Transcript MINORUM

VOX
MINORUM
INFORMATIEBLAD VAN DE VLAAMSE MINDERBROEDERS KAPUCIJNEN
TWEEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT
Jaargang 67
Nr. 3
Juli-september
2014
Inhoud
INHOUD ......................................................................................................................................................... 64
VOORWOORD ................................................................................................................................................ 65
UIT HET PROVINCIALAAT ................................................................................................................................ 66
ONTSLAG VAN BR. JAN GEERTS ................................................................................................................................. 66
UIT DE BESTUURSVERGADERING VAN 11 JULI .............................................................................................................. 67
REIS NAAR PAKISTAN .............................................................................................................................................. 68
UIT DE BESTUURSVERGADERING................................................................................................................................ 70
HET NIEUWE BESTUUR VAN DE CUSTODIE VAN PAKISTAN ............................................................................................... 71
BENOEMINGEN ..................................................................................................................................................... 71
UIT DE BESTUURSVERGADERING VAN 22 SEPTEMBER 2014. .......................................................................................... 73
UIT DE PROVINCIE .......................................................................................................................................... 75
PATERSKERK - IZEGEM ................................................................................................................................... 75
RETRAITE TE HERENTALS ......................................................................................................................................... 76
GOUDEN PRIESTERJUBILEUM IN HERENTALS ................................................................................................................ 76
BROEDER LUC VANSINA: ......................................................................................................................................... 77
PATER PIO DAG, 21.08.2014 TE MEERSEL-DREEF – HOOGSTRATEN, WAS WEER EEN SUPERDAG. ....................................... 77
ZONDAG
7S E P T E M B E R ; 2014IZEGEM: A F S C H E I D S D A N K M I S ......................................................................................................................................... 79
BISDOM ANTWERPEN: ............................................................................................................................................ 81
UIT VERVLOGEN TIJDEN ................................................................................................................................. 82
WIJ GEDENKEN ............................................................................................................................................... 98
ONZE FAMILIELEDEN............................................................................................................................................... 98
Gerard Scherpereel .................................................................................................................................................... 98
Anna Van Den Bogerd ................................................................................................................................................ 98
ONZE MEDEBROEDERS ............................................................................................................................................ 99
PATER NORBERT MAERTENS ........................................................................................................................ 99
64
Voorwoord
Beste lezer,
Ofschoon wij uit een vakantieperiode komen is de Vox wederom een lijvig nummer geworden. In de
eerste plaats was er heel wat nieuws vanuit het provincialaat. Daarnaast is er ook nieuws uit de
provincie binnen gekomen. Onze dank aan degenen die ons dat nieuws bezorgd hebben. Ook hebben
wij in dit nummer een artikel over ons verleden ontvangen vanuit de KULeuven. Het kan een
aangename verpozing zijn.
Wij zouden nog eens willen vragen om van een overleden familielid een gedachtenisprentje naar het
secretariaat te sturen. Wij vinden het belangrijk dat wij een foto van de overledene kunnen plaatsen.
Zo krijgt de naam ook een gelaat.
Wij wensen jullie veel leesgenot.
65
Uit het provincialaat
Ontslag van br. Jan Geerts
Provincialaat der Minderbroeders Kapucijnen,
Antwerpen, 15 juli 2014
Ossenmarkt 14,
2000 Antwerpen.
Dierbare Medebroeders,
In een brief van 1 juli heeft onze medebroeder Jan Geerts gevraagd ontslagen te worden van
nog langer lid te blijven van het provinciebestuur. Bij het nemen van dit besluit gaf Jan de
volgende redenen. Hij kan zich niet akkoord verklaren met het beleid, door broeder
provinciaal gevoerd. Dit beleid knaagt aan zijn gezondheid, zodat hij moreel verplicht is zich
als raadslid terug te trekken.
Op de Raad van Bestuur, op vrijdag 11 juli, hebben wij zijn brief aan de raadsleden
voorgelegd. Wij hebben alle begrip voor het besluit van broeder Jan. Wij danken hem voor
zijn inzet en wensen hem verder het allerbeste toe.
Vrede en alle goeds,
Broeder Gust, OFM.Cap
Minister Provinciaal.
66
Uit de Bestuursvergadering van 11 juli.
Antwerpen, 22 juli 2014.
Beste Medebroeders,
Het is niet de bedoeling een gans verslag te maken van onze bestuursvergadering. Wij menen dat er
vaak een geheime sluier ligt over die samenkomsten. Daarom willen wij in de toekomst in het kort
mededelen wat er gebeurt op een dergelijke vergadering. De dingen die ons in vertrouwen zijn
gezegd worden zeker niet aan de grote klok gehangen. Lees deze mededeling als een band tussen
jullie en het bestuur van de provincie.
Zoals iedere vergadering begonnen wij met een korte bezinning. Deze keer kwam het uit het
“Tochtenboek – Assisi 2014”. Het is een boekje, uitgegeven door “Tau, Franciscaanse Spiritualiteit
vandaag”. Hierin vind je teksten voor de Assisi - tochten, die doorgingen van 5 juli tot 19 juli 2014.
Voor elke dag staan er liederen en gebeden in, alsook bezinningsteksten voor het morgen- en het
avondgebed, met daarnaast teksten voor onderweg. Wij kozen een tekst die tijdens de tocht op 11
juli zou gelezen worden. Het was een verhaal van Mong en Ling, geschreven door Hendrick Vannek.
Na de bezinning overliepen wij de verslagen van de vorige bestuursvergadering en van de laatste
Economische Raad. Wij evalueerden de Regionale dagen, de laatste Franciscaanse Vormingsraad en
de Gardianenvergadering.
Ook de volgende huizen kwamen ter sprake: Antwerpen, met zijn uitbreiding van de kerk en de
Internationale Fraterniteit, Meersel – Dreef met zijn verbouwingen en Izegem, aangaande de sloop
en de verkoop van de kerk.
Naar aanleiding van het ontslag van broeder Hugo Gerard en broeder Jan Geerts uit de raad van
bestuur hebben wij ons de vraag gesteld wat er mis loopt in onze provincie en in het beleid. Wij
probeerden te peilen naar de diepere gronden van dit ontslag. Voor hun ontslag hebben wij alle
begrip getoond. Wij hebben tevens onze waardering uitgesproken voor het mooie en vele werk dat
zij verricht hebben en nog verrichten in onze provincie.
Ter voorbereiding van het aanstaande kapittel in Pakistan hebben wij in de namiddag de broeders
Pol Evens en Frans Labeeuw uitgenodigd en gehoord. Met hun vraag en hun mededelingen zullen wij
trachten dit kapittel te Pakistan in goede banen te leiden.
67
Ten slotte spraken wij even over de broeders Stan en Kamiel Teuns, die pas weer waren thuis
gekomen na een revalidatieperiode in Ter Duinen. Wij hebben onze bezorgdheid uitgesproken
aangaande de gezondheid van broeder Norbert Maertens. Als laatste spraken wij over onze
medebroeder Jan De Vleeshouwer. Jan is vijftig jaar in het klooster en dat zal dus gevierd moeten
worden.
In naam van alle Raadsleden…Vrede en alle goeds,
Broeder Gust,
Minister Provinciaal
Reis naar Pakistan
Provincialaat
der Minderbroeders Kapucijnen
Ossenmarkt 14
2000 Antwerpen.
SP/2014/KG/20
Antwerpen, 20 augustus 2014.
Dierbare medebroeders,
Ter gelegenheid van het kapittel in de custodie van Pakistan zullen Frans Labeeuw en ikzelf
afwezig zijn van 27 augustus tot 5 september. Wij zullen trachten het kapittel in goede banen
te leiden. Ik ben er mij van bewust dat dit geen gemakkelijk opdracht zal worden. Daarom
durf ik met aandrang vragen: doe een goed gebed voor onze custodie. Moge zij een goed en
68
vruchtbaar kapittel hebben; een kapittel met broederlijke gesprekken; met goede plannen
voor de toekomst en met de keuze van een goed nieuw bestuur. Moge de Heer onze
medebroeders van Pakistan zegenen. Moge de Heilige Geest hen inspireren gedurende deze
belangrijke dagen.
Bij ontstentenis van een vicaris provinciaal zal, gedurende mijn afwezigheid, het eerste
bestuurslid, namelijk Kenny Brack, de medebroeder zijn die bij dringende gevallen het eerst
wordt aangesproken. Bij deze wil ik Kenny danken voor de zorg en de aandacht die hij zal
besteden aan alle medebroeders.
Zoals jullie reeds weten, zal op 1 september de kerk van Izegem dicht gaan. Op 7 september
zullen wij echter nog een dankviering houden in deze kerk. Wij willen van deze viering iets
moois maken, omdat veel van onze medebroeders in Izegem geleefd en gewerkt hebben.
Veel medebroeders kregen er een stuk van hun vorming. Al deze medebroeders verdienen
een mooi feest. Toch willen wij dit in ’t bijzonder doen voor de mensen van Izegem. Het zijn
deze mensen die meer dan honderd jaar de kapucijnen diep in hun hart hebben gedragen. Bij
deze wil ik alle kapucijnen van onze provincie uitnodigen deze dankviering met hun
aanwezigheid op te luisteren. Om 10 uur is er een eucharistieviering en aansluitend zal er een
receptie worden aangeboden. Bij voorbaat dank voor uw talrijke aanwezigheid.
Tot slot wil ik jullie van harte groeten. Moge de Heer ons nabij zijn met zijn genade en
goedheid. Dat wij als broeders mogen samen leven in vrede en liefde…
Vrede en alle goeds !!!
Broeder Gust Koyen, OFM.Cap.
Minister provinciaal.
69
Uit de bestuursvergadering.
Herentals, 12 augustus 2014.
Zoals gewoonlijk startten wij met een bezinning. Deze keer kozen wij een gedicht over Clara uit het
boekje “Dichter bij Clara”. Wij hadden immers pas haar feest gevierd. Als opwarmer overliepen wij
dan het verslag van de vorige vergadering. Dit verslag werd goedgekeurd.
Als eerste onderwerp spraken wij over het huis te Antwerpen. Het gesprek ging aangaande de
werken in de kerk, die stilaan beëindigd worden. Wij hadden vervolgens een lange discussie over de
e-mail die alle medebroeders van broeder Guido Debree mochten ontvangen. Bepaalde punten
hebben ons aan het denken gezet. Over de Internationale Gemeenschap te Antwerpen moeten wij
duidelijker communiceren. Bij deze delen wij mee dat alles, wat met deze gemeenschap te maken
heeft, tot hiertoe nog maar een startpunt is. Een verdere ontwikkeling vindt nu pas zijn gang. Later
zullen wij communiceren over de verdere uitbouw. In een coördinatieteam (Kenny, Luc, Adri en Gust)
wordt regelmatig overlegd hoe wij de gekende valkuilen bij een dergelijk project best vermijden en
hoe dit oorspronkelijk opzet kan ingepast worden in de gewone gang van leven en wonen te
Antwerpen. Wij vonden het wel ongepast dat Guido beweert dat Rome geen voeling heeft met onze
provincie en dat Bisschop Bonny zijn boekje te buiten is gegaan. Wij menen dat het
tegenovergestelde dichter bij de waarheid ligt. Toch kunnen wij de beweringen van Guido een plaats
geven… Zij lijken ons een noodkreet, hier en daar wellicht geboren uit onwetendheid.
Ook Meersel – Dreef was één van de vergaderingpunten. Wat met de verdere planning van Meersel
– Dreef ? Nu de renovatie op zijn einde loopt, wat doen wij met dit nieuwe gebouw ? Hoe vullen wij
de verdere toekomst van Meersel – Dreef in: als woonst voor een fraterniteit, als memoriaal, als
gastvrij centrum ? Met een werkgroep willen wij daarover graag van gedachten wisselen.
Als derde punt hadden wij het over Izegem. Wij maakten een paar concrete afspraken over de
sluiting, de bijhorende receptie, wat met de inboedel van de kerk en het huis, hoe plannen wij de
verhuis van de medebroeders ? Wat het opruimen betreft, dat zal broeder Luc Vansina zich
aantrekken. Aangaande bepaalde punten zullen wij nog een brief rondsturen.
In de variapunten spraken wij over de keuze van een nieuw raadslid, over de internationale
broederschap en de mogelijke medewerking hieraan vanuit India, Sint Francis – Kerala. Wij hadden
het ook nog kort over het kapittel in Pakistan, over ons kapittel volgend jaar in februari en over een
gepland gesprek met de verschillende communiteiten. Uiteindelijk ging het ook over onze PNVB
vergadering met Nederland (op 6 november 2014) en over een plan aangaande de
roepingenpastoraal.
Onze volgende vergadering wordt gepland op 22 september.
Mijn hartelijke groeten… Vrede en alle goeds !!!
70
Het nieuwe bestuur van de custodie van Pakistan
Custos:
Br. Nadeem Franciscus
1e raadslid:
Br. Morris Jalal
2e raadslid:
Br. Francis Sabir
3e raadslid:
Br. John Josreph
4e raadslid: Br. Khalid Rehmat
Wij wensen het nieuwe bestuur onze gelukwensen aan te bieden en bidden de Heer dat zij zich
inzetten voor het welzijn van de custodie.
Benoemingen
Provincialaat
Minderbroeders Kapucijnen
Ossenmarkt 14
2000 Antwerpen
Antwerpen, 10 september 2014.
SP/2014/KG/21
Beste Medebroeders,
Na het sluiten van de kerk te Izegem was het geraadzaam om de medebroeders Piet Debusschere en
Arnond Desplentere zo vlug mogelijk een nieuwe benoeming te geven. Met deze kunnen wij u
71
mededelen dat Piet Debusschere ten laatste tegen 1 oktober zal verhuizen naar ons klooster te
Herentals. Arnold Desplentere zal ten laatste tegen 15 oktober verhuizen naar Meersel-Dreef. Naar
best vermogen zullen zij zich ten dienste stellen van de plaatselijke broederschap. Wij wensen beide
medebroeders het allerbeste toe in hun nieuwe omgeving.
Onze medebroeder Germain Depraetere is op 1 september met pensioen gegaan. Op eigen vraag zal
hij eind deze maand, of begin oktober, verhuizen naar een Woon- en Zorgcentrum in Heestert. Hij zal
zijn intrek nemen bij de Zusters O.L.V. van VII Weeën, van Ruislede, Gauwelstraat nr. 26 te Heestert –
8581 Zwevegem. De datum van zijn verhuis hangt af van het beëindigen van een verbouwing in het
Wooncentrum. Moge Germain, na een zeer verdienstelijk leven, een deugddoende en gelukkige
oude dag beleven.
De broeders Marcel Vandecappelle en Germain Depraetere waren uitwonend van onze
gemeenschap te Izegem. Daar deze broederschap opgeheven is, zullen zij voortaan uitwonende
medebroeders zijn van ons klooster te Brugge Boeveriestraat nr. 18. Wij hopen dat Marcel en
Germain geregeld zullen mogen thuis komen in hun nieuwe thuishaven.
Beste Medebroeders,
Tenslotte wil ik jullie allen danken voor uw aanwezigheid bij de begrafenis van onze medebroeder
Norbert Maertens. Het werd een mooie en waardige dienst. Ook dank voor uw aanwezigheid bij de
Sluitingsviering van de Kerk te Izegem. Het heeft de mensen van Izegem veel deugd gedaan te zien
dat wij met hen erg begaan blijven en dat de hechte draden niet worden doorgeknipt. Van harte
dank voor deze mooie en waardevolle viering, met een gewaardeerde receptie en een fijne maaltijd
met de broeders samen. Iedereen bedankt voor zijn bijdrage.
In Sint Frans wens ik jullie allen het beste toe. Moge de Heer ons zegenen…
Vrede en alle goeds !!!
Broeder Gust Koyen, OFM.Cap.
Provinciale Minister.
72
Provincialaat
Minderbroeders Kapucijnen
Ossenmarkt 14
2000 Antwerpen
Uit de Bestuursvergadering van 22 september 2014.
Alle leden, met inbegrip van broeder secretaris, waren aanwezig. In een korte bezinning
hebben wij de Heer gedankt voor wat Hugo Gerard en Jan Geerts in ons bestuur en in onze
orde betekend hebben en nog betekenen. Wij wensen hen verder een goede vaart. Wij hebben
de Heer tevens bedankt voor de twee nieuwe raadsleden, Luc Vansina en Marcin Derdziuk.
Dat zij met Gods’ genade een goede steun mogen zijn in het beleid voor onze Vlaamse
Provincie.
De verslagen van onze vorige vergadering en het verslag van de Economische Raad werden
doorgenomen en – mits een korte wijziging – goedgekeurd.
Daarna volgde een evaluatie van wat voorbij is. Het blijft een vraag of de gesprekken, die hebben
plaatsgehad te Brugge en te Herentals onder leiding van broeder Gust, goed overgekomen zijn. Deze
gesprekken handelden over de toekomstplannen en de internationale broederschap binnen onze
provincie.
Vervolgens spraken wij over het kapittel in de Custodie van Pakistan. In het algemeen kunnen wij
zeggen dat het een goed kapittel was. Alles is in pijs en vrede verlopen (wat reeds een pluspunt is).
Of de verkiezing een open “verkiezing” was, is niet zo zeker. Alles leek reeds voordien in kannen en
kruiken te zijn. (Was dat vroeger bij ons ook niet het geval ?)
De uitvaardienst voor broeder Norbert werd als”zeer goed en waardig” bevonden, met dank voor
hen die er hun schouders hebben ondergezet. Ook de sluitingsviering werd als goed gequoteerd.
Vooral de viering van Robert Jacques, de uitgebreide receptie en de maaltijd voor alle medebroeders
gooide hoge ogen.
De vredesdag te Brugge op zondag 21 september was uitstekend. Met dank voor de organisatie en
voor de goede steun en ontvangst door de broederschap van Brugge. Mindere punten waren: de te
lange inleiding en het Antwerps accent van de verteller. Voor de inleiding was tien minuten voorzien
en in feite nam zij 23 minuten in beslag. Wat Geert Fierens te berde bracht met zijn “Franciscus
Spreekt” bracht de hele kerk in beroering.
Wat wij verder op ons bord kregen. Wij kozen, bij geheime stemming, een nieuwe vicaris provinciaal.
Met drie ja - stemmen op de vijf werd Kenny Brack verkozen. Met dank aan Kenny die deze taak op
zich wil nemen.
73
Wij handelden over de verhuis uit Izegem en over de verhuis in Meersel – Dreef naar de vernieuwde
gebouwen. Deze laatste zal gebeuren in samenspraak met de broederschap van ter plaatse. Wij
plannen de gebouwen in te zegenen, gevolgd door een receptie.
Een volgend punt was de Internationale Broederschap. De stand van zaken aangaande Jude
Thaddeus, Thomasz Okon en Samuel Peeter Kardoz. Jude, uit Kerala India, zal begin 2015 beginnen
aan zijn cursus Nederlands en een inburgeringcursus. Thomasz Okon, de derde medebroeder uit
Polen, start begin oktober met een taal- en inburgeringcursus in Hasselt. Samuel is een Indische
kapucijn die in Leuven theologie gaat studeren. Hij verblijft te Leuven bij de Dominicanen, maar heeft
zijn thuisbasis in de broederschap van Antwerpen. Wij hebben een bezoek aan India gepland en dit in
verband met de verdere uitbouw van de Internationale Fraterniteit.
Wij plannen een werkgroep samen te stellen voor de uitbouw van het Memoriaal te Meersel Dreef.
Een ander punt was de communicatie. Die kan correcter en wij zullen trachten in de toekomst dit
beter te laten verlopen. Kenny en Jan De Vleeshouwer hebben ons de hele toestand van You-Fra en
de FLO in België uit de doeken gedaan: de misverstanden en de slechte communicatie die hier rond
bestaan. Vele berichten zijn blijven hangen in de administratieve molen, zodat men Internationaal
geen weet heeft van deze twee vormen van Franciscaanse orde in ons land.
Tenslotte hebben wij gesproken over het vertalen van de Nieuwe Constituties. Twee weken geleden
hebben wij de oorspronkelijke tekst in het Italiaans ontvangen. In november houden wij een PNVB
vergadering te Meersel – Dreef. De punten die wij ter sprake kunnen brengen voor onze Nederlandse
confraters werden verzameld.
Als medebroeders dachten wij in ’t bijzonder aan Broeder Pierre Debusschere. Nu zeker verdient hij
alle aandacht na zijn accident. Ook Arnold Desplentere werd vernoemd en dit in verband met zijn
verhuis naar Meersel – Dreef. Wij deelden mee dat Marcel Vandecappelle gevierd zal worden: hij is
25 jaar aalmoezenier in het WZC Sint Vincentius te Meulebeke. Marcin liet ten slotte weten dat hij op
vraag van de universiteit van Lublin wil werken aan een doctoraatsthesis. Deze zal verder gebouwd
worden op de thesis die hij schreef op het einde van zijn priesteropleiding.
Tot zover in het kort een verslag van onze vergadering op 22 september. Ik wil sluiten met onze
raadsleden en broeder secretaris te danken voor hun bijdragen.
Broeder Gust,
Min. Prov.
74
Uit de provincie
PATERSKERK - IZEGEM
Gregoriaanse Mis in de kerk van de paters Kapucijnen
als afsluiting van ’n jarenlange aanwezigheid,
te Izegem – zondag 31 augustus 2014 om 10 u
met medewerking van het
GREGORIAANS DAVIDSFONDSKOOR uit Pittem
o.l.v. Geert Vincent
v.u. [email protected]
Brs. Jan De Vleeshouwer en Luc Vansina woonden deze viering namens het provinciaal
bestuur bij.
75
Retraite te Herentals
Beste medebroeders,
Dit jaar zal onze retraite doorgaan van maandagmorgen 13 oktober tot vrijdagmiddag 17
oktober 2014.
De begeleiding gebeurt door E.H. Eric Thielemans, deken van Berlaar.
Hij zal als basis het nieuwe boek van André Jansen nemen: Franciscus van Assisi, Mysticus
van nabijheid.
Gouden priesterjubileum in Herentals
Op 14 juli 2014 vierden de medebroeders die in 1964 priester gewijd werden hun gouden
jubileum. Alleen onze medebroeder Stan Teuns kon er niet bij zijn wegens ziekte.
Het werd een eenvoudige, broederlijke en mooie dag. Alleen de gemeenschap van
Herentals, de (schoon)broers en (schoon)zusters van de jubilarissen (Jan Geerts, Leopold
Evens en Jan Wouters) waren aanwezig, alsook ons personeel dat voor het middagmaal
zorgden, opdienden en voor de vaat zorgden.
Om 11 u. begonnen we met een stemmige eucharistieviering, voorgegaan door de
jubilarissen en intens meegevierd door de aanwezigen. Br. Adri Geerts zorgde voor een
mooie homilie, waarin hij de feestelingen plaatste in hun franciscaanse broederschap van
waaruit zij naar de medemensen gingen en nog gaan.
Na de eucharistieviering volgde een aperitiefje natuurlijk.
En dan schoven we aan tafel voor een eenvoudig maar heerlijk feestmaal, aangeboden door
onze eigen kok Lucette en echtgenoot en gebracht door de andere personeelsleden.
Ondertussen werd de jubilarissen de lof toegezwaaid door onze vicaris Paul Paternoster en
onze provinciaal Gust Koyen. Toon Van De Velde deed dit met een eigen humoristisch tekst,
gezongen op de wijze van ‘Te Lourdes’.
De medebroeders bleven niet onbetuigd en zongen ook nog een potpourri van liederen van
vijftig jaar geleden, enthousiast meegezongen door de broers en zussen van de jubilarissen.
76
Het werd even moeilijk om rond vier uur het heel gezellig en deugddoend samenzijn een halt
toe te roepen.
Uit de vele reacties daarna hoorden we dat het een zeer geslaagde dag was, niet alleen voor
de jubilarissen en hun medebroeders, maar ook voor de naaste familie en het personeel.
Met dank aan allen die dit mede waar gemaakt hebben.
(ingezonden).
Broeder Luc Vansina:
Wij vernamen dat Br. Luc Vansina slaagde met onderscheiding in het tweede jaar
intercultureel management. Hij moet zijn bachelor proef nog af leggen om zijn
diploma te behalen.
Graag willen wij hem feliciteren met zijn geslaagde studie.
Pater Pio Dag, 21.08.2014 te Meersel-Dreef – Hoogstraten, was weer
een Superdag.
Reeds vroeg in de ochtend ging de werkploeg van start. Meer dan 500 broodmaaltijden
moeten klaar staan tegen de middag. Het weer was ons gunstig. De weersvoorspellingen
waren goed. Donderdag 21 augustus zou de beste dag van de week worden.
De voorbode van de Piovrienden arriveerde rond 9 uur en van dan af was er geen houden
meer aan. Vanuit Ieper kwamen er drie autobussen aan. Bus één pikte in Deerlijk nog 9
bedevaarders op. In Moorslede stapten nog 24 bedevaarders op. Bus drie deed een
ommetje langs Izegem waar 13 bedevaarders vanuit Brugge en Izegem de groep
vervoegden. In totaal waren ze vanuit Ieper en deze drie opstapplaatsen met 121
77
bedevaarders. Je ziet ook in West-Vlaanderen staat de Pater Piodag op de kaart. De
Verhoeven-autobus, bracht mensen vanuit heel de Kempen naar de Dreef. Het werd een
ware over-rompeling. Met spanning keken we uit naar Mgr. Luc Van Looy, bisschop van
Gent. Rond 10 uur, mochten we hem verwelkomen. Intussen waren een tiental priesters van
overal gekomen in de kerk en sacristie, zelfs een priester uit Kenia vroeg om mee te
concelebreren. In processie met het kruis voorop gingen we samen naar de grot. Het was
even verwonderd rondkijken. Alle banken waren bezet. Achteraan stonden enkele mensen
reikhalzend te kijken om nog een plaatsje te vinden, maar te vergeefs. We schatten het
aantal vurige bedevaarders op 800.
Mgr. Luc van Looy, bisschop van Gent, ging in concelebratie met tien priesters voor in de
eucharistieviering. Deze viering in openlucht aan de Mariagrot in het Mariapark werd
ervaren als een zegen. We vierden onder het thema: “Vrede en gerechtigheid”. De homilie
van de bisschop was direct en gedragen vanuit een diepe verbondenheid met Jezus in de
gezindheid van pater Pio. Het werd stil wanneer we met zijn allen een mooie cirkel vormden
rond het altaar. De ganse menigte zong enthousiast de liederen mee die begeleid werden
door Luk Dockx.
Na de eucharistieviering was het etenstijd. Meer dan 500 mensen hadden ingeschreven
voor de broodmaaltijd. Hen allemaal een plaats geven was niet gemakkelijk maar het lukte
toch. Er ware ook veel menen die niet ingeschreven waren voor de broodmaaltijd en ook
een plaatsje moesten hebben.. De uitgebreide broodmaaltijd en de appelflap werden op
prijs gesteld
Na de broodmaaltijd was er gelegenheid tot: wandeling in het Mariapark, bezoak aan de ten
toonstelling P. Pio met gelegenheid tot aanschaffen van aandenkens en boeken, het bekijken
van een levensfilm van Pater Pio, uitstelling van het Allerheiligste en biechtgelegenheid. En
wat zagen we? De tentoonstellingsruimte met winkeltje, werd overrompeld. In de “De
ouwe schuur” waar de video werd gedraaid over het leven van Pater Pio, was barstend vol.
In de namiddag volgden velen de geleide rozenkrans en kruisweg. In de kerk was het
Allerheiligste uitgesteld en werd er veel biecht gehoord en in stilte gebeden. Om 15 uur
waren weer zeer veel mensen aanwezig bij de grot voor de slotviering en de bloemenhulde
bij het beeld van pater Pio.
Terwijl we bij het beeld van P.Pio stonden en de mensen een voor een de handen van P.Pio
even vasthielden, merkten we hoe vele mensen soms een beetje ontroerd naar hem op
keken. Iedereen had P.Pio iets te vragen of te zeggen. Tientallen mensen dankten ons voor
de mooie onvergetelijke dag. We hebben de indruk dat het aantal Pio-vrienden, elk jaar
stilletjes aangroeit. Van heinde en verre komen ze naar Meersel-Dreef om hun grote vriend,
P.Pio te groeten. Ieder komt met zijn eigen intentie, ieder heeft zijn vragen maar ook ieder
komt met zijn dank. Wij zijn Pater Pio ontzettend dankbaar voor deze mooie dag. Pater Pio
zegen ons!
78
Om af te sluiten, broeder Luk ontving ’s avonds het volgende mailtje: “Hallo Pater Luk, eens
te meer willen wij u danken voor de prachtige Pater Pio Dag die we weer mochten beleven.
Alles was prima! Als we dan uiteindelijk afscheid moesten nemen, doet het toch iedere maal
een beetje pijn.
Ik voel daar in Meersel-Dreef zo’n zalig gevoel van rust. Zo een beetje hemel, denk ik.”
Meer commentaar is hierbij niet nodig, maar het is zeker een gevoel dat zeer velen van de
van de aanwezigen zullen onderschrijven.
Broeders Luk en Boni.
Een fotoreportage vind je ook op de website: www.kapucijnen-vlaanderen.be
ZONDAG 7 S E P T E M B E R ; 2 0 1 4 IZEGEM: A F S C H E I D S
D A N K M I S
-
Op zondag 7 september werd er voor de laatste maal eucharistie gevierd in onze kerk te
Izegem. Broeder provinciaal ging voor in de zondagsviering, samen met Piet Debusschere en
Arnold Desplenter. De rode draad in de viering was de dankbaarheid! Broeder provinciaal
riep de mooie dingen, die wij als kapucijnen in Izegem hebben mogen realiseren op. Die
herinneringen zijn een uitnodiging tot dankbaarheid. Maar de dankbaarheid geldt ook de
bewoners van Izegem, die zo sterk met onze gemeenschap verbonden leefden en die het ons
mogelijk maakten mooie dingen te verwezenlijken. Aan het einde van de viering hield br. Piet
Debusschere de volgende toespraak;
Dierbare Vrienden,
Vooraf een héél kort woordje geschiedenis.
1870 : de Archiefbronnen melden het volgende : "Het Bisdom richtte een verzoek aan de
Orde der Kapucijnen om een klooster en bidplaats op te richten te Izegem. BIJ GEBREK AAN
PATERS KONDEN DEZEN OP DIT VERZOEK NIET INGAAN".
In 1900 lukt het dan toch.
79
Vandaag 2014 : de Orde der Kapucijnen ziet zich genoodzaakt haar stichting te Izegem op
te geven: BIJ GEBREK AAN PATERS.
DE GESCHIEDENIS HERHAALT ZICH BLIJKBAAR !
In die 114 jaar aanwezigheid zijn Paters en Izegemnaars vergroeid. De activiteit van de
Paters, samen met de bevolking, heeft een grote rol gespeeld in het geestelijk en sociaal
leven van de wijk, de stad en de omgeving.
Die rol is voor een zeer groot deel te danken aan de sympathie ën de samenwerking met
honderden vrijwilligers.
Daarom willen wij vandaag - van onze kant - à1 die gekende en ongekende
medewerkers bedanken voor hun dynamische inzet.
Ik denk bijvoorbeeld aan het iswientjescomitél, een groep van 30 leden die het mogelijk
gemaakt hebben dat de beloofde Dankkapel er kwam.
Met hun 'spaarswientjes' die ze
verspreidden
hebben zij geholpen de nodige fondsen bijeen te schrapen.
Het is een kapel geworden die nog altijd een speciale aantrekkingsplaats is waar mensen
met hun vreugden en zorgen bij Maria komen, Moeder Maria komen danken en smeken.
De laatste van die 30 leden is overleden, maar de toekomst van de Dankkapel is (ook
dank zij de Stad) veilig gesteld, en ze is tevens een blijvende herinnering aan de lange
aanwezigheid van de Kapucijnen.
Ook oprechte dank aan ALLE medewerkers die de vieringen in onze kloosterkerk zo'n
uitstraling hebben helpen geven.
De Zangkoren (zoals 'de scola Cantorum Cantemus Domino', het Zondagskoor, het
Requiemkoor...), de Voorlezers, de misdienaars, de gelegenheidsmedewerkers bij sterke
tijden zoals Kerstmis en de Goede Week, IEDER die zich, op een of andere manier, heeft
ingezet voor het onderhoud en de versiering van de kerk ... Kortom: ECHT 'iedereen',
want geloof-vieren vraagt een hechte gemeenschap.
Tot hiertoe heb ik angstvallig vermeden mensen bij naam te noemen. Voor één wil ik een
uitzondering maken.
- We willen vandaag op een héél bijzondere wijze onze trouwe en toegewijde ORGANIST
ROBERT JACQUES in de bloemetjes. zetten.
Je moet het maar doen om 47-jaar lang op dié manier te presteren! Hij is de
'ONOPVALLENDE SPIL VAN AL HET MUZIKALE'. Hij valt de mensen alleen écht op als hij éens
NIET kan zijn.
Mgr.DE KEZEL vereert hem dan ook terecht met de 'MEDAILLE VAN ST.DONATIANUS'
voor zijn verdiensten.
Ook andere personen werden in de bloemetjes gezet als dank voor hun inzet in onze kerk.
Ook kregen alle aanwezigen een aandenken, dat wij graag hier opnemen.
80
Bisdom Antwerpen:
Br. Luc Vansina werd door Mgr. Johan Bonny gevraagd om deel uit te maken van de
‘Amandus werkgroep’. De Amandus werkgroep, opgericht in het bisdom Antwerpen, heeft
als opdracht om met priesters en religieuzen, afkomstig uit andere landen, te zoeken hoe ze
elkaar kunnen versterken binnen onze interculturele samenleving.
Wij wensen broeder Luc proficiat met zijn benoeming en wij zijn overtuigd dat hij een
waardevolle bijdrage zal leveren binnen deze werkgroep.
81
Uit vervlogen tijden
SPOTPRENTEN VAN KAPUCIJNER BEDELBROEDERS
Bedelen was een levensnoodzakelijk onderdeel van het Kapucijner kloosterleven vroeger. In de
kringen van de Verlichting in de 18de eeuw werd er herhaaldelijk geschreven over de topos van de
bloedzuigende, luie en profiterende bedelmonniken, zoals Carolin DROICH onlangs nog verhaald heeft
in haar studie Der Topos vom blutsaugenden,faulen und schmarotzenden Mönch. –Antimonastische
Polemik und Kritik an Mönchtum und Klosterwesen (Munchen, 2009). De kloosters waren in de ogen
van de Verlichters niet alleen “onnuttig”, maar zelfs nadelig voor de maatschappij, want door het
bedelen profiteerden ze van de mensen. Jozef II heeft daarom in de Oostenrijkse Erflanden (dus
vooral in Oostenrijk zelf en Hongarije) de bedelordenkloosters afgeschaft en de opbrengst van de
verkoop van hun goederen gebruikt om het parochiewezen te reorganiseren. In de Oostenrijkse
Nederlanden is hij niet zover gegaan ; hier heeft hij “enkel” de kloosters van de beschouwende
orden afgeschaft.
Maar de spotprenten die we hier willen behandelen, spotten niet met deze topos, maar wel met de
overtreding van de gelofte van zuiverheid in de kapucijnerkloosters : dagelijks werden stiekem jonge
vrouwen naar het klooster gebracht. De overtreding van deze gelofte werd ook beschreven in
pornografische boeken (met kapucijnen in de hoofdrol) en op spotprenten, uitgegeven vooral in
Frankrijk, de Verenigde Provincies en Oostenrijk vanaf ca. 1670. In de Oostenrijkse Nederlanden
werden ze waarschijnlijk niet gepubliceerd, mogelijk omdat toen hier de censuur streng was. In de
19de eeuw zou dit veranderen, denken we maar aan de prenten van Félicien ROPS.
In dit artikel willen we een overzicht geven van de prenten die een Kapucijner bedelbroeder
voorstellen die op zijn rug een tarweschoof draagt met daarin verborgen een jonge vrouw en
prenten die “levering” van die schoof met inhoud in het klooster afbeelden. Dit thema wordt ook
verwerkt bij de productie van porseleinen reukflesjes ; dit zal het onderwerp zijn van een volgend
artikel ; ook willen we het hebben over de spot die men dreef met de zakken in het habijt van de
kapucijn.
Tenslotte zullen we aan de hand van de publicaties van de Commission des Réguliers (1766-1780) het
oordeel van de hoogste wereldlijke en kerkelijke overheden beschrijven.
82
Volgens de vroegere conservator van het Museum Mayer-Van den Bergh te Antwerpen, Jozef DE COO,
dateert de oudste afbeelding van dit onderwerp van rond 1700 (“Vom Bettelmönch zum
Riechfläschchen. Von Modelleuren ausgenützte Stichpiraterie“, in Pantheon. Internationale
Zeitschrift für Kunst, 1984, blz. 333-339). Het is een pentekening, 95 x 140 mm groot, in 1984 in
privébezit (zie AFBEELDING 1). De huidige bewaarplaats is niet bekend. DE COO vermoedt dat de
Tsjechische barokschilder Peter SCHECK ze gemaakt heeft. Op deze prent worden duidelijk kapucijnen
met baard en kap afgebeeld.
Afbeelding 1
83
De TWEEDE AFBEELDING van een bedelbroeder met een meisje in een korenschoof op zijn schouder
vonden we in het Album amicorum van Johann Wilhelm BRENNER (Jena, Leipzig, 1748-1753). Dit
Album werd in 2006 door het Antiquariaat Forum (’t Goy, Nederland) te koop aangeboden, zie
Catalogue 109, nr. 100. Deze miniatuur toont ons een “bruine pater” zonder baard, dus geen
kapucijn.
Afbeelding 2
Zoeken we nu gedrukte prenten met ons thema. Niet alle prentenkabinetten hebben hun collecties
digitaal ontsloten, zodat men mag veronderstellen dat er nog andere prenten zijn dan deze die we
hier aanduiden. Een bijkomende moeilijkheid is dat veel prenten geen titel hebben en we dus op het
thema moeten zoeken. Voor ons onderzoek gebruikten we vooral de verzamelingen van de Parijse
Bibliothèque Nationale, Cabinet des Estampes, Collectie De Vinck (via Gallica) en van het British
Museum (via de Online catalogue). Voor de andere Franse openbare verzamelingen gebruikten we
Joconde ; in het Prentenkabinet van de Brusselse Koninklijke Bibliotheek zouden zich geen prenten
over ons onderwerp bevinden.
We onderscheiden vijf thema’s : Provision for the convent ; L’excellente pourvoyeur ; La provision
échappée, La provision journalière en The convent provided.
84
1. “Provision for the convent”
De bedelbroeder met de korenschoof komt met zijn buit aan bij de kloosterpoort. Er worden geen
andere kapucijnen afgebeeld.
AFBEELDING 3 : Titel “Provision for the convent” op het mandje dat de broeder draagt met zijn linker
hand. Mezzotint van onbekende kunstenaar, 265 x 253 mm. groot , gedrukt te Londen door John
RYALL, die daar actief was tussen 1752 en 1790 en Robert WITHY, actief tussen 1760 en 1780. Als volgt
beschreven in de catalogus van het British Museum “Satire : a barefoot monk with a crucifix and a
basket of provision labelled “Provision for the Convent”, carrying a sheaf of corn in which is hidden a
woman, approaches the entrance to a monastery on the left”. (B.M., 2010.7081.3149).
Afbeelding 3
85
AFBEELDING 4 : Titel “Provision for the convent” onder de prent. Mezzotint met de hand gekleurd ;
afmetingen : 345 x 250 mm. Tekening van anonieme kunstenaar, gedrukt door BOWLES and CARVER,
actief tussen 1763 en 1830. In de catalogus van het British Museum “Satire : a barefoot monk with a
crucifix and a basket of provisions, carries through the entrance of a monastery a sheaf of corn in
which is hidden a woman, 1774 ?” (B.M.1935.0522.1213).
Afbeelding 4
86
AFBEELDING 5 : Titel “Provision for the convent” op mandje dat bedelbroeder draagt met zijn rechter
hand. Mezzotint van onbekende kunstenaar ; afmetingen : 352 x 252 mm., gedrukt te Londen door J.
BOWLES (actief te Londen tussen 1766 en 1793) en Carington BOWLES (+1779) In de catalogus van het
British Museum beschreven als : “Satire : a barefoot monk with a crucifix and a baseket of provisions
labelled “Provision for the convent”, carrying a sheaf of corn in which is hidden a woman, approaches
the entrance to a monastry on the right” (B.M.2010.7081.3148). Het Prentenkabinet van de
Bibliothèque Nationale te Paris bezit een exemplaar van deze prent zonder vermelding van de
drukkers (Collectie De Vinck, 3388).
Afbeelding 5
Het British Museum bezit een mezzotint van een onbekende kunstenaar met dezelfde titel op het
mandje, gedrukt in Londen voor Carrington BOWLES ; afmetingen : 152 x 113 mm.
(B.M.2010.7081.1491). In de catalogus van het B.M. wordt gezegd dat dit de verkleinde versie is van
de vorige afbeelding. Geen reproductie op de website van het B.M.
87
AFBEELDING 6 : geen titel ; afmetingen 143 x 115 mm. MEZZOTINT van onbekende kunstenaar, volgens
de catalogus van het British Museum gedrukt te Londen rond 1790 (B.M.2010.7081.2049).
Afbeelding 6
88
2. “L’excellent pourvoyeur”
Twee van deze prenten, gedrukt te Parijs, hebben als onderschrift : “Soyés, mes Révérends, bien
sensibles aux soins/ que ce quêteur (2de prent voegt bij “zelé”) pour tous vos besoins./Il apporte au
couvent de bonne marchandise/ et vous devés vous y fier/ car qouiqu’il ait la barbe grise/il se
connois parfaitement bien”.
AFBEELDING 7 : Ets gedrukt door de bekende drukker P.-A. BASSET, volgens de catalogus van de
Collectie de Vinck van de Bibliothèque Nationale in 1790 (Parijs, Bibliothèque Nationale, Cabinet des
Estampes, Coll. de Vinck, 3389) ; afmetingen : 305 x 200 mm. Merk op de bedelbroeder gaande naar
links komt aan de kloosterpoort, waar hij opgewacht wordt door twee kapucijnen. Achter de broeder
staat een jongen te kijken. Aarden toegangsweg.
Afbeelding 7
89
AFBEELDING 8 : Ets van onbekende kunstenaar, gedrukt te Parijs door J. CHEREAU, volgens de catalogus
van de Collectie de Vinck in 1790. Afmetingen : 300 x 210 mm. Merk op : er staat geen jongen achter
de bedelbroeder ; toegangsweg is geplaveid ; andere toegangspoort dan in afb.7 (Parijs, Bibliothèque
Nationale, Coll. de Vinck, 3390).
Afbeelding 8
90
AFBEELDING 9 : Afgebeeld in DE COO, Vom Bettelmönch, afb. 9 naar exemplaar in het Museo
Francescano te Rome. Afmetingen : 284 x 192 mm. Laatste regel van het onderschrift : “le saint
homme en a fait l’épreuve le premier”. Niet bekend is wie deze ets gedrukt heeft en wanneer.
Onderaan de prent staat het monogram S.D. In het bekende naslagwerk over de monogrammisten
van G.K. NAGLER, Die Monogrammisten, deel 4, blz. 1117-1119 worden verschillende kunstenaars
aangeduid die het monogram S.D. gebruikten. De meesten kan men om allerlei redenen uitsluiten.
DE COO dacht dat S.D. moest vereenzelvigd worden met de Duits-Tsjechische graveur Samuel DVORZAK
(+1689). Toch zijn er ernstige bezwaren tegen deze identificatie : onze gravure past niet in de oeuvrecatalogus van Dvorzak, die - voor zover men weet- alleen gewone religieuze thema’s behandeld heeft
; er zijn ook geen prenten van hem bekend met Franstalige onderschriften ; ten slotte lijkt ons deze
prent eerder te dateren uit de 18de eeuw. De onbekende kunstenaar heeft voor het maken van zijn
afbeelding van de bedelbroeder zeer waarschijnlijk het portret van de Conventuelenorde Filippo de
Rebaldi, gemaakt door Francesco Villemena, gebruikt, zoals De Coo aangetoond heeft (zie DE COO,
afb. 10).
Afbeelding 9
91
3. “La provision journalière”
AFBEELDING 10 : Op een boertige ets , in de catalogus van de Collectie de Vinck gedateerd op 1790,
komt een afbeelding voor van “La provision journalière”. Onze bedelbroeder wordt aan de
kloosterpoort door twee kapucijnen verwelkomd. Naast de kloosterpoort ziet men de voorzijde van
de kloosterkerk (Parijs, Bibliothèque Nationale, Cabinet des Estampes, Coll. de Vinck, 3378).
Afbeelding 10
92
4. “La provision échapée”
Drie prenten uit de Collectie De Vinck hebben de titel “La provision échapée” De koord waarmee een
kapucijn de zak met het meisje wilde naar boven trekken, werd gelost en de zak valt naar beneden
waar een kwade gardiaan vergezeld van twee medebroeders staat te wachten.
Legende : “Qui vous sert frere Ognon de vous mettre en furie/ menaçant du doigt cet amant
malheureux/ Et vous frere Lubin a maltraiter Silvie/ qui doit vous attendrir en tombant à vos yeuw./
Ah menagé plutôt cette innocente proye/ qui de votre maison fera toute la joye.
AFBEELDING 11 : ets van een onbekende kunstenaar, gedrukt te Parijs door Basset, volgens de
catalogus van de Collectie de Vinck in 1790, afmetingen : 290 x 200 mm. (Parijs, Bibliothèque
Nationale, Cabinet des Estampes, Coll. de Vinck, 3391).
Afbeelding 11
93
AFBEELDING 12 : lichtjes afwijkende voorstelling ; ets van een onbekende kunstenaar, gedrukt in Parijs
in 1790 volgens de catalogus van de Collectie de Vinck ; afmetingen : 245 x 185 mm. We kennen
twee exemplaren van deze prent : Parijs, Bibliothèque Nationale, Cabinet des Estampes, Coll. de
Vinck, 3392 en Londen, British Museum, 1991.0615.4.
Afbeelding 12
94
AFBEELDING 13 : omgekeerde voorstelling van de vorige prent, gedrukt in Parijs door een onbekende
drukker en dit in 1790 volgens de catalogus van de Collectie de Vinck ; afmetingen : 280 x 200 mm.
(Parijs, Bibliothèque Nationale, Cabinet des Estampes, Coll. de Vinck, 3393)
Afbeelding 13
95
5. “The convent provided”
AFBEELDING 14 : ten slotte komt het meisje aan in het klooster waar ze blij ontvangen wordt. Tekening
van de Zwitsers-Engelse kunstenaar Samuel Hieronymus Grimm (1733-1794) ; mezzotint gemaakt
door William DICKINSON en gedrukt in Londen in 1775 door John BOWLES ; afmetingen : 350 x 250 mm.
(Londen, British Museum, 2010.7081.906).
Afbeelding 14
96
Zoals men kan zien, dateren de meeste prenten uit de tweede helft van de 18de eeuw, zeker deze die
in Parijs gedrukt zijn. J. DE COO en Pater Servus GIEBEN (“Christelijke iconografie. Problemen en
oplossingen”, in Desipentia. Kunsthistorisch tijdschrift, 2(1995)2-3, blz. 4-11)) zijn van mening dat de
oorsprong van dit thema moet gezocht worden in het 17de-eeuwse dispuut van de kapucijn
Valerianus Magni en de Jezuïeten. Dit lijkt ons te ver gezocht : het thema is in feite ingebed in de
eeuwenlange satire op het kloosterleven in het algemeen. Dat in de 18de eeuw de kapucijnen vooral
tot onderwerp van satire dienden, kan men anders verklaren. In sommige landen, zoals Frankrijk,
was de kapucijnerorde de orde met de meeste kloosters en het grootst aantal kloosterlingen. Ze
kwamen door hun activiteiten veel in beeld ; ze vielen ook op door hun armoedig habijt. Als men
tijdens de Verlichting in de 18de eeuw de kloosters wilde aanvallen, richtte men zich tegen hen. In de
18de eeuw was de Orde in Frankrijk zeker niet in verval, integendeel de Commission des réguliers
looft de Orde omdat men trouw is aan het kloosterideaal. De Commission ziet dus geen reden om
hervormingen voor te schrijven of om hun kloosters af te schaffen.
Onze prenten zijn dus uitingen van spot door “verlichte geesten”; personen die zich niet kunnen
inbeelden dat de kloostergeloften nageleefd worden of meer nog het kloosterwezen willen
aanvallen. Ze richten zich tegen de kapucijnen omdat zij de grootste groep met de meeste
activiteiten vormden.
E. PERSOONS en G. VAN REYN
97
Wij gedenken
Onze familieleden
Gerard Scherpereel
Echtgenoot van Rolande Mispelaere,
Geboren op 16 juni 1929 te Eggewaartskapelle
en plots overleden te Beselare op 7 juni 2014.
Gerard was de broer van onze overleden medebroeder
Gaston Scherpereel
Op woensdag 20 augustus overleed Albert Debouck,
de broer van onze pater Franciscus.
Albert werd geboren in 1922 in Wingene.
Zijn uitvaart zal gebeuren op dinsdag 26 augustus.
Wil hem in uw gebeden gedenken.
Anna Van Den Bogerd
echtgenote van Louis Koyen
geboren te Meerle op 24 juli 1930
en thuis zachtjes ingeslapen op 1 september 2014,
gesterkt door de Ziekenzalving.
98
Onze medebroeders
PATER NORBERT MAERTENS
Minderbroeder - Kapucijn
35 jaar Missionaris in Pakistan
Geboren te Izegem op 1 januari 1937
Trad in de Orde op 11 september 1956
Priester gewijd te Emelgem op 13 juli 1963
Hij reisde voor de eerste maal af naar Pakistan
als missionaris op 17 december 1964, vanwaar hij
definitief
terugkeerde naar Izegem op 24 april 1999
Hij was er o.a. gardiaan en bezieler
van de pastorale werking in 't Pandje.
Hij overleed in het woonzorgcentrum 't Pandje te Izegem
op donderdag 28 augustus 2014,
gesterkt door de Ziekenzalving.
Norbert,
Nu jij voorgoed je ogen hebt gesloten zien wij misschien iets beter wie jij was en wat je leven
betekende.
Fysiek was je een sterke mens met een ijzeren gezondheid, zo leek. Tot het laatste jaar je echte
lijdensweg begon. Je bleef erin geloven maar wij vroegen ons af hoelang je je ziek-zijn al niet voor
ons verdoezelde of zelfs voor jezelf ontkende. Want ziek of moe paste niet in je levensbeeld. Je
was er altijd voor de anderen en cijferde jezelf weg.
Je leven lang was je een taaie werker: vanuit je religieus-franciscaanse en Mariale
gedrevenheid heb je gewroet, en zonder berekening jezelf gegeven voor de armsten in
Pakistan, vooral in Adha. Daarna hier bij ons in allerlei apostolaatsvormen, met een speciale
affectie voor 't Pandje.
Dienstbaar en trouw tot de laatste dagen van je leven bleef je, werkelijk van op je ziekbed, je
sterfbed, bezig en bekommerd om de verantwoordelijkheid die je opgenomen had.
Een eerlijk en oprecht man: gevoelig maar gesloten naar je medemens, je medebroeders
toe. Als men je gevoelens kwetste reageerde je amper, zweeg je eerder.
Diepvroom en veelbelezen man leefde je intens mee met alles en allen.
Zeer veel mensen zullen je missen, Norbert. Je familie,
de Kapucijnen, 't Pandje, je mensen in Adha en in zovele middens.
Bid jij nu voor ons bij de Heer en dank voor alles.
Moge onze oveledenen binnengaan in de eeuwige vrede van de Heer.
99
Omdat wij de tekst van de homilie door br. Piet Debusschere hebben ontvangen, willen wij
die hier graag opnemen:
Beste Familie, Medebroeders en de talrijke Vrienden van Pater
Norbert,
Z elf s als we de o verled ene van d ichtbij heb ben mee ge maakt , is het
veel gemakkelijker op te sommen wat hij 'gedaan', 'gepres teerd' heeft in
zijn leven dan aan te voelen 'wie hij w erkelijk wàs'.
Geboren hier te Izegem in 1937 heeft hij zijn roeping ontdekt en als
priester-kapucijn gevolgd. - Die roeping is gegroeid vanaf de dag dat een
missionaris was komen vertellen over de missies, e n dat h ad he m z o
a an ge spr o ken dat h ij dat oo k wi lde d oen. Daarvoor volgde hij de
klassieke weg van middelbare studies en priesteropleiding bij de
Kapucijnen, werd te Emelgem priester ge wijd in 1 9 63 do o r Mgr.D e
Ke yz e r , e n vert ro k als missio n aris naar P akist an o m d aar 35 jaar h et
be st e van z ichze lf t e ge v en . In 1 9 9 9 ke e rd e h ij d e f in it ie f n aar Iz e ge m
t e r u g e n z et te z ich hier tenvolle in voor tal van apostolaatsvormen, tot
zijn dekte hem ongenadig velde.
Voilà, dat is droogweg zijn curriculum vitae dat nu, in zijn 77 ° jaar
beëindigd is.
Maar zien wij dààrin de 'persoon' van P.Norbert? Bijlange niet ! Norbert was
een kei_ rijke persoonlijkheid.
Streng voor zichzelf, gesloten als het over hemzelf ging, maar zeer
getalenteerd, zowel intellectueel als wroeter met zijn handen. Hij mag gezien
worden als een echt vo orbeeld van een kapucijn -klo o ste rlin g en m ission aris, z oals ove r he m ge schre ve n staat in het boek van onze
medebroeder Kamiel Teuns.
Zijn diep gebedsleven en de kunst om zichzelf weg te cijferen in het
helpen van anderen, vooral van de allerarmsten, zijn de brede basis
waarop zijn leven berust.
IN Pakistan was Adha wel de plaats waar hij het meeste religieuze en
menslievende missionariswerk heeft verricht.
Hij werkte er als pastoor bij de christelijke bevolking, was de
hoofdpriester van 98 dorpen en moest elke zondag 5 Missen op dragen.
Hij had daarbij slechts de hulp van 5 catechisten. Elke dag, jaar in jaar
uit, legde hij huisbezoeken af, om met de mensen zelf contact te houden.
Hij sliep in de week maar één of twee keer op zijn missiepost. Doordat
hij letterlijk tussen de mensen leefde kende hij zeer goed hun
gebruiken en hun taal, het 'Punjabi'. Hij was er zeer graag gezien en de
mensen stonden erop, als hij bij hen op bezoek was, dat hij bij hen een
kopje thee dronk. Als hij het weigerde, voelden de me nsen zich de
mindere en dachten ze dat hij niet wilde omdat ze zo arm waren, slechts
100
straatvegers ! Omdat hij iedereen tevreden wilde stellen dronk hij zeer
regelmatig in één namiddag 20 tot zelfs 30 kopjes thee ...
Echt 'bekerings'werk mocht hij niet doen , omdat dit in een Islamitisch land
bij wet verboden is. Dus getuigde hij van zijn ge loof door zichzelf totaal
in te zetters om via de naastenliefde bij de mensen het geloof te
bewaren en hen te begeleiden in hun geloof.
Hij heeft getracht Jezus te volgen : door aan de miskende mensen de liefde
van God zichtbaar te maken, door begrip te tonen, waardering uit te
drukken, studiebeurzen aan te bieden, de mo ge lij kh e d e n t e sch e p p e n vo o r
d e kin d e r e n o m n aa r s ch o o l t e gaan, volwassenen te lerqn lezen en
schrijven, een dispensarium op te richten ... zoveel concrete zaken die het
leven van 'zijn' mensen verbeterde.
Gedurende 8 jaar is hij ook professor geweest aan het enige nationale
seminarie te Karachi, waar hij priesterkandidaten hielp op le ide n . M aar z e lf s
in d ie j a re n kon h ij h e t n iet lat en o m deeltijds te werken in de 'slums', de
echte vieze krottenwijken, waarin mensen leefden in de meest erbarmelijke
omstandigheden.
Hij heeft ook heel wat gebouwd voor zijn werk: kapellen, een klooster
voor Zusters en een heel g rote kerk in Wazirabad.
N a 3 5 j a a r z o r ge n e n z wo e ge n ke e rd e h ij in 1 9 9 9 t e ru g n aa r Izegem
"omdat hij vond dat zijn taak er ginder op zat, en omdat h ij wo u p laat s
m a ke n vo o r d e p laat se lijke be vo lkin g d ie z ijn taak zou voortzetten". (zo
drukte hij het zelf u it)
Nog altijd bezield door zijn ideaal heeft hij van Izegem uit zijn
apostolaatswerk verder gezet, en zijn voorkeur voor de 'miskende mens'
vond een nieuw terrein in de geestelijke zorg in 't Pandje.
Dat hij juist dààr, in 't Pandje, zou sterven is als 't ware een teken van
goedkeuring van hierboven.
Als ik mag samenvatten wat ik wilde illustreren:
"Omdat 'bekeringswerk' bij wet verboden was, heeft Norbert zijn
Godsliefde voorgeleefd in zijn naastenliefde voor de miskende
armsten".
Norbert, uw leven is ech t goed geweest, dikwijls moeilijk, maar verrijkend
voor wie u mocht leren kennen.
f.Juliaan
101