Transcript Keerpunt Jaarverslag 2013-2014

Keerpunt
Jaarverslag 2013 – 2014
September 2014
Bieneke Nienhuis
onderwijsadviseur RENN4
2
Inhoudsopgave
Inleiding
1. Werkwijze Keerpunt
2. Numerieke gegevens van de aangemelde leerlingen
- Totaal aantal aanmeldingen
- Verloop van de aanmelding
- Spreiding aanmeldingen over postcodegebieden
- Leeftijdsopbouw op moment van aanmelding
- Aantal maanden thuiszitten
- Aantal betrokken hulpverlenende instanties bij de aangemelde leerlingen
- Duur Keerpunttraject
- Uitstroom
3. Follow-up
4. Samenvatting en conclusie
3
4
5
5
5
6
7
7
7
8
8
9
9
3
Inleiding
Voor u ligt het jaarverslag van het thuiszittersproject van RENN4 ‘Keerpunt’.
Keerpunt gaat alweer het derde jaar in. Leerlingen met een cluster 4 indicatie die, om wat voor
redenen dan ook, thuiszitten of dreigen thuis te komen zitten en waar de school geen oplossing voor
weet, konden worden aangemeld bij Keerpunt. Regisseurs van Keerpunt fungeren als casemanager
en gaan met alle betrokkenen op zoek naar een haalbaar perspectief voor de leerling. Indien nodig
kan er een onderwijsgevende worden ingezet ter observatie van het leerproces en/of om de leerling
te begeleiden bij het terugkeertraject naar school.
De resultaten in dit jaarverslag zijn gebaseerd op alle aanmeldingen bij Keerpunt in het schooljaar
2013-2014, in totaal 81.
In verband met het ingaan van Passend Onderwijs op 1 augustus 2014 en de financiële en
organisatorische wijzigingen die dat met zich meebrengt, was het voortbestaan van Keerpunt
onzeker. Het college van bestuur van RENN4 heeft echter besloten de financiering en facilitering van
Keerpunt met twee jaar te verlengen tot 2016. Op die manier vallen er geen leerlingen tussen wal en
schip en kan er onderzocht worden of en hoe Keerpunt een plaats kan krijgen binnen de
samenwerkingsverbanden waar RENN4 deel van uitmaakt.
Met dank aan de inzet van de medewerkers van Keerpunt:
Regisseurs: Anne van Brug, Wilmien Haasken, Jeanet Kooistra, Dorien Poelstra.
Gedragsdeskundige Lidy van der Worp.
Onderwijsgevenden: Wim Hup, Hermine de Jong, Jan Willem van Katwijk, Sijbrig Kuiper.
4
1. Werkwijze Keerpunt
Via de website van RENN4 worden thuiszittende leerlingen bij Keerpunt aangemeld. Zowel de school,
de leerplichtambtenaar als de hulpverlening, konden een leerling aanmelden.
Leerlingen worden aangemeld indien ze thuiszitten vanwege:
- handelingsverlegenheid van de school;
- schoolweigering;
- een (tijdelijke) leerplichtontheffing;
- leerplichtontheffing en er geen (onderwijs)perspectief is.
Preventief, om thuiszitten te voorkomen, kunnen leerlingen ook in een vrij vroeg stadium worden
aangemeld, bijvoorbeeld bij regelmatig verzuim.
De nieuwe aanmeldingen worden wekelijks besproken in een werkoverleg tussen regisseurs,
gedragsdeskundige en coördinator en daarna toebedeeld aan een regisseur. Tijdens dit overleg
wordt een inschatting gemaakt of de aanmelding in aanmerking komt voor een consult of een
begeleidingstraject. Mocht een aanmelding toch niet thuishoren bij Keerpunt, dan neemt een
regisseur contact op met de aanmelder en adviseert een andere route.
Als een aanmelding wordt geaccepteerd door Keerpunt, neemt de regisseur zo spoedig mogelijk
contact op met de aanmelder voor meer informatie. De regisseur maakt een analyse van de situatie
aan de hand van informatie van alle betrokkenen: school, jongere, ouders en alle betrokken
zorgverleners. Vervolgens probeert de regisseur in overleg met de betrokkenen te komen tot het
formuleren van een toekomstperspectief voor de thuiszitter dat door iedereen kan worden
onderschreven en waarin iedereen ook zijn eigen taak heeft om dat perspectief te bereiken.
In de hele Keerpunt periode heeft de regisseur de mogelijkheid om een onderwijsgevende vanuit
RENN4 in te zetten om het onderwijs weer wat vorm en inhoud te geven. De onderwijsgevende richt
zich daarbij voornamelijk op de motivatie van de thuiszitter en het bepalen van het daadwerkelijke
onderwijsniveau. Dit levert belangrijke informatie op voor de systeemanalyse van de regisseur.
De duur van het traject is heel erg verschillend en vooral afhankelijk van de problematiek waarmee
de thuiszitter is aangemeld. Elke casus wordt na afronding van het Keerpunttraject nog enige tijd
gevolgd.
Alle aanmeldingen van thuiszitters die door Keerpunt worden opgepakt, worden door de regisseur
aangemeld bij de provinciale verwijsindex.
5
2. Numerieke gegevens aangemelde leerlingen
Totaal aantal aanmeldingen
Totaal
Herkomst
’12-‘13
70
53
17
’13-‘14
81
63
18
27
20
23
32
25
24
Groningen (40 %)
Friesland (31 %)
Drenthe (29 %)
33
37
39
42
RENN4 (48,1 %)
Overig (51,9 %)
Stijging 15,7 %
Jongens
Meisjes
Verloop van de aanmeldingen
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Zoals verwacht, zijn er aan het begin van het schooljaar minder aanmeldingen dan in de rest van het
schooljaar. De meeste aanmeldingen vinden plaats in de maanden oktober, november, december en
februari en maart. Opmerkelijk is het geringe aantal aanmeldingen in januari.
6
Spreiding aanmeldingen over postcodegebied
De meeste aanmeldingen komen uit het postcodegebied rondom Delfzijl, Ten Boer, Drachten,
Emmen en midden Drenthe. Uit west Friesland komen de minste aanmeldingen.
In vergelijking met de aanmelding in het schooljaar 2012-2013 zijn er minder aanmeldingen uit de
postcodegebied 97 (stad Groningen). Uit de postcodegebieden 87, 89, 90 (west Friesland,
Leeuwarden) en 94 (midden Drenthe) zijn er iets meer aanmeldingen. Beduidend meer aanmelding
zijn er uit de postcodegebieden 92 (Drachten e.o.), 96 (stad Groningen), 97 (oost Groningen) en 99
(noord Groningen).
7
Leeftijdsopbouw op moment van de aanmelding
leeftijdsopbouw
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Evenals het voorgaande jaar en de landelijke trend (Ingrado, 2010) ligt de piek van de thuiszitters bij
15 en 16 jarigen. Ook de 13-jarigen zijn goed vertegenwoordigd.
Aantal maanden thuiszitten:
35
30
25
20
15
10
5
0
<1
maand
<2
maand
<3
maand
<4
maand
<5
maand
<6
maand
<7
maand
<8
maand
<9
maand
Het gemiddeld aantal maanden thuiszitten voor aanmelding bij Keerpunt is 1,9 maand. Dit is bijna
twee maanden minder dan in 2012-2013.
8
Aantal betrokken hulpverlenende instanties bij de aangemelde leerlingen
Maatschappelijk werk
Jeugdhulp Friesland
Leerplichtambtenaar
Bureau Jeugdzorg
Elker
Accare
Yorneo
GGZ
Kinnik
aantallen
6
5
46
24
2
30
5
6
5
Lentis-Jonx
Molendrift
PGB / ZIN
Raad Kinderbescherming
AMK
VNN
Onderwijsconsulent
MEE
Andere zorgverleners
aantallen
11
1
8
3
2
1
10
2
20
Bovenstaande cijfers verschillen nauwelijks van die van het voorgaande jaar.
Gemiddeld zijn er 2,3 hulpverleners betrokken bij een aangemelde leerling.
Duur Keerpunttraject
Een Keerpunttraject duurt gemiddeld 10 weken, waarbij het langste traject achttien weken en het
kortste traject één week duurde. Wat niet wil zeggen dat de leerling gedurende het traject geen
onderwijs krijgt. In veel gevallen verzorgt de onderwijsgevende van Keerpunt gedeeltelijk het
onderwijs ter observatie en/of terugkeer naar de school.
Uitstroom
Onderwijs
Voortgezet onderwijs
RENN4
MBO
PRO
Time-out
tussenvoorziening
Cluster 3
Horizon
RMC
VAVO
Anders
UWV, Reacollege
Werkschool
3
19
3
1
2
Hulpverlening/zorg
Opname
Dagbehandeling
Zorgboerderij
Gesloten instelling
14
1
12
3
1
5
2
1
4
1
42
30
Van de 81 aangemelde leerlingen in het schooljaar 2013-2014 zijn er 73 Keerpunttrajecten
afgesloten, waarvan 42 naar onderwijs zijn geleid en 30 naar de hulpverlening, veelal in combinatie
met onderwijs. Bij één aanmelding is het Keerpunttraject afgesloten zonder resultaat. Deze leerling
zit nog thuis. Acht trajecten lopen nog door in het schooljaar 2014-2015.
9
3. Follow-up
Na uitstroom worden de leerlingen nog enige tijd gevolgd. Het afgelopen schooljaar is er voor 39
leerlingen een follow-up geweest. Het bleek dat 32 leerlingen nog steeds op de plaats van uitstroom
zaten. Bij zeven leerlingen was dat niet het geval. Hiervan zijn drie leerlingen van school veranderd,
twee leerlingen zijn opgenomen in een hulpverlenende instantie, bij een leerling is het advies van
Keerpunt niet opgevolgd en een leerling is opnieuw aangemeld bij Keerpunt.
4. Samenvatting en conclusie
In het schooljaar 2013-2014 zijn er in totaal 81 leerlingen aangemeld bij Keerpunt. Dit is een toename
van 15,7% in vergelijking met de aanmeldingen in het schooljaar hiervoor. Er is een verschuiving te
zien in de postcodegebieden van waaruit leerlingen worden aangemeld. Er zijn minder aanmeldingen
uit de stad Groningen, maar meer uit Drachten e.o. en noord en oost Groningen. Een verklaring is
hiervoor niet te geven. De leeftijd van de aangemelde leerlingen varieert van 6 tot 18 jaar, waarbij er
een piek ligt bij 15- en 16-jarigen. Ook de 13-jarigen zijn goed vertegenwoordigd, wat mogelijk valt te
verklaren uit de overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs.
Aanmeldingen vinden het gehele jaar plaats, waarbij in de maanden december en februari de meeste
aanmeldingen plaatsvinden en vlak voor en na de zomervakantie en in januari de minste. De daling in
januari zou te maken kunnen hebben met de kerstvakantie: na een hernieuwde start blijkt het toch
niet te lukken.
Het gemiddelde aantal maanden dat een leerling thuiszit voor hij/zij wordt aangemeld bij Keerpunt is
1,9 maan. In het schooljaar 2012-2013 was dit 3,4 maanden. Het lijkt er op dat Keerpunt bekend
raakt en men eerder aanmeldt. Dit heeft een positief effect op de duur van het Keerpunttraject: hoe
korter een leerling thuiszit, hoe sneller de stap naar school weer gemaakt kan worden. De
gemiddelde duur van een Keerpunttraject is 10 weken.
Helaas is het, door de complexe integrale problematiek, niet altijd mogelijk een leerling weer
rechtstreeks naar school terug te leiden. Van de 73 afgesloten keerpunttrajecten gaan 42 leerlingen
weer naar enige vorm van onderwijs, terwijl dat voor 30 leerlingen niet mogelijk bleek te zijn. Zij zijn
aangewezen op hulpverlening of hebben een plek gevonden op een zorgboerderij. Het onderwijs
komt hierbij op de tweede plaats.
Keerpunt lijkt een wezenlijke bijdrage te leveren aan het thuiszittersprobleem binnen RENN4 en het
voedingsgebied van RENN4. De werkwijze van Keerpunt kenmerkt zich door snel tot actie overgaan
en zoeken naar (onderwijs)perspectief, waarbij creativiteit en vasthoudendheid leidend zijn. Met
name het goed in hun rol zetten van alle betrokken partijen lijkt resultaat op te leveren. De ervaring
leert dat, hoe meer partijen er betrokken zijn, hoe minder daadkracht. Ook de mogelijkheid een
onderwijsgevende in te zetten draagt bij aan zowel informatie als voorbereiding op een terugkeer
naar onderwijs.
Keerpunt is financieel een forse inzet, maar juist hierdoor is het mogelijk leerlingen met ernstige
integrale problematiek weer perspectief te bieden.
Voor het komende schooljaar zal de werkwijze van Keerpunt en de inzet van de drie Leerpunten
verder worden ontwikkeld. Extra aandachtspunt is de uitstroom naar een zorgboerderij of
dagbesteding. Hoewel niet altijd te voorkomen is het eerste doel van Keerpunt het bieden van
onderwijsperspectief.
10