Transcript De meestgestelde vragen over tunnels

Veelgestelde vragen over tunnel
Algemeen
Wat is een tunnel?
Een tunnel is een kunstmatig aangelegde (onder)doorgang of overkapping die als doel heeft
transport tussen twee punten mogelijk te maken.
Waarom wordt voor de aanleg van een tunnel gekozen?
De meeste tunnels worden aangelegd om water, snel- of spoorweg te passeren. Tunnels
worden ook gebouwd waar het terrein geen andere keuze laat. Bijvoorbeeld om het
scheepvaartverkeer niet te verstoren, de veiligheid te bevorderen, tijdwinst te boeken,
geluidshinder te verminderen, natuurgebieden te ontzien en ruimte te besparen in ons kleine
en dichtbevolkte land.
Wat voor een soort tunnels zijn er?
Er zijn diverse soorten tunnels: tunnels die onder een rivier, kanaal, zee, weg of spoor
doorgaan, landtunnels die worden aangelegd om de hinder van de infrastructuur voor het
omliggende land zo veel mogelijk te beperken en natuurtunnels die worden aangelegd om
een natuurgebied te sparen.
Hoeveel tunnels zijn er in Nederland?
In Nederland zijn er ruim veertig weg-, spoor- en/of metrotunnels.
Hoeveel tunnels beheert Rijkswaterstaat?
Rijkswaterstaat beheert zestien wegtunnels. Daarnaast gaan nog zeven tunnels in de
komende jaren open.
Welke tunnels beheert Rijkswaterstaat?
Rijksweg
A22
A10
A4
A4
A29
A58
A16
A15
A10
A15
A9
N14
N15
A73
A73
A2
Gemeente
Velsen
Amsterdam
Haarlemmermeer
Schiedam/Rotterdam
Barendrecht/Binnenmaas
Reimerswaal/Kapelle
Dordrecht/Zwijndrecht
Rotterdam
Amsterdam
Alblasserdam/Hendrik-Ido-Ambacht
Beverwijk/Velsen
Leidschendam-Voorburg
Rotterdam
Roermond
Roermond
Utrecht
Jaar van
openstelling
1957
1966/2013
1966
1967
1969
1975
1977
1980
1990
1991
1996
2003
2004
2008
2008
2011
A9
Amsterdam
2020
(prognose)
ZuidasDok
A10
Amsterdam
Blankenburgtunnel
A24
Rotterdam
Aalkeettunnel
Tunnel A13 - A16
A24
Vlaardingen
A13 - A16 Lansingerland
Naam
Velsertunnel
Coentunnel
Schipholtunnel
Beneluxtunnel
Heinenoordtunnel
Vlaketunnel
Drechttunnel
Botlektunnel
Zeeburgertunnel
Noordtunnel
Wijkertunnel
Sijtwendetunnel
Thomassentunnel
Tunnel Swalmen
Roertunnel
Leidsche Rijntunnel
Tunnels in ontwerpfase
Gaasperdammertunnel
Tunnels in planfase
2019
(prognose)
2022
(prognose)
2022
(prognose)
Onbekend
Tunnels in bouwfase
Salland Twentetunnel
Koning Willem-Alexandertunnel
Tunnel A4 Delft-Schiedam
N35
A2
A4
Hellendoorn
Maastricht
Schiedam
2015
2016
2015
Hoeveel verkeer gaat er per jaar door de tunnels van Rijkswaterstaat?
Naam
Velsertunnel
Coentunnel
Schipholtunnel
Beneluxtunnel
Heinenoordtunnel
Vlaketunnel
Drechttunnel
Botlektunnel
Zeeburgertunnel
Noordtunnel
Wijkertunnel
Sijtwendetunnel
Thomassentunnel
Tunnel Swalmen
Roertunnel
Leidsche Rijntunnel
Aantal voertuigen
per jaar
20,7 miljoen
58,8 miljoen
62,8 miljoen
48,4 miljoen
30,9 miljoen
15,5 miljoen
53,0 miljoen
41,1 miljoen
38,8 miljoen
38,1 miljoen
20,3 miljoen
60,2 miljoen
18,8 miljoen
33,1 miljoen
15,8 miljoen
67,5 miljoen
Wetgeving
Bestaat er Europese wetgeving voor tunnels?
Het Europees Parlement heeft een Europese richtlijn voor tunnels opgesteld. Aanleiding
hiervoor waren tunnelbranden in de Alpen eind jaren ‘90 en begin 2000, waarbij veel doden
vielen. Toen stonden veiligheidseisen voor een tunnel nog niet wettelijk vast. De EU-landen
wilden maatregelen om zulke rampen in de toekomst te voorkomen. In de Europese richtlijn
is vastgelegd dat tunnels altijd nooduitgangen hebben en geen hellingen die steiler zijn dan 5
procent. En als een tunnel 1.000 meter of langer is en er rijden elke dag meer dan 2.000
auto’s per rijstrook doorheen, is een ventilatiesysteem verplicht
Bestaat er een Nederlandse wetgeving voor tunnels?
De Nederlandse overheid heeft de Europese richtlijn vertaald naar de zogenoemde
Tunnelwet. Daarin staat aan welke veiligheidseisen de Nederlandse tunnels moeten voldoen.
De Tunnelwet is op sommige punten strenger dan de Europese richtlijn, omdat dagelijks
enorm veel verkeer door Nederlandse tunnels rijdt. Daarom hebben Nederlandse tunnels die
langer zijn dan 250 meter een ventilatiesysteem en is tweerichtingsverkeer in één tunnelbuis
niet toegestaan.
Veiligheid
Zijn de tunnels die Rijkswaterstaat beheert, veilig?
Onze tunnels behoren tot de veiligste in Europa en voldoen aan de huidige
veiligheidsnormen. Door de strenge wetgeving en het onderhoud aan de tunnels kunnen we
garanderen dat we veilige tunnels hebben.
Hoe houdt Rijkswaterstaat toezicht in en rond tunnels?
Wegverkeersleiders houden tunnels 24 uur per dag en zeven dagen per week vanuit
verkeerscentrales in de gaten. Dit doen zij met behulp van camera’s en detectiesystemen.
Bij incidenten kunnen zij de tunnel sluiten, installaties in de tunnel bedienen en de
hulpdiensten alarmeren.
Onderhoud
Hoe onderhoudt Rijkswaterstaat zijn tunnels?
Rijkswaterstaat inspecteert zijn tunnels eens in de vier jaar grootschalig om te zien welk
onderhoud nodig is om de tunnels veilig en bruikbaar te houden. Aannemers controleren in
opdracht van Rijkswaterstaat regelmatig of tunneltechnische installaties zoals luidsprekers,
ventilatoren en vluchtdeuren goed werken. Hoe vaak dit gebeurt, is verschillend per
(deel)installatie.
Wanneer vindt onderhoud aan de tunnels plaats?
Regulier tunnelonderhoud vindt zo veel mogelijk plaats gedurende nachtelijke, verkeersluwe
uren. Dan stelt Rijkswaterstaat omleidingsroutes in.
Wat doet Rijkswaterstaat als bij een inspectie blijkt dat een onderdeel niet meer
goed functioneert?
Als een onderdeel nog wel voldoet maar de verwachting is dat dat op korte termijn niet meer
het geval is, neemt Rijkswaterstaat dat onderdeel op in het onderhoudsprogramma. Dan
wordt het betreffende onderdeel tijdig vervangen. Als een onderdeel dat gerelateerd is aan
de veiligheid op het moment van inspectie niet meer functioneert, neemt Rijkswaterstaat
onmiddellijk maatregelen om dat onderdeel te vervangen en wordt een spoedreparatie
uitgevoerd.
Wat is er te zien in een tunnel
Welke systemen zitten er in een tunnel?



Besturing- en bedieningssystemen
Systemen ten behoeve van doorstroming:
o Verkeerssystemen: kruizen boven de weg, verkeersinstallaties en afsluitbomen.
Systemen ten behoeve van veiligheid:
o Voorkomen van escalatie: Het kunnen afsluiten van de tunnel en de
aanwezigheid van brandhaspels, brandblussers, ventilatie en vloeistof voor de
afpompinstallatie.
o Verzekeren van de zelfredzaamheid: vluchtdeuren met audiovisuele bewijzering,
een vluchtgang met overdruk en een intercom.
o Ondersteuning van hulpverlening: camerasystemen, omroepinstallatie en stroom
in de hulpposten.
Waarom heeft een tunnel zo veel systemen?
Om het verkeer veilig te kunnen begeleiden en incidenten goed te kunnen afhandelen.
Brand in de tunnel
Wat doet Rijkswaterstaat bij een brand in een tunnel?
Als het verkeer in een tunnel tot stilstand komt, krijgt de wegverkeersleider van
Rijkswaterstaat automatisch een waarschuwing via een alarm. Hij kan via camerabeelden
zien wat er aan de hand is. Bij een brand drukt hij op de calamiteitenknop. Hiermee zet hij
de veiligheidssystemen in werking, sluit de wegen naar de tunnel af en zet de ventilatie in de
tunnel aan, die zorgt dat rook in de rijrichting kan worden afgevoerd. Ook alarmeert de
wegverkeersleider direct de brandweer. Als toegangswegen naar de tunnel worden
afgesloten, stelt Rijkswaterstaat omleidingsroutes in.
Hoe krijgen de weggebruikers instructies bij een brand?
In de tunnel gaat een geluidsband af, die weggebruikers oproept te vluchten. Speciale
verlichting geeft de vluchtroute aan. Om de 50 meter zijn een hulppost met blusmiddelen en
een telefoon, die in directe verbinding staat met de wegverkeersleider, geplaatst. Bij de
nooddeuren klinken geluidssignalen, zodat vluchtende weggebruikers deze ook in het donker
of bij sterke rookontwikkeling kunnen vinden. De vluchtrichting staat bij de ingang naar de
vluchtgang aangegeven.
Wat doen nood- en hulpdiensten bij een brand in een tunnel?
Bij brand bestrijdt de brandweer het vuur via de vluchtdeuren van de naastgelegen
tunnelbuis. Het brandweerpersoneel beslist per geval hoe zij dit het veiligst kunnen doen. Als
het nodig is, brengt de brandweer gewonden via de vluchtdeuren naar de veilige tunnelbuis,
waar ambulancepersoneel de gewonden opvangt. De politie zorgt voor de afhandeling van
het verkeer en vangt vluchtende mensen op.
Gebruik van de tunnel
Hoe hard mag ik rijden in een tunnel?
Naam
Velsertunnel
Coentunnel
Schipholtunnel
Beneluxtunnel
Heinenoordtunnel
Vlaketunnel
Drechttunnel
Botlektunnel
Zeeburgertunnel
Noordtunnel
Wijkertunnel
Sijtwendetunnel
Thomassentunnel
Tunnel Swalmen
Roertunnel
Leidsche Rijntunnel
Maximumsnelheid
100 km/uur
100 km/uur
100 km/uur
100 km/uur
100 km/uur
130 km/uur
100 km/uur
100 km/uur
100 km/uur
100 km/uur
120 km/uur
70 km/uur
100 km/uur
100 km/uur
100 km/uur
100 km/uur
Waarom mag er in de ene tunnel wel een file staan en in een andere niet?
Filevermijding is alleen noodzakelijk als uit risicoanalyses blijkt dat het risico met files te
groot wordt om aan de wettelijke veiligheidsnorm te voldoen.
Wanneer wordt een tunnel(buis) afgesloten?
Bij een incident in de tunnel of bij storingen die de essentiële functies van de tunnel kunnen
beïnvloeden, sluiten we de tunnel (of delen van tunnel) om de veiligheid van de
weggebruikers en de hulpdiensten te waarborgen. Dat betekent dat we soms uit voorzorg
voor de veiligheid de tunnel (deels) moeten sluiten of rijstroken afkruisen.
Wat moet ik doen als ik pech krijg in een tunnel?




Zet uw alarmlichten aan en parkeer op de vluchtstrook, of anders zo ver mogelijk
rechts.
Zet uw motor af en verlaat uw voertuig voorzichtig. Steek nooit de weg over.
Loop langs de tunnelwand tegen de rijrichting van het verkeer in naar de
dichtstbijzijnde hulppost. Neem via de telefoon in de hulppost contact op met de
wegverkeersleider, zodat hij weet wat er aan de hand is, maatregelen kan treffen en
veiligheidsinstructies kan geven.
Wacht op hulp. Als u met de auto bent, gaat u een paar meter voor uw auto staan.
Als u met de motor bent, dan wacht u voor uw motor, zo dicht mogelijk tegen de
wand.
Wat moet ik doen bij een ongeluk in een tunnel?




Zet onmiddellijk uw alarmlichten aan en stop zo dicht mogelijk langs de rechterkant
van de weg.
Zet uw motor af en verlaat uw voertuig voorzichtig. Steek nooit de weg over.
Loop langs de tunnelwand tegen de rijrichting van het verkeer in naar de
dichtstbijzijnde hulppost. Neem via de telefoon in de hulppost contact op met
alarmorganisaties via een van de alarmtelefoons in de tunnel of bel 112 via uw
mobiele telefoon.
Verleen indien noodzakelijk eerste hulp aan gewonden.
Wat moet ik doen bij brand in een tunnel?







Zet uw alarmlichten aan.
Probeer de tunnel uit te rijden, als uw eigen auto in brand staat. Als dit niet lukt,
parkeer uw auto dan op de pechstrook of de vluchtstrook, of anders zo ver mogelijk
rechts. Als een ander voertuig in brand staat, houd dan zo veel mogelijk afstand en
parkeer op de vluchtstrook of de pechhaven, of anders zo ver mogelijk rechts.
Keer nooit om en rijd nooit achteruit.
Zet de motor af en laat de sleutel in het contact, want hulpdiensten moeten uw
voertuig later misschien verzetten.
Loop langs de tunnelwand tegen de rijrichting van het verkeer in naar de
dichtstbijzijnde hulppost. Informeer de wegverkeersleider via de telefoon in de
hulppost.
Verleen eerste hulp aan gewonden.
Probeer de brand te blussen met de blusmiddelen in de tunnel, maar alleen in het
beginstadium van de brand. Als het blussen van de brand niet lukt, loop dan van het
vuur weg en verlaat onmiddellijk de tunnel via een nooduitgang. Volg hierbij de
instructies op die de wegverkeersleider in de tunnel omroept.