Transcript Samenwerken is de toekomst voor kerk Samenwerken is de

© Copyright 2013 Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad.
Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW, wordt
uitdrukkelijk voorbehouden. Zaterdag, 26 juli 2014
DEKENAAL KERKENPLAN
Samenwerken is de
toekomst voor kerk
WELKE KERK BLIJFT OPEN?
WELKE KRIJGT MEDEGEBRUIKER?
WELKE KRIJGT ANDERE FUNCTIE?
3
2
NATO Air Base
Geilenkirchen
3
BRUNSSUM
1
2
3
3
3
3
3
Wat is de toekomst van de RK-kerken? In het dekenaat Heerlen is een visie gemaakt voor alle
3
2
40 kerken in het gebied. Dat is voor het eerst in Nederland. Deken Theo van Galen geeft uitleg.
3
3
1
1
3
door Josette Mulders
E
r is geen tijd meer te verliezen, zegt deken Theo
van Galen, de kerkbesturen in zijn dekenaat moeten aan de slag met hun
toekomst. Het kerkbezoek is heel
laag, de inkomsten worden minder
en het aantal priesters bereikt een
nieuw dieptepunt. Het op verzoek
van Van Galen gemaakte ‘Dekenaal
Kerkenplan’ is een visie op die toekomst. Van Galen noemt het ’het
eerste in zijn soort’ en ’een totaalpakket’. Tot nu toe was het sluiten
van een kerk een zaak van het betreffende kerkbestuur en de kerkelijke autoriteiten. „Voor het eerst ligt
er een visie.”
Veertig kerken zijn bekeken in relatie met elkaar en met de wijk waarin ze staan. De financiën en de onderhoudslasten zijn ook geïnventariseerd. Voor het eerst zijn maatschappelijke partners, zoals gemeenten en provincie, erbij betrokken om tot die visie te komen.
Van Galen gunt de kerkbesturen de
tijd om hun gedachten over het ingrijpende rapport te laten gaan
waarbij twintig kerken dichtgaan
en twaalf andere kerken het gebouw gaan delen met een bedrijf
of instelling.
„De impact moet duidelijk worden
en ze moeten hun overwegingen
maken en laten rijpen.” Over enkele maanden wil de deken per cluster het plan bespreken. Over een
jaar of zes, aansluitend op het eerder verschenen rapport ‘Blauwdruk 2020’ ziet de deken graag resultaat.
Van Galen zegt het te respecten dat
elk bestuur het recht heeft om te
doen wat het wil met het dekenaal
kerkenplan. „Maar ieder bestuur
moet zich afvragen hoelang het
zijn kerk overeind kan houden.”
Van Galen heeft als deken ook heel
andere zorgen die hij niet los kan
zien van het aantal kerkgebouwen.
Hij heeft de leiding over nu nog zeventien priesters die in het dekenaat aan het werk zijn. Dat aantal
daalt binnen afzienbare tijd. De gevolgen daarvan schetst de deken
Deken Theo van Galen.
aan de hand van het cluster Brunssum, nu nog acht parochies, maar
straks vijf. „Waarvan een aantal
minder levenskrachtig is. Straks is
er nog maar één pastoor. Die
houdt het echt niet vol om vijf parochies te bedienen. Hij kan ook
niet overal tegelijkertijd de mis
doen. Het kan niet anders,” aldus
Van Galen, „straks hebben we één
pastoor en één bestuur. Het is niet
waar ik op aanstuur, maar ik moet
de bediening goed en geordend regelen.”
Nog een overweging om het dekenaal plan te omarmen: „Besturen
moeten zich realiseren dat de trek
naar een kerk met minder of geen
bediening leidt tot minder kerkbezoek.”
Sluiten van kerken is in de ogen
van Van Galen geen optie als er
geen toekomstplan is. Verloedering
van de kerk en de wijk eromheen
zijn dan het gevolg. „Dat is verschrikkelijk. Als je geen plan hebt
dan moet je kerken niet sluiten.”
Het zal nog een hele kluif blijken
om voor twaalf kerken medegebruikers te vinden. Laat staan voor
twintig andere een geschikte koper.
Mocht dat laatste niet lukken dan
zou een gebruiker moeten worden
gevonden die in de wijk past en bij
een voormalig kerkgebouw, realiseert de deken zich. „Een kerkgebouw kan ten gronde gaan. Maar
de kerk niet.”
HEERLEN-NOORD
3
UBACH
OVER
WORMS
2
2
1
3
3
3
3
3
1
LANDGRAAF
MIDDEN
2
HOENSBROEK
1
䢇
SCHAESBERG
1
3
2
2
3
Klimmen
2
2
3
Ransdaal
VOERENDAAL
HEERLEN-ZUID
1
CENTRUMKERK
2
Kerkfunctie blijft,
icm met medegebruik
3
Kerk verliest functie (ze gaat in
de verkoop en/of krijgt maatschappelijke/culturele functie)
HEERLEN-NOORD
HOENSBROEK
BRUNSSUM
UBACH OVER WORMS
1 Corneliuskerk Heerlerheide
2 Gerardus Majella, Heksenberg
3 Christus Koning Nieuw-Einde (dicht)
3 Antonius van Padua, Beersdal
1 Grote Sint Jan, Hoensbroek
2 Kleine Sint Jan, Hoensbroek
3 Maagd der Armen, Mariagewanden
(dicht, wél devotiekapel)
3 St. Joseph, Passart (dicht)
3 H. Montfort, Lotbroek (dicht)
3 Hart van Jezus, Mariarade
1 Fatimakerk, Brunssum-centrum
2 H. Gregorius, Brunssum-centrum
2 Vincentiuskerk, Rumpen
3 H. Barbara, Treebeek
3 Heilige Rozenkrans, Treebeek (dicht)
3 Heilige Familie, Langeberg (dicht)
3 Heilige Jozef, Brunssum-oost
3 H. Geest, Brunssum-Noord
1 H. Jozef, Waubach
2 H. Drievuldigheid, Rimburg
3 H. Bernadette, Abdissenbosch
3 H. Theresia, Lauradorp
buiten beschouwing: Kapel Heereveld,
Waubach
HEERLEN-ZUID
1 Pancratiuskerk, Heerlen-Centrum
2 H. Joseph, Heerlerbaan
2 H. Martinus, Welten
2 Verschijning van de Onbevlekte Maagd,
Molenberg
3 H. Andreas, Rukker/Bautsch
3 Moeder Anna, Bekkerveld
3 H. Franciscus, Laanderstraat
3 Hart van Jezus, Schandelen
VOERENDAAL
1 H. Laurentius, Voerendaal-centrum
2 H. Remigius, Klimmen
2 H. Theresia, Ransdaal
2 OLV Altijddurende Bijstand, Kunrade
(kan ook 3 worden)
3 H. Theresia van het Kind Jezus, Ransdaal
Het dekenaat Heerlen
is het grootste van het
bisdom Roermond.
80.000 mensen staan in het
dekenaat Heerlen
ingeschreven als parochiaan.
䢇 Van dit aantal gaan ruim
3000 mensen regelmatig
naar de mis.
䢇 Dat is 3,6 procent van de
parochianen.
䢇 Voor dit aantal kerkgangers
voldoen vier kerken met
800 zitplaatsen.
䢇 Aan het kerkenplan werkten
alle kerkbesturen mee,
behalve H. Franciscus
van Assisië in HeerlenEikenderveld en de OLV
Hulp der Christenen in
Nieuwenhagen.
䢇 De helft van de veertig kerken in het dekenaat is rijksmonument.
䢇 De andere helft is met name
gebouwd in de periode
1945-1965.
䢇 Zeven kerken staan leeg.
䢇 Het bisdom Roermond telt
317 kerken. Achttien zijn in
procedure om te sluiten.
䢇 Zo’n twintig jaar geleden waren in het bisdom Roermond
362 kerken in functie.
䢇 10 procent van de gesloten
katholieke kerken in Nederland vond een bestemming
die als passend wordt
beschouwd.
Bron: Dekenaal Kerkenplan/
Walas Concepts
䢇
3
2
1
2
Vier kerken
meer dan
genoeg
SCHAESBERG
1 HH Petrus en Paulus Schaesberg-centrum
2 geen
3 H. Barbara, Kakert (slapend)
3 H. Michaël, 't Eikske (slapend)
LANDGRAAF MIDDEN
1. H. Hart van Jezus, Nieuwenhagerheide
2 OLV Hulp der Christenen, Nieuwenhagen
3 H. Familie, Lichtenberg
infographic Robert Muts