Transcript BELEIDSPLAN PARKEXPRESSIE 2011

beleidsplan Parkexpressie 2011 - 2014
1
BELEIDSPLAN PARKEXPRESSIE 2011-2014
1
Alphen aan den Rijn,
Iedereen doet mee!
Collegeprogramma
2010-2014 april 2010
Inleiding
Parkexpressie is hét centrum voor kunsteducatie van Alphen aan den Rijn en regio. Jaarlijks brengen wij 55.000
mensen in contact met kunst en cultuur. Dit doen wij via onze cursussen, films en theatervoorstellingen, maar ook
via Parklezingen, excursies en workshops op maat. Elk jaar bezoeken vele duizenden leerlingen van het primair- en
voortgezet onderwijs onze activiteiten.
Parkexpressie is opgenomen in het Collegeprogramma 2010-2014 van de gemeente Alphen aan den Rijn als culturele kernvoorziening1. Daarmee onderschrijft de gemeente het belang van Parkexpressie voor de cultuur(educatie)
in het algemeen en haar inwoners in het bijzonder.
Waar staat Parkexpressie voor?
Vanuit haar missie en visie bepaalt Parkexpressie haar beleid en stelt zij strategische doelstellingen voor de periode
2011-2014. Deze vertalen zich jaarlijks in jaarplannen met meetbare doelstellingen.
Missie
Parkexpressie laat kunst en cultuur beleven! Wij inspireren en ontwikkelen mensen door ze in contact te brengen
met kunst en cultuur.
Visie
Parkexpressie is dé aanbieder van kunst- en cultuureducatie, filmhuisfilms en podiumvoorstellingen. Wij bieden
de bewoners van Alphen aan den Rijn en omgeving de mogelijkheden om actief en/of passief deel te nemen aan
creatieve- en cultureel kunstzinnige activiteiten.Wij bieden deze mogelijkheden aan een zo groot mogelijke groep
mensen, zowel kinderen, jongeren, volwassenen als ouderen. Wij bieden onze cursussen en activiteiten aan op
een hoog kwaliteitsniveau.
Belangrijke kernwaarden zijn plezier, passie en professionaliteit; open, uitnodigend en uitdagend. Vanuit de maatschappelijke bewuste visie dat kunst & cultuur bijdragen aan een waardevolle samenleving en sociale cohesie.
Hoe is de organisatie opgebouwd?
bestuur PE
voorzitter
secretaris
penningmeester
bestuurslid
bestuurslid
Organogram
Parkexpressie
1 directie 1 FTE
7 ondersteuning 3 FTE
35 parttime docenten
5 parttime foyer
aangevuld met
95 vrijwilligers
directie
managementteam
PE educatie
Parkfilmhuis
Parktheater
Foyer
Projecten
Boekhouding
Bedrijfsvoering
coördinator
coördinator
coördinator
coördinator
coördinator
controller
coördinator
medewerkers
medewerker
vrijwilligers
vrijwilligers
medewerker
docenten
vrijwilligers
technicus
technici
vrijwilligers
vrijwilligers
Parkkunst
medewerkers
docenten
vrijwilligers
vrijwilligers
1 Analyse van de interne en externe omgeving Parkexpressie
Sterke punten:
• Uniek pand op een prachtige locatie;
• Hoog kwalitatief actueel vraaggericht aanbod;
• Cultureel ondernemend, lage afhankelijkheid van subsidie (15 %);
• Vakbekwame en gemotiveerde medewerkers;
• Hoge service naar cursisten en bezoekers;
• Goede contacten met het onderwijs & het culturele veld;
• Unieke combinatie cursussen, filmhuis en theater.
Zwakke punten:
• Dure huisvesting, hoge onderhoudskosten;
• Lage gemeentelijke subsidie bijdrage;
• Kleine staf en ondersteuning;
• Geen subsidie Parkfilmhuis;
• Geen subsidie Parktheater.
Kansen:
• Uitbreiding en versterken educatieve activiteiten richting
het primair en voortgezet onderwijs, de Buitenschoolse
Opvang en de Brede School;
• Samenwerking/ontwikkeling ouderenbeleid met ActiVite;
• Parkexcellentie weet sponsors te binden;
• Verhuur verder uitbreiden;
• Duidelijke profilering Parktheater.
Bedreigingen:
• Toenemende concurrentie van particuliere
aanbieders op de (vrijetijds)markt;
• Afschaffing van de BTW vrijstelling Parkexpressie en
verhoging van het BTW-tarief Parktheater;
• Parkeerdruk.
Conclusies:
Deze SWOT-analyse geeft aan dat het in de komende beleidsperiode belangrijk is om:
• het aanbod optimaal af te stemmen op de markt en vraaggericht te werken;
• het cultureel ondernemerschap nog verder te bevorderen en uit te bouwen;
• de bedrijfsvoering verder te verbeteren door o.a. automatisering en digitalisering;
• door certificering zich verder kwalitatief te onderscheiden van andere aanbieders.
beleidsplan Parkexpressie 2011 - 2014
2 Nieuwe ontwikkelingen in de markt: Kunstcursist 2.0
Het rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau2 over de toekomst van de kunstbeoefening stelt dat de helft van
alle Nederlanders enige vorm van kunst beoefent in de vrije tijd. Het SCP concludeert dat per saldo het volume van
de kunstbeoefening niet substantieel zal wijzigen. Wel beïnvloeden individualisering, informatisering, intensivering,
internationalisering en informalisering de verwachtingen en wensen van de kunstbeoefenaar met betrekking tot het
educatieve aanbod. De kunstbeoefenaar wil snel resultaat, zich niet lang binden, minder snel lid van een vereniging
zijn en minder hecht minder waarde aan de culturele canon. De kunstcursist 2.0 is: drukbezet, eigenzinnig, grillig en
heeft hoge verwachtingen ten opzichte van de klanthouding.
Conclusies van het rapport zijn:
• Vraaggestuurde instellingen bedienen beter de markt dan aanbod- en procesgestuurde instellingen;
• Kunstinstellingen zijn zich bewust van het belang van doorontwikkelen en vernieuwing;
• Kunstinstellingen dienen zich te onderscheiden van het overige (cultuureducatieve) aanbod;
• Ondernemerschap, professionalisering, marktgerichtheid en samenwerking zijn van belang;
• Vergroting inzetbaarheid van het personeel, invoering van kwaliteitszorg en certificering is belangrijk.
2
2
Mogelijkheden tot
kunstbeoefening
in de vrije tijd.
Sociaal en Cultureel
Planbureau
A. van den Broek
Den Haag, juni 2010
isbn 978 90 377 04563
3 Cultureel Ondernemerschap
Cultureel Ondernemerschap wordt nu ook landelijk gepromoot als de manier om de markt tegemoet te treden. De
kunstbranche moet op zoek naar nieuwe beleidsterreinen en doelgroepen. Parkexpressie is al jaren genoodzaakt
als een culturele onderneming te werken. Zeker nu blijkt dat de economische middelen beperkt zijn en de politiek
nieuwe zienswijzen ontwikkelt ten opzichte van kunst en cultuur.Voor Parkexpressie is het zaak haar bedrijfsvoering
zo in te richten dat kosten worden gereduceerd en inkomsten worden uitgebreid.
4 Strategische doelstellingen 2011-2014
Voor de periode van dit beleidsplan heeft Parkexpressie de volgende speerpunten:
• Educatie Meer educatie- en cultuuraanbod, zowel bij Parkexpressie als op locatie;
• Parktheater Profilering Parktheater om beter aan te sluiten bij de doelgroep;
• Bedrijfsvoering Optimalisering door o.a. automatisering en digitalisering.
4.1 Educatie We denken dat te bereiken door:
• Ons totale aanbod (cursussen/film/theater) zo actueel en vraaggericht mogelijk te houden;
• Via de combinatiefunctie cultuuronderwijs te bevorderen in het primair onderwijs3;
• In samenwerking met het onderwijs, Participe en de BSO op locatie activiteiten te ontwikkelen;
• Op locatie in samenwerking met ActiVite kunstactiviteiten te ontwikkelen voor ouderen4;
• Cultuurparticipatieprojecten uit te voeren voor het Samenwerkingsorgaan Holland Rijnland5.
4.2 Parktheater We denken dat te bereiken door:
• Het betrekken van meer mensen bij de programmering van het Parktheater;
• Een kleiner programma aan te bieden van cabaret, lezingen en muziek;
• De programmering te verschuiven van het weekend naar de donderdagavond;
• Het uitbreiden van de educatieve schoolvoorstellingen (theater-, filmvoorstellingen in het theater);
• Een verdere samenwerking met Stichting Productiehuis Alphen;
• Een nieuw prijsbeleid voor verhuur te ontwikkelen, om meer (amateur-)gezelschappen te bereiken.
4.3 Bedrijfsvoering We denken dat te bereiken door:
• Het maken van procesbeschrijvingen;
• Het optimaal verdelen van taken en gedeelde verantwoordelijkheden, waardoor het mogelijk wordt dat men
elkaars taken kan overnemen en dat men elkaar kan ondersteunen tijdens werkpieken;
• De automatisering en digitalisering van de cursusadministratie.
5 Kostenreductie en inkomstenstijging
Digitalisering en automatisering zal verder ontwikkeld worden. Door te investeren in deze zaken kunnen we het
personeel ontlasten en kunnen we bezuinigen op drukwerk. Met ingang van 2011 zal de noodzaak van het drukken
van publicaties nader worden bekeken. Daar waar mogelijk zullen we overgaan naar digitale versies welke via de
nieuwe media digitaal verspreid gaan worden. Parkexpressie zal zich op ondersteuning van het personeel en huisvesting richten om de bedrijfsvoering te verbeteren.
5.1 Personeel en huisvesting
In de komende beleidsperiode zal optimaal gebruikt moeten worden van de personele inzet. Vastgesteld dient te
worden dat Parkexpressie werkt met een minimale ondersteunende staf, deels bestaande uit vrijwilligers. Door
inzichtelijke procesomschrijvingen, taakverdelingen en verdeling van verantwoordelijkheden te maken zullen we de
bedrijfsvoering optimaliseren. Door automatisering, digitalisering en effectievere werkprocessen zal de werkdruk
3
De combinatiefunctie
wordt deels betaald door
de provincie de gemeente
en de afnemers.
Parkexpressie werkt
hierin samen met Sportspectrum, Scope, SKBA
en Sopora
4
ActiVite is de grootste
zorgaanbieder van ZuidHolland (Noord)
5
Parkexpressie is samen
met de Bibliotheek Rijn
en Venen onderaannemer
van Holland Rijnland en
voert kunstprojecten uit
in de regio
3
beleidsplan Parkexpressie 2011 - 2014
moeten afnemen.
De huidige huisvesting is Parkexpressie op het lijf geschreven. Cursisten, bezoekers, docenten èn de gemeente geven
aan hierin geen veranderingen te wensen. Wel is de huisvesting kostbaar en wordt onderzocht hoe de huisvestingskosten naar beneden gebracht kunnen worden. In samenwerking met de beheersstichting en de gemeente wordt
gezocht naar een andere vorm van financiering, waardoor de lasten jaarlijks flink verlaagd kunnen worden.
5.2 Nieuwe wegen
Hoewel het moeilijk is om in deze onzekere economische tijd ver in de toekomst te kijken, menen we enkele nieuwe
wegen in te kunnen slaan met nieuwe activiteiten om de cultuurparticipatie te vergroten. Deze taken zullen altijd
kostendekkend moeten zijn en uiteindelijk zorgen voor extra inkomsten. Tot 2012 zijn er gegarandeerde taken die
deels gesubsidieerd worden door de gemeente(‘s) en provincie.
• Cultuurparticipatieprojecten Holland Rijnland;
• Combinatiefunctie;
• Educatieve activiteiten op locatie scholen;
• Educatieve activiteiten op locatie zorginstellingen;
• Met Parkexcellentie lukt het om een groeiend aantal ondernemers te binden voor €1.275 per jaar.
Hiervan komt jaarlijks 1.000 euro ten goede aan Parkexpressie (prognose 2011: 12 sponsors).
6 De meerwaarde van de combinatie Parkexpressie, Parkfilmhuis en Parktheater
De samenstelling van Parkexpressie is uniek voor Nederland. Een centrum voor kunsteducatie met een filmhuis en
een theater biedt een meer dan compleet kunstaanbod. De gemeente Alphen aan den Rijn heeft met Parkexpressie
een bijzonder centrum binnen haar gemeentegrenzen.
Door haar film- cursus- en theateraanbod kan Parkexpressie meer aanbieden dan de instellingen apart zouden kunnen bieden. Met name het Parkfilmhuis draagt sterk bij aan het succes van Parkexpressie.
6.1 Parkexpressie, cursussen en workshops
Parkexpressie biedt een totaalaanbod aan van cursussen in vrijwel elke kunstdiscipline. Gericht op de actuele
ontwikkelingen en de vraag uit de markt stelt zij haar cursusprogramma samen. Belangrijke kernwaarden zijn
plezier, passie en professionaliteit; open, uitnodigend en uitdagend. Dit bieden wij door gekwalificeerde docenten
in te zetten die zowel op vakdidactisch als kunstgebied opgeleid zijn. Juist de balans tussen de kennis van het lesgeven en het bewegen in een professionele kunstenaarswereld zorgt ervoor dat onze cursussen goed en actueel
zijn. We luisteren naar onze cursisten en proberen in te spelen op deze vraag.
6.2 Parkfilmhuis
Al bijna 30 jaar brengt het Parkfilmhuis de mooiste films die er wereldwijd gemaakt worden. Het Parkfilmhuis
onderscheidt zich van het reguliere filmaanbod, met kwetsbare kwaliteitsfilms. Het Parkfilmhuis verwacht het
aantal bezoekers stabiel te houden op ± 16.000 filmbezoekers per jaar. Het aantal vrienden van het Parkfilmhuis
is constant en ligt op 1.200. Geheel zonder gemeentelijke subsidie weten we, door een dankbaar beroep te doen
op vele vrijwilligers en slim samen te werken in een klein hecht team, al jarenlang een professioneel filmhuis te
exploiteren. Het Parkfilmhuis volgt de actuele ontwikkelingen van digitalisering in de filmindustrie op de voet. In
2011 verwacht het Parkfilmhuis dat de landelijke digitalisering plaats zal gaan vinden.
Het Parkfilmhuis heeft haar plek in Alphen aan den Rijn en wijde omgeving ruimschoots bewezen.
6.3 Parktheater
Sinds 2005 heeft het Parktheater een doorstart gemaakt als onderdeel van Parkexpressie. Het Parktheater ontvangt geen subsidie en kan dankzij de inzet van vele vrijwilligers, donaties en sponsoring bestaan. In de huidige
economische situatie zijn wij genoodzaakt de invulling van het theater tegen het licht te houden en te komen
met een nieuwe koers. Niet langer zullen we een compleet regulier theateraanbod samenstellen. De kosten die
dit meebrengt worden onvoldoende gedekt door de inkomsten. Daarnaast is het theateraanbod in Alphen aan
den Rijn èn in de omringende steden dusdanig dat een beperkter, maar meer op het lijf van onze doelgroep
geschreven programmering wenselijk is. Nieuwe speerpunten voor het Parktheater zijn:
• profileren;
• afstemmen op doelgroep;
• aantrekkelijk(er) maken voor (amateur-)gezelschappen;
• programma commissie samenstellen;
• PR;
• uitbreiding van overige activiteiten in het Parktheater
Hadden we in het seizoen 2010-2011 nog veertig voorstellingen, vanaf het seizoen 2011-2012 zullen we twee
donderdagen per maand een voorstelling programmeren. We kiezen hiervoor om zo minder afhankelijk te zijn
van het grote theateraanbod elders. In de afgelopen vijf jaren is een goed beeld ontstaan van de wensen van
ons publiek. Naast cabaret en diverse genres muziek zullen we intensief blijven samenwerken met de Stichting
Productiehuis Alphen die één of twee voorstellingen per jaar produceren, waarvan één productie rond de Kerst
wordt geprogrammeerd. Ook onze Parklezingen krijgen een vaste plek in ons jaaraanbod. In de periode 20112014 zullen we deze nieuwe koers uitbouwen.
beleidsplan Parkexpressie 2011 - 2014
4
7 Continuïteit en samenwerking
Continuïteit is erg belangrijk voor Parkexpressie. In deze tijd lijkt het verstandig risico’s te beheersen en extra
inkomstenbronnen aan te boren door te gaan samenwerken met logische partners:
• Gemeente Alphen aan den Rijn;
• Samenwerkingsorgaan Hollands Midden;
• Primair onderwijs Sopora, SKBA en Scope;
• Voortgezet onderwijs Groene Hart Lyceum, Scala, Ashram en Wellant College;
• Bibliotheek Rijn en Venen, Castellum en Muziekschool Alphen;
• Stichting Kinderdagopvang Alphen (SKA);
• Participe;
• ActiVite;
• Stichting Productiehuis Alphen;
• Professionele en amateur theatergezelschappen;
• KUNSTGEBOUW;
• VOA;
• Avifauna en Archeon;
• Alfreds.
7.1 Daarnaast is Parkexpressie
• Een aanspreekpunt en expertisecentrum als het gaat om kunst- en cultuureducatie;
• Een samenwerkingspartner met alle culturele instellingen van Alphen en omgeving en zijn deel van een landelijk netwerk;
• Partner en aanspreekpunt voor de gemeente en initiëren en stimuleren de kunstparticipatie en educatie;
• Een samenwerkingspartner van SKA met betrekking tot de voor- en naschoolse opvang;
• Een samenwerkingspartner van Partipe en richten we ons op achterstandswijken en jongeren;
• Een samenwerkingspartner van ActiVite en richten we ons op specifieke doelgroepen als ouderen;
• Een productiehuis (met Stichting PA) voor professioneel theater, uitgevoerd door amateurs.
8 Conclusie
Het draagvlak voor kunst en cultuur onder de Nederlandse bevolking is veel groter dan gewoonlijk wordt
aangenomen. Dat blijkt uit recentelijk onderzoek van Motivaction. Het rapport is een open uitnodiging aan de
sector om naar nieuwe verbindingen met het publiek te zoeken.7 Voortgaan op de oude wijze is niet langer aan
de orde. Parkexpressie moet steeds meer inspelen op de veranderende vraag en moet kunnen meebewegen
met een meer en meer eisende consument. Daarnaast zal Parkexpressie zich in deze komende beleidsperiode
gaan profileren met kunst- en cultuureducatie in het onderwijs en in de ouderenzorg. We zullen de samenwerkingsverbanden met bestaande en nieuwe partners uitbreiden en intensiveren.
7
Onderzoek Motivaction
in opdracht van CultuurOndernemen. Heart
Society. Kunst in het hart
van de samenleving.
nummer 7 - 2011
Dit beleidsplan is tot
stand gekomen door
diverse brainstormbijeenkomsten met docenten,
ondersteunend personeel
en het bestuur.
W. van den Broek,
februari 2010