Transcript 1324 september 2014 - Haags Straatnieuws

okt 2014 > Uiterste verkoopdatum: 15 oktober 2014 > Jaargang 19 > Vaste verkoopprijs: € 2,- (waarvan € 0,65 naar de verkoper)
Karin Giphart
Klare
taal
Alcoholpoli
predikt
droogstaan
pag 8
Rondleiding
door
sloppenwijk
pag 16
#13
Advertentie
inhoud #13
Straatnieuws
#132014
04 INTERVIEW Karin Giphart
De Kessler Stichting zet zich in voor mensen die sociaal
kwetsbaar zijn, in het bijzonder dak- en thuislozen, die opvang
en/of zorg en begeleiding nodig hebben. Ook ambulante hulp is
mogelijk.
De stichting beschikt over meerdere locaties in Den Haag. Al
ruim honderd jaar is de Kessler Stichting een begrip in de regio.
Als gespecialiseerde, professionele instelling stemmen we de
hulp af op de hulpvraag, behoeften en mogelijkheden van de
cliënt.
We hanteren een vernieuwende werkwijze en een motiverende,
activerende benadering, waarbij we de vaardigheden van de
cliënten vergroten, zodat zij beter kunnen functioneren in de
huidige maatschappij. Daarnaast kijken we met belanghebbende
partijen en ketenpartners continu hoe het hulpverleningsaanbod
actueel kan worden gehouden en delen we onze kennis hierover
actief.
Wilt u meer weten over de werkwijze en het
hulpverleningsaanbod van de Kessler Stichting of over de
samenwerkingen, kijk dan op de website of bel het secretariaat
via telefoonnummer 070 8 500 500.
> colofon
Straatnieuws wordt verkocht en mede
gemaakt door dak- en thuislozen in Den Haag,
Rijswijk, Rotterdam, Leidschendam-Voorburg,
Westland, Delft, Gouda, Zoetermeer,
Wassenaar en de Bollenstreek.
De verkopers kopen de krant in voor
€ 1,35 en verkopen hem op straat
voor € 2. Het verschil is een bijdrage
in hun levensonderhoud. U herkent de
Straatnieuwsverkoper aan de witte pas
en het (niet verplichte) rode hesje.
kesslerstichting.nl
@dakloos
070 8 500 500 (24/7 bereikbaar)
Donaties Giro 7544612
t.n.v. Stichting Haags Straatnieuws, Den Haag.
Ondersteuning en Rehabilitatie
Oplage 7.000
Adres Redactie Straatnieuws
Riviervismarkt 5, 2513 AM Den Haag, 070 363 1821
Email [email protected]
Website www.haagsstraatnieuws.nl
Advertenties en distributie 070 363 1821
Coördinator Den Haag
Arjen Geut: 06 1400 7082
E [email protected]
Coördinator Rotterdam
Patrick Deliën: 06 3806 9479
E [email protected]
Hoofdredacteur Floor de Booys
Redacteur Tanya van der Spek
Eindredactie Judith Eykelenboom
Woonvoorziening
“Straks kan ik weer zelfstandig wonen
in een eigen huisje.”
Thuisbegeleiding
“Prettig dat onze begeleider in het begin
echt de tijd voor ons nam, wanneer dat
nodig was.”
Kijk voor meer informatie op www.limor.nl
Financiële begeleiding
“Mede dankzij LIMOR
heb ik mijn financiën
weer op orde.”
Bekende Zuid-Hollandse schrijvers en dichters verwerkten
de herinneringen van taalcursisten tot verhalen in
begrijpelijke taal.
04
06 COLUMN Robbert pakt een filmpje
T NIEUWS LIGT OP STRAAT
07 TAXI Dode in de auto
08 TREND De alcoholvrije puber
De oprichters van de alcoholpoli in Delft propageren no tolerance.
10 TERUG NAAR DE STAD (laatste aflevering!)
Ex-vinexwijkbewoonster neemt afscheid.
STRAATTEKST Ontbrekende zwerver
11 WERKPLAATS Kunstige kunstogen
12 TIJDSBEELD 1910 Arrestatie van een dronken man
14 GODENSPIJS Vlees in chocoladesaus
15BAGAGE De tas van een knutselende theaterdocente
16 VERSLAG Rondleiding door de sloppenwijk
Straatarme Filippijnen leiden toeristen rond door hun
sloppenwijk, naar voorbeeld van de Haagse DownTown Tours.
19
18 BERICHT Zelfredzaamheid in Rotterdamse wijken
19 CULTUUR Kunst aanraken
21 Crypto Puzzel en win het boek ‘De Alcoholvrije Puber’
23 UITGELICHT De Haagse Bunkerdagen en The Big Draw Rotterdam
24 KAASHELD EN POEPHOOFD slaan ze achterover
Het verhaal
Medewerkers aan dit nummer:
Dagmar Bosma, Christiaan Donner, Bertus Gerssen,
Suzanne van der Kerk, Annette van Kester, Lamelos,
Mathilde Leendertse-Venderbos, Robbert Meijntjes, Diana
Mosterd, Suzanne Stam, Mylène Siegers, Mariëtte Storm,
Lex Veldhuis, Wim Versluis, Arno van Vugt en Paul Waayers.
Ontwerp en opmaak Marieke de Roo
Coverfoto Mylène Siegers
Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland
Het volgende nummer verschijnt op:
donderdag 16 oktober 2014.
door Willem Versluis
3
z
n
interview karin giphart
Straatnieuws
#132014
5
De rijkdom van boeken
O
Na Utrecht en Overijssel heeft Zuid-Holland nu ook een versie van Lokale Liefde.
Dit zijn boekjes voor en door taalcursisten die moeite hebben met lezen en
schrijven. Diverse BN-ers werkten mee onder de bezielende leiding van schrijfster en singer-songwriter Karin Giphart (45).
tekst Tanya van der Spek foto Mylène Siegers
d
c
> Karin Giphart woont in Amsterdam,
maar komt oorspronkelijk uit Dordrecht
en is daarom extra trots dat er nu een
Zuid-Hollandse editie is verschenen van
de serie Lokale Liefde, zegt ze. Ze bedacht
het concept en realiseerde nu het derde
boekje, onder de vlag van de Stichting
Lezen en Schrijven. Taalcursisten hebben
persoonlijke en dierbare herinneringen
gedeeld met taalvrijwilligers. Die vrijwilligers hebben hun aantekeningen
gestuurd naar bekende schrijvers en
dichters als Paul van Vliet, Bart Chabot,
Justine le Clercq en Karel Kanits. En deze
bekendheden hebben er makkelijk leesbare, korte verhalen van gemaakt voor
het boek.
"Jaren geleden werd ik gevraagd om als
schrijver aan een actie mee te doen van
Stichting Lezen & Schrijven. Mijn mond
viel open. Ik wist echt niet dat er zoveel
Nederlanders waren die moeite hadden
met taal." Eén op de negen mensen heeft
hier moeite mee en in de Randstad wel
één op zes. "Dat geeft problemen omdat
zoveel belangrijke zaken via geschreven
taal worden geregeld. Het is moeilijk om
een beter leven voor jezelf te regelen.
Betere arbeidsvoorwaarden, zorg, financiën, en dan heb ik het nog niet eens over
het missen van de rijkdom van boeken
en ondertitelde films en televisie."
Toen Giphart aan haar project Lokale
Liefde begon en bekende schrijvers vroeg,
waren de reacties hartverwarmend.
"Iedereen zei meteen ja. Ze vonden het
een eer en geven ook graag de liefde
voor taal door!" Aan het Zuid-Hollandse
boek hebben tien taalcursisten meegewerkt, acht vrijwilligers, een illustrator
en acht schrijvers. Velen uit Den Haag,
maar ook uit Rotterdam, Vlaardingen
en Zoetermeer. "Het verhaal dat me
het meest heeft geraakt, is dat van
Dolf die in de gevangenis zit en leert
lezen en schrijven voor zijn dochters."
Ook van de cursussen die Giphart zelf
geeft, waarbij veel wordt gelachen en
gehuild, zal ze sommige taalcursisten
niet snel vergeten. "Bijvoorbeeld een
oudere man die spontaan vertelde dat
zijn vrouw hem had belazerd met zijn
beste vriend en ook nog eens al het geld
van de bankrekening had weggesluisd.
Zij beheerde het geld aangezien hij niet
kon lezen en schrijven. Hij ging meteen
op een taalcursus want hij wilde nooit
meer afhankelijk zijn van iemand. En op
de taalcursus ontmoette hij zijn nieuwe
vriendin!"
Analfabeet of laaggeletterd zijn, is een
beperking. Karin Giphart kan zich iets
voorstellen bij het hebben van een
beperking. Die van haar maakte haar tot
boekenwurm. "We wisten tot een paar
jaar geleden niet dat ik een glutenallergie en lactose-intolerantie heb. In de tijd
dat melk 'de witte motor' was en boterhammen met pindakaas en hagelslag
de geijkte kindermaaltijd, was ik altijd
ziek. Ik lag met krampen op de bank.
Spastische darm, niets aan te doen,
werd er gezegd. Ondertussen speelden
mijn vrienden buiten. Voor mij vormden
boeken en stripverhalen mijn redding.
Ik verslond ze. Zo leerde ik over het
leven, over mensen en allerlei culturen
en maatschappijen. Ik werd verliefd
op de personages en huilde, lachte en
leefde met hen mee. Lezen en schrijven
heeft mijn leven zo verrijkt dat ik graag
andere mensen motiveer om de stap te
nemen zichzelf daarin te verbeteren.
‘Mijn moeder leerde
me waardig leven’
Zeker in de huidige, digitale wereld van
online belastingen doen, verzekeringen
regelen, winkelen, contacten onderhouden en reizen plannen mis je anders
zoveel. Zeker als je bijvoorbeeld contact
wilt houden met je kinderen of kleinkinderen zul wel digitaal moeten gaan.
Mij valt op dat de meeste laaggeletterden zich schamen. Er gaat veel energie
zitten in het verborgen houden van hun
'geheim'."
Dakloos
Karin Giphart combineert haar hele
leven al muziek maken met schrijven.
Ze heeft Engels gestudeerd, heeft een
dichtbundel, twee cd's, twee romans
en een boek met korte verhalen op
haar naam staan en is bezig aan haar
nieuwe boek. "Het gaat over een gijzeling in een asielzoekerscentrum vanuit
de beleving van de psychologe die
aanwezig was. Voor mijn boek praat ik
nu veel met psychologen en asielzoekers. De daklozenproblematiek komt
veelvuldig aan orde, want er zijn ten
slotte veel ongedocumenteerden die op
a
straat belanden. Ik vind het te achterlijk
voor woorden dat we niet beter zorgen
voor mensen die het zwaar hebben. Er
zijn altijd omstandigheden waardoor
mensen dakloos raken, vaak schrijnende
omstandigheden. Ik vraag een dakloze
die mij aanspreekt altijd om zijn of haar
naam. Mensen lopen veel te gemakkelijk
om daklozen heen, of erger, zien ze niet
eens. Ik zie niet veel verschil tussen een
dakloze en mezelf. Ik heb meer geluk
gehad, denk ik dan. Ik ben alleenstaande moeder geweest, ik heb gezien dat
juist degenen die weinig hebben veel
genereuzer zijn dan mensen die teveel
hebben. Daarbij, ik heb geen spaargeld,
geen pensioen, als mij nu iets overkomt,
ben ik al snel bankroet. Hoe lang voordat een woningbouwvereniging mij op
straat zet? Terwijl hun CEO nog een
extra bonusje op zijn rekening zet?"
b
Paspoort
Het sociaalvoelende heeft Karin niet
van een vreemde. Haar moeder was
PvdA-Tweede Kamerlid Wijnie Jabaaij.
"Als kind kwam ik al op het Binnenhof.
Ik weet nog hoe mijn moeder vertelde
dat ze door de hoerenbuurt liep om met
pooiers en prostituees te praten over
de legalisering van prostitutie en het
aanpakken van vrouwenhandel ineen."
Jabaaij zette zich vooral in voor vrouwen en minderheden. Ze protesteerde
tegen de kabinetten Lubbers I en II
door altijd in rouwkleren in de Tweede
Kamer te verschijnen. Legendarisch
is de uitspraak die ze deed tijdens de
ophef over de uitzetting van zigeunerinnen. Zij zouden hun verdwenen paspoorten verstopt hebben in hun vagina
en de heren politici discussieerden of
de zigeunerinnen getoucheerd mochten
worden. Hierbij interrumpeerde Jabaaij
met de opmerking: 'Jongens, jongens,
denken jullie nou werkelijk dat het
mogelijk is een paspoort in je kut te
steken?' Karin: "Ik ben zo ontzettend
dankbaar dat ik een vrijgevochten
moeder had die me deed opgroeien met
zelfvertrouwen en geloof in mijn eigen
kunnen. Ik denk dat het daar al vaak
mis gaat: ouders die hun kinderen angst
voor de toekomst inboezemen. Zingen?
Dat kun jij niet. Daar valt geen geld mee
te verdienen. Ik had een moeder die
in me geloofde, waardoor ik van jongs
af dus ook in mezelf bleef geloven. Ik
heb van haar geleerd dat je een verantwoordelijkheid hebt ten aanzien van
S
de maatschappij. En dat je werkt om te
leven, niet leeft om te werken. Waardig
leven, dat heb ik van haar geleerd."
r
Carice van Houten
Haar moeder leed aan multiple sclerose en koos in 1995 voor euthanasie.
Karin heeft haar tot op het allerlaatst
verzorgd. Haar drie jaar oudere broer,
schrijver Ronald Giphart, publiceerde
in 2000 zijn roman Ik omhels je met
duizend armen over het ziekbed en de
euthanasie van hun moeder. In 2005
werd het boek verfilmd met Carice van
Houten in hoofdrol. Hoe was het voor
Karin om de zo persoonlijke geschiedenis op film te zien? "Pijnlijk. Want het
was niet mijn leven, maar een aangepaste, humorloze versie van mijn leven.
Hoe bizar is het om de sterfscène van
je moeder te moeten zien gespeeld door
acteurs die het niet eens doen zoals het
ging?" Karin is wel trots op haar broer.
"Ik had niet anders verwacht dan dat
mijn broer groot zou worden met zijn
schrijven. Dat wilde hij al sinds hij een
broekie was. Daar ben ik ook trots op.
Wel irritant is dat als er over me wordt
geschreven, er altijd bij staat 'het zusje
van'. Maar goed, ik ben ook dochter van.
En moeder van, en vrouw van. Het zij
zo."
Karin heeft een zoon van 21 en een
dochter van 16. Na een relatie met de
vader van haar kinderen is Karin getrouwd geweest met een vrouw. Nu is
ze samen met muzikante en zangeres
Michelle Courtens (33), wiens musical
Waanzinnig gedroomd binnenkort in
première gaat. Courtens heeft als celliste al veel bekende artiesten begeleid
en heeft in 2001 deelgenomen aan
het Eurovisie Songfestival. Karin en
Michelle treden regelmatig samen op
als duo And she bites. Karin: "We hadden meteen een enorm gevoel van
verbinding, thuiskomen bij elkaar. Toen
we elkaar lang geleden voor het eerst
ontmoetten, durfden we niet door het
leeftijdsverschil. Nu doet dat er niet
meer toe. Toen we eindelijk samen
kwamen, zei ze: 'Ik ben al zo lang verliefd op je en heb lang moeten wachten,
nu is het zo ver.' Als het zo moet zijn,
dan gebeurt het. En ik ben er elke dag
dankbaar voor."
m
www.taalvoorhetleven.nl
z
6
column robbert
't nieuws ligt op straat
Straatnieuws
#132014
taxi
Straatnieuws
#132014
7
foto Suzanne van der Kerk
> In de taxi met Arno van Vugt. Verhalen van bijzondere ritten in Den Haag.
De wereld
van
Robbert
Lees over de
opmerkelijke situaties
waarin schrijver
Robbert Meijntjes
verzeild raakt.
Autistje spelen
Voor kunstenaars is dinsdag de beste dag
om naar de bioscoop te gaan. Want dan
zijn de kaartjes goedkoper. Met name in de
middag is het goed toeven. Op de tijden
dat normale mensen werken zijn de zalen
immers leeg. Met de grootste bak popcorn
(gekocht) en een flesje water in mijn
binnenzak (meegenomen) stapte ik het
halfduister van de zaal binnen. Er pasten
412 mensen in de zaal en er zaten er
twee. Een ervan zat op de voorste rij (wie
zou dat doen?) en de andere zat achterin
(zouden ze ruzie hebben?). Ik ging zitten op een willekeurige plaats. Zodra de
lichten werden gedimd en de eerste lading
aan reclames mijn zintuigen binnenviel
zag ik vanuit mijn ooghoeken de zaaldeur
opengaan. Een groot gestalte daalde af in
de duisternis. Tussen de flitsen van CocaCola-extase en M&M’s-humor stond het
plots naast me: een jongeman met hoog
opgetrokken sokken, korte broek, rugzak,
rood petje, bril en een zogeheten funshirt
waarop een kuikentje stond afgebeeld. “Je
zit op mijn plaats,” zei hij. Verbaasd keek
ik de zaal rond en gebaarde weids. “Op
mijn kaartje staat rij 18, stoel 12. Daar
heb ik voor betaald.”
“Hé dikke, kun je niet gewoon gaan
zitten!” schreeuwde de man achter mij
opeens.
“Iemand zit in mijn stoel!” riep de dikke
terug.
“Jezus, huilie. Get a life!” De jongen keek
zo bedroefd; ik pakte mijn jas, popcorn en
schoof een stoel op. Hij stortte zich op zijn
speciale troon. Zijn dikke armen, koud van
het vet, duwden de mijne opzij. De vegetarische roti van mijn vriendin borrelde reeds
twee dagen in mijn darmkanaal, die ik ter
plekke zijn kant op liet waaien. De jongen
stond op en verliet de zaal. Vijf euro voor
een tijdloze herinnering. En het was ook
nog een goede film!
Vluchtelingen in winteropvang
‘Camping Zuiderpark’
In de winteropvang voor Haagse daklozen verblijven nu
zo’n zestig uitgeprocedeerde vluchtelingen.
Het Zuiderpark blijkt te worden gebruikt als illegale
camping. Dat zegt gemeenteraadslid Arjen Dubbelaar
van Groep de Mos. “Ik ben wezen kijken en heb
gezien dat er daadwerkelijk mensen wonen in een
bungalowtent in het Zuiderpark. Dit had ik nog niet
eerder gezien in Den Haag. Dit moeten we absoluut
niet goedkeuren.”
De vluchtelingen zochten de laatste anderhalf jaar hun
toevlucht in de speciaal voor hen gekraakte Sacramentskerk
aan de Sportlaan in Den Haag. Maar burgemeester Jozias van
Aartsen liet de kerk onlangs ontruimen, omdat deze volgens
de Haagse brandweer niet is toegerust op bewoning door een
grote groep mensen. De bewoners konden vervolgens terecht
in de winteropvang aan de Zilverstraat. “Het was dat of de
straat, dus hebben de meeste van hen uiteindelijk toch maar
gekozen voor de straat met een zilver randje”, aldus Frans
Ohm, woordvoerder van de vluchtelingen. En dat bevalt.
“De winteropvang wordt prima verzorgd door Stichting Dr.
Schroeder van der Kolk. Ik hoor vooral tevreden en positieve
geluiden.”
De opvang van de vluchtelingen door de gemeente is
tijdelijk. Per 1 november moet de winteropvang weer
beschikbaar komen voor daklozen. Waar de vluchtelingen
dan naartoe gaan, is nog onzeker. Ohm: “Driekwart van
deze vluchtelingen is namelijk Irakees. En omdat het in
Irak nu weer helemaal hommeles is, is de kans groot dat
hun asielaanvragen opnieuw bekeken gaan worden. En ook
voor de rest, jonge mannen uit Afghanistan, zal er wel een
oplossing komen. Het lijkt me sterk dat de gemeente ze de
straat opstuurt.”
Volgens het raadslid hebben omwonenden met de politie
gesproken en die zou hebben verklaard op de hoogte te
zijn dat er op dit moment vijf mensen gebruik maken
van ‘Camping Zuiderpark’. Er zou niet tegen worden
opgetreden zolang de campinggasten geen barbecue of
open vuur maken.
“Geen barbecue of vuur, dat interesseert me echt
helemaal niks”, zegt Dubbelaar, die bij het stadsbestuur
aan de bel heeft getrokken. “Ik vind het oprecht heel
vervelend voor deze tentbewoners, zij zullen daar vast
niet zomaar terecht gekomen zijn, maar wij moeten dit
niet willen in onze stad. Als we dit toelaten dan staat
straks de hele speelweide vol met tenten.”
Toch is wildkamperen in Nederland niet aan te raden.
De boetes zijn niet mals, als je betrapt wordt - en die
kans is redelijk groot - betaal je €90. In Nederland is er
weinig toegestane gelegenheid en veel van de geschikte
plekken zijn in kwetsbare natuurgebieden.
Strijd om vrijplaats De Vloek
Krakersbolwerk De Vloek zet alles
op alles om de vrijplaats in de haven
van Scheveningen te behouden.
Wethouder Karsten Klein (CDA) wil dat
de culturele broedplaats begin volgend
jaar wijkt voor een zeilcentrum, ter
versterking van het maritieme karakter
van de haven. Volgens de wethouder
wisten de krakers dat hun verblijf op
de Hellingweg tijdelijk zou zijn. Maar
gebruikers en sympathisanten van De
Vloek, met een restaurant, concertzaal,
bar, werkruimtes voor kunstenaars en
oefenruimtes voor bandjes, verzetten
zich daartegen. Woordvoerder Kwinten
Keesmaat: “We hebben hier in twaalf
jaar tijd, stukje bij beetje, een
vrijplaats opgebouwd voor kunstenaars
en musici. Waar echt vrijheid is, om
dingen te ontplooien van onderop,
zonder druk van geld. Vijf jaar geleden
is er al een zeilcentrum tegenover De
Vloek gebouwd. Dat staat nog steeds
grotendeels leeg. Met de bouw van een
nieuw zeilcentrum zal de leegstand
alleen maar toenemen, met alle
geldverspilling van dien.”
De discussie over De Vloek zorgt
voor spanning in de Haagse coalitie.
Collegepartij de Haagse Stadspartij
(HSP) verzet zich tegen de sloop en
ook collegepartij PvdA twijfelt aan
de noodzaak van de bouw van het
topzeilcentrum. Ook oppositiepartijen
SP, ChristenUnie/SGP, GroenLinks
en de Partij voor de Dieren zien de
bestaande leegstand in de haven als
belangrijk argument om de vrijplaats
te behouden. En dat geeft hoop
aan de actievoerders, die onlangs
de Scheveningse Pier kraakten om
aandacht te vragen voor hun zaak.
“Nog maar een zetel en dan is er
een raadsmeerderheid voor het
voortbestaan van De Vloek”, aldus
Keesmaat. “Maar het blijft natuurlijk
politiek, dus partijen kunnen altijd
nog gaan draaien. Daarom blijven
wij, net als de wethouder, lobbyen.”
Sympathisanten van De Vloek worden
opgeroepen de petitie te tekenen op
www.devloek.nl.
Dode in
de auto
Op een frisse lentemorgen in 1995 stond Skippy bij het Centraal Station. De
zon scheen, de hemel was helblauw en de eerste rokjes van het jaar kleurden
het straatbeeld van Den Haag. Het beloofde een prachtige dag te worden.
tekst Arno van Vugt foto Suzanne van der Kerk
> Toen werd de deur plotseling opengetrokken. “De eerste hulp van het
Bronovo Ziekenhuis alstublieft. Ik voel
me niet zo lekker.” Skippy startte de
auto en keek in de spiegel. De ongeveer 60-jarige man droeg een prachtig
maatpak en zag er gezond uit.
Onderweg was het stil. De man staarde
uit het raam en kuchte af en toe. Op de
Bronovolaan legde hij zijn hoofd op de
hoofdsteun en sloot zijn ogen. “We zijn
er,” zei Skippy voor de ingang van de
EHBO. De man reageerde niet. Skippy
stapte uit en trok het portier open. Tot
zijn grote schrik zag
hij een natte plek in het kruis van zijn
passagier. Hij rende het ziekenhuis
in en alarmeerde het aanwezige personeel, dat de man in allerijl op een
brancard naar binnen reed. De man is
nooit meer bij kennis gekomen.
Skippy heeft die dag lange tijd op het
politiebureau doorgebracht, waar hij
uitgebreid is verhoord. Pas om vier uur
's middags mocht hij gaan. Hij heeft
zijn wagen bij het Bronovo Ziekenhuis
opgehaald en hem vervolgens zorgvul-
dig schoongemaakt. Rond etenstijd
zat zijn werktijd erop.
Streng verboden
Ook Leo heeft een keer een dode in
zijn taxi gehad. In tegenstelling tot
bij Skippy is de passagier echter niet
tijdens de rit overleden.
Het avontuur begon op een avond
‘Hij werd omringd
door twintig
hysterische Aziaten’
begin jaren tachtig. Leo had een
oproep van de centrale gekregen en
parkeerde zijn taxi voor een woning
op de 's-Gravezandelaan. Op de
stoep stond een grote groep mensen,
waarschijnlijk Indiërs of Pakistanen.
Schreeuwend kwamen ze op Leo af,
met in hun armen een levenloze,
ongeveer 50-jarige man. “Westeinde
Ziekenhuis, sjnel sjnel!” Binnen een
paar seconden zaten er zes personen
in de taxi: twee voorin en drie op de
achterbank, met de dode man in een
onnatuurlijke houding op hun schoot.
Hoewel het natuurlijk streng verboden was om meer dan vier personen
te vervoeren, durfde Leo de rit niet
te weigeren. Hij werd omringd door
bijna twintig hysterische Aziaten.
Als hij niet zou rijden, riskeerde hij
zijn leven en één dode in de taxi was
meer dan genoeg.
Vlakke hand
Onderweg was het een chaos. De
inzittenden krijsten en jammerden
onafgebroken in een voor Leo onverstaanbare taal. Wanhopig probeerden
ze de dode man tot leven te wekken. Ze schudden hem door elkaar
en sloegen met vlakke hand in zijn
gezicht. De man reageerde nergens
op. Zijn armen hingen slap langs zijn
lichaam en zijn hoofd bungelde heen
en weer. Bij het Westeinde gaf hij nog
steeds geen teken van leven. De Aziaten
stapten uit en trokken de man uit de
taxi. Zonder de rit te betalen droegen
ze hem het ziekenhuis in. Leo is direct
met een noodgang weggereden. De paar
gulden die het ritje kostte konden hem
gestolen worden. Bovendien wilde hij
niet urenlang op het politiebureau zitten voor onderzoek. Hij heeft die nacht
een uitstekende omzet gedraaid.
8
trend alcoholvrije puber
Jeugdpsycholoog
Mireille de Visser
Straatnieuws
#132014
9
Straatnieuws
#132014
Nederlandse jongeren zijn de zuipschuiten van Europa. Ze
doen van alles om onder de strengere regels uit te komen.
Op de alcoholpoli in Delft zien ze daar de schrijnende
gevolgen van.
tekst en foto’s Lex Veldhoen
Op de alcoholpoli
Kinderarts Nico van der Lely
> Kinderarts Nico van der Lely en
jeugdpsycholoog Mireille de Visser van
het Delftse Reinier de Graafziekenhuis
zetten in 2006 samen een alcoholpoli op. Het aantal jongeren, dat bij
Spoedeisende Hulp werd binnengebracht vanwege een ‘overdosis’ alcohol,
nam destijds sterk toe. Het frustreerde
Van der Lely, dat de puber ‘na een nacht
klussen’ weer naar huis ging, zonder
iets te doen om herhaling te voorkomen.
De Visser stelde daarop een nazorgtraject voor en ze schreven samen twee
boeken: ‘Onze kinderen en alcohol’
en ‘De alcoholvrije puber’. Inmiddels
zijn er twaalf alcoholpoli’s, waaronder
een in het Maasstad Ziekenhuis in
Rotterdam-Zuid. Het hanteert dezelfde
uitgangspunten en behandeling als de
Delftse poli in een oud ziekenhuisgebouw aan de rand van Delft. Buiten
Enkele feiten
Scholieren drinken gemiddeld op 13,1-jarige leeftijd voor het
eerst alcohol. Allochtone jongeren drinken minder. In 2011
vonden onder jongeren tussen de 10 en 25 jaar oud 4100
ongevallen plaats, waarbij alcohol een rol speelde.
Vanaf vijf glazen is de kans om helemaal out te gaan groot,
zeker voor pubers die niet gewend zijn om te drinken. Vanaf
vier tot vijf promille is alcohol dodelijk (tien glazen of meer).
‘De ademhaling kan stokken en het hart kan stilstaan. De puber
kan in zijn eigen braaksel stikken.’ Uit: ‘De alcoholvrije puber.’
De auteurs brengen drinken op vier manieren in verband met
onvrijheid:
1.veroorzaakt door hersenspoelende alcoholreclame met
positieve associaties en rolpatronen: drank is avontuur, cool
en sexy.
2.doordat je na drinken niet meer de baas over eigen
handelen bent vanwege ontremming, concentratie- en
coördinatieverlies (agressiviteit, overschrijdend sexgedrag).
3.het verstoort de hersenontwikkeling.
4.lijdt tot somberheid, minder productiviteit en lusteloosheid.
verrijst nieuwbouw. De poli bevindt
zich op de deels al ontmantelde zesde
verdieping, waar bouwvergaderingen
plaatsvinden en bouwtekeningen aan
de muren hangen. Van der Lely vertelt:
“In 2007 ging het landelijk gezien om
300 opnames, in 2011 waren dat er 760,
in 2012 nam het iets af, 700 en in 2013
was het aantal gestabiliseerd. Landelijk
is de leeftijd bij opname verhoogd van
iets onder de vijftien jaar tot 15,5 jaar.
Dat komt vooral door een beter inzicht
bij ouders, kinderen die meer informatie
krijgen en de stringentere wetgeving die
begin dit jaar werd ingevoerd, waarbij
de leeftijd voor het toestaan van alcohol
drinken en kopen van 16 naar 18 jaar
verhoogd werd.”
Schrikeffect
De Visser: “Je ziet wel dat bij opnames
tegenwoordig sprake is van hogere
promillages en langduriger coma’s.”
Van der Lely: “Hoewel het aantal acute
opnames in Nederland iets afneemt, is
het in Delft na een stabilisatie in 2012
vorig jaar weer met 52% toegenomen
tot 48 opnames. Dat komt vooral
doordat er tot voor kort een gebrek
aan samenwerking was tussen politie,
gemeente, provincie, huisartsen, ggd’s
en scholen. In Hoorn in West Friesland
daalt het aantal opnames enorm, mede
door veel informatie op lagere en middelbare scholen, terwijl het percentage
in de naastgelegen regio Alkmaar-Den
Helder, waar ze geen samenwerkingsverband hebben, nog steeds stijgt.”
Bij de acute ‘alcohol-opname’ van een
jongere wordt eerst eventueel letsel
behandeld (na vallen of een ongeluk),
waarvan bij 25% van de gevallen sprake
is. Urine en bloed worden onderzocht
(vaststelling alcoholpromillage en eventueel gecombineerd druggebruik) en
een ECG moet uitwijzen of het hart nog
goed functioneert. Zo nodig wordt getest op soa en zwangerschap. Er wordt
gebruik gemaakt van het schrikeffect
die deze ingrijpende gebeurtenis veroorzaakt. Jongeren voelen zich vernederd
als ze bij bewustzijn komen; alleen al
vanwege de luier die zij hebben om gekregen, om de ontlasting op te vangen.
Als het medisch gezien noodzakelijk
is, worden pubers zelfs vastgebonden,
omdat ze hun infuusslang doorbijten of
ander agressief gedrag vertonen, terwijl
vocht- en suikertekort kan leiden tot
hersenschade. De roes uitslapen is er
niet bij. Om negen uur is het: uit bed
voor een gesprek met kinderarts en
ouders. Volgens Van der Lely belangrijk,
omdat de arts in deze ‘schrikfase’ veel
invloed kan uitoefenen op puber en
ouders, die dan openstaan voor advies
en gedragsverandering. Ouders en kind
worden vanwege de nazorg zes weken
later terugverwacht voor een tweede
gesprek, een uitgebreid lichamelijk en
een neuropsychologisch onderzoek, vanwege eventueel blijvende hersenschade.
Er worden afspraken gemaakt voor
drie consulten bij de psychologe tot zes,
acht maanden na de opname. Daarbij
wordt eventueel doorverwezen naar
andere hulpverleners, zoals bij leer- of
schoolproblemen, ADHD, herhaald
bingedrinken, psychische klachten of
gezinsproblemen.
Geil
De Visser: “Het komt voor in alle milieus
en bij meisjes net zo vaak als bij jongens. Meisjes worden geil van alcohol,
waarna ze met jongens dingen doen die
ze in nuchtere toestand nooit zouden
doen. Er zijn geen duidelijke pieken
zoals Oud & Nieuw of de vakantietijd;
pubers geven het hele jaar door thuis
feestjes. Daar komt het ’t vaakst voor en
bij indrinken, voordat ze gaan stappen.
Er zitten veel ADHD-ers tussen, veel
slimme, leuke, creatieve kinderen. Dat
jongeren dakloos worden kom je hier
niet vaak tegen. Wel dat door drinken,
vooral bij jongeren met psychische of
andere problemen, die bijvoorbeeld in
CapiriNhee
een instelling voor jeugdzorg verblijven,
de problemen verhevigen.” Ze heeft
inmiddels zevenhonderd pubers op
de poli zien verschijnen en vertelt dat
het vrijwel nooit gaat om doelbewust
‘comazuipen’. “Ze raken in coma nadat
ze, zonder vooropgezet plan, een keer
teveel drinken.” Volgens Van der Lely
komt schade voornamelijk voor bij jongeren die het meerdere keren overkomt.
‘Geen alcohol,
geen drugs,
gewoon verbieden’
“Die is even erg als wanneer je een
honkbalknuppel tegen je hoofd geslagen
krijgt. Bovendien daalt 42% van de
jongeren, die voor de alcoholvergiftiging
meermaals aan bingedrinken heeft
gedaan, een of twee schoolniveau’s.”
Softpower
De Visser is niet blij met de term comazuipen, een nieuw opzienbarend
woord dat zo’n verschijnsel bekendheid
geeft en de acceptatie versneld. Zij en
Van der Lely propageren ‘no tolerance’
onder de achttien, ofwel: Geen druppel.
En boven de achttien: voor een meisje
hooguit een, voor een jongen hooguit
twee glazen drank per gelegenheid.
Ze pleiten tevens voor een positieve,
aandachtvolle houding naar pubers toe
(softpower): geef drie keer zoveel positieve als negatieve feedback en informeer over drankgebruik en een gezonde
leefstijl. Zorg voor uitdagingen en kicks
(sport muziek, toneel) en stel eventueel
een contract op met een beloning na
volgehouden non-alcohol gedrag. Maar
ook: toezicht houden bij feestjes thuis
en ophalen bij feestjes elders, de drankkast controleren, in plaats van geld
een kaartje geven voor een concert en
trapsgewijs meer vrijheid geven (behalve qua drank). In het boek ‘De alcoholvrije puber’ staan tevens adviezen
voor leerkrachten en hoe je een feestje,
soms tamelijk rigoureus, alcoholvrij
houdt: “Weiger aangeschoten gasten en
gooi meegebrachte drank linea recta in
de gootsteen leeg.”
Contract
Wat kun je als ouder doen om drankmisbruik te voorkomen?
De Visser: “Heel simpel: verbieden. Als
je kind naar de brugklas gaat een goed
gesprek voeren – geen alcohol, geen
drugs, niet roken – en eventueel een
contract aanbieden met een beloning
na volgehouden non-alcohol gedrag.
Op middelbare scholen wordt soms in
tussenuren gedronken; je kind komt er
bijvoorbeeld ook op zo’n manier mee
in aanraking. Bij overtreding van afspraken moet je een maand huisarrest
opleggen, omdat je kind geen verantwoordelijkheid neemt. Je vraagt je soms
af hoe het bestaat dat ouders ermee
akkoord gaan, dat hun twaalfjarige
dochter op allerlei feestjes en in disco’s
komt.”
Leidt zo’n totaalverbod en zo’n strenge
wetgeving niet juist tot stiekem gedrag
en excessen? “Dat is een hardnekkig
misverstand, overgebleven uit de tolerante jaren zestig. Uit onderzoek blijkt
dat kinderen die iets mogen drinken,
buitenshuis ook meer en hogere percentages alcohol drinken. Bij tijdig regels
stellen, drinken kinderen pas later en
dan ook minder.”
Televisiekok Pierre Wind drinkt geen alcohol meer: “Ik ben
van mezelf nogal druk enthousiast. Ook als ik geen drank op
had, dachten mensen dat ik straalbezopen was.” Hij ontwikkelde als alternatief Happy Drinks. Recepten zijn te vinden
op: www.happydrinks.nl, zoals CapiriNhee, een mix van
limoen, sinaasappesap, suiker en sushi azijn. Hij ontdekte
dat sushi-azijn in een drankje op rum lijkt. “Naast de CapiriNhee kregen festivalgangers drankjes met rum en whisky
te proeven. 90% wees mijn alcoholvrije recept aan als de
variant MET alcohol. Dat is toch kikkuh?”
Ontlasting
“Een moeder vertelde dat ze de kleren van haar
14-jarige dochter, die geheel bevuild waren met
ontlasting, in de restafvalbak had gedaan, maar
weer tevoorschijn had gehaald nadat de puber de
volgende dag was thuisgekomen. Als bewijs van
het drama hield ze haar dochter die stinkende
kleding onder haar neus.”
Uit: ‘Onze kinderen en alcohol’
10
column
straattekst
Straatnieuws
#132014
Straatnieuws
#132014
werkplaats haags kunstogen laboratorium
11
> Sleutelen, schaven, (bij)spijkeren. In deze rubriek bezoeken Paul Waayers en Bertus Gerssen werkplaatsen waar oude ambachten herleven.
Laatste aflevering
d.
van Terug naar de Sta
r:
Vanaf volgende kee
rdam
Een Haagse in Rotte
Terug naar de stad
Verhalen van een ex-vinexwijkbewoonster
In de prehistorie tekenden onze voorouders op rotsen en
in grotten; de moderne mens laat boodschappen achter
op muren, stoeptegels en wc-deuren. Fotograaf Mylène
Siegers legt de meest bijzondere stadse straatteksten vast.
Verhuizen
De verhuizing van de Vinex naar
het hart van de stad, voelde als het
aantrekken van een minirok nadat
je jaren een degelijke jurk hebt
gedragen. Maar ja, ik ben vorige week
44 geworden en die minirok past nog
wel, maar zit niet altijd zo lekker.
Uiteindelijk kies ik dus toch voor
comfort, rust en ruimte. Ik wil mijn
eigen muziek wel weer eens horen
zonder het gebonk van muziek uit de
cafés van de Grote Markt erdoorheen.
Slapen achter een boekenkast in de
woonkamer is heel goed mogelijk en
misschien zelfs romantisch. Maar ik wil
wel weer eens een eigen slaapkamer
met privacy. En zo denken mijn zonen
– die in mijn stadse appartement
een kamer delen – er ook over. De
Paleistuin is een heerlijke achtertuin
als je tijd hebt om er naartoe te gaan.
Maar een kop koffie op je eigen balkon
is ook niet weg.
U raadt het al, ik ga verhuizen. Na
ruim anderhalf jaar stadshitte, vertrek
ik naar de Bomen-en Bloemenbuurt.
Een van de leukste buurten in Den
Haag, als u het mij vraagt. Dichtbij
de zee en de stad op een kwartiertje
fietsen. Trams voor de deur, winkels
in de buurt, scholen om de hoek, maar
niet meer elke avond herrie. Een eigen
slaapkamer voor iedereen. Een balkon
op het zuidoosten. Een rustig straatje
waar buren elkaar nog groeten.
Een deel van mij haalt opgelucht adem.
Maar een ander deel mist het stadse
gedruis nu al. Het was bijzonder om
in het epicentrum van Den Haag te
wonen. De Haagse Toren te horen slaan
op de hele en de halve uren, elke tram
te kunnen nemen in de tramtunnel en
na het avondeten een ijsje te halen bij
Florencia. Wat ik niet ga missen is de
asociale herrie van café De Vink, de
lallende stamgasten van café Fiddlers
en de mensen die ’s nachts straal
bezopen tegen mijn voordeur pissen
of op de grond kotsen. De kleurrijke
bezoekers van het Aandachtcentrum
daarentegen zal ik wel missen. Het was
een mooi avontuur.
Waar: Station Den Haag Centraal
Tijdstip: 17.08 uur
Datum: 29 augustus 2014
Wachtend op de tram viel mijn blik op dit vastgeketend absurdistisch volgeschreven stuk karton. Ik zocht (hoe geconditioneerd!)
als in een reflex naar de bijbehorende zwerver, die er uiteraard niet was.
Ik las de teksten in de hoop er logica in te ontdekken. Ook die was er niet en toch bleef ik kijken. Zoals het leven. Onnavolgbaar
en desondanks heeft het je volle aandacht!
Wilt u reageren op deze straattekst of andere straatteksten onder de aandacht brengen, mail [email protected].
Aanvankelijk wilde Axel Franken diergeneeskunde studeren. Het werd het Haags
Kunstogen Laboratorium, ooit opgericht door zijn opa. Van die switch heeft Axel
nooit spijt gehad. Integendeel.
tekst Paul Waayers foto’s Bertus Gerssen
De Kunst
van
Kunstogen
> Het lijkt een beetje een griezelig
ambacht: het maken van kunstogen.
Maar wie eenmaal met Axel in gesprek
raakt, komt al snel tot heel andere
conclusies. Het maken van kunstogen
is een fascinerend ambacht, waarmee
mensen echt geholpen zijn. Axel: “Ik
werk hier bijna veertien jaar en ga nog
iedere dag met veel plezier naar mijn
werk. Ik vind werken met mijn handen
leuk, en de mensen zijn echt geweldig.
Als je al die lieve en aardig mensen dan
ook nog kan helpen, dan kan je in mijn
geval wel spreken van een behoorlijke
dosis arbeidsvreugde.”
Tandtechniek
Door ongeval, geboorteafwijking of
ziekte kan een kunstoog noodzakelijk
zijn. En dat kunstoog moet er uiteraard
nagenoeg hetzelfde uitzien en bewegen
als het goede oog.
Axel: “Om dat laatste te bereiken, worden, na de verwijdering van het oog in
het ziekenhuis, de oogspieren direct aan
een kunststof prothese vastgemaakt.
Op die prothese zal het kunstoog zich
later door het slijmvlies vastzuigen,
waardoor het kunstoog meebeweegt
met de bewegingen van het goede
oog. Om die oogbalans nog verder op
te voeren, besteden wij veel aandacht
aan de juiste kleur van het oogwit, de
eventuele aanwezigheid van adertjes
op dat oogwit en uiteraard de iris. Het
‘Iedere keer is
het weer passen
en meten’
maken van een kunstoog duurt slechts
één dag. ’s Morgens wordt de klant
ontvangen in onze ‘paskamer’, waar
aan de hand van kunstoog-pasmodellen
de oogholtemaat wordt genomen. Van
dat model wordt een gipsafdruk gerealiseerd, van waaruit het persoonlijke
kunstoog wordt gemaakt. Is dat persoonlijke kunstoog in principe klaar, dan
wordt ’ie verder op maat gemaakt met
kunsthars. Een andere methode van de
maat nemen, is de oogholte opvullen
met een speciale pasta. Dit komt erg
overeen met het aanmeten van een
kunstgebit, waarbij men in gips moet
happen om de juiste gebitsmaatvoering
te krijgen. Tandtechniek en oogprotheses hebben qua werkwijze dan ook veel
overeenkomsten. Je werkt met ongeveer
dezelfde materialen en het komt allebei
aan op de afwerking, zodat het goed
past. Sterker; mijn oom Rob Franken
heeft ooit gewerkt als tandtechnicus,
om vervolgens al vrij snel het Haags
Kunstogen Laboratorium van mijn opa
Adriaan over te nemen; een laboratorium dat zijn roots heeft in… de tandtechniek. Daar zijn we ooit mee begonnen.
Na de oorlog kwamen de tandtechnici
echter in loondienst bij de toenmalige
ziekenfondsen en heeft dit laboratorium zich gespecialiseerd in kunstogen.
Ook hebben we nog een tijdje andere
gelaatsprotheses gemaakt zoals oren
en neuzen. De ontwikkelingen daarin
gaan echter zo snel, dat ziekenhuizen
met hun uitrusting die ontwikkelingen
veel beter kunnen volgen dan wij en zij
boeken daardoor veel betere resultaten
dan wij ooit zouden kunnen bereiken.
En bovendien: kunstogen maken is al
moeilijk genoeg.”
Kunststof of glas?
Het kunstoog is niet nieuw. Axel: “Er
zijn mummies opgegraven met kunstogen die onder andere bestonden uit
beschilderde schelpen. Daarna nam het
glazen oog de fakkel over. Tot 1945,
toen een Amerikaanse jachtvlieger
beschoten werd en een stukje kunststof
plexiglas van zijn cockpitkoepel in het
oog kreeg. Ondanks zijn oogbeschadiging bleef een oogontsteking uit.
Plexiglas werd daarop als eerste materiaal voor kunstogen ingezet, gevolgd
door andere kunststoffen. Na de oorlog
was alles wat Duits was, niet erg populair. Dat typisch Duitse glazen oog viel
daar ook onder. Toch wordt het glazen
oog door een Duits bedrijf nog steeds
gemaakt. Want het heeft voordelen.
Soms hebben mensen minder last van
een glazen kunstoog dan eentje van
kunststof. Omdat glas een wat natuurlijker product is.”
Naadloos
Axel: “Het fascinerende van dit ambacht
is dat geen kunstoog hetzelfde is. Iedere
keer is het weer passen en meten. En
als een mooi kunstoog dan na een dag
werken naadloos past in een wat moeilijker oogholte en de mensen er ondanks
die moeilijker oogholte geen last van
hebben, dan is dat enorm bevredigend.”
12
tijdsbeeld
Straatnieuws
#132014
13
Straatnieuws
#132014
1910
Gedempte Botersloot
Op deze foto ziet u ‘het opbrengen’ van
een dronken man door de politie op
de Gedempte Botersloot in Rotterdam.
Opbrengen is een ouderwets woord
voor arresteren. Tegenwoordig worden
dronken volwassenen of comazuipende
jongeren niet meer met een houten kar
vervoerd. Wie teveel overlast geeft,
gaat mee in een moderne politieauto.
Strafbaar ben je als je je ‘in kennelijke
staat van dronkenschap op de openbare
weg bevindt’. De maximumstraf is twaalf
dagen hechtenis of 370 euro boete wanneer je ‘dronken de orde en veiligheid
verstoort op de openbare weg’. Meestal
worden dronken mensen pas opgepakt of
beboet wanneer ze echt overlast veroorzaken. En in de meeste gevallen wordt
hen geen openbare dronkenschap ten
laste gelegd, maar vernieling, baldadigheid of mishandeling. Als jongere onder
de 18 jaar krijg je al een boete voor
slechts het bezit van alcohol. Onder de
18 jaar is de boete 45 euro, onder de 16
jaar is de boete 60 euro.
Foto uit de "Collectie Stadsarchief Rotterdam"
14
kookrubriek godenspijs
Straatnieuws
#132014
> Dominee Christiaan Donner kookt even graag als dat hij preekt, met goddelijke gerechten als resultaat.
bagage christina
Straatnieuws
#132014
> Mensen dragen nogal wat met zich mee. In deze rubriek leren we stadsgenoten kennen aan (de inhoud van) hun tas.
Het culturele seizoen is weer gestart en de
nieuwe tas van theaterdocente Christina
Schutte staat nog heel wat te wachten:
ontmoetingen met vele cursisten en een
avontuur in Suriname.
Zo nu en dan ga ik naar een kerk, die Kerk met Stip
geworden is. Zulke kerken zijn deel van een netwerk
door het hele land, zeventig in totaal inmiddels. Van
protestants en rooms-katholiek tot evangelisch en Leger
des Heils. Ze doen heel bewust wat eigenlijk iedere kerk
zou moeten doen: mensen opvangen die vrijkomen uit
een gevangenis.
tekst Suzanne Stam foto’s Diana Mosterd
In de schijnwerpers
tekst Christiaan Donner beeld Henriëtte Guest/Annette van Kester
Met stip op 1
> Dat is niet iets zonder haken en ogen,
vandaar dat we er een aparte naam
voor hebben bedacht. Die ‘stip’ zetten zwervers vroeger op huizen waar
ze een bak soep en een bed konden
vinden. Als een kerk de stip verdient,
kom ik daar een plaquette brengen.
Die hangen we dan feestelijk bij de
deur. Vorig jaar was ik daarom in het
Westland. De mensen die wisten waar
het om ging kwamen me enthousiast
begroeten met: “We hebben er al één!”
nodig (voor 4 personen)
4 hamlappen, magere varkenslappen
of karbonades
2 tomaten
2 rode paprika’s
1 rode peper
4 tenen knoflook
rasp van 1 sinaasappelschil
120 gr donkere chocolade (72% cacao)
1 kleine tl chilipoeder
1 kleine tl nootmuskaat
1 kleine tl kruidnagel
zout en zwarte peper gemalen
600 ml kippenbouillon
50 ml zonnebloem- en/of olijfolie
1 el honing
De ex-gevangene in kwestie schaamde
zich er niet voor en schroefde meteen
voor ieders oog samen met mij dat
bordje aan de deur. Nu, een jaar verder,
is hij getrouwd met een jonge vrouw
die uit de verslavingszorg vrij kwam
toen hij de bajes uitliep. In die tijd hebben ze samen een organisatie op poten
gezet die jongeren en volwassenen gaat
opvangen als ze uit de gevangenis of
uit de GGZ komen. Heel laagdrempelig:
er komen toegankelijke plekken door
het land waar mensen terecht kunnen.
Als ze buiten staan is er meteen een
noodpakket. Ook zijn er vrijwilligers
die meelopen op die moeilijke weg van
pasverworven vrijheid. Ik heb nog nooit
zo snel iets van de grond zien komen,
maar het staat als een huis. En niet
op drijfzand, maar met als fundering
geloof, liefde, trouw en fantastische
inzet. Begin oktober presenteren ze
zichzelf in Naaldwijk. Eens kijken of ze
de pers halen.
Gekke recepten
Je hebt vreemde en ronduit gekke
recepten. Een keer moet het er van
komen hier: de Latijns-Amerikaanse
specialiteit van vlees in chocoladesaus.
Ik ken ‘m al heel lang, notabene van
een Tsjechisch kookboek uit m’n vorige
leven. Terwijl ik dit schrijf hebben we
het net met z’n vijven geproefd en de
reacties waren onverdeeld positief.
Vlees met chocoladesaus
Bereidingswijze
• Verwarm de oven voor op 200°C.
• Verhit olie in een grote braadpan (die met deksel in de oven kan) en bak de fijngesneden knoflook even
aan.
• Wrijf het vlees in met zout en peper en braad het in de pan tot het mooi bruin. Haal het vlees uit de pan,
laat rusten.
• Doe bij het bakvet de fijngesneden paprika’s, rode peper en tomaten, bak die al omscheppend 3 minuten.
Meng er chilipoeder door en voeg de bouillon toe.
• Laat een min. of 5 koken tot de saus iets indikt.
• Nu de in stukjes gebroken chocola, de sinaasappelrasp, nootmuskaat en kruidnagel en eventueel de honing
erbij. Schep het vlees erdoorheen en zet in de oven met de deksel op de pan. Minuut of 40 stoven.
Enkele van onze tafelgenoten vonden het wat bitter: die lepel honing kan daartegen helpen.
Geef er rijst bij, maar hou die apart van de chocoladesaus, ze gaan niet lekker samen.
Salade:
1 rode ui
2 tomaten
2 paprika’s
½ komkommer kleinsnijden
maïs uit een blikje erdoor
2 handen rucola.
Mexicaanse mixsalade
• Dressing van rode wijnazijn, citroen, fijngewreven knoflook, cayennepeper, zout, beetje suiker.
Laat minstens 2 uur opstijven in de koelkast, stort daarna uit op een groot bord.
15
tte, docent
Naam Christina Schu
eatermaker
theater bij SKVR & th
Leeftijd: 28 jaar
met
Woont: in Rotterdam
vriend en kind
ntine SKVR
Locatie interview: ka
Wat een vrolijke, grote tas, hoe
kom je daar aan?
“Ik was een paar weken geleden in
Zeeland en wilde per se iets kopen.
Toen zag ik deze tas. Misschien trok
de grootte me aan. Maar eigenlijk is
het een beetje raar want ik koop nooit
nieuwe tassen, alleen maar tweedehands. Ik ben ook van de fair trade
producten en dat is deze tas niet. Maar
wat ik vooral zo handig vond, was dat
er een binnentas inzit. Die kan je eruit
halen en dan hou je een grote tas over.”
Jouw tas ontmoet zeker veel
mensen?
“In de korte tijd dat hij bij mij is, heeft
hij al veel mensen ontmoet. Zo geef ik
les op scholen voor SKVR, bij de SKVR
jeugdtheaterschool All Stars, en voor
volwassenen de improvisatielessen ‘De
vloer op’ en de basiscursus Theater.
Ook geef ik workshops voor kinderen in
de Children’s Zone in de Tarwewijk. Al
mijn cursisten hebben de tas al gezien.”
Wat zit er allemaal in een tas van
een theaterdocent?
“Heb je even? Natuurlijk mijn iPod,
daarop heb ik allemaal muziekjes en
spannende, enge en rare geluiden
verzameld die ik gebruik in mijn lessen. Verder flyers van SKVR die ik aan
mensen kan geven. Een plattegrond
van de watertaxi. En omdat ik heel
erg van knutselen houd, paperclipjes
in de vorm van een eekhoorntje,
kleurig plakband en kaartjes om
bijvoorbeeld een cadeautje mee op te
fleuren. Ook een mapje met afgedrukte foto’s, lekker ouderwets. Verder
voor elke voorstelling waar ik mee
bezig ben, een apart boekje waar ik
mijn aantekeningen in opschrijf. En
natuurlijk veel boeken om inspiratie
op te doen. Ik ben nu bezig met een
voorstelling met als thema groepen.
Het prachtige boek ‘Allemaal mensen’
van illustrator Blexbolex en natuurlijk het fotoboek Exactitudes van het
Rotterdamse duo Ari Versluis & Ellie
Uyttenbroek.”
Maar ik zie daar ook wat aparte
dingen…
“Ja, 2 cassettebandjes. Mijn vriend
en ik hebben pas een oud autootje gekocht en daar zit nog zo’n ouderwetse
cassettespeler in. Mijn vriend koopt
altijd heel de kringloopwinkel leeg.
Daar heeft hij ook de brillen vandaan. Die gebruik ik weer voor mijn
cursisten in de lessen. Als je zo’n bril
ophebt, glij je vanzelf in een rol. En
verder rare sieraden die ik gebruik in
mijn lessen of als ik speel.”
Je nieuwe tas heeft nog niet zoveel avonturen meegemaakt?
“Gelukkig nog niet want ik ben wel iemand die altijd haar tassen laat staan.
Op mijn veertiende ging ik op reis naar
Polen en had ik mijn leukste kleren
ingepakt. Toen ik de tas vergat, zat ik 2
weken zonder kleren en bril. Eenmaal
thuis mocht ik allemaal nieuwe kleren
kopen van mijn moeder. Wonder boven
wonder is mijn tas gevonden en kregen
we hem terug. Vooral mijn moeder was
superblij omdat mijn bril er nog inzat.
Maar ik vond het stiekem minder leuk
omdat ik graag een nieuwe bril wilde!”
Dus je nieuwe tas staat nog heel
wat te wachten?
“Vooral leuke dingen hoor! De SKVRlessen zijn weer volop begonnen en we
zijn druk aan het repeteren. Dat zijn
zulke leuke en mooie momenten, waar
de tas ook bij is. Tussen de middag gaat
het grote buitenste deel mee met de
cursisten om boodschappen te doen,
dan zit hij vol met brood en lekkere
dingen. En over een paar weken ga ik
tien dagen naar Suriname met mijn
vriend en dochtertje. De tas gaat ook
mee dus dat wordt dan inderdaad wel
spannend voor hem…”
16
verslag rondleiding door de sloppenwijk
Straatnieuws
#132014
Enjoy the slums
Straatarme bewoners leiden toeristen rond door hun sloppenwijk. De succesvolle
organisatie Smokey Tours op de Filippijnen, opgezet door de Nederlandse Juliette
Kwee (40), is mede geïnspireerd op de Haagse DownTown Tours.
tekst Tanya van der Spek foto's Inna Cristobal
> Zeven jaar geleden vertrok ze. Weg
uit het rijke Nederland waar ze een
goede baan had, om vrijwilligerswerk
te doen in de sloppenwijken van de
Filippijnse hoofdstad Manilla waar
twintig miljoen mensen wonen. "Ik ging
erheen om te helpen in een opvanghuis
met negentien voormalige straatkinderen. Ik kende de cultuur niet en sprak
geen woord Filipijns. Maar ik raakte
zo geïnspireerd door de mensen dat ik
ben gebleven," vertelt Juliette Kwee. En
dat heeft de bevolking geen windeieren
gelegd. Want met behulp van verschillende organisaties richtte Juliette 'Smokey Tours' op, waarbij bewoners
geld verdienen door toeristen rondleidingen te geven.
De tours zijn vernoemd naar de
'Smokey Mountain', een enorme stortplaats die er al veertig jaar bestaat en
waar dertigduizend mensen omheen
wonen en leven van afvalverwerking.
"Smokey Tours zijn niet zomaar rondleidingen, het zijn ervaringen die je diep
raken.” Toeristen kunnen kiezen uit vier
verschillende tours. De bekendste is de
wandeltour door de sloppenwijken van
Manilla. Je ziet hoe de bewoners werken afval recyclen. En hoe ze in kleine
zelfgebouwde hutten wonen, meestal
zonder veel elektriciteit en water. "Dit
is echt een hele andere wereld, niets
van wat je thuis gewend bent." Er is
ook een tour door het oude gedeelte
van Manilla, de wijk rond de Quiapo
kerk, waarbij je de markt bezoekt.
Genezende kruiden, kippen, vis, fruit,
bloemen en digitale producten. Hier zie
je het authentieke Filipijnse leven en
bezoek je ook de kleine, Islamitische
wijk met haar moskee. Tijdens de derde
tour zie je een hanengevecht. "Of je het
nou goed of fout vindt dat dit gebeurt,
'sabong' zoals hanengevechten worden
genoemd, is hier een miljoenenindustrie. Het draait om eer. Vaak wordt de
grap gemaakt dat Filipijnse mannen beter voor hun haan zorgen dan voor hun
vrouw!" De vierde en laatste tour wordt
per fiets gedaan. "Een fiets kan natuurlijk niet ontbreken bij rondleidingen
die zijn bedacht door een Nederlandse.
Hierbij zie je het alledaagse leven en de
arme wijken van Manilla." Alle tours
duren tussen de twee en drie uur en
kosten omgerekend tussen de twaalf en
veertien euro per persoon.
Heftige aanrader
Juliette is trots dat Smokey Tours bij
Tripadvisor, de grootste reiswebsite
ter wereld die toeristen adviseert over
rondleidingen, vluchten en hotels, op
nummer één staat als tip. Nog trotser
is ze op de impact die de rondleidingen
blijken te hebben. De recensies op de
Tripadvisor website liegen er niet om.
17
Straatnieuws
#132014
Helene schrijft: 'Smokey Tours zijn
tours die perspectief brengen in hoe
mensen met weinig middelen een
bestaan proberen op te bouwen. Het is
geen rooskleurig verhaal als je ziet hoe
veel Filippijnen in deze armoedige omstandigheden moeten leven, maar wel
een belangrijk en ontroerend verhaal
om te horen. Een verhaal dat verspreid
moet worden, zodat deze mensen een
stem krijgen en zodat zij geholpen
worden.' 'Een heftige aanrader', noemt
Evi de tour. En Chloe schrijft: 'Na mijn
bezoek was ik zo dankbaar voor mijn
leven en het veranderde veel in mijn
manier van denken op een positieve
manier. Het is belangrijk om elkaar te
helpen.' En helpen doe je, wanneer je je
laat rondleiden door een bewoner. Want
het geld gaat naar de organisatie Bahay
at Yaman ni San Martin de Porres
(BYSMP) die allerlei projecten organiseert, waaronder onderwijs voor kinderen. In een jaar kunnen zo'n vijfduizend
kinderen en 1700 volwassenen uit de
armste wijken van Manilla profiteren
van Smokey Tours. En daarvoor hoeven
er maar ruim tweehonderd toeristen
deel te nemen aan een toer. Juliette: "Ik
hoor weleens van mensen die hebben
deelgenomen: ik denk er sindsdien elke
dag aan."
Vrijwilligerswerk
Hoe is het allemaal begonnen? Juliette
werkte in Nederland als psycholoog,
maar dat maakte haar niet blij. "Ik zat
achter een bureau met stapels rapporten. Dan keek ik een dossier in en
dacht ik: 'Huh? Heb ik deze persoon
vorige week nog gesproken?'. Dat was
het moment waarop ik wist: er gaat
iets mis. Toen ben ik iets anders gaan
doen. Stichtingen en verenigingen
adviseren in Den Haag. Een van die
stichtingen zocht iemand die op de
Filipijnen vrijwilligerswerk wilde gaan
doen. Dat wilde ik wel. " De bevolking
is straatarm, elf miljoen mensen woont
‘Je hebt geen iPod
nodig om gelukkig
te zijn’
in sloppenwijken. Juliette ontmoette
veel bijzondere mensen en realiseerde
zich: "Hier wonen de mensen letterlijk
en figuurlijk tussen het vuilnis en toch
zijn ze blij. Je hebt geen iPod nodig om
gelukkig te zijn. Waar het leven hier
om draait is een dak boven je hoofd,
veiligheid, eten en liefde. In het Westen
staan we denk ik te ver van de basis
af." Zelf woont Juliette in een appartementje in de wijk Cubao. Ze leeft van
een onkostenvergoeding. "De enige luxe
die ik heb, is een Mac computer voor
mijn werk."
DownTown
Het zaadje voor Smokey Tours werd
geplant in januari 2011. Toen besloot
Juliette Kwee om iets te doen voor de
mensen in de sloppenwijken van Tondo
en organiseerde ze een fototrip door de
sloppenwijk om in beeld te brengen hoe
de kinderen daar leven. Twintig lokale
fotografen gingen als vrijwilliger mee
en doneerden de gemaakte foto’s aan
Juliette. De foto’s werden gebruikt voor
tentoonstellingen en geprint op kaarten
die vervolgens verkocht werden. De
opbrengsten hiervan werden gebruikt
om het project Bahay at Yaman ni San
Martin de Porres te ondersteunen.
Tijdens deze fototrip ontdekte Juliette
het talent van de inwoners van de
sloppenwijken. "Ze vertellen vol trots en
met passie de verhalen over hun buurt
en vinden het leuk om deze verhalen
met gasten te delen." Geïnspireerd
door de slumtours ('slum' betekent
sloppenwijk) in India en Brazilië en de
DownTown Tours in Den Haag ontstond
het idee om een slumtour in Manilla te
ontwikkelen. Bij de DownTown Tours
van Brijder Verslavingszorg nemen
Haagse thuislozen en (ex-)gebruikers
groepen mensen mee voor een rondleiding in de nachtopvang, bij dagactiviteiten, werkprojecten en de verslavingszorg. Dit kunnen studenten zijn,
toeristen of nieuwe medewerkers in het
maatschappelijke veld. De DownTown
Tours zijn opgezet door Frans Pas, nu
interim teammanager bij de nachtopvang, Soepbus en kortdurende opvang
jongeren bij de Kessler Stichting in
Den Haag en voormalig bestuurslid
van Straatnieuws. Juliette leerde Frans
kennen toen ze achttien jaar was en als
vakantiekracht werkte in een project
waar hij actief was. Hij heeft Manilla
bezocht en Juliette geadviseerd bij het
opzetten van Smokey Tours.
Impact
De mensen die rondleidingen geven, moeten uiteraard Engels kunnen spreken. Gelukkig spreken veel
Filippijnen dat wel. Dat is ook een
reden dat Juliette nog niet vloeiend
Filipijns spreekt, lacht ze. "Daar word
je een beetje lui van. De werkwoorden
vervoegen in het Filipijns is ook heel
moeilijk." Door haar uiterlijk, Juliette
heeft Chinees bloed, denken mensen
soms wel dat ze één van hen is. "De
mensen vragen weleens de weg aan
mij." Wil je nooit terug naar Nederland?
"Tuurlijk mis ik mijn vrienden en familie, vooral om een kopje thee te drinken
en even langs te gaan als het goed gaat
of minder goed. Maar ik ben zo trots op
wat ik hier heb neergezet, dan is het
heel moeilijk om voorgoed terug naar
Nederland te gaan. Als je ziet hoe de
tours de levensomstandigheden van de
mensen verbeteren, dan doet dat veel
met je."
Juliette heeft voor het educatieve televisieprogramma Bureau Ambitie bij het
Leger des Heils in Den Haag gewerkt
en ze kent de opvang van de Kessler
Stichting. "De opvang in Nederland is
heel luxe als je het vergelijkt met de
sloppenwijken hier. Maar de sfeer is
echt anders. Ik heb wel eens als test
vier nachten bij het Leger des Heils
geslapen. Je voelt je niet zo veilig, je
schoenen kunnen zo worden gestolen.
In de Filipijnen is veel armoede, maar
als de zon schijnt, schijnt de zon." Ook
al woont ze er nu al zeven jaar, Juliette
wordt nog regelmatig opnieuw geraakt
door de Filipijnse mensen die ze ontmoet. "Ik zie de slumtour als vehikel om
weer tot het diepe besef te komen hoe
goed ik het heb. Soms komt die realisatie heel hard binnen: wat ben ik eigenlijk blij met wat ik heb en hoe goed het
met mij gaat. De mensen zijn oprecht,
gastvrij en vriendelijk. Ze hebben niets,
maar ze hebben wel tijd. Filipinos zijn
de gelukkigste mensen die ik ken."
Eén vrouw zal Juliette nooit vergeten.
"Een oudere vrouw, ze had helemaal
niets, maar ze had een ei. Dat is heel
wat waard. Dat gaf ze zomaar aan mij.
Zonder haar af te wijzen, heb ik het ei
niet aangenomen, het was een veel te
groot cadeau."
Studenten tussen 18 en 25 jaar die willen helpen in Manilla, kunnen 'Wereldsupporter'
worden en eind dit of begin volgend jaar helpen met de Smokey Schooltour.
www.smokeytours.com / www.downtown-tours.nl
18
bericht zelfredzaamheid in rotterdam
Straatnieuws
#132014
cultuur kunst aanraken
Straatnieuws
#132014
19
Samen doen in 010
Economische zelfredzaamheid op wijkniveau
Rotterdammers werken steeds meer samen op wijkniveau. Althans, dat ziet de organisatie achter de
Wijkcoöperatie graag gebeuren. “Door met elkaar te
werken aan economische zelfredzaamheid, kunnen
we zowel trots op onszelf zijn als op de stad.”
> Begin dit jaar startte Wijkcoöperatie
Afrikaanderwijk in Rotterdam-Zuid. Onlangs is daar
Wijkcoöperatie Rotterdam-Noord bij gekomen.
De wijkcoöperatie is een samenwerking van bewoners van een wijk, voor een wijk. Met een sterke
wijkeconomie als doel. “In elke wijk gaat veel geld
om, bedoeld voor de wijk en haar bewoners. Helaas
blijkt veel van het geld bestemd voor haar bewoners,
niet bij de bewoners zelf terecht te komen”, aldus de
organisatie. “Door talenten en producten uit eigen
wijk te gebruiken, wordt overbodig werk-woonverkeer
en duur transport vermeden. Bovendien wordt werkgelegenheid in de wijk gecreëerd.”
De coöperatie wil ook informele uitwisseling van
goederen en diensten stimuleren, bijvoorbeeld door
het organiseren van repair cafés, LETS ruilsystemen
en moestuinprojecten. “Vanuit de Wijkcoöperatie
Rotterdam, gaan wij de bewoners bij elkaar brengen en ideeën faciliteren. Of je nu directeur bent,
werkzoekend, ondernemer, student, gepensioneerd
of huisvrouw, wij dagen iedereen uit zijn of haar
talent in te zetten om Rotterdam Noord tot bloei te
brengen.”
Aanmelden kan via het contactformulier op de website
www.wijkcooperatierotterdam.nl
zoekt sponsors!
Deze bedrijven zijn onlangs al sponsor van de krant geworden. En zoals u ziet,
is er nog genoeg ruimte voor het logo van uw bedrijf of organisatie.
Aanraken geboden
Mensen met een visuele handicap mogen in Museum Beelden aan Zee in
Scheveningen bij tentoonstellingen die daar geschikt voor zijn, bijna alle kunstwerken aanraken, maar soms moeten er handschoenen aan.
tekst Mariette Storm foto Mylène Siegers
uw logo?
uw logo?
uw logo?
Straatnieuws is dé straatkrant van Den
Haag: een eigenzinnige, betrokken krant die
wordt verkocht bij supermarkten, winkels
en stations door in totaal 175 dak- of
thuislozen. Zij verdienen daarmee een kleine
maar welkome aanvulling op hun bescheiden
inkomen.
De krant wordt volledig subsidievrij gemaakt.
uw logo?
uw logo?
Wel zoekt Straatnieuws sponsors: organisaties
en bedrijven die betrokken zijn bij de krant én
bij wat leeft in de stad. Zij krijgen een flinke
korting op advertenties en advertorials en
een eervolle en dankbare vermelding op deze
sponsorpagina. Daarnaast worden sponsors
uitgenodigd voor de jaarlijkse Straatnieuwslunch, samen met de Haagse burgemeester
én Straatnieuws-ambassadeur Jozias van
Aartsen.
Interesse?
Neem contact op met het campagneteam van
Straatnieuws via [email protected],
en uw logo kan in de volgende editie van de
krant al op deze pagina staan.
> Afblijven, nergens aankomen.
Kijken doe je met je ogen. Wie heeft
dat als kind niet te horen gekregen?
Bij Museum Beelden aan Zee in
Scheveningen gaat dat anders. Daar
worden mensen met een visuele handicap juist aangemoedigd om de beelden
aan te raken. In de eerste zaal wordt
het werk van Yubi Kirindongo (Curaçao,
1946) driftig betast door een groep visueel gehandicapte mensen. Sommigen
zijn blind, lopen met een taststok of
worden begeleid door hun geleidehond.
Anderen zijn slechtziend, zien bijvoorbeeld hun omgeving als het ware
door een koker en moeten voorwerpen
‘scannen’ om het geheel te kunnen zien.
Weer anderen zien de wereld om hen
heen met grote zwarte gaten erin.
Voor een bank gemaakt uit prachtig
glimmende autobumpers moeten katoenen handschoenen worden aangetrokken. Eerst herkent de groep het kunstwerk als bank, pas daarna worden de
bumpers die van een vuilstort komen,
ontdekt.
“Op Curaçao spoelt door de passaat veel
materiaal aan”, legt de gids uit, “en dat
sprak de jonge Yubi erg aan.” Hij was
een opstandige en heetgebakerd tiener,
ging op 19-jarige leeftijd als verstekeling aan boord van een schip naar
Europa en kwam door vechtpartijen in
gevangenis Veenhuizen terecht. Later
werd hij wat rustiger en wist hij zijn
energie positief te gebruiken.
Blokletters
Een Chevrolet Camaro uit 1986, zonder
bumpers, zit volgeplakt met originele
automerken van andere auto’s waardoor
de kleur van de auto haast niet meer
te zien is. Een vrouw voelt letter voor
letter welk van de honderden automerken ze voor zich heeft. “Moeilijk hoor”,
is haar conclusie bij het voelen van de
verschillende schrijfstijlen. “Blokletters
kan ik wel lezen, maar dit is moeilijk.”
Een mini-auto uit 1978 waarvoor Jan
des Bouvrie belangstelling zou hebben, wordt met beide handen afgetast.
Het is het eerste ruimtelijke werk van
Kirindongo en helemaal gemaakt van
bumpers. “O, nu begrijp ik waarom er
op de Chevrolet geen bumpers zitten”,
merkt een man droog op.
Fashion Woman uit 1999 is vervaardigd
uit autobanden. Het formaat en de verwerking van het grove materiaal wekt
verbazing en bewondering.
Wat verderop in het museum staat
werk van Caspar Berger (1965). Een
schedel, een glas, kruik en fles op een
tafel zijn helemaal bedekt met zegellak.
Het lijkt of het geheel onder een dikke
laag kaarsvet ligt. Helaas kan de groep
dit werk niet aanraken omdat het, nadat bezoekers er stukjes vanaf braken,
nu achter glas staat.
‘Soms is het leuk
om blind te zijn’
Van kunstenaar Nick Ervinck (1981)
is er een kleine solotentoonstelling,
en ook in deze zaal staat een tas met
handschoenen klaar voor de bezichtiging en betasting. Een vrouw roept
verrast: “Het is hout, je voelt de naden.”
Wonderlijk dat mensen die slecht of
helemaal niet kunnen zien, zaken
opmerken waaraan je als goedzienden
voorbijgaat. Het ontwerp gemaakt in
3D is groter uitgewerkt in multiplex en
lijkt op een gedrocht, vindt een andere
bezoeker. “Je gaat dat erin zien, hoewel
het abstract is”, is de conclusie.
Geen rotzooi
Marianne Poppenk, zelf beeldend
kunstenaar, vindt de expositie boeiend.
“Het werk van Kirindongo is allemaal
gemaakt van afval”, zegt ze, “maar het
is mooi, het is beslist geen rotzooi. En
het aanraken is prettig. Bij de werken
gemaakt van autobanden kon je bijvoorbeeld het vlechtwerk voelen.”
Het aanraken van de kunstwerken
voegt echt iets toe, vindt een andere
bezoeker. “Het is alleen jammer dat de
handschoenen die we kregen, zo dik
waren. Daardoor kon je geen details
voelen. Is het een idee om een volgende
keer chirurgische handschoenen te
nemen, maar daar ga je misschien weer
in transpireren. Het museumbezoek is
zeker voor herhaling vatbaar. Soms is
het best leuk om blind te zijn.”
Straatnieuws
#132014
240
door Mariëtte Storm
crypto 240
1
4
2
21
3
5
6
7
5
4
8
15
9
14
10
11
M
a
a
t
j
e
sge
z
o
c
h
tv
o
o
r
w
i
nk
e
l
e
n,w
a
nd
e
l
e
no
f
k
o
f
fi
e
d
r
i
nk
e
n
Horizontaal
2 Ruzie om zo’n beestje (3)
6 Komt uit die andere stad (6)
7 Het draait om hem bij Feyenoord (4)
8 Wie zo valt, is geslaagd (3)
9 Vanuit Den Haag moet je de andere kant op
voor het festival (5+2+4)
11 Balletrokje van een bisschop (4)
12 en 16
Gebeurde met een Westlandse kasplant en
met een kind dat zich drukt (3+2+3+6)
15 Aanhankelijke blazer (3)
16 Zie 12
18Voor een schunnig twintiger-jaren-hoofd
moet je aan de Nieuwe Binnenweg zijn (7)
22 Nu kunst aan de Dennenweg (5)
24 en 27
Rotterdammer die zijn naam liever geen eer
aan doet, tijdens zijn werk (5+8)
25 Moederborst (5)
26Wat doet die Westlandse politievrouw op de
tennisbaan? (3)
27 Familie van de warme keien (8)
28 Verkoopgebied van Straatnieuws (5)
29 De doden zien er het zelfde uit (5)
12
13
6
14
15
16
11
8
17
9
18
19
20
1
21
22
3
23
2
24
25
26
13
7
27
10
28
12
29
240
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Aandacht en persoonlijk contact doen iedereen goed. En juist mensen bij wie
het niet altijd op rolletjes loopt. We zoeken daarom maatjes voor mensen die
zelfstandig wonen met begeleiding van het Leger des Heils.
Interesse? Bel 070-3044416 of mail [email protected].
w
w
w
.
l
e
ge
r
d
e
s
h
e
i
l
s
d
e
nh
a
a
g.
nl
Verticaal
1. Zeegroene bloem (6)
3. Wat Van Aartsen is voor Den Haag, is
Aboutaleb voor Rotterdam (5)
4. Dirigeerstokje van Yannick Nézet-Seguin (8)
5. Klinkt als een zacht orgaan (4)
6. Trek zaterdag je kousen uit, rol je broek op,
voor Haagse cultuur (6)
7. Ordinaire jongen, vindt de jeugd (7)
10 Dit been dichtte in Abtswoude (4)
13Eindeloze periode die nauwkeurig begrensd
is (4)
14Zeven jaar geleden waren ze nog enthousiast aan de bal (5)
17 Bloedgang (4)
19 Zie 20
20 en 19
Vond het (Haagse) leven verrukkulluk (5+7)
21Zit de bankpresident met de handen in het
haar? (4)
22 Des Indes of New York (5)
23 Probleemplek (4)
24 Muziekinstrument dat je kunt trekken (6)
27 Hier zitten ze op je geld (4)
Uitgepuzzeld?
Als u bent uitgepuzzeld ziet u in de gekleurde hokjes de
naam van de schrijver van een ‘schandelijk’, doch goed
verkocht boek.
Stuur uw oplossing vóór maandag 6
oktober naar: Straatnieuws, Nutshuis
Riviervismarkt 5, 2513 AM Den Haag
of mail naar [email protected].
Straatnieuws verloot onder de winnaars het boek De alcoholvrije puber
– een praktische gids van Nico van
der Lely, Mireille de Visser en Joke
Ligterink.
De winnaar van crypto 239 is Marcel Langevoort uit
Vaassen. Deze drukker van Wegener in Apeldoorn leest
Straatnieuws altijd vers van de pers en maakt dan ook weleens
de puzzel. De cd van Elle Bandita wordt toegestuurd.
OPLOSSING CRYPTOVILLE 239:
Het Vrije Volk Festival
V
A
L
*
*
*
*
*
*
R
*
*
*
*
*
*
*
*
*
L
*
*
*
C
I
P
I
E
R
S
*
P
*
*
*
*
A
L
S
*
H
*
N
*
*
E
*
P
A
R
K
*
*
*
*
E
*
C
O
N
C
E
R
T
*
I
*
O
*
*
*
*
*
E
*
*
S
*
E
*
E
*
E
N
G
E
L
S
*
*
*
N
E
P
T
U
N
U
S
*
*
R
*
V
*
T
*
*
*
*
*
*
E
*
S
*
E
*
*
A
C
E
*
I
*
*
F
*
*
V
L
I
E
G
T
U
I
G
*
N
O
P
*
*
E
*
U
*
D
*
*
A
*
R
*
*
H
*
S
*
*
*
Z
U
I
D
E
R
P
A
R
K
*
J
O
O
S
T
*
P
*
*
T
*
M
*
*
F
*
*
G
*
O
*
I
*
*
I
*
K
R
A
A
I
*
*
Z
E
E
S
P
I
E
G
E
L
*
*
U
*
F
*
S
*
*
*
L
*
*
N
*
A
*
*
*
*
I
N
K
T
M
O
P
*
D
A
A
D
*
R
*
*
*
*
L
*
E
*
O
*
I
*
E
*
*
I
C
O
O
N
*
*
*
D
E
D
O
E
L
E
N
*
*
E
*
E
*
Y
*
*
*
*
S
*
R
*
S
*
*
*
*
*
E
D
E
L
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
A
*
*
Straatnieuws geeft adresgegevens niet door aan derden, maar
gebruikt deze incidenteel voor eigen mailings.
22
agenda sept/okt
Straatnieuws
#132014
23
Straatnieuws
#132014
eerde
Straatnieuws select
ratis
uit de agenda twee g
or u.
of goedkope uitjes vo
Struinen langs kraampjes met
boeken, kunst, antiek, brocante
en handmade-koopwaar. Gratis.
www.wroyaardsplein.nl
12.00 Hart Beach Surfschool:
Beach Clean Up.
SeaFirstFoundation organiseert
in samenwerking met Hart Beach
Surfschool de Beach Clean Up!
Gratis.
www.seafirstfoundation.nl
12.00 Scheveningen
Strand: Internationaal
Vliegerfestival.
Scheveningen ziet ze vliegen
tijdens het grootste internationale vliegerevenement van
Nederland! Tijdens het festival
zijn de meest bijzondere vliegers
uit alle hoeken van de wereld te
bewonderen. Gratis.
www.vliegerfeestscheveningen.nl Den Haag
do 25 september
12.00 Binnenstad Den Haag:
Analog 2014.
Analog 2014 vindt plaats in de
maand september. Centraal staat
het bedrukken en bewerken van
stof met diverse technieken en
materialen. Er is veel ruimte voor
experiment en uitwisseling van
ideeën. Variabele prijzen.
www.analog2014.nl
21.00 Musicon: Salsadansen.
Deze gezellige en voor
iedereen gratis toegankelijke
Salsadansavond is inmiddels al
meer dan tien jaar een begrip in
Den Haag. Gratis.
www.musicon.nl
vr 26 september
20.00 Parkhotel Den
Haag: Blues matters!
Live bluesmuziek. Parkhotel Den
Haag organiseert elke laatste vrijdag van de maand een bluesavond,
waarbij maandelijks een wisselende band komt spelen. Gratis.
www.parkhoteldenhaag.nl
23.00 Rootz: Club Dieper
Club Dieper staat voor een intiem
feestje met een vrolijke en gezellige vibe, maar bovenal natuurlijk
héérlijke Deephouse, UK house &
techno. Line Up: Mr. Belt &
Wezol, The Tailors Djs, Nomadd en
Larrykoek. € 5,www.facebook.com/clubdieper
1
za 27 september
11.00 Den Haag: Haagse
Bunkerdag.
Bezoekers krijgen een dag lang
de kans om elementen van de
Atlantikwall in Den Haag en
omgeving, die normaal gesloten
zijn, van dichtbij te bekijken.
€ 5,- jeugd € 2,50
www.bunkerdag.nl 12.00 Koorenhuis: Haagse
Makersbeurs.
De Haagse Makersbeurs is hét
podium voor uitvinders, ambachtslieden, hackers, nerds,
kunstenaars en creatief ondernemers om een jonge generatie
te inspireren hun creativiteit te
benutten. Ruim twintig makers
geven demonstraties en workshops aan kinderen tussen de 8
en 13 jaar oud. € 5,www.haagsemakers.nl 16.00 Anna Vastgoed &
Cultuur: Stasi Rock - De
Cultuurbrouwerij.
Locatietheater met live muziek.
Ditmaal is de Cultuurbrouwerij
neergestreken in het voormalige
Europolgebouw aan Raamweg
47. De voorstelling voert u langs
meerdere plekken in/om dit
bijzondere gebouw. € 10,www.decultuurbrouwerij.nl
zo 28 september
09.00 Winkelcentrum Willem
Royaardsplein: Boekenkunst- antiekmarkt.
wo 1 oktober
17.00 Fokker Terminal: Art
The Hague.
Vernieuwende kunstbeurs met
een combinatie van beeldende
kunst, design, muziek en culinaire activiteiten in een inspirerende industriële omgeving.
€ 10,www.artthehague.nl
do 2 oktober
20.30 SuperMarkt: Katie
Pollock & Wunderbar.
Singer-songwriter Katie
Pollock en gitarist Daniel Yves
Dudok bundelen hun liefde voor
Duitse Jazz-pop en begonnen zo
met schrijven. Gratis.
www.supermarktdenhaag.nl vr 3 oktober
20.00 Sweatshop: Binckhorst
fase 1.
In de documentaire-reeks
‘binckhorst’ portretteren filmmakers Marsel Loermans en
Wilma Marijnissen ‘bewoners’
van het Haagse industrie en
bedrijventerrein de Binckhorst.
€ 7,50
www.binckhorstdefilm.nl
21.00 De Boterwaag:
Oktoberfest Boterwaag.
Het gezelligste OktoberFest
van Den Haag met de beste
Schlagers, Bier, Bratwurst
en vooral Spaß, viel Spaß!
Dát is het Oktoberfest in de
Boterwaag. Met o.a. Bosch und
Knop, die Rabatzfreunde und
Stroatbloazers! Gratis.
www.gmdh.nl
za 4 oktober
11.00Filmhuis Den
Haag: Dieren Film Festival.
Hou je van dieren en van films?
Kom dan op dierendag naar de
eerste editie van het Dieren Film
Festival in Filmhuis Den Haag: een
festival over dieren én mensen.
Variabele prijzen.
www.dierenfilmfestival.nl
zo 5 oktober
15.00 Theater aan het Spui:
Leo en Lena door NT Jong.
Twee verwende pubers komen in
opstand als ze voor het eerst in
hun leven door hun ouders tot iets
worden gedwongen. (9+) € 10,uitpas € 8,50 jeugd € 7,50
www.ntjong.nl
za 11 oktober
18.00 Theater de Veste; Delftse
Boekenbende.
In het kader van de Kinderboekenweek organiseren Theater
de Veste en DOK op en rond het
Vesteplein in Delft één groot
kinderboekenfeest. € 7,www.delftseboekenbende.nl
zo 12 oktober
12.00 Haags Historisch
Museum: Gevangenpoortlezing.
Serie lezingen waarin prominente
sprekers maatschappelijke en juridisch actuele onderwerpen aan het
voetlicht brengen. Eigen rechter?
Over de rol van de rechten, door
Walter Hendriksen. € 10,www.haagshistorischmuseum.nl
ma 13 oktober
10.00 Park Clingendael:
Japanse Tuin openstelling.
De kwetsbare Japanse Tuin op
landgoed Clingendael is voor een
korte periode geopend. Gratis.
www.denhaag.nl/japansetuin
Rotterdam
vr 26 september
20.00 Erasmus MC &
Museumpark: New Horizons
Festival.
Voorheen Discovery Festival
Rotterdam - is het spannende
cross-over festival tussen science,
art en muziek. Het thema van dit
jaar is Big Data. € 7,- t/m € 10,www.newhorizonsfestival.nl
za 27 september
14.00 Bergwegplantsoen: Koken
in het Groen.
Buitenkeuken kampioenschappen.
Gedurende de maand september
koken per tuin vier bijzondere
teams van hobbykoks de sterren
van de hemel. Bezoekers kunnen
een strippenkaart kopen voor drie
euro per stuk en daarmee drie
gerechtjes zelf proeven.
Entree gratis.
www.groeneloper010.nl
20.00 WORM: Get a Room!
Rotterdam: Express Yourself.
Film en gespreksavond over seksualiteit in de breedste zin van het
woord. Een ode aan de seksuele
vrijheid. Onderdeel van Rotterdam
Pride. € 6,www.worm.org
do 2 oktober
14.00 LantarenVenster: Camera
Japan Festival.
Grootste festival voor Japanse film
en anime in de Benelux. Met lezingen, exposities en een kijkje in de
Japanse keuken. T/m 5 oktober.
Variabele prijzen.
www.camerajapan.nl
vr 3 oktober
14.00 Theater Walhalla: Honger
naar Jou.
Honger naar jou is een nieuwe
tekst die Peer Wittenbols schreef
voor John Buijsman en gitarist Cok
van Vuuren. Samen op jacht naar
een man die op jacht is naar een
hersenschim. € 10,www.johnbuijsman.nl
19.30 Maaspodium: Het verhaal
van de getallen.
In deze voorstelling verdwalen de
mensen in getallen en andersom.
Een absurd logische, beeldende
vertelling met animatiefilmpjes,
muziek en wonderlijke raadsels.
€ 8,www.maastd.nl
2
za 4 oktober
11.00 Museum Boijmans van
Beuningen: The Big Draw.
Het grootste tekenfestival ter
wereld, The Big Draw, komt in het
weekend va 4 en 5 oktober naar
Rotterdam. Het festival heeft een
belangrijk doel en dat is iedereen
aan het tekenen krijgen. Gratis.
www.thebigdraw.org
15.00 Fenixloodsen: Rauwkost.
Rauwkost is een uniek, eigentijds
eetfestijn, waar je in een dag
ziet, ruikt en proeft wat er in
Rotterdam op culinair gebied gebeurt. Tien Rotterdamse topchefs
gaan de uitdaging aan.
Vanaf € 7,50
www.rauwkost.eu
wo 8 oktober
10.00 Studio de Bakkerij:
Roodknopje en het ontembare
verlangen erop te drukken. (2+)
Wie kent het niet? Doen wat
eigenlijk niet mag, maar toch
doen want wie wel durft, belandt
in een wonderlijke wereld waar
eieren vliegen en draakjes dansen.
Poëtische voorstelling, verteld
door middel van dans, circus en
poppentheater. € 5,www.corduamagnus.nl
21.00 Rotterdamse Schouwburg:
Zwarte Voeten.
Theatermaker en ex-profvoetballer
Rory de Groot debuteerde twee
jaar geleden met Hand in hand: een
verhaal van een belofte. Zwarte
Voeten verbindt voetbal, oorlog en
politiek. Een voorstelling over de
Franse schrijver en filosoof Albert
Camus. € 9,www.rorydegroot.nl
vr 10 oktober
20.00 Studio de Bakkerij:
Havenloods Live.
Oma Greet leest elke week de
Havenloods. Soms zou ze wel
eens willen praten met de mensen
achter de krantenartikelen. Tijdens
Havenloods Live kan dat. Een
avond vol nieuws, kunst en met
stadsdichter Daniel Dee, die er live
op los dicht. € 3,50
www.studiodebakkerij.nl
tip 1 za 27 september > Haagse Bunkerdag
De bunkers zijn daarvan nog de
stille getuigen. Maar de aanleg
van de Atlantikwall had nog veel
ingrijpendere gevolgen. Hele
woonwijken moesten wijken voor
een kilometerslange tankgracht.
En meer dan honderdduizend
bewoners werden gedwongen
hun huizen te verlaten en elders
onderdak zoeken. Nu er steeds
minder mensen zijn, die zich de
verschrikkingen van de Tweede
Wereldoorlog herinneren, worden de bunkers in Den Haag en
de duinen van Scheveningen
steeds belangrijker als historisch
monument en gedenkplaats.
In Den Haag zijn nog veel sporen te vinden van de Tweede
Wereldoorlog. De meest in het
oog springende overblijfselen
zijn de bunkers die als onderdeel van de Atlantikwall zijn
gebouwd. Normaal zijn deze
fascinerende betonnen kolos-
Den Haag en Scheveningen
veranderden tijdens de Duitse
bezetting letterlijk in een vesting.
Kom naar de Bunkerdag en
bezoek niet alleen de bunkers,
maar ervaar ook het onbekende
verhaal van de sloop en evacuatie van Den Haag. De activiteiten op deze dag laten bezoekers
de verborgen verhalen van dit
bijzondere erfgoed beleven en
tip 2 za 4 en zo 5 oktober > The Big Draw Rotterdam
zo 12 oktober
14.15 Theater Zuidplein: Post
voor Simon. (4+)
Simon zit in groep 2 en hij kan
prachtig tekenen. Hij tekent alles
wat hij ziet. Dit speelse en lichtvoetige drama met een verrassend
einde wordt ondersteund door
geluiden en mooie liedjes. €8,50
www.ageethdehaan.nl
di 14 oktober
20.30 Rotterdamse Schouwburg:
Studio Erasmus.
Een nieuwe maandelijkse talkshow
van de Erasmus Universiteit.
Topwetenschappers gaan met presentator Geert Maarse in gesprek
over economie, politiek, mens en
maatschappij. De actualiteit op
zijn kant, dwars en diepgaand.
Volkomen begrijpelijk, maar altijd
academisch verantwoord. Gratis.
www.eur.nl/sgec
sen gesloten voor het publiek,
maar op zaterdag 27 september zijn de bunkers in Den
Haag voor één dag open!
Het grootste tekenfestival ter
wereld The Big Draw komt in
het weekend van 4 en 5 oktober naar Museum Boijmans
Van Beuningen.
Het festival heeft één belangrijk
doel en dat is iedereen aan het
tekenen krijgen. Het festival
is een ode aan de tekening.
Bezoekers worden uitgedaagd
om met hun ideeën aan de slag
te gaan en zelf te tekenen.
Gedurende het weekend zijn er
verschillende masterclasses, is
er tekenen op muziek, zijn er
workshops voor jong en oud en
zijn er rondleidingen door de
collectie van het museum.
Ruskin (1818 - 1900). Ruskin
geloofde dat tekenen ons helpt
denken, creëren en communiceren.
The Big Draw vond al plaats in in
steden in meer dan 20 landen, zoals Berlijn, Barcelona, Los Angeles,
Chicago en New York.
Deelnemende vormgevers, illustratoren, muzikanten en kunstenaars zijn onder anderen Vincent
Cardinaal, DJ: Jorn Konijn, Studio
Urrebuk, S.P.A.M van Griensven,
Bruno Ferro Xavier da Silva,
Johan Kleinjan en Gees Voorhees.
In dit weekend tekent heel
Rotterdam. The Big Draw vindt
ook plaats in Showroom MAMA,
TENT en Witte de With.
Het tekenfestival bestaat uit
diverse onderdelen. Zo is er de
workshop Kids Dreamworld,
waarin kinderen hun eigen fantasiedier kunnen tekenen, geïnspireerd op de surrealistische schilderkunst in de collectie van het
museum. Illustrator S.P.A.M van
Griensven neemt de kinderen mee
naar een droomwereld vol fantasiedieren en helpt bij het tekenen.
Deelnemers kunnen ook hun eigen
button maken samen met buttonkunstenaars Johan Kleinjan
en Gees Voorhees. Tekenen op de
beats van een DJ kan tijdens de
workshop Music ’n Draw.
Vincent Cardinaal, onder ander
bekend van het online tijdschrift
Vers Beton, zal iedereen op geheel
eigen wijze begeleiden.
De eerste editie van The Big
Draw vond in 2000 plaats in
London en was direct een groot
succes. Het event werd georganiseerd door The Campaign of
Drawing, welke is ontstaan uit
het St-George gilde. De grondlegger van het St-George gilde
was kunstenaar en schrijver John
Den Haag
maken hen bewust van wat het
betekende om in een bezette stad
aan de frontlinie te leven. Na een
start in Den Haag, is de schaal van
de Atlantikwall een uitnodiging
om deze dag ook (inter)nationaal
uit te breiden.
Gebouwen, objecten en plaatsen
die onderdeel zijn geweest van de
Atlantikwall en waar men normaal
aan voorbij gaat, worden gedurende een dag opengesteld om
dit specifieke deel van de geschiedenis te belichten. Verschillende
activiteiten in en rond de bunkers
geven inzicht in de gebeurtenissen
van die tijd en maken de bunkerdag tot een spannend dagje uit
voor jong en oud.
Een passe-partout om alle
objecten te bezoeken kost € 5,-.
Kinderen onder 12 jaar en
veteranen mogen voor € 2,50
naar binnen.
Rotterdam
Je kunt tekenen op papier, maar
ook op bijvoorbeeld glas! In de
Kunst Studio van het museum
wordt de glazen pui omgetoverd
tot tekenblok! Geïnspireerd op het
museum en de kunstwerken in de
collectie maakt illustrator Bruno
Ferro Xavier van het Rotterdamse
kunstenaarscollectief KAMP HORST
alvast een begin met de tekening.
Tijdens de workshop tekenanimatie leer je tekeningen tot leven
te brengen. Je maakt je eigen
filmpje.
Sander Alt en Michiel Wesselius
van Studio Urrebuk leiden de
workshop en zorgen voor een
fantastisch eindresultaat.