Transcript download - Vereniging Hendrick de Keyser

VERENIGING
Hendrick de Keyser
V E R E N I G I N G
T O T
B E H O U D
V A N
W A A R D E V O L L E
H U I Z E N
I N
N E D E R L A N D
Herengracht 172
1016 BP Amsterdam
Telefoon
020
BERICHT
521 06 30
Website www.hendrickdekeyser.nl
E-mail [email protected]
Bank NL86 INGB 0000 0487 18
De Grachten van Amsterdam, 400 jaar
bouwen, wonen, werken en leven
AAN DE LEDEN
Grachtenhuizen, gefotografeerd
door Arjan Bronkhorst
V E R E N I G I N G
In oktober is een standaardwerk over de Amsterdamse grachten verschenen, met daarin ook veel aandacht voor de huizen
van onze Vereniging. Het gebied dat door Unesco is uitgeroepen tot werelderfgoed, is tot in detail beschreven en gefotografeerd: 21 grachten, 180 fotostroken van gevels, 700
illustraties van interieurs, tuinen, bewoners en historische
gebeurtenissen. Het resultaat is een imposant boek om in te
verdwalen, zonder de weg kwijt te raken. De boekhandelsprijs
bedraagt € 119,50. Boekhandel Architectura & Natura in
Amsterdam heeft een aantrekkelijke aanbieding voor leden
van ‘Hendrick de Keyser’. Wanneer u het boek daar bestelt,
ontvangt u gratis het boek ‘Grachtentuinen in Amsterdam’.
Bestelt u de Engelse editie, dan profiteert u van de speciale
prijs van € 99,50 voor beide boeken. De boeken worden vrij
van verzendkosten toegestuurd. U maakt gebruik van deze
aanbieding door uw naam en adresgegevens te sturen naar
[email protected] o.v.v. aanbieding Grachtenboek+Grachtentuinen, de gewenste editie (Nederlands of Engels) en uw
HdK lidnummer.
Een paraplu van Hendrick!
Een handige en mooie paraplu van ‘Hendrick de Keyser’.
De Senz Smart is een Nederlands ontwerp, een geweldige
paraplu die windsneldheden tot 80 km/u aankan. Een hip,
enigszins afwijkend model (aerodynamisch van vorm).
Het ergonomische handvat geeft optimale grip en comfort.
De blauwe paraplu is op twee panelen bedrukt met een
afbeelding van Huis Bartolotti en de tekst ‘Vereniging
Hendrick de Keyser, al bijna 100 jaar voor monumenten’.
De prijs voor leden bedraagt € 30,- excl. portokosten.
U kunt de paraplu bestellen via de webwinkel op
www.hendrickdekeyser.nl. Ook te koop op het kantoor van
de Vereniging (Herengracht 172, Amsterdam, ma-vr
9.00-16.30 uur). Vergeet niet uw ledenpas mee te nemen.
Dit bijzonder fraaie fotoboek – gemaakt door onze vaste
fotograaf Arjan Bronkhorst – vertelt het verhaal van vier
eeuwen wonen aan de Amsterdamse gracht. In meer dan
400 pagina’s gaan de deuren van anders gesloten particuliere
stadspaleizen open. Ruim dertig grachtenhuizen worden uitgebreid en in volle glorie belicht, waaronder vier huizen van
onze Vereniging. De verstilde en oprechte foto's van Arjan
geven een uniek beeld van heden en verleden van het wonen
aan de gracht. De prijs van het boek bedraagt voor leden van
‘Hendrick de Keyser’ € 45,- inclusief verzendkosten (de
boekhandelsprijs is € 49,50). U bestelt het boek via de
website www.grachtenhuizen.org o.v.v. actiecode gth13hdk.
•AMSTERDAM
Twee ruime, sfeervolle gerenoveerde
huizen met tuin aan de Bloemgracht.
Opp. 170 m². Huur € 2.850,- p/m.
•DOESBURG
Geheel gerenoveerd appartement met
tuin in de historische binnenstad.
Opp. 175 m². Huur € 950,- p/m.
Bericht van de Ledenadministratie
Zijn u en uw partner beiden lid en wilt u geen dubbele post van ons ontvangen? Stuur
een e-mail naar [email protected] of een briefje naar ons kantoor met het verzoek tot opheffen van dubbele postzending en vermelding van het lidnummer waarop
u geen post wenst te ontvangen. Dit scheelt druk- en portokosten voor de Vereniging!
U ontvangt nog wel twee ledenpasjes en twee uitnodigingen voor de Ledenvergadering.
In onze ledenadministratie zijn tot op heden lang niet alle e-mailadressen van de leden
opgenomen. Stuur een e-mail naar [email protected]. Als u van mailadres verandert, laat u ons
dat even weten? In alle gevallen van correspondentie met de Vereniging stellen wij het zeer op prijs, als u
uw lidnummer vermeldt.
Bezoek Huis Van Brienen
•ZWOLLE
Sfeervol appartement in het gerestaureerde Hof van Ittersum. Opp. 95 m².
Huur € 945,- p/m. In hetzelfde pand:
een prachtig loftappartement.
Opp. 118 m². Huur € 1.125,- p/m.
•CULEMBORG
Fraaie kantoorruimte in het middeleeuwse
Stadhoudershuis. Opp. 130 m².
Huur € 1.590,- p/m.
•HOORN
Een van de drie beroemde ‘Bossuhuizen’.
Opp. 150 m². Huur € 1.350,- p/m.
•HEILOO
Prachtig vierkamerappartement op de
begane grond van buitenplaats Nijenburg.
Opp. 215 m². Huur € 2.500,- p/m.
•MIDDELBURG
Ruime, historische woning aan de
Londensekaai. Opp. 191 m².
Huur € 1.350,- p/m.
•HOORN
Monumentaal woonhuis aan de
Binnenluiendijk. Prachtig gerestaureerd
met behoud van veel historische details.
Ruime tuin. Opp. 180 m².
Huur € 1.750,- p/m.
•TEGELEN
Wonen en/of werken in het ruime voorhuis van het geheel gerestaureerde
Kranenbreukershuis. Opp. 300 m².
Geheel of in delen (woonhuis/bedrijfsruimte) te huur.
Open dagen
21 FEBRUARI
• 14.00-16.00 uur - Alkmaar, St Laurensstraat 1-3
1 MAART
• 14.00-16.00 uur - Haarlem, Spaarne 17 (keuken)
Twee verwervingen
De schitterende afsluiting van het oude jaar, met op de valreep twee
prachtige verwervingen (in Alkmaar en Petten: zie verderop in dit
Bericht), leverde meteen een uitdaging voor het nieuwe jaar op: hoe gaan
we de markante creatie van Kropholler in Alkmaar zodanig restaureren
dat het gebouw in de toekomst voor verschillende bestemmingen geschikt
is? Uit de eerste analyses blijkt dat Kropholler daar oorspronkelijk ook al
voor gezorgd had, maar dat door een serie kleine verbouwingen die
multifunctionaliteit verdwenen is! Zo’n ontdekking bevestigt eens te meer
dat wij bij Vereniging Hendrick de Keyser een mooi doel nastreven.
Dit eerste Bericht aan de Leden van het nieuwe jaar geeft ruimte om
Huis Van Brienen, een van de mooiste 18deeeuwse huizen aan de Amsterdamse Herengracht, is iedere derde zaterdag van de maand
tussen 14.00 en 16.30 uur opengesteld. De
eerstvolgende openstellingen zijn op zaterdag
15 februari, zaterdag 15 maart en zaterdag
19 april. Voor leden (en een introducé) is het
bezoek gratis. Niet-leden betalen € 5,-. Het
adres is Herengracht 284 in Amsterdam.
15 FEBRUARI
• 11.00-16.00 uur - Amsterdam, Herengracht 172
Nieuwe leden ontvangen een uitnodiging
•
F E B R U A R I
2 0 1 4
achterom te kijken naar de restauratiewerken die in 2013 zijn uitgevoerd.
Twee ervan geven alle aanleiding om u uit te nodigen om op een Open
Dag het resultaat te komen bekijken en twee anderen kunt u vanaf nu
altijd bewonderen, omdat zij onderdeel uitmaken van het stadsbeeld van
Groningen en Sint Annaland. Al dit werk, het gedegen karakter van onze
aanpak en de lange periode waarin wij dit werk doen, zijn voor het Rijk
aanleiding geweest om ons in 2013 aan te wijzen als ‘Professionele
Organisatie Monumentenbehoud’; een select keurmerk, waar de
Vereniging trots op is! Wij hopen dat het in de toekomst bevordert, dat
wij weer wat gemakkelijker aan de broodnodige subsidies komen, zodat
wij kwalitatief hoogwaardige restauraties kunnen blijven uitvoeren.
Intussen hopen wij, dat u na het lezen van dit bericht ook in 2014 weer
enthousiast bent over ons werk.
•DRIEBERGEN-RIJSENBURG
Representatief, ruim kantoor in het
oostelijke koetshuis van buitenplaats
Sparrendaal. Opp. 425 m². Deelverhuur
bespreekbaar.
•HAARLEM
Gerestaureerde kantoorunits in het
Hodshon Huis aan het Spaarne.
Opp. 119 m² en 143 m². Huur € 1.850,p/m en € 1.950,- p/m. Parkeerruimte
aanwezig.
•HARLINGEN
Groot voormalig wijnpakhuis. Opp. 460
m². Huur € 850,- p/m. Ook te huur in
combinatie met groot achterhuis (opp.
600 m²).
•VELSEN-ZUID
Kantoorruimte in het zuidelijke koetshuis
van buitenplaats Beeckestijn. Opp. 206
m². Huur € 2.850,- p/m. Deelverhuur
bespreekbaar.
•SCHEVENINGEN
Kantoorunits, werkplekken en ateliers in
modern schoolgebouw uit de jaren dertig.
Opp. van 110 m² tot 300 m². Huur
€ 110,- per m² per jaar. Eigen parkeergelegenheid.
•WORKUM
Representatieve en monumentale
kantoor/winkel/atelierruimte met tuin.
Opp. 280 m². Huur € 1.290,- p/m.
•SCHIEDAM
Prachtige horecaruimte in het gerestaureerde Proveniershuis aan de Schie.
Opp. 328 m².
Voor meer informatie en
het volledige huuraanbod
zie www.hendrickdekeyser.nl
•USQUERT
Unieke locatie voor een kantoor
of bijzondere werkruimte:
het door Berlage ontworpen
en recent geheel gerestaureerde
voormalige Raadhuis van
Usquert.
‘Michelinster’ voor monumentenbehoud!
Toegankelijke Panden
Vereniging Hendrick de Keyser is aangewezen als professionele organisatie voor monumentenbehoud
(‘POM’). De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft aan een kleine groep monumentenorganisaties deze status verleend. Een onafhankelijke commissie, ondergebracht bij de Raad voor Cultuur,
heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed hiertoe geadviseerd. De POM-status geeft vertrouwen en
voordelen bij het aanvragen van subsidies en bij fondsenwerving. De aanwijzing is tot stand gekomen op
basis van een toetsing aan zes stringente beoordelingscriteria. Hierbij is onder andere gekeken naar de
doelstelling, activiteiten, borging van de kwaliteit
van restauraties en onderhoud, onderzoek en
verslaglegging, financiële stabiliteit en de staat van
onderhoud van het bezit van de Vereniging. Volgens
het advies heeft Vereniging Hendrick de Keyser
aangetoond, dat de professionele omgang met
beschermde monumenten een structureel en consistent karakter heeft. De aanwijzing tot POM is een
erkenning door de overheid van 95 jaar inzet voor
monumentenbehoud.
14 FEBRUARI
• 11.00-12.00 uur - Hoorn, Achterstraat 2
• 14.00-16.00 uur - Hoorn, Binnenluiendijk 3
• 14.00-16.00 uur - Hoorn, Korenmarkt 8
• 14.00-16.00 uur - Hoorn, West 50
15 FEBRUARI
• 14.00-16.30 uur - Amsterdam, Herengracht 284
20 FEBRUARI
• 12.00-16.00 uur - Valkenburg, St Pieterstraat 2a
• 15.00-16.00 uur - Maastricht, Cellebroedersstr 4
21 FEBRUARI
• 14.00-16.00 uur - Best, Bakpers 9
• 16.00-17.00 uur - Gorinchem, Molenstraat 109
28 FEBRUARI
• 14.00-15.00 uur - Delft, Oude Delft 49
Munstraat 6 in Hoorn. Foto Arjan Bronkhorst
Veneweg 56 in Wanneperveen. Foto Arjan Bronkhorst
7 MAART
• 14.00-16.00 uur - Haarlem, Spaarne 17
R E S T A U R A T I E ● H O D S H O N H U I S ● S P A A R N E 1 7, H A A R L E M
8 MAART
• 14.00-16.00 uur - Amsterdam, Herengracht 476
• 14.00-16.00 uur - Amsterdam, Henri Polaklaan 9
Upstairs en downstairs
14 MAART
• 13.00-16.00 uur - Usquert, Raadhuisstraat 3
• 15.00-16.00 uur - Ossenmarkt 5, Groningen
Bedrijfsruimten
•DORDRECHT
Elegant driekamerappartement in het
monumentale huis ‘De Onbeschaamde’,
met dakterras en tuin. Opp. 126 m².
Huur € 1.350,- p/m.
K E Y S E R
Nieuwe Ledendag
Te huur
Hoorn, Binnenluiendijk 3.
Foto Gabrielle de Kroon
D E
Vergeet niet uw ledenpas mee te nemen!
8 MAART
• 13.00-15.00 uur - Amsterdam, Keizersgracht 387
Foto’s Pauline Dorhout
Woningen
AGENDA FEB-MRT 2014
H E N D R I C K
15 MAART
• 14.00-16.30 uur - Amsterdam, Herengracht 284
21 MAART
• 14.00-16.00 uur - Amsterdam, Herengracht 59
• 14.00-16.00 uur - Amsterdam, Koestraat 10-12
(beperkt aantal bezoekers, aanmelden bij afd.
Ledenservice, 020-5210630)
• 14.00-16.00 uur - Amsterdam, Nieuwezijds
Voorburgwal 75
Keetje Hodshon liet tussen 1794 en 1796 een huis
aan het Spaarne bouwen. Ze was alleenstaand,
maar hield er een groot huishouden op na. Haar
personeel bestond uit een gezelschapsdame, een
kamenier, een keukenmeid (kokkin), knecht, twee
meiden, drie dienstboden, een kantoorbediende,
twee schoonmaaksters, een tuinman, een werkman,
een koetsier en een stalknecht. Haar boedelinventaris geeft een idee van de omvang van het huis-
houden. Drie porseleinen eetserviezen en maar
liefst 160 lakens, 200 slopen, 175 tafellakens en
760 servetten staan er bijvoorbeeld in opgetekend.
Alleen al de verwarming van het huis (17 vuurplaatsen) zal een dagtaak zijn geweest. Vrijwel de
gehele benedenverdieping van het huis werd in
beslag genomen door personeelsvertrekken. Hier
waren mangelkamers, een keuken, spoelkeuken,
washok, diverse bergruimten, dienstvertrekken en
28 MAART
• 14.00-16.00 uur - Tegelen, Hoekstraat 6-10
Voor meer informatie zie het boekje
Toegankelijke Panden 2014
grote provisiekelders. De meeste van deze vertrekken zijn helaas bij een verbouwing weggebroken.
Toch is er recent veel van teruggevonden en hersteld. Zo is het vertrek ontmanteld waar vroeger
de grote keuken was. Hier waren overal de sporen
van de weggebikte witjes te zien. Het balkenplafond met troggewelfjes kwam tevoorschijn,
evenals een waterkelder en de fundering van de
broodoven. We vonden restanten van een enorme
schouwkap en in de spoelkeuken stond nog steeds
de pomp met koperen kranen. Deze bouwsporen,
in combinatie met het sloopbestek en de boedelinventaris, gaven voldende houvast om een
reconstructie van de indeling van de personeelsverdieping te maken. Zo konden we de belangrijkste vaste onderdelen van de keuken, zoals de witjes
tegen de muur, het marmer op de vloer, de
schouw en zelfs een functionerende broodoven
weer terugbrengen op hun oorspronkelijke plaats.
De personeelsvertrekken zijn nu weer als zodanig
herkenbaar en het Hodshon Huis is weer een
werkend huis, upstairs én downstairs.
Bouwjaar 1794-1796 • Architect Abraham van
der Hart • Grote keuken met schouw, broodoven en waterpompen •
BankGiro Loterij
Door loten te kopen van de BankGiro Loterij
levert u een bijdrage aan de verwervingen
van topmonumenten door Vereniging
Hendrick de Keyser.
Open Dag
Hoorn, Bossuhuizen.
Foto Wijnanda Deroo
Foto Paul Vreeker / United Photos
De gereconstrueerde keuken en de personeelsvertrekken van het Hodshon Huis zijn opengesteld voor leden van ‘Hendrick de Keyser’ op
zaterdag 1 maart van 14.00 tot 16.00 uur. Het
adres is Spaarne 17 in Haarlem. Vergeet niet
uw ledenpas mee te nemen.
De Oude Molen van Valkenburg
De haven van Maassluis. Foto Arjan Bronkhorst
A A N W I N S T ● Z O M E R H U I S B R A N DT CO R S T I U S ● KO R F WAT E R W E G 9 , P E T T E N
R E S T A U R A T I E ● G E M E E N L A N D S H U I S ● H O O G S T R A A T 11 , M A A S S L U I S
Een zomerhuisje aan zee ontworpen door Rietveld
Restauratie gestart!
Een origineel
cadeau
Heeft u wel eens overwogen om een lidmaatschap van ‘Hendrick de Keyser’ cadeau te
doen aan vrienden, bekenden of familieleden?
Voor de totaalprijs van € 40,- ontvangt u daarbij het boek Huizen van Vereniging Hendrick
de Keyser gefotografeerd door Wijnanda Deroo
(een eenjarig lidmaatschap bedraagt minimaal
€ 30,-). Het boek kan aan u of het nieuwe lid
worden toegestuurd. Het lidmaatschap is voor
het jaar 2014 en zal niet automatisch worden
verlengd. Met dit cadeau steunt u natuurlijk
ook het werk van de Vereniging. Voor meer
informatie kunt u contact opnemen met de
afdeling Ledenservice, tel. 020 - 521 06 30
of [email protected].
Onze Vereniging bezit drie uitzonderlijk gaaf bewaarde Rietveldhuizen. Daar is nu een
vierde, sinds de bouw vrijwel
ongewijzigd huis, bijgekomen.
De opdrachtgever van de bouw
van dit zomerhuisje aan zee was
de hoogleraar Nederlandse
Letterkunde J.C. Brandt
Corstius. Het gezin Brandt
Corstius woonde in Utrecht
schuin tegenover het Rietveld
Schröderhuis en mevrouw
Brandt Corstius zat met
Rietveld in een comité voor hulp
aan de republikeinen in de Spaanse burgeroorlog.
Arthur Staal had reeds een ontwerp gemaakt dat
echter tegenviel, waarop Rietveld de opdracht
overnam. Het was het derde zomerhuisje dat
Rietveld ontwierp en zijn eerste bungalow. Na de
oorlog zou Rietveld op deze weg verder gaan en
nog vele gelijkvloerse woonhuizen bouwen. Het
huis en het overdekte terras zijn ontworpen binnen
een vlak van 9 x 10 meter op een raster met een
modulemaat van 1 m². In de compositie van het
huis zette Rietveld horizontale accenten. Zo heeft
de bungalow een overstekend plat dak en een
brede zwartgeschilderde horizontale plint. Boven de plint zijn de
gevels wit geschilderd. De stalen
kozijnen zijn rood en grijs. Op
een beperkte oppervlakte tekende
Rietveld een beschutte entree, een
berging, een halletje, drie slaapkamers, een douche, wc, keukentje
en een woonkamer. De woonkamer heeft een eethoek met een
vaste bank en eettafel en openslaande deuren naar het door het
huis beschutte terras. Onder de
hoek van het boven het terras
overstekende dak is geen dragende
kolom geplaatst. Dit is kenmerkend voor Rietveld die met open
hoeken een in de omgeving doorlopende ruimte suggereert. Het
ontwerp zit vol met ‘Rietveld details’ zoals een
schuifdeur tussen keuken en woonkamer, leg- en
hangkasten, wastafels met opklapbare bladen die
in gesloten toestand als bureau kunnen dienen,
bovenlichten die voor extra lichtinval zorgen en
een liftje dat tot in de duingrond reikt, voor het
koel bewaren van eten. Het zomerhuisje is eind
2013 door de familie Brandt Corstius aan onze
Foto Kim Zwarts
Vereniging overgedragen om het zo voor de toekomst veilig te stellen. De familie blijft het gebruiken als zomerhuis.
Bouwjaar 1938-1939 • zomerhuis • architect
G. Rietveld • interieur met meubilair ontworpen door de architect •
Huis Dijkstra in Groet
Sinds kort is het mogelijk te logeren bij
‘Hendrick de Keyser’. Het experimentele zomerhuis in Groet, gebouwd door de architecten
Merkelbach en Karsten in 1934, is sinds afgelopen zomer te huur als vakantiehuis. In het hoogseizoen is het huis te huur per week, in het
laagseizoen per weekend of midweek. Een weekend weg in de winter of in het voorjaar, in de
prachtige omgeving van Bergen en Schoorl, is
dus mogelijk. Ondertussen wordt hard verder
gewerkt aan het project ‘Monument & Bed’.
In de Oude Molen in Valkenburg, het historische
huis Hinthamerstraat 138 in Den Bosch, het
Gemeenlandshuis van Maassluis en het 17deeeuwse Binnenluiendijk 3 in Hoorn worden dit
jaar vakantiehuizen gerealiseerd. ‘Monument
& Bed’ wordt mogelijk gemaakt door de BankGiro Loterij. Meer informatie vindt u op onze
website www.hendrickdekeyser.nl onder
‘huren/monument&bed’. Hier worden in de
komende tijd de huizen die gereed zijn, toegevoegd. Reserveren via mw Odolphi, tel. 020 521 06 30 of [email protected].
Leden van ‘Hendrick de Keyser’ ontvangen
een korting op de huurprijs.
Voorstraat 38, Sint Annaland
De molen in Valkenburg wordt ingericht
4 APRIL
• 14.00-16.30 uur - Amsterdam, Herengracht 172
• 14.00-16.30 uur - Amsterdam, Herengracht 284
• 14.00-16.30 uur - Amsterdam, Herengracht 524
5 APRIL
• 12.00-14.00 uur - Wanneperveen, Veneweg 83
• 14.00-16.00 uur - Kuinre, H. de Cranestraat 38
• 14.00-16.00 uur - Rouveen, Oude Rijksweg 264
nodig hersteld. Het houtwerk van de gevel zal
in historische kleuren worden geschilderd (ossenbloedrood, olijfgroen en zandsteenkleur).
De restauratie wordt gesteund door verschillende
particulieren en fondsen waaronder het Fonds
Schiedam Vlaardingen e.o, het Prins Bernhard
Cultuurfonds en de BankGiro Loterij.
Bouwjaar 1626 • Bouwmeester Adriaan Willeboortsz van Spierinxhoeck • vergaderzaal met
historische schouw en beschilderde behangsels
• indrukwekkende 17de-eeuwse trap •
11 APRIL
• 10.00-12.00 uur - Heiloo,
Kennemerstraatweg 278
• 12.00-13.30 uur - Harlingen, Havenplein 14
• 12.00-13.30 uur - Harlingen, Havenplein 28
• 13.00-15.00 uur - Makkum, Turfmarkt 5
• 15.00-17.00 uur - Balk, Raadhuisstraat 11
12 APRIL
• 17.00-18.00 uur - Schoorl, Duinweg 3
19 APRIL
• 14.00-16.30 uur - Amsterdam, Herengracht 284
Voor meer informatie zie het boekje
Toegankelijke Panden 2014
In Groningen en Sint Annaland is bij noodzakelijk groot onderhoud aan twee huizen de kans
gegrepen om ook de kleurstelling van de gevels te wijzigen. In Sint Annaland is met een verbluffend harmoniërend resultaat teruggegaan naar een 17de-eeuwse kleurstelling. Hierbij
is gekeken naar huizen op schilderijen uit die periode, met onder andere het ‘Straatje van
Vermeer’ als referentiepunt. De kleuren olijfgroen (buitenzijde luiken), ossenbloedrood
(binnenzijde luiken), zandsteenkleur (kozijnen), wit (ramen) en zwart (sierankers) gaan er nu
een subtiel samenspel aan met de fijn gemetselde gevel. Ook het kalkvoegwerk van de gevel,
ooit vervangen door cementmortel, is zorgvuldig hersteld. In Groningen was juist de 19deeeuwse situatie het uitgangspunt van de kleurwisseling. Ossenmarkt 5 dateert weliswaar uit
1625, maar in 1863 kreeg het huis een nieuw raamtype. De burgemeestersfamilie Van Roijen
liet grote achtruitsvensters en zonneblinden plaatsen. Ook het interieur van het huis werd in
de late 19de eeuw verbouwd. Aan de tuinzijde bouwde men het huis uit met een grote serre.
In plaats van hardwit op alle houten geveldelen is de bij deze periode, dit raamtype en dit
interieur horende kleurstelling nu teruggebracht: verschillende tinten zandsteen (kozijnen,
bovenlicht van de deur, gootlijsten, binnenzijde zonneblinden), roodbruin (ramen en buitenzijde zonneblinden), donkergrijs (voordeur) en zwart (hekwerk en sierankers).
Ossenmarkt 5, Groningen
Een 19de-eeuws interieur in volle glorie hersteld
In Amsterdam wordt hard gewerkt aan de laatste
fase van de restauratie van ‘De Vergulde Ster’.
Dit koopmanshuis werd in 1668 gebouwd voor
Coenraad Segers en Catharina van Heyst. Het huis
dankt zijn naam aan de vergulde ster boven het
Markant voorbeeld van het Traditionalisme
decoratieve kunstenaars van zijn tijd, zoals
J. Mendes da Costa, Lambertus Zijl, John
Raedeker en Jan Toorop. Zeer kenmerkend voor
zijn werk is het laten spreken van muurvlakken,
gecombineerd met monumentale (trap)gevels en
steile zadeldaken. Helderrode baksteen wisselde hij
af met natuursteen, waarmee hij de constructie van
een gebouw accentueerde. Het markante verzekeringsgebouw in het centrum van Alkmaar toont al
deze kenmerken en zal in de komende tijd in oude
glorie worden hersteld.
op of stonden naast en tegenover elkaar. De verwerving van ’t Hooge Huys past in het streven van
onze Vereniging om de diversiteit van deze tijd te
laten zien. Samen met M.J. Granpré Molière is
Kropholler de belangrijkste architect van het Traditionalisme. Voor Kropholler waren de Middeleeuwen, de Hollandse baksteentraditie, het oude
ambacht, Violet-le-Duc, Cuypers en vooral Berlage
belangrijke inspiratiebronnen. Kropholler werkte
samen met de meest vooraanstaande Nederlandse
Het Gemeenlandshuis staat aan de haven van
Maassluis op de belangrijke Maasdijk dichtbij een
aantal sluizen. Het werd gebruikt als vooruitgeschoven post van het Hoogheemraadschap Delfland voor het schouwen van de dijk, als
vergaderplaats van de hoogheemraden en als
woning van de sluiswachter. Het gebouw, met zijn
intieme vergaderzaal, wordt geschikt gemaakt voor
huwelijken, kleine concerten en besloten vergaderingen. Op de benedenverdieping, waar ooit de
sluiswachtersfamilie woonde, komt een klein
vakantieverblijf voor twee personen met uitzicht
op de historische haven van Maassluis. De gasten
slapen er achter een oude bedstedewand in een
comfortabel modern bed. Het wordt een gastenverblijf met hedendaags comfort, zorgvuldig en
terughoudend ingepast in het historische pand.
Het voorhuis op de beletage, heeft een fenomenale
eiken trap met opengewerkte spil; een puntgaaf
meesterwerk uit de 17de eeuw. De hal in dit voorhuis krijgt zijn oude indeling terug. Hierdoor kunnen moderne voorzieningen uit het zicht worden
gerealiseerd. In de zijkamer, waar de originele
houten vloerdelen nog bleken te liggen, wordt een
(in een kast verborgen) pantry gemaakt voor de
naastgelegen grote zaal. Het casco van het pand is
in matige staat: kap en voegwerk worden waar
R E S T A U R A T I E ● D E V E R G U L D E S T E R ● K E I Z E R S G R A C H T 3 8 7, A M S T E R D A M
A A N W I N S T ● ‘ T H O O G E H U Y S ● S I N T L AU R E N S S T R A AT 1 - 3 , A L K M A A R
Eind december heeft ‘Hendrick de Keyser’ met
steun van de BankGiro Loterij een van de best
bewaarde werken van de architect A.J. Kropholler
(1881-1973) verworven. Gevels, interieur en
inrichting van kantoorgebouw ’t Hooge Huys in
Alkmaar vormen een fraai ensemble uit de jaren
dertig van de 20ste eeuw. Grote delen van het originele kantoorinterieur bleven bewaard en wat er
niet meer is, kan hersteld worden. Tegeltableaus,
glas-in-lood-ramen, beeldhouwwerk, betimmeringen, deuren, plafonds, meubilair en lampen
vormen een prachtig ‘Gesamtkunstwerk’ uit
1930-1931, ontworpen in opdracht van de NoordHollandsche Levensverzekerings Maatschappij.
Met zijn grote en markante bouwproductie (vooral
raadhuizen, kerken, kantoren, landhuizen en villa’s), publicaties en lezingen heeft A.J. Kropholler
een vooraanstaande positie in de Nederlandse
architectuur in de eerste helft van de 20ste eeuw.
Dit was een architectuurhistorisch interessante
periode met zeer verschillende stromingen.
Nieuwe Kunst (Jugendstil), Amsterdamse School,
Traditionalisme en Nieuwe Bouwen volgden elkaar
Vergeet niet uw ledenpas mee te nemen!
Opmerkelijke kleuren
Monument & Bed
Foto Wijnanda Deroo
Foto’s Gemeente Alkmaar / Joop Elsinga
De restauratie van het 17de-eeuwse Gemeenlandshuis in Maassluis is in januari van start gegaan.
Na de voorbereiding die bestond uit onderzoeken,
plannen, tekenen, budgetteren en aanbesteden, is
de aannemer met de werkzaamheden begonnen.
AGENDA APRIL 2014
Bouwjaar 1930-1931 • kantoorgebouw
in Traditionalistische Stijl • architect
A.J. Kropholler • interieur met meubilair
ontworpen door de architect •
Open dag
Ter gelegenheid van de verwerving van
’t Hooge Huys organiseert de Vereniging een
Open Dag op vrijdag 21 februari. U bent
welkom tussen 14.00 en 16.00 uur. Het adres
is Sint Laurensstraat 1 in Alkmaar.
Foto’s Pauline Dorhout
poortje naast het huis. In 1817 kwam het huis in
handen van de vermogende bankiersfamilie
Köningswarter. Dit bankiershuis had vestigingen in
Wenen, Parijs, Frankfurt en Amsterdam en was
zelfs één van de financiers van de Russische Krim-
oorlog. Omstreeks 1845 werden de salons op de
bel-etage van het huis gedecoreerd in een weelderige neorococostijl. De Köningswarters voerden
een grote staat en het huis was in deze periode met
de ‘beeldschone mevrouw Köningswarter’ een
middelpunt van cultureel en intellectueel leven.
Uit deze tijd bleven rijkversierde houten betimmeringen, kleurrijke plafonds en fraaie schouwen
bewaard. In 1879-1880 werd door de toenmalige
eigenaar Anthony Karseboom de grote zaal van het
huis van een indrukwekkende betimmering en
cassettenplafond in neorenaissancestijl voorzien.
Grote ingrepen zijn sindsdien achterwege gebleven
zodat het huis een zeldzaam complete 19deeeuwse bel-etage heeft. Bij de huidige interieurrestauratie is de 19de eeuw dan ook het uitgangspunt geweest. Kleur- en behangonderzoek heeft
veel gegevens opgeleverd over de historische
afwerking. Bijzonder waren ook de handgeschreven namen en data van behangers die achter de
spanramen van het behang werden gevonden.
De neorococoplafonds bleken na een eenvoudige
maar arbeidsintensieve schoonmaak (met een zacht
sponsje en veel geduld) wel drie tinten lichter te
worden! De weelderige uitstraling met vergulde
accenten komt hierdoor weer optimaal tot zijn
recht. Wij nodigen u graag uit om dit bijzondere
gerestaureerde huis te bezoeken.
Bouwjaar 1668 • Bel-etage met 19de-eeuwse
interieurs • betimmeringen, deuren, schouwen
en spiegels •
Open Dag
Op zaterdag 8 maart kunt u het resultaat van
de restauratie van de interieurs op de bel-etage
van het huis bekijken. U bent van harte welkom tussen 13.00 en 15.00 uur. Vergeet niet
uw ledenpas mee te nemen. Op dezelfde dag
zijn van 14.00 tot 16.00 uur Herengracht 476
en ‘De Burcht’ in Amsterdam opengesteld