Transcript Presentatie van de dag, inclusief workshops Gedragscode

NVVK Studiedag
‘Vroegsignalering:
wees er vroeg bij!'
7 april 2015, Jaarbeurs te Utrecht
Opening
door dagvoorzitter
Joke de Kock
Programma
09.30 uur
Ontvangst
10.00 uur
10.05 uur
10.25 uur
10.45 uur
Opening, door de dagvoorzitter Joke de Kock, voorzitter NVVK
Overhandigen Leidraad Vroegsignalering, videoboodschap Jetta Klijnsma, staatssecretaris ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid
Leidraad Vroegsignalering, door Mariëlle Fleuren, Asessor, en Jacomijn Kuiper, Bureau EV
Privacy, de basisprincipes, door Wolter Karssenberg, Management Consultant Privacy
11.05 uur
Pauze
11.25 uur
Workshopronde 1
12.25 uur
LUNCH
13.25 uur
13.50 uur
Actualiteiten Schuldhulpverlening, door Joke de Kock, voorzitter NVVK
Vroeg Eropaf, door Jan Siebols, projectleider Dienst Werk en Inkomen Amsterdam, Saskia van Rij, stafmedewerker St.
Doras, en Jeroen Rous, beleidsadviseur Amsterdamse Federatie Woningcorporaties (AFWC)
14.10 uur
15.10 uur
15.15 uur
Workshopronde 2
Korte pauze, wisseling workshops
Workshopronde 3
16.15 uur
Afsluiting met hapje en drankje
Aanleiding Leidraad
Vroegsignalering
Yvon van Houdt
Directeur NVVK
Schuldencarrière
Vroeg signaleren
Videoboodschap
Staatssecretaris Klijnsma
ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid
Overhandiging
Leidraad Vroegsignalering
5
4
3
2
1
www.nvvk.eu/schuldhulpverlening/publicaties
Leidraad Vroegsignalering
Mariëlle Fleuren, Asessor
Jacomijn Kuiper, Bureau EV
Vroegsignalering
Vroegsignalering
• Wie doet er al wat met vroegsignalering?
• Wat doe je?
Reden van Leidraad
• Vroegsignalering krijgt steeds meer aandacht (SZW)
• Behoefte aan meer duidelijkheid en uniformiteit
• Positie bepaling binnen schuldhulpverlening
Totstandkoming
• Literatuur onderzoek
• Gesprekken met 42 organisaties
Definitie Vroegsignalering
‘Vroegsignalering binnen de schuldhulpverlening is het in een zo vroeg mogelijk
stadium in beeld brengen van mensen met
financiële problemen om vroegtijdige
hulpverlening mogelijk te maken door
gebruik te maken van daadwerkelijke
signalen en outreachende hulpverlening.’
Beleid
• Tijd en aandacht
– Wat is de reden van vroegsignalering?
– Wat is het doel?
– Hoe kan je het doel bereiken?
Signalen gemeente
Daadwerkelijke signalen
Het ideale signaal bestaat niet
-
Achterstanden zorgverzekeraars
Achterstanden Energie
Inlichtingenbureau
Eigen gegevens
Signalen samenwerkingspartners
-
Doorverwijzen
Signalen afgeven
Woningbouwcorporaties
Zorgverzekeraars
Nutsbedrijven
Werkgevers
BKR
Sociale Dienst
UWV
GGD
Wijk en Buurtteams
Scholen en vrijwilligersorganisaties (kerken)
Outreachend werken
Outreachend werken
Hulpaanbod
Privacy
Financiering
ICT
Convenant
Evaluatie
De Leidraad
www.nvvk.eu/schuldhulpverlening/publicaties
Privacy, de basisprincipes
Wolter Karssenberg
Management Consultant
Privacy
Privacy
de basisprincipes
De basis:
Schuldhulpverlening
is onmogelijk zonder
verwerken persoonsgegevens
Vertrouwensrelatie professional en cliënt
is onmogelijk zonder
bescherming persoonlijke levenssfeer
De doelstelling:
verantwoord persoonsgegevens verwerken
om cliënt optimaal te ondersteunen
De praktijk:
weerbarstig
Het resultaat:
wantrouwen
De toekomst:
toenemende ethische discussies
De principes:
helder, maar 1+1≠2
Vroegsignalering en Privacy…
OESO Privacy
Principes
Dataminimalisatie
Gegevenskwaliteit
Doelbinding
Gebruiksminimalisatie
Beveiliging
Transparantie
Participatie
Verantwoording
Wbp: principle based!
Is het middel evenredig aan het doel?
Proportionaliteit
Is er een minder ingrijpend alternatief?
Subsidiariteit
Zijn de betrokkenen geïnformeerd?
Transparantie
Beginsel
Doelbinding
Rechtmatige
grondslag
Verenigbaar
gebruik
Toelichting
Alleen voor specifiek doel
Zes grondslagen *)
Verder verwerken voor
ander doel *)
Wbp
7
8
9
Boete: tot € 810.000
Boete: tot € 100.000.000
“The 21st century requires
• stronger rights,
• stronger responsibilities,
• more consistency
across Europe.”
Maar… niets is wat het lijkt:
misbruik privacy-argument
ontbreken bereidheid treffen maatregelen
principewetgeving en scheiding der machten
toezichthoudersfobie
politieke prioriteiten
De oplossing:
Denk
Durf
Doe
Denk
Denk, durf, doe
Uitwerking
Denk
Geleidelijk bouwen = lerend groeien
Pas beperkte pilot toe
Groot, begin klein
Durf
Denk, durf, doe
Uitwerking
Durf
Principle-based regelgeving vraagt invulling
Bepaal zelf bewust “risk appetite”
Vraag bij uitzondering zienswijze Cbp
Zorgvuldig = niet bang voor procedure
Besluiten nemen
Doe
Denk, durf, doe
Uitwerking
Doe
Basistoets
Durf je het van de daken te schreeuwen?
Risicotoets
Analyseer privacyrisico’s, tref maatregelen
Compliancetoets
Vul OESO-principes in
Vul eisen privacy wet- en regelgeving in
Resultaatanalyse
Onderzoek, onderbouw, verantwoord
Samen
Keten: leverancier, verwerker, hulpverlener
Kennis: juridisch, risicomgt, ICT, etc.
Modern
Adopteer moderne methoden en
technieken
Nalevingstoets
Implementeer pragmatische governance,
risk management & compliance structuur
Dank voor uw aandacht
Wolter Karssenberg RE
Management Consultant Privacy
EigenRuimte Advies
Email:
[email protected]
Telefoon: 06-22393749
Twitter: @WolterKarss
Privacy
de basisprincipes
PAUZE
Workshopronde uit blok 1
Gedragscode Schuldhulpverlening en
modules NVVK
Privacy, actief één slag dieper
Ervaringen van leden
Wijzigingen Gedragscode
Schuldhulpverlening en modules
NVVK
Gerard van Rossen, secretaris
NVVK
Mariëlle Fleuren, Asessor
Gedragscode Schuldhulpverlening
Overkoepelende Gedragscode:
• Algemene uitgangspunten (BBR en ondernemers)
• Alle diensten van NVVK-leden
• Aanvullend zijn de modules
• Actualisatie
• Getoetst aan wet- en regelgeving:
– Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs)
– Algemene wet bestuursrecht (Awb)
– Normering NEN8048
Overzicht aanpassingen
•
•
•
•
Toevoegen van definities
Aanpassen bestaande definities
Geen gedetailleerde procesomschrijving
Alle diensten
Opzet Gedragscode
• Wettelijk kader
• NVVK schema schuldhulpverlening
• Korte omschrijving van alle modules
NVVK
• Procesmatige randvoorwaarden en
aandachtspunten
Wettelijk kader, basis
• Wgs
• Awb
• NEN8048
Schema schuldhulpverlening NVVK
Procesmatige randvoorwaarden en
aandachtspunten
•
•
•
•
•
•
Plan van aanpak
Richtlijn 120 dagen
36 maanden
SHV voor ondernemers
Communicatie met schuldeisers
Registratie en gegevensbeheer
Bijzondere aandacht
•
•
•
•
•
•
Vereniging ziet toe op naleving van
Bindend voor alle leden
Vergoedingen
Klachten
Verplichte audit voor leden
120 dagen richtlijn (al toegepast?)
Vragen
Gedragscode Schuldhulpverlening?
Status modules
1.
2.
3.
4.
Wgs, Awb, Wpb
NEN8048
Gedragscode
17 Modules
Actualisatie
Schema schuldhulpverlening NVVK
Algemene aanpassingen
• Eisen aan de shv-er verwijderd behalve bij
Preventie en Beschermingsbewind
• Eisen Wft toegevoegd bij I&A, Stabilisatie,
Herfinanciering, SK en BC
• Geen bijlage meer
• Een zelfde opzet
• NEN delen staan schuin
Module Preventie
• Forse uitbreiding
• Link met Wgs en vroegsignalering
• 4 stappen beschreven:
1.
2.
3.
4.
Beoogde maatschappelijke effecten
Inventariseren lokale behoeften
Strategische keuzen
Organisatie van het aanbod
Module Aanmelding
• Aanpassingen ivm Wgs, Abw en Wbp:
– Afgeven van een beschikking (Abw) (8
weken)
– Termijnen aangeven (Wgs) (4 weken)
– Regels en aanpassingen ivm Privacy (Wbp)
– Gegevens verzamelen en uitwisselen (Wbp)
Vraag: heeft iedereen dit al aangepast?
Module Intake
• Termijn 4 weken ivm vaststellen hulpvraag
(Wgs)
• 3 stappen:
1. Inventarisatie
2. Analyse
3. Advies (o.a. PvA)
Module Crisisinterventie
• Wat is een crisis: huisontruiming,
afsluiting, ontbinding zorgverzekering
(Wgs)
• Ondernemers: Beslag en opzegging
bankkrediet
• Termijn 3 dgn (Wgs)
Module Informatie en Advies
• Vraag van de klant staat centraal
• Aangegeven wat minimaal schriftelijk moet
Module Stabilisatie
Inzetten bij ondernemers ivm:
– Boekhoudkundige en/of fiscale ondersteuning
– Begeleiding door bedrijfsadviseur e.a.
Module Betalingsregeling en
Herfinanciering (HF)
• Duidelijk dat het gaat om 100% betalingen
• Voor SK en SB!
Past u dit al toe?
• Bij HF is toegevoegd dat BKR getoetst
wordt
Module Schuldregeling
•
•
•
•
100% betaling heeft altijd de voorkeur
Rol shv-er toelichten, intermediair
120 dagen als richtlijn
Beslaglegging in de 120 dagen, geen
spaarcapaciteit uitdelen (past u dit al toe?)
• Uitleg over handelen bij overlijden
Module Budgetcoaching
De 3 en 4 stappen zijn nader uitgewerkt:
• Overeenkomst
• Budgetplan opstellen
• Budgetplan uitvoeren
• Evaluatie
Module Budgetbeheer, Flankerende
Hulp en Communicatie schuldeisers
Verdere uitwerking van bestaande teksten
Bij communicatie schuldeisers wordt met
name aangegeven wanneer men actief met
de schuldeisers contact moet opnemen
Module Beschermingsbewind
• Geheel herschreven:
• Wet- en regelgeving
•
•
•
•
Eisen vanuit de NVVK
Beschrijving
Aandachtspunten
Tijdspanne
Module Duurzame Financiële
Dienstverlening (DFD)
Voorbeeld toegevoegd:
• Verkoop eigen woning
• Als stabilisatie met max 4 maanden niet
mogelijk is
• Af te wikkelen onderneming
Wie zet DFD actief in?
Module Gelijkberechtiging
• Kop aangepast, was gelijkheidsbeginsel
• 2 nieuwe aandachtspunten:
1. Kan afwijken van gelijktijdige betaling aan
de schuldeisers (DFD, met toestemming
schuldeiser en bij Stabilisatie)
2. Afwijken ter bevordering van aanvaard
bestaansminimum van de schuldenaar
Module Schuldhulpverlening voor
Ondernemers
Geheel nieuwe module, was Gedragscode
Module Nazorg
Nazorg omschrijven in het PvA
Vraag, heeft u dit al toegepast?
Vragen over de modules?
ACTUALITEITEN
SCHULDHULPVERLENING
Joke de Kock
voorzitter NVVK
Ontwikkelingen inkomen en VTLB
•
•
•
•
Kostendelersnorm ingevoerd
Kindregelingen samengevoegd
Strengere eisen & tegenprestatie
Norm alleenstaande ouder in WWB vervallen
Expertmeetings VTLB
Ontwikkelingen in onderzoeksland
• Evaluatie Wet gemeentelijke schuldhulpverlening
• Evaluatie Schakel!
• Onderzoek groei beschermingsbewind
Gepubliceerd:
• Het verhaal achter de cijfers, aansluiting minnelijk/wettelijk
traject
• Onoplosbare schuldsituaties
Ontwikkelingen bij schuldeisers
• Forse Achterstanden bij: CJIB, ING, GGN, LIC, etc.
• Themadag NVVK - Landelijk Incassocentrum (LIC) en
vervolg
• Kamervragen SP: “explosief stijgend aantal mensen
dat het eigen risico niet meer kan betalen”
o Beslagregister, de ontwikkelingen
o Beslag op roerende goederen, pre-advies, stand
van zaken
o Beslagvrije voet, pre-advies, haalbaar?
• Navorderingen Zorginstituut Nederland, kansen en
risico’s
Nieuwe modules
Overige ontwikkelingen
• Budget Challenge Workshops
• AMvB gegevensuitwisseling
• Visie 2015/2018
Vroeg Eropaf
Jan Siebols
Saskia van Rij
Jeroen Rous
Hulp bij betalingsprobleem
Ruim de helft van de debiteuren met
een forse betalingsachterstand zoekt
veel te laat hulp.
Oorzaken:
- denkt nog zelf oplossing te vinden
- kent de weg niet
- schroom
Veranderende focus
schuldhulp
Van nadruk op curatieve
aspecten naar nadruk op
preventie en vroegsignalering.
Van wachten op initiatief van
schuldenaar naar actieve
benadering op basis van signaal
van schuldeiser.
Project Vroeg Eropaf
Vroeg Eropaf is een grootschalig project
in Amsterdam om beginnende schulden
te lokaliseren en waar mogelijk op te
lossen.
Meldingen van betalingsproblemen
komen van woningcorporaties, energiebedrijven, zorgverzekeraars en de
Amsterdamse Belastingdienst.
Inzet Vroeg Eropaf
o Tijdig signaal van crediteur
o Snel contact met beginnende
wanbetaler
o Voorkomen ernstige sancties
o Basis leggen voor regelmatige
betalingen
o Inventariseren oorzaken
o Plan van aanpak oplossing
Doel: integrale en structurele
oplossing
Aantallen 2014
11.764 meldingen Vroeg Eropaf.
• 3.011 van corporaties
• 3.337 van Agis
• 3.364 van energieleveranciers
• 1.189 van DBGA
Daarnaast:
• 1.158 x Eropaf: intensieve actie
na aangezegde ontruiming
Wat levert het op ?
Panteia (mei 2014):
Inschatting “rendement” project
Vroeg Eropaf voor gemeente
Amsterdam: 220%.
Kosten: 1,84 miljoen Euro
Baten: 4,06 miljoen Euro
Verhouding kosten/baten 1: 2,2
Wat levert het op?
Ontruimingen landelijk (Aedes):
2009: 5.900
2013: 6.980. Toename 18%
Ontruimingen Amsterdam
2009: 741
2013: 631. Afname 15%
2014: verdere afname tot 609x
Evaluatie Berenschot 2015
Conclusie uit Evaluatie Convenant
Vroeg Eropaf 2012-2013:
“De convenantpartners zijn
grotendeels tevreden over de
resultaten.”
Ontwikkeling Vroeg Eropaf
• Timing: op het juiste moment op
de juiste stoep
• Selectie: keuzes binnen massaaanbod
• Financiering: wie betaalt ?
Workshopronde uit blok 2
Privacy, actief één slag dieper
Welke signalen hebben BKR en het
Inlichtingenbureau u te bieden?
Stappenplan Vroegsignalering
Vroeg Eropaf: van plan tot praktijk, een
verdieping
Stappenplan
Vroegsignalering
Mariëlle Fleuren, Asessor
Jacomijn Kuiper, Bureau EV
Stap 1 Motivatie
• Waarom wil jouw organisatie iets met vroegsignalering gaan doen?
Bijvoorbeeld:
- Rendement
- Problemen eerder in beeld
- Grotere problemen voorkomen
- Minder betalingsachterstanden
- Goodwill
- Wettelijke verplichting
- Sluit aan bij eigen doelstellingen
Stap 2 Beleid
• Wat is de reden van vroegsignalering?
• Wat is het doel?
• Hoe kan je het doel bereiken?
Stap 3 en Stap 4 Signalen
• Welke signalen heb je beschikbaar?
• Welke signalen wil je gebruiken?
• Met wie zou je willen samenwerken als je zelf de signalen niet hebt?
Stap 5 Outreachend werken
• Hoe ga je outreachend werken?
–
–
–
–
Huisbezoek
Bellen
Brief
Combinatie
Stap 6 Hulpaanbod