Transcript artikel
© Copyright 2013 Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad. Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW, wordt uitdrukkelijk voorbehouden. Vrijdag, 22 augustus 2014 PROEVEN MET SOJABOON Limburgse soja Neemt het verbouwen van sojabonen in Limburg binnen enkele jaren net zo’n vlucht als ongeveer een halve eeuw geleden de teelt van mais? Mais komt ook uit warmere streken en is nu niet meer weg te denken hier. De eerste proeven met sojateelt in Limburg zijn volgens deskundigen veelbelovend. door Jan Hensels E en veld met exotische peulvruchten trotseert aan de rand van Blitterswijck de wisselvallige Limburgse zomer. Sojabonen, een opmerkelijke verschijning in deze contreien. De subtropische, eiwitrijke plant tref je nu nog maar op weinig plaatsen in het land aan. Dat kan wel eens snel gaan veranderen, denkt Arjan Hoppenbrouwers (foto) van onderzoekscentrum Feed Design Lab in Wanssum. „Ik verwacht dat de commerciële teelt van soja hier binnen enkele jaren van de grond komt. Ik ben hoopvol gestemd.” Het veldje in Blitterswijck maakt deel uit van een reeks proeven met de teelt van soja in de lage landen. Feed Design Lab doet op drie percelen in Blitterswijck en Oirlo onderzoek naar sojateelt. Dit tweede jaar gaat het om 2,5 hectare. Dat gebeurt met financiële steun van onder meer de provincie. De wens om in gematigde streken soja te kunnen verbouwen leeft breed. Meer partijen doen daarom proeven met sojateelt. Coöperatie Agrifirm ondersteunt dit jaar voor het tweede seizoen landbouwers die het telen van soja willen onderzoeken. In totaal 110 hectare verspreid in het land, onder meer in Venray en Roerdalen. In het Belgisch Limburgse Geel experimenteert het ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek) met sojateelt. Bij de proeven wordt gewerkt met rassen die het goed doen in een gematigd klimaat. Nederland geldt als een land dat flinke hoeveelheden soja importeert. Veel van die soja vindt vanuit de Rotterdamse haven een Sojabonen in Blitterswijck. bestemming in andere Europese landen. Rond de 1,8 miljoen ton soja belandt jaarlijks in het voer van dieren van Nederlandse veeteeltbedrijven, weet Robert Hoste, economoom varkensproductie van het LEI (Landbouw Economisch Instituut, Wageningen Universiteit). Om te voorzien in de behoefte aan sojaschroot voor in Nederlands veevoer is jaarlijks elders in de wereld 700.000 hectare aan soja-aanplant nodig, geeft Hoste aan. Om een idee te geven van de sojahonger van onze veestapel: om die te stillen is een oppervlakte foto’s Stefan koopmans aan sojavelden nodig die ruim drie keer zo groot is als de oppervlakte van de provincie Limburg. Het eiwitrijke gewas gedijt het beste in warme streken. Veel soja komt uit landen als Brazilië en Argentinië. De teelt in die landen is niet onomstreden. Organisaties als Milieudefensie noemen grootschalige kap van bossen, landonteigening en schending van mensenrechten als bezwaar tegen de Zuid-Amerikaanse soja. Filmmaker Wiek Lenssen uit Swolgen besteedde in een documentaire aandacht aan misstanden in Brazilië. „De methode van sojateelt daar leidt ook tot uitputting van de bodem. De meeste soja daar is bovendien dusdanig genetisch gemodificeerd dat de plant gebruik van bestrijdingsmiddelen verdraagt. De sojateelt daar is nooit duurzaam te krijgen.” Critici als Milieudefensie en Lenssen juichen daarom verantwoorde teelt van soja in Nederland toe. De provincie Limburg en de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) omarmen eveneens de sojaproeven omdat het kan leiden tot verdere verduurzaming van de veehouderij. Gedeputeerde Patrick van der Broeck is een warm voorstander van sojateelt in Limburg. „Het levert onder meer een bijdrage aan het tegengaan van ontbossing in de Derde Wereld.” De wens om in Nederland en andere Europese landen meer zelfvoorzienend te zijn met eiwit voor veevoer speelt ook nadrukkelijk mee bij de wens om hier soja te gaan telen. De fors toegenomen vraag naar soja in landen als China maakt regeringen en veehouders nerveus. Dat leidt tot hogere prijzen voor soja en dus voor veevoer. China heeft inmiddels ongeveer een half miljard varkens rondlopen. „Het is echter een utopie om te denken dat de Nederlandse of zelfs de Europese sojateelt de Zuid-Amerikaanse veevoersoja helemaal zal vervangen”, stelt Martijn Buijsse, namens Agrifirm projectleider van het sojaproject. Hij benadrukt wel dat de soja van hier niet-genetisch gemodificeerd is en aantrekkelijk voor verwerking in sojadrank en andere voedingsproducten. „Het streven is echter om uiteindelijk hier zoveel soja te telen dat het ook interessant is voor de veehouderij.”