Transcript Osmanthus: veelzijdige struik om te hebben

‹
www.hetkompasonline.nl
Het Kompas · vrijdag 30 januari 2015 · 30
GROEI&BLOEI
Osmanthus: veelzijdige
struik om te hebben
Lusteloze
coniferen
Coniferen kunnen er soms
een beetje mat en ongezond
uitzien. Als ze bovendien
veel naalden laten vallen,
kan er sprake zijn van een
magnesiumgebrek.
Probeer de coniferen wat op
te peppen door ze wat magnesium te geven. Dat kan bijvoorbeeld kieseriet zijn. Of
schaf een pak kant-en-klare
coniferenmest aan en strooi
de korrels onder de struiken. De coniferen zullen er
van opknappen en krijgen er
weer zin in.
Nu al groenten
zaaien!
De Osmanthus fragrans aurantiacus.
Er bestaan aardig wat soorten van de Osmanthus. Jammer dat je ze zo weinig tegenkomt in onze tuinen. In
Engeland is dat anders, daar
is Osmanthus een populaire, wintergroene struik. De
Nederlandse naam is schijnhulst; misschien brengt dat
veel tuiniers op een dwaalspoor. Bij hulst denk je al
gauw aan zo’n hoge, sombere
struik, met gemene prikkers
Foto: Laitr Keiows
aan de bladeren. Nu heeft
bijvoorbeeld
Osmanthus
armatus zich inderdaad gewapend met doorns aan zijn
blad, maar allerlei andere
Osmanthussen zijn vriendelijk stekelloos. Gedoornd
of niet, allemaal hebben ze
een geweldige eigenschap:
de bloemen ruiken heerlijk. Ze bloeien in herfst of
winter, iets wat we in deze
seizoenen extra waarderen.
Bovendien is de schijnhulst
geraffineerd te combineren,
want de struik is verkrijgbaar in verschillende groeivormen en bladkleuren. De
groenbladige varianten zijn
sterk in de meerderheid; die
zet je in als een solide basis.
Met de oranjegeel gespikkelde types of soorten met
wijnrood uitlopend blad
maak je het superspannend
in de wintertuin.
Gewoon doen: vanaf eind
januari kun je binnen in
de warme kamer of in de
verwarmde kas al van alles
zaaien: bietjes, zaaiui, koolrabi, peterselie en zomerprei. De opgekomen zaailingen laat je daarna langzaam
aan lagere temperaturen
wennen.
Spinazie, snijsla en raapstelen zaai je buiten in een
koude bak of onder gaatjesplastic. Hetzelfde geldt voor
erwten en tuinbonen; deze
kiemen beter als je ze eerst
een nachtje in water weekt.
In het januarinummer van
Groei & Bloei staat een artikel over raapsteeltjes. Een
filmpje over vroeg zaaien is
te zien op:

www.groei.nl
Met behulp van een pompje zorg je dat een wak open blijft.
Foto: MHGP/Modeste Herwig
Bescherm de vijver in de
winter tegen vorstschade
Het is stil in en om de winterse vijver; er heerst volstrekte rust. Toch moet je
als tuinier wel enige actie
ondernemen: het is immers
niet de bedoeling dat er
vorstschade ontstaat aan de
vijver of aan de waterplanten.
Aan een kant-en-klare vijver
of een vijver met een ondergrond van folie zal de vorst
niet snel schade aanrichten.
Gaat het echter om beton of
metselwerk dan kan uitzettend ijs de constructie flink
ontwrichten.
Het is verstandig om in zo’n
vijver tijdelijk het waterniveau te verlagen. Gebruik
hiervoor een dompelpomp
en zorg dat er ten minste een
halve meter water in de vijver blijft staan, zodat diertjes
en planten daarin kunnen
Bloeiende blauweregen
Een correct gesnoeide blauweregen zal uitbundiger
bloeien dan een plant die
niet of nauwelijks wordt gekortwiekt. De beste manier
om Wisteria te snoeien is
de lange zijscheuten in de
zomer terugknippen tot op
zo’n drie á vier knoppen.
Diezelfde - inmiddels weer
aangegroeide - scheuten
knip je in de winter nogmaals terug tot op twee à
drie knoppen. Bij een blauweregen die in de zomer
niet is behandeld kun je nu
alle scheuten afknippen die
je kwijt wilt; de overgebleven zijscheuten kort je in tot
twee à drie knoppen.
Al doe je nog zo je best, toch
vertikt een blauweregen
het weleens om te bloeien.
Koop daarom liefst een benaamde, bloeiende plant bij
een goede kweker. En zelfs
die betrouwbaar bloeiende
blauweregen neemt er soms
een paar jaar de tijd voor om
op gang te komen.
Veel groen en lang
bloemen in de border
Abelia x grandiflora staat
leuk op de eerste rij van de
heesterborder, is bruikbaar
als losse haag en doet het
fantastisch in een pot op het
terras.
De elegante, breed overhangende struik kan anderhalve meter hoog worden en
behoudt ’s winters meestal
zijn blad. De trosjes witroze pijpbloemetjes blijven
probleemloos van juni tot
in de herfst verschijnen.
Ze zijn gevat in steenrode
schutblaadjes. De takken
en de kleine bladeren lopen
bruinrood uit. Abelia houdt
van doorlatende grond en
verdraagt lichte schaduw.
overleven. Verder helpen
bundels riet of een ijsvrijhouder van piepschuim om
de druk van het uitzettende
ijs op te vangen. Houd als
het kan een wak open in
het ijs, met behulp van een
pompje; de vissen zullen er
bijzonder blij mee zijn.
Plant vijverplanten die niet
helemaal winterhard zijn
altijd in bakken; ‘s winters
kun je die wat dieper in het
water laten zakken. Let er
ook op dat de wortels van
waterlelies beslist niet mogen bevriezen. Exotische
drijvende planten laat je
binnen in een bak water
overwinteren.
Een sneeuwdek maakt het
heel donker onder het ijs;
voorzichtig weghalen met
een bezem of sneeuwschuif
is dus een slim idee.
Bollen bijmesten
Voorjaarsbollen die jarenlang op dezelfde plek staan,
kunnen extra voeding gebruiken. Strooi er in februari
organische mest (gedroogde
koemestkorrels) bij, zodra de
bollen hun neuzen de lucht
in steken. Ze gaan er vast en
zeker beter van bloeien.
Bomen mogen
de grond in
Internationaal smullen
Van tuinbonen valt meer te oogsten dan alleen die dikke peulen. Het is de gebruikelijke
methode: als de peulen eenmaal volgroeid zijn, pel je ze een voor een open en haal je de
malse, groene boontjes eruit. Die boontjes kook je vervolgens een minuut of 10 en dat
smaakt erg lekker in diverse soepen, roerbakgerechten en groenteschotels. Minder bekend
is dat je ook de sappige bladtoppen van de tuinboonplant kunt eten. Je knipt ze af tijdens
de groeiperiode en bakt ze met wat knoflook kort in de olijfolie. In Italië is dit een populaire
voorjaarsgroente. Ben je ongeduldig, verwerk dan de tuinbonen op z’n Frans. Pluk steeds
van elke plant een deel van de peulen als die 5 à 7 cm groot zijn. Kook deze niet volgroeide
tuinboontjes als ‘mangetout’: in hun geheel.
Foto: iStockphoto
Al is het winter, je kunt gerust fruitbomen aanplanten,
zolang de plantplek tenminste niet bevroren of doornat
is. Ook bomen en heesters
met kale wortels, gekweekt
dus in de volle grond, en
bladverliezende hagen kun
je nu zetten. Doe dit direct
na aanschaf. Heb je er even
geen tijd voor, kuil de nieuwe aanwinsten dan in. Graaf
een gleuf, plaats de planten
erin of leg ze schuin neer en
bedek de wortels met aarde.
Krijgen we
sneeuw?
De afgelopen jaren hebben
we nogal wat zachte winters
gehad met weinig sneeuw.
Fijn als er weer eens
sneeuwvlokken beginnen
te dwarrelen; al is het maar
één dag, het ziet er meteen
uit als een sprookje. Alles
krijgt een lieflijk witte deken, waar een blauwe lucht
prachtig bij afsteekt. Mooi
toch, die wisselende seizoenen. Ga vooral naar buiten
en geniet ervan!
De wit-roze bloemetjes zitten lang aan de struik.
Foto: Dana de Nooij
Tekstbewerking:
Hanneke Louwerse