Transcript Collegevoorstel verzelfstandiging sportbedrijf 17

zaak_id
bericht_nummer
bericht_id
Sportbedrijf
Collegevoorstel
zaak_zaaknummer
Reg.nr.
B&W d.d.
21-01-2014
Ja, zonder beperkingen
Stad van actieve mensen
Openbaar
Programma
DT d.d.
OR d.d.
B&W d.d.
06-01-2014
OR d.d.
21-01-2014
Ingekomen van
Afdeling Sportbedrijf
Onderwerp
Verzelfstandiging Sportbedrijf
Raad
Raadsdocumenten
d.d.
Rv-nr. 11
26-02-2014
Dictum START
1. Bijgaande nota “ Sport in Venlo, op weg naar een organisatie met
verstand van en hart voor sport” vaststellen en akkoord gaan met:
a. het beschreven takenpakket;
b. afsplitsing van de taken van het zwembad;
c. oprichting van een gemeentelijke stichting;
d. financiële kaders zoals beschreven in nota
e. verdere uitwerking van een subsidie uitvoeringsovereenkomst
(SUO) en huurovereenkomst.
2. Akkoord gaan met de inhoud van bijgaande raadsvoorstel 2014-11
‘ verzelfstandiging Afdeling Sportbedrijf’ .
3. Raadsvoorstel 2014-11 en de nota “ Sport in Venlo, op weg naar
een organisatie met verstand van en hart voor sport” ter instemming
voorleggen aan de gemeenteraad.
Voorbesproken met
Portefeuillehouder, directie, concerncontroller, afdeling BV (financiën,
juridische zaken, P&O, fiscaliteit, ICT).
Besluit B&W
Team
SPHFD
Steller
JEC van Loon
Doorkiesnummer
+31 77 3599652
Datum
3-1-2014
Paraaf steller
Paraaf afdelingshoofd
Secretaris
W. Meijering
Portefeuillehoude R. Testroote
r
Akkoord Bespreke
n
Collegevoorstel
2
Collegevoorstel
Samenvatting
(Verplicht, maximaal een A4)
In uw collegevergadering van 20 augustus 2013 (nr. 13-11283) heeft u ingestemd met het op
afstand zetten van (delen van) het takenpakket van de afdeling Sportbedrijf. U heeft
raadsnotitie (Rn-nr.6) voorgelegd aan de gemeenteraad met het verzoek opdracht te
verstrekken om (delen van) het takenpakket van de afdeling Sportbedrijf in een bedrijfsplan
uit te werken, en daarvoor de kaders aan te geven.
De gemeenteraad heeft in de beeldvormende en oordeelvormende vergadering van oktober
2013 de raadsnotitie besproken en besloten ten principale akkoord te gaan met het op
afstand zetten van het takenpakket van de afdeling Sportbedrijf en het college opdracht te
geven tot verdere uitwerking in een bedrijfsplan. Ook heeft de gemeenteraad een aantal
kaders meegegeven voor de uitwerking van het bedrijfsplan, zowel inhoudelijk, financieel als
op het vlak van sturing.
Bijgaande nota “ Sport in Venlo, op weg naar een organisatie met verstand van en hart voor
sport” is een uitwerking van deze opdracht en houdt rekening met de door de gemeenteraad
gegeven kaders. Een kleine slagvaardige organisatie waarin de lokale belangen prefereren en
regionale samenwerking kansen biedt, die verenigingen als belangrijke partner ziet en ruimte
biedt voor zelfwerkzaamheid. Een eenheid waarmee de gemeente in de toekomst ten
opzichte van de huidige begroting voordeliger uit is en die uitvoering geeft aan de
vastgestelde gemeentelijke sportvisie. Een zelfstandige sportorganisatie waarop de gemeente
zowel statutair als wat inhoudelijke koers betreft invloed blijft houden.
De nota is tot stand gekomen na overleg met de directeur financiën (tevens ambtelijk
opdrachtgever), de concerncontroller, de afdeling Bedrijfsvoering (financiën, fiscaliteit,
juridische zaken, P&O, ICT, inkoop en aanbesteding) en de afdeling Maatschappelijke
Ontwikkeling. De adviezen van de afdeling Bedrijfsvoering zijn integraal onderdeel van dit
collegevoorstel. Derhalve zijn die niet nader uitgewerkt in de paragraaf bedrijfsvoering
aspecten. De Sportraad is op de hoogte van deze ontwikkeling en in reguliere overleggen
bijgepraat over inhoud en proces.
Bijlagen
Nr.
1.
2.
3.
4.
5.
Naam
Nota “ Sport in Venlo, op naar een organisatie met verstand
van en hart voor sport”
Raadsvoorstel 2014-11
Advies Drijver & Partners
Datum
Januari 2014
Januari 2014
Januari 2014
..
3
Collegevoorstel
Voorstel
Inleiding
In uw collegevergadering van 20 augustus 2013 (nr. 13-11283) heeft u ingestemd met het op
afstand zetten van (delen van) het takenpakket van de afdeling Sportbedrijf. U heeft
raadsnotitie (Rn-nr.6) voorgelegd aan de gemeenteraad met het verzoek opdracht te
verstrekken om (delen van) het takenpakket van de afdeling Sportbedrijf in een bedrijfsplan
uit te werken, en daarvoor de kaders aan te geven.
De gemeenteraad heeft in de beeldvormende en oordeelvormende vergadering van oktober
2013 de raadsnotitie besproken en besloten ten principale akkoord te gaan met het op
afstand zetten van het takenpakket van de afdeling Sportbedrijf en het college opdracht te
geven tot verdere uitwerking in een bedrijfsplan. Ook heeft de gemeenteraad een aantal
kaders meegegeven voor de uitwerking van het bedrijfsplan, zowel inhoudelijk, financieel als
op het vlak van sturing. Takenpakketten en formatie is verder uitgediept, er is gekeken naar
de juridisch meest voor de hand liggende rechtsvorm gelet op sturingsmechanismen en
invloed, er is financieel nader ingezoomd op ontvlechting van de begroting in een deel
Sportbedrijf Venlo en een gemeentelijk deel, er is fiscaal advies ingewonnen om te komen tot
een fiscaal zuivere nieuwe rechtsvorm, de nieuwe zelfstandige sportorganisatie is tegen de
regels van inkoop en aanbesteding aangehouden en ICT heeft geadviseerd over ontvlechting
en nieuwe inrichting. Waarbij er natuurlijk gekeken is naar leerpunten van andere
sportbedrijven en gemeenten op dit vlak.
De resultaten van deze adviezen zijn regelmatig onderdeel van gesprek geweest met de
ambtelijk opdrachtgever. Ook de portefeuillehouder sport is op de hoogte gehouden van de
ontwikkelingen van het onderzoek.
Inhoud en takenpakket
De nieuwe sportorganisatie richt zich in de eerste fase op het dagelijkse exploitatie van
gemeentelijke sportaccommodaties en combineert dit met inzet op taken die met
sportontwikkeling te maken hebben. De sportorganisatie heeft de ambitie om vanuit die positie
zich de komende jaren te ontwikkelen tot een organisatie die breder kijkt dan de reeds
bestaande samenwerkingsverbanden, vernieuwend is in samenwerking, sport breed zal
benutten als instrument voor de opgave waar we als samenleving en gemeenschap Venlo
voor staan. Een organisatie die excellente dienstverlening combineert met ondernemerschap
en hart voor sport.
De nieuwe sportorganisatie voert in opdracht van de gemeente Venlo de taken uit die er toe
leiden dat het vastgestelde sportbeleid en de effecten zoals omschreven in het vastgestelde
uitvoeringsprogramma worden gehaald.
Uitgangspunt is dat het vastgoed eigendom blijft van de gemeente en de eigenaarslasten
worden ondergebracht bij de beleidsafdeling (Maatschappelijke Ontwikkeling).
Daarnaast liggen er kansen om regionaal een rol te gaan spelen Er ligt een goede regionale
basis voor samenwerking in het Regioplan Sport. De eerste stappen op basis van het
Regioplan Sport laten zien dat dit een vruchtbare samenwerkingsvorm is die nog op veel
punten kan worden uitgebouwd.
Niet tot het takenpakket behoort het dagelijks beheer en de exploitatie van zwembad De
Wisselslag. Hierover heeft besluitvorming plaatsgehad dat het zwembad na nieuwbouw wordt
geprivatiseerd. Ook de aan het zwembad gekoppelde taakstelling van € 630.000,-- blijft
achter bij de gemeente.
Voorstel is:
1. akkoord te gaan met het beschreven takenpakket;
4
Collegevoorstel
2. akkoord te gaan met afsplitsing van het zwembad van de taken van het zelfstandige
sportbedrijf.
Vormgeving
Wat betreft de juridische vormgeving van de verzelfstandiging is gekeken naar de rechtsvorm
van een stichting of een vennootschap (NV of BV). Het voordeel van een stichting is dat deze
vrij eenvoudig kan worden opgericht. Er is enkel een notariële akte nodig en er is geen
verplichting om eigen vermogen in te brengen. Deze keuze biedt veel flexibiliteit. Daarnaast is
tevens het ideële maatschappelijke doel van de stichting een belangrijke factor. Een eventueel
positief resultaat zal ten bate van het statutaire doel van de stichting ingezet moeten worden.
Gelet op de flexibiliteit van deze vorm en het maatschappelijke karakter van de beoogde
doelstellingen rondom de sport, wordt geadviseerd om voor een stichting te kiezen. In het
kader van subsidie-aspecten is het vervolgens beter om de statuten zodanig vorm te geven
dat kan worden gesproken van een gemeentelijke stichting. Hiervoor is het noodzakelijk dat
statutair wordt vastgelegd dat de benoeming en het ontslag van het bestuur door het college
van burgemeester en wethouders plaatsvindt. En tevens dat het vermogen bij een liquidatie
uitsluitend ter beschikking komt van de gemeente.
Door de statuten op deze wijze vorm te geven zullen de huidige gemeentelijke uitvoerende
werkzaamheden ondergebracht kunnen worden binnen de gemeentelijke stichting via een
subsidie uitvoeringsovereenkomst.
Meest voor de hand liggend is dat de gemeente taken neerlegt bij de sportorganisatie middels
een subsidie uitvoeringsovereenkomst (SUO) en een daaraan gerelateerde
subsidieverlening. Hierdoor wordt de uitvoering van de activiteiten beter afdwingbaar (zonder
dat er sprake is van een overheidsopdracht) en blijft de subsidie buiten de heffing van BTW.
Indien harde afdwingbare afspraken worden gemaakt is bijna altijd sprake van een
overheidsoverdracht, die aanbestedingplichting is. Deze overheidsopdracht kan een-op-een
worden verstrekt aan de stichting als voldaan wordt aan de quasi-inbestedingsregels: er moet
sprake zijn van wezenlijke invloed op de entiteit (toezicht alsof het een onderdeel van de
gemeente is) en het merendeel (90 – 95%) van de opdrachten moet afkomstig zijn van de
gemeente Venlo. Om te voldoen aan het toezichtcriterium moet de gemeente
doorslaggevende invloed hebben op strategische beslissingen (zoals het vaststellen van het
jaarplan, begroting, benoeming bestuur etc.) en op belangrijke beslissingen van de stichting.
Het 90-95% criterium staat uitbreiding van opdrachten van derden (andere gemeenten) in de
weg. Daarnaast blijven bij overwegende invloed van de gemeente medewerkers van de
verzelfstandigde sportorganisatie ambtenaar. Dat is niet het uitgangspunt. De voorkeur gaat
daarom uit naar een subsidie uitvoeringsovereenkomst.
De gemeente (afdeling MO) blijft eigenaar van het sportvastgoed en verhuurt dit aan de
gemeentelijke stichting. Tussen de gemeente en de stichting komt een huurovereenkomst tot
stand. Door de huur in de btw-belaste sfeer te brengen blijft de btw op aanleg, inrichting en
exploitatie op aangifte aftrekbaar voor zowel de gemeente als de stichting. Hiervoor is het wel
noodzakelijk een meer dan symbolische huurvergoeding te vragen én als partijen te opteren
voor btw-belaste verhuur.
Voorstel is:
3. Akkoord te gaan met oprichting van een gemeentelijke stichting met statutaire en
bestuurlijke sturing;
4. Akkoord te gaan met het verder uitwerken van een subsidie uitvoeringsovereenkomst
(SUO) en huurovereenkomst.
Financiën
5
Collegevoorstel
Gelet op het feit dat de gemeente eigenaar blijft van het vastgoed (MO) en de uitvoering van
de subsidiebeleidsregels sport onderdeel worden van de afdeling Publieke dienstverlening
(KCC), dient de huidige begroting te worden gesplitst. De meerjarige begroting van de
gemeente Venlo over 2015-2016-2017 is als basis genomen voor de verdeling van de
budgetten over de gemeente Venlo (afdelingen MO en PZ) en de verzelfstandigde
sportorganisatie.
Het deel van de begroting, dat meegaat naar de verzelfstandigde sportorganisatie bestaat uit:
o de kosten voor het dagelijks onderhoud van de sporthallen, gymzalen en de groeneen niet groene sportparken;
o de energielasten, kosten voor water en overige exploitatiekosten
sportaccommodaties;
o het budget voor activiteiten sportontwikkeling van de sportconsulenten en de
buurtsportcoaches;
o de totale personele lasten voor de toe te kennen formatie van het zelfstandig
sportbedrijf;
o de huurinkomsten voor de sporthallen, gymzalen en de groene- en niet groene
sportparken.
Uitgangspunten die gehanteerd zijn voor de financiële ontvlechting:
 De bestaande begroting is beschikbaar inclusief de daarin verwerkte
bezuinigingsstaakstellingen (4,4 miljoen)
 Taakstelling zwembad blijft gekoppeld aan traject privatisering en blijft achter bij de
gemeentelijke organisatie (taakstelling 630.000 euro)
 Besparing ontstaat door lagere overhead externe organisatie. Tempo waarin de
gemeentelijke organisatie dit behaalt bepaalt de haalbaarheid van de besparing.
 Jaarlijkse investeringen voor onderhoud buitensport blijft bestaan waarbij de
kapitaallasten niet hoger zullen worden (280.000 euro)
 Oprichtingskosten om te komen te nieuwe organisatie komen ten laste van
gemeentelijke organisatie (nader te bepalen tijdens de implementatiefase).
De subsidiebijdrage is het saldo van baten en lasten welke vanuit de begroting van de
gemeente Venlo aan de zelfstandige sportorganisatie wordt toegekend. Deze bijdrage is nodig
voor het uitvoeren van het omschreven takenpakket en het realiseren van de effecten zoals
omschreven in de uitvoeringsprogramma 2013 t/m 2015.
Conform fiscaal advies is het voorstel een meerjarige subsidie toe te kennen.
Om de verzelfstandiging succesvol voor te bereiden en het implementatieproces vlot te laten
verlopen, moeten er kosten gemaakt worden. Tot deze oprichtingskosten behoren de
(eenmalige) oprichtingskosten stichting, administratiekosten (huisstijl, advieskosten,
overlegkosten), kosten sociaal plan en overgangskosten. Deze worden in de
implementatiefase nader bepaald.
Voorstel is:
5. Akkoord te gaan met uitbetaling van een jaarlijkse subsidie voor een nog nader vast te
stellen meerjarige periode, waarbij koppeling wordt gezocht met de periode van huur
van het sportvastgoed
Planning
6
Collegevoorstel
Na een positief besluit van de gemeenteraad over dit plan kan de feitelijke verzelfstandiging
worden opgepakt. Het verzelfstandigingsplan is zodanig opgesteld dat dit een prima leidraad
vormt voor het implementatietraject. De navolgende aandachtspunten zullen in het
implementatietraject worden meegenomen:
o Oprichting nieuwe rechtspersoon;
o Opstellen en afsluiten overeenkomsten;
o Personeel en organisatiekwesties regelen;
o ICT en informatievoorziening;
o Financiële organisatie bouwen en inrichten;
o Marketing en PR
o Gebouwen, terreinen en inventaris
7
Collegevoorstel
 Bedrijfsvoeringsaspecten (in overleg met Bedrijfsvoering)
In te vullen / aan te leveren door de adviseurs van Bedrijfsvoering.
.
1. Wat zijn de financiële gevolgen en de verwerking hiervan? (Kosten, baten en dekking)
Zijn er budgettaire consequenties? Ja of Nee (Indien ja, dan bijlage begrotingswijziging bijvoegen)
Akkoord met het voorstel. Een begrotingswijziging inzake het afstoten van het
takenpakket, het aangaan van een subsidie uitvoeringsovereenkomst en een
huurovereenkomst wordt tot in detail uitgewerkt nadat de gemeenteraad positief heeft
besloten.
-
Kan de adviseur instemmen met het voorstel?
Naam adviseur
Ja
Irene van Beers
Alleen bij voorstellen van de afdeling Ontwikkelbedrijf betreffende projecten:
..
-
Kan team SMO instemmen met het voorstel?
Naam medewerker
nvt
2. Wat zijn de personele gevolgen? (Denk aan: uitbreiding of afname aantal fte’ s en inhuur)
Zijn er formatieve consequenties? Ja of Nee (Indien ja, dan bijlage begrotingswijziging bijvoegen)
..
-
Kan de adviseur instemmen met het voorstel?
Naam adviseur
Ja
Marlies Thurlings
3. Wat is de relatie met het informatie- en automatiseringsbeleid?
..
Kan de adviseur instemmen met het voorstel?
Naam adviseur
Ja
Twan Engels
4. Wat is de relatie met het inkoop- en aanbestedingsbeleid?
Als de subsidie uitvoeringsovereenkomst nakomingsverplichtingen bevat (voor de
afdwingbaarheid), dan zal er sprake zijn van een aanbestedingsplichtige opdracht en
kan er mogelijk sprake zijn van staatsteun. Dit dient te worden voorkomen. Onder die
voorwaarde akkoord.
-
Kan de adviseur instemmen met het voorstel?
Naam adviseur
Ja
Lynn Roelofs
5. Wat zijn de juridische aspecten van het voorstel?
..
-
Kan de adviseur/afdelingsjurist instemmen met het
voorstel?
Naam adviseur / afdelingsjurist
Ja
Resy Sweelsen
8
Collegevoorstel
6. Communicatie intern / extern
..
-
Naam adviseur / voorlichter
..
9