Transcript Integrale projecten in het Demerbekken

Integrale projecten in het Demerbekken
Jan Vanvelk
Bekkencoördinator Demerbekken
1
Stroomgebiedbeheerplan
BEHALEN GOEDE TOESTAND VLAAMSE WATERLICHAMEN !
DEMERBEKKEN
11 bekkens
…
GEBIEDSVISIE
- speerpuntgebieden
- integrale projecten
Behalen goede toestand vraagt om …
Aanpak diffuse instroom
Aanpak puntlozingen
Gebiedsgericht Overleg
Focus
Meer zelfzuiverend vermogen
INTEGRALE PROJECTEN
Demerbekken
Gebiedsvisie
4
Integrale projecten
Doelstellingen Kaderrichtlijn Water
IHD doelstellingen
Ruimtelijke doelstellingen
Doelstellingennota
Plan van aanpak
Van papier naar realisatie
5
Werkvelden integrale projecten
De Drie Beken
Herk en Mombeek
Waterkwaliteit
Diffuse en
Sanering vervuilde waterloop + milderende maatregelen
Puntlozingen
Monitoringsysteem chlorideconcentratie
Structuurkwaliteit
Waterzuiveringsinfrastructuur
Waterkwantiteit
Herinrichting Middelbeek – Kleine beek
Natuur in de vallei
Ecologische monitoring
Water voor de mens
Demervallei
Winge
Waterkwantiteit
Waterveiligheid
Waterkwantiteit
Natuurlijkheid
Archeologie
Grondwaterstand
Ruimtelijke ordening
Recreatie
Blauwgraslanden
Ruimtelijke ordening
Studies en plannen
Strategisch project
Trekkers en partners
Werkvelden
Realisaties per deelgebied
Toekomst
7
Vertrekkend vanuit studies en plannen …
Studie VMM Afd. Operationeel Waterbeheer
•
‘Ecologische inventarisatie en visievorming in het
kader van integraal waterbeheer, stroomgebied van
Herk en Mombeek’
Ruimtelijke visie en ‘water’ RUP’s
•
•
Herk & Mombeekvallei van Alken tot Herk-de-Stad
Jongenbos & Mombeekvallei van Wintershoven tot
Wimmertingen
Bekkenbeheerplan Demerbekken
Project Grote Landschappelijke eenheden
•
Herk & Mombeekvallei
Strategisch Project
Ecosysteemdiensten
Trekkers
Projectpartners
10
Werkvelden
Waterkwaliteit
Natuur in de vallei
Waterkwantiteit
Water voor de mens
11
Waterkwaliteit
• Puntlozingen
• Diffuse lozingen
• Structuurkwaliteit
12
Waterkwantiteit
• Inrichtingsprojecten waterlopen/
valleien
• Aanpak wateroverlast /
verdroging & ecologische herstel
• Structuurkwaliteit
13
Natuur in de vallei
• IHD doelstellingen
• Watergebonden
vegetatietypes
• Gemeentelijke
soortenprojecten
• Structuurherstel
14
Water voor de mens
• Verborgen moois
(wandelpaden)
• Beekbrigades (scholen)
• …
15
Structuurkwaliteit
•
•
•
•
Beekherstelproject Mombeek (VMM)
Structuurherstel oude Mombeek
Vismigratieknelpunten
Geïntegreerde
16
Werkvelden
Waterkwaliteit
Waterkwantiteit
Structuur
kwaliteit
Valleigebonden
natuur
Vallei
Water voor de mens
17
Deelgebieden
Herkkant
Stevoort
Oftingen
Nietelbroeken
Jongenbos
Vliermaal
Wijerbeek
Kozenbeek
Alken
Grote Beemd
Guigoven
Broekbeemd
Herten
Helshoven
Overbroek
Egoven Gelmen
Bovenlopen
Mombeek
• Acties in Bekkenbeheerplan
-
Afbakenen/ inrichten overstromingsgebieden
(waterbeheerders)
-
Opheffen vismigratieknelpunten (waterbeheerders)
-
Uitvoeren Waterzuiveringsprogramma’s (VMM
AELT, Aquafin…)
-
Uitvoeren Gemeentelijke Soortenprojecten
(gemeenten, regionaal landschap, provincie ...)
-
Opstarten Integraal Project (Bekkensecretariaat)
19
Water voor de mens
Verborgen moois
Beekbrigade
20
Structuurherstel bij privé-eigenaars
Zomer 2012: hermeandering Herkebeek op kasteeldomein Voort
21
voorkomen overstromingen
op de verkeerde plaats
aanleg overstromingszones
herstel beekstructuur
oevers en valleien
• Stevoort
• Alken
• Grote Beemd
• Herten
• Oftingen
• Wimmertingen
• Vliermaal
22
Aanpak bodemerosie
Gemeente
Stand van zaken Gemeentelijk
Erosiebestrijdingsplan
Alken
-
Borgloon
in opmaak
Diepenbeek
-
Gingelom
goedgekeurd 12/10/2005
Hasselt
-
Heers
goedgekeurd 29/08/2005
Herk-De-Stad
goedgekeurd 12/10/2005
Hoeselt
goedgekeurd 14/06/2006
Kortessem
-
Nieuwerkerken
goedgekeurd 12/10/2005
Sint-Truiden
goedgekeurd 12/10/2005
Tongeren
afgekeurd 18/09/2006
Wellen
-
Buffering en verbindingen:
mogelijkheden voor
multifunctionaliteit
23
Blauw-groene diensten
Communicatie en sensibilisatie
24
5 Integrale projecten
4 x integraal
-1- Benadering vanuit Watersysteem: samen bekijken van :
- Grond- en oppervlaktewater
- Wateroverlast en -tekort
- Waterkwantiteit en –kwaliteit
- Watersysteem en omgeving
-2- Overleg en Samenwerking
- sectoren, administraties, belangengroepen
-3- Samenwerking niveaus (stroomgebied,bekken,deelbekken)
-4- Integrale Projecten: Actief werken aan
- Verbetering randvoorwaarden
- Creëren meerwaarde: natuur, toegankelijkheid…
- Gebiedsgericht
- Projectmatig
Grotere impact en draagvlak door verruiming en activering
Katalysatorrol Bekkensecretariaat
25
(mee)beslissen
(co)produceren
INTEGRALE PROJECTEN
adviseren
Gebiedsgericht overleg
STROOMGEBIEDBEHEERPLAN
WATERUITVOERINGS
PROGRAMMA
raadplegen
Formeel overleg BEKKEN
informeren
Nieuwsbrief
Website
ieder zijn rol
26
Wie is participant in het integraal waterbeleid
BELEID & ADMINISTRATIES
•
Waterbeheerders ?
•
Landbeheerders ?
•
Planners ?
•
Besturen ?
•
Sectoren ?
BURGERS
•
Eigenaars ?
•
Landbouwers ?
•
Burgers ?
27
Integraal project Getes –
subgebied Kleine Gete
Peter Maris – provincie Vlaams-Brabant
29
Structuurkwaliteit
Structuurkwaliteit – interessante trajecten
Zevenbronnenbeek – Molenbeek
Structuurkwaliteit – interessante trajecten
Dormaalbeek
Structuurkwaliteit – interessante trajecten
Kleine Gete stroomafwaarts Zoutleeuw
Kleine Gete stroomopwaarts Zoutleeuw
Vloedgracht
Structuurherstel – Waarbeek – Deysbeek – Kleine Gete (stad Landen)
Deysbeek: steenbestorting gepland
Waterkwantiteit
•
•
•
•
Af en toe overstromingen vanuit
de waterloop
Overstromingen bovenlopen
door afspoeling van het
landschap
inrichting van 4
overstromingsgebieden op
bovenloop DormaalbeekZevenbronnenbeek (prov Vl-Br)
zone 2 en 3: uitgevoerd
zone 1 en 4: procedure
afbakening lopende
3
1
4
2
Zone 2 – Zevenbronnenbeek opw Wezerenstraat
22.000 m3
36
Zone 3 – Molenbeek opw spoorweg (31.000m3)
37
Erosie
Naast inspoeling sediment ook
inspoeling nutriënten en pesticiden
•
Landen = erosiegevoelig
•
Linter (IGO-Leuven) en Landen
(Watering Sint-truiden):
erosiebestrijdingsplan en
erosiecoördinator
(2012)
Rivierdonderpad
•
Korte historiek
–
2003: Enige gekende relictpopulatie in Dorpsbronbeek (Linter)
Gekweekt door INBO voor translocatie en soortenherstel
–
2008-2009-2010: Uitzetting in de Zevenbronnenbeek (Landen)
–
2009: Monitoring Zevenbronnenbeek:
Waarneming ei clusters en juveniele exemplaren → natuurlijke kweek
–
2011: uitzetting op andere locaties:
(Deysbeek, vrije migratie naar Dormaalbeek-Molenbeek, Kleine Gete…)
•
Randvoorwaarde:
–
–
Goede waterkwaliteit
Microhabitat:
•
•
Aanwezigheid van substraat
Variatie in stroompatronen
Rivierdonderpad - Dorpsbronbeek
•
Belangrijke knelpunten oorspronkelijke relictpopulatie
–
Onttrekking water door waterkerskweker vismigratieknelpunt
– Erosieproblematiek: grens Linter-Zoutleeuw
(IGO-Leuven Erosiebestrijdingsplan Linter)
Rivierdonderpad - Dorpsbronbeek
•
Intensieve samenwerking verschillende partners
(gemeente Linter, IGO-Leuven, Bekkensecretariaat
Demerbekken, prov. Vl-Brabant, Afd. Landbouw,
ANB, waterkerskwekerij…
•
Voorlopige steunaanvraag PDPO2 (2012)
•
Veroordeling oppompen water en lozing pesticiden
in Dorpsbronbeek (2013)
•
Engagement waterkerskweker
Rivierdonderpad - Zevenbronnenbeek
•
Belangrijke knelpunten uitgezette populatie
–
Waterkwaliteit → B208166 Herinrichting N80,
tussen N283 en provinciegrens en aanleg riolering
Wezerenstraat, Nielsstraat, Clermontstraat en
Waasmontstraat
–
Erosieproblematiek
Rivierdonderpad - Deysbeek
•
Belangrijke knelpunten voor toekomstige uitzetting
–
–
–
–
Erosieproblematiek
Structuurkwaliteit → verbeteren door steenstorting - gepland
Akkers tot tegen waterloop → aanleg grasbufferstroken
Vismigratieknelpunt ingestorte buis→ opgelost
Vrije vismigratie – belangrijke knelpunten
Bodemval (Helen Bos) –
steenstorting?
Monding Oude Gete –
Hoogteverschil
Molen van Goris –
Bypass aanwezig?
Vrije vismigratie – belangrijke knelpunten
2 bestaande vistrappen in
Zoutleeuw
Stuw vloedgracht –
Knelpunt? Kleine
Gete migratiestroom
Vrije vismigratie – belangrijke knelpunten
Bodemval – niet teruggevonden
Vuurmolen (Dormaal) –
knelpunt? (Bypass aanwezig?)
Vrije vismigratie – belangrijke knelpunten
Pitsaersmolen –
Bypass aanwezig
Verval Beemden?
Molen van Rufferdinge - opgelost
Vrije vismigratie – belangrijke knelpunten
Molen van Bets
Vismigratie – Knelpunten/potenties
•
Aantal mooie opgeloste voorbeelden aanwezig
Koningsmolen, vistrappen Zoutleeuw, Deysbeek
•
Zevental belangrijke knelpunten
Aantal eenvoudig weg te werken
Andere: verder onderzoek nodig
•
Ontbrekende knelpunten?
50