Transcript #Trendingtopic - Gemeente Rotterdam

Rotterdam
#Trendingtopic
Welkom in
Rotterdam
De omgeving
van de mens
is de medemens
J.A. Deelder
Het verhaal
van Adunbi
Jeroen Bleijs
@jeroenindebuurt
Happy Aboutaleb ! Pleinbios:
Rotterdamse happy versie
met swingende burgervader.
In Rotterdam woont een jongen, Adunbi. Als kleuter
kwam hij hiernaartoe met zijn ouders. Hij ging naar
een lagere school, in een dichtbevolkte wijk in het
westen van Rotterdam. Zijn naam betekent: ‘geboren
om blij te zijn’ en dat was hij ook, een vrolijk en leergierig kind. Maar op die school ging het helemaal niet
goed. Hij werd stil en teruggetrokken. Zijn ouders en
de leerkrachten op school probeerden van alles om
hem te helpen, maar niets leek te werken.
Als we luisteren naar de stad, dan blijkt goed wat
mensen willen: een veilige wijk met goede scholen,
mooie bomen en speelruimte voor de kinderen.
Wandelen op een luchtsingel boven de doorgaande
wegen, tuinieren op oude verlaten fabrieksterreinen,
schaatsen rond een hockeyveld en wonen rond oude
stadshavens. Waar het om gaat is dat we samen met
bewoners en ondernemers plannen maken. Dat we
de kracht van de stad aanboren en benutten.
Tot iemand op het idee kwam om een tuintje aan te
leggen op het schoolplein. Een stukje natuur, met een
paar kippen en geitjes, zoals Adunbi dat in zijn vroege
jeugd gekend had. Een mini-kinderboerderij waar hij
en zijn klasgenootjes voor konden zorgen. Vanaf dat
moment ging het weer beter met hem.
Steden kunnen de weg wijzen naar nieuwe oplossingen, omdat steden in staat zijn om mensen te
verbinden. En steden zijn gemotiveerd om met
elkaar samen te werken. Met landen ligt dat vaak
moeilijker. Daarom moeten we focussen op de
kracht van steden.
Die heilzame werking van de natuur geldt voor ons
net zo goed. Ook wij stadsbewoners voelen heimwee
naar de kracht van de natuur. Hoe sterk dat is, zien
we aan de vele initiatieven van bewoners om de stad
aantrekkelijker te maken. Honderden kleine en grotere
groenprojecten schieten wortel in de stad, ook zonder
directe ondersteuning vanuit de gemeente. Zoals die
kleine tuin voor Adunbi.
Die kracht kan effect sorteren in alle uithoeken van
ons bestaan. Want het gaat over het leven zelf en
over alles wat de stad compleet maakt. Het gaat
over onderwijs, huisvesting en sociale cohesie. Over
werken en uitgaan. Over transport en communicatie.
Over inspiratie en zingeving.
Die tuin leert ons nog een belangrijke les. Namelijk
dat je met aandacht en betrokkenheid een enorm
verschil kan maken. Ook dat geldt voor ons net zo
goed. Wijken waar de bewoners betrokken zijn bij
hun buurt en buren, staan er beter voor. Ondernemers
die middenin de samenleving staan, zijn meer waard
dan de waarde van hun onderneming. Professionals
die werken met hart voor de stad en de mensen
die er wonen, creëren een voedingsbodem waarop
ambitie en talent tot bloei kunnen komen.
Dit magazine bevat trends, feiten en cijfers die ons
inspireren en uitnodigen om creatief en innovatief te
zijn. Met als doel om Rotterdam beter en completer
te maken.
Als we voor de stad net zoveel betrokkenheid en
sociale intelligentie aan de dag leggen als de
mensen rondom Adunbi, kunnen we de toekomst
vol vertrouwen tegemoet zien.
Ahmed Aboutaleb
Burgemeester van Rotterdam
Inleiding
‘Rotterdam is niet romantisch, heeft geen tijd voor
flauwekul, is niet vatbaar voor suggesties, luistert
niet naar slap gelul’. Een fragment uit het gedicht
'Rotown Magic' van Jules Deelder, dat hoef ik geen
enkele Rotterdammer te vertellen.
Maar opeens is Rotterdam toch hip & trending, nationaal en internationaal. Architectuurliefhebbers zetten
grote ogen op bij het Centraal Station, De Rotterdam
en de Markthal. Culinaire avonturiers weten restaurant
De Jong, FG en Asian Glories feilloos te vinden, en als
het weer mee zit La Plancha, voor een verse vis van de
plaat. De ultieme Rotterdamse snack is de Kapsalon.
Zelf laat ik die nog even staan, om calorietechnische
redenen. Maar het kriebelt. Naast architectuur en food
is Rotterdam nummer 1 op het gebied van evenementen. Van grote evenementen en internationale festivals
tot kleinere parels zoals het Bluegrass festival, Duizel in
het Park, het unieke Chantyfestival of de Harbour Run.
Kortom, Rotterdam is spraakmakend en nuchter
tegelijkertijd. Dat hoort bij deze stad, die mentaliteit
van ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’.
Dat is mooi. Dit magazine staat vol met indrukwekkende cijfers en verhalen over deze stad. Cijfers
en verhalen over kunst en cultuur, bewoners en
vindingrijke initiatieven. Opmerkelijk, inspirerend
en uitnodigend.
Rotterdammers 8
ZUID 20
van a naar B 34
Kaapverdische
Rotterdammers 10
WONEN IN ROTTERDAM 22
havenstad 36
Speelstad 12
Eten in de stad 25
Natuurstad 38
Burgerinitiatieven 15
VERANDEREND
AANTREKKELIJK ROTTERDAM 28
Sportstad 40
Cultuurstad 16
Veranderende skyline
van Rotterdam 30
gezonde stad 42
Maar het blijft lastig om het continu veranderende
Rotterdam te vangen. Om met Deelder te eindigen:
‘Rotterdam is niet te filmen, de beelden wisselen
te snel’.
En gelijk heeft hij.
Philippe Raets
Gemeentesecretaris Rotterdam
€
Lerende stad 18
Ondernemende stad 32
Volledige
interviews
KENNIS VAN DE WIJKEN 44
Voor deze publicatie zijn verschillende interviews
gehouden. In deze publicatie zijn quotes uit deze
interviews opgenomen. De volledige interviews
kunt u vinden op Rotterdam.nl/trendingtopic
38%
Verschillende
nationaliteiten
in Rotterdam:
79%
1992
138 72%
175
2014
2014
Nina
@xninapaulyve
van alle Rotterdammers
is in Rotterdam
geboren en getogen
8 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
618.109
584.046
589.965
601.005
723.955
2014
2007
1997
1987
1977
1967
1957
1947
1992
48%
In 1870 had Rotterdam slechts
121.000 inwoners. Door geboortes, migratie, gemeentelijke
herindelingen en annexaties
nam het aantal inwoners in
minder dan een eeuw tijd toe tot
een recordaantal van 731.000
begin jaren ‘60. Tussen 1965 en
1984 daalde het aantal inwoners
tot 555.000, een aantal dat halverwege de jaren '20 ook al was
bereikt. Deze daling werd vooral
veroorzaakt door de suburbanisatie: de trek van stedelingen
naar nieuwe woongebieden en
groeikernen als Capelle aan den
IJssel en Spijkenisse.
In diezelfde periode daalde ook
het gemiddeld aantal kinderen
per gezin fors.
Migratie naar
Rotterdam
Rotterdammers
in Nederland geboren:
56%
722.718
637.165
598.621
1937
1927
18 tot 65
in Rotterdam
geboren
65-plus
in Rotterdam
geboren
572.652
487.077
1917
1907
286.104
1897
190.545
1887
1877
74%
< 18 jaar
in Rotterdam
geboren
136.230
390.364
Rotterdammers
562.991
Bevolkingsontwikkeling
Zin om te verhuizen joh nog
twee weekjes en dan begint
mijn studentenleventje in
Rotterdam
Al eeuwenlang vestigen mensen
uit binnen- en buitenland zich in
Rotterdam. De stedelijke bevolking
groeit door de trek van platteland
naar stad, de komst van vluchtelingen en handelscontacten:
Rond 1880: groei Rotterdam en haven,
arbeiders van platteland Brabant,
Zuid-Holland en Zeeland.
Eerste Wereldoorlog: Belgische
vluchtelingen en Russische
krijgsgevangenen
Interbellum (1918-1940):
Italianen, Chinezen en Joden
Na Tweede Wereldoorlog, OostEuropese politieke vluchtelingen
en mensen uit Nederlands-Indië
Jaren ’50 en ’60: arbeidsmigranten
uit Joegoslavië, Griekenland, Italië
en Spanje, gevolgd door Turkse en
Marokkaanse gastarbeiders en Kaapverdische zeelieden, en (voormalig) rijksgenoten uit Suriname en de Antillen
2005-heden: toetreding Middenen Oost-Europese landen tot
de EU, Polen, Bulgaren, Roemenen
Verder: nieuwe migranten door
gezinshereniging en als gevolg van
politieke situatie in landen als Iran,
Somalië en Afghanistan
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
Kaapverdische
Rotterdammers
15 duizend
Kaapverdianen
71%
Rotterdam is uniek in
Nederland voor wat betreft het
aandeel Kaapverdianen. Van alle
Kaapverdianen in Nederland
woont 71 procent in Rotterdam.
in rotterdam
Dat is na Lissabon de grootste
Kaapverdische gemeenschap
binnen Europa. Ook in de Verenigde
Zomer
carnaval
ofwel Rotterdam Unlimited,
Staten zijn enkele steden (met name
Boston) met een relatief grote
Kaapverdische gemeenschap.
Net als in Rotterdam is de aanwezigheid van havens de reden dat
de Kaapverdianen zich vestigden
in deze steden.
is geïnspireerd op het carnaval
van Latijns-Amerika en Kaapverdië
en trekt ieder jaar honderdduizenden bezoekers van allerlei
verschillende nationaliteiten.
Hoeveel procent
per bevolkingsgroep
in Nederland woont
er in Rotterdam
1.800
KILOCALORIEËN
71%
Spreiding van
Kaapverdianen
in Rotterdam
5.800
Delfshaven
Kaapverdianen
KAPSALON
De bedenker van het typisch
16%
Rotterdamse gerecht Kapsalon is
15%
Feijenoord
een Kaapverdische kapper, Nathaniël
Gomes, in Rotterdam. Hij liet zijn lunch
1.600
Antillianen
Surinamers
CHARLOIS
samenstellen uit zijn favoriete
ingrediënten en zo ontstond het gerecht
Kapsalon. Dit calorierijke gerecht is
inmiddels internationaal bekend.
10 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
12%
11%
Turken
Marokkanen
1.400
1.300
NOORD
Celina Fortes
Rotterdam: het tiende
eiland van Kaapverdië
Rotterdam heeft de grootste
Kaapverdische gemeenschap van
Nederland, zo’n vijftienduizend
mensen. Celina Fortes (op de foto
met haar ouders) vertelt hoe dat
zo gekomen is en wat het betekent
voor de stad en de mensen.
'Veel Kaapverdianen zien Rotterdam
als het tiende bewoonde eiland van
Kaapverdië, zo thuis voelt het.’
‘Rotterdam wordt wel het ‘grootste epicentrum van Kaapverdische muziek buiten
Kaapverdië’ genoemd. Tegenwoordig kun
je op het conservatorium zelfs workshops
in Cabo Verde muziek volgen.’
‘Kaapverdisch eten wordt veel gecombineerd met Portugees en Braziliaans eten,
en tegenwoordig wordt het ook vaak verkocht bij de Surinaamse en Hindoestaanse
toko’s. Wat dat betreft is Rotterdam écht
een fusion, net als de Kaapverdische
gemeenschap zelf.’
SoumSoum
@Soummm
Oh rotterdam wat hou ik
toch van je! Ouderwetse
gezelligheid #zomercarnaval
#rotterdam
ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG
NAAR INHOUDSOPGAVE 11
Speelstad
5.800
Ravottuh
speeltoestellen
Met bewoners worden plekken gevonden in de wijk waar
kinderen avontuurlijk kunnen spelen in een groene omgeving.
De bewoners helpen mee met het ontwerpen en realiseren van de
plekken. Door de stad ontstaan daardoor groene speelplekken.
Er zijn nu twee locaties: Donkersingel in Schiebroek
en Lieven de Keystraat in Prins Alexander
Annie Verdoold
‘Een kind is de toekomst’
Wie tegenwoordig door Spangen
fietst, ziet een redelijk nette wijk met
genoeg groen en speelruimte voor
kinderen. Maar dat is niet altijd zo
geweest. Zo’n vijfentwintig jaar
geleden maakten drugsdealers hier
de dienst uit. Annie Verdoold vertelt
over de ontwikkelingen.
‘Toen mijn jongste kinderen klein waren,
vonden ze regelmatig een heroïnespuit
op straat. Ze speelden ‘junkie en dealer’
in plaats van ‘cowboy en indiaan’.’
59
Speelruimte
Katendrecht
Plattegrond
afmaken
speeltuinen
Speelruimte
vanaf 1.000 m2
Peter Ouwendijk
@pouwendijk
Mooie speeltuin dakpark
trots op Rotterdam
‘Nu is het hier prettig wonen voor een
gezin met kinderen. Het is netjes en groen,
er zijn pleintjes en er is genoeg ruimte
om een balletje te trappen. Er zíjn
ook veel kinderen door de grote,
allochtone gezinnen. Die spelen
allemaal met elkaar buiten.’
‘Al het sociaal-culturele werk is wegbezuinigd. Terwijl je dat werk niet aan
vrijwilligers kunt overlaten, want er zijn
– terecht – strenge regels voor het
werken met kinderen.’
22
duimdrop locaties
12 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
Duimdrop is het
uitlenen van
speelgoed aan
kinderen om de
pleinen veilig en
gezellig te maken.
61
TOS locaties
Thuis Op Straat
organiseert
activiteiten voor
de jeugd en betrekt
daar actief buurtbewoners bij.
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
Burgerinitiatieven
Burgerinitiatieven
Een burgerinitiatief is een voorstel van
burgers dat op de agenda komt van de
gemeenteraad. In Rotterdam is het
aantal burgerinitiatieven het grootst
in de gebieden Feijenoord, Delfshaven
en Centrum. Dat blijkt uit onderzoek
van Wim Schinkels (2010).
In actie!
schoon
& gezellig
Waarom hebben juist deze drie gebieden
veel burgerinitiatieven? Volgens professor
Justus Uitermark is dat terug te voeren
op het buurtactivisme in deze wijken in
de jaren ’70 en ’80. Daardoor zijn hechte
netwerken ontstaan van bewonersorganisaties, migrantenorganisaties,
speelverenigingen, sportclubs, jongerenwerk en straatgroepen. Deze netwerken
vormen een vruchtbare voedingsbodem
voor burgerinitiatieven. Via de netwerken
kunnen vrijwilligers worden geworven om
mee te helpen aan de initiatieven en kan
een groot publiek worden bereikt.
Het Opzoomeren ontstond in 1989,
48%
toen bewoners van de Opzoomerstraat in het Nieuwe Westen
besloten om zelf hun straat schoon
en gezellig te maken. Deze actie
kreeg bekendheid via de media en
werd al snel door bewoners van
van alle Rotterdammers van
13 t/m 75 jaar heeft in 2013
vrijwilligerswerk gedaan
andere straten overgenomen.
Inmiddels is Opzoomeren een begrip
in Rotterdam. Het wordt ondersteund
door de stichting Opzoomer Mee, die
bewoners helpt met het organiseren
van verschillende soorten straat-
Ruim
100.000
activiteiten. Straatfeesten zijn hierbij
het populairst. In 2013 werden met
hulp van de stichting Opzoomer Mee
in 1.430 Rotterdamse straten feesten
Percentage mantelzorgers,
van de volwassen Rotterdammers:
tienduizenden Rotterdammers
Maarten Wijnen
aan meededen.
@MaartenWijnen
Nu tas inpakken want vanaf
morgen een week lang als
vrijwilliger aan de slag
@EUGames2014 in Rotterdam. #zinin #eugames2014
09
06
20
04
1.750
2011
2013
Mantelzorg is de hulp bij het dagelijks
functioneren, die vrijwillig en onbetaald
wordt verleend aan personen uit het
(eigen) sociale netwerk.
Het kinderkledingruilsysteem is opgezet door
Corrie Hagenaars uit Ommoord. Ouders kunnen via Corrie kleding van hun kinderen met
Aantal Opzoomerstraten per jaar
2.000
17% 20%
Kinderkleding
ruilsysteem
en andere acties gehouden, waar
Rotterdammers hebben
het afgelopen jaar
mantelzorg verleend
03
20
1.500
20
5
0
20
08
20
20
10
20
07
20
1
1
20
12
20
13
20
€1
0,
50
DoorDeWijks
Het initiatief DoorDeWijks van de Rotterdamse
elkaar ruilen. Veel tweedehands kinderkleding
Suzanne Rietveld zorgt voor betaalbare
is nog goed, maar past niet meer. Door kleding
hulp in de wijk. Rotterdammers kunnen zich
te ruilen krijgen ouders goede kleding voor hun
inschrijven om voor € 10,50 per uur werk te
kinderen, zonder daarvoor te betalen. Daarom
verrichten voor medebewoners. Dat kan
is het ruilsysteem vooral aantrekkelijk voor
bijvoorbeeld huishoudelijk werk zijn, bood-
ouders met een krappe beurs. Maar het
schappen doen, de tuin bijhouden,
recyclen van de kleding draagt ook bij aan het
de administratie ordenen of meegaan
milieu. Inmiddels hebben al zo’n tweehonderd
naar een winkel of het theater.
gezinnen gebruik gemaakt van het ruilsysteem.
DoorDeWijks helpt mensen die hulp nodig
hebben, maar niet op vrijwilligerswerk kunnen
1.250
2
1.000
750
500
250
20
0
00 2
00
01 2
rekenen en geen professionele hulp vergoed
krijgen. Dankzij DoorDeWijks zijn zij goedkoper
uit dan wanneer ze zelf professionele hulp
moeten inkopen. Tegelijkertijd levert
DoorDeWijks werkgelegenheid op in tijden
waarin veel Rotterdammers zoeken
naar een baan.
0
14 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
Cultuurstad
V2_
centrum voor kunst en (media)technologie,
staat internationaal hoog aangeschreven.
Door creatie van kunst op het raakvlak van
kunst, technologie en samenleving komt
deze op een nieuwe manier in de schijnwerpers te staan. Het platform V2_
is wereldwijd actief door inbreng van
kunstenaars, wetenschappers en technici
uit landen over de hele wereld.
22
In 2013 telt de Stichting
Kunstzinnige Vorming Rotterdam (SKVR)
grote (twee-)jaarlijkse
evenementen
3,7 miljoen bezoekers
De bezoekers zijn voor 65 procent afkomstig
uit de regio, 30 procent uit de rest van Nederland
en 5 procent van buiten Nederland.
190 miljoen
wordt er uitgegeven door de bezoekers in Rotterdam
Fernanda dos Reis
@f_dosreis
91.380 deelnemers
4.929 uitvoeringen
447
producties Hofpleintheater
In het seizoen 2012-2013 zijn er door
het Hofpleintheater in Rotterdam
447 producties opgevoerd met bijna
65 duizend bezoekers. Het aantal
leerlingen op de theaterschool is 3.574
MAG HET
LICHT AAN?
Rotterdamse lichtkunstenaars
veroveren de wereld.
Een oogverblindende top 6:
1. Rudolf Theunissen, Broken Light (Atjehstraat)
2. Giny Vos, Light Gig (Lantaren/Venster)
3. Daan Roosegaarde, Dune (De Esch)
4. Han Hoogerbrugge, Dow Jones II,
(Hotel Atlanta Rotterdam)
5.VollaersZwart, Stars (Nationale Nederlanden)
6.RNul, Urban Light Guide (Schielandshuis)
De 3 dagen zitten er weer
op. Bedankt North Sea Jazz
voor weer een geweldige
line up#NSJ14
365 dagen
uit de kunst
Filmfestival Rotterdam
2014
bezoekers uit 55 landen
FILMS UIT 86 LANDEN
16 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
Circus Rotjeknor
300 artiesten
in de leeftijd van 6 t/m 24
20.000 betrokken jongeren
Sinds 2012 verschijnt jaarlijks de Grote
Rotterdamse Kunstkalender. Op fiks formaat (29,7 x 34 cm, bijna drie kilo zwaar)
toont deze kalender elke dag het werk van
een hedendaagse Rotterdamse kunstenaar. Deze bijzondere kunstkalender biedt
een podium aan 365 gerenommeerde en
aanstormende Rotterdamse kunstenaars,
designers, grafisch vormgevers, modeontwerpers, fotografen en architecten.
Door zijn afwijkende maat en eigentijdse
inhoud is de kalender inmiddels een
musthave-van-jewelste.
De werken die in de kalender zijn
opgenomen, zijn door een onafhankelijke
deskundige redactie geselecteerd. De
Grote Rotterdamse Kunstkalender is een
idee van de Rotterdamse Rineke Kraaij, en
inmiddels ook in Haagse en Amsterdamse
edities verschenen.
ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG
NAAR INHOUDSOPGAVE 17
2009
2010 2011
2012
37%
36%
33%
32%
Hoeveel procent van de
voorgezet onderwijs leerlingen
zit op het havo/vwo?
33%
Lerende stad
2013
Eerste
Nobelprijs
voor
Scheikunde
in 1901
de Rotterdammer
Jacobus Henricus
(Henry) van ‘t Hoff
Het Peutercollege biedt kinderen al
heel jong de kans om hun talenten te
ontwikkelen, zodat ze zonder achterstand aan de basisschool kunnen
beginnen. Directeur Lativa El Ouali
legt uit waarom dat zo belangrijk is.
Eerste
Nobelprijs
voor
Economie
1969
‘In de twee jaar dat een kind op het
Peutercollege zit, maakt niet alleen
het kind, maar ook het hele gezin
een ontwikkeling door.’
studenten aan de Erasmus
Universiteit Rotterdam
13%
van alle
studenten
komt uit het
buitenland
Lativa El Ouali van
het Peutercollege
‘It takes a village
to raise a child’
19.800
53%
207
zelfstandige basisscholen in Rotterdam
Gert-Jaap Hoekman
@gjhoekman
Zat in vliegtuig naast Chinees
meisje. Ze ging een jaar
studeren in R’dam en was
al Nederlands aan het leren
dankzij NU.nl.
Welkom in
Rotterdam
van de studenten
woont in Rotterdam
‘Taal leren doe je niet uit een boekje
tussen vier muren. Daarvoor moet
je de wijde wereld in.’
‘Omdat de vraag veel groter is dan het
aanbod, moeten we streng selecteren.
We willen de kinderen aannemen met
het grootste risico op een
onderwijsachterstand.’
18 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
Jan Tinbergen
Hoogleraar Nederlandse
Economische Hogeschool
te Rotterdam
34.450
hbo-studenten
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
ZUID
Het Zuiderpark
215 hectare
6 tot 10 uur
extra les
studenten van de Hogeschool
Rotterdam zijn in het schooljaar
2013-2014 mentor geweest van
een kind of jongere op Zuid.
48%
jongeren met een startkwalificatie
(18 t/m 22 jaar) in 2013
(in geheel Rotterdam is dit 58 procent)
@barrdam
Wat is #katendrecht #010
toch leuk geworden! Heerlijk
gegeten aan #deliplein
#debaasvanhetvlees.
op basisscholen op Zuid
Het grootste stadspark van Nederland
werd in 1951 ontworpen. Het park is
onderdeel van het grootste aaneengesloten groengebied in Rotterdam.
100
barbara hoogsteden
David Zee
Eigen woningbezit:
Nieuwe
restaurants,
cafés en
winkels op
de Kaap
Rondom het Deliplein zijn er rond
de zomer nieuwe restaurants
geopend. Je kunt er nu
bijvoorbeeld terecht voor een
restaurant met Parijse keuken,
bij de vleeskantine van
sterrenkok Mario de Ridder,
in het winkelcafé met ambachtelijke producten, in het vislokaal
en de kookstudio
29%
35%
Rotterdam-Zuid
Heel Rotterdam
Gemiddelde
leeftijd van de
bevolking
38 39
jaar jaar
‘Wij hadden een zwarte
school avant la lettre’
In 1904 trekt de kleine Che Chai
van zijn geboortedorp in China
naar Shanghai. Hij monstert aan
als zeeman en trekt de hele wereld
rond. Uiteindelijk blijft hij hangen
op Katendrecht, waar hij samen met
Neel Kraaijeveld zes kinderen krijgt.
Honderdtien jaar later vertelt zijn
kleinzoon, David Zee, over
‘China op de Kaap’.
‘Vanaf het begin waren er veel gemengde
huwelijken, vooral tussen Chinese mannen en Nederlandse vrouwen. Toen mijn
moeder, Gerda Timmers, mijn vader thuis
voorstelde, vroegen haar ouders alleen:
‘Ben je gelukkig?’’
‘Maar in de jaren ‘70 kwam er steeds meer
raamprostitutie, met Haagse pooiers. De
bewoners wilden dat niet, dat de kinderen
alles konden zien en zo. Maar de gemeente weigerde aanvankelijk er wat aan
te doen. Later hebben ze het juist in één
keer helemaal stopgezet. Daardoor ging
de prostitutie uitzwermen over de stad.’
Rotterdam-Zuid Heel Rotterdam
Heel Nederland: 41 jaar
‘Inmiddels is het mooi opgeknapt. (…)
Maar de oude bewoners zien het met
argusogen aan. Die zien die nieuwe
bewoners komen en denken ‘daar heb je
weer zo’n muts met een bakfiets, wat een
arty-farty gedoe joh’.’
Verhalenhuis Rotterdam
In Belvédère, verhalenhuis Rotterdam, worden verhalen
gepresenteerd in de vorm van (foto)tentoonstellingen, (luister)
voorstellingen, (stads)ontdekkingstochten, inspiratieprogramma’s, publicaties, evenementen én eet- en
ontmoetprogramma’s zoals de Volkskeuken. Mensen kunnen
hier het persoonlijke verhaal over de stad kwijt. Belvédère,
in de vorige eeuw onder andere een worstelarena en
een café-restaurant, is te vinden op Katendrecht.
20 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG
NAAR INHOUDSOPGAVE 21
Wonen in
rotterdam
Woontevredenheid 2012
MARKTHAL
Als eerste stad in Nederland
beschikt Rotterdam over een
overdekte marktvloer.
MJ vd Slikke
@mjslikke
Een echte vrije dag genomen
vandaag. Geen mail, geen
telefoon. Naar de #markt op
#Blaak geweest. Met volle
tassen terug. #groente #fruit
100 kramen
met verse producten
Klushuizen
Sinds 2005 worden in Rotterdam
klushuizen aangeboden. In buurten
met veel verloederde panden kunnen
mensen voor bijna niets een bouwvallige woning kopen. In ruil hiervoor
zijn de kopers verplicht om het huis
op te knappen en erin te gaan wonen.
Door de aanpak van klushuizen
verbetert de leefbaarheid in de wijk,
zonder dat er gemeenschapsgeld
hoeft te worden besteed aan sloop,
renovatie of nieuwbouw. De eerste
klushuizen zijn in 2005 aangeboden
in de buurt Spangen. Inmiddels zijn
al meer dan 500 klushuizen in Rotterdam gerenoveerd en samengevoegd
tot 240 vernieuwde woningen. Sinds
2013 worden ook maatschappelijke
panden zoals schoolgebouwen als
kluspand aangeboden.
240
vernieuwde
woningen
86%
van de Rotterdammers is tevreden
over de huidige woonsituatie
Eigen woningbezit:
8 restaurants
228
appartementen
20%
35%
1995
2014
TOP10
In de top tien grootste weekmarkten
van Nederland staan drie
Rotterdamse markten:
Binnenrotteplein (465 kramen) op
de tweede plek, Afrikaanderplein
(308 kramen) op de vierde plek en
Visserijplein (186 kramen) op de
negende plek. Rotterdam is de enige
stad met drie grote weekmarkten
in de top tien.
22 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
15 foodshops
1.200
parkeerplaatsen
11.000m2
kunstwerk, de Horn of Plenty,
bedekt de complete binnengevel van
de Markthal en wordt aangemerkt als
het grootste kunstwerk ter wereld.
Dat Rotterdam door de New York
Times op de 10e plek is gezet van
de lijst bezienswaardige steden,
komt óók door de Markthal.
Tuindorper
Ellen Dijkgraaf
‘Een echte Tuindorper
verhuist niet’
Ellen Dijkgraaf is een geboren en
getogen Vreewijker. Zij vertelt wat er
zo bijzonder is aan het tuindorp en
waarom ze er nooit meer weg wil.
‘Vreewijk gaat al bijna honderd jaar terug
in de tijd dus het is inmiddels ook echt een
plek met geschiedenis. En dat voel je.’
Na haar trouwen in 1964 kon ze geen
eigen huis in Vreewijk krijgen en moest ze
noodgedwongen elders in de stad wonen.
‘De heimwee naar Vreewijk bleek te sterk
want vijf jaar later was ik weer terug.’
‘Een echte Tuindorper wordt hier
geboren, gaat hier dood en is heel
erg aan zijn wijk gehecht.’
ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG
NAAR INHOUDSOPGAVE 23
‘Eigenlijk hoeven we
nergens naar toe’
Sinds een klein jaar woont het
echtpaar Jongeleen in De Rotterdam.
En nu al weten ze het zeker:
ze willen er nooit meer weg.
‘We waren verknocht geraakt aan het
uitzicht en het wonen op De Kaap.
Daarom tekenden we als allereersten
op 25 november 2012 het huurcontract
voor een flat in De Rotterdam.’
‘We kunnen het hier allemaal
volgen vanuit onze luie stoel.’
‘Een ander pluspunt is dat het hier
zo lekker veilig is. Dat is vooral voor
ouderen een enorm voordeel.’
ETEN in
rotterdam
700
MA
@JoelFerdinandus
Michelin sterren service
op het #dakpark #rotterdam
#marconiplein
DE IN
CHINA
Het deel van Rotterdam dat bekend staat
als Chinatown dankt zijn naam aan de vele
Chinese ondernemers die gezichtsbepalend zijn voor de entree van de winkelstraat aan het Kruisplein. Maar Chinatown
is meer dan Chinese restaurants, supermarkten en speciaalzaken. Het multiculturele gebied vormt een ware smeltkroes.
Wie op zoek is naar exotische producten
wordt hier op zijn wenken bediend.
met 48
verschillende
keukens
RotterdamseKost
In september 2014 is de tweede editie
van het festival RotterdamseKost
georganiseerd. Bezoekers hebben op het
festivalterrein in het park bij de Euromast
genoten van écht Rotterdams vertier op
culinair, cultureel en muzikaal vlak.
Michelinsterren
restaurants
Ten opzichte van 2013 zijn
er in 2014 in Rotterdam twee
restaurants gestegen naar
een tweesterren restaurant
en één naar één ster.
24 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
MJoël Ferdinandus
restaurants in Rotterdam
DE IN
Echtpaar Jongeleen
MA
Wonen in
rotterdam
Marokko in Rotterdam
Eenmaal per jaar verandert het Museumpark in Djemaa el Fna-Eetplein Rotterdam,
naar het bekende eetplein in Marokko.
Verschillende eetculturen die Rotterdam te
bieden heeft komen langs: van couscous,
sfenj en gringo tot tajine, bestilla, msemen
en muntthee en van bagrir en barbecue
tot chwa. In augustus 2014 waren er ruim
15.000 bezoekers.
TOP 10
restaurants met tuinen
waar je lekker kunt eten,
volgens de website
www.buikvanrotterdam.nl
1. Floor
2. De Harmonie
3. In Den Rustwat
4. Divoza
5. Quartier Du Port
6. Look
7. Dizzy
8. La Stanza
9. De Tuin van
de Vier Windstreken
10. Boudewijn
en de vijf ‘lekkerste
buurtjes’ van
Rotterdam volgens
www.buikvanrotterdam.nl
1. Het Oude Noorden
2. Deliplein
3. Pannekoekstraat
4. Witte de Withstraat e.o
5. Het Oude Westen
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
ETEn in
rotterdam
Wat is veganisme?
Veganisten zijn tegen de exploitatie
van dieren en dierenleed en
gebruiken geen dierlijke producten.
Ze eten geen vlees, zuivel, eieren,
honing of producten waar deze
dierlijke producten in verwerkt zitten.
Ze gebruiken en dragen ook geen verzorgingsproducten, kleding of
andere materialen waar dierlijke
producten in zijn verwerkt,
of die op dieren zijn getest.
Ron en Marie-Claire
Hirt van Kaat Mossel
‘Even Katen is een
werkwoord in die kringen’
Brasserie Kaat Mossel is al
jaren een begrip in Rotterdam
en heeft een schare trouwe fans.
Eigenaren Ron en Marie-Claire
Hirt vertellen waarom.
‘We werken hard aan ons netwerk.
We willen onze vaste klanten behouden,
maar investeren ook om een jonger
publiek aan te spreken.’
‘We hebben geprobeerd juist in sombere
tijden er een feestje van te maken. Als je
wilt, is er altijd wel iets te vieren.’
‘Ook is Kaat Mossel nog steeds een
geliefde pleisterplaats voor havenbaronnen. ‘Even Katen’ is zelfs een werkwoord geworden in die kringen.
¸
Pinar Coskun
van Gare du Nord
‘We hebben het tij mee’
Veganistisch restaurant Gare du
Nord is een nieuwkomer in het
Rotterdamse horecalandschap.
Sinds april dit jaar is het restaurant,
gevestigd in een oude Duitse
treinwagon in de Agniesebuurt,
open. Medeinitiatiefneemster
¸
en coördinator Pinar Coskun
vertelt erover (op de foto met
compagnon Hans Kervezee).
‘Vroeger was veganisme nogal een
geitenwollensokkending. Maar we
merken dat dat aan het veranderen is.’
‘We koken 100 procent plantaardig,
100 procent biologisch en 100 procent
zonder suiker.’
‘Eigenlijk zien we hier twee soorten
mensen. De trendvolgers, die het leuk
vinden om nieuwe dingen uit te
proberen, en de bewuste eters.’
26 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG
NAAR INHOUDSOPGAVE 27
De vier hoogste gebouwen van
Nederland staan in Rotterdam
Rotterdam heeft 19 gebouwen hoger dan
100 meter. In heel Nederland zijn dat er 45.
John Buijsman,
acteur, muzikant
en theatermaker
20 procent van alle Rotterdammers
vindt het Centraal Station
het mooiste gebouw.
New Orleans
158 meter
165 meter
Maastoren
Delftse poort
151 meter
‘Als Rotterdammer zie
je dingen anders
dan bezoekers’
John Buijsman is acteur, muzikant,
theatermaker en vooral ook
Rotterdammer. En net zoals de
meeste Rotterdammers heeft hij een
uitgesproken mening over wat mooi
en lelijk is in Rotterdam.
De Rotterdam
149 meter
Veranderend
aantrekkelijk
Rotterdam
‘Zo vind ik de Luchtsingel verschrikkelijk.
Ik vraag me steeds af wanneer de houten
bekisting verwijderd wordt en het beton
tevoorschijn komt.’
‘Behalve voor de architectuur kun
je tegenwoordig ook voor restaurants
naar Rotterdam komen. Dat is wel
eens anders geweest.’
‘Als ik mensen van buiten Rotterdam laat
zien, dan neem ik ze mee op de Spido
richting Pernis. Vooral als het donker is,
dan waan je je in een soort Manhattan.’
14 procent van alle Rotterdammers
vindt de Erasmusburg het mooist,
een goede tweede!
5% 10%
van de
Rotterdammers
vindt De Rotterdam
het mooist
De Rotterdam
won de prestigieuze
internationale
prijs voor:
‘Best tall building
in Europe’
van de
Rotterdammers
vindt dit gebouw
juist het lelijkst
Kees Szarzynski
@Kees_Szarzynski
fascinerend gebouw, nieuw
Centraal Station Rotterdam!
Pathé Schouwburgplein wordt het
vaakst spontaan genoemd
als lelijkste gebouw.
28 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG
NAAR INHOUDSOPGAVE 29
Veranderende
skyline van
Rotterdam
Veranderende
skyline van
Rotterdam
92%
van de Rotterdammers is
het eens met de stelling:
Rotterdam heeft
een prachtige skyline
30 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
Swan Market:
Ondernemende
stad
5.000 tot
Aantal zzp’ers
250 tot 300
kramen
4176
5728
8280
10482
10158
2003
2006
2009
2011
2013
Social
Impact Bond
Bij een Social Impact Bond wordt door
particulieren geld geïnvesteerd in een maatschappelijk
probleem dat de overheid veel geld kost.
Joost Prins en
Tjeerd Hendriks,
ondernemers
‘We brengen zoveel mogelijk
kruisbestuivingen tot stand tussen
creatieven en producenten.’
‘Voor zover we weten is dit wereldwijd
een uniek concept. Er is geen andere stad
waar op deze schaal hetzelfde gebeurt.’
‘We willen de showroom van
Rotterdam zijn. Wereldwijd.’
32 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
Christel Wiskerke
@_christel_
Mooi dagje Swan Market
R'dam gehad, met veel zon,
muziek, eten en kleine
ondernemers met hun
toffe producten, zoals
www.bloom-yourmessage.nl
Vanwege het grote succes is Swan
Market verhuisd van het Oude Noorden
naar het Museumpark. De markt staat
daar nu iedere maand met 250 tot
300 kramen en vijf- tot zesduizend
bezoekers. De markt dient als platform
voor opkomende ontwerpers,
kunstenaars en andere creatievelingen
en kleine ondernemers. Het succes
van Swan Market is inmiddels ook
overgewaaid naar steden als Den Haag,
Dordrecht en Antwerpen.
€
Civic Economy
GROOS: de showroom
van Rotterdamse trots
GROOS is een Rotterdams warenhuis
met enkel en alleen Rotterdamse
waar. Alle producten uit Rotterdam
waar we trots op mogen zijn, zijn er
samengebracht onder één dak en
worden gepromoot bij een breed
publiek. Ondernemers Prins en
Hendriks vertellen erover.
Sinds enkele jaren kent Rotterdam een
bijzondere nieuwe markt. Swan Market is
een hippe lifestyle markt met een divers
creatief aanbod van handgemaakte
sieraden, accessoires, mode, vintage,
betaalbare kunst, interieurartikelen,
biologische lekkernijen en live muziek.
6.000
bezoekers
€680.000
Geïnvesteerd door ABN AMRO en maatschappelijk
investeerder Start Foundation in de Buzinezzclub
hierdoor kunnen 80 werkloze
jongeren per jaar zonder
startkwalificatie begeleid
worden naar werk
en/of opleiding
Is er succes en de jongeren zijn uit het
uitkeringstraject, dan wordt de investering
terugbetaald met rendement.
Civic Economy omvat maatschappelijk
ondernemerschap, innovatie en de inzet
van lokaal sociaal kapitaal en netwerken.
Voorbeelden hiervan zijn:
Crowdfunding, waarbij geld wordt verzameld onder burgers en bedrijven zodat
een initiatief kan worden gerealiseerd.
De Zuiderling, een alternatief betaalmiddel op Zuid. Bij inzet van een half uur
eigen talent ten behoeve van een ander,
verdien je één Zuiderling.
Raaf op Zuid, waar een creatieve werkplaats, een podium met een afwisselend
programma en een huiselijk dinercafé
worden gemixt. Daarbij dient Raaf ook
als leerwerkplaats.
Granny's Finest, waar jonge ontwerpers
aan het vakmanschap van 'grannies' worden gekoppeld. De gebreide producten
worden via internet te koop aangeboden.
Prostitutie
Anno 2014 kent Rotterdam nauwelijks
straatprostitutie. Naar schatting
zijn er 300 prostituees actief in
bedrijven met een vergunning. Over
illegale bedrijven en thuisprostituees
ontbreken betrouwbare cijfers.
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
Van a naar b
800
80.000
Aantal passerende
motorvoertuigen per
gemiddelde werkdag
Aantal fietsers Erasmusbrug per werkdag
in- en uitstappers
per werkdag op
Rotterdam Centraal
Van Brienenoordbrug
2003:
5814
2004:
6454
2005:
6955
2006:
6790
2007:
6905
2008:
7104
2009:
8305
2010:
8462
2011:
9442
2012:
9299
2007:
3749
2008:
3868
2009:
4235
2010:
4142
2011:
4581
2012:
4817
225.000
Aantal fietsers Maastunnel per werkdag
De gemeente Rotterdam beheert bijna 800
bruggen. De meeste zijn fiets- en voetgangersbruggen kleiner dan 15 meter.
Bekende Rotterdamse bruggen zijn de
Beneluxtunnel
Erasmusbrug, de Willemsbrug, de Van
Brienenoordbrug en De Hef. De Erasmusbrug behoort, samen met onder andere de
Euromast, Hotel New York en de Kubuswoningen, tot de populairste plekken in
Rotterdam om foto’s van(af) te nemen.
Watertaxi
128.000
2003:
2779
2004:
2975
2005:
3558
2006:
3700
De snelle, zwart-gele watertaxi
(klassieke Hotel New York bootjes) heeft
zo’n 50 aanlegplaatsen in Rotterdam en
omstreken. Je vaart in 40 minuten van
de molens van Kinderdijk naar de haven
van Spijkenisse. Watertaxi Rotterdam
vervoert meer dan 300.000 reizigers per
Maastunnel
57.000
jaar en verzorgt ook een veerdienst van
Veerhaven en Leuvehaven naar Hotel
New York en terug.
Erasmusbrug
Firefly
@mailingstorm
Fiets- en voetgangers
Maastunnel
Bij elke oever vier steile
roltrappen, 17 meter diep
met monumentale houten
bekisting van de wanden
Die #watertaxi is toch de max
in #Rotterdam #adrenaline
32.000
‘Het gaat om de uitstraling
van je binnenstad’
Vraag Jan Laverman, voorzitter
Fietsersbond Rotterdam, naar
bijzondere fietsplekken en hij wordt
onmiddellijk enthousiast.
Willemsbrug
13.000
Maastunnel
De Maastunnel is de oudste tunnel van Nederland.
De tunnel werd geopend in februari 1942 en was meteen
een succes. Een elektrisch drempelapparaat telde in de
eerste jaren al zo’n 1.400 passerende auto’s per etmaal.
De laatste jaren rijden dagelijks 55.000 tot 60.000
motorvoertuigen door de Maastunnel. De Maastunnel
wordt ook gebruikt door fietsers en voetgangers.
34 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
Jan Laverman,
voorzitter Fietsersbond
Rotterdam
‘Het Maastunneltracé bij het Droogleever
Fortuynplein, een ongelijkvloerse kruising
uit het midden van de oorlog. Dat is zó
bijzonder, daar komen nog steeds
buitenlanders naar kijken.'
‘De detailhandel heeft juist profijt van een autoluwe omgeving, dat is aangetoond. Het gaat
vooral om de uitstraling van je binnenstad.’
‘We kunnen het fietsverkeer in Rotterdam
verbeteren. Elke inwoner heeft daar
wat aan. De stad wordt gezonder én
het is goedkoper.’
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
Havenstad
Niet veel havens kunnen hem ontvangen,
het grootste containerschip ter wereld,
de Rotterdamse haven uiteraard wel.
Jaarlijks
30.000
breed
59
binnenkomende zeeschepen
Rotterdam is nog
steeds onbetwist Europa’s
grootste haven
Wereldwijd is alleen een aantal havens
in China en één in Singapore groter.
20.000.000 m
specie baggeren
drugsvangSten
10.000 kilo
drugs onderschept
bijna allemaal cocaïne
36 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
1 voetbalveld =
100 meter lang
De haven levert aan toegevoegde waarde
€13 miljard
kademuur in de haven
113
ruimte voor
18.270 containers
399 meter lang
3
70,5 km
IN 2013
meter
1.500 km
pijpleidingen
Lieke van Wilpen
@liekevanwilpen
Mooi rondje Rotterdamse
haven gedaan. Ik word steeds
meer verliefd op deze stad!
Geschiedenis
van de haven
Eind dertiende eeuw ontstond Rotterdam
op de plek waar het riviertje de Rotte
uitmondde in de Nieuwe Maas. Toen
Rotterdam in 1340 haar stadsrechten
kreeg, telde de bevolking ongeveer
tweeduizend zielen. Dankzij de goede
waterverbindingen met het achterland
kon Rotterdam zich als handelsstad
snel ontwikkelen.
In de negentiende eeuw begon
Rotterdam ook de zuidoever te bebouwen
met fabrieken en scheepswerven. Het
eiland Feijenoord werd in die tijd belangrijk. Aan het einde van diezelfde eeuw
werd de Nieuwe Waterweg gegraven
om de verbinding met zee te verbeteren.
Dankzij het groeiend aantal schepen dat
in Rotterdam waren kwam lossen, moesten er steeds meer havens
bijkomen; denk aan de Rijn-, Maas-, en
Waalhaven. Deze havens zijn tot in het
begin van de twintigste eeuw gebouwd.
Na die tijd ontwikkelde de Rotterdamse
haven en daarmee ook de industrie zich
steeds meer richting zee. Het Botlekgebied,
Eemhavengebied en Europoort
ontstonden. De meest recente uitbreiding
is de aanleg van Maasvlakte 2.
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
natuurstad
Jacq Schuurman Hess
@jsh38
185 duizend m2
Het Rotterdamse havengebied
herbergt een enorme
rijkdom aan natuur
Het Kralingse Bos was
vol damp, zon, hardlopers
en schapen
groene daken en gevels (medio 2014)
Boswachter
Henk Suurbach
en beheerder
John Verkerke
‘Soms lijkt het of de natuur
begrijpt wat je wil’
25.000
broedparen
’s Werelds grootste
kolonie mantelmeeuwen
Rotterdam is koploper in Nederland als
het om stadslandbouw gaat. Denk aan
tuinen, opgezet door buurtbewoners,
ondernemingen zoals de stadsboerderij
- met een eigen restaurant: Uit je eigen
stad - en sociale initiatieven zoals
Hotspot Hutspot, waar gekookt wordt
met kinderen. De doelstellingen
van de projecten kunnen sociaal,
economisch en ecologisch zijn.
Belangrijke thema’s zijn gezondheid,
participatie, luchtkwaliteit en waterberging. De gemeente heeft een
faciliterende rol. De Rotterdamse
stadslandbouwlobby Eetbaar
Rotterdam telde in 2014 zo’n honderd
stadslandbouwinitiatieven. Sinds 2013
heeft Rotterdam ook een heuse Food
Council, die de gemeente gevraagd
en ongevraagd adviseert.
John Verkerke (links op de foto) vertelt
trots: ‘Ruim vijftien jaar geleden gingen we
over van traditioneel naar ecologisch beheer. Daarmee laat je de natuurlijke soorten staan en geef je ruimte voor ontwikkeling. Dat is niet hetzelfde als de natuur zijn
gang laten gaan. Als we niet zouden
beheren, stonden hier alleen maar
esdoorns, distels en brandnetels.’
175.000
bomen in de openbare ruimte
Het Kleine Beereiland bij de Maasvlakte
herbergt een grote hoeveelheid zeehonden
38 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
8.755
bomen ouder dan 100 jaar
Veel Rotterdammers komen regelmatig in het Kralingse Bos, om te
barbecueën, te skaten of gewoon van
de zon te genieten. Maar lang niet
iedereen weet hoe bijzonder de
natuur er eigenlijk is. Ooit gehoord
van de Wolvenvallei, de vistrap en
de insectenvallei?
‘Die vissen hebben wij niet uitgezet, die
komen vanzelf. Bijvoorbeeld doordat er
wat visseneitjes aan een eendenpoot
blijven kleven. Als die via de eend in een
geschikte omgeving terechtkomen,
gaan ze zich ontwikkelen.’
De meest
voorkomende
soort is de linde
‘Uiteindelijk is de nieuwe manier van
beheren niet alleen goed voor de natuur,
maar ook voor alle Rotterdammers. Het
bos is mooier ingericht, de plas heeft
helderder water. Dat trekt meer bezoekers
en recreanten, en dat betekent weer
meer veiligheid.’
ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG
NAAR INHOUDSOPGAVE 39
40 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
‘Deze zomer hadden we de meeste
zelfopgeleide spelers op een WK,
allemaal door een kluppie uit Rotterdam.
Daar mag de stad trots op zijn.’
12%
1%
3%
9%
3%
7%
2%
11%
Niet-Westers
Niet-Westers
Niet-Westers
Niet-Westers
Niet-Westers
Vrouwen
Vrouwen
6%
9%
8%
14%
14%
7%
3%
Vrouwen
Onder de 55
0%
4%
Rotterdam ademt sport: van
WK BMX tot Studentenspelen,
geweldige zomer! #sportstad
2011 en 2013 waren succesvolle
jaren voor Rotterdamse topsporters. Zij behaalden in diverse
sporten tijdens een WK respectievelijk 8 en 6 gouden medailles.
In 2011 waren er 5 Rotterdammers
die goud haalden met de nationale
Honkbalploeg. In 2013 werden er
3 gouden medailles gewonnen in
het judo en 2 met roeien.
Onder de 25
@vdwaal
Feyenoord wint in 2014 voor
de vijfde keer op rij de Rinus
Michels Award voor beste
jeugdopleiding betaald voetbal.
De jeugdopleiding van Feyenoord
biedt plaats aan zo’n 220 jongens
van 7 tot 19 jaar. Ongeveer de helft
lukt het uiteindelijk om betaald
voetballer te worden.
2%
Wijnand van der Waal
‘Volgens mij is deze opleiding, deze
levensstijl, heel gezond. De kinderen
hebben veel lichaamsbeweging en ze
doen iets wat ze ontzettend leuk vinden.
Wij maken ze bewust van wat er komt
kijken bij optimaal presteren: voeding,
vochthuishouding, sociale media,
nachtrust.’
q
Feyenoord heeft de beste voetbalopleiding van alle
WK-landen. Tenminste, als je kijkt naar het aantal
spelers dat actief was tijdens het WK in Brazilië.
Dat blijkt uit een onderzoek van CIES Football
Observatory, een Zwitsers onderzoeksbureau.
Negen spelers hebben (een deel) van hun opleiding
bij Feyenoord genoten. Dat zijn er meer dan welke
andere club ter wereld ook, dus inclusief clubs als
Real Madrid, Barcelona en Manchester United.
Westers
‘Het belangrijkste is dat de kinderen
zich hier veilig en prettig voelen. Want
als dat zo is, kun je ze iets leren en
kun je veeleisend zijn.’
Rinus Michels
Award voor beste
jeugdopleiding
Mannen
De Feyenoord Academy won al
vijfmaal achtereen de Rinus Michels
Award voor beste jeugdopleiding.
Wat is het geheim van dit instituut?
Hoe gezond is zo’n opleiding voor
de jeugd? Hoofd jeugdopleiding
Feyenoord Damien Hertog
beantwoordt de vragen.
q
55+
‘Ze doen iets wat ze
ontzettend leuk vinden’
Mannen
Rotterdams goud
WK 2013:
55+
Damien Hertog,
hoofd jeugdopleiding
Feyenoord
Mannen
Westers
Westers
van alle Rotterdammers
tussen de 13 en 75 jaar sport
minimaal 12 keer per jaar.
10%
Rotterdams goud
WK 2011:
3%
Westers
SUCCES!
IN 2011
& 2013
Westers
58%
12 x
SPORTstad
Verschillen in sportbeoefening
in Rotterdam
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
Gezonde stad
Generation R onderzoekt in
Rotterdam de groei, ontwikkeling
en gezondheid van 10.000 kinderen
van voor de geboorte tot ze
volwassen zijn. Enkele resultaten:
Medical
Delta
Medical Delta is een samenwerkingsverband
tussen universiteiten, ondernemers en medische
hogescholen op het gebied van life sciences in
Zuid-Holland. Innovaties worden bereikt door
samenwerking van wetenschappers en
ondernemers in dit cluster.
300
Het gebruik van het mediterrane voedingspatroon, met veel groente, fruit, vis en
plantaardige olie, heeft gunstige effecten
op de groei van de foetus tijdens
de zwangerschap.
Kinderen die in hun eerste levensmaanden
geen speelgoed hebben dat bij hun leeftijd
past, hebben als peuter meer kans op
emotionele problemen.
bedrijven lifesciences Life Sciences is een
innovatieve en technologie intensieve sector
gericht op gezondheid
3
4.350
universiteiten (Leiden, Rotterdam en Delft) medische/technologie en twee universiteitsziekenhuizen (Leiden en Rotterdam)
Kinderen die tussen hun tweede en
levensjaar overmatig televisie kijken,
ontwikkelen vaker gedragsproblemen
dan kinderen die gematigd of
geen televisie kijken.
14.000
3
2
hogescholen met richtingen
verpleging, zorg, laboratoriumassistenten en precisie
instrumenten
wetenschapsparken
(Leiden Bio Sciences Park
en Science Port Holland
Delft-Rotterdam)
42 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
50%
Antilliaanse kinderen in Nederland hebben
vijftig procent meer kans om te overlijden in
het eerste levensjaar dan autochtone kinderen.
Ze zijn bij hun geboorte ook gemiddeld
300 gram lichter.
Incubator
onderzoekers
life sciences & medischtechnologische studenten
Er zijn grote verschillen in het geboortegewicht
tussen bevolkingsgroepen: Marokkaanse moeders krijgen gemiddeld de zwaarste baby’s,
Surinaamse moeders gemiddeld de lichtste.
Lekker Fit!
Er zijn 94 Lekker Fit basisscholen (53 procent van
de scholen). Daarnaast 75
Lekker Fit kinderdagverblijven
en peuterspeelzalen.
De trend van stijgend overgewicht is op Lekker Fit
scholen gestopt.
De Erasmus Medisch Centrum
Incubator is opgericht om ondernemerschap
en biomedisch-technologische bedrijven in
het Erasmus Medisch Centrum te stimuleren
en te ondersteunen. Dit gebeurt in de vorm
van advies, coaching en training, maar ook
door toegang te bieden tot een netwerk
van professionals. Daarnaast zijn er
een documentatiecentrum, diverse
financieringsmogelijkheden en laben kantoorruimte. Incubator II is
gevestigd in de Rotterdam Science
Tower aan het Marconiplein.
Rotterdam heeft
het grootste
universitair
medisch centrum
van Nederland
Het oudste en grootste
kinderziekenhuis
(het Sophia kinderziekenhuis
opgericht in 1863)
MDGN
@MDGN010
Havenziekenhuis maandagochtend.. Heerlijk
die gesprekken met oude
Rotterdammers, zijn zo
heerlijk plat en eerlijk!
Het Oogziekenhuis
Rotterdam dat
al 140 jaar bestaat
Havenziekenhuis
gespecialiseerd
in tropische ziekten
Meest veilige
en up-to-date
medische zorg
Het Ikazia Ziekenhuis en het
Sint Franciscus Gasthuis in
Rotterdam bieden volgens
Elsevier in 2013 de meest veilige
en up-to-date medische zorg.
Geschiedenis
Havenziekenhuis
Als havenstad kreeg Rotterdam niet alleen
zeelieden op bezoek, zij brachten ook
exotische ziektes met zich mee. Vanaf het
begin van de negentiende eeuw ontstond
meer aandacht voor die ziektes van overzee. In 1927 kwam er een ziekenhuis,
gespecialiseerd in exotische ziekten; het
Ziekenhuis voor Scheeps- en Tropische
Ziekten. In 1937 wordt het ziekenhuis
afgebroken en opnieuw opgebouwd. De
naam verandert in het Havenziekenhuis.
In 1994 opent in het Havenziekenhuis de
Travel Clinic haar deuren, bestemd voor
iedereen die voor korte of langere tijd
naar de (sub)tropen gaat en inentingen,
keuringen of malariapillen nodig heeft.
In 2010 verstevigt het Havenziekenhuis de
samenwerking met KLM Health Services.
Samen zijn zij de experts in Nederland op
het gebied van reizen en gezondheid.
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
Strand
en duin
Molenlaankwartier
I D S I NDE
VEILIGHEIL
XI N D
VE I GHE IDS
EX
A lg e m e e n
A lg e m e e n
S u bj e c ti ef
S u bj e c ti ef
A lg e m e e n
A lg e m e e n A lg e m e e n
Objectief
SuObbjejecctiteieff
S u bj e c ti ef S u bj e c ti ef
Objectief
Mil
ieu
Mil
ieu
ruimte Vonobrazrienriunigmte Voorzieninge
en
n
nbare
Ope
Ope
Mil
d
ieu
ed
oeSIEKE INDEX
o
g
Y
g
t
F
s
st
Va
Va
ruimte Voorzie ing
en
nbare FYSIEKE INDnE
e
p
O
FYSIXEKE INMDEX
d
e
e Voorzien te V ilieu
t
m
i
u
o
r
e
ruimingen oorziening
nbar
stg
en
nbare
Ope
Va
Ope
Mil
ieu
ed
d
o
e
tg
o
s
g
st
Va
Va
Mil
ieu
Mil
ieu
Voor elke woonwijk in Rotterdam is er een wijkprofiel
indexen, die weer
f
Objectief Omet
bjectiedrie
bestaan uit verschillende thema’s. Dit is in beeld gebracht met een ‘hoefijzer’
per wijk. Per thema zijn er twee vakjes. Het vakje in de buitenste ring geeft een
objectieve score, die gebaseerd is op registraties, zoals het woningenbestand of
de meldingen van de politie. Het vakje in de ring daarbinnen geeft een subjectieve score, gebaseerd op meningen en belevingen van bewoners, afkomstig
uit een enquête. De derde ring aan de binnenkant is een algemeen oordeel van
bewoners over de wijk, bijv. over de veiligheid in de wijk. Op de website www.
wijkprofiel.rotterdam.nl vindt u veel meer informatie over het wijkprofiel.
TERUG NAAR INHOUDSOPGAVE
Bin
din
g
ruimte Vonobrazrienriunigmte Voorzieninge
en
n
nbare
Ope
Ope
Mil
d
ieu
ed
oYeSIEKE INDEX
o
g
g
t
F
s
st
Va
Va
ruimte Voorziening
enKE IND
nbare FYSIEKE IND
e
EIX
p
E
EX
O
FYS
M
d
e
e Voorzien te Vo ilieu
t
m
i
u
o
r
e
ar
ruimingen orziening
tg
b
e
n
r
s
a
e
b
en
n
Op
Va
Ope
Mil
ieu
ed
ed
o
tgo
g
s
st
Va
Va
Mil
ieu
Mil
ieu
Mil
ieu
Ov
Ov
l
er
er
sta
las
as
VEILIGHEIDSINDlE
ef
X
t
t
Di EILIGHEE
E
H
I
D
I
D
G
DEX
V ILSIINDEXnbSraIN
V
ak
I
V
anda
d
l
e
l
ism
raeawk
InbVraaak
InbG
Vand
e
ndal
alism
eld
eld
ism
e
Gew
e
Gew
Ov
l
a
er
t
Ov
las
Ov
l iefs
a
e
e
t
t
r
D
r
s
las
las
ef
i
t
t
D
Bin
din
g
ruimte Vonobrazrienriunigmte Voorzieninge
en
n
nbare
Ope
Ope
X
FYSIEKE IND
MiE
d
d
lieu
oeSIEKE INDEX
oe
Y
g
F
g
t
t
s
s
ruimte Voorziening
Va
Va
en
nbare
e pe Voorzien
ruimtO
ingen
nbaredFYSIEKE IND
e
E
p
I E K E I N D EX
SX
Y
e
O
F
o
Mi
stg
d
e Voorlzieieun
Va
oe
ruimte Voorerzrie
im
un
intg
ingen
en
nbare
stg
nba
Ope
Va
Ope
Mil
ieu
d
ed
e
o
o
stg
stg
Va
Va
Mil
ieu
FYSIEKE INDFEYXSIEKE INDEX
Mil
ieu
Mil
ieu
Mil
ieu
ruimte Vonobrazrienriunigmte Voorzieninge
en
n
nbare
Ope
Ope
X
FYSIEKE IND
ME
d
i
d
l
e
i
e
e
E
K
I
o
N
D EX
o
u
tgYSIE
sF
stg
uimte Voorziening
Va
bare r
Va
en
e penVoorzien
uimtO
r
e
r
i
n
a
g
nb
SIEKE INDEXen
Ope oedFY
g
Mil
st
d
ieu
oe
Va bare ruimte Voorziening
en
n
stg
Ope
Va
Mil
d
ieu
oe
stg
Va
FYSIEKE INDFEYXSIEKE INDEX
Mil
ieu
Vand
alism
e
Bin
din
g
ruimte Vonobrazrienriunigmte Voorzieninge
en
n
nbare
Ope
Ope
YSIEKE INDME
ilieX
ed EKE INF
ed
o
o
u
DEXte V
tgYSI
sF
stg
oorzieni
m
Va
ngen
Va
are rui
e enboorzien
re ruimtOp KVE
ngen
a
b
n
INDiE
X
Ope oedFYSIE
Mil
d
stg
ieu
oe
Va nbare ruimte Voorzieninge
stg
n
e
p
a
O
V
Mil
d
ieu
oe
stg
a
V
Vand Inbraak
alism
e
ten
itei
pic
Ca
l
sta
ef
Di
Inbraak
eld
Gew
o
oen
L
Leef
SOCIALE IN
D
Bin EX
ten
d
itei
Meediong
omgeving
pic
en
Leef
Ca
ten
itei
S
pic SOCIALE IND
EOXCIALE INDEX
Ca
Meedo
Me
e geving
om
omgeving
en
Leef doen
Leef
ten
Bin
itei
din
pic
g
Ca
FYSIEKE INDFEYXSIEKE INDEX
Bin
din
g
Objectief
Objectief
ten
itei
pic
Ca
SOCIALE IN
CXIALE INDE
OE
SD
X
Bin
din
g
Alle wijken in Rotterdam
te vinden in een nieuw
wijkprofiel. Mijn directe
buurtje mooi omschreven!
Bin
din
g
l
sta
ef
Di
Bin
din
g
@AnneNoordzij
Bin
din
g
Objectief
SuObbjejecctiteieff
S u bj e c ti ef S u bj e c ti ef
Hillesluis
Hillesluis
Hillesluis
ten
itei
pic
Ca
Anne Noordzij
om SOCIALE IoN
Le
en
Leef
D
EX
Bin
ten
d
itei
Meediong
omgeving
en
pic
Leef
Ca
ten
itei
S
pic SOCIALE IND
EOXCIALE INDEX
Ca
Meedo
Meoem
dgeving
en
omgeving
Leef oen
Leef
ten
Bin
itei
din
pic
g
Ca
SOCIALE IN
IALE INDE
DE
CX
SO
X
Bin
din
g
Bin
din
g
Objectief
Objectief
S u bj e c ti ef
ten
itei
pic
Ca
ten
itei
pic
Ca
ten
itei
pic
Ca
Objectief
Bin
din
g
Objectief
Objectief
ObjectiefSubjectief
S u bj e c ti ef S u bj e c ti ef
S u bj e c ti ef
A lg e m e e n
A lg e m e e n A lg e m e e n
eld
Gew
Mee
omgeving efoM
megeedvoinegn
Leef
Le
OCIALE doen EX
I
N
S
D
Bin
ten
N
D
itei SOCIALE Ig
E
Meeddinog
om evingX
pic
en
Leef
Ca
Meedo
omgenving
en
Leef iteite
SEOCIALE IBNDEX
pic SOCIALE IND
i
X
n
Ca
d
in
Meedo g
Me
e geving
om
omgeving
en
Leef doen
Leef
ten
Bin
itei
din
pic
g
Ca
S u bj e c ti ef
S u bj e c ti ef
S u bj e c ti ef
A lg e m e e n
A lg e m e e n A lg e m e e n
A lg e m e e n
NE
I G HE I D S I NDE
DIE
LX
VEILIGHEIDSIV
X
Vand
ld raV
alism
aandalism
Veand
eweInb k
e
alism
eld G
e
Gew
Ov
Ov
l
a
er
e
t
O
rla
s
las
l
ve
sX
ief
V E I L I G HE I D S I NDE
rla
t
sta
t
f
D
EE
e
IDILSIIG
S I NDE
st
NH
DE
VEILIGHV
EIXD
Di
Inbraak X Va
ndal
d
l
e
ism
raeawk
InbVraaak
InbG
Vand
e
ndal
alism
eld
eld
ism
e
Gew
e
Gew
Ov
l
a
er
t
Ov
las
Ov
l iefs
a
e
e
t
t
r
D
r
s
las
las
ef
i
t
t
D
A lg e m e e n
A lg e m e e n
A lg e m e e n
A lg e m e e n
Hillesluis
Hillesluis
Tarwewijk
ten
itei
pic
Ca
ten
itei
pic
Ca
Boven gemiddelde van Rotterdam
Bin
din
g
Rond gemiddelde van Rotterdam
M
Mee
eg
omgeving efomegeedvoin
n
Leef
CIALEdoen E
O
Le
I
N
S
D
X
Bin
ten
IALE INDE
d
itei SOC
Meediong
gevingX
pic
en
eefom
L
Ca
Meedo
omgenving
en
Leef iteite
S
pic SOCIALE IND
E
EOXCIALE IBNinD
Ca
di X
Meedo ng
Meoem
dgeving
en
omgeving
Leef oen
Leef
ten
Bin
itei
din
pic
g
Ca
Onder gemiddelde van Rotterdam
Bin
din
g
Objectief
Objectief
Bin
din
g
Objectief
Ver onder gemiddelde van Rotterdam
Bin
din
g
Objectief
ObjectiefSubjectief
S u bj e c ti ef S u bj e c ti ef
Ver boven gemiddelde van Rotterdam
44 ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
ten
itei
pic
Ca
ten
itei
pic
Ca
Bin
din
g
S u bj e c ti ef
S u bj e c ti ef
A lg e m e e n
A lg e m e e n A lg e m e e n
SOCIALE INDEX
Meedo
en
SOCIALE INDEX
omgeving
Leef
A lg e m e e n
A lg e m e e n
l
sta
ef
Di
ism
me
e
Gew
Ov
Ov
l
e
a
er
rla
E
H
I
D
G
I
S
st
L
I
I
N
las
f
E
D
V
EstX
e
t
EE
IDILSIIG
DiVEILIGHV
S I NDE
NH
DE
EIXD
X
Inbraak
Vand
d
alism
raeawkel InbVraaak
InbG
Vand
e
ndal
alism
eld
eld
ism
e
Gew
e
Gew
Ov
l
er
ta
s
O
las
O
f
l ie
ve
ve
t
rla
rla
sta D
f
e
st
st
Di
Objectief
eld
Gew
l
sta
ef
Di
Terbregge
Terbregge
Objectief
Objectief
Tarwewijk
Tarwewijk
Tarwewijk
Van
Inbraak dalismVa
e ndali
sm
Ov e
e
as Ove
l
LIGHEIDSINDrlE
I
E
a
V
t
t
rla
X
s
EE
D S I NDE
IDILSIIG
ef
NH
st
DE
VEILIGHV
EIX
X
Di
Inbraak
Vand
d
l
a
e
l
a
i
r
a
b
a
k
r
a
b
n
k
s
I Va
In Gew
me
V
a
n
n
d
dalis
alism
eld
eld
me
e
Gew
Gew
Ov
l
er
sta
Ov
las
O
f
l
e
ve
a Di
er
t
t
r
s
las
las
ef
i
t
t
D
eld
Gew
omgevingOCIAM
LeEedIoNeD
nE
Leef
S
X
ten SOCIALE INDE
itei
Meedo
gevingX
pic
en
eefom
Ca
eving L
M
g
e
e
m
d
o
o
en
Leef teiten
i
SOCIALE IN
ten
B DE
pic SOCIALE IND
E
i
n
X
itei
din X
Ca
pic
Meedo g
Ca
Me
e geving
om
omgeving
en
Leef doen
Leef
ten
Bin
itei
din
pic
g
Ca
l
sta
ef
Di
Objectief
Objectief
ObjectiefSubjectief
S u bj e c ti ef S u bj e c ti ef
l
sta
ef
Di
IDSIV
L I G HE I D S I NDE X
DIID
VEILIGHEEIL
E
XI N D E
IGHNEE
S
V
X
Inbraak
Inbraak
ten
itei
pic
Ca
ten
itei
pic
Ca
Feijenoord, Tarwewijk en Hillesluis zijn de
Objectief
drie buurten die het ‘minst’ scoren op het
Wijkprofiel. Op alle drie de indexen scoren
ze onder het Rotterdams gemiddelde.
Feijenoord scoort op de sociale index zelfs
ver onder het Rotterdams gemiddelde. Ook
hier zien we grote verschillen in de scores
per onderdeel. Alle drie de buurten scoren
op een enkel onderdeel zelfs boven het
Rotterdams gemiddelde.
Bin
din
g
l
sta
ef
Di
Gew
l
sta
ef
Di
Feijenoord
Feijenoord
Tarwewijk
Hillesluis
Feijenoord
Feijenoord
Feijenoord
Ov
De scores over de
worden
ethema’s
rla
st
weergegeven als indexscore,
waarbij het
gemiddelde van Rotterdam in de nulmeting
(2014) op 100 is vastgesteld.
S u bj e c ti ef
S u bj e c ti ef
S u bj e c ti ef
A lg e m e e n
A lg e m e e n A lg e m e e n
Objectief
S I NDE
VEILIGHEIDG
X
V E I L I HE I D S I NDE X
Inbraak
eld
Gew
A lg e m e e n
A lg e m e e n
A lg e m e e n
Objectief
Objectief
Tarwewijk
Feijenoord
Tarwewijk
anda
lism
e
Strand en Duin, Molenlaankwartier en
Terbregge zijn de drie ‘best’ scorende
buurten op het Wijkprofiel en scoren zowel
op de veiligheidsindex als de sociale index
ver boven het Rotterdams gemiddelde.
Daarnaast scoren ze voor de fysieke index
alle drie boven het Rotterdams gemiddelde.
Toch zijn er wel degelijk verschillen te zien
in de score op de diverse onderdelen.
A lg e m e e n
Alle drie de buurten scoren op een enkel
onderdeel zelfs onder het Rotterdams
S u bj e c ti ef
gemiddelde.
Bin
din
g
l
sta
ef
Di
Objectief
ObjectiefSubjectief
S u bj e c ti ef S u bj e c ti ef
Objectief
Feijenoord
eld
Gew
S u bj e c ti ef
S u bj e c ti ef
A lg e m e e n
A lg e m e e n A lg e m e e n
Bin
din
g
In het Wijkprofiel wordt een samenhangend beeld gepresenteerd van
de feitelijke en door de bewoners
Objectief
beleefde situatie over de veiligheid
en de sociale en fysieke staat van
de wijken. Het instrument maakt het
mogelijk om wijken onderling te
vergelijken. Na de tweejaarlijkse
vervolgmetingen kan ook de
ontwikkeling zichtbaar worden
gemaakt. Uit de cijfers van het
wijkprofiel kan worden afgeleid welke
beleidsthema’s en wijken in de stad
V E I L I G HE I D S I NDE X
aandacht behoeven.
Inbraak (extra)
V
SOCIALE INDEX
Bin
din
g
S u bj e c ti ef
A lg e m e e n
A lg e m e e n
Meedo
en
omgeving
IA
L
C
E
O
I
Leef
N
S
D
EX
ten
CIALE INDE
itei SO
Meedo
gevingX
en
pic
eefom
Ca
ving L M doe
e
e
g
e
m
o
n
Leef iteiten
SOCIALE IBNDE
ten
pic SOCIALE IND
E
i
n
X
itei
din X
Ca
pic
Meedo g
Meoem
Ca
dg
en
oeenving
omgeving
Leef
Leef
Bin
ten
itei
din
pic
g
Ca
I NDEX
Meedo
en
SOCIALE
omgeving
Leef
A lg e m e e n
l
sta
ef
Di
ten
itei
pic
Ca
ten
itei
pic
Ca
Wijken
onderling
vergelijken
Mil
ieu
Ov
er
las
t
l
sta
ef
Di
meanda
lism
Ov e
er
E
H
I
D
G
I
S
lE
l
L
I ND
I
as Ove
E
V
X
rla
sta
t
f
E
H
I D S I NDE
EE
IDILSIIG
LIGHV
I
e
N
st
E
i
D
V
E
X
X
D
Inbraak
Vand
d
alism
raeawkel InbVraaak
InbG
V
anda
e
ndal
eld
eld
lism
ism
e
Gew
e
Gew
Ov
er
tal
s
O
las
O
f
l ie
ve
ve
t
rla
rla
sta D
f
e
st
st
Di
eld
Gew
FYSIEKE INDFEYXSIEKE INDEX
l
sta
ef
Di
Inbr ak
Vand Inbraak
Vand
alism
eld
Vaend
weInldbraak alism
Gew
alism
e
eld Ge
w
e
e
G
O
Ov
l
ve
er
tal
rla Ov
E
sta
H
I
D
G
I
S
s
l
f
L
I
I
N
las
f
E
D
e
V
er
EsX
e
sta
t
t
las
Di
E
H
I D S I NDE
EE
IDILSIIG
Di VEILIGHV
ef
N
i
D
E
t
XInbraak X
D
Vand
d
alism
raeawkel InbVraaak
InbG
Vand
e
ndal
alism
eld
eld
ism
e
Gew
e
Gew
Ov
l
er
ta
s
O
las
O
f
l ie
l
ve
ve
t
rla
rla
sta D
sta
f
f
e
e
st
st
Di
Di
ruimte Vonobrazrienriunigmte Voorzieninge
en
n
nbare
Ope
Ope
X
FYSIEKE IND
ME
d
ilie
ed
oeSIEKE INDEX
o
u
Y
g
F
g
t
s
st
ruimte Voorziening
Va
en
nbare
Va
e pe Voorzien
ruimtO
ingen
nbareedFYSIEKE IND
E
e
IXEKE INDEX
p
YS
O
F
o
g
Mil
st
d
Va
oe
ruimte Vooerzriueinminteg Voorzieieun
en
ingen
nbare
stg
nbar
Ope
Va
Ope
Mil
ieu
ed
d
o
e
o
stg
stg
Va
Va
eld
Gew
Vand
alism
e
FYSIEKE INDFEYXSIEKE INDEX
Inbraak
I GHE I D S I NDE
NE
LX
DIE
VEILIGHEIDSIV
X
Inbraak Terbregge
Terbregge
Vand Inbraak
Vand
alis
al
eld
eld
Molenlaankwartier
Molenlaankwartier
Molenlaankwartier
Molenlaankwartier
Strand
en duin
Strand
en duin
Kennis van de wijken
eld
Gew
IDSIV
I GHE I D S I NDE
NE
LX
DIE
VEILIGHEIL
X
I NDE X
VE I GHE IDS
a
raak
Inb
Strand
Strand
en duin
Vaen duin
Inbraakndalis V
FYSIEKE INDFEYXSIEKE INDEX
V E I L I GHE I D S I NDE X
Terbregge
Molenlaankwartier
Molenlaankwartier
Strand en duin
Terbregge
Mil
ieu
Strand en duin
Rotterdam#Trendingtopic is tot stand gekomen
dankzij de inzet van verschillende betrokken
Rotterdammers en medewerkers van de
gemeente Rotterdam
Onderzoek en samenstelling Bestuursdienst
gemeente Rotterdam, Onderzoek en Business
Intelligence (OBI) gemeente Rotterdam
Opdrachtgever, eindredactie, communicatie
gemeente Rotterdam
Bilal Taner (projectleider Rotterdam#Trendingtopic,
senior strategisch adviseur), Annemarie Roode
en Marn van Rhee (onderzoekers), Ronald Leer
(senior adviseur concerncommunicatie), Annette
Hage en Annemarie Los (redacteuren)
Grafisch concept, ontwerp en layout
Louise de Kruijf en Michiel Houdijk
(Trichis Communicatie en Ontwerp)
Druk
Tuijtel
Fotografie
David Rozing, Stadsarchief Gemeente
Rotterdam, collectie familie Zee, Havenbedrijf
Rotterdam, stichting Opzoomer Mee
Voor deze publicatie zijn verschillende
bronnen gebruikt. Deze bronnen en de
volledige interviews kunt u vinden op
Rotterdam.nl/trendingtopic
Informatie en bestellen
Gemeente Rotterdam Bestuursdienst
Afdeling Bestuur en Concern Advisering
Coolsingel 40, 3011 AD Rotterdam
[email protected]
oktober 2014
ROTTERDAM#TRENDINGTOPIC
TERUG
NAAR INHOUDSOPGAVE 47