het design
hotel van de abdij van
Fontevraud, in het hart van
de Val de Loire, in Frankrijk.
Welke machines?
Niet minder dan tien
Zenius en een Aguila 420.
Perfect om te kunnen
genieten van Latte
Macchiatos en andere
heerlijke melkrecepten.
Opmerkelijke bijzonderheid?
Geniet van een Grand Cru
onder de gewelven van
het klooster voordat u een
wandeling gaat maken in
de grootste monastieke
stad van Europa.
www.fontevraud.fr
Leopard Hills (V.Lewis); Jamie Smith; Nicolas Matheus; quattro Bar
(Mathis Food Affairs); Swiss; Kristin Osland.; DR.
DE GRANDS CRUS EN DE BUITENGEWOON EFFICIËNTE MACHINES VAN HET PROFESSIONELE ASSORTIMENT
VAN NESPRESSO BIEDEN U INTENSE KOFFIEMOMENTEN…HIER VOLGT EEN SELECTIE VAN ORIGINELE,
ZELDZAME EN BIJZONDERE PLAATSEN DIE DE ERVARING NOG ONVERGETELIJKER MAKEN.
Door Nadia Hamam
OP
9000 METER
HOOGTE
91
Waar? In bepaalde
lijnvliegtuigen, met op de
eerste plaats die van de
maatschappij Swiss,
in de eerste klasse
of in Business Class.
Welke machine?
Een model dat in een
omgeving op grote
hoogte voldoet aan de
kwaliteitsstandaarden van
Nespresso (met name voor
de crema). Deze technologie
sluit aan bij de normen van
de luchtvaartindustrie.
Opmerkelijke
bijzonderheid?
Een nieuwe functie biedt
de mogelijkheid om met
één enkele handeling
Cappuccino’s te maken.
www.swiss.com
INFORMATIE OVER
HET PROFESSIONELE
ASSORTIMENT
VINDT U OP
www.nespresso.com/pro
Waar? De Noorse
eilandengroep Lofoten,
in het noorden van de
poolcirkel. In het design
hotel Thon, gelegen in
Solvaer, de gezelligste plek
op deze ijzige contreien.
Welke machines?
De Zenius op de kamers.
Een Aguila 420,
een Gemini 200
en een Gemini 220
in het restaurant.
Opmerkelijke bijzonderheid?
Na een rondvaart in de
nabijheid van walvissen
en orka’s drinkt u uw
Grand Cru terwijl u naar
de middernachtzon kijkt
of de hemel afspeurt
naar het noorderlicht.
www.thonhotels.no
AL DEZE PLAATSEN (BEHALVE SWISS EN WEMBLEY) EN NOG VELE ANDERE HOTELS EN RESTAURANTS VINDT U OP WWW.NESPRESSO.COM/CONNOISSEUR
92
NESPRESSO Nieuws
NESPRESSO Grand Cru
LATTISSIMA
TOUCH
DE NIEUWE LOOK
VAN COSI
HEERLIJK EN CHIC
TWEE NIEUWE KLEUREN VERRIJKEN HET PERMANENTE
ASSORTIMENT VAN DEZE MACHINE, MEESTER IN DE KUNST
VAN HET BEREIDEN VAN UW RECEPTEN OP MELKBASIS.
KLEUR,AROMATISCH PROFIEL,INTENSITEIT…DE“MILDSTE”
VAN DE ESPRESSO’S TREEDT OPNIEUW OP DE VOORGROND
IN EEN VERNIEUWDE UITVOERING.NOCH HELEMAAL DEZELFDE,
NOCH HELEMAAL ANDERS,MAAR MEER COSI DAN OOIT!
Door Nadia Hamam
CANARY
Door Nadia Hamam
INISSIA
KLEURRIJKE
GENIE
U verandert, Cosi verandert mee!
Dat is het talent van de echte
klassiekers: ze raken nooit uit
de mode omdat ze tijdloos zijn.
Cosi verander t op een subtiele
manier om op één lijn te blijven
met de tijd en om de wensen
van de “mild addicts” steeds
beter tegemoet te komen.
UITGEVOERD IN ZES VASTE
KLEUREN EN OM DE ZES
MAANDEN TWEE LIMITED
EDITIONS.
Een gouden gloed
De stralende kleur van de capsule
is lichter bruin, verfraaid door een
gouden gloed. De estheten zullen
tevens gecharmeerd zijn van de
nieuwe uitvoering van het PIXIE
kopje in een identieke kleur.
U bent: creatief, ondernemend,
gek op mode en nieuwe trends,
uitgesproken optimistisch.
Uw machine: de Inissia, hightech
in een schattig formaat, verstaat de
kunst om in elk seizoen de trendsetter
te zijn. Deze herfst-winter editie fleurt
uw keuken op met twee exclusieve
en beperkt verkrijgbare kleuren:
Tropical Green en Canary.
Een duidelijk aromatisch profiel
Bij het naderen van het 30-jarige
bestaan van Nespresso en haar
eerste Grands Crus, waaronder
Cosi, hebben de koffie- exper ts
van Nespresso het recept herzien.
De intensiteit gaat van 3 naar 4,
het aromatische profiel is verfijnd
met het oog op een nog rondere
en meer evenwichtige smaak.
Door de minder zure tonen
ontwikkelt deze nieuwe combinatie
van Pure Arabica’s uit Oost- en
Midden-Afrika en Zuid-Amerika
een ongekende mildheid
gebaseerd op de smaak
van geroosterde granen en de
aroma’s van rijpe rode vruchten.
PALLADIUM
SILVER
DR
DR
U bent: urban, fijnproever, casual en elegant.
Uw machine: met de Lattissima Touch
maakt u met één druk op de knop al uw
recepten op melkbasis dankzij de “One Touch”
functie. Deze twee metallic tinten,
Black Titanium en Palladium Silver,
zullen gemakkelijk een plaatsje vinden
binnen uw interieur.
BLACK
PALLADIUM
TITANIUM
SILVER
TROPICAL GREEN
Het kan voorkomen dat sommige ar tikelen niet in uw land verkrijgbaar zijn.
93
94
HET PLEZIER
VAN HET GEVEN
VORMEN DE FEESTDAGEN EEN HOOGTEPUNT IN DE
NESPRESSO ART DE VIVRE? ABSOLUUT! ONTDEK
DEZE SELECTIE VOORWERPEN,SMAKEN EN VERRASSINGEN
GEPRESENTEERD IN GESCHENKSETS KLAAR OM CADEAU
TE DOEN.
Door Nadia Hamam
NESPRESSO Geschenksets
3
VARIATIONS 2015,ZOETE
COMBINATIES,KRUIDIG
EN BISCUITACHTIG
De Livanto vormt de basis voor deze drie
creaties. Het evenwicht van deze Espresso
Grand Cru met intensiteit 6 brengt de
combinaties naar een hoogtepunt.
VANILLA AMARETTI met zijn amandeltonen,
en geaccentueerd door een vanille-aroma,
doet denken aan amarettikoekjes, die de
ronde afdronk van Livanto versterken.
CIOCCO GINGER harmonieer t de combinatie
van de gebrande en biscuitachtige tonen
van de Livanto met de smaak van pure
chocolade, gekruid met een vleugje gember.
En VANILLA CARDAMOM? De balans tussen
de vanille- en kardemomaroma’s sublimeer t
de gebrande tonen van Livanto. Slechts
enkele weken verkrijgbaar.
PIXIE ESPRESSO
EN LUNGO
Deze originele geschenkset
omvat twee PIXIE
espressokopjes en twee
PIXIE lungokopjes.
De dubbelwandige
roestvrijstalen modellen
zijn gegraveerd met een
passend motief voor een
chique en heldere metal look.
2
ORIGINELE
CAPSULEHOUDER
De iconische capsulehouder hult
zich in een bijzonder eigentijds
jasje, gesatineerd grijs, versierd
met een subtiel monogram,
en ver fijnde afgewerkt. Met
als cadeauverpakking een
elegante ronde geschenkdoos.
Verrassingseffect gegarandeerd!
4
URBAN
REISBEKER
Deze in mat zwar t afgewerkte,
klein formaat travel mug, even
compact als de Inissia machines,
is perfect voor het warmhouden
van twee Lungo’s. Een dubbele
roestvrijstalen wand houdt uw
drankjes warm zodat u er waar
en wanneer u maar wilt van kunt
genieten.
5
AMANDEL
CARRÉS
De zijdezachte textuur
van een amandelkoekje
met gekonfijte vruchten.
Deze lekkernijen, met vier
perfect gemillimeterde
zijkantjes, komen in
klein formaat, zijn
onweerstaandaarder dan
ooit, en verbreden de
smaakhorizon van elke
Grand Cru. Uitsluitend
te koop in Europa.
Het kan voorkomen dat sommige ar tikelen niet in uw land verkrijgbaar zijn.
95
NESPRESSO De Selectie
96
DE MACHINES
& LES COLLECTIONS
KIES ANDERE PANELEN UIT EEN RUIME KEUZE
AAN MOTIEVEN,KLEUREN EN TEXTUREN.
PURE
ESPRESSO
PIXIE CLIPS WHITE
& CORAL NEON
Omvat twee paar panelen
(wit en elektro -rood).
Niet-contractuele foto’s. Nespresso behoudt zich het recht voor om zijn producten zonder vooraankondiging aan te passen.
Omvat twee paar panelen
(zwar t en elektro - geel).
WHITE CHESS
MATT-SHINY
BLACK CITIES
MATT RED
Geschenkset van
2 porseleinen
espressokopjes
en schoteltjes
(ca. 80 ml).
Ref. 3656/2
PURE
LUNGO
Geschenkset
van
2 porseleinen
lungokopjes
en schoteltjes
(ca. 180 ml).
Ref. 3657/2
BLACK FLAVOR
CARBON
PURE
CAPPUCCINO
DOTS ORANGE
WOOD
LINES
CORDURA
Geschenkset van
2 porseleinen
cappuccinokopjes
en schoteltjes
(ca. 180 ml).
Ref. 3658/2
PURE MUG
Geschenkset
van
2 porseleinen
mugs en
schoteltjes
(ca. 300 ml).
Ref. 3659/2
DOTS RED
ALLE MACHINES EN COLLECTIES ZIJN TE ZIEN EN TE BESTELLEN OP ONZE SITE: WWW.NESPRESSO.COM
PURE COLLECTIE
DE NIEUWE NESPRESSO LIJN COMBINEERT DE SCHOONHEID VAN
PORSELEIN MET DE ZUIVERHEID VAN EIGENTIJDS DESIGN,EN
VOEGT EEN LUXUEUS ELEMENT TOE AAN UW KOFFIEMOMENTEN.
ONTDEK HET PIXIE CLIPS ASSORTIMENT: TWEE MODELLEN, ELK GELEVERD MET EEN SET
VERWISSELBARE ZIJPANELEN. HET VOORDEEL? EEN GROTE COLLECTIE KLEUREN EN
TEXTUREN OM UW MACHINE AFHANKELIJK VAN UW SMAAK SMAAK AAN TE PASSEN!
PIXIE CLIPS BLACK
& LEMON NEON
97
JEAN
Het kan voorkomen dat sommige ar tikelen niet in uw land verkrijgbaar zijn.
HET KOFFIEPROFIEL Carminho
VANAF HALF NOVEMBER
KUNT U HET MAGAZINE OOK
OP UW TABLET LEZEN
EVENALS DE VORIGE EDITIES OVER KAAPSTAD,
ROME, TOKIO, NEW YORK EN MEER.
DE VOORDELEN VAN DE TABLETVERSIE
DE APP IS NU BESCHIKBAAR IN ALLE LANDEN DIE TOEGANG HEBBEN TOT DE APP STORE OF GOOGLE PLAY
DR – Mickaël A. Bandassak.
Hierop vindt u nog meer favoriete adresjes
van Clubleden en een videopresentatie
van de stad.
RISSÓIS DE CAMARÃO
& VIVALTO LUNGO
KAAS-CHORIZO SANDWICH
& KAZAAR
VOOR 6 PERSONEN - BEREIDINGSTIJD: 45 min. KOOKTIJD: 15 min.
INGREDIËNTEN: 6 Vivalto Lungo capsules (6 x 110 ml)
VOOR 6 PERSONEN - BEREIDINGSTIJD: 10 min. KOOKTIJD: 2 min.
INGREDIËNTEN: 6 Kazaar capsules (6 x 25 ml).
- 6 x 20 ml kokosmelk.
75 cl melk - zout - versgemalen peper - 3 takjes tijm - geraspte
nootmuskaat - 800 gr ontdooide hele garnalen - 40 gr boter - 3 el
bloem (60 gr) - 1 el fijngehakte peterselie - 1,5 l frituurolie - 2 eieren.
Het deeg: 20 cl melk - 1 el boter - 200 g bloem - zout.
12 sneetjes boerenbrood - 1 romig schapenkaasje (queijo de ovelha
amanteigado) - 1 chouriço (chorizo in het Portugees).
Voor het deeg: verwarm 20 cl melk
met de boter en wat zout, en giet de
melk bij de bloem. Kneed het deeg
tot een bal en zet deze in de koelkast.
n Breng 75 cl melk met wat peper
en zout en de tijm aan de kook,
voeg de garnalen toe en laat het
geheel 1 min. sudderen. n Haal de
pan van het vuur, pel de garnalen en
filter de melk. n Verwarm de 40 gr
boter. Strooi, zodra de boter begint
te schuimen, de bloem erover
en voeg de melk langzaam toe,
al kloppende met een garde totdat
er een bechamelsaus ontstaat.
Breng op smaak met zout, peper en
nootmuskaat. n Snijd de garnalen
in vieren en voeg deze met de
peterselie aan de saus toe. n Rol het
Rooster voor elke sandwich
2 sneetjes brood.
n Smeer 3 el kaas op één zijde
van de sneetjes en leg er
8 schijfjes chorizo op. n Leg
de twee sneetjes op elkaar.
Eet smakelijk! n Serveer er een
deeg uit en snijd er rondjes van
8 cm uit, schep er 1 tl bechamelsaus
op, bevochtig de rand en vouw het
deeg dicht. n Leg de flapjes op een
met bloem bestoven plaat. n Bak de
rissóis per 4 tegelijk in een frituurpan
met hete olie, totdat ze goudbruin
kleuren. Laat ze op keukenpapier
uitlekken. n Serveer er een Vivalto
Lungo bij. Giet de kokosmelk in
een glas (20 ml) en voeg de Vivalto
Lungo (110 ml) toe.
RISSÓIS DE CAMARÃO
& VIVALTO LUNGO
DE PERFECTE COMBINATIE:
De rijke textuur en kruidige noten
van de sandwich vragen om een
Grand Cru met een intense smaak
zoals Kazaar.
ristretto van Kazaar (25 ml) bij.
DE PERFECTE COMBINATIE:
De gebrande en bloemachtige noten
van Vivalto Lungo in combinatie
met de kokosmelk passen perfect
bij de krachtige en exotische smaken
van dit garnalenrecept.
Pure Collection lungoglas (Nespresso) - Lepeltje (Cutipol) - Tegeltjes (Emery & Cie).
Glass espressokopje (Nespresso) - Tegeltjes (Emery & Cie).
Uitvoering Marie Leteuré Vormgeving Juliette de Cadoudal Fotografie Jérôme Bilic
Uitvoering Marie Leteuré Vormgeving Juliette de Cadoudal Fotografie Jérôme Bilic
SALADE VAN STOKVIS EN KIKKERERWTEN
& COSI
VOOR 6 PERSONEN - BEREIDINGSTIJD: 15 min. KOOKTIJD: 1 uur +
40 min.
INGREDIËNTEN: 250 gr kikkererwten die een dag in water zijn
geweekt - 200 gr ontzoute stokvis - 1 grote ui - 2 teentjes knoflook
- 1 bosje platte peterselie - zout - vers gemalen peper - 1 scheutje
olijfolie. De koffie-vinaigrette: 3 el olijfolie - 2 el olie - 2 el rode
wijnazijn - zout - versgeperste peper - 1 Cosi capsule (40 ml).
Kook de kikkererwten
gedurende 1 ½ uur in kokend
water. n Voeg, als ze bijna
gaar zijn, wat zout toe.
n Kook de stokvis ca. 10 min.
in kokend water zonder zout.
Snipper de ui, knoflook
en peterselie fijn en doe dit
alles met de stokvis en de
uitgelekte kikkererwten in
een slakom. Breng het
mengsel op smaak met zout,
peper en een scheutje olijfolie.
n Doe de ingrediënten
voor de vinaigrette in een
potje, deksel erop, goed
schudden en door de salade
mengen. (Om tijd te winnen
kunt u ook kant-en-klare
KAAS-CHORIZO SANDWICH
& KAZAAR
kikkererwten uit blik
gebruiken.)
DE PERFECTE COMBINATIE:
Een recept dat door de smaakmakers
boven zichzelf uitstijgt. De gebrande,
warme noten van de Cosi worden
door de azijn extra versterkt.
CROQUETE DE CARNE
& ARPEGGIO
VOOR 6 PERSONEN BEREIDINGSTIJD: 30 min. KOOKTIJD: 30 min.
INGREDIËNTEN: 6 Arpeggio capsules (6 x 40 ml) - 6 x 5 ijsklontjes -
6 x 15 cl tonic.
Voor 24 stuks (4 p.p.): 500 gr rundergehakt - 1 ui - 1 tomaat
- 1 teentje knoflook - olijfolie - 3 el fijngehakte koriander - sap van
1 citroen - 2 eieren - 100 gr paneermeel - 1,5 l frituurolie - zout
- peper. Bechamelsaus: 40 gr boter - 1 ui - 80 gr + 1 tl bloem
- 20 cl melk - zout - peper.
Fruit de ui en knoflook in een
scheutje olijfolie, voeg de in
stukjes gesneden tomaat toe en
daarna het gehakt. n Bak alles
goudbruin. Voeg zout, peper, de
koriander en tenslotte het
citroensap toe. n Voor de
bereiding van de bechamelsaus:
smelt de boter, voeg de
gesnipperde ui toe en laat even
doorbakken (niet bruin laten
worden). n Strooi de bloem erbij
en giet vervolgens geleidelijk al
roerend met een spatel de melk
erbij, totdat er een gebonden saus
ontstaat. Breng op smaak met
peper en zout, en haal van het
vuur. n Voeg het gehakt toe en
laat het afkoelen. n Rol er
kroketjes van en bestuif deze één
voor één met bloem. n Rol ze
door de geklopte eieren en
vervolgens door het paneermeel.
n Bak de kroketjes enkele
minuten in een frituurpan met
hete olie. n Schep de kroketjes
met een schuimspaan uit de
frituurpan en laat ze op
keukenpapier uitlekken. n Serveer
er een cocktail van een Arpeggio
(40 ml) bij. Giet 15 cl tonic in een
receptenglas, doe er 5 ijsklontjes
bij en giet de espresso erover.
DE PERFECTE COMBINATIE:
Een verfrissende combinatie van
een smaakvol recept met een frisse
Arpeggio cocktail.
Kommetje (Home Autour du Monde) - Glas (Fleux) - Bestek (Cutipol) - Tegeltjes (Emery & Cie).
Glass receptenglas en lepeltje (Nespresso) - Schoteltjes (Gien) - Tegeltjes (Emery & Cie).
Uitvoering Marie Leteuré Vormgeving Juliette de Cadoudal Fotografie Jérôme Bilic
Uitvoering Marie Leteuré Vormgeving Juliette de Cadoudal Fotografie Jérôme Bilic
CROQUETE DE CARNE
& ARPEGGIO
SALADE MET STOKVIS
EN KIKKERERWTEN & COSI
dh QUIOSQUE DE REFRESCO
dj QUIOSQUE PRÍNCIPE REAL
Praça do Príncipe Real,
1250-184 Lissabon
' +351 213 428 334
dk GENGIBRE DA ESTRELA
Jardim da Estrela,
1200-667 Lissabon
dl QUIOSQUE DO MIRADOURO
DE SÃO PEDRO DE ALCÂNTARA
Rua São Pedro de Alcântara,
1250-237 Lissabon
fp QUIOSQUE DE REFRESCO
Praça de São Paulo,
1200 Lissabon
' +351 213 958 329
www.quiosquederefresco.
blogspot.fr
fq QUIOSQUE RIBEIRA DAS NAUS
Avenida Ribeira das Naus,
1100-454 Lissabon
fs BANANACAFE
Avenida da Liberdade,
1250-096 Lissabon
fd QUIOSQUE DE REFRESCO
Largo da Sé, 1100-401 Lissabon
' +351 213 958 329
www.quiosquederefresco.
blogspot.fr
ff HOTEL SANTA JUSTA
Rua dos Correeiros, 204,
1100-170 Lissabon
' +351 210 499 000
www.hotelsantajustalisboa.com
fg TARTINE
Rua Serpa Pinto, 15,
1200-000 Lissabon
' +351 213 429 108
www.tartine.pt
fh ROYALE CAFÉ
Largo Rafael Bordalo Pinheiro,
29, 1200-369 Lissabon
' +351 213 469 125
www.royalecafe.com
fj HIKIDASHI
Rua Coelho da Rocha, 20 A,
1250-088 Lissabon
' +351 213 955 555
fk PENHA LONGA HOTEL & RESORT
fl VIVAMARINHA HOTEL
gq BAIRRO CAMPO DE OURIQUE
' +351 914 176 969
www.shiadu.com
gj MIRADOURO DA GRAÇA
(MIRADOURO SOPHIA DE MELLO
BREYNER ANDRESEN)
Largo da Graça,
1170-165 Lissabon
MIRADOURO DO MONTE AGUDO
gk CAFÉ ESPLANADA DO
Rua Heliodoro Salgado,
1170 Lissabon
' +351 218 120 654
gl PARK
Calçada do Combro, 58,
1200-109 Lissabon
' +351 215 914 011
hp PATEO 13
Calçadinha de Santo
Estêvão, 13,
1100 Lissabon
' +351 218 882 325
hq DUPLEX RESTAURANTE & BAR
Rua Nova do Carvalho, 58-60,
1200-292 Lissabon
' +351 915 162 808
www.duplexrb.pt
hs THE INSÓLITO
Rua São Pedro de Alcântara, 83,
1250-238 Lissabon
' +351 211 303 306
www.theinsolito.pt
hd DONA QUITÉRIA
Travessa São José, 1,
1200-415 Lissabon
' +351 213 951 521
Rua do Loreto, 2,
1200-242 Lissabon
' +351 213 471 492
hg FOXTROT
Rua das Portas
de Santo Antão, 110,
1150-260 Lissabon
' +352 213 461 327
hf PRIMEIRO ANDAR
gh MONTE BELVEDERE
Travessa Santa Teresa, 28,
1200-405 Lissabon
1
2
3
4
' +351 213 952 697
www.barfoxtrot.pt
hh PAVILHÃO CHINÊS
Rua Dom Pedro V, 89,
1250-093 Lissabon
' +351 213 424 729
www.barpavilhaochines.
blogspot.fr
hj VESTIGIUS BAR
Rua da Cintura do Porto
de Lisboa, armazém A 17,
1200-450 Lissabon
' +351 218 203 320
www.vestigius.pt
hk PENSÃO AMOR
Rua do Alecrim, 19,
1200-292 Lissabon
' +351 213 143 399
www.pensaoamor.pt
hl MUSICBOX
Rua Nova do Carvalho, 24,
1200-292 Lissabon
' +351 213 430 107
www.musicboxlisboa.com
jp BAR-CLUBE FERROVIÁRIO
Rua de Santa Apolónia, 59,
1100-468 Lissabon
' +351 218 134 656
www.clubeferroviarioblog.com
jq LUX-FRÁGIL
Av. Infante Dom Henrique,
armazém A,
1950-376 Lissabon
' +351 218 820 890
www.luxfragil.com
js CONSERVEIRA DE LISBOA
Rua dos Bacalhoeiros, 34,
1100-071 Lissabon
' +351 218 864 009
www.conserveiradelisboa.pt
ONTDEK DE ADRESSEN VAN ALLE BOUTIQUES WERELDWIJD
MET DE NESPRESSO APP VOOR SMARTPHONE EN TABLET.
Boutique Nespresso no Chiado, Rua Garrett, 8, 1200-204 Lissabon
Boutique Nespresso na Avenida António Augusto Aguiar,
edifício Alto do Parque, 29 C, 1069-413 Lissabon
Boutique Nespresso no Parque das Nações, Avenida Dom João II,
lote 1.06.2.1, edifício Mythos, loja 2 R/c, 1998-016 Lissabon
Boutique Nespresso no Centro Comercial Colombo, Avenida Lusíada,
lojas 0.126 e 0.127, 1500-392 Lissabon
OP DE PLATTEGROND ZIJN DE 4 NESPRESSO BOUTIQUES IN LISSABON AANGEGEVEN.
NESPRESSO CLUB PORTUGAL: GRATIS TELEFOONNUMMER 0800 260 260
CLUB & BOUTIQUES NESPRESSO
Rua Santa Catarina, 17,
1200-012 Lissabon
gg MANTEIGARIA
Praça Dom Pedro IV, 96-104,
1100-202 Lissabon
' +351 213 214 090
www.casasuica.pt
gf PASTELARIA SUÍÇA
Praça da Figueira, 18 B,
1100-241 Lissabon
' +351 213 243 000
www.confeitarianacional.com
gd CONFEITARIA NACIONAL
Avenida Almirante Reis, 1 H,
1150-007 Lissabon
' +351 218 851 024
www.cervejariaramiro.pt
gs CERVEJARIA RAMIRO
1350-075 Lissabon
Altis Belém Hotel & Spa,
Doca do Bom Sucesso,
1400-038 Lissabon
' +351 210 400 200
www.restaurantefeitoria.com
gp FEITORIA
Rua das Palmeiras,
lote 5, Quinta da Marinha,
2750-005 Cascais
' +351 214 829 100
www.vivamarinha.pt
Estrada da Lagoa Azul, Linhó,
Sintra, 2714-511 Lissabon
' +351 219 249 011
www.ritzcarlton.com
LISSABON
PLATTEGROND via www.mapscd.com ILLUSTRATIONS Matthieu Carré
sf MISS SAIGON
sg OCEANÁRIO DE LISBOA
Esplanada Dom Carlos I,
1990-005 Lissabon
' +351 218 917 000
www.oceanario.pt
sh PASTÉIS DE BELÉM
Rua Belém, 84-92,
1300-085 Lissabon
' +351 213 637 423
www.pasteisdebelem.pt
sj LIVRARIA BIVAR
Rua de Ponta Delgada, 34 A,
1000-243 Lissabon
' +351 214 072 192
www.bookshopbivar.com
sk MIRADOURO DE SANTA LUZIA
Largo Santa Luzia, 4,
1100-387 Lissabon
sl MESA DE FRADES
Rua dos Remédios, 139 A,
1100-445 Lissabon
' +351 917 029 436
dp A CEVICHERIA
Rua Dom Pedro V, 129,
1250-096, Lissabon
' +351 218 038 815
dq BAR PROCÓPIO
Rua São Francisco Sales, 21,
1250-228 Lissabon
' +351 213 852 851
www.barprocopio.com
ds BANANACAFE
Praça do Município,
1100-365 Lissabon
dd BIBLIOTECA
Jardim da Estrela,
1200-667 Lissabon
' +351 213 904 198
df QUIOSQUE DE REFRESCO
Praça Luís de Camões
1200-243 Lissabon
' +351 213 958 329
www.quiosquederefresco.
blogspot.fr
dg QUIOSQUE DO MERCADO
Praça da Estrela,
1200-667 Lissabon
Praça das Flores,
1200-192 Lissabon
' +351 213 958 329
www.quiosquederefresco.
blogspot.fr
ADRESSEN IN DIT MAGAZINE
Teatro Nacional de São Carlos,
Largo de São Carlos, 23,
1200-410 Lissabon
' +351 211 914 498
www.cafelisboa.pt
qf RESTAURANTE ALFAIA
Travessa da Queimada,
1200-365 Lissabon
' +351 213 461 232
www.restaurantealfaia.com
qg FEIRA DA LADRA
Campo de Santa Clara,
1100-472 Lissabon
' +351 218 170 800
qh JARDIM DA QUINTA
REAL DE CAXIAS
Estrada da Gibalta,
2760-064 Lissabon
' +351 214 115 062
qj MERCADO DE CAMPO
DE OURIQUE
Rua Coelho da Rocha,
1350-075 Lissabon
' +351 211 323 701
www.mercadodecampo
deourique.pt
qk FUNDAÇÃO CALOUSTE
GULBENKIAN
Avenida de Berna, 45,
1067-001 Lissabon
' +351 217 823 000
www.gulbenkian.pt
ql PRAÇA DO COMÉRCIO
1100-148 Lissabon
sp CASTELO DE SÃO JORGE
Rua de Santa Cruz,
1100-129 Lissabon
' +351 218 800 620
www.castelodesaojorge.pt
sq CAFÉ DE SÃO BENTO
Rua de São Bento, 212,
1200-821 Lissabon
' +351 213 952 911
www.cafesaobento.com
ss RESTAURANTE BELCANTO
Largo de São Carlos, 10,
1200-410 Lissabon
' +351 213 420 607
www.belcanto.pt
2565-773 Lissabon
sd BAIRRO ROSSIO
Rua Cais das Naus,
Parque das Nações,
1990-305 Lissabon
' +351 210 996 589
www.miss-saigon.pt
ALLE ADRESSEN IN LISSABON DIE IN DEZE EDITIE GENOEMD ZIJN.
1 PARQUE DAS NAÇÕES
1990-005 Lissabon
www.portaldasnacoes.pt
2 TERRAÇO BA
Bairro Alto Hotel,
Praça Luís de Camões, 2,
1200-243 Lissabon
' +351 213 408 288
www.bairroaltohotel.com
3 MENINOS DO RIO
Rua Cintura do Porto de
Lisboa, armazém 255,
1200-109 Lissabon
' +351 213 220 071
www.meninosdorio.com
4 RESTAURANTE PHARMACIA
Rua Marechal Saldanha, 1,
1200-069 Lissabon
' +351 213 462 146
5 BAIRRO CAIS DO SODRÉ
1200-161 Lissabon
6 IBO RESTAURANTE
Cais do Sodré,
1200-450 Lissabon
' +351 213 423 611
www.ibo-restaurante.pt
7 STATION RESTAURANT & CLUB
Cais do Gás, armazém A,
Porta 7, 1200-109 Lissabon
' +351 210 116 546
www.station-club.com
8 MERCADO DA RIBEIRA
Avenida 24 de Julho, 50,
1200-161 Lissabon
' +351 213 593 100
9 TRAM 28
qp A BRASILEIRA
Praça Martim Moniz-Campo
Ourique, Lissabon
Rua Garrett, 120,
1200-273 Lissabon
' +351 213 469 541
qq SÃO LUIZ TEATRO MUNICIPAL
Rua António Maria Cardoso,
38, 1200-027 Lissabon
' +351 213 257 640
www.teatrosaoluiz.pt
qs CENTRO CULTURAL DE BELÉM
Praça do Império,
1449-003 Lissabon
' +351 213 612 400
www.ccb.pt
qd CAFÉ LISBOA
Marine Diver
Self-winding movement. Water-resistant
to 300m. 18 ct rose gold case.
Also available in stainless steel.
U LY S S E - N A R D I N . C O M
AMSTERDAM:
G a s s a n D i a m o n d s - T. + 3 1 2 0 6 2 2 5 3 3 3 ,
S c h a a p e n C i t r o e n - A m s t e r d a m P. C . 5 1 - T. + 3 1 2 0 3 0 3 1 1 9 2 ,
S c h a a p e n C i t r o e n - W a t c h C i t y - T. + 3 1 2 0 3 0 3 1 2 1 8 ;
ROT TE R DAM:
A . P. V a n W i l l e g e n J u w e l i e r B . V. - T. + 3 1 1 0 4 6 6 8 6 1 6 ;
U LY S S E N A R D I N E U R O PA G M B H - L ö r r a c h - D e u t s c h l a n d
T. + 4 9 7 6 2 1 7 7 0 0 9 8 0 - i n f o @ u l y s s e - n a r d i n - e u r o p a . d e