Transcript Een jaar Buurtzorg Jong in Venserpolder

Een jaar Buurtzorg Jong in Venserpolder
Het afgelopen jaar heeft Buurtzorg Jong hard gewerkt aan het opzetten van een multidisciplinair
zelfsturend team in de proeftuin van stadsdeel Zuidoost. Op basis van de visie ‘Om het Kind' begeleidt
het team gezinnen in de wijk Venserpolder met vragen over opvoeden en opgroeien. Op 6 februari jl.
stonden het team van Buurtzorg Jong en stadsdeelmedewerkers tijdens een lunchbijeenkomst stil bij de
ervaringen van het eerste jaar. De ervaringen van medewerkers van Buurtzorg Jong en de nieuwe
manier van werken stonden centraal: laagdrempelig, multidisciplinair, een brede blik, beter inzicht,
zelfsturend team, samen verantwoordelijk voor alles, coachen, samenwerken met de buurt, het
daadwerkelijk versterken van eigen kracht en alles wat hierbij komt kijken.
Laagdrempelig en toegankelijk
Buurtzorg Jong werkt vanaf de start van de proeftuin in 2013 vanuit ‘Multibron'. Deze buurtwerkkamer
ligt midden in het winkelcentrum van Venserpolder en is een plek waar bewoners allerlei activiteiten
organiseren. Hierdoor lopen mensen eenvoudig bij Buurtzorg Jong binnen. "Ik heb het idee dat we heel
toegankelijk zijn voor de bewoners uit Venserpolder en dat dit positieve effecten heeft op de
hulpverlening", geeft Ethel aan. Buurtzorg Jong is een vertrouwd gezicht in de buurt geworden en is
eenvoudig te vinden. Het ‘kantoor' midden in de wijk wordt door bewoners en medewerkers als een
kracht en meerwaarde van de proeftuin gezien. Maar er is ook een kanttekening. "Bewoners lopen
makkelijk bij ons binnen. Dit is goed omdat je als hulpverlener op die manier sneller vertrouwd raakt met
bewoners en zij met ons. Je krijgt ook meer zicht op wat er speelt in de wijk, maar de vragen gaan niet
altijd over ‘opvoeden en opgroeien. Hoe hiermee om te gaan, blijft een lastig vraagstuk". Tot nu toe
wegen de voordelen op tegen de nadelen.
Het effect van een huisbezoek
De gesprekken met de cliënten vinden soms plaats in de buurtwerkkamer. Meestal bezoeken de
medewerkers van Buurtzorg Jong de cliënten thuis: Ethel: "Als maatschappelijk werker kwam ik
nauwelijks bij de cliënten thuis, zij kwamen altijd op het kantoor. Ik merk dat de huisbezoeken mij een
ander perspectief op de cliënt geven. Het geeft een completer beeld van wat er bij hen gaande is en
bepaalde dingen vallen beter op hun plaats. Dit heeft een belangrijke invloed op de keuzes die ik maak
bij de ondersteuning van deze gezinnen. De begeleiding sluit beter aan en cliënten hebben er meer
vertrouwen in dat het goed komt, ook al duurt dat even".
Werken vanuit een brede blik
Doordat het team van Buurtzorg Jong verschillende disciplines en kwaliteiten heeft, kunnen medewerkers
met een brede blik naar de vragen van gezinnen kijken. Als het nodig is, schakelen de teamleden een
collega in en doen zij een beroep op elkaars kennis en expertise. Jeugdwijkverpleegkundige Hilda (SAG):
"Ik ben nu veel flexibeler in de ondersteuning die ik kan bieden aan gezinnen. Ik heb een bredere blik op
de hulpvraag van mijn cliënt en dat is een totaal andere manier van werken. Ik houd mijn
verpleegkundige-blik, maar heb deze kunnen verruimen omdat die mogelijkheid er ook was door de
werkwijze van Buurtzorg Jong en de ruimte binnen de proeftuin. Daar heb ik ontzettend veel van
geleerd. Ik kan de expertise van mijn collega's binnen het team, bijvoorbeeld van de maatschappelijk
werker, eenvoudig en snel inschakelen". Het team bestaat uit twee jeugdhulpverleners, een
maatschappelijk werker en een jeugdwijkverpleegkundige, die ook op het consultatiebureau in
Venserpolder werkt. De ervaring in de wijk leert dat er veel vragen zijn die te maken hebben met
maatschappelijke ondersteuning. De expertise van een maatschappelijk werker in het team is daarmee
van onschatbare waarde voor de bewoners van Venserpolder, maar ook voor de collega's. Als het
maatschappelijk niet goed gaat met gezinnen heeft dat invloed op de manier van opvoeden en
opgroeien. Door op dat gebied hulp te bieden, kan je problemen in het onderwijs en bij het opvoeden en
opgroeien voorkomen of in een vroeg stadium oplossen.
Zelfsturend team
Zoals het team bewoners in hun kracht zet, zo zetten de teamleden ook elkaar in hun kracht. Het team
heeft geen teamleider die dagelijks aanwezig, maar het team kan wel een beroep doen op een
coach/coördinator op afstand. Wanneer je als hulpverlener werkzaam bent in een zo'n team, dan vraagt
dit een andere manier van werken. Het doet een groter beroep op je organisatorische kwaliteiten,
ondernemerschap en ook op beleidsmatig niveau. "Het is in een pilot van belang om als hulpverlener een
globaal zicht te hebben op de laatste ontwikkelingen binnen de beleidsvorming", aldus Marieke. Het was
in de opstartfase een hele klus om op een goede manier de taken te verdelen en rollen duidelijk te
krijgen: wat valt binnen mijn taken als hulpverlener en wat niet? Binnen het team van Venserpolder is
gekeken wie waar goed in is en waar iedereen affiniteit mee heeft. Op die manier is er voor al deze
facetten binnen het team een goede werkverdeling gevonden.
Gezinnen met maatschappelijke problemen
Uit de wijkanalyse die er van Venserpolder is gemaakt, blijkt dat een groot deel van de bewoners zich in
een kwetsbare positie bevindt. Dit is ook wat Buurtzorg Jong ziet bij de gezinnen die om hulp of advies
vragen. In eerste instantie lijken zij een relatief ‘eenvoudige' vraag te hebben, maar naarmate de tijd
vordert, blijkt dit een groter probleem te zijn. In andere delen van de stad wordt een scherpe splitsing
gemaakt tussen Samen DOEN en de Om het kind-teams. Door stadsdeel Amsterdam Zuidoost is
voorafgaand aan de proeftuin aangeven dat deze ‘knip' in Zuidoost niet werkbaar is. Het team van
Buurtzorg Jong is daarom toegankelijk voor gezinnen met eenvoudige vragen en voor gezinnen die op
meerdere leefgebieden problemen ondervinden. Omdat de praktijk liet zien dat met name de ‘zwaardere'
doelgroep bij Buurtzorg Jong aanklopte is de jeugdwijkverpleegkundige van het team consultatiebureau
in een andere wijk nu in overleg met de SAG het consultatiebureau in Venserpolder gaan doen. We
hebben dan sneller contact met jonge ouders en kunnen in een eerder stadium helpen. Door de nauwe
samenwerking met het schoolmaatschappelijk werk is de verwachting dat we ook daardoor sneller in
actie kunnen komen.
Bewoners in hun kracht
Bewoners in hun kracht zetten, vormt een belangrijk onderdeel van de nieuwe manier van werken
binnen ‘Om het Kind'. Sommige hulpverleners hebben twijfels of het mogelijk is om bij kwetsbare
gezinnen hun eigen kracht en zelfredzaamheid te versterken en het sociale netwerk aan te boren. Darryl,
jeugdhulpverlener: "Als je van dag tot dag kunt overleven, dan ben je zelfredzaam. Dit vergroot ik uit en
vervolgens werk ik toe naar kleine successen." Dit is een manier waarop teamleden werken aan het
vergroten van zelfredzaamheid. Het team probeert in haar werkwijze niet harder te lopen dan de cliënt.
"We lopen er niet vóór, niet achter, maar naast de cliënt", aldus Darryl. "De kunst is om het probleem
van de cliënt niet tot jouw probleem te maken. Hier moet je vanaf het begin transparant in zijn en
kaders bieden. Op die manier werk je op basis van respect, vertrouwen en de juiste verwachtingen."
Onderweg naar 2015
Het afgelopen jaar was een druk en spannend jaar waarin teamleden veel met en van elkaar hebben
geleerd. De teamleden hebben op meerdere fronten ruime ervaring op gedaan. Bijvoorbeeld in de
samenwerking met scholen en andere partners in de wijk, zoals actieve bewoners. 2013 was een
bewogen jaar waar Amsterdam, stadsdeel Zuidoost en Buurtzorg Jong veel van kunnen en gaan leren
met het oog op 2015. Buurtzorg Jong maakt, zoals afgesproken met stadsdeel Zuidoost, een
werkbeschrijving waarin ze nauwkeurig uiteen zetten hoe ze gewerkt hebben. De proeftuin in
Venserpolder duurt nog een jaar. De rol van Buurtzorg Jong na 2015 is nog onzeker. Als het aan
Buurtzorg Jong ligt, gaan ze graag door met de verdere ontwikkeling en uitrol van deze nieuwe
werkwijze, aldus coach/coördinator Annemiek de Klein, werkzaam bij Buurtzorg Jong: "De visie en
werkwijze van Buurtzorg Jong laten zien hoe ‘Om het kind‘ werkt in de praktijk. Bovenal zijn cliënten en
professionals tevreden en is de hulpverlening goedkoper. Goede redenen om ook na 2015 verder te
gaan: never change a winning team!"
Dit artikel is opgesteld naar aanleiding van het evaluatiegesprek dat stadsdeel Amsterdam Zuidoost heeft
gevoerd met Buurtzorg Jong.