Transcript TITEL VAN DE PRESENTATIE

Herontwikkeling
van monumenten
(PhD) Maarten C. Vieveen MSc.
[email protected]
14 mei 2014
Introductie PhD onderzoek
Achtergrond: eerder onderzoek
Benadering uitwerken
Resultaten Sint Petruskerk
Introductie PhD research
Strategy for redeveloping sustainable listed heritage buildings
Duurzame monumenten: behoud én gebruik
Waarde van erfgoed is meervoudig
•
Oplossingen integraal benaderen (maatwerk)
Veranderende rol in speelveld
•
Toename in complexiteit proces (besluitvorming)
Probleemdefinitie
Welke mechanismen beïnvloeden het heronwikkelingsproces?
Hoe kan een eigenaar het herontwikkelingsproces begeleiden?
Doel
Strategy: inzicht mechanismen + specifieke strategieën
Methode
Mixed method approach: enquête; interviews; PAR
Roo, G. de (2001); Planning per se, planning per saldo, over
conflicten, complexiteit en besluitvorming in de milieuplanning;.
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
2
Achtergrond: eerder onderzoek
Energieke Restauratie: energie en kerken
Kenniscentrum NooderRuimte
2011-2013
Focus onderzoek
Behoud historische kwaliteit
Energiereductie
Comfort verbetering/behoud
4 onderzoeksthema’s
Proces
Energietechniek
Onderzoek met
Bedrijven en instellingen (40)
Studenten en docenten (50)
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
3
Achtergrond: eerder onderzoek
Energieke Restauratie: energie en kerken
benadering: Adaptive Energyefficiency in historic buildings
Ontwikkeld obv 3 cases
Zuivelfabriek (Lioessens)
Strokartonfabriek (Oude Pekela)
Der Aa-kerk (Groningen)
3 stappen
Gebruik van het gebouw
Gebouweigenschappen
Potentie energiemaatregelen
• 4 scenario’s
Toegepast bij kerk van Borger
Zuivelfabriek Lioessens; Der Aa-kerk Groningen
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
4
Achtergrond: eerder onderzoek
Energieke Restauratie: energie en kerken
Doel
Inzicht in problematiek energie en
exploitatie
• Ca. 30 (21) kerken
• Ca. 15 (6) andere gebouwen
Resultaten: energie en exploitatie
21 kerken: 47%
• Uitzonderingen: 65-90%
6 andere gebouwen: 22%
• Absoluut factor 8 hoger
Resultaten: interviews eigenaren
Rol in herontwikkelingsproces
Verloop proces onduidelijk
Behoud en comfortabel
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
Kerk van Leegkerk (eigenaar: Stichting Oude Groninger kerken)
5
Benadering uitwerken
Onderzoek Energieke Sint Petruskerk Eindhoven
Aanleiding
Uitwerken methode
Verkennen mogelijkheden
Probleemdefinitie
Hoge energielasten: reduceren!
Waarop focussen: veel mogelijkheden?
Doel
Inbedden: draagvlak voor verandering
Potentiële maatregel Sint Petruskerk
• Gebruik, gebouw en omgeving
Benadering
4 stappen
Sint Petruskerk Eindhoven
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
6
MODEL ENERGIE INTERVENTIES
Kwaliteitsniveaus (PvE)
- Regelgeving
- Wensen activiteiten
- Wensen onderhoud
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
7
Resultaten Sint Petruskerk
A. Probleemverkenning
Inkomsten
Afname kerkbezoekers en inkomsten
• Is energiereductie de oplossing?
Verwarming en onderhoud
Relatie energiesysteem en schade
• Een verdienmodel?
Oorzaken energieverbruik
Wensen tav thermisch comfort
• Moet de kerk altijd even warm zijn?
Omvang gebouw
• Efficiënter verwarmen?
• Effectiever verwarmen?
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
8
Resultaten Sint Petruskerk
A. Energieverbruik en monitoring
Effectief gebruik
300,00
gem. €16.800 per jaar
gem. 120 uur effectief
250,00
Gas (m3) november 2013
200,00
150,00
€140 per effectief uur
gem. 250 kerkbezoeker
gem. €0,55 p.p. per uur
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
100,00
50,00
0,00
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
9
Resultaten Sint Petruskerk
A. Minimale kwaliteitseisen
Ten behoeve van het gebruik
Ambitie (parochiebestuur)
Erediensten: 7x in de maand
200-300 personen (vult middenschip)
Tussen 10.00-11.00 uur
1. Religieus gebruik niet storen
2. 50% energiereductie of minder en
verhogen thermisch comfort
3. Schade/onderhoudslasten
- Voorkomen schade orgel, montanten,
andere houten interieur onderdelen
- Nader onderzoek binnenklimaat
gewenst (monitoring)
Binnenklimaat (mensen)
Bij activiteit 17 graden Celsius
Binnenklimaat (orgel, Schellen 2002; p5-93)
•
•
•
•
RV zo constant mogelijk, schommeling
<10% / dag
RV minimaal 45-50% / maximaal 60-75%
T maximaal 1.5-2.0 graden Celsius stoken
per uur
T minimaal tussen de 8-10 graden Celsius
en bij verwarmen tussen de 12-19 Celsius
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
10
Resultaten Sint Petruskerk
B. Stakeholdersanalyse
Nevengebruik
Structureel = niet duurzaam
Openstellen kerk voor Vrienden
Passende activiteiten
Historische kwaliteiten
Ontwerp Van Tulder
Symbolen voor beleving geloof
Verfijnde detaillering
Energiebesparing
Urgentie onderschreven
Hoge ambitie energiereductie
Hoge ambitie thermisch comfort
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
11
Resultaten Sint Petruskerk
C. Potentieële energiemaatregelen / D. Haalbaarheid
Gebruik (gedrag en beheer)
Verlagen temperatuur (voor…)
Organisatie: regeltechniek, monitoren, MJOP
Financiering (ESCO’s, etc.)
Gebouw gerelateerd
Verwarmingsinstallatie
Vloerverwarming
Verlichting
Omgeving
Opwekken en uitwisselen
Vervolg: innovatie door…
…kennis integreren: beheerder en markt
…combinaties = slimme energieoplossing
14-05-2014
Herontwikkelen van monumenten
12
Vragen?