Transcript Ouderenzorg - Samenspelscan

Samenspelscan
Versie Ouderenzorg
Hoe kunnen mantelzorgers, sociaal netwerk en beroepskrachten de samenwerking versterken om samen
met en aan cliënten in de ouderensector goede zorg en ondersteuning te bieden? De Samenspelscan helpt
u als organisatie hierbij. U krijgt vanuit de diverse betrokken partijen een beeld wat er goed gaat en waar
verbeteringen wenselijk zijn. Aan de hand van de resultaten kunt u met mantelzorgers, familieleden,
andere betrokkenen uit het sociale netwerk, cliënten, medewerkers en managers in gesprek gaan over de
mogelijkheden om de samenwerking te versterken.
Toelichting
Ouderen die zorg en ondersteuning ontvangen, hebben meestal ook een of meerdere mantelzorgers of
andere verwanten, vrienden en kennissen in hun sociale netwerk die een belangrijke rol in hun leven
vervullen. Deze personen uit dat sociale netwerk (voor het gemak spreken we in het vervolg alleen over
mantelzorgers, maar we bedoelen ook naastbetrokkenen) zijn, samen met de cliënt zelf, in de eerste
plaats expert: zij weten veel over zijn of haar wensen en behoeften. Zij kunnen ook zelf “hulpvrager”
zijn, als zij te zwaar belast (dreigen te) raken of anderszins ondersteuning nodig hebben bij de
begeleiding van hun naaste. De belangrijke personen uit het sociale netwerk zijn daarnaast te beschouwen
als partner in de ondersteuning. Ze voeren diverse werkzaamheden uit, zoals hulp bij het dagelijks leven,
het regelen/coördineren van zorg en ondersteuning, het bieden van emotionele en praktische steun. Ze
blijven eveneens altijd de partner, het kind, de ouder of de vriend, oftewel de persoonlijk betrokkene van
hun naaste.
Voor beroepskrachten in de ouderensector betekent dit dat het nodig is deze rollen te onderkennen om
bewust samen met mantelzorgers en andere bekenden uit het sociale netwerk de zorg en ondersteuning te
kunnen vormgeven. We noemen dit ook wel ‘het samenspel’.
Samenspelscan
Om te achterhalen welke verbeteringen nodig zijn om de samenwerking tussen beroepskrachten en
mantelzorgers in de ouderensector te versterken, kunt u diverse betrokkenen uitnodigen de
Samenspelscan in te vullen.
De Samenspelscan is ingedeeld in vier categorieën, die gekoppeld zijn aan de rollen van mantelzorgers.
Om het Samenspel goed neer te zetten is aandacht nodig voor al deze rollen:
Rollen van het sociale
netwerk
Partner in ondersteuning
Hulpvrager
Persoonlijke relatie
Expert
Activiteiten voor beroepskrachten
Samenwerken
Ondersteunen
Faciliteren
Afstemmen
Als partner in de zorg en ondersteuning is het zinvol om te bekijken hoe het gaat met de samenwerking
met mantelzorgers en andere bekenden. Als de mantelzorger(s) een of meerdere hulpvragen heeft, is
ondersteuning door medewerkers wenselijk. Mantelzorgers kunnen gebaat zijn bij informatie en advies in
de omgang met hun naaste. Om de persoonlijke relatie tussen mantelzorger en cliënt te optimaliseren, is
het van belang dat medewerkers dit faciliteren. Denk bijvoorbeeld aan het borgen van privacy en het
respecteren van gewoontes van cliënt en zijn naasten. En tot slot is het essentieel om goed af te stemmen
met mantelzorger(s). Als expert beschikken zij over veel informatie over de cliënt, die relevant is om
bijvoorbeeld een goed zorgleefplan op te stellen.
Samenspelscan is een product van het Expertisecentrum Mantelzorg en het programma In voor Mantelzorg, waarin
Vilans en Movisie samenwerken om de positie en inbreng van mantelzorgers in samenspel met beroepskrachten te
versterken. De Samenspelscan mag alleen gebruikt worden met deze bronvermelding.
Samenspelscan
Versie Ouderenzorg
Instructie
We vragen aan u als medewerker, cliënt of manager om aan te geven op welke aspecten u vindt dat er
verbeteringen wenselijk zijn in de samenwerking met mantelzorger(s) en naastbetrokkenen (voor het
gemak spreken we in scan alleen over mantelzorger, maar we bedoelen ook naastbetrokkene/n). Het gaat
in de Samenspelscan om uw eigen oordeel over deze aspecten over het afgelopen jaar of jaren. Het
invullen van de Samenspelscan duurt ongeveer vijftien minuten.
Ik ben … (a.u.b. één van de onderstaande vakjes aankruisen):
 Uitvoerend zorgmedewerker
 Verpleegkundige
 Eerst verantwoordelijk verzorgende
 Activiteitenbegeleider
 Teamleider, leidinggevende (middenmanagement)
 Manager, directeur, lid van de raad van bestuur
 Cliënt
 Anders, namelijk ….
Hoeveel verbetering is volgens u nodig op de volgende aspecten van het samenspel tussen cliënten,
mantelzorgers en beroepskrachten?
Omcirkel het antwoord van uw keuze. Per aspect slechts één antwoord omcirkelen a.u.b.
Geef aan in hoeverre u vindt dat er verbetering
nodig is als het gaat om …
Aspecten van Samenwerken
1 Algemene en persoonlijke mondelinge en schriftelijke
informatie geven aan mantelzorger(s) over de
zorgverlening, organisatie etc
2 Vaste contactperso(o)n(en) die goed bereikbaar
is/zijn voor mantelzorger(s) en vragen tijdig
beantwoordt(en)
3 Mantelzorger(s) betrekken bij het opstellen van
zorgleefplan
4 Mantelzorger(s) leveren bijdrage aan (deel van) zorgen dienstverlening van cliënt
5 Afspraken met mantelzorger(s) over bijdrage(n)
vastleggen in plan met instemming van cliënt
6 Mantelzorger(s) betrekken bij evaluatie van zorg en
ondersteuning (bijv. bij multidisciplinair overleg)
Aspecten van Ondersteunen
7 Kennismakingsgesprek met mantelzorger(s)
8 Regelmatig vragen hoe het met mantelzorger(s)
gaat
9 Aanleren van vaardigheden aan mantelzorger(s) met
instemming van cliënt (bv. tillen of medicijnen
toedienen)
10 Bijdrage van mantelzorger(s) waarderen
11 Belasting bij mantelzorger(s) in de gaten houden
12 Tips geven aan mantelzorger(s) hoe ze contact met
en zorg voor hun naaste kunnen blijven vol houden
Geen of
nauwelijks
verbetering
nodig
Verbetering
nodig
(Heel) veel
verbetering
nodig
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
1
2
2
3
3
1
2
3
13
en eigen grenzen bewaken
Mantelzorgers ondersteunen bij betrekken van
bekenden uit sociaal netwerk tbv zorg en
ondersteuning van cliënt
Verwijzen naar voorzieningen voor
mantelzorgondersteuning, zoals een steunpunt
mantelzorg, respijtzorg, vrijwilligersdiensten of
belangenorganisaties
Organiseren van activiteiten in het kader van de Dag
van de Mantelzorger, elk jaar op 10 november
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
In woonzorgvoorziening (alleen aankruisen indien van toepassing)
19 Mogelijkheden om familierituelen voort te zetten na
1
verhuizing, bv. samen koken/eten
20 Koffie/thee en maaltijden voor mantelzorger(s)
1
2
3
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
14
15
Aspecten van Faciliteren
16 Mantelzorger(s) en cliënten faciliteren bij behoud
van de persoonlijke relatie en privacy waarborgen
17 Mantelzorger(s) en cliënt faciliteren om leuke
dingen te (blijven) doen
18 Gewoontes van cliënt en mantelzorger(s)
respecteren
Aspecten van Afstemmen
21 Informatie vragen aan mantelzorger(s) over de
persoonlijke wensen en behoeften,
levensgeschiedenis, aandachtspunten in overleg met
de cliënt
22 Helderheid over wederzijdse verwachtingen:
aangeven wat de medewerker(s) kan/kunnen doen
en wat mantelzorger(s) kan/kunnen doen
23 Regelmatig contact met mantelzorger(s) op een
manier en tijdstip die aansluit bij hun mogelijkheden
en wensen
24 Bespreken van verschillen in inzicht, bv. tussen
mantelzorger(s) en medewerker(s) over wat er met
een cliënt dient te gebeuren
25 Klachten en tips van mantelzorger(s) bespreken
Ruimte voor opmerkingen:
Hartelijk dank voor het invullen!
Samenspelscan
Versie Ouderenzorg - mantelzorgers
Instructie
We vragen aan u als mantelzorger en naastbetrokkene (voor het gemak spreken we in scan alleen over
mantelzorger, maar we bedoelen ook naastbetrokkene) om aan te geven op welke aspecten u vindt dat er
verbeteringen wenselijk zijn in de samenwerking. Het gaat in de Samenspelscan om uw eigen oordeel over
deze aspecten over het afgelopen jaar of jaren. Het invullen van de Samenspelscan duurt ongeveer
vijftien minuten.
Ik ben:
 Partner
 Kind
 Kleinkind
 Anderszins familie, namelijk ….
 Vriend
 Buur
 Andere belangrijke persoon uit het sociale netwerk, nl. …..
Omcirkel het antwoord van uw keuze. Per onderdeel slechts één antwoord omcirkelen a.u.b.
Geef hieronder aan in hoeverre u vindt dat er verbetering
nodig is als het gaat om …
Aspecten van Samenwerken
1 Algemene en persoonlijke mondelinge en schriftelijke
informatie geven over de zorgverlening, organisatie etc
2 Vaste contactperso(o)n(en) die goed bereikbaar is/zijn en
vragen tijdig beantwoordt(en)
3 Betrokkenheid bij het opstellen van zorgleefplan
4
Bijdrage leveren aan (deel van) zorg- en dienstverlening van
naaste
5
Afspraken over bijdrage(n) vastgelegd in plan met instemming
van naaste
Betrokkenheid bij evaluatie van zorg en ondersteuning (bijv.
bij multidisciplinair overleg)
6
Aspecten van Ondersteunen
7 Kennismakingsgesprek
8 Regelmatig gevraagd worden hoe het gaat
9 Vaardigheden aan kunnen leren indien gewenst (bv. tillen of
medicijnen toedienen)
10 Waardering voor uw bijdrage
11 Aandacht voor (over)belasting
12 Tips ontvangen hoe het contact met en zorg vol te houden is,
bewaken van eigen grenzen
13 Verwijzing naar voorzieningen voor mantelzorgondersteuning,
zoals een steunpunt mantelzorg, respijtzorg,
vrijwilligersdiensten of belangenorganisaties
14 Advies en tips voor betrekken van bekenden uit sociale
netwerk bij zorg en ondersteuning van naaste
Geen of
nauwelijks
verbetering
nodig
Verbetering
nodig
(Heel)
veel
verbeteri
ng nodig
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
1
2
2
3
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
15
Organisatie van activiteiten in het kader van de Dag van de
Mantelzorger, elk jaar op 10 november
Aspecten van Faciliteren
16 Mogelijkheid om persoonlijke relatie met naaste voort te
zetten met respect voor privacy
17 Mogelijkheid om samen met naaste leuke dingen te (blijven)
doen
18 Respect voor gewoontes van u en van uw naaste
Binnen woonzorgvoorziening (alleen invullen indien van toepassing)
19 Mogelijkheden om familierituelen voort te zetten na
verhuizing, bv. samen koken/eten
20 Koffie/thee en maaltijden zijn beschikbaar
Aspecten van Afstemmen
21 Informatie kunnen geven over de persoonlijke wensen en
behoeften, levensgeschiedenis, aandachtspunten, in overleg
met naaste
22 Wederzijdse verwachtingen: helderheid wat u van
medewerker(s) en organisatie kunt verwachten en wat u als
mantelzorger(s) kunt doen
23 Regelmatig contact op een manier en tijdstip die aansluit bij
uw mogelijkheden en wensen
24 Bespreken van verschillen in inzicht) over wat er met
naaste dient te gebeuren
25
Klachten en tips bespreken
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
1
2
2
3
3
Ruimte voor opmerkingen:
Hartelijk dank voor het invullen!