Transcript Theo Wolters - Conservatorium Maastricht

Blaasensemble
Conservatorium
Maastricht
onder leiding van
Theo Wolters
21 / 24 januari 2014
Programma
Naast het grote harmonieorkest heeft
Conservatorium Maastricht ook een blaasensemble. Er bestaat een groot aantal composities die origineel voor blaasensembles
zijn geschreven in een periode van de vroege
achttiende tot de twintigste eeuw.
Giuseppe Verdi (1813-1901)
La Forza del destino (1862)
Voor dit concert maakt Theo Wolters een
keuze uit dit hoogstaand en fijnzinnig
kamermuziekrepertoire. Wolters stamt uit
een grote muzikale familie Hij studeerde
trompet, na het behalen van zijn diploma –
met het hoogste lof – in 1979 aan het
Conservatorium Maastricht speelde hij in
diverse orkesten (het laatst in het Concertgebouworkest) en ontwikkelde zich daarnaast
tot een veelgevraagd dirigent.
bewerkt door Franco Cesarini
Richard Strauss (1864-1949)
Hoornconcert nr.1 (1882-1883)
bewerkt door John Boyd
Solist
Christian Palau Tena, 21 januari / Lonneke Janssen, 24 januari
Saint Saens (1835-1921)
Blaasensemble
Conservatorium
Maastricht
Danse Bacchanale (1877)
uit ‘Samson en Dalila’
bewerkt door José Schyns
Teo Apricio Barberán (1967*)
Asgard Symphony nr.1 (2002)
- The door of Val Hal
- The guard of the clouds
- Crazy Man
onder leiding van
Theo Wolters
21 / 24 januari 2014
Alfred Reed (1921-2005)
El Camino Real (1985)
A Latin Fantasy
Concerten
21 januari 2014 Theater aan het Vrijthof, Maastricht / 14,24 januari 2014 ’t Aad Raodhoes, Melick
3
Programmatoelichting
Het is lang gebruikelijk geweest repertoire voor symfonieorkesten te bewerken voor
blaasmuziek. Dit werd mede veroorzaakt door een gebrek aan – hoogstaand - repertoire
voor blaasorkesten. En dat werd mede veroorzaakt doordat blaasmuziek veelal door
liefhebbers werd uitgevoerd. Daar ligt het voor de hand dat speel technische en muzikale
overwegingen op dit niveau moeten worden afgesteld. Tegenwoordig is er een groot en goed
repertoire dat als oorspronkelijke compositie voor blazers is geschreven. Uiteraard betekent
een bewerking niet dat de betekenis van de muziek verloren gaat als ze op een andere
bezettingsvorm wordt toegepast. Er bestaan (en bestonden) uitstekende arrangeurs die de
uitgebreide mogelijkheden van blazers in hun bewerkingen uitstekend weten in te zetten.
Dit programma laat u deze twee kanten van het repertoire zien: voor de pauze bewerkingen
en na de pauze oorspronkelijke composities.
Giuseppe Verdi (1813-1901)
Richard Strauss (1864-1949)
La Forza del destino
(1862)
Hoornconcert nr.1
(1882-1883)
La Forza del destino (De kracht van het
noodlot) is een liefdesverhaal met tragische
afloop. Piave, de librettist, ging uit van een
Spaans drama (Don Alvaro) en een scène uit
Schiller’s Wallenstein.
De opera werd voor het eerst uitgevoerd in
het Bolsjojtheater in St. Petersburg op 10
november 1865. Verdi maakte hierna diverse
aanpassingen op het werk, waaronder de
toevoeging van een compleet nieuwe
ouverture in plaats van een kort voorspel,
gebaseerd op motieven uit de muziek van de
opera. Het is deze versie die vandaag wordt
uitgevoerd.
4
Saint Saens (1835-1921)
Danse Bacchanale (1877)
uit ‘Samson en Dalila’
Het libretto voor deze opera is gebaseerd op
het bekende verhaal van Samson uit het
Boek Richteren in het Oude Testament.
Samson wordt echter niet zo zeer als geweldenaar, maar meer als een wijs bestuursman
gepositioneerd, die het slachtoffer wordt
van de wraakgevoelens van Dalila. Aan het
slot is het de kracht van Samson die de
tempelpilaren verwoest, waardoor alle aanwezigen, onder wie Dalila, de dood vinden.
In de tweede scene van de derde acte vieren
hogepriesters hun overwinning op Samson
- blind en van zijn haren (= kracht) beroofdin een wilde dans: de bacchanale. Oorspronkelijk is dit een feest ter ere van de wijngod
Bacchus, waarbij veel gedronken wordt.
Bacchanale is dus meer een synoniem voor
drinkgelag of drinkpartij, die meestal
gepaard ging met opwindende en wilde
muziek. Dat geldt ook voor deze bacchanale.
De eerste schetsen voor dit hoornconcert
schreef Strauss al op 18-jarige leeftijd. Het
was in die tijd zeer ongebruikelijk concerten
voor hoorn te schrijven en het heeft dan ook
lang geduurd voordat dit werk in het
repertoire voor hoornisten zijn weg naar het
podium heeft gevonden.
De interesse voor de hoorn komt ongetwijfeld van de vader van Strauss: een voortreffelijk en gezien hoornist. Vader Strauss was
eerste hoornist in het Hoforkest van
München en was beroemd om zijn hoogstaande uitvoeringen van veeleisende
hoornpartijen in de opera’s van Wagner. Zo
had de jonge Strauss een schat aan ervaringen ter beschikking: hij hoorde niet alleen
zijn vader voortdurend studeren, hij kon hem
tegelijkertijd alles vragen over het instrument.
Teo Apricio Barberán (1967*)
Asgard Symphony nr.1
(2002)
Deze symfonie wordt beschouwd als een van
de belangrijkste werken van de componist.
De eerste uitvoering vond plaats in 2002 in
Valencia tijdens een van de belangrijkste internationale blaasmuziekwedstrijden van Europa.
Asgard is gebaseerd op een romantisch
verhaal uit oude Germaanse sagen, waarin
Asgard de plaats is waar de goden wonen.
Omringd door een grote muur is er een
regenboogbrug die deze wereld met die van
de mensheid verbindt.
5
In dit verhaal is de poort van Walhalla (‘zaal
van de goden’) een groot paleis waar Odin
verblijft en zijn troepen voorbereidt op
komende strijden met de vijand Ragnarok. De
wachter van de wolken is Jotunheim, die de
deuren van Asgard moet bewaken. In een
geweldige strijd moet hij Balder de toegang
tot Asgard toestaan en brengt hem naar
Odin. De dwaas is Loki, die zelf graag heerser
van Asgard wil worden. Odin vraagt Balder,
bijgestaan door Thor de dondergod, de strijd
met Ragnarok aan te gaan. Wint Balder, dan
mag hij naar de aarde terugkeren. Balder wint
inderdaad, maar zeer verzwakt bezwijkt hij
aan zijn wonden, waarop Thor Loki doodt en
hem naar Odin brengt. Die verandert Loki in
een god van het licht.
Barberán combineert in dit werk een
moderne toontaal met een briljante instrumentatie van een grote bezetting en
imponerende ritmische passages.
Alfred Reed (1921-2005)
El Camino Real (1985)
Het werk is een opdracht van de 581st Air
Force Band (Band Of The United States Air
Force Reserve) (AFRES) en hun dirigent Ray E.
Toler, die het voor het eerst uitvoerden op 15
april 1085 in Sarasota (Florida). El Camino
Real (De Koninklijke Weg) is de naam van een
zeer oude weg die Spaanse missievestigingen
met elkaar verbond.
De muziek is gebaseerd op flamenco akkoord
schema’s en Spaanse melodieën en ritmen.
Reed heeft hierbij gekozen voor typisch
Spaanse dansen, hoewel deze in ritme en
tempo met een zekere vrijheid worden
behandeld. Een snelle dans (Jota) wordt
gevolgd door een langzame (Fandango) en
wordt besloten met een briljante Jota.
Cristian Palau studeerde hoorn bij Juanjo
Llimerà aan het Conservatorium ‘Joaquin
Rodrigo’ in Valencia, waar hij in 2010 zijn
diploma haalde. In 2011 ontving hij zijn
Bachelor diploma aan het Conservatorium
Maastricht. Aansluitend volgt hij nu de
Master opleiding bij Will Sanders aan
Conservatorium Maastricht.
Hij is lid van de RCO Academy (Royal
Concertgebouw Orchestra) en het EUYO
(European Union Youth Orchestra). Van
2009 tot 2013 was hij was lid van het Youth
National Orchestra of Spain en het Youth
Orchestra of Netherlands. Cristian heeft
mee gewerkt in het Schleswig-Holstein
Musik Festival Orchestra en het Verbier
Festival Orchestra. Verder heeft hij in
verschillende professionele orkesten van
Spanje en Nederland gespeeld. In 2011
speelde hij als solist met het Orchestra of
Valencia en won bij de National Competition
of Young Performers ‘City of Xàtiva’ . Een jaar
later haalde hij de eerste prijs bij het XIV
Music Concours van Benidorm.
Dirigent
Theo Wolters
Theo Wolters studeerde trompet aan
Conservatorium Maastricht, waar hij in 1979
cum laude afstudeerde. Al tijdens zijn studie
was hij van 1975 tot 1979 als 1e trompettist
werkzaam bij het Overijssels Pilharmonisch
Orkest en de Essener Philharmoniker
(Duitsland). Daarna was hij tot 2008
werkzaam bij het Koninklijk Concertgebouworkest te Amsterdam. Naast zijn
orkestcarrière nam hij directielessen bij Piet
Stalmeier en Roberto Benzi.
Sinds 1998 werkt hij als gastdirigent
regelmatig samen met ondermeer de
Staatsphilharmonie Košice (Slowakije), Tblisi
Symphony Orchestra, “George Enescu”
Bukarest Philharmonic Orchestra, National
Radio Orchestra of Romania, Bucheon
Philharmonic Orchestra Seoul, Korean
Symphony Orchestra, Wonju Philharmonic
Orchestra, Neue Philharmonie Westfalen,
Die Nürnberger Symfoniker, het Limburgs
Symfonie Orkest, het Nederlands Promenade Orkest, het Residentie Orkest en het
Koninklijk Concertgebouworkest.
Ook dirigeert hij regelmatig vooraanstaande
koperensembles, zoals het Koper van het
Koninklijk Concertgebouworkest, onder
andere tijdens optredens in Italië en
Oostenrijk. Veel van zijn concerten zijn met
name in Roemenië en Zuid-Korea rechtstreeks op radio en televisie uitgezonden.
6
Solist
Christian Palau
Van 2004 tot 2012 was hij assistent-dirigent
van Mariss Jansons bij het Koninklijk
Concertgebouworkest te Amsterdam, wat
hem de unieke kans bood op dit allerhoogste
niveau zijn dirigentschap te verfijnen. Zo
kreeg hij de mogelijkheid in juni 2008 twee
concerten bij het Koninklijk Concertgebouworkest over te nemen van Mariss Jansons. Bij
deze gelegenheid dirigeerde hij Messiaens
Turangalila-Symphonie, die met veel bijval
werd ontvangen door pers en publiek. Theo
Wolters is thans eerste gastdirigent bij het
Staats Philharmonisch Orkest Cluj, Roemenië.
Met ingang van 1 september 2010 is Theo
benoemd tot chef-dirigent van het Staats
Philharmonisch Orkest Sibiu, Roemenië.
Solist
Lonneke Jansen
Lonneke Jansen, geboren in 1990 te Roermond, begon op 7-jarige leeftijd haar
muzikale loopbaan bij Koninklijke Harmonie
‘Lentekrans’ Linne. Haar eerste hoornlessen
heeft ze gevolgd bij trompettist Hub
Boesten. Na een aantal jaren kreeg ze les van
Renier Scheepers en Harry Vorselen. Sinds
2008 studeert zij hoorn aan Conservatorium
Maastricht bij Will Sanders.
Lonneke Jansen heeft bij verschillende
symfonieorkesten gespeeld, zowel het
Nederlands Jeugd Orkest, de Orkestacademie in Antwerpen als het Nederlands
Studenten Orkest. Afgelopen jaar speelde ze
tijdens de opening van het avondprogramma
van Viva Classic Live. Ze volgde masterclasses bij Luca Benucci, Markus Maskuniitty en
Szabolcs Zempléni.
7
Organisatie
Claudia Alsdorf en Ingrid Broos
Programmakeuze
Theo Wolters in samenspraak
met John Slangen
Programmatoelichting
John Slangen
Redactie en pr
Marije Geenevasen
Met dank aan
Theater aan het Vrijthof
Ontwerp
Zuiderlicht