Transcript 311 - Biersites.info

&
(Wie proeft… die vindt…)
September 2014
Alle bierbrieven (archief)
bijeengesnuffeld deur den Wacho
te vinden op de site van Jan van Pelt:
http://biersites.info/id_wacho.html.
Zal eveneens ter inzage liggen in : Huyze Vacas, Kerkstraat 30, Waterland-Oudeman.
Origineel beleveniskaffée gehuisvest in het voormalige gemeentehuis van WaterlandOudeman, zelf gelegen in het gezellige krekengebied.( buurtkroeg - rariteitenkabinet –
biertuin)
meer BB- info kan je ook krijgen in eet-biercafé Kroegske, Vijfwegenstraat 35, Emelgem
Debels Nico
Priester Pattynstraat 7
8870 Kachtem (Izegem)
0473/520 506
[email protected]
Bij Debels Trading kunt u terecht voor top tweedehands wagens en bestelwagens. Wij staan garant voor
kwaliteit voor de juiste prijs....... even Nico bellen..... 0473/520 506
Voor allerhande bierinformatie en forum: http://www.belgianbeerboard.com
Dit wordt nu deel 2 van mijn heerlijke maar toch lastige bierweek. In vorige BB kreeg u het verhaal
van de Toogoloog afscheidsreis van Dirk en Karin en het prachtig evagelie met Sofie Vanrafelghem bij
Truyaert in Pittem en nu de rest van de week met luisteren naar de story of Duvel/Moortgat met Chris
Bauweraerts bij brouwerij Smisje te Mater en een primeur bierreisje met de Bierfanaten Koekelare.
Nieuwe aanwinsten in Wacho's Proefkotje:
PROEFKOTJE: www.bloggen.be/bierdinges
Tijdens die bijzondere bierweek een bezoekje aan de mosterdfabriek Bister waarbij we een biertje
gemaakt met Bister mosterdzaadjes aangeboden kregen, gebrouwen bij Lefebvre Quenast en wegen
verhuis van Bister ook biernaam ververandert van La Jamboise naar La Bisterieuse Blonde.
BB-Mop
Tijdens een rondleiding bij Brouwerij Laroi vroeg brouwer Charel aan zijn zoon Flupke: “kende gij
da verliefd koppel die al heel de tijd flirtend mee volgde?”
“Ba jaak” zei Flupke Laroi laconiek “ Kenne ze al stief lange”
“Zijn ze al getrouwd” wilde de nieuwsgierige brouwer weten
“ Jaas, zeker” zei Flup “ maar niet met elkaar!”
Chris ‘Chouffe’ Bauweraerts iemand die alvast ‘fier op ons bier’ mag zijn.
Chris B is reeds jaren begaan met onze Nationale bierbedrijvigheid. Net als zijn
uitvinding is hij van klei zeer groot geworden met dan aan de liefde voor ons bier. Zijn
verhaal verkondigd hij nog steeds wereldwijd en zelf te boek.
Chris Bauweraerts (59) groeide op in Willebroek en woonde er tot 1976. Met zijn
jeugdvriend Hugo Huyghe fietste hij in de zomer van 1969 naar Wibrin, waar Achouffe
een gehucht van is. Hij bleef er komen en leerde in Houffalize zijn vrouw Christine
Raveau kennen. ‘Eind april 1989 verhuisden we naar Achouffe’, vertelt de Willebroekse
brouwer.
De ontstaansgeschiedenis van het bier La Chouffe leest als een sprookje. ‘Het is een
flink uit de hand gelopen hobby. Ik begon samen met Pierre Goubron te brouwen in een
koestal. Nu stroomt er jaarlijks 100.000 hectoliter, of 10 miljoen liter, kabouterbier
door de leidingen van de brouwerij. En de productie stijgt nog steeds. La Chouffe
verovert stilaan de wereld. Nog voor 2006, toen de brouwerij La Chouffe overgenomen
werd door de brouwerij Duvel-Moortgat, werden onze bieren al verkocht in een
twintigtal landen’, blikt Chris Bauweraerts terug. Ook kabouters worden groot...
Chris Bauweraerts met ‘Slow Brew Tour de Belgique’ bij Smisje Mater.
Johan Brandt, brouwbaas van Smisje te Mater is al jaren een zeer goede vriend
ten Huize Bauweraerts en kwam Chris B dus met veel overgave en op zijn eigen
spontane wijze alle soorten verhalen en anekdotes over de brouwerijen van Duvel
Moortgat en de levensloop van zijn Chouffe. Johan zijn zacht karakter kennende
wilde daar toch een goed doel aan koppelen en besloot dat de opbrengst naar de
lokale basisschool KBO te Mater gaat. Als dankbetoon stuurde de school 2 leuke
dames om een handje helpen om alles in goede banen te leiden. Het werd een
drukste van jawelste in de driesleutelstraat waarbij een 35 personen kwamen
opdagen en tussen hen niet de minste. Naast cowboy Vervaecke zat een zeer
aandachtige Sofie Vanrafelghem met in haar nabijheid een der boegbeelden van
‘Vrouwen en Bier’, een stralende 90-jarige Rosa Blancquaert-Merkx in het
gezelschap van de Liefmansgids Hector Neyt. Ook bierhistoricus Prof Goedbier was
present. Net na het welkomstwoord van brouwer Johan Brandt kwam de CEO
Michel Moortgat binnen begeleid door zijn 17-jarige zoon. Ze moesten nog wel
naar een feestje maar wilden graag eerst even een hardwerkende collega even gaan aanmoedigen in Mater. Mooi gebaar hé!
Zoals steeds maar weer werd de ‘Slow Brew Tour’ naar Belgische normen anders dan voorheen, met meer beeldmateriaal en ook
met nieuw gevonden anekdoten door de meester op zijn gekende stijl overgebracht. Aanwezigen hebben weer al eens ongelijk.
Zijn eerste verhaal is intussen wereld vermaard. Het ontstaan van Achouffe in 1982, welgeteld precies 6666 jaar na de Big Bang
waar bij een sukkelende kabouter met een bierrecept in Wibrin belande en 2 amateur brouwers overhaalde om er 49 liter van te
brouwen. Het ontstaan van Chouffekabouters werd op een verklaarbare wijze uitgelegd en het vraagbaken van de kip en het ei
werd plots de kabouter en zijn ei kwam aandraven. Wie er meer wil over weten moet maar ne keer de Slow Brew van Chris B
komen beluiteren of toch min stens zijn boek ‘My Chouffe Story’ aankopen. Intussen had Johan en hulpje Sofie Nelis iedereen
een ‘bolleke De Koninck’ aangeboden.
Deze wereldbekende versie van de ‘Britse Ale leerschool’ wordt gebrouwen door de op één na oudste handelsregister van de stad
Antwerpen (na de Zoo). Grondlegger Joseph Van den Bogaert afkomstig uit een bekende brouwersfamilie uit Willebroek, herstart
na een turbulente geschiedenis op spectaculaire wijze de uitbouw van het bedrijf. In 1946 deed oorlogsheld Modeste Van den
Bogaert zijn intrede en mede door diens toedoen en stonden John Martin, bekend als shipchandler (scheepsbevoorader) Joseph
Grade, Albert Moortgat & William Younger aan de wieg van het “Belgisch Speciaalbier. Nadat Eddy Vanderheggen (Gistel) per
vliegtuig de befaamde en broodnodige gist uit Schotland bracht heeft brouwerraadgever George Maw Johnson uit Canterbury
(GB) het bier geoptimaliseerd en succesrijk gemaakt. In 2010 kwam de brouwerij in de groep van Duvel/Moortgat terecht en
werd de kennis, expertise en passie voor het bierbrouwen van 2 Belgische familiale brouwerijen samengevoegd. Ook de
brouwinstallaties in Antwerpen worden op punt gesteld.
Het pronkstuk van de brouwerij is een amberkleurige met een alcoholpercentage van 5,2% en een densiteit van
12° Plato. Men is verrast door de typische, moutige smaak. Bierkenners appreciëren dit amberkleurig bier van
hoge gisting (25 à 27°) omwille van zijn toegankelijke smaak en gematigde alcoholpercentage. Op traditionele
wijze gebrouwen uit water, gist, 100% zuivere mout en zuivere hop. Een echt natuurproduct dus. De basis voor
de licht bittere smaak. De Saaz-Saaz hop uit Tsjechië, de uitsluitend natuurlijke gerst én de afwezigheid van
toegevoegde maïs of brouwsuikers. Een ding is zeker: dit heerlijk speciaalbier smaakt naar meer. Dit bier is
sinds 1913 op de markt. Het klassieke Antwerpse “bolleke”. wordt gemaakt met Tsjechische Saaz- hop en
honderd procent zuivere mout. De Koninck is door het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (de
VLAM) erkend als streekproduct.
Een der eerste bezoekers was waakkip van de brouwerij terwijl Sofie Vanrafelghem haar ‘evagelie’ verkondigde met haar grote
voorbeeld Madame Rose. ‘kiek kiek… wie daar ollemolle hebben… den Leon en zyn puppe, professor Goedbier en zijn madam,
Rosa Merckx werd geflankeerd door de bekende Liefmansgids Hector Neyt. Iedereen luisterde vol bewondering naar den uitleg
van Chris B.
Brouwer Johan Brandt in
zijn nopjes met zo veel belangstelling, den Wacho vroeg en dus aan ’t werk gezet en Baas
Michel vond het net als den Wacho zeer interessant? De groepsfoto met de aanwezige BV’s was noodzaak.
Op het moment dat Chris B iedereen herinnerde aan het feit dat de meeste grote brouwerijen zich vooral
vestigden rond de waterwegen en op foto het bewijs leverde dat ceo Michel Moortgat blindelings een perfecte
Duvel kon inschenken. Het bewijs dat de schoolmeiskes Sofie en Catherine dat even goed deden kwam op tafel.
De wereldberoemde ‘Duvel’ maar hier in een aangenaam proefglaasje.
Brouwerij Duvel Moortgat is een Belgische familiale brouwerij, opgericht in 1871 door Jan Leonardus Moortgat en gelegen in het
Antwerpse Breendonk, een deelgemeente van de gemeente Puurs. De brouwerij, met een capaciteit van circa 300.000 hl,
exporteert haar producten naar 72 landen en is vooral bekend om zijn Duvel, een Belgian Strong Ale. Onder invloed van Thijs
Thijsen (La Trappe) en vooral een vernieuwende brouwmeester Hedwig Neven die het systeem van rustiger koken en daardoor
meer efficiëntie in het brouwrecept bracht. Ook de uitleg over het amper door 3 Belgische brouwerijen gebruikte lasercontrol
werd aangekaart. Chris haalde hier zijn bekende anekdoten over het getal 666 en bewees zijn verhaal met een mooie fotosessie.
De directe voorloper van Duvel was Victory Ale, een donkere Scotch, die brouwerij Moortgat
uitbracht na de afloop van de Eerste Wereldoorlog. Hiervoor gebruikte men de gisten van het
Schotse bier McEwan's Scotch Ale, dat in die tijd met hergisting op fles werd uitgevoerd. Het unieke
karakter van een Duvel wordt ook verkregen door de gebruikte giststammen van bierprofessor Jean
De Clerck, die teruggaan op de oorspronkelijke scotch-gist. Het wort wordt in afzonderlijke
gistingskuipen door twee verschillende giststammen gefermenteerd. De twee zo ontstane basisbieren
worden vervolgens in een bepaalde verhouding vermengd. Dit bier wordt gefilterd. Bij de botteling
wordt één van de twee giststammen en een dosis suiker toegevoegd, voor de hergisting op fles
De gebruikte gist werd door bierprofessor Jean De Clerck aan een analyse onderworpen. Het bleek
dat er 10 à 20 verschillende giststammen in aanwezig waren. Door zorgvuldige selectie zijn hiervan
enkel de giststammen behouden die voor de optimale smakencombinatie zorgde Duvel wordt met
niet bijzonder veel meer gerst gebrouwen dan een gewone pils, maar voor de hoofdgisting wordt er
nog glucose toegevoegd, die volledig wordt omgezet tot alcohol. Daardoor behoudt het bier de
helderheid van een pils maar verkrijgt het een aanzienlijk hoger alcoholgehalte.
De hulpkrachten vanuit het goede doel, twee bevallige en zeer vriendelijke diensters Sofie en Caterina. Ze werden goed in het
oog gehouden door Chouffisten Thierry Vanmullem (Bredene) en biermaatje Donaat Danneels. “Make beer not war” gastheer en
gastspreker volledig overtuigt.
Michel Moortgat gaf regelmatig bijkomende uitleg bij de uitleg van Chris B en kwam zo het verhaal bij de zure
kant van de Schelde. Brouwerij Liefmans te Oudenaarde waar je de microflora vindt die Liefmans zo uniek maakt.
Brouwerij Liefmans heeft reeds een traditie sinds 1679. De typische smaak wordt
bekomen door gemengde gisting in open kuipen, gevolgd door een extra lagering
en het versnijden van oud en jong bier. De gisting wordt aangevuld met gisten uit
de lucht in de omgeving. Liefmans heeft verschillende biermerken gehad, waarvan
er al heel wat zijn verdwenen. Bij de overname door Brouwerij Duvel Moortgat
gebeurde er een herprofilering en herlancering. Zo wordt het onderscheid met
klassiekere kriekbieren geaccentueerd. Het traditionele en ambachtelijke van het
brouwproces van Liefmans blijft behouden. Zo worden Liefmans Goudenband en
Liefmans Cuvée-Brut nog steeds met de hand omwikkeld met papier. De wikkels
werden recent wel vernieuwd. Nu prijkt er de handtekening op van Rose
Blancquaert-Merckx, als ode aan de eerste vrouwelijke brouwmeester van
België.[2] Ooit was zij balletdanseres en vanaf 1946 werd zij secretaresse van de directeur. Daarna leidde zij gedurende meer
dan 40 jaar het brouwgebeuren. In 2008 werd de brouwerij, na faillissement in 2007, overgenomen door Brouwerij Duvel
Moortgat. De oude brouwerij is intussen grotendeels opgeknapt, zodat je in een eigenzinnige omgeving ontdekt hoe intensief
brouwen eigenlijk is. Bij mooi weer kan je op de terrasjes langs de oever van de Schelde uitgebreid proeven van het nieuwste
fruitbier.
Het paradepaardje Liefmans Gouden Band werd onlangs voorbij gestoken door een nieuwe kaskraker met het fruitige en frisse
Liefmans on the Rocks. Je krijgt er al zin in als je er nog maar aan denkt… De bieren van Liefmans worden met liefde en
vakmanschap gebrouwen, volledig in de rijke traditie van de Belgische biercultuur.
Liefmans wordt gemaakt met lichte, donkere en geroosterde mout. Na een gisting van een week rijpt het bier twee maanden tot
een jaar verder in de kelders, afhankelijk van de soort. De typische zurigheid in combinatie met de zoete smaak ontstaat door
rijp en jong bier te vermengen. Liefmans staat voor originaliteit, elegantie en kwaliteit. Mevrouw Rosa Merckx, de eerste en
lange tijd de enige vrouwelijke Belgische brouwmeesteres, stond 40 jaar lang aan de roerstok. Zij heeft de unieke smaak van de
bieren van Liefmans op punt helpen stellen
Voor deze gelegenheid kozen de inrichters voor een authentieke Liefmans Oud Bruin. De typische smaak
van het bier uit 1679 is afkomstig van speciale, in open kuipen gegiste mouten die 4 tot 8 maanden
rijpen. Door rijpe bieren te vermengen met jonger bier gist het brouwsel opnieuw en ontstaat er een
meer evenwichtige, constante smaak. Oudere bieren zijn rijker aan aroma’s, in een blend met jong bier
worden ze frisser en zoeter. Liefmans Oud Bruin geurt en smaakt naar gegrilde mout en karamel,
omringd door fruit en kruiden. Zuur en zoet zijn perfect in balans. Een bescheiden wonder!
In zijn uitleg mochten we raden waarom de brouwzalen bij Liefmans een lichtblauwe kleur hebben? Reden,
lichtblauwe kleur schrikt vliegen af. Het fruitige van de Liefmansbieren komen van de Gorsem krieken en er zijn
ongeveer 60.000 krieken nodig voor 4.000 hl bier. We kwamen ook te weten dat Madam Rosa dat zij de kledij van
haar werknemers waste en dat haar zoon Olav Blancquaert de laatste Liefmans brouwer in Oudenaarde was.
Tijd voor een nieuw biertje. Onder het moto: ‘Ora et Labora’ kwam men aandraven met een frisse ‘Maredsous
Tripel’. Traditioneel kwam Chris B uit met zijn tijdlijn der Benedictijnen (Jammer dat de vlag verdwenen is) en zo
kwamen we te weten dat de Benedictijnen 1000 langer dan de trappisten. Meteen kwam de uitleg bij het verschil
tussen trappistenbieren en abdijbieren Iets waarvan de meesten op de hoogte waren.
De royalty’s voor het Maredsous bier gaat naar de Benedictijnenabdij Maredsous. Deze werd door 250 arbeiders in
25 jaar bewoonbaar gemaakt. Momenteel zitten daar nog 34 monniken.
Tijd voor de Chouffe en met een heerlijke Houblon Chouffe en een Chateau d’Achouffe komt een eind aan deze
zeer aantrekkelijke uiteenzetting van het concern Duvel/Moortgat door leverancier in kabouterverhaal Chris
Bauweraerts.
Houblon Chouffe(Chouffe Dobbelen IPA tripel) is een blonde tripel, type India Pale Ale. De bittere smaak wordt bekomen door 3
verschillende hopvariëteiten. "Houblon" is trouwens het Franse woord voor hop. Houblon Chouffe heeft een alcoholpercentage
van 9% en werd gelanceerd in 2006. Op het etiket staat een kromgebogen kabouter tussen de hopranken met hop en gerst op
zijn rug en hebberig starend naar het bier
Brouwerij Achouffe bestaat dertig jaar en dat kan natuurlijk niet onopgemerkt voorbij gaan. Zo ontstond
het idee om een bijzonder bier te brouwen, in dit geval druivenbier. Achouffe heeft zich laten inspireren
door de Sauternes wijn. Zo ontstond het idee om het bier met de wijn te mengen.
Volgens Sophie Massart, een woordvoerster van Achouffe, wordt het mengsel in het productieproces
uitgevoerd. Vervolgens werd er gekeken naar de gisting van het bier. Het resultaat is een mix van het
traditionele La Chouffe bier en Sauternes, een zoete Franse dessertwijn.(die nog beter is als je een tijdje
open in je koelkast laat staan.
Van het bier is een beperkte oplage van slechts 12.000 flessen van 75 cl verkrijgbaar. Dit jaar (en
hopelijk ook de volgende jaren komen er 20.000 flessen op de markt.
Als afsluiter nog enkele verrassende anekdotes uit het brein van meesterkabouter Chris B terwijl iedereen nog
even de bieren van de gastheer Johan Brandt aan de lippen bracht en het verhaal eindigde met een toffe uitspraak
van brouwcollega Debrabandere:”Hadden de pilskes vroeger meer gehopt geweest dan zouden d streekbieren
geen enkele kans gehad hebben” Bedankt heren van duvel/Moortgat, bedankt Johan en om het in een
kaboutertaaltje te zeggen paché.
Hou je van een lekker speciaalbier?
Dan moet je zeker naar de derde editie komen van het Modeste Bierfestival op 4 en 5 oktober 2014 in Brouwerij De
Koninck. Het Modeste Bierfestival brengt hulde aan Modeste Van den Bogaert. Hij kwam vlak na de tweede
wereldoorlog in Brouwerij De Koninck terecht, nadat zijn vader jong gestorven was. Meer dan 50 jaar lang zou hij
deze brouwerij leiden.
Meer dan 28 kleine brouwers Modeste betekent ook bescheiden. Daarom worden enkel kleine Belgische
bierbrouwers uitgenodigd naar dit festival. Chris Bauweraerts van Achouffe (zaterdag en zondag) François
Verhofstadt, schrijver van De Belgische bieren van de 16de eeuw tot heden (zondag) Paul Daeleman zal spreken
over BBB: Bier van Berchemse Brouwerijen.
Er zijn teven ook weer Brouwerij tours en uitleg bij de verbouwingen, de brouwzaal, de toekomst. U kunt zich steeds inschrijven
bij het secretariaat van het festival voor de tours van 11.30, 13u, 14.30 (English) en 16u.
Eerste bierbus van de Koekelaarse Bierfanaten prachtig geslaagd.
De Koekelaarse Bierfanaten hebben reeds van bij de aftrap hun leden aangenaam verrast met mooi bierlijke
programma’s. Binnenkort krijgen ze zelfs die bijna ongenaakbare ‘Struise Brouwers’ op bezoek en onlangs
riskeerden ze zich een eerste maal aan een busreis waarin ons bier centraal stond.
Ondanks mijn nachtelijke escapades bij brouwerij Smisje in Mater moest ik toch tijdig op om Zytholoog Kurt Gunst
op te pikken. Op het marktplein van Koekelare verzamelden een heel pak Bierfanaten om de verrassende reis aan
te vatten. De busdriver van het bekende plaatselijke reisbureau had lange tijd niet meer achter het stuur van zo’n
grote bus gezeten maar bracht ons toch probleemloos naar de eerste halte bij de Bio-Hopboer De Plukker gelegen
aan Elverdingseweg 16 te Poperinge waar ze zeer enthousiast werden verwelkomd door de plaatselijke meester
vertellen Guido (Den Do) Vandermarliere.
Midden de (hop) velden het bedrijfje van Joris Combie met aan de ingang een mooi welkom. Binnen in de brouwerij werd
brouwer Kris Langouche bijgestaan door Peter Cleenwerck van het Poperingse hopmuseum.
Do VDM stelde eerst even zichzelf voor en meteen het korte schets van de levensloop van de Plukker.
De Poperingenaar, een der voortrekkers van De Keteniers, (een vereniging van mensen met een hart en zorgzaamheid voor de
geschiedenis van de ‘hopcultuur’ in zijn brede betekenis) werkte zeven jaar aan een uniek werkstuk ‘De Jaarboeken van
Poperinghe’ waarin de transcriptie van verschillende documenten, kronieken, artikels, akten en vonnissen over de geschiedenis
van Poperinge gebundeld vanaf de ‘legendarische tijden’ tot en met het jaar 1599 werden.
Al meer dan vijf jaar verzorgt Guido Vandermarliere een emailkrant met heemkundige en historische weetjes uit Ieper en
omgeving, kleine' histories, de Eerste Wereldoorlog, oude marktliederen en gedichten en moppen met een baard. Wil je voortaan
ook gratis de 'Doos Gazette' toegestuurd krijgen? Na een mailtje naar [email protected] word je op de
abonneelijst geplaatst. Den Do behaalde in 2007 de prijs Herman Delaunois voor zijn inbreng bij de vereniging het ‘Natuur- en
stedenschoon’. In 2010 werd hij terecht Laureaat van de prestigieuze ‘Gulden Hamerken’ en dit grotendeels voor zijn inzet (met
de Keteniers) van de hop-asten. Momenteel toert hij Poperings hinterland af met mooie en geschiedkundige vertellingen met
humor en muziek op Do’s ludieke wijze.
In 1954 was er langs de Elverdingseweg in Poperinge een landbouwbedrijf
over te nemen waar o.a. een halve hectare hop stond. Er waren meerdere
geïnteresseerden maar doordat de eigenaars banden hadden met de
hophandel gaven zij de voorkeur aan iemand die de hopteelt wilde verder
zetten op het bedrijf. Daniël, de vader van Joris, was en is nog altijd
gebeten door de hop en gaf in zijn overnamebod duidelijk te kennen dat hij de hopteelt zeker wilde verderzetten. Toen Joris in
1993 het bedrijf overnam van zijn vader werd er ongeveer 10 hectaren hop geteeld en daarnaast was er ook nog akkerbouw en
grove groenten. Hier begint ook het verhaal van de biologische teelt. In enkele jaren tijd werden alle gewassen, behalve de hop,
omgeschakeld naar biologische landbouw. Rond 1996 kwam Joris door toeval in contact met biologische hoptelers uit het
buitenland (Duitsland, Engeland). Joris zag dat het toch mogelijk was om biologische hop te kweken en dit overtuigde hem om in
1997 een eerste klein perceel om te schakelen. In die periode werd Joris lid van een Engelse coöperatie van hoptelers en zij
stimuleerden het verder omschakelen en bijplanten van biologische hop aangezien er in Engeland een sterk groeiende markt was
hiervoor. Zo werd binnen de vijf jaar ook alle hop omgeschakeld.
Ondertussen werd de grove groententeelt stopgezet en gaat de meeste aandacht naar het kweken van biologische hop.
Met zijn grote vertelkunst over het leven van de hop in de geschiedenis hield Den Do iedereen in de ban. Het
verhaal van ‘den hof van Eden’, oude foto’s en hoppeweetjes (vb: waar komt de naam keikop vandaan…) werden
met veel interesse gevolgd. Na het genieten van een heerlijk ‘Keikoppenbier’ mochten we de bus op richting
nabijgelegen hommelhof waar Den Do ons de perfecte uitleg over de hoppeplant uit de doeken deed. Daarna terug
naar de hoeve waar men het verdere hopverhaal mocht meemaken.
Vanouds werd hop verbouwd daar waar er brouwerijen waren. Het ontbreken van een infrastructuur om grondstoffen van over
grotere afstand bij de brouwerij te krijgen, leidde ertoe dat brouwerijen samenwerkten met boeren om hop en gerst te telen.
Sommige microbrouwerijen doen dat tegenwoordig weer.
In 2005 werd naar schatting zo'n 80.000 ton hop geoogst, van 55.000 hectare land, verspreid over de hele wereld. In
Vlaanderen werd vroeger hop verbouwd in de streek rond Aalst en Asse waar nu maar twee hopboeren meer hopvelden hebben,
en wordt het nog steeds verbouwd in de Westhoek rond Poperinge (waar van hommel wordt gesproken).
Hop is één van de snelst groeiende planten in het plantenrijk. Hij haalt gemiddeld een groeisnelheid van 10 cm per dag. In een
laagbouwcultuur laat men de planten groeien tot zo'n drie meter. Op een hoogbouwplantage is circa 8 meter mogelijk. Een plant
kan zo'n honderd jaar oud worden. Omdat de zaden van bevruchte bloemen veel vetten bevatten zijn bevruchte bloemen
ongewenst in verschillende landen zoals België, Duitsland en de Verenigde Staten. Daarom worden in teeltgebieden in die landen
tot op vele kilometers van de hopvelden alle mannelijke planten zo snel mogelijk verwijderd en zelfs wettelijk niet toegestaan.
Door de energierijke inhoud zijn zaden een geliefd voedsel voor vogels, die daarmee tegelijk voor de verspreiding ervan zorgen.
Doordat er zo steeds nieuwe planten worden aangevoerd, is het verwijderen van alle mannelijk planten in de praktijk
onuitvoerbaar, en is er ook altijd een klein percentage bloemen met zaden. In het Verenigd Koninkrijk worden mannelijke
planten niet verwijderd omdat de hopboeren daar juist graag hun vrouwelijke planten bevrucht zien. Dat het vet schuimnegatief
is deert hen niet, daar zij immers geen schuim op hun bier verlangen.
De hopplant heeft minimaal 14 uur per dag licht nodig en groeit daarom optimaal op breedtes hoger dan 32°. In Zuid-Afrika
heeft men getracht hop te telen, wat pas succesvol werd toen men in de hoptuinen met kunstlicht ging werken. Rond 1985 is het
Wye College uit Kent te hulp geschoten met het kweken van hopvariëteiten die konden groeien met 10 uur licht.
Na de hoppige vertoning op het hommelhof en hoeve en van een heerlijke Rook-op genoten te hebben stond de bus klaar om
onze magen te vullen. Langs ongelooflijk smalle wegeltjes en een Franse GPS dreef de bus ons na veel gekronkel aan de ingang
van het bekende bier- en eethuisje ‘Au Nouveau St Eloi’ gelegen aan de Gemenestraat 4 te Watou.
Au Nouveau St.-Eloi gelegen op de grens met Frankrijk.
Nochtans Verbroederd met de Noord-Franse populatie nog het
authentieke ouderwetse Vlaams spreken.
Au nouveau St.-Eloi brengt voor u de zon. In de zomer kan u
genieten op ons zonnig zomerterras en ’s winters brengen wij
voor u de zon binnen. Wij beschikken over twee ruime parkings
waar auto’s, moto’s, bussen, huifkarren,… welkom zijn. De
paarden die mee zijn kunnen probleemloos gebonden worden
zodat u ook even van een heerlijk biertje of hapje kan genieten.
Op de grenze van ‘t Franschen,
Je kykt op d’n Catsberg
En j’ hoort ruysschen
Van d’hommelvelden.
‘T is were kèern in ‘n tyd
,
Geniet’n van è goe teusje bier,
En è kloekke stutte,
È spelletje speeln
En è bitje vertell’n
Lekker gegeten, wat een volkspelen gedaan en dan up naar de volgende met een bezoekje aan Brouwerij Van Eecke Watou waar
vertegenwoordiger Sandrino Desender ons opwachtte en ons een prachtige degustatie aanbood met een grote frigo vol met een
zevental bieren. Oud-brouwer Walter Lignel gaf tekst en uitleg over alles wat er zich in de Brouwerij afspeelde en hoe de werking
was. Nu ben ik volledig overtuigd van het gelijk van Sandrino dat er daar nog steeds gebrouwen wordt (er lag immers bier in de
vijf tanks te wachten om naar Boezinge (Het Sas) te worden gebracht ter afvulling)
Brouwerij Van Eecke, ook bekend als Brouwerij Gouden Leeuw, is een Belgische
familiebrouwerij in Watou, een deelgemeente van Poperinge. De brouwerij is in 1862
opgericht op een terrein, gekend als een agrarisch gebied met een rijke traditie in het
verbouwen van graangewassen, maar ook van hoppe.
Tijdens de 1e wereldoorlog werd de regio Ieper bijzonder zwaar geteisterd en compleet
platgebombardeerd. Het leven dat we kenden stopte, en alle economische en agrarische
activiteiten vielen stil. Deze zwarte bladzijde van onze regio werd door de Canadese
dichter Lt Kolonel John McCrae (1872 –1918) misschien het best verwoord in zijn tijdloze
gedicht “on Flanders Fields”.
Slechts korte tijd na de grote oorlog werd door noeste arbeid, alles weer herbouwd en meer bepaald in de regio Poperinge werd
wederom hoppe, in de volksmond hommel genaamd, geteeld, terug verwerkt en geëxporteerd. Deze rijke geschiedenis wordt
trouwens bijzonder levend geïllustreerd in hopmuseum te Poperinge www.hopmuseum.be
De brouwerij kreeg na de Tweede Wereldoorlog bekendheid met haar lijn abdijbieren Kapittel.
Het paradepaardje van het bedrijf is het Poperings Hommelbier, een blond bovengistend bier van 7,5%, dat sinds 1991 op de
markt is. Het gaat om een goed gehopt bier, vandaar ook de naam: hommel betekent hop in de plaatselijke streektaal.
Hommelbier is niet alleen populair in de Westhoek, maar is ook buiten de eigen regio goed verkrijgbaar. Het wordt gebrouwen
bij Van Eecke, maar de lagering en afvulling gebeurt bij Brouwerij Leroy in Boezinge. Brouwerij Van Eecke en brouwerij Het Sas
(of Leroy) hebben een zeer nauwe samenwerking. De Harvest met verse hop komt november op de markt.
Na lang bemoederen van Tinaatje dan toch nog naar De Vrede in Westvleteren om nen lekkere trappist als afsluiter. Bierfanaten
bedankt voor die mooie dag. Groenselkes van de Wacho. Er moet zeker een 2° bierbusreis komen!!!