Transcript 0328 februari 2013 - Haags Straatnieuws

18
maart 2013 JAARGANG
: 20 maart 2013
UITERSTE VERKOOPDATUM
VASTE VERKOOPPRIJS:
r de verkoper)
€ 2,- (waarvan € 0,65 naa
#03
Hoer C. inspireert
Haagse kunstenaars
Straatbibliotheek
bevrijdt boeken
Vliegende kunst
aan huis
Kwinten
De barmhartige
kraker
Advertentie
> van de redactie
?
zoekt partners!
Deze bedrijven zijn onlangs al partner van de krant
geworden. En zoals u ziet, is er nog genoeg ruimte
voor het logo van uw bedrijf of organisatie.
?
?
?
erbarmen, van
Barmhartigheid is het tonen van
ilijk hebben. Niet
moe
het
medelijden met mensen die
r daden. Het
doo
al
alleen door gevoelens, maar voor
Sportlaan voor
de
kraken van de Sacramentskerk aan
hartigheid
barm
uitgeprocedeerde asielzoekers is dus
lzoekers zaten in
ten top. De kerk stond leeg, de asie
moesten doen.
de kou en de krakers deden wat ze
, het bisdom van
Toch deed de eigenaar van de kerk
Misschien slechts
Rotterdam, aangifte bij de politie.
een instituut dat
van
raar
een formaliteit, maar toch
barmhartigheid.
op
had
w lang zo’n beetje het patent
n één van de
ndie
Vreemdelingen herbergen is bove
. De andere zes
zeven Werken van Barmhartigheid
tigen laven, de
zijn: de hongerigen spijzen, de dors
n, de gevangenen
naakten kleden, de zieken verzorge
ker Kwinten
bezoeken en de doden begraven. Kra
t als kraker beter
wee
hij
r
maa
noemt zichzelf atheïst,
vigen. Misschien
wat barmhartigheid is dan veel gelo
aritaan. Het
Sam
is hij een moderne barmhartige
Kwinten
ens
opvangen van vluchtelingen is volg
moet een
Er
.
overigens een taak van de overheid
offen voor deze
rechtvaardige regeling worden getr
tig is, en past bij
mensen. Een regeling die barmhar
de stad van vrede en recht.
> colofon
Haags Straatnieuws wordt verkocht en mede
gemaakt door dak- en thuislozen in Den Haag,
Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Voorburg,
Westland, Delft, Gouda, Zoetermeer, Wassenaar
en de Bollenstreek.
De verkopers kopen de krant in voor
€ 1,35 en verkopen hem op straat voor
€ 2. Het verschil is een bijdrage in hun
levensonderhoud. U herkent de Haags
Straatnieuwsverkoper aan de witte pas
en het (niet verplichte) rode hesje.
?
Donaties Giro 7544612 t.n.v. Stichting Haags Straatnieuws,
Den Haag.
Oplage 8.000
Adres Postbus 63498, 2502 JL Den Haag
Telefoon 070 318 1661
Email [email protected]
Website www.haagsstraatnieuws.nl
Haags Straatnieuws sinds jaar en
dag als spreekbuis van deze groep
mensen, en houdt de politiek en de
stad geïnformeerd door over hun
levens en ervaringen te publiceren.
Haags Straatnieuws wordt sinds
jaar en dag volledig subsidievrij
gemaakt. Dat willen we ook
graag zo houden. Daarom zoekt
Haags Straatnieuws partners:
organisaties en bedrijven die
betrokken zijn bij de krant én
bij wat leeft in de stad. Deze
organisaties en bedrijven krijgen
een flinke korting op advertenties
en advertorials, en een eervolle
en dankbare vermelding op deze
sponsorpagina. Daarnaast worden
partners uitgenodigd voor de
jaarlijkse Haags Straatnieuwslunch, waar ook onze ambassadeur,
burgemeester Jozias van Aartsen,
aan zit.
04 INTERVIEW KRAKER KWINTEN
Als staat en kerk het niet doen, dan nemen actievoerders
de opvang van vluchtelingen voor hun rekening. 06Justin nodigt uit04
06 COLUMN Justin viert feest
T NIEUWS LIGT OP STRAAT
07 WIE HELPT WIE José Planken
08 CULTUUR HOER C.
In mei opent in Pulchri de tentoonstelling Gratisishetwoordniet 08
naar het gelijknamige gedicht van Arnon Grunberg.
10 SLAAPWANDELEN Melle morst jam
DE STRAATDICHTER speelt buiten met de koning
11 HAAGSE HUIZEN Verhalenverteller Hans Muiderman
12 TIJDSBEELD 2000
14 GODENSPIJS Vastentijd
15 WERKPLAATS De magie van meubelrestauratie
16 STELLING
17 TREND Straatbibliotheek voor zwerfboeken
19 INTERVIEW Z!
Tien vragen over de straatkrant in Amsterdam. Hoofdredacteur Hans van
Dalfsen geeft antwoord.
20 CRYPTO 216 Puzzel en win het kookboek van Henk Savelberg
21 KUNST Haal een vogel in huis
22 AGENDA Hofjeswandeling
24 KAASHELD EN POEPHOOFD houden ook van vogels
straat
door Koos Lukkien
Advertenties en distributie 070 318 1661
Coördinator verkopers Jasper van Buul, 06 1400 7082
Hoofdredacteur Floor de Booys
Redacteur Hester Heite
Eindredactie Simonne van Gennip
Haags Straatnieuws is dé
straatkrant van Den Haag: een
eigenzinnige, betrokken krant die
verhaalt over bijzondere stadse
mensen en gebeurtenissen en
die dagelijks wordt verkocht bij
supermarkten, winkels en stations.
Dankzij Haags Straatnieuws hebben
175 dak- of thuisloze verkopers
een kleine maar welkome
aanvulling op hun bescheiden
inkomen. Daarnaast fungeert
inhoud #03
Bar mhartigheid
Interesse?
Ziet u uw logo hier al afgedrukt
staan? En heeft u ook zo’n zin om
te lunchen met de eerste burger
van Den Haag?
Neem dan contact op met het
campagneteam van Haags Straatnieuws via campagnes.hsn@
gmail.com en uw logo kan in de
volgende editie van de krant al op
deze pagina schitteren.
Medewerkers aan dit nummer:
Martijn Beekman, Alf Berendse, Melle de Boer, Dagmar Bosma,
Christiaan Donner, Haags Gemeentearchief, Bertus Gerssen,
Henriëtte Guest, Suzanne van de Kerk, Lamelos, Caroline
Ludwig, Koos Lukkien, Justin Verkijk, Mariëtte Storm, Elke
Swart, Mylène Siegers en Paul Waayers.
Cover Bertus Gerssen
Ontwerp Marieke de Roo
Opmaak Annette van Kester
Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland
Het volgende nummer verschijnt op donderdag 21 maart.
3
4
interview kraker kwinten
Haags Straatnieuws
#022013
K
‘Ik wil
verschil
maken’
De opvang van illegalen was lange tijd een heilig huisje. Maar
kerken lijken zich niet langer geroepen te voelen. Actievoerders als
Kwinten nemen hun plaats in. Soms letterlijk, zoals in Den Haag,
met het kraken van een kerk.
tekst Hester Heite foto’s Bertus Gerssen
> Het is koud in de Sacramentskerk.
Een rijtje kerkbanken is opzij geschoven
om plaats te maken voor veldbedden,
opgemaakt met stapels wollen dekens
in even zoveel kleuren als motieven.
Het zorgt voor een vrolijk plaatje.
Maar vrolijk is de situatie allerminst.
Kleurrijk, dat wel. “Er verblijven hier nu
veertig vluchtelingen”, vertelt sympathisant Kwinten (24). “De meesten komen
uit Irak. Maar er zijn er ook uit Iran,
Egypte en Tadzjikistan. Het is redelijk
breed.” Net als de mensen en organisaties die hen helpen, onder de titel ‘Recht
op bestaan’. “In totaal 56 organisaties
steunen het initiatief, waaronder de
kraakbeweging, kerken en moslimorganisaties. Maar zo’n vijftien tot twintig
mensen zijn er echt veel mee bezig.”
Kwinten voorop. Hij is het gezicht van
de actievoerders die de uitgeprocedeerde asielzoekers bijstaan in hun strijd
voor een bestaan in Nederland. En hij is
kraker, bevestigt hij. “Zonder meer.”
Actievoeren
Kwinten is fulltime actievoerder, betrokken bij het Haagse kraakspreekuur
en een organisatie die strijdt tegen
racisme. Hij wil alleen met zijn voornaam in de krant. Al is het allang geen
geheim meer hoe hij voluit heet. “Ik
heb me jarenlang op de achtergrond
gehouden, maar toen ik ging spreken
voor de gemeenteraad en in de Tweede
Kamer was het wel afgelopen met de
anonimiteit.” Nu loopt hij de hele dag
te telefoneren met journalisten, tekst
en uitleg te geven aan buurtbewoners
en handen te schudden van uitgeprocedeerde asielzoekers. “Ik ben spreekbuis
van deze vluchtelingen, dat willen zij
ook graag.”
De asielzoekers zijn uitgeprocedeerd,
maar kunnen niet terug naar hun land
van herkomst. Om aandacht te vragen
voor hun problematiek richtten zij half
september vorig jaar een tentenkamp
op, op de Koekamp naast het Centraal
Station. Kwinten: “Ik heb daar toen
mijn hulp aangeboden, samen met een
stuk of vijf andere krakers. Wij hebben
ervaring met actievoeren en we hebben
een groot netwerk.” Toen de gemeente
het tentenkamp ruim drie maanden
later ontruimde, werd een deel van de
asielzoekers opgevangen in kraakpand
De Vloek in Scheveningen. “Maar een
eigen plek is beter. Er is voor het kraken van deze kerk gekozen, omdat we
wisten dat het aandacht zou genereren.
En we dachten dat de kerk niet zo snel
aangifte zou doen.” Maar dat deed de
kerk wel. “Het viel een beetje tegen met
die christelijke barmhartigheid.”
Kerk
De grote rooms-katholieke kerk aan de
Sportlaan is nu, na een paar jaar van
leegstand, omgedoopt tot ‘vluchthuis’.
De gemeente heeft besloten om niet
te ontruimen. Tot ongenoegen van
de eigenaar, het bisdom Rotterdam,
die het gebouw ongeschikt acht als
opvanglocatie.
“Deze vluchtelingen willen ook liever
hier niet zitten”, weet Kwinten. “Zij
willen weer een tentenkamp op de
Koekamp. Daar zijn ze zichtbaar en
trekken ze de aandacht. Want het gaat
erom dat ze status krijgen en een leven
kunnen opbouwen. Dit schiet natuurlijk
niet op. De meeste mensen hier hebben
psychische problemen. Dat komt door
de redenen waarom ze zijn gevlucht. En
dan krijgen ze hier ook nog te maken
met het keiharde vluchtelingenbeleid.
Ze kunnen alleen maar afwachten en
worden zo nog verder naar de verdoemenis geholpen.”
“Je had vroeger kerkasiel”, herinnert
Kwinten zich. In 1998 werden in de
Pastoor Agneskerk aan de Beeklaan nog
zogenoemde witte illegalen opgevangen, die daar in hongerstaking gingen.
“Maar dat was blijkbaar niet zo’n goede
ervaring. De kerken werken nu niet
meer mee.” Een paar protestante kerken
en STEK (stichting voor stad en kerk)
bieden wel hulp, bijvoorbeeld met de
inzameling van spullen en geld. “Maar
ze hebben geen plek voor de vluchtelingen. En de rest roept alleen maar
op om voor ons te bidden tijdens de
zondagsmis.”
Ondertussen wordt er geïmproviseerd
om de Sacramentskerk leefbaarder te
maken. Zo worden er kamers gebouwd,
voor iets meer warmte en privacy. De
26-jarige kraker Sjon (niet zijn echte
naam, want ‘ik ben van mijn privé’)
wordt wakker op een van de veldbedden. “In het begin was het wel vreemd
om in een kerk te zitten, maar ik ben
het al gewend. Het is geen kerk meer,
maar een huis.”
Geen kerk meer? “Volgens mij was ‘ie
nog niet ontheiligd”, lacht Kwinten.
“Maar nu wel.” Gelovig zijn de twee
overduidelijk niet. “Ik heb wel dingen
meegemaakt en er was nooit een god
die me kwam redden”, aldus Sjon.
Kwinten noemt zichzelf ‘atheïst’: “Het is
wel een overtuiging waaruit ik handel,
maar ik zeg niet dat ik dé kant-en-klare
oplossing heb, dat ik het bij het goede
eind heb. Het is een continue strijd.”
Aflaat
De Vogelwijk is verdeeld over de nieuwe
functie van hun kerk. “Er is tweespalt
ontstaan”, vertelt buurbewoonster
Corine. “Wij gingen hier ook wel naar
de kerstmis, maar de kerk stond nu
al jaren leeg.” Wat haar en haar man
Peter betreft zijn de asielzoekers er dan
ook welkom. Sterker nog, zij komen
hen wekelijks boodschappen brengen.
“Vandaag heb ik sla, tomaat, komkommer, mandarijnen, verse kruiden,
broccoli’s, druiven. En koekjes, want
er moeten natuurlijk wel koekjes zijn.”
Tassen vol slepen ze aan. “Maar ze zijn
ook met veel. En wij kunnen het missen, want we leven zuinig en hebben
geen auto.” Peter: “Dit zijn onze buren
nu. En voor je buren moet je een beetje
aardig zijn. Natuurlijk zit daar ook altijd
een beetje schuldgevoel bij. Wij hebben
gewoon veel meer geluk gehad. Maar
ik zie dit niet als het kopen van een
aflaat, hoor.”
“Ik heb er last van”, roept een andere
buurtbewoonster naar de bezoekers van
een open dag van de ‘vluchtkerk’. Een
aantal van de ruim honderd belangstellenden, waaronder voormalig PvdAminister Jan Pronk, buurtbewoners en
geïnteresseerden van buiten Den Haag,
staat op de stoep voor de kerk te praten.
“Gaat u naar binnen. Godverdomme
oplazeren!” Als er geen gehoor wordt
gegeven aan het dwingende verzoek
van de buurvrouw, vertrekt ze terwijl
ze tegen een van de actievoerders roept:
“Gaat u gang en nodig nog weet ik
hoeveel van dit soort mensen uit. Maar
ik heb er ontzettend last van.”
“Het stoort mij ook dat deze mensen
hier zitten, heel erg zelfs, maar vanuit een iets andere insteek”, reageert
Kwinten op het voorval. “Met deze mevrouw lukt het niet, maar mijn ervaring
is dat als je het aan mensen uitlegt, dat
ze dan wel wat genuanceerder worden.”
Maar kunnen zij de mening van
Kwinten ook bijstellen? “Ik denk zelf na,
ik loop niet klakkeloos achter iemand
aan. Ik wil graag open discussiëren.
Maar als bijvoorbeeld de VVD zegt:
‘deze mensen kunnen terug, punt’, dan
ben je uitgeluld, want dat kan gewoon
niet. Het beleid is niet realistisch.”
geen taak van kerken of krakers, maar
van de staat. “Je kunt de straat niet
gebruiken als pressiemiddel om mensen
weg te krijgen. Het is rotbeleid, met de
dood als eind. Ik vind de democratie op
de manier waarop het nu gaat, verwerpelijk. Het is het kapitalisme versus de
mensen waar het om gaat. En ik ben
tegen grenzen, uit principe.”
De sympathisanten van de asielzoekers
in de Sacramentskerk zitten op een lijn
met Kwinten. “Maar ik wil niet alleen
preken voor eigen parochie. Daar schiet
je niets mee op.” Dus voert Kwinten ook
gesprekken met politici. “Voor wat voor
oplossing dan ook moet de PvdA om,
maar die partij zit in het kabinet en is
dus voorzichtig. Een generaal pardon
Rotbeleid
De gedachte dat krakers de taak van
de kerk overnemen, gaat volgens
Kwinten niet helemaal op. “Als de kerk
vluchtelingen opvangt, dan doen ze
alleen dat: humanitaire hulp verlenen.
Wij willen een constructieve oplossing.
Anders kunnen we nog wel honderden
kerken kraken.” Bovendien vindt hij het
opvangen van vluchtelingen helemaal
zou mooi zijn, maar is niet constructief.
Dan zitten we hier over twee jaar weer.
Wat mij betreft moet de buiten-schuldprocedure (uitzonderingsmogelijkheid
voor mensen die buiten hun schuld om
niet terug kunnen naar het land van
herkomst, red.) soepeler. Of dat lukt,
durf ik niet te zeggen. Ik wil geen valse
verwachtingen wekken. Maar ik hoop
het.”
‘We zijn geen
makke lammetjes’
Strijdlust
Kwinten komt intelligent en belezen
over. Gestudeerd heeft hij niet. “Ik ben
bij 3mavo gestopt. Ik ben op jonge leeftijd begonnen met actievoeren en vond
de Blauwe Aanslag destijds belangrijker. Ik had ook een beetje problemen
met autoriteit, toen nog meer dan nu.
Maar ik ben blij met wat ik doe. Ik vind
dit interessant, ik wil verschil maken.
Liever kraken en me hiervoor inzetten, dan werken om een huurhuisje te
kunnen betalen.” Het veel voorkomende
vooroordeel dat krakers negatief, asociaal en gewelddadig zijn, neemt hij
op de koop toe. “Er is ook veel ellende
in de wereld. En het gaat er soms ook
wel hard aan toe. We zijn geen makke
lammetjes. Maar hoeveel punkers zijn
er nu eigenlijk nog, en die dan ook nog
kraken. Toch is het altijd die gast met
die hanenkam die in beeld komt in de
media.”
Nu is het Kwinten die in beeld is. “Als
ik me inzet, dan is dat voor honderd
procent. Ik ben er nu een half jaar
mee bezig, maar het kan nog wel jaren
duren.” Er scharrelt een straathond
rond tussen de uitgeprocedeerde asielzoekers. Een papagaai laat vanuit zijn
kooitje weten er het zijne van te denken. “Die dieren kregen meteen papieren”, merkt Kwinten op. “Bij een mens
duurt het soms wel tien jaar, als het
al lukt. Maar er is nog steeds strijdlust
onder de mensen hier, dat is echt heel
knap. Zolang zij er voor willen blijven
strijden, blijf ik ze bijstaan.”
6
column justin
't nieuws ligt op straat
Haags Straatnieuws
#032013
wie helpt wie jose
Haags Straatnieuws
#032013
De maatschappelijke opvang bestaat uit cliënten en hulpverleners. Haags Straatnieuws vraagt zich af: wie helpt wie nou eigenlijk?
Jose Planken (46) staat iedereen met raad en daad bij: daklozen, gescheiden
mannen, straatjongeren en illegale moeders met een baby. Soms hebben ze
dagen niet gegeten.
tekst Elke Swart foto Henriëtte Guest
foto Roos Koole
Bekende Hagenaar
Justin Verkijk deelt
zijn eigenzinnige kijk
op het leven.
See you on the beach
Goed nieuws! De winter zit er bijna op. Ik
sprong van de week een bescheiden gat in
de lucht toen ik via Facebook een uitnodiging ontving voor het eerste strandfeest
van het jaar. 1 maart begint het gros van
de strandtenthouders weer met het bouwen
van hun etablissementen met uitzicht op
zee. De tijd vliegt voorbij. Mijn ouders
hadden vroeger een strandpaviljoen in
Kijkduin. Wat ik me vooral nog herinner
uit die tijd was dat het een eeuwigheid
duurde voordat mijn vader aan het eind
van de winter weer zijn versleten spijkerbroek aantrok en met zijn hamer en een
hand vol spijkers in zijn verroeste witte
Mitsubishi busje stapte om zijn “See You
On The Beach” weer op te bouwen. Vaak
in de stromende regen, begeleidt door een
straffe noordwester. Ja, en dat zonder te
mopperen. Mijn vader heeft, voordat hij
samen met mijn moeder aan dit avontuur
begon, altijd in de autobranche gewerkt.
Hij dacht altijd dat hij dat leuk vond, maar
op het strand kwam hij pas echt tot leven.
Het waren zware jaren, in die zeven jaar
dat ze strandtenteigenaar waren hebben ze
welgeteld nul goede zomers gehad. Zonder
de Indische kookkunsten van mijn moeder
hadden ze het waarschijnlijk nooit kunnen volhouden. Mensen uit het hele land
kwamen naar Kijkduin voor haar gerechten.
Van burgerlijk gezin uit Gouda tot toenmalig minister van Financiën Gerrit Zalm,
en alles wat daar tussen zat. En het liefst
met z’n allen aan de lange houten tafel,
waarvan het blad vroeger nog gediend
had als kerkvloer. Uiteindelijk konden mijn
ouders de zaak goed verkopen. Eigenlijk
was het de bedoeling dat ik See You later
zou overnemen. Uiteindelijk ben ik een hele
andere weg ingeslagen, maar toch gaat het
aan het eind van de winter altijd een beetje
kriebelen. See you on the beach, over een
paar weken.
Justin
Soepbus en Straatpastoraat gered
Het aantal bezoekers van de gebruikersruimte aan het
Zieken is het afgelopen jaar flink toegenomen. Er zijn nu
86 harddruggebruikers die zich wekelijks melden.
De Soepbus en het Straatpastoraat kunnen voorlopig blijven bestaan, nu de gemeente Den Haag heeft
besloten daarvoor alsnog in de buidel te tasten.
Vrijwel alle nieuwe bezoekers zijn dak- en thuisloos. De
toename is mogelijk een gevolg van het nieuwe beleid in
de maatschappelijke opvang. “Sinds de invoering van de
daklozenpas vorig voorjaar, is het bij ons een stuk drukker
geworden. Wij zijn het laatste vangnet voordat mensen
echt in de goot belanden”, aldus zorgcoördinator Loek van
de Schilde. Maar aan de opvangcapaciteit van de gebruikersruimte aan het Zieken zit ook een grens. “Deze locatie
is eigenlijk maar geschikt voor een kleine vijfentwintig
dagelijkse gebruikers. We barsten uit onze voegen.”
Een nieuwe, grotere locatie zit er niet in. Wethouder Rabin
Baldewsingh (volksgezondheid) houdt vooralsnog vast aan
de plannen om de locatie in september helemaal te sluiten.
Vorig jaar werd de omstreden gebruikersruimte aan de
Van der Vennestraat al gesloten. Harddruggebruikers met
een eigen en daklozen die in het passantenverblijf terecht
kunnen, mogen sindsdien niet meer bij de gebruikersruimte
aankloppen. “En dan nog hebben wij nu 53 gebruikers
meer dan in september vorig jaar”, aldus Van de Schilde.
“Ik maak me grote zorgen over deze ontwikkeling.” De
zorgcoördinator pleit voor een in- en uitstroomhuis met een
woonfunctie. “Waar we deze onbemiddelbare, zorgmijdende
groep de eerste zorg kunnen geven en een slaapplaats.
Zodat ze vanuit een veilige situatie kunnen worden begeleid naar langdurige zorg en een structurele oplossing.”
Na een jaar rijdende te zijn gehouden door een sponsor, moest dit jaar op zoek worden gegaan naar nieuwe
financiers voor de Soepbus. De Kessler Stichting, een
Haagse instelling voor maatschappelijke opvang, deed
dit door de kosten om de bus een jaar te laten rijden
op te knippen in zestig certificaten en deze te koop
aan te bieden. Een aantal maatschappelijk betrokken
ondernemingen en organisaties in en om Den Haag
nam de certificaten af. En met de aankoop van de laatste acht certificaten door de gemeente, die de subsidie
eerder beëindigde, werd de reddingsactie een succes.
Welzijnswethouder Rabin Baldewsingh besloot eveneens
tegemoet te komen aan de twee straatpastors en
tachtig vrijwilligers die contact onderhouden met daken thuislozen in Den Haag. Onlangs nog besloot hij om
de 95.000 euro subsidie hiervoor per 1 juli van dit jaar
te halveren en per 1 januari 2014 te stoppen. Maar na
een gesprek met de straatpastors is hij daarop teruggekomen, in ieder geval voor dit jaar. “Met het oog op
2014 zullen in de loop van dit jaar nadere gesprekken
plaatsvinden over de vraag in welke mate en op welke
wijze de gemeente het Straatpastoraat blijft ondersteunen”, laat straatpastoor Klaas Koffeman weten.
“Maar ook die gesprekken gaan we nu met vertrouwen
tegemoet.”
Eeuwige dankbaarheid?
“Ik krijg wel eens dikke omhelzing. Soms staan mensen ook ineens met een bos bloemen of een doos
chocolade voor je neus. Dat is heel erg leuk. Maar
ik heb ook cliënten die niet eens dankjewel zeggen.
Dat was wennen in het begin. Wat ben jij onbeschoft, dacht ik. Inmiddels weet ik: als je maar lang
genoeg in een rotsituatie verkeert, stomp je af. Door
dit werk heb ik meer begrip gekregen.”
Wat is het grootste probleem?
“Er zijn steeds meer mensen met schulden, ook uit
de middeninkomensgroepen. De werkende armen.
De rekeningen stapelen zich op, tot ze niet eens
meer geopend worden. Soms komen ze met vuilniszakken vol post naar je toe. Ik begin met ordenen.
Alle papieren netjes in een map opbergen. Zo wordt
de situatie duidelijk. Waar heeft iemand recht op en
waarop kun je bezuinigen? Ik geef advies, verwijs
door, benader fondsen voor hulp en meld cliënten
aan bij, bijvoorbeeld, de Voedselbank.”
Barmhartig of onverbiddelijk?
“Zonder barmhartigheid wordt de wereld heel hard.
Soms moet ik ook wel eens nee verkopen, dat is
frustrerend. Je kunt niet iedereen helpen. Er zijn
altijd mensen die buiten de boot vallen en nergens
recht op hebben. Zonder legitimatie begin je bijvoorbeeld niks. Maar ik kan niet het leed van de hele
wereld op mijn schouders nemen. Gelukkig kan ik de
knop goed omzetten. Dat moet ook wel, anders houd
je dit werk niet lang vol.”
Van leegstand tot kunstwerk
Leegstaande woningen aan De la Reyweg, tussen de Steijnlaan en de Kockstraat, vormen sinds eind februari een grote
muurschildering. Het kunstwerk is bedoeld om verloedering
door leegstand tegen te gaan.
Het kunstproject is een samenwerking van woningcorporatie
Staedion, straatkunst platform VanDeStraat en het Haags
Graffiti Platform. Dertig lokale, nationale, internationale
graffiti-en streetart kunstenaars hebben meegewerkt aan de
muurschildering van ruim 350 vierkante meter. De sloop van
de woningen staat gepland in april van dit jaar.
Wie: Jose Planken (46)
r per week
Wat: bemant vijftien uu
buurtcentrum
de Raad & Daadbalie bij
Oase
nkostenWaarvoor: vrijwilligerso
vergoeding
ief
Motto: Blijf altijd posit
Vrijwilliger of professional?
“Ik ben een halve hulpverlener. Ik heb een administratieve opleiding en heb vanaf m’n zestiende op het
postkantoor gewerkt. Iedereen kwam altijd met problemen bij mij. ‘Een formulier invullen? Dan moet
je bij Joos zijn.’ Zo is het gebleven. Ook nadat ik in
2003 zelf arbeidsongeschikt werd. Ik heb reuma,
een longziekte, en altijd pijn. Zonder mijn scootmobiel kom ik nergens.”
foto Jochem Cats
Bekijkt ’t,
met Justin.
Meer bezoekers
gebruikersruimte
Wanneer heb je voor het laatst gehuild?
“Pas nog. Een jong gezin met gigantisch veel problemen - financieel en emotioneel - zou uit z’n huis
worden gezet. Ik had de Stichting Samenwerking
Sociale Fondsen benaderd voor bijstand. Anderhalve
week geleden kwam de verlossende brief: ja, ze
wilden helpen met de huurachterstand. Dan zie je
zo’n man en vrouw in tranen uitbarsten en houd ik
het ook niet droog. Op zulke momenten is de wereld
ineens heel mooi.”
Applaus of stille trom?
“Stille trom! Ik doe het ook voor mezelf hoor. Thuis
klom ik tegen de muren op. Ik stompte af. Op een
gegeven moment heb ik een besluit genomen: ik
heb geen zin om de hele dag op bed te liggen. Ik
vind het ook moeilijk om mijn hand op te houden.
Zolang je iets kunt doen voor de maatschappij, moet
je dat doen, vind ik. Ik heb het hier hartstikke naar
m’n zin. Ik word op handen gedragen en leer van
alles. Daar kan geen lintje tegenop.”
‘Een probleem?
Dan moet je bij
Joos zijn’
7
8
cultuur hoer C.
Haags Straatnieuws
#032013
Haags Straatnieuws
#032013
hoer C. wil weten
t
waar ze nu heen gaa
itmaakt
u
t
a
w
r
a
a
h
et
h
t
a
d
niet
pijpen
ze heeft niets tegen
9
n
e
s
s
a
j
t
n
o
b
c
i
t
s
a
l
Geen ordinaire p
tenaar,
een marginale kuns
Hij noemt zichzelf
weet: Peter George
maar de inner circle
e internazich meten met grot
d’Angelino Tap kan
ks te zien
Zijn jurken zijn stra
tionale couturiers.
van Bridget
ng, tussen T-shirts
op de tentoonstelli
s.
van Marlies Dekker
Maasland en lingerie
t meteen:
‘ranzige taal’ en dach
Hij vindt het gedicht
zetten.
s poëtisch tegenover
meedoen. “Ik wil er iet
jassen en
ordinaire plastic bont
Geen hoerenkleding,
ging voor
makkelijk, geen uitda
netpanty’s. Dat is te
n en gebruikt
prostitutie, gebruike
mij. De essentie van
no Tap
t over gaan.” d’Angeli
worden, daar moet he
dicht, de
spraak toe aan het ge
voegt zijn eigen beeld
zonder.
, de orchidee in het bij
poëzie van een bloem
in de bloem
t vrouwelijke komen
“Het mannelijke en he
den. Dus
moeten zich ‘mooi’ kle
samen en prostituees
Steunend
orchidee verbeelden.
maak ik jurken die de
, jurken
emen tegenaan groeien
op de stok waar de blo
r jurken in
ullen.” Het worden vie
die omhelzen en onth
l met een
spop, zonder hoofd. We
een cirkel, zonder pa
j.
keu, een extra bilparti
ken, nu
tie weer strafbaar ma
“De PvdA wil prostitu
. Absolute
lf maar hun bezoekers
niet de prostituees ze
ar er zijn
Ma
n ik tegen misbruik.
waanzin. Natuurlijk be
hebben,
e
me
een eerlijke nering
mensen die er gewoon
een
ik
e
ord
en. Op de radio ho
kan
dat kun je niet verbied
Die
.
on
er haar autistische zo
m
he
mevrouw vertellen ov
eft
ge
vriendin niet aan. Zij
t
da
zo
door zijn stoornis een
,
en
ek
een prostituee te bezo
”
oi?
elke maand geld om
mo
nd
tte
en. Dat is toch ontze
ook hij seks kan hebb
Schandalig
akt alleen
t, d’Angelino Tap ma
Haute couture of kuns
ankelijk
afh
s
eft. “Ik ben nergen
waar hij zelf zin in he
n doen
ka
Ik
.
es, niet van klanten
. Maar
van, niet van subsidi
eid
igh
nd
die gelukkige omsta
no
wat ik wil, ik ben in
an
ten
ns
e zorgen over de ku
n
ik maak me hele grot
de
red
j,
ook vrienden van mi
rde
nu. Veel kunstenaars,
tee
en
tal
ge
er. Stuk voor stuk
phet financieel niet me
sto
t
nie
l
die kunnen helemaa
an
mensen, kunstenaars,
sta
ze
en
en
ongelukkig. Nog ev
pen. Ze worden dood
de supermarkt.”
met de straatkrant bij
gen door
onder anderen gedra
Zijn creaties worden
nospelende
n, de succesvolle pia
Arthur en Lucas Jusse
hij draagt
en
eigen label PGXXX
broers. Hij heeft een
ovatief en
inn
“Die is
g die hij zelf maakt.
din
kle
n
ee
all
dit
ort d’
d
sto
Waanzin
an
t
t iem
aar, da
verdomde trots zijn da
Een marginale kunsten
r.”
ke
lek
zit
der voor
is
on
elf
t
Arnon Grunberg mag
mz
nie
or he
Hij doet
Haagse couturier. Vo
Tap al lang niet meer.
o
lin
ge
An
or
vo
organiseert, vindt de
s
en
n erg
n verrijking; je same
wie dan ook.
de tentoonstelling ee
anders niet
rk
we
n
zij
die
n
ke
rei
be
en
ns
inzetten en me
bovendien.
op het juiste moment
zouden zien. Het komt
Nog niet geopend en nu al controversieel. In de expositie
Gratisishetwoordniet laten kunstenaars zich inspireren door
een gedicht van Arnon Grunberg, over een jongeman en
hoer C. Samenstelling: Justine le Clercq (45). “Ik ben naïef
geweest.”
en verder nog
een schilderijtje
van een amateur
een stilleven
De kunst van hoer
tekst Elke Swart foto Mylene Siegers
> Herman Gordijn, Pat Andrea, Lita
Cabellut, Tinkebell, Kamagurka, het zijn
niet de minsten die ze heeft weten te
strikken. Publiek en pers zullen ervan
smullen, maar sponsors… ho maar.
Fondsen verwezen naar commerciële
geldschieters. Die reageerden enthousiast op de deelnemerslijst maar knapten
af op het gedicht.
haar kut
is een aquarium
ze zei
ik stop er van alles in
Beeldend en direct, uitgekleed proza,
harde Nederlandse taal. Misschien wel
te hard? “Je had het kunnen weten,
hoor ik nu. Maar het is niet bij mij opgekomen. Ik lees niets onrespectvol in
het gedicht, niets denigrerends, en dan
blijkt dat er voor een ander wel in te
zitten. Een onzekere jongeman en zijn
zoektocht naar volwassenheid, dat haal
ik er vooral uit. Ik vind prostitutie ook
niets bijzonders. Het is nota bene iets
wat we allemaal doen: seks.” De Haagse
schrijfster Justine le Clercq begrijpt de
verpreutsing niet, die nu volgens haar
aan de gang is. “Er is regelmatig con-
troverse over een schilderij of poster.
Ik ben opgegroeid in de jaren zeventig,
toen had je dat niet. Je zat in de bus, je
keek elkaar aan en je had seks.”
Er zijn gelukkig uitzonderingen.
Biermerk Vedett (brouwerij Duvel) zag
geen kwaad in het gedicht en levert
straks gratis bier voor de bezoekers van
de tentoonstelling.
hoer C. wil weten
waar ze nu heen gaat
niet dat het haar wat uitmaakt
ze heeft niets tegen pijpen
C.
Een uit de hand gelopen project. Le
Clercq werd door het tijdschrift Blauwe
Maandagen gevraagd een artikel over
auteur Arnon Grunberg te fabriceren.
Haar ambities gingen met haar op
de loop. “Ik wilde niet over zijn werk
schrijven, daar zijn anderen beter in.
En de mens achter de schrijver? Daar
moet je pas aandacht voor hebben als
hij dood is.” Ze kwam op het idee een
kunstwerk te laten maken bij een gedicht van Arnon Grunberg en daarover
te schrijven. Kunstenaars kende ze wel,
als dochter van de schilder Aat Verhoog.
Ze groeide op in de Haagse kunstwe-
reld, tussen grote namen als Herman
Gordijn en Pat Andrea. “Ik belde Pat
in Parijs en zei ‘je moet meedoen,
iedereen doet mee’. Hij vroeg niet wie
iedereen was maar had net een boek
van Grunberg gelezen en was razend
enthousiast.” Natuurlijk vroeg ze ook
haar vader. “Toen dacht ik ‘weet je wat,
ik breid het artikel uit en vraag nog
één kunstenaar: Lita Cabellut. Ik kende
haar niet, maar wel haar werk dat ook
in Haags Straatnieuws heeft gestaan.
Op de bluf mailde ik haar.” Binnen
‘Het is nota bene
iets wat we allemaal
doen: seks’
twee uur had ze antwoord, ook Cabellut
wilde graag meedoen. Er begon iets
te borrelen. Misschien was het wel
een heel leuk plan, wilden nog meer
kunstenaars meedoen en kon het een
tentoonstelling worden. “Ik kom mijn
hele leven al op exposities en heb me
daar niet altijd evenveel vermaakt. Nu
kon ik een tentoonstelling maken die
ik zelf zou willen bezoeken.” Le Clercq
koos drieëndertig kunstenaars wiens
werk ze goed vindt en uit verschillende
disciplines, keramiek, beelden, schilderijen, foto’s, cartoons, mode, video. Twee
voorwaarden: het werk moest figuratief
zijn en nieuw, niet eerder vertoond.”
en verder nog
een schilderijtje
van een amateur
een stilleven
Arnon Grunberg heeft één gedichtenbundel gepubliceerd: Liefde is business.
Hieruit koos Le Clercq het gedicht
Gratis is het woord niet. Ze is een groot
bewonderaar van zijn werk. “Ik houd
heel erg van de stijl.” Haar eigen debuutroman De Roemlozen in 2011 werd
door critici vergeleken met Grunberg.
“Dat is een manier om een nieuwkomer te duiden, een bekende schrijver
noemen, het overkomt acteurs, kunstenaars en schrijvers. Zo gaat het altijd.
En als je dan toch vergeleken wordt
met iemand, dan maar de beste. Stel
je voor dat ik word vergeleken met
een minkukel.” Ze aarzelde wel om
met de tentoonstelling zelf haar naam
weer met Grunberg te verbinden, maar
vond het project te leuk om het niet te
doen. “Het gaat ook niet om mij of om
Grunberg. Zijn gedicht is een inspiratiebron voor de kunstenaars, daar gaat
het om. Het gedicht is een van de beste
uit de bundel. Boordevol metaforen
en diepere lagen, iedereen kan er iets
anders uithalen.” Grunberg komt vanuit
zijn woonplaats New York wel naar de
opening van de tentoonstelling en dat
is bijzonder. Sinds een literaire vete met
collega A.F.Th. van der Heijden weigert
hij openbare optredens in Nederland.
ik zeg
een goedkoper hotel
een luizenhotel
met stapelbedden
en mensen die hun kleren
aanhouden
tijdens een tropische nacht
uit angst voor diefstal
of om voorbereid te zijn
op de komst
van God
Kunstenaars met een grote K en BN’ers
die je niet een-twee-drie verwacht,
zoals Bridget Maasland en Monique
Sluijters. “Iedereen kent Monique als
pin-up, maar ze is ook een verdienstelijk schilder. Bridget groeide net als ik
op in Haagse kunstkringen en ontwerpt
T-shirts.” De combinatie van populaire
cultuur en kunst is belangrijk, vindt Le
Clercq. “Laagdrempelig maar wel van
een enorme kwaliteit.”
Ze bedacht ook een eigen beeld bij het
gedicht en vond kunstenares Anne
Polder bereid om het voor de tentoonstelling te maken: een houten stapelbedje uit een concentratiekamp, matrasje, lakentje, kussentje. Op het bed
een barbiepop in een hele mooie jurk
en hangend aan het bed de gestreepte
pyjama die de gevangen droegen. “Dat
zag ik voor me, al de eerste keer dat ik
het gedicht las. Door de strofe over het
luizenhotel met stapelbedden en mensen die wachten op de komst van God.”
Le Clercq lag lang overhoop met haar
achtergrond, haar vader en ‘dat kunstenaarsgedoe’. “Ik had er een pesthekel
aan en aan alles wat erom heen hing.”
Straks heeft ze haar eigen kunstwerk
op haar eigen tentoonstelling bij de
gerenommeerde kunstenaarsvereniging
Pulchri Studio op het Lange Voorhout.
Het bloed kruipt waar het niet gaan
kan. Ze moet er zelf om lachen: “Ik ben
zo’n cliché.”
Preview: 5 mei, privéclub Mayfair, Den Haag.
Maak kans op vrijkaartjes door Haags
Straatnieuws te noemen op www.facebook.
com/gratisishetwoordniet.
Van 11 mei tot 30 juni: Pulchri Studio, Den Haag.
Daarna gaat de tentoonstelling op reis, om op
3 november terug te keren in het stadhuis van
Den Haag. Zie www.gratisishetwoordniet.com
voor meer informatie.
10
column melle
poëzie de straatdichter
Haags Straatnieuws
#032013
#022013
haagse huizen componistenbuurt
Haags Straatnieuws
#032013
11
Huis
vol verhalen
De straatdichter schrijft bij speciale gelegenheden, net
als de dichter des vaderlands, of laat zich inspireren
door artikelen in Haags Straatnieuws. Deze keer:
de kinderen kijken uit naar de komst van de koning.
De Koning komt
Sleutel van het slot
Er liep een hond met ons mee. Geen
eigenaar of hondenhanger te zien.
Een terriër. Ik ben geen liefhebber. Ze
schijnen een slot op hun bek te hebben
dat vast komt te zitten als ze je bijten.
Vreselijk. Ik heb wel eens gehoord dat
je in zo’n geval je vinger in de anus van
de hond moet stoppen. De sleutel van
het slot. De bek springt open van schrik
en jij bent weer los. Toch lijkt me die
anus in zo’n geval door alle hectiek en
pijn moeilijk te vinden. Helemaal met
een dan waarschijnlijk wakkere dochter
op mijn buik. Gelukkig sloeg de hond
zonder gebeten te hebben een ander
pad in.
Daarna ontbeten met een Hema ontbijt.
Eén voordeel: het ontbijt inclusief de
verantwoorde koffie was 1 euro. Twee
nadelen: je moet er voor naar een
gij-die-hier-binnentreedt-laat-alle-hoopvaren-winkelcentrumpje in Voorburg en
je moet wat gêne overwinnen om het te
bestellen. Het is zo goedkoop, omdat de
Hema mensen wil lokken, zodat de winkel ook ‘s ochtends gevuld is. Ikea heeft
ook zoiets. Het schijnt dat de klanten
vaak wat meer kopen dan alleen het
ontbijt. Het ontbijt mocht ik meenemen
in een zakje. Toen ik al wandelend aan
de croissant begon viel er wat aardbeienjam op het hoofdje van mijn dochter.
==============
Zijn moeder heeft het
zelf gezegd: de Koning
komt!
Daar zijn de kinderen
blij mee, geen cowboy
en
indiaantje meer, maar
geuzenkinderen, musket
iers,
Don Quichotes. Slijp de
zwaarden, laad de musk
etten,
smeer de kanonnen en go
oi de kruiwagens vol me
t
munitie en proviand. Pl
annen worden heet gesm
eed,
veldtochten, verover he
t schoolplein en de sp
eeltuin.
Donder en bliksem, wind
in de vaandels, spoor
de stokpaarden aan. De
Koning komt, moeder le
gt
noodverband klaar. Ze
trekken op naar Wassen
aar,
komen daar als helden
aan en staan te schree
uwen
onder zijn raam: Alex!
Kom je buiten spelen,
Alex?
#92
Hans Muiderman is een verhalenverteller. Hij debuteerde
onlangs met de roman Souvenir Utopia. Het interieur van zijn
appartement aan de Laan van Meedervoort en de inhoud van
de boekenkast zeggen veel over zijn leven.
tekst Caroline Ludwig foto’s Henriëtte Guest
> Het eerste wat Hans Muiderman (66)
tien jaar geleden opviel toen hij zijn
toekomstige appartement bezocht, was
de rust. “Daar ben ik gevoelig voor. Er
stond een Boeddhabeeld en de hele
uitstraling was kalm. Toen ik bij de
tweede bezichtiging de bewoonster
ontmoette, werd ik daarin bevestigd.
We raakten aan de praat over een foto
die op de gang hing. Een prachtig ingekleurd portret van twee meisjes - de
bewoonster en haar zusje - gemaakt
in Argentinië. Bij de sleuteloverdracht
hing in dat lege huis dit portret op me
te wachten. ‘Voor de heer Muiderman’,
stond op het briefje.”
Bewust leeg
Voor de inrichting heeft Muiderman de
tijd genomen. “Daar kan ik jaren over
doen. Alles is tweedehands, ik houd
van meubels waar leven in zit. Veel
stukken hebben een verhaal. Zo is deze
‘Ik zoek altijd
het westen’
oranje stoel eigenlijk niet van mij, maar
hij staat hier al tijden.”
Twee jaar geleden leverde een verbouwing een bijzondere extra ruimte
op. “Boven in mijn huis zat een ontoegankelijke vliering. Ik wilde graag een
vierde kamer laten maken in de nok.
De aannemer had geen idee wat hij aan
zou treffen als het plafond open ging,
maar gelukkig viel het mee. Deze kamer hangt als een losse ‘bak’ tussen de
muren. De vide zorgt voor een prachtige
lichtinval. Eerst was ik een beetje bang
dat de schoonheid van de huiskamer
verloren zou gaan, maar dat is gelukkig
niet het geval.”
Een witgespoten gietijzeren trap biedt
toegang tot de bovenkamer, waar een
comfortabele hoekbank en een televisie
staan. “Op een regenachtige zaterdag
vermaak ik me hier de hele dag, omringd door kranten en boeken.”
In de sober ingerichte ruimtes komen
de kunstwerken van onder anderen de
Haagse Wieke Terpstra en Moki Last
goed tot hun recht. “Uit mijn tijd als
directeur van het Koorenhuis ken ik
veel beeldend kunstenaars. Ik vind het
leuk om in hun atelier de mens achter
het werk te ontmoeten.”
“Geboren vlak aan zee, aan de
Harstenhoekweg in Scheveningen, ben
ik verknocht aan deze stad. Ik zoek
altijd het westen. Een jaar of tien heb ik
in Utrecht en IJsselstein gewoond, maar
verder altijd in Den Haag. In Houtwijk,
aan de Toussaintkade en nu aan het
einde van de Laan van Meerdervoort.”
De van oorsprong filmmaker vertrouwt
zijn verhalen tegenwoordig aan het
papier toe. In januari verscheen zijn
debuutroman, Souvenir Utopia, een
reisroman met de Donau en Den Haag
als plaats van handeling. “Alle wandelingen die hoofdpersoon Jean door de
stad maakt, heb ik zelf ook gelopen.
Onderweg let ik op kleine dingen. Die
details heb ik nodig om het decor te
schetsen waarbinnen mijn hoofdpersoon handelt en denkt.”
De stad Den Haag is goed vertegenwoordigd in zijn roman, maar is er ook
iets uit zijn huis terug te vinden in het
boek? “Ja, de crèmekleurige vogeltjeskast, die Jean bij een oude dame ziet,
staat hier in de huiskamer. Het boek is
grotendeels in mijn werkkamer geschreven. Tijdens het redigeren ben ik
lange periodes het huis nauwelijks uit
geweest.”
Reisschrijvers
“Ik sta hier vaak voor de boekenkast
achter de trap. Deze kast vertelt het
verhaal van mijn leven. Je ziet in
welke periodes ik wat las. Vroeger
koos ik vooral voor romans: Joseph
Roth, Per Olov Enquist. In het tweede
deel van mijn leven leg ik me meer toe
op non-fictie, zoals van de reisschrijvers Konstantin Paustovski en Frank
Westerman. Hun werk heeft een mooi
plekje in deze hoge boekenkast. Net als
de foto van de twee zusjes.”
Souvernir Utopia van Hans Muiderman
verscheen bij Uitgeverij Aspekt,
€ 19,95, ISBN 9789461532619
12
tijdsbeeld
Haags Straatnieuws
#032013
13
Haags Straatnieuws
#032013
2000:
De Blauwe Aanslag, gezien
vanaf de Houtzagerssingel
gefotografeerd door Martijn Beekman
De Blauwe Aanslag (in de volksmond “de
Blauwe”) was een kraakpand in het voormalige Rijksbelastingkantoor aan het Buitenom.
De naam verwees naar de blauwe enveloppen
waarin de Nederlandse Belastingdienst haar
aanslagen verstuurt.
Het gebouw werd in 1980 gekraakt. In 1995
besloot de gemeente om de ernaast gelegen
straat te verbreden, en daarvoor het pand te
slopen. Na onderhandelingen en jarenlange
rechtszaken ging een deel van de bewoners
akkoord met de aankoop van een vervangend
pand aan de Waldeck Pyrmontkade. Maar
ook deel van de bewoners en gebruikers
besloot zich te verzetten. Op 3 oktober 2003
werd het gebouw door 450 politiemensen
ontruimd en werd onmiddellijk met de sloop
begonnen. Daarna bleef de grond jarenlang
braak liggen. Op 6 november 2010 bezetten
krakers uit protest hiertegen het terrein,
dat nu nog steeds geen nieuwe functie heeft
gekregen.
Uit de collectie van het Haags Gemeentearchief.
Heeft u opmerkingen over of herinneringen aan deze
plek of gebeurtenis, dan kunt u via www.haagsebeeldbank.nl reageren op de foto met registratienummer 5.01135.
14
kookrubriek godenspijs
Haags Straatnieuws
#032013
werkplaats meubelrestaurateur
Haags Straatnieuws
#032013
15
Sleutelen, schaven, (bij)spijkeren. In deze rubriek bezoeken Paul Waayers en Bertus Gerssen werkplaatsen waar oude ambachten herleven.
De meubelfluisteraar
Vasteneten
We staan op de vrijdagse vieringen met de daklozen stil bij
de vastentijd. Maar mét een goede maaltijd erna. Want wie
dakloos is, vast het hele jaar al.
‘vers’ project kunnen zetten, schaven
met de meest uiteenlopende profielen
en lijmklemmen. Heel veel lijmklemmen. De boodschap is duidelijk. Hier
geen laf gedoe met draaibanken,
cirkel- of decoupeerzagen of geklieder
met chemische lijmen, maar puur
handwerk. Handwerk dat even stevig
als liefdevol verankerd is in dat eeuwenoude vak meubelrestaurateur.
Sinds 1920 was op deze plek al een
meubelwerkplaats gevestigd en vanaf
dat moment is er hier hoegenaamd
tekst Christiaan Donner beeld Henriëtte Guest/Annette van Kester
> Als u dit leest is het alweer de derde
week van de christelijke vastentijd.
Traditioneel vasten christenen van
Aswoensdag tot Pasen. De laatste tijd
trouwens meer dan vroeger, het lijkt
zelfs weer ‘in’ om er aan te doen. Eens
niet iets ‘nieuws’, maar iets ouds dat
bijna verloren ging, maar opnieuw
ontdekt werd.
Boeddha, Mozes, Elia, Jezus,
Mohammed en Gandhi beoefenden
allen op hun tijd de kunst van het
vasten. Uit vrije keuze om hun lichaam
te reinigen en zich dichter bij de armen
te voelen. Of uit noodzaak, omdat ze
een strijd te leveren hadden en nieuwe
krachten in zichzelf moesten zoeken.
Energie die een mens alleen tijdens
ontbering in zich los kan wrikken.
Want, zeiden de oude monniken: een
vet lichaam maakt ook de ziel vet. Ze
bedoelden: veel eten vermindert de
geestelijke levendigheid van een mens.
Omgekeerd schept het ruimte als je
tijdelijk afziet van voldadigheid. Houd
dat wel tijdelijk, want van fanatisme ga
je wel jezelf geweldig voelen, maar ten
koste van anderen.
Terwijl vasten juist altijd de bedoeling heeft om je dichter bij mensen te
brengen, zeker bij wie minder heeft
of aan de kant is gezet. Dus vasten
christenen op zondagen niet (anders
kom je met de telling van veertig dagen ook niet uit van Aswoensdag tot
Pasen) en daarom vasten moslims
wel overdag, maar eten zij ’s avonds
weer. Met velen die in Den Haag
dakloos zijn staan we in de vrijdagse
vieringen stil bij de vastentijd. Maar
de maaltijd daarna blijft goed, want
wie dakloos is, vast het hele jaar al.
‘De magie van
meubelrestauratie’
Vijgenpeper
Het volgende recept komt uit het vastenboek
Koken met passie van Han Wilmink. Helemaal
uit de vijftiende eeuw opgehaald. Toen vastten ze streng zonder vlees, dierlijke vetten of
eiwitten. Vis mocht trouwens wél, zoals ook nu
nog in de vastentijd van christenen. Het gerecht ‘vijgenpeper’ heeft minder met peper te
maken. Geliefde middeleeuwse mixen bestonden
uit allerlei voedsel dat in eigen vocht gekookt
werd en dan met brood en kruiden vermengd.
Dat werd een ‘peper’ genoemd, denk maar aan
hazenpeper.
nodig voor 6 personen:
1 pond gedroogde vijgen
1 fles witte wijn (niet erg vastenachtig,
maar je dampt de alcohol er uit)
150 gr verkruimelde speculaas
of Lebkuchen
3 tot 4 boterhammen
1 kopje rozijnen
Voor het op smaak brengen:
1 el honing
1 tl azijn
mix van (gemalen) gemberpoeder, kaneel,
Kook de vijgen (zonder de harde steeltjes) zachtjes in
een pan met de witte wijn en zoveel water dat ze net
onder staan. Halfuurtje. Wel de rozijnen in een kommetje
water. Zet de oven op 100° en droog de boterhammen tot
ze bros zijn. Maak er kruim van. Schep de vijgen uit het
kooknat, voeg een deel van het broodkruim met de verkruimelde Lebkuchen of speculaas aan het kooknat toe.
Wrijf dit mengsel door een zeef in de pan terug en breng
dit aan de kook tot het gaat binden. De brij moet dik
blijven, doe er eventueel nog wat kruim bij. Nu honing,
azijn en kruiden bij de brij voegen. Schep de vijgen in een
schaal en giet er de hete brij over. Strooi er tenslotte de
gewelde rozijnen overheen. Kruidig en zoet van smaak,
dit typische vastengerecht.
Wie over het Noordeinde loopt, vermoedt
achter de gevelrij geen werkplaats van
een meubelrestaurateur. Toch is dat op
nummer 174 al sinds 1920 het geval.
tekst Paul Waayers foto’s Bertus Gerssen
kardemom, kruidnagel, foelie en koriander: ½ el in totaal
> Vanaf de straatkant moet je een
poortje door, waarna je op een bloemrijk en knus binnenplaatsje komt. Aan
dit binnenplaatsje is de werkplaats van
Johan Klijn gevestigd, een werkplaats
dat zo uit een tekening van Anton Pieck
lijkt te zijn weggelopen. Opvallend
is de afwezigheid van elektrisch gereedschap. Een lintzaag en een oude
rondslingerende elektrische boor, dat
is alles. Wel een overdaad in hamers,
schaven, talloze beitels die in het gelid
wachten tot het moment dat ze hun
messcherpe stalen snijvlakken in een
niets veranderd. En die sfeer van bloed,
zweet en soms houtsplinters in vingers
is constant tastbaar. In 1980 streek
Johan Klijn als beginnend meubelrestaurateur in deze werkplaats neer om
in 1982 dit bedrijf van zijn leermeester
Ruud van Vloten over te nemen.
Johan: “Bij elk project is er een wisselwerking tussen het meubel en mijzelf.
Soms komt een meubel binnen en gaat
het restaureren meteen van een leien
dakje. Maar het gebeurt ook regelmatig
dat restaureren gewoon niet meteen
lukt. Het is gek om te zeggen maar
sommige meubels zijn heel zwaar beladen door de sferen die ze al die jaren
in de houtnerven hebben geabsorbeerd.
Dat kan je als restaurateur gewoon voelen. In zo’n geval laat ik het meubel in
de werkplaats een tijdje acclimatiseren.
Na zo’n rustperiode lukt het wel. Dan
is het meubel klaar om gerestaureerd
te worden en het zich ook restaureren.
Nogmaals, dat klinkt misschien wat
gek, maar Einstein zei het al: ‘Materie is
energie. En energie kun je voelen. Ach,
noem het voor mijn part de ‘magie’ van
meubelrestauratie’.”
Genieten
Johan: ‘Een restaurateur is een alleskunner. Kijk, vroeger had je een meubelmaker en die maakte een meubel.
Vervolgens ging het voor de afwerking
naar de politoerder. Reparatie van snijwerk werd gedaan door een beeldend
kunstenaar. Voor het inlegwerk waren
speciale mensen, idem dito voor het
beslag (schanieren, sloten, handgrepen,
red.) Het stierf vroeger dus van dat
soort ambachtslieden. Al die beroepen
zijn samengesmolten tot mijn vak:
meubelrestaurateur. En van dat vak
alleen al geniet ik elke dag enorm.” En
het maakt hem niet uit of het dan gaat
om een peperduur Bugatti-bureautje
gaat, een dekenkist uit de 16de eeuw,
een notenhouten dashboard van een old
timer sportauto, een kunstkabinetje uit
de 17de eeuw of de houten kast van een
buizenradio uit de jaren vijftig. “Want
ik wil dat de klant ook geniet als het
restauratiestuk weer in zijn huis staat.
Kijk, als je financieel rijk wilt worden,
moet je dit vak niet gaan doen. De rijkdom zit ‘m in het genieten van je werk,
van het leven en alles wat daarom
heen hangt.” Mensen vragen vaak : ‘Is
dit meubel nog een restauratie waard?’
Een verkeerde vraagstelling vindt
Johan. De vraag moet namelijk zijn: “Is
het u de restauratie waard? Gaat U genieten van het stuk als het straks mooi
gerestaureerd in UW huis staat? Dat is
eigenlijk mijn missie als ambachtsman:
mensen iedere keer weer laten genieten
van een mooi meubelstuk met een
verhaal.”
16
ingezonden brieven
Haags Straatnieuws
#032013
Beste redactie,
wil ik
In uw blad las ik dat Annemieke Hindriks een piano zoekt.
Graag
de
achter
leven
zwaar
haar mijn piano aanbieden.
Het is er een die al een
mooi
een
nog
er
haalt
rug heeft in Engeland. Maar wie goed kan spelen,
om het
geluid uit. Hij moet wel gestemd worden.
Ik heb de piano gekocht
Hindriks
w
mevrou
r
pianospelen te leren maar kom er niet
aan toe. Wannee
eke
Annemi
ik
bied
dan
ondanks de staat van de piano is geïnteresseerd,
g is om
bedoelin
mijn
niet
deze aan. Voor de volledigheid vermeld ik dat het
voor
krijgen
te
telefoon
andere
belangstellenden (lees handelaren) aan de
piano
de
ik
houd
dan
,
de
piano. Als Annemieke de piano niet wil hebben
graag zelf.
Vriendelijke groeten,
Mary Riemens
Beste Mary,
Ze
We hebben uw mail doorgestuurd aan Annemieke en zij was blij verrast.
zal snel contact met u opnemen over de piano.
Vriendelijke groet,
Floor de Booys
Haags Straatnieuws
trend straatbibliotheek
Haags Straatnieuws
#032013
17
Beste redactie van het Haags Straatnieuws,
Ik koop altijd graag daklozenkranten/straatnieuws op verschillende
plekken in
Nederland. Ik ben net alleen vervelend behandeld door één van jullie
verkopers
en dat wil ik graag met jullie delen.
Ik vroeg de man die kranten voor de Albert Heijn aan de Schedeldoeksh
aven
verkoopt, of hij wisselgeld had, omdat ik alleen briefgeld bij me had.
Hij mompelde in het Engels dat hij me niet helemaal begreep. Toen ik duidelij
k maakte
dat ik met een briefje van €5 kon betalen en dat hij me dan wisselg
eld zou
geven, leek hij me te begrijpen. Na €5 in ontvangst te hebben genome
n, was hij
echter niet van plan wisselgeld terug te geven.
Ik hoop dat jullie hem hierop zullen aanspreken, omdat hij met zijn
gedrag de
glazen voor andere verkopers ingooit.
Vriendelijke groet,
Annemarijn
Beste Annemarijn,
Dank dat je de moeite hebt genomen om ons te mailen. Dit gedrag
van onze verkoper kan uiteraard niet door de beugel. Ik heb het doorgegeven aan
Jasper van
Buul, coördinator verkopers, hij heeft het met deze verkoper besprok
en. Hopelijk
met het gewenste resultaat. Want het is precies zoals je zegt; uiteinde
lijk gooit hij
niet alleen zijn eigen glazen in met dit hinderlijke gedrag maar ook
dat van zijn
collega straatkrantverkopers. En dat kan nooit de bedoeling zijn.
Vriendelijke groet,
Floor de Booys
Haags Straatnieuws
stelling
Krakers ontfermen zich over de zwakkeren in de samenleving, bijvoorbeeld door het
kraken van een kerk voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Daarom moeten gemeente
en politie ze met rust laten.
Ja
Nee
Reageer op de website www.haagsstraatnieuws.nl
Uitslag van de vorige stelling:
Voor alle dak- en thuislozen Housing
First: ‘Eerst een huis, dan de rest’.
Want ieder mens heeft recht op een
dak boven zijn hoofd.
Ja 75% Nee 25%
Advertentie
Straatbibliotheek voor
boeken
Haagse zwerfboeken hebben sinds kort een eigen opvang: een
heuse straatbibliotheek aan de Valkenboskade. Een doe-het-zelfproject van een buurtbewoonster, ‘om lezen te stimuleren en de
wijk te socialiseren’.
tekst Hester Heite foto Suzanne van de Kerk
>Lieke Ploeger (31) claimt niet in het
bijzonder iets te hebben met boeken.
“Nou ja, ik heb wel literatuurgeschiedenis gestudeerd en ik werk nu bij de
onderzoeksafdeling van de Koninklijke
Bibliotheek”, bedenkt ze na enig doorvragen. “Maar ik ben geen bibliothecaresse.” Alhoewel?
Rode hesjes voor verkopers Haags Straatnieuws
foto Frank Jansen
Sinds deze maand dragen verkopers van Haags
Straatnieuws een rood hesje. Zo herkent u ze
nog beter op straat. Vraag ook altijd even naar
de verkooppas en controleer of het keurmerk op
de krant staat. Dan weet u zeker dat u een échte
straatkrant van een officiële verkoper koopt.
Vage kranten
En dat is belangrijk want er zijn veel ‘vage’ straatkranten in omloop waarachter schimmige organisaties
schuil gaan. Bijvoorbeeld het Straatjournaal van
Stichting Bulgaria. Als u die krant koopt, is het nog
maar de vraag of de verkoper iets van uw geld mag
houden om in zijn levensonderhoud te voorzien.
En ook de inhoud is onbestemd en voldoet niet aan
journalistieke normen. Bij Haags Straatnieuws is
het klip en klaar. De verkoper koopt de krant in voor
€ 1,35 en verkoopt de krant aan u voor € 2,00. Het
verschil mag hij in eigen zak steken. Onze organisatie
is aangesloten bij landelijke- en internationale
organisaties voor straatkranten en onze redactie
bestaat uit professionele journalisten en fotografen
die werken volgens journalistieke principes.
Donateurs
Sinds vorig jaar heeft Stichting Haags Straatnieuws
de ANBI status (Algemeen Nut Beogende Instelling)
en is dus voor de Belastingdienst een officieel goed
doel. En dat is goed nieuws voor wie al donateur is
van Haags Straatnieuws en voor wie het overweegt te
worden. Wij kunnen uw giften goed gebruiken want
wij krijgen geen cent subsidie en houden al vanaf
het begin onze eigen broek op. Uiteraard zorgen wij
ervoor dat de giften goed terecht komen.
Donaties zijn welkom bij:
Stichting Haags Straatnieuws
ING rekeningnummer 7544612
Parkstraat 32, 2514 JK Den Haag
Waterdicht
Lieke heeft onlangs een bibliotheek opgericht. Een kleintje, met gratis boeken.
“Ik zag zo’n little free library’ hangen in
Berlijn, toen ik daar op vakantie was.
Via internet kwam ik er vervolgens
achter dat het een hele beweging is in
Amerika. Het is nu wereldwijd in opkomst, ook in Nederland. Ik weet dat er
al eentje is in Delfgauw, en nu dus ook
één in Den Haag.”
Aan de Valkenboskade, vlakbij de kruising met de Mient, om precies te zijn.
Daar hangt de minibibliotheek aan een
paal, steunend op een vuilnisbak. “Want
boeken zijn best zwaar”, weet Lieke.
“Het kastje alleen trouwens ook al. Ik
heb het op Markplaats gekocht, geverfd
en waterdicht gemaakt met een zeiltje,
een dakje en een wandje.”
De eerste lading boeken kwam uit
de eigen verzameling van Lieke.
“Nederlandse romans, maar ook
Engelse titels, reisgidsen, kookboeken
en kinderboeken. Maar inmiddels zijn
veel boeken al gewisseld. Mensen
‘Het mag allemaal
best een beetje
leuker’
nemen wat mee en brengen wat. Alles
mag. Het is een laagdrempelige manier
om leuke boeken te ontdekken.”
Er hangt een summiere uitleg bij de
minibibliotheek. Lieke: “Maar geen
regels, want ik wil iedereen een beetje
vrijlaten.” Lieke is sowieso voorstander
van een beetje meer vrijheid. Want of
haar initiatief helemaal legaal is, is
nog maar de vraag. “Ik weet niet of je
zomaar zo’n kastje met boeken mag
ophangen, maar ik heb het gewoon
gedaan. Het is ook een manier om te
laten zien dat je niet overal toestemming voor hoeft te vragen, dat je het
ook gewoon kan proberen, de regels een
beetje oprekken. En wie kan hier nou
tegen zijn?”
Gratis
De gemeente gaat in ieder geval niet
optreden tegen de minibibliotheek.
Ingrid van Engelshoven, als onderwijswethouder verantwoordelijk voor
de bibliotheken in Den Haag, vindt het
initiatief zelfs ‘hartstikke leuk’, vertelt
haar woordvoerder: “Als je een goed
idee voor de buurt hebt, zoals dit, dan
moet je niet gaan zitten wachten, maar
meteen actie ondernemen.”
Maar een alternatief voor de zes bibliotheekfilialen die de gemeente eind
vorig jaar heeft wegbezuinigd, is het
niet. “Want hoeveel boeken kunnen
er nou helemaal in?” Hagenaars die
een ruimere keuze aan titels willen,
maar hun buurtbibliotheek hebben
zien verdwijnen, kunnen sinds kort
terecht bij een bilbiotheekservicepunt.
Deze bibliotheken in woonzorgcentra,
brede buurtscholen en buurtcentra
zijn vooral bedoeld voor kinderen
jonger dan twaalf jaar en minder mobiele ouderen. Bedacht en betaalt door
Fonds1818. Met vierduizend in plaats
van veertig boeken, maar niet helemaal
gratis zoals de minibibliotheek aan de
Valkenboskade.
“Mijn little free library is geen aanklacht
aan het adres van de gemeente”, verduidelijkt Lieke. “Het doel is om lezen
te stimuleren én de buurt een beetje op
te vrolijken. Het mag allemaal best een
beetje leuker. Mensen laten hun hond
vaak hier op het uitlaatveldje poepen
en lopen dan snel weer door. Maar nu
de bibliotheek er hangt, blijven mensen
even staan kletsen. En kinderen vinden
het ook heel leuk. Ik krijg alleen maar
superenthousiaste reacties, ook op
Facebook. Ik hoop eigenlijk dat andere
mensen nu ook een bibliotheek gaan
ophangen.”
Zie voor meer informatie:
www.facebook.com/LFLDenHaag
Advertentie
interview straatkrant
Haags Straatnieuws
#032013
Hans van Dalfsen
Z!
‘Een
documentaire
op papier’
DAKLOZENKRANT
DE AMSTERDAMSE
21 FeB 2013 • JG 19
NR 04 • vr 8 FeB - do
r de verkoPer
€2 Waarvan 0,90 voo
LET OP HET PASJE
TWEEWEKELIJKS •
Haags Straatnieuws is, zoals u ziet, alive
and kicking. Maar hoe zit dat met de
andere straatkranten? Tien vragen aan
Hans van Dalfsen, hoofdredacteur van Z!
06-02-13 17:30
z04_2013_0602.indd
De Kessler Stichting exploiteert een aantal tweedehandskledingwinkels. In de winkels (Pakkie Deftig) is een
ruim assortiment van goede, schone en zeer betaalbare kleding
te koop. Ook voor accessoires, tassen en schoenen kunt u er
terecht.
De winkels worden gerund door cliënten, scholieren en vrijwilligers die met elkaar verkoopteams vormen.
Een uitstekende vorm van dagbesteding en voor cliënten vaak
ook weer een eerste stap in het maatschappelijk herstel.
de Parallelweg 160, de Regentesselaan 106, de
Zwarteweg 74f (dit is een Pakkie Deftig junior,
speciaal voor baby- en kinderkleding) en de De
La Reyweg 530. Wilt u meer weten over het
werk van de Kessler Stichting, zoekt u een
geschikte baan, wilt u een schenking doen
of wilt u werken als vrijwilliger in bijvoorbeeld
één van de Pakkie Deftig filialen? Dan kunt u
terecht op de website van de Kessler Stichting.
De kleding wordt ingeleverd bij het inzamelpunt aan de De La
Reyweg 530, in kledingbakken die bij een aantal kinderdagverblijven staan of wordt bij u thuis opgehaald. De winkels vindt u op
Nieuwsgierig? Kom eens kijken in één
van de winkels of bekijk het filmpje
dat op de website staat.
www.pakkiedeftig.nl en www.kesslerstichting.nl
twitter @dakloos en @pakkiedeftig
070-8 500 500 - 24/7 bereikbaar
1
1
Waar vind je Z!?
Z! is een magazine dat tweewekelijks verschijnt. In de
zomer vijf keer driewekelijks.
We worden door onze 170 verkopers verspreid in Almere,
Amstelveen, Amsterdam, Baarn,
Badhoevedorp, Bussum, Diemen,
Edam, Enkhuizen, Hoorn, Huizen,
Landsmeer, Laren, Lelystad,
Monnikendam, Oostzaan,
Ouderkerk aan de Amstel,
Purmerend, Uithoorn, Volendam,
Weesp, Zaandam en Zwanenburg.
U vindt onze verkopers bij supermarkten of warenhuizen.
er graag flink wat verkopers bij
hebben. We gaan dit jaar actief
werven. Want de verspreiding van
de krant (en de verkoop) heeft
een directe relatie met het aantal
verkopers.
4
Uit wie bestaat de redactie?
De redactie bestaat uit vijf schrijvers, twee fotografen, twee vormgevers en twee eindredacteuren.
We vergaderen één keer per
twee weken. Omdat er een hele
vriendschappelijke sfeer heerst
(ook omdat je het voor het geld
niet hoeft te doen), gaan we na de
vergadering de kroeg in.
2
5
3
6
Hoe lang bestaat de krant?
We zijn in 1995 begonnen als
Z Magazine. In het begin ging de
hele krant over daklozen en dakloosheid. Omdat dat op den duur
wat saai werd, is Z! uitgewaaierd
naar alle mogelijke onderwerpen.
Als het over Amsterdam gaat,
over de straat, dan kan het in Z!.
Wat is de oplage?
In het begin lag de oplage boven
de 20.000. Het idee was nieuw en
er was nog geen Metro of Spits.
Tegenwoordig zijn we al blij met
een oplage van 10.000 . Dat is wat
aan de magere kant. We zouden
19
Wat voor soort onderwerpen
brengt Z!?
Z! gaat over de straat en wat daar
allemaal gebeurt. Heel eenvoudig
gezegd kan je stellen dat Z! gaat
over Amsterdammers die niet
vanuit een functie praten maar
vanuit een ervaring.
Wat is de visie achter de
krant?
Het nieuws dat andere kranten en
bladen te klein vinden, is voor ons
groot genoeg. Z! zit niet achter de
pc, maar is op straat aanwezig en
in gesprek met Amsterdammers.
We kijken, leggen contact, stellen vragen en vertellen wat er
gebeurt. Z! is een documentaire op
papier.
7
Hoe gaat het met de hesjes?
De hesjes zijn goed ontvangen.
Veel verkopers vinden het prettig om te laten zien dat ze actief
bezig zijn en voor de kopers zijn
onze verkopers zo goed zichtbaar.
Omdat de verkopers statiegeld
betalen voor de hesjes zijn ze er
zuinig op.
8
Hoe is de distributie
geregeld?
We hebben onze thuisbasis in
de Tweede Oosterparkstraat in
Amsterdam-Oost. Daar is zeven
dagen per week de krant te koop
en kunnen de verkopers bijpraten
en een kop koffie drinken. De
krant wordt verkocht door vrijwilligers en onze standplaatscoach
ondersteunt de verkopers. Ons
hoofd distributie Mustafa zorgt
dat alles goed loopt en coördinator
Jeroen heeft de dagelijkse leiding.
Als de nieuwe krant binnenkomt
ziet het er ‘s ochtends zwart van
de verkopers.
9
Hoe wordt het magazine
gefinancierd?
Na jaren sappelen begint het te
lopen met de advertenties. En
ruim dertig ondernemers hebben
zich aangemeld voor het Vrienden
van Z!-programma. Daarmee hebben we vorig jaar enkele tienduizenden euro’s binnen gekregen.
Daarnaast is er een groep mensen
die de organisatie met raad en
daad bijstaat. We zijn maar een
klein clubje en zonder goede vrijwilligers wordt het helemaal niks.
10
Waarom moeten straatkranten blijven bestaan?
Straatkranten hebben bestaansrecht, want hoe ‘goed’ alles ook
is georganiseerd in een stad, er
worden altijd een paar duizend
mensen aan hun lot overgelaten.
Een straatkrant is een probaat
middel om mensen die in de
verdrukking zijn geraakt een
beetje geld te laten verdienen
en sociale contacten op te laten
bouwen. Het overgrote deel van
de Amsterdammers wil onderdeel
uitmaken van het geheel en een
steentje bijdragen. Daar staat Z!
voor.
Meer informatie:
www.zetkrant.nl
20
crypto 216
door Mariëtte Storm
Horizontaal
2 Wateringse Rijswijker is de beste ‘groenteman’ van Nederland (5+4)
5 Cryptovillemaakster wordt veroorzaakt door de kok van 23 hor. (5)
9 Geldt voor bouwvakkers, maar nooit voor koning Willem-Alexander (11)
13 Plaatje uit het Hagaziekenhuis (4)
14 Geen vrouw? (3)
15 In het nagebouwde vertrek komen God, Nederland en Oranje bij elkaar (11)
17 Bestanddeel van onzinnige lekkernij (5)
18 Hierop houdt alleen een heilige het uit (6)
20 Was een krijgszuchtige vrouw (5)
23 Wie de kok zaait zal de Cryptoville
maakster oogsten (4)
24 Wordt door werklieden niet meer uit volle borst meegezongen (14)
24 en 21 Marxistisch verbond van 24 uur voor
de helft van de wereldbevolking 14 en 10
25 Vruchten in de automaat (5)
26 Geen nieuwe drank (4)
27 en 31
Verdedigt zij het vaderland met haar dichtregels? (4+6)
30 Amerikaan die Kane de beste band vindt (6)
31 Foute judoka? (6)
33 Deze bescherming neemt een jaar rust (2+3)
36 Eind vorig jaar staken ze een Chinees sterretje voor hem af (3+4)
37 Spic en … een schoon stel (4)
38 Zorgde voor een reusachtig nageslacht (4)
39 Stopwoordje (3)
Verticaal
1 Ex-PVV-er wil Den Haag en Schevenin-
gen groen houden (2+3)
2 Bogen voor- en achterwaarts voor een mooi cijfer (5)
3 Niet thuis verbroken (3)
4 Strandgrens (3)
6 Leidde op 24 februari weer tot veel (vreugde-)tranen (5)
7 Tv-persoon (4)
8 De Oostenrijkse plaats is goed voor elk(e Nederlander) (4)
10 Veel drukte bij de retailer aan de Grote Markt op Valentijnsdag (10)
11 Beslist geen schijngestalte bij De Appel (5+4)
12 Zwart (rijdt hij) op de Grote Markt (6)
16 Regionaal geluid (5+4)
17 Voorjaarsgroente (7)
18 Treedt ’s zondags vaker op in Den Haag (4+3+5)
19 Voor advies over de weg moet u in Bouwlust zijn (4)
21 Zie 24 horizontaal
22 Steelt van de Westlandse tomaten (4)
26 Paula van der …, filmregisseur (4)
28 Voetballetters (3)
29 Deel van de tennisvereniging (4)
32 Toneelgeld (4)
34 De Hagenaars kregen een beeldige
prijs (4)
35 Gevangenismop (3)
1
13
2
3
18
216
4
5
6
Haags Straatnieuws
#032013
Haags Straatnieuws
#032013
kunst een vogel op je stopcontact
21
7
6
8
6
9
10
11
19
12
13
15
16
11
14
4
14
15
7
12
13
16
12
14
17
7
18
19
19
8
15
20
17
21
21
1
22
23
19
10
24
17
11
25
24
23
27
26
26
14
12
28
Vliegende kunstwerkjes
4
28
30
29
31
32
3
33
34
9
35
36
5
20
Op de redactie van Haags Straatnieuws is een koolmeesje neergestreken. Parmantig zit het op het stopcontact, daar losgelaten
door kunstschilder Petra Roest.
37
38
39
2
tekst Floor de Booys foto Eric Kampherbeek
216
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Uitgepuzzeld?
10
11
12
13
14
15
16
17
Als u bent uitgepuzzeld leest u in de gekleurde hokjes (g)een
typisch Haagse gebeurtenis.
OPLOSSING CRYPTOVILLE 215:
Drakensteyn, Lage Vuursche
Stuur uw oplossing vóór maandag 11 maart 2013 naar:
Haags Straatnieuws, postbus 63498, 2501 JL Den Haag of mail
naar [email protected]
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
S
*
*
*
*
Haags Straatnieuws
verloot onder de winnaars het boek Jongeren
koken met Henk
Savelberg.
JONGEREN
KOKEN
MET HENK
LBERG
SAVE
GEZONDE,
GOEDKOPE EN
GEMAKKELIJKE
RECEPTEN
De winnaar van crypto
215 is mevrouw Sep
uit Den Haag.
1
Het boek van Ferry
Mingelen wordt
toegestuurd.
*
*
*
S
K
A
I
*
L
*
*
V
O
L
K
*
*
*
*
*
*
O
*
N
*
U
*
*
*
L
*
O
*
*
*
C
H
I
N
A
T
O
W
N
*
J
O
H
N
*
*
*
A
*
*
I
*
E
*
*
*
K
*
*
*
I
*
*
*
R
*
A
N
D
R
E
V
A
N
D
U
I
N
*
*
*
N
*
*
G
*
E
*
R
*
U
*
I
*
K
*
*
M
A
U
R
I
T
S
H
U
I
S
*
T
A
L
K
*
*
V
*
*
N
*
T
*
C
*
*
*
D
*
Y
*
*
*
A
L
I
B
I
*
*
H
*
*
*
E
*
K
*
*
*
L
*
*
E
*
*
E
T
I
K
E
T
T
E
N
*
18
*
*
*
P
A
T
E
R
*
*
I
*
O
*
S
*
*
*
*
*
*
T
*
*
G
*
G
E
P
O
S
T
*
*
19
*
*
*
*
R
*
E
*
E
*
V
*
N
*
A
*
*
*
*
*
W
I
L
L
E
M
P
I
E
*
*
L
*
*
20
*
B
*
*
X
*
I
*
M
*
E
*
D
E
L
F
T
*
O
*
A
*
*
A
*
A
L
T
*
A
*
E
*
*
21
*
B
O
M
A
N
S
*
*
*
*
*
K
A
N
*
*
Haags Straatnieuws geeft adresgegevens niet door aan derden,
maar gebruikt deze incidenteel voor eigen mailings.
*
*
*
A
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
> Bij lunchroom Baklust kwam een
winterkoninkje aanvliegen en bij eetcafé AppeltjeEitje kijkt een kraai op je
bord. Zó levensecht, dat je bang bent
dat de brutale vogel er met je kostje
vandoor gaat. Achter tal van Haagse
voordeuren gaan nog veel meer vogels
schuil. De Haagse kunstschilder Petra
Roest (41) schat dat ze in de acht jaar
dat ze nu bezig is, zeker duizend vogels
heeft geschilderd. “Meestal één vogel
per huishouden, maar soms schilder ik
voor alle gezinsleden een eigen vogel.
Op een adres heb ik bijvoorbeeld het
hele gezin als pimpelmees geschilderd.”
Dat gezin heeft echt een ‘vogelverslaving’. “Ze zijn net verhuisd en op het
nieuwe adres mocht ik ze allemaal als
uil schilderen. Heel leuk. En zeldzaam,
uilen.”
Wonderlijke wezentjes
Het roodborstje is veruit favoriet. “Veel
mensen hebben het idee dat een overleden dierbare als roodborstje weer op
hun pad komt. Ze dichten het vogeltje
allemaal fraaie eigenschappen toe. Het
grappige is dat roodborsten echte killers
zijn. Ze pikken elkaar tot bloedens toe
voor eten of een vrouwtje.” Niet dat
Petra een echte vogelaar is. “Ik weet
eigenlijk vrij weinig over vogels. Van
de meesten weet ik niet eens hoe ze
precies fluiten. Wat ik weet, heb ik van
mensen gehoord waar ik kwam schilderen. Opvallend hoeveel mensen gek
op vogels zijn. Het zijn ook wonderlijke
wezentjes. Met hun holle botjes en hun
prachtige verentooi. Ze zijn zo vrij, zo
los van alles. Misschien dat ze daarom
zo aanspreken.” Tot haar 33-ste had ze
er zelf nauwelijks oog voor. “Ik schilderde vooral grote taferelen. In het Gouden
Hooft heb ik bijvoorbeeld een enorme
groene vrouw geschilderd die in een
weiland ligt, met koeien die tegen haar
kolossale borsten aangevlijd liggen te
herkauwen.” Maar na de geboorte van
haar oudste dochter, kreeg Petra opeens
oog voor het kleine en voor de natuur.
“Het zullen de hormonen wel geweest
zijn, maar ik zag opeens al die vogeltjes in mijn tuin en was diep onder de
indruk. Het zijn vliegende kunstwerkjes.
Zo prachtig.”
Tijdens een etentje met een vriendin bedacht ze het concept van de
Vogelbon. Voor 45 euro komt Petra
aan huis om een vogel naar wens te
schilderen. “Tot een flinke meeuw doe
ik het voor één vogelbon.” Voor grotere
vogels kost het twee of meer bonnen.
Want Petra schildert op ware grootte.
“Laatst heb ik op een jongenskamer
een neerdalende zeearend gemaakt. Die
hebben een spanwijdte van 200 tot 250
‘Ontdek de vogel
in jezelf’
centimeter. Dat was een flinke klus.”
Het liefste maakt ze gebruik van wat
het huis biedt aan mogelijkheden om
een vogeltje op neer te laten strijken.
“Ik schilder liever geen bomen, maar
laat ze dus op stopcontacten, plinten
en schoorsteenmantels zitten.” In haar
eigen huis wonen een kuifmees en een
roodborst en als straks de dakopbouw
klaar is, denkt ze aan een geelgors of
een strandloper. “Dat vind ik zo’n snoe-
zig vogeltje.” Ze denkt erover om een
workshop ‘Ontdek de vogel in jezelf’
te gaan geven. Zelf is ze absoluut een
grutto. Vanwege de lange benen. De
redactie van Haags Straatnieuws wordt
bevolkt door een pimpelmees en een
gekraagde roodstaart.
Terwijl ze honderduit praat, ontstaat
er onder haar handen op onze redactie
muur een prachtig koolmeesje dat met
zijn kraaloogjes brutaal de wereld in
kijkt. “Hoe heet hij?”, wil ze weten. Het
wordt Swiebertje. Naar de beroemde televisieserie over de gelijknamige zwerver. “Eigenlijk zijn alle vogels zwervers,
met een ingebouwd navigatiesysteem.
Heel ingenieus.” Dankzij de vogelbon
zwerft Petra door heel Den Haag en ook
daarbuiten. “Ik kom bij veel mensen
binnen. En iedereen wordt blij van mijn
komst. Dit werk is echt een cadeautje.
Al schilder ik de vierhonderdste roodborst, ik blijf het leuk vinden.”
Een vogelbon bestellen?
Mail naar [email protected] of bel
06 - 22 18 10 41
22
agenda maart 2013
Haags Straatnieuws
#032013
23
Haags Straatnieuws
#032013
Haags Straatnieuws
enda
selecteerde uit de ag
pe
twee gratis of goedko
uitjes voor u.
do 28 februari
21.00Musicon: Salsa dansavond
o.l.v. Lucio
Met een mix van Salsa, Merengue,
Reggaetón, Zouk en Bachata en
meer, zorgt dj en dansleraar Lucio
Kops voor een Zuid-Amerikaanse
dansavond. Gratis.
www.salsainfo.nl 13.30 VVV Uitburo Den
Haag: Hofjeswandeling ‘t Gilde Een gids van het Gilde Den Haag
voert u langs de bekendste en
mooiste hofjes. Verborgen plekjes,
vanaf de straat moeilijk te zien. € 4,- Reserveren via VVV Den Haag
0900 - 340 35 05 www.gildedenhaag.nl 2
vr 1 maart
16.00 Bakkerswinkel: Live @
De Bakkerswinkel - Crispy
concerts hosted by the Eef van
Breen Group
Kraakverse concertjes die binnen een dag zijn voorbereid:
s’ochtends komen de musici samen
om te repeteren en te experimenteren. Dan als een speer inpakken
en op weg naar de locatie waar
een performance van ca. 45
minuten wordt gegeven. Graag
reserveren via crispyconcerts@
gmail.com. Gratis.
www.crispyconcerts.tumblr.com,
www.eefvanbreengroup.com
za 2 maart
10.00 De Broodfabriek: Neuzelbeurs
Allerlei tweedehands artikelen
tegen zeer aantrekkelijke prijzen. € 4,- www.neuzelbeurs.nl zo 3 maart
14.30 Theater de Tobbe: West
Coast Big Band West Coast Big Band met eigen
solisten. € 10,www.westcoastbigband.nl
15.00 Theater aan het Spui: Het ontstaan van wit | Het
Laagland
Iedere zondag is Anna op bezoek
in het atelier van haar grootvader. Ze mag hem niet storen en
verveelt zich. Ineens vallen alle
kleuren weg. (4+) € 10,- uitpas
€ 8,50 jeugd € 7,50
www.theateraanhetspui.nl ma 4 maart
20.00 Nutshuis: Test Klassieke muziek. Een programma
voor geluid, ruimte en experiment. Gratis.
www.nutshuis.nl
20.00 Korzo theater: Monday
Movement Classes Korzo organiseert een wekelijkse
dansles voor iedereen die geïnteresseerd is in dans en open staat
voor nieuwe ervaringen. € 7,50
www.korzo.nl di 5 maart
09.30 Stadstheater: Hatsjoe |
Theater Smets
‘Hatsjoe!’ is een grappige, fantasierijke voorstelling met spel en
dans waarin Jut en Jukka ontdekken wat kleur is. (2+) € 8,www.theaterdeveste.nl
13.30 Museon: Audiovisuele
presentatie
Lezing met projectie. Sterke
persoonlijkheden van het zwakke
geslacht: Vrouwen op de Russische
troon in de 18e eeuw door
Lika Smirnova (lezing i.h.k.v.
Internationale Vrouwendag en het
Nederland-Ruslandjaar 2013).
€ 5,50
www.museon.nl wo 6 maart
14.30 Het Zeeheldentheater: De kleuren van Mesdag | Briza
Centraal in deze vertelmusical
staat het thema ‘Volg je hart en
gebruik je talenten!’ (5+) € 10,www.briza.nl
19.30 Houtrustkerk: A separation
Aangrijpend Iraans echtscheidingsdrama. Gratis.
www.theatervrijburcht.nl vr 8 maart
19.30 Theater aan het Spui: Als
ik nou... | NT Jong (Stella Den
Haag / Nationale Toneel Een voorstelling over daden en
dromen, over gek en gewoon,
over plezier en pijn en vooral over
jezelf zijn. Een voorstelling van de
nieuwe makers van NT Jong. (8+)
€ 10,- uitpas € 8,50 jeugd € 7,50
www.stella.nl
21.00 Dystopia: Dutch &
European Stoner Rock Concert
Series
€ 10,www.facebook.com/groups/
benjaminastoneRock za 9 maart
18.30 De Uithof: Marathon
driedaagse schaatsen
Marathonschaatsen is een discipline waar het lichaam tot het
uiterste wordt gedreven. Ronde na
Ronde tempo houden. Gratis
www.haagsgoud.nl/
haagseschaatsmaand
21.00 SuperMarkt: Mister &
Mississippi Vijfkoppige Amsterdamse indiefolk band, die de Amsterdamse
Popprijs won in 2011. De band
heeft een heel eigen sound en zet
zichzelf neer op een zelfbewuste
en professionele manier. € 6,www.misterandmississippi.nl
zo 10 maart
11.00 Malieveld: ABN AMRO
CPC Loop Den Haag
Halve marathon voor KNAU leden
en atleten van buitenlandse
bonden. Daarnaast recreatieve
afstandlopen. Op het programma
staan de ABN AMRO Halve
Marathon, de Dunea 10 km Loop
en de West 5 km Loop. www.cpcloopdenhaag.nl
14.00 Centrale Bibliotheek
Den Haag: Celebração! Optreden van de Braziliaanse
meesterdrummer en percussionist
Robertinho Silva, met een band
onder leiding van pianist Edgar
van Asselt. Gratis.
www.bibliotheekdenhaag.nl 16.00 Café van Delden: Woord
op Noord
Podiumprogramma waarin de
woordkunst centraal staat. Gratis.
www.ErgSterk.nl ma 11 maart
19.30 Koninklijk Conservato
rium: Kamermuziekfestival
Koninklijk Conservatorium
Overdag kamermuziek tentamens,
bij de lunch en ‘s avonds concerten
van docenten en studenten, slotconcert met de beste tentamens.
Docenten spelen niet alleen vóór
studenten maar ook mét studenten. Openingsconcert. Gratis.
www.koncon.nl di 12 maart
15.30 Theater Dakota: Naar de
film met Rob Niet in uw eentje naar de film,
maar samen met Rob. Voor aanvang van de film geeft Rob een
inleiding over de film en de filmmaker. Na de film is er gelegenheid tot napraten met een kopje
koffie of thee. € 7,50
www.theaterdakota.nl wo 13 maart
18:30 Koninklijk
Conservatorium: Mozart
Twilight Recitals
Kom luisteren naar de bekende
en onbekende meesterwerken van
Mozart, gespeeld door de topmusici van de toekomst. Val van de
ene muzikale wereld in de andere:
elke afdeling, elke docent en elke
student brengt zijn of haar eigen
mening over Mozart mee. Gratis.
www.koncon.nl do 14 maart
21.00 Bastacafé: MeltingPot,
Diversity Bar & Disco Night
Multiculturele disco-avond met
dance, r&b, reggaeton en top 40
muziek. Spring party. Gratis.
www.cochaaglanden.nl/overbasta.
htm
1
vr 15 maart
15.00 Centrale Bibliotheek
Den Haag: Democratie in Debat
ProDemos, het Montesquieu
Instituut en perscentrum
Nieuwspoort organiseren de
debattenreeks ‘Democratie in
Debat’: waar zitten de problemen,
in welke richting moeten we het
zoeken? Gratis.
www.democratieindebat.com zo 17 maart
10.00 Spuiplein: Stoffenbeurs
Mode & Interieur
De nieuwste collecties modestoffen, interieurstoffen aangevuld
met fournituren, patronen, modevakbladen en accessoires. Gratis.
www.stoffenbeurs.nl 14.30 Diamant Theater: Z,
Lokomotywa przez... Laak
(Met de Locomotief door...) |
teatrZIM
Poolse kinderliteratuur. € 6,www.laaktheater.nl ma 18 maart
09.30 Bibliotheek Escamp: Max Havelaar of de koffieveilingen der Nederlandsche
Handelmaatschappij
Speelfilm. Max Havelaar, de pas
benoemde assistent-resident van
Lebak, probeert aan de corruptie
en de misdaad van de inlandse adel
een eind te maken. Gratis.
www.bibliotheekdenhaag.nl di 19 maart
20.00 Theater aan het Spui: BorderKitchen met Karl Ove
Knausgard
De beroemde Noorse auteur Karl
Ove Knausgård (1968) komt bij
BorderKitchen vertellen over zijn
roman Zoon, uit de cyclus Mijn
strijd. € 7,50
www.borderkitchen.nl do 21 maart
13.00 Filmhuis Den Haag: Movies that Matter Festival
Movies that Matter Festival in
Den Haag is hét internationale film- en debatfestival van
Nederland. Centraal in het programma staan tientallen speelfilms
en documentaires rond mensenrechten, aangevuld met talkshows,
muziekoptredens en exposities.
Variabele prijzen.
www.moviesthatmatterfestival.nl
tip 1 vr 15 maart > Democratie in Debat
Om bij te dragen aan het
maatschappelijke- en politieke debat over de democratie,
organiseren het Montesquieu
Instituut, ProDemos – Huis
voor Democratie en Rechtsstaat en Internationaal
Perscentrum Nieuwspoort
sinds 2011 met regelmaat
debatten in Den Haag naar
aanleiding van een actuele
gebeurtenis of een interessant thema.
Democratie in Debat brengt vanuit een sterke maatschappelijke
betrokkenheid politici, media,
wetenschappers en belangstellende burgers bijeen, om zo
het debat over de democratie
levendig en actueel te houden.
Iedere partij deelt vanuit zijn
eigen invalshoek zijn visie, wat
zorgt voor kleurrijke debatten
met een diversiteit aan opinies
en ideeën. De onderwerpen die
worden behandeld zijn actueel,
veelbesproken en waar nodig
controversieel. Het deelnemen
aan een van de debatten uit de
reeks is geheel gratis.
De actualiteitendebatten vinden
elke eerste woensdag van de
maand plaats in Internationaal
Perscentrum Nieuwspoort.
Onder leiding van journalist en
presentator Max van Weezel
gaan verschillende mensen met
verschillende achtergronden en
idealen met elkaar in debat. Het
panel bestaat meestal uit drie
tot vier sprekers. Ook het publiek
krijgt de gelegenheid vragen te
stellen en zich in de discussie te
mengen.
De themadebatten vinden elke
tweede vrijdag van de maand
plaats in de Centrale Bibliotheek.
Aan deze debatten, geleid door
Kars Veling en Roos Wouters,
Adressen
Bodega de Posthoorn Lange
Voorhout 39a > Café De la Rue Hoek
Danckertsstr./Valeriusstr. > Café 't
Hoekpandje Oude Molstraat 13B >
C.B.S. Gebouw Ridder Snouckaertlaan
7, Voorburg > Centrale Bibliotheek
Spui 68 > Christus Triumfatorkerk
Juliana van Stolberglaan 154 > De
Duinslag Stadhoudersplantsoen 26 >
Dansplek Hogezand 42 > Diligentia
Lange Voorhout 5 > Dr.Anton
Philipszaal Spuiplein 152 > Draf- en
Renbaan Duindigt Waalsdorperlaan >
Duitse Kerk Bleijenburg 3b > Engelse
Kerk Ary van der Spuyweg 1
> Evenementenhal Rijswijk
Volmerlaan 12 > ‘t Goude Hooft
Dagelijkse Groenmarkt 13 > Gunst,
wat ‘n Kunst Raamweg 45 > Haagse
Kunstkring Denneweg 64 > Haags
Pop Centrum Burg. Hovylaan 12 >
Haags Uitburo Ticketshop Hofweg
1 > Havana Buitenhof 19 > Holland
Casino Scheveningen Kurhausweg
1 > Het Indisch Huis Javastraat 2-b
> Kloosterkerk Lange Voorhout 2 >
Koorenhuis Prinsegracht 27 > Korzo
Prinsestraat 42 > Lokaal Vredebreuk
Papestraat 38 > Lutherse Kerk
Lutherse Burgwal 7 > Muziekcafé De
Paap Papestraat 32 > Muziekcafé
de Pater Achterom 8 > Nationaal
Toneel Gebouw achter Koninklijke
Schouwburg > Nieuwe Kerk Spui 175
> Paard van Troje Prinsegracht 12 >
Radio Discus Live Joan Blasiusstraat
100 > Rootz Grote Marktstraat 10
> Stadswandelingen ‘t Gilde 070
3561281 (Aanmelden min.1 dag tevoren) > ‘t Syndicaat Nieuwe Molstraat
10 > Theater Camuz Damlaan 44,
Leidschendam > Theater Dakota
Zuidlarenstraat 57 tel 070 36 00
252 > Theater de Veste Vesteplein
1 Delft > Theater Zwembad De
Regentes Weimarstraat 63 > Zcala
Hobbemastraat 120
nemen vaak drie sprekers deel.
Ook tijdens deze debatten is er
volop interactie met de zaal.
Op vrijdag 15 maart vindt er
een debat plaats met het thema
‘Burgerinitiatief: meer mogen of
moeten?’
Voor meer informatie:
www.democratieindebat.com
tip 2 elke dinsdag en donderdag > Jugendstilwandeling / Hofjeswandeling
kregen een nieuwe gevel in
de stijl van Jugendstil, Art
Nouveau of Wiener Secession.
Kennismaken met deze vernieuwende architectuur van
rond 1900 kan in Den Haag erg
goed.
Om je eigen stad beter te leren kennen, zijn er de stadswandelingen en rondleidingen
van Gilde Den Haag. Al vanaf
1987 brengt de organisatie,
bestaande uit Haagse vrijwilligers, de Hofstad en haar
inwoners dichter bij elkaar.
Gilde Den Haag laat de verschillende gezichten van de
Residentie zien in een gevarieerd
aanbod aan stadswandelingen.
Van de Schilderswijk tot de
Archipelbuurt: met de rondleiders
van Gilde beleef je elk stukje van
Den Haag. Samen met het VVV
Uitbureau houdt Gilde Den Haag
wekelijks de Hofjeswandeling en
de nieuwe Jugendstilwandeling.
Elke dinsdag om half 2
’s middags gaat de nieuwe
Jugendstilwandeling vanaf het
VVV Uitbureau aan het Spui
van start. Tijdens de twee uur
durende wandeling laat een
rondleider van Gilde Den Haag je
de hoogtepuntjes van de Haagse
Jugendstil zien. Het mondaine
Den Haag van het ‘fin de siècle’,
eind 19e eeuw, ging mee met de
mode. Veel oude huizen maakten
plaats voor nieuwe panden of
Op de donderdagmiddag is er
de Hofjeswandeling, ook deze
begint om half 2 op het Spui.
Een gids van Gilde Den Haag
laat je de geheime pareltjes van
de binnenstad zien: de Haagse
hofjes. Hoewel het nu bijna
vergeten oases van rust zijn in
de drukke binnenstad, woonde
een kwart van de Haagse
bevolking 150 jaar geleden nog
in een hofje. Met meer dan 100
verstopte hofjes is Den Haag
met recht een ‘’hofstad’’. De bekendste en mooiste hofjes komen
gedurende de wandeling voorbij.
Vroeger leefden arme en oude
mensen gratis in de hofjes omdat
deze als een vorm van bejaardenzorg en sociale woningbouw
dienden. Tegenwoordig genieten
de bewoners van de rust die hier,
naast het drukke stadsleven, te
vinden is
Beide stadswandelingen kosten
4 euro. Reserveren is verplicht
en kan telefonisch of aan de
balie van het VVV Uitbureau aan
het Spui.
Voor meer informatie:
www.gildedenhaag.nl
foto’s Mariet Hubatý
13.30 VVV Uitburo Den Haag: Jugenstilwandeling ‘t Gilde
Een gids van het Gilde Den Haag
voert u langs de bekendste en
mooiste jugendstil panden in
de Haagse binnenstad. € 4,Reserveren via VVV Den Haag
0900 - 340 35 05 www.gildedenhaag.nl Prijzen zijn exclusief kortingskaarten
zoals CJP, Ooievaarspas en 65-pluskaart.
Den Haag Marketing, voor de volledige
agenda en het toeristische en recreatieve
aanbod kijk op www.denhaag.com en
www.haagsuitburo.nl.
Tips voor de agenda kunt u mailen naar
Arja Kalhorn email: [email protected]