Transcript NB 40-01 jan.-maart 2014.pub

Jaargang 40 nr. 1
januari-maart 2014
Natuurbode
winter 2013—2014
Winterwandeling
vanaf het Infocentrum
Arboretum “Poortbulten”
De Lutte
Zondag 19 Januari 2014
10.00 – 14.00 uur
Viervlekwielwebspin (pag. 10)
IVN Losser:
educatie
en
publieksactiviteit
IVN
Instituut voor Natuureducatie
en Duurzaamheid
Afdeling Losser
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 2
Inhoud
2 Inhoud + Organisatie-info
3 Agenda + Mededelingen mbt. leden en
donateurs
4 Mededelingen van het bestuur
6 Werkgroepactiviteiten
Landschapsbeheer
Landinrichting
Natuurgidsen
Plant determineren
9 IVN’er schrijft
Siebe van der Woude ‘Rondje Duivelshof’
Wout Schuit ‘Beestjes kijken’
Wout Schuit ‘Guadalquivir’
12 Activiteiten IVN Losser
Winterwandeling, Film, Groencursus en
Excursie-weekend (‘Schoolreisje’)
14 Info
Nationale Tuinvogeltelling
15 IVN Losser: Website + Facebook +
Natuurbode kopijdatum
16 Informatie-aanvraag- en aanmeldformulier
voor belangstellenden
17 IVN Losser Jaaroverzicht van data met
activiteiten van de verschillende werkgroepen
Organisatie
Bestuur
e-mail: [email protected]
Voorzitter
Frans Tiessen
053-538 5543
[email protected]
Secretaris
Rob Melchers
06-235 28324
[email protected]
Wilgenkamp 1A, 7581 AH Losser
Penningmeester /
ledenadministratie
Ruud Spiering
053- 536 1146
[email protected]
Markeweg 117, 7582 BC Losser
Lid
Egbert de Vries
053-538 6296
[email protected]
Lid
Jopie Engmann
053-536 0451
[email protected]
Contactpersoon van de werkgroep
Natuurgidsen
Jopie Engmann
[email protected]
Schoolgidsen
Frans Tiessen
[email protected]
Kruidentuin
Leo Schilderman
[email protected]
Landschapsbeheer
Siebe van der Woude
[email protected]
Buitengebied
Siebe van der Woude
[email protected]
Nachtvlinders
Leo Hassing
[email protected]
Website: ivn.nl/afdeling/losser ( géén ‘www.’ voor ivn.nl )
Website-beheerder
Ruud Spiering
[email protected]
Natuurbode e-mail: [email protected]
Vormgeving
Wout Schuit
[email protected]
Samenstelling
Dinant Wes
Bezorging
Ben Hulsebos, Toon de Kleijn, Jeanne Peters, Bert Rohring, Ank Snel, Dirk Veldman
053- 5387839
[email protected]
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 3
Agenda
dag
maand omschrijving
di.
7
jan.
2014
Nieuwjaarsbijeenkomst vanaf 19.30 uur in café Heijdemann,
Smalmaatstraat 55, Losser
za.
11
jan.
Landschapsbeheer. Werkdag op een klein heideterrein in Drieland, aan de
Drielandweg bij Overdinkel. Nader bericht volgt per e-mail
zon.
19
jan.
Winterwandeling (zie voorblad en pag. 12)
za.
8
febr.
Landschapsbeheer. Werkdag in Duivelshof (ingang Lutterstraat)
van 9.00 tot 12.00 uur. Voor koffie en koek wordt gezorgd
za.
8
maart
Landschapsbeheer. Werkdag in Duivelshof (ingang Lutterstraat)
van 9.00 tot 12.00 uur. Voor koffie en koek wordt gezorgd
ma
10
maart
‘Beekvogels in beeld’ een film van Bert Pot. Locatie: bib. Losser (zie
pag.12)
di.
18
maart
Groencursus, eerste cursusavond in Losser (locatie moet nog worden
vastgesteld, zie pag. 13)
woe
19
maart
Uiterste inleverdatum van de kopij voor de volgende Natuurbode
di.
25
maart
Groencursus, tweede cursusavond in Losser (café Heijdemann)
don
27
maart
Werkmiddag in de Kruidentuin
di. 1 en 8
april
Groencursus, derde en vierde cursusavond in Losser (café Heijdemann)
di.
april
Algemene Ledenvergadering vanaf 19.30 uur in café Heijdemann
15
vr. t/m zon.
25 t/m 27 april
Excursie-weekend (‘Schoolreisje’) (zie pag. 14)
Mededelingen m.b.t. leden en donateurs
Contributie per jaar
lid
huisgenoot-lid
jeugdlid
€ 15,00
€ 10,00
€ 6,00
donateur
€ 12,50
overmaken op NL15 RABO 0130 3413 04
t.n.v. penningmeester IVN Losser
Wijzigingen doorgeven
Een verzoek aan U om een wijziging in Uw e-mail-, woonadres, bank-, gironummer zo snel
mogelijk door te geven aan de ledenadministratie: Ruud Spiering, Markeweg 117, 7582 BC
Mutaties
Donateurs, die lid zijn geworden: Lenny Melis, Doortje Konincks, Rudi Lanjouw
De volgende donateurs zeggen op:
de Heer A.J. Bijkerk, de Fam. J.D.J. Brandenburg en de Heer R. Heerink
Verhuizing:
Siebe van der Woude is verhuisd naar Oldenzaalsestraat 1-12, 7581 AS Losser
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 4
Mededelingen van het bestuur
Van de bestuurstafel
Groencursus
•
Het bestuur is van plan om in het voorjaar nogmaals de Groencursus
te organiseren. De cursus zal in Losser beginnen op 18 maart.
Daarna komen er nog drie bijeenkomsten. Zie voor verdere
informatie onder ‘Activiteiten IVN Losser’ pag. 13.
Over het organiseren van een verkorte gidsencursus is nog geen besluit genomen.
Er wordt over nagedacht.
Vleugelnoot
•
De problemen rond de Vleugelnoot zijn opgelost. Maandag 2 december zal de gemeente
een nieuwe Vleugelnoot planten op Erve Kraesgenberg.(zie pag. 5)
Jaarverslag 2013
•
Binnenkort moet het jaarverslag 2013 worden samengesteld. Hierbij vragen we nogmaals
aan alle werkgroepen om een bijdrage te leveren. Het jaarverslag van de werkgroepen kan
via de email naar de secretaris worden gestuurd.
Facebook
•
Het IVN Losser is nu ook te volgen via Facebook. Ga naar https://www.facebook.com/
IVNLosser en blijf op de hoogte van de activiteiten en het laatste nieuws. Wellicht een leuke
tip voor vrienden en bekenden, die de weg naar onze vereniging nog niet hebben gevonden.
Bericht van de penningmeester van de IVN afdeling Losser
In de Natuurbode van juli t/m sept. 2013 (jaargang 39, nr 3) heeft reeds een vooraankondiging
gestaan van de invoering van SEPA (Single Euro Payment Area) per 1 februari 2014. Van belang
hierbij voor iedereen is de invoering van het nieuwe IBAN (Intetnational Bank Account Number).
Alle bankbetalingen, binnen én buiten Nederland, gaan vanaf 1 februari 2014 via dit nieuwe
nummer. Het bestaande 9-cijferige nummer(of minder dan 9 voor de postbank) wordt voor
Nederland gewijzigd in een nummer, dat bestaat uit 18 posities. Hierin is het land, een
controlegetal, de bank en het oude bankrekeningnummer opgenomen.
Voor de IVN, afdeling Losser wordt het IBAN: NL15 RABO 0130 3413 04.
Voorts is de incasso-overeenkomst tussen de bank en de IVN, afdeling Losser, vernieuwd. Voor
de leden en donateurs verandert er weinig. De bestaande machtigingen kunnen worden
hergebruikt, deze hoeven dus niet opnieuw te worden afgegeven. Wel moet iedere afzonderlijke
machtiging worden voorzien van een zogenaamd machtigingskenmerk. De IVN afdeling Losser
heeft gekozen voor een machtigingskenmerk bestaande uit 6 karakters, namelijk de letters ID,
gevolgd door een getal van 4 cijfers. Dit getal is een intern volgnummer. Dit (unieke)
machtigingskenmerk kan later worden teruggevonden op het bankafschrift, waarop de
incassobetaling staat vermeld. Voor de bestaande machtigingen wordt altijd een ingangsdatum van
01-11-2009 gekozen (afspraak met de bank).
Het belangrijkste verschil zit in de zogenaamde “pre-notificatie”. Iedere vereniging moet de
debiteur tenminste 14 dagen van te voren op de hoogte stellen van de exacte incassodatum en
bedrag. Voorts moet het “Incassant-ID” van de vereniging worden doorgegeven. Gelukkig mag
deze mededeling worden gedaan als algemene mededeling in een clubblad, in ons geval dus de
Natuurbode. Vandaar dan ook de volgende boodschap:
Hierbij delen wij u mee, dat de incasso-inning voor de contributie/donatie 2014 zal
plaats hebben op donderdag 27 maart 2014. Het Incassant-ID van de IVN, afdeling
Losser, is: NL53ZZZ400753910000.
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 5
De te incasseren bedragen zijn: € 15,00 voor een lid, € 10,00 voor een huisgenootlid en € 12,50
voor een donateur.
Enkelen hebben de IVN, afdeling Losser, gemachtigd een iets hoger bedrag af te schrijven. Zonder
tegenbericht wordt dat gehandhaafd.
Het blijft mogelijk, net als nu, de afschrijving te laten terugboeken. Dat moet dan binnen 56 dagen
na de afschrijving gebeuren.
Ruud Spiering, penningmeester IVN, afdeling Losser.
Een nieuwe vleugelnoot de grond in.
Op de Algemene Ledenvergadering van de IVN afdeling Losser
op dinsdag 16 april 2013 vroeg Carla Oude Alink (oudvoorzitter) —tijdens de rondvraag— zich publiekelijk af, waar
onze Vleugelnoot eigenlijk gebleven was. Hoe zat dat ook al
weer, vroeg ook het bestuur zich af, en krabde zich achter de
oren.
Op vrijdag 18 december 2009 om 14.30 uur werd de boom, die
wij van de Gemeente Losser aangeboden hebben gekregen ter
gelegenheid van ons 50-jarig jubileum, geplant op Erve
Kraesgenberg. Het werd de Gewone Vleugelnoot, oftewel de
Pterocarya Fraxinifolia.
Tot onze verrassing werd enige maanden later deze jubileumboom elders op het terrein van Erve
Kraesgenberg teruggevonden. Hij stond de Böggelrieders in de weg en was daarom verplaatst.
Maar ook op deze nieuwe plaats zou onze boom niet tot volle wasdom komen, want helaas heeft
de boom de ruwe onderbrekingen in zijn korte bestaan niet overleefd en stierf een trieste dood
ergens op een achteraf plekje. Het sjieke vandaalbestendige bordje, indertijd aangeschaft door de
IVN, verdween ook volledig uit beeld.
Op de bestuursvergadering van woensdag
17 april 2013 werd afgesproken, dat
bestuurslid Egbert de Vries navraag zal
gaan doen naar boom en bordje. Dit bleek
een tijd- en energie consumerende
bezigheid te zijn, maar niet zonder
resultaat. De heer Rodenburg, hoofd
afdeling Groen, was bereid namens de
gemeente Losser de IVN een nieuwe boom
aan te bieden. Ook het kostbare bordje,
helaas iets beschadigd, werd
teruggevonden.
Het verheugt ons dus te mogen melden, dat op maandag 2 december
2013, om 15.00 uur ’s middags — in aanwezigheid van Carla oude
Alink, onze oud-voorzitter, Wim Meijling, namens de Kraesgenberg,
Leo Kamphuis met collega’s, namens de afdeling Groen van de
gemeente Losser, en verder Egbert de Vries en Ruud Spiering, namens
het bestuur van de IVN— opnieuw een Gewone Vleugelnoot is geplant
op Erve Kraesgenberg. In overleg met alle aanwezigen is een plaats
uitgezocht, die veilig lijkt voor boomkapers, vlakbij de vijver op het
terrein van Erve Kraesgenberg. Wij hopen, dat deze boom een lang en
gelukkig leven beschoren zal zijn, waarin hij tot volle wasdom mag
komen en uitgroeien tot grote hoogte.
Misschien ten overvloede, de habitat van de Gewone Vleugelnoot is
vochtige bossen langs rivieren en drassig land. Het is een zeer
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 6
snelgroeiende soort (als hij de kans krijgt!!!), die regelmatig meer dan 3 meter per jaar groeit. De
schors is lichtgrijs, bij jonge bomen glad en bij oude bomen gegroefd. Bladeren geveerd, tot 60 cm
lang en bestaande uit maximaal 23 gezaagde, eironde tot langwerpige, donkergroene blaadjes. De
noten hangen in snoeren van soms 50 cm lang. De bloem is een hangend katje. Voorgaande tekst
is overgenomen van het door Carla oude Alink opgestelde artikeltje in de Natuurbode van
jaargang 36, nr 01 (jan/feb 2010). Meer informatie is via Google terug te vinden op internet.
Egbert de Vries / Ruud Spiering
Werkgroepactiviteiten
Landschapsbeheer
In oktober en november zijn we bezig geweest met de paden
en de heide in Duivelshof. In december zouden we gaan
branden maar daar kwam mijn verhuizing tussen en zo
verviel de werkmorgen in december.
Inmiddels typ ik dit in mijn driekamer appartement met
uitzicht op de begraafplaats aan de Enschedesestraat. (Wordt
keurig onderhouden door vrijwilligers.)
In januari gaan we samen met ENHOE naar Drieland.
Informatie daarover komt schriftelijk, want de
detailafspraken moeten nog worden gemaakt.De rest van het seizoen blijven we op Duivelshof.
Als het weer meewerkt, kunnen we branden.
Siebe
Landinrichting
Het ruilplan heeft ter visie gelegen en er zijn 22 “bezwaren” tegen
ingediend. Die bezwaren worden begin 2014 door de rechter
getoetst en de commissie wacht met de indieners de uitspraken af.
Het was daardoor niet mogelijk om de geplande ruiling al voor het
nieuwe groeiseizoen te effectueren
De kavelaanvaardingswerken zijn geïnventariseerd en die worden
binnenkort binnen de commissie besproken en beoordeeld.
Op landelijk niveau zijn in september door de regering afspraken gemaakt over aanpassingen van
het natuur- en milieubeleid. De uitwerking daarvan zal ook weer gevolgen hebben voor ons
ruilplan en daarom zijn we in afwachting van weer een wijziging van onze uitvoeringsopdracht.
Informatie, ook over deze fase van het werk van de commissie, is te vinden op
www.landinrichtinglosser.nl
Siebe
Natuurgidsen
Paddenstoelenwandeling 6 oktober 2013 in Arboretum Poortbulten
Onze paddenstoelenwandeling was dit jaar een groot succes. Een paar honderd bezoekers kwamen
speciaal voor de door ons uitgezette wandeling. Het precieze aantal is niet bekend, omdat niet is na
te gaan, wie speciaal voor ons en wie bij toeval vandaag naar het Arboretum kwam. Ongetwijfeld
heeft het mooie herfstweer een rol gespeeld.
Wij hadden er echter een zwaar hoofd in. Vooraf hebben we drie keer voorgewandeld. Vanwege
de droogte waren er bijzonder weinig paddenstoelen. Maar gelukkig, toen we op de vrijdag 4
oktober samen met onze paddenstoelendeskundigen van de Mycologische vereniging gingen
inventariseren, waar zondag de bordjes geplaatst moesten worden, had het al een beetje geregend
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 7
en toen we er liepen kregen we zelfs een enorme plensbui over ons heen. Resultaat: toch nog 50
verschillende soorten! Niet allemaal even mooi, omdat de droogte op sommige paddenstoelen
toch haar sporen had nagelaten.
Heel jammer is dat vorig jaar en ook nu weer een vandaal —vlak voordat wij onze wandeling
houden — alle eekhoorntjesbrood een kopje kleiner had gemaakt! Woensdag
stonden ze er nog, vrijdag waren ze vrijwel allemaal
verdwenen.
We hadden dit jaar van landelijk IVN een herfstpakket
gekregen met wat informatiemateriaal. Vooral de
spiegeltjes die erbij zaten, waren een groot succes. Samen
met ons eigen materiaal hadden we voldoende spullen om
bezoekers blij te maken. Van vele kanten werd ons door de
bezoekers lof toegezwaaid. Hoewel er per bezoeker geen
grote bedragen in onze “vrijwillige bijdragepot” werden
gestopt, was de opbrengst door het grote aantal toch
aanzienlijk.
Er is echter één groot probleem, de hondenpoep. Ons was
dat ook al opgevallen en vele bezoekers kwamen bij ons
hierover hun beklag doen. Wij hebben via de mail de
beheerder van het park een voorstel gedaan om bij de
ingang een afvalbak met plastic zakjes te plaatsen met
daarboven een tekst, dat hondenbezitters welkom zijn,
maar wel rekening moeten houden met de andere
bezoekers en de “afval” van hun hond moeten opruimen. vliegenzwam
Verder waren we er getuige van dat een kind aan een tak
van de kansenboom hing. Na een opmerking van ons gaf het kind er nog eens een flinke ruk aan,
waarna de tak, waaraan hij hing, afbrak. De ouders stonden erbij en keken ernaar.
Ondanks deze minpuntjes kunnen wij echter concluderen, dat de wandeling een groot succes was.
De bezoekers hebben kunnen constateren dat er behalve veel vliegenzwammen, nog heel veel
andere soorten in de natuur te vinden zijn. Dat er veel vliegenzwammen vertrapt zijn is jammer.
Dat weegt natuurlijk wel op tegen het enthousiasme van de vele kinderen en de fotografen.
Mary Egbers
Plant determineren
de bloe
m
mini-gidsencursus:
planten determineren
de
nd van
de sta
Deze plant stond in de vorige NB 39 nr.4
en
blader
van de
zijkant
Oplossing:
kleine steentijm
(gevonden in Duivelsbos, bij het
moerasstuk aan het wandelpad)
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 8
Een nieuwe determineerkans
de bloem
de plant
bladvorm/ stand van de bladeren aan de steel
uitgebloeid deel
Oplossing in de volgende
Natuurbode.
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 9
IVN’er schrijft
Rondje Duivelshof
De stormen van de laatste tijd hebben in Duivelshof weinig
schade veroorzaakt. Er was wel een zware tak op het dak van de
Cottage gevallen, zodat er een paar pannen vervangen moesten
worden.
Vandaag 19 december zitten we nog in een “warme” periode en is
het op Duivelshof zuipnat. Zonder laarzen kun je geen rondje
lopen. Op zich is dat gunstig, want dat houdt in, dat de
waterretentie
heel goed
functioneert.
Het wordt nog
even kijken,
hoe we toch de
dubbelfunctie
recreatie/
waterberging
kunnen combineren.
In december is het meest noordelijke weiland
(de Pennekamp) gedeeltelijk afgeplagd en zijn
de laagste plekken nu kleine meertjes. Het
eindpeil, dat wij jaren geleden hebben
weiland ‘Pennekamp’ met meertjes
ingesteld, is gehandhaafd. Zo kan er een nat
weiland met planten, die zich daar thuis voelen, ontstaan en komt er ook meer ruimte voor padden,
kikkers en salamanders.
Er is daar uiteraard niet met een nagelschaartje en strandschepje gewerkt, zodat er voor ons ook
nog het een en ander te doen is.
Er ligt nog een bult grond en die moet nog
worden afgevoerd. (Nu was het daar te nat
voor.) Op de heide is ook gewerkt. Daar is de
meeste boom- en struikopslag afgezet, zodat
we — als we daar (bij gunstig weer) gaan
branden— geen gebrek aan brandstof hebben.
Kortom er ligt in 2014 een heleboel best uitdagend werk te wachten, waar de
landschapsbeheerploeg uit kan kiezen.
Wandelaars moeten na regen en bij vochtig
weer — liefst met laarzen aan— komen kijken
naar dit weer veranderde landschap.
Siebe
een bult grond
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 10
Beestjes kijken
Spinnenexcursie op de Duivelshof
Begin oktober doe ik weer een spinnenexcursie op de
Duivelshof, nu voor de IVN-afdeling Enschede. Er zijn zeven
deelnemers. Als we beginnen, om half tien, zijn nog overal
hangmatwebben zichtbaar door de dauw. De hangmatwebben
liggen horizontaal en laag bij de grond. Langs het beekje
vinden we veel strekspinnen, ze zijn nog klein. Ik heb de
indruk, dat alle spinnen wat later zijn dit jaar.
Bij “de cottage” vangen we boven een uitgeklapte paraplu
onder de conifeer een stel groenige krabspinnetjes. Behalve in
Spanje heb ik in jaren geen krabspinnen gezien. Een week
later ga ik terug om ze eens nader te bekijken, maar dan vind
ik er geen één meer. Dat je ze normaal niet ziet is ook niet zo
verwonderlijk: ze maken geen webben, ze jagen niet, maar
liggen stil op de loer en ze zijn meesters in het camoufleren.
Sommige passen zelfs hun kleur aan de omgeving aan.
Op de heide vinden een paar deelnemers twee grote prachtig
getekende viervlekwielwebspinnen (Araneus quadratus, afb.
afb.1 viervlekwielwebspin
1). Ik zet er één op mijn hand en deelnemers schieten
enthousiast met hun compact-camera´s. Ik neem ze mee naar
huis om er rustig een foto van te kunnen maken. Scherptediepte is vaak een probleem, je krijgt niet
alle delen van de spin scherp. Dus flitsen en een klein diafragma gebruiken, en met macroringen of
een balg om dichtbij te kunnen komen. Die wielwebspinnen kunnen flink variëren in kleur. Op een
lichtgroene berk vond ik eens een geelgroene; misschien kunnen ze net als de krabspinnen hun
kleur aanpassen aan hun omgeving.
Gaatjes in het Kolkersveld
In het voorjaar van 2010 loop ik door het
Kolkersveld, het stuk heide tussen Losser en
Overdinkel. Op verschillende plaatsen op de
klootschietbanen zijn holletjes, grote groepen. Ik
blijf er een tijdje bij om te kijken wie de
veroorzakers zijn: het zijn grijze zandbijen
(Andrena vaga). Ik weet er één redelijk scherp te
fotograferen (afb. 2), het geel aan de poot is
stuifmeel. Ze graven een diepe gang met
zijgangen voor de broedkamers. Ze doen dat in
koloniën, hele groepen bij elkaar, bij voorkeur op
de klootschietbanen, waar weinig gras groeit. Een
afb.2 grijze zandbij
beetje triest is het, dat er dan in het weekend
klootgeschoten wordt en er dan ongemerkt gangen dichtgetrapt worden.
Afgelopen zomer ging ik weer eens kijken op dezelfde plaatsen en, zie daar, op dezelfde plaatsen
waren weer ettelijke holletjes te bekennen. Ik bleef wat kijken of ik ook grijze zandbijen in en uit
zag gaan. Tot mijn verbazing zag ik geen grijze zandbijen maar graafwespen die de holletjes in en
uit gingen. Ik ben er een tijdje bij blijven kijken, maar geen enkele grijze zandbij te zien, allemaal
graafwespen, die hier nu een kolonie vormden.
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 11
Huiskaardespin
Het is 8 december. Het is de afgelopen dagen koud en winderig geweest. Geen spinnen te zien.
Vandaag is het wat minder koud en ´s avonds als het donker is, ontdek ik er twee op het kozijn
van de schuurdeur. Het gebeurt wel meer, dat je de ene dag geen spin ziet en de volgende dag
zitten ze allemaal in hun web, waarschijnlijk afhankelijk van temperatuur en vochtigheid. Het is
een nachtspin, dat is wel duidelijk. Ze komen alleen uit hun schuilplaats (een voeg in het
metselwerk naast het kozijn) als het donker is. Ze maken
rommelige webben die dicht tegen het kozijn en de
schuurdeur aan liggen. De webben zijn overdag goed
zichtbaar, wittig. Ook in de foto is wat van dat web te zien
(de spin zit in een mosterdglas gevangen om er een foto van
te kunnen maken, afb. 3). De poten zijn opgetrokken, zodat
er niets van het borststuk te zien is, maar de tekening op het
achterlijf maakt determinatie wel mogelijk: de
huiskaardespin (amaurobius ferox) of een naaste verwant.
De levenscyclus van de huiskaardespin bestrijkt twee,
misschien wel drie jaar. Deze al tamelijk grote spin van de
foto, een vrouwtje, zal wel overwinteren en dan volgend
jaar geslachtsrijp worden.
De naam “kaardespin” wijst op een kam op de achterste
poten, calamistrum. Het voorste paar spinklieren heeft zich
ontwikkeld tot een zeefplaat met vele kleine openingen
(cribellum), waaruit niet één spindraad komt maar een groot
aantal erg fijne draden. Deze bundel fijne spindraden wordt
afb.3 huiskaardespin
met de kam op het achterste been uit de spinklier getrokken
en op een sterkere steundraad gedeponeerd. Het web is wel
kleverig, niet doordat er lijm op de draadjes zit, zoals bij de wielwebspinnen, maar insecten raken
verstrikt in de vele dunne, kroezelige webdraden. Een andere toepassing van het cribellum heb ik
jaren geleden gezien: een wielwebspin gebruikte de bundel draden om een insect in te spinnen
door het rond te draaien, zodat de bundel draden er als plakband omheen kwam te zitten. Dat ging
veel sneller dan inspinnen met één draad. In mijn spinnenboeken heb ik dat nog niet beschreven
gezien.
Bijzonder aan deze spinnensoort is nog, dat de moeder als voedsel dient voor de jongen: ze eten
hun moeder gewoon op! (Wat je “gewoon” noemt trouwens: moeder maakt zichzelf tot vloeibaar
voedsel, een truc die ze daarvóór op haar prooien losliet.)
Spinnen op het internet
Het web (www = World Wide Web) heeft zijn naam te danken aan de spinnen, langzamerhand
beginnen ook spinnen iets te danken te hebben aan het web. Voor wie zijn arachnophobie te
boven wil komen een spel met een spin, prachtig, heel realistisch, hoe bedenken ze het:
http://www.onemotion.com/flash/spider/ (Of het helpt tegen arachnophobie?? )
En waar dit dan weer toe kan leiden:
http://www.youtube.com/watch?v=-1flOvTeLjQ&list=PLB28E8993AC842565
Hoe een spin zijn web spint: http://vimeo.com/54087004
of http://www.espace-sciences.org/explorer/animations-en-ligne/comment-l-araignee-construitelle-sa-toile
Wout Schuit
NB.(redactie)
Kopieer met CTRL+C elk van bovenstaande links en plaats die met CTRL+V in de adresbalk en
druk op Enter
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 12
Guadalquivir
Na de prachtige films van Bert Pot op 29 oktober
en “de Nieuwe Wildernis” op 9 December stuitte
ik in Spanje op de film “Guadalquivir” en op 18
december kon ik hem bekijken. De Guadalquivir is
een rivier in Zuidwest Spanje. De film volgt de
rivier van zijn oorsprong tot aan de zee en laat
vooral de dieren zien die er leven. Veel scènes
doen denken aan de eerste twee films:
waterhoentjes, futen, vossen, vechtende herten,
snel vliedende wolken, een bloem die zich versneld
opent. Het landschap aan het begin is echter totaal
anders: steile bergen, watervallen. En heel wat
dieren vinden we hier in Nederland niet: de lynx,
zicht op de rivier Guadalquivir
de civetkat, berggeit, veel vogelsoorten, onder
anderen de flamingo, zwarte ooievaar, gier, adelaar.
Guadalquivir is een geweldige film voor wie de Nieuwe Wildernis ook geweldig vond. Prachtige
opnames. Als die in Nederland vertoond wordt, zou ik hem zeker gaan zien. De begeleidende
tekst heb ik niet verstaan, maar ook zonder dat is deze film de moeite waard. Een 3 minuten
durende voorfilm is te zien op:
http://www.rtve.es/alacarta/videos/dias-de-cine/dias-cine-guadalquivir/2220369/
Wout Schuit
NB.(redactie)
Kopieer met CTRL+C bovenstaande link en plaats die met CTRL+V in de adresbalk en druk op
Enter
Activiteiten IVN Losser
Winterwandeling
Zondag 19 januar 2014. (zie aankondiging op de voorpagina)
Start vanaf het Infocentrum in het Arboretum ‘Poortbulten’.
Wandelroutebeschrijving is verkrijgbaar tussen 10.00 en 14.00 uur.
Film
Maandagavond 10 maart 2014
‘Beekvogels in beeld’ een film van Bert Pot.
Begintijd: 20.00 uur
Entreeprijs: € 2,50 (koffie of thee inclusief)
NB.
Deze film stond in maart 2013 op het programma,
maar moest toen wegens omstandigheden
uitgesteld worden.
ijsvogel
nn
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
Vooraankondiging!
Groencursus in het voorjaar van 2014
IVN Losser organiseert samen met IVN Oldenzaal weer een
groencursus. Deze groencursus zal gegeven worden in maart en
april van 2014. De cursus is bedoeld voor geïnteresseerden in
natuur en milieu in de omgeving van Losser en Oldenzaal.
Aandacht wordt geschonken aan de landschappen in Oost-Twente
en aan de planten en dieren, die er in voorkomen.
Cursisten ontvangen een cursusboek in kleur bestaande uit 4
hoofdstukken, die in een tijdsbestek van vier weken worden
behandeld: één hoofdstuk per avond.
Deze hoofdstukken zijn:
1. Het Twentse landschap en zijn ontstaan
2. Heide, veen en bos
3. Akkers, weiden, bermen en houtwallen
4. Water
Bovendien is er voor iedere cursist een speciaal gemaakte
stafkaart (1:25.000), waarin alle natuurgebieden van Oldenzaal en
Losser zijn opgenomen.
Daarnaast worden er 2 excursies gehouden naar gebieden die
behandeld zijn tijdens de cursus.
In Losser wordt de cursus gegeven op dinsdagavond:
18 maart ( locatie nog niet bekend)*
Voor de volgende data is de locatie Café Heijdemann.
25 maart
1 april
8 april
Tijd: 19.30 – 22.00 uur
In Oldenzaal wordt de cursus in dezelfde weken op de
donderdagavond gegeven.
Dus op: donderdag 20 maart, 27 maart, 3 april en 10 april.
Tijd: 19.30- 22.00 uur
Locatie: Breedwijs
Helmichstraat 42b
Oldenzaal (wijk Zuid-Berghuizen)
IVN’ers kunnen geïnteresseerden er op wijzen, dat er weer een
groencursus aanstaande is.
* Nadere informatie volgt later op onze website en in de
plaatselijke weekbladen.
Informatie hierover is te verkrijgen bij ondergetekende.
Frans Tiessen,
tel. 06-22964247 of e-mail [email protected]
januari t/m maart 2014 pag. 13
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 14
Excursie-weekend (‘Schoolreisje’)
Van vrijdag tot en met zondag 25 t/m 27 april
2014 vindt het jaarlijkse uitstapje, zoals altijd
georganisserd door Bert Pot, plaats.
De bestemming is ‘De Bekedamster’ in
Nijemirdum (Gaasterland in de zuidwesthoek van
Friesland).
Deelname is open voor ieder lid van IVN Losser.
Wie mee wil, moet zich melden bij Bert Pot,
telefoon 053-4313049 en tevens € 50,00
overmaken op rekening 53 83 603 t.n.v. Bert Pot. ‘De Bekedamster’
Info
Doe mee aan de Nationale Tuinvogeltelling
op 18 en 19 januari 2014
Het 3e weekend van januari staat bol van de tuinvogels!
Vogelbescherming Nederland organiseert, in samenwerking
met Sovon Vogelonderzoek Nederland, dan de Nationale
Tuinvogeltelling: het grootste citizen science project van
Nederland.
Tel in het weekend van 18 en 19 januari 30 minuten lang de
vogels in uw tuin en geef het door aan Vogelbescherming
op www.tuinvogeltelling.nl.
Bent u benieuwd of de roodborst of huismus in uw tuin te
vinden is? Doe dan mee!
Nieuw dit jaar is, dat deelnemers zich al vanaf november kunnen inschrijven.
Wie zich aanmeldt, krijgt wekelijks een tuinvogeltip in de mail.
Het is niet nodig om alle vogels te kennen.Vogelbescherming helpt een handje met de speciale
website: www.tuinvogeltelling.nl
Hier staan de verschillende tuinvogels omschreven, met afbeelding en geluid.
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 15
Website
Wilt U actuele informatie bekijken, ga dan naar
ivn.nl/afdeling/losser
Wilt U actuele informatie aanleveren, mail dan
naar de website-beheerder Ruud Spiering
[email protected]
Facebook
De IVN afdeling Losser is nu ook te volgen
via Facebook. Ga naar
https://www.facebook.com/IVNLosser
en blijf op de hoogte van de
activiteiten en het laatste nieuws. Wellicht een
leuke tip voor vrienden en bekenden die de
weg naar onze vereniging nog niet hebben
gevonden.
Natuurbode
Volgende kopijdatum Natuurbode
Kopij voor de Natuurbode voor de maanden april t/m juni 2014 uiterlijk woensdag 19 maart
inleveren via e-mail — gaarne met foto(’s) of illustratie(s) — naar [email protected]
of via de post: Weemselo 36, 7581 RC Losser.
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 16
Informatie-aanvraag
Na het lezen van de Natuurbode is mijn belangstelling gewekt voor uw vrijwilligersorganisatie,
IVN Losser.
Gaarne wil ik meer informatie over de volgende werkgroepactiviteit( en ):
0 Landschapsbeheer
0 Landinrichting
0 Natuurgidsen
0 Schoolgidsen
0 Kruidentuin
0 Nachtvlinders
(één of meer mogelijkheden aankruisen)
Naam:…………………………………………………
Adres: …………………………………………………
Postcode:……………
Woonplaats: …………………………………………..
E-mailadres:..................................................................
Stuur deze info-aanvraag naar:
Ruud Spiering, Markeweg 117, 7582 BC Losser.
Een e-mail sturen kan ook. Het e-mail adres is: [email protected]
Vermeldt U dan in Uw e-mail Uw naam, adres en keuze.
———————-afknippen——————————–——–—————————afknippen——–——————
Aanmelding
0 Ik meld mij aan als lid van IVN Losser
0 Ik meld mij aan als donateur van IVN Losser
Naam:…………………………………………………
Adres: …………………………………………………
Postcode:……………
Woonplaats: …………………………………………..
E-mailadres:..................................................................
Stuur deze aanmeldstrook naar:
Ruud Spiering, Markeweg 117, 7582 BC Losser.
Een e-mail sturen kan ook. Het e-mail adres is: [email protected]
Vermeldt U in Uw e-mail Uw naam, adres en keuze.
Natuurbode IVN Losser, jaargang 40 nr. 1
januari t/m maart 2014 pag. 17
IVN LOSSER JAAROVERZICHT 2014
van data met activiteiten, gepland door de verschillende werkgroepen( wijzigingen voorbehouden).
Landschapsbeheer
Werkdagen op de volgende zaterdagochtenden:
11 januari 13 september
8 februari 11 oktober
8 maart
8 november
12 april
13 december
10 mei
14 juni
Natuurgidsen
zon. 19 januari
di. 10 maart
zon. 6 april
vr. t/m zon.
25 t/m 27 april
zon. 29 juni
zon. 5 oktober
Winterwandeling
Film in de bib. Losser
Lentewandeling
Excursie-weekend
IVN-dag in het Arboretum ‘Poort Bulten’
Paddenstoelenwandeling
Schoolgidsen
Waterdiertjesproject
ma. 2 t/m vr. 13 juni; locatie: de vijvers in het Arboretum
‘Poort Bulten’
Herfstproject
ma. 22 september t/m vr. 3 oktober; locatie: Duivelsbos
Kruidentuin
Werkdagen op de volgende donderdagen ( deel van de dag):
27 maart
3 juli
3 april
7 augustus
1 mei
4 september
5 juni
2 oktober
Het tuinenreisje is gepland voor zaterdag 28 juni.
Nachtvlindergroep
Waarnemingen op locaties op geschikte momenten.
Vaststaat:
vrijdag 27 juni Nachtvlindernacht ( een landelijke telling van
nachtvlinders).