Transcript Een dag uit het leven van Marc, havenarbeider

bijlage bij gazet van antwerpen van 20 maart in opdracht van het gemeentelijk havenbedrijf antwerpen
HAVEN
EN GOED
Deurganckdoksluis
krijgt steeds
meer vorm
Met Vanja, Knut,
Isabel en Sindre
in de haven
Albertkanaal
blaast 75
kaarsjes uit
Een dag uit
het leven van Marc,
havenarbeider
2
HAVEN EN GOED
HOE STAAT HET MET ...
HAVEN EN GOED
OP ONTDEKKING IN DE HAVEN
3
“Een onvergetelijk havenbezoek”
Knut, Vanja, Isabel en Sindre maakten een uitstap naar het sluizencomplex
van Berendrecht en Zandvliet en bezochten ook de imposante site van BASF.
De
Deurganckdoksluis
De sluis in cijfers
Op de bouwwerf wordt met man en macht gewerkt aan de Deurganckdoksluis.
De gigantische nieuwe Deurganckdoksluis op de
Linkerscheldeoever krijgt steeds meer vorm. De
betonwerken zijn halfweg, de sluisdeuren zijn
in aanmaak en in januari ging de aanleg van de
sluisgebouwen van start.
Voor de bouw van deze tweede sluis op de Linkerscheldeoever sloegen het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en het Vlaams Gewest de handen in elkaar. Met dit
enorme project zal het havengebied op de linkeroever
haar rol in de verdere ontwikkeling van de haven ten volle
kunnen spelen. Het spreekt voor zich dat de bouw van
de grootste sluis ter wereld een werk van lange adem is.
Met de aanleg van de Deurganckdoksluis werd in oktober
2011 gestart. Tweeënhalf jaar later zitten de werken mooi
op schema.
Bouw halfweg,
aanleg gebouwen gestart
“De betonconstructies zijn halfweg en de sluisdeuren zijn
in aanmaak”, legt projectverantwoordelijke Freddy Aerts
uit. “Ook wordt nu volop gewerkt aan de bouw van de
sluisgebouwen. Dat complex bestaat uit acht gebouwen
en drie wachthuisjes. Eerst is er het centrale bedieningsgebouw voor de sluis. Een tweede constructie is het centraal technisch gebouw, waarin zich de stroomvoorziening van de Deurganckdoksluis bevindt. Voorts komt er
een hangar voor de opslag van reserveonderdelen van de
sluis en een werkplaats. Twee machinegebouwen zullen
de installaties voor de bediening van de sluisdeuren her-
bergen. Dan zijn er nog de bruggebouwen, een gebouw
voor de sleepdienst en drie wachthuisjes voor de nautische arbeiders.”
Dit gebouwencomplex wordt in meerdere fasen afgewerkt. “De timing hiervan is van groot belang, want zonder deze gebouwen kan de sluis uiteraard niet worden
bediend. Verwacht wordt dat zij klaar zullen zijn in het
najaar van 2015. Het kostenplaatje voor de realisatie van
de gebouwen bedraagt ruim tien miljoen euro.”
In mei wordt ook al gestart met de aanleg van de wegen,
die over de sluis zullen gaan. “Dat gebeurt eveneens in
fasen, want het verkeer mag hiervan geen grote hinder
ondervinden. De spoor- en wegbruggen zullen in 2016 zijn
afgewerkt.”
“In mei wordt gestart met
de aanleg van de wegen,
die over de sluis gaan.”
Voor de aanleg van de sluis werd een enorme bouwput
uitgegraven. “De graafwerken zijn intussen achter de rug.
Het opgegraven zand wordt nu deels gebruikt voor de verdere opvulling van het bestaande Doeldok en deels om
terreinen rondom de nieuwe sluis op te hogen. Resten ook
nog de baggerwerken, die na de zomer van start gaan.”
Als alles verder volgens plan verloopt, zal de Deurganckdoksluis in het voorjaar van 2016 operationeel zijn.
De Deurganckdoksluis wordt de grootste sluis
ter wereld. De horizontale afmetingen van de
Berendrechtsluis, nu ’s werelds grootste sluis,
zijn wel identiek, namelijk 500 meter lang en 68
meter breed. De Deurganckdoksluis wordt echter
dieper: de bodem ligt op -17.80 m TAW, deze van
de Berendrechtsluis op -13.58 m TAW.
Voor de bouw van de Deurganckdoksluis werd
naar schatting 4,7 miljoen m³ grond weggegraven.
Per dag wordt voor de bouw van de sluis een
goede 3000 m³ beton gestort. Dit betekent op
topdagen zo’n 230 ritten met de betonwagens.
Neem zelf een kijkje!
Tijdens de Open Wervendag van 11 mei kun je
met eigen ogen de omvang van de Deurganckdoksluis bekijken. Je vindt er ook de gloednieuwe
strip ‘De Havengeest’, waarin de haven de
hoofdrol speelt. Tekenaar Jan Bosschaert en
scenarist Peter Van Gucht vertellen hierin het
verhaal van Sylvester, een jongen die tijdens
een reis in de tijd ontdekt welke rol de haven
speelt in het dagelijkse leven. De strip is vers
van de pers en gratis in beperkte oplage te
verkrijgen in het MAS Havenpaviljoen en het
Havencentrum Lillo.
MAS Havenpaviljoen,
Hanzestedenplaats 19, Antwerpen
Havencentrum Lillo, Scheldelaan 444,
Haven 621, Antwerpen
www.deurganckdoksluis.be
VRAAG HET AAN de CEO
De Heer Bruyninckx gaf onlangs te kennen
dat de capaciteit van het Deurganckdok
nog kan uitbreiden tot 10 miljoen TEU!
Verandert dit gegeven, geplaatst in de
context van de recente schorsing van
het GRUP, de visie van de Antwerpse
haven op de noodzaak van verdere
uitbreidingen op de Linkerscheldeoever?
Jeroen Van Ranst
CEO Eddy Bruyninckx
Eddy Bruyninckx:
De visie van de Antwerpse haven verandert niet. De noodzaak aan bijkomende containercapaciteit voor de toekomst blijft immers bestaan.
Want hoe ontwikkelt zich de containeroverslag? Met het volume van MSC zal
er meer dan zes miljoen TEU aan het
Deurganckdok worden behandeld. Het
dok zal daarmee zeer goed vol zitten
maar er zal voor de eerstkomende jaren
nog capaciteit blijven. Tot nu toe werd
de maximumcapaciteit op zo’n 7,5 miljoen TEU geschat. De juiste inschatting hangt af van factoren zoals bv het
percentage aan transshipment, maar
ook nieuwe overslagtechnieken beïnvloeden de capaciteit. Trouwens, het
cijfer dat u noemt, hebben we niet zo
uitgesproken. Voorlopig beschikken we
over vrije capaciteit maar als we vooruitblikken naar de volgende periode –
en havenontwikkeling vraagt juist een
visie op een langere periode – dringt
zich toch bijkomende capaciteit op. We
monitoren permanent de situatie om te
kijken wanneer de capaciteit best beschikbaar zal zijn.
Wil jij de CEO ook een vraag stellen? Mail dan naar communicatie@
haven.antwerpen.be. De meest relevante en pertinente vraag wordt beantwoord in de volgende editie van
Haven en Goed die in juni verschijnt.
n:
Even voorstelle
docent aan de
t,
er
Knut De Sw
Amsterdam
Universiteit van
n, huisvrouw
Vanja Thomasse
ter,
t, 12-jarige doch
Isabel De Swer
n
va
um
in het Lyce
studeert Latijn
Linkeroever
,
t, 10-jarige zoon
Sindre De Swer
ol
ho
sc
gere
studeert in de la
Knut maakte een verslag van
‘hun havenbezoek’
Berendrechtsluis: Rik Verhaegen,
havenkapitein en manager Scheepvaartmanagement, wacht ons op.
Knut: “We parkeren aan de Berendrechtsluis en bij het binnenkomen passeren we
al meteen een groep stevige bootmannen.
Ze moeten sterk zijn om de schepen goed
te kunnen vastleggen, en stevig en warm
aangekleed, want het werk moet in alle
weersomstandigheden doorgaan. En in alle
veiligheid. Het valt ons erg op dat veiligheid een absolute prioriteit is voor iedereen,
eigenlijk overal waar we op bezoek gaan.
De ontvangst is hartelijk en we krijgen een
goede uitleg en zien ook hoe de sluizen
werken, hoe perfect op voorhand gepland
wordt welke schepen wanneer komen zodat ze zonder files de sluis doorkunnen.”
In het coördinatiecentrum laat
hoofdverkeersleider Raymond De
Cock de kinderen aan zijn bureau
plaatsnemen en geeft uitleg.
Knut: “De kamer waar alles gepland wordt,
is als in een film. Massa’s schermen en een
groep zeebonken die heel relaxed maar efficiënt hun ding doen. De ervaring (de meesten hebben zelf veel gevaren) druipt eraf,
maar geen enkele die aan zijn pensioen wil
denken. En dat lijkt een goede zaak voor de
haven. Als we thuis nog eens een bureau
kopen, graag één zoals dat van de hoofdverkeersleider: met een druk op de knop
kan die makkelijk een meter hoger gezet
worden, schermen en alles erbij. Zo kan
hij ook staande werken, want hij werkt in
shifts van twaalf uur. De haven stopt nooit,
legt hij uit.“
In de verkeerstoren: verkeersleider
Marc Proost – alias kapitein Iglo –
toont hoog in de commandopost de
bediening van het sluizencomplex.
Knut: “Buiten nemen we een paar foto’s
van de schepen in de sluis. Daar valt ons
meteen het zonnepanelenpark op, dat naast
de sluis is geïnstalleerd. We bezoeken daarna de wat eenzame man in de controlekamer en nemen een smalle wenteltrap naar
waar het echt gebeurt: de commandopost,
waar de sluis in het oog wordt gehouden
en bediend. De apparatuur oogt iets ouder,
maar schijn bedriegt. Hoewel we een schitterend uitzicht hebben op de omgeving en
vooral op de beide sluizen, zijn er ook massa’s camera’s die met een joystick alle rich-
Het gezin De Swert bij het bezoek aan de Berendrechtsluis.
na grootste dan, want het waren niet de
deuren van de Berendrechtsluis maar van
de Zandvlietsluis. Hier valt ons op dat de
andere aanwezigen, hoewel ze dit al jaren
doen, nog altijd dolenthousiast mee raden
naar de herkomst van de schepen en waar
ze gebouwd werden. De verscheidenheid
aan schepen toont alweer aan dat de haven
zo groot is dat verveling hier onmogelijk is.”
ander gebruikt worden. We mogen één gebouw binnengaan – de controlekamer van
de ‘stoomkraker’, één van de belangrijkste
fabrieken. Het badgesysteem hebben we
wel snel onder de knie, veiligheid is ook hier
enorm belangrijk. Maar ook na de uitleg
van de verantwoordelijke blijft het moeilijk
voor te stellen hoe het precies werkt. Specialistenwerk, zoveel is duidelijk.”
BASF: Philippe Heyvaert leidt ons
rond
tingen op kunnen. Sindre ziet zich dat deel
van het werk wel doen. De verantwoordelijke van deze commandopost wordt door
de anderen ‘kapitein Iglo’ genoemd, maar
in alle eerlijkheid: wij hebben er meerdere
gezien vandaag.
De schepen worden uit de sluis geleid
en Sindre en Isabel mogen samen op de
knop drukken om de sluisdeur te sluiten.
Van de grootste sluis ter wereld. Op één
Knut: “Het laatste deel van ons bezoek
vindt plaats iets verderop: bij BASF. We
rijden er eerst een kilometer of drie langs
voor we de poort bereiken. We worden
goed ontvangen en krijgen een goed doordachte uitleg van de vriendelijke woordvoerder. Nadien mogen we met hem de
site rondrijden. BASF is veel groter dan we
dachten. Het is niet één fabriek maar een
groot aantal fabrieken, sommige ook van
andere bedrijven. En zo een mastodont van
buizen produceert één of enkele specifieke
chemische stoffen, die dan weer door een
Vóór het havenbezoek:
kwamen jullie al in
contact met de haven?
Knut: “Enkel tijdens een schoolreis in de middelbare school.”
Vanja: “Totaal niet. Ik ben opgegroeid in Noorwegen en ben erg nieuwsgierig naar wat de Antwerpse haven allemaal heeft te bieden.”
Isabel en Sindre: “Neen, we leren er af en toe op
school over, maar hebben geen idee wat de haven
allemaal inhoudt.”
Indrukken achteraf
Sindre: “Ik vond het leuk bij de sluizen, maar wat
mij het meeste zal bijblijven, is het bezoek bij BASF.
Het is fascinerend om al die fabrieken te bekijken,
zeker omdat je bijna enkel buizen kunt zien, en
weinig gebouwen. En ik vond het ook interessant
te leren dat zo veel van wat we thuis hebben, is gemaakt van grondstoffen van daar: speelgoed, haargel, sportschoenen bijvoorbeeld.”
Isabel: “Alles in en rond de sluizen vond ik het leukste. Heel fijn om de grote boten van dichtbij te zien
en hoe ze door de sluizen voeren. De rest van de
haven kon mij niet zo veel bekoren, te veel industrie.
Maar ik vond het wel tof om ontvangen te worden
bij BASF, cola drinken in de vergaderzaal, daar had
ik niets op tegen!”
Vanja: “Voor mij was het allemaal heel interessant.
Dat de Berendrechtsluis de grootste ter wereld is,
had ik pas de dag daarvoor opgezocht op het internet. Maar dat die zo groot was, kon ik mij niet
inbeelden. Leuk om eens alles van dichtbij te bekijken. Normaal is de haven iets in de verte, iets dat we
zien als we voorbijrijden. Nu hebben het nieuws en
alles wat je leest en hoort een gezicht gekregen. Ik
vraag mij ook af hoe ze vroeger zonder computers
hetzelfde werk konden doen.”
Knut: “Het is absoluut de moeite om de haven in
het echt te zien. Lesboeken en foto’s geven je eigenlijk alleen maar een voorsmaakje. Veel dank aan
GVA en het Havenbedrijf, en aan iedereen die ons
uitleg heeft gegeven.”
4
HAVEN EN GOED
iN DE KIJKER
75 jaar
Albertkanaal,
feest voor
een monument
Het Albertkanaal, de belangrijke waterweg
die de haven van Antwerpen verbindt
met Luik, blaast dit jaar 75 kaarsjes uit.
Een uitgelezen moment om dit
monument van een kanaal
in de kijker te zetten.
Alle 63 bruggen over het Albertkanaal worden sinds dit jaar op de Europees afgesproken doorvaarthoogte van 9,10 meter gebracht. Hierdoor kunnen schepen
met vier lagen containers moeiteloos onder de bruggen doorvaren, waar dat nu
slechts drie lagen zijn. Daarmee wordt de capaciteit op het Albertkanaal met
een kwart verhoogd. Tegen 2020 zullen alle bruggen zijn aangepast.
Maten en gewichten
In 1928 werd beslist om een snelle scheepvaartverbinding tussen de haven van Antwerpen, de Limburgse steenkoolbekkens
en de Luikse staalindustrie te bouwen. Dit
kanaal zou de Scheldestad met de Maas
verbinden en de concurrentie met het
Julianakanaal in Nederland aangaan.
Het Albertkanaal werd in 1930 ontworpen
en de aanleg ervan duurde negen jaar. In
1939 werd het ingevaren door koning Leopold III. Na de Tweede Wereldoorlog groeide de trafiek op het Albertkanaal zeer snel.
In 1950 werden er al meer dan 14 miljoen
ton goederen vervoerd via het kanaal. Er
werden steeds grotere schepen gebruikt
en meer motorschepen in de vaart gebracht. Maar die haalden een hogere snelheid, wat schade aan de kanaaloevers toebracht. Bovendien verschenen begin jaren
60 de eerste duwboten op het kanaal. Dertig jaar na de ingebruikname moest het kanaal dus gemoderniseerd worden. In 1968
=
Spits Laadvermogen 364 ton
14 X
werd gestart met de verbreding en met de
aanleg van duwvaartsluizen.
In de loop der jaren gingen almaar meer
bedrijven zich vestigen langs het kanaal
en deden er een beroep op voor de in- en
afvoer van grondstoffen en producten. Met
de overvolle snelwegen speelt het kanaal
een nog grotere rol, want het houdt vrachtwagens van de baan. Als dit groeiritme
wordt aangehouden, is het Albertkanaal in
2025 goed voor 75 miljoen ton goederen,
waarvan 1 miljoen containers.
1928 beslissing om Albertkanaal
te bouwen
1930 start van de werken
1939 inwijding
1962 begin duwvaart
1968 modernisering
1979 ingebruikname duwvaartsluizen Olen en Kwaadmechelen
1992 ingebruikname duwvaartsluis
Wijnegem
=
Met een lengte van 130 kilometer is het Albertkanaal één
van de grotere kanalen van België. Het behoort tot de klasse
VI en kan schepen van meer dan 2000 ton ontvangen. Langs
het traject tussen Antwerpen en Luik zijn er zes sluizen. Op
het kanaal kunnen schepen varen met een lengte van 135
meter en een breedte van 15 meter. Duwvaart is mogelijk
voor konvooien tot 200 meter lengte en 23 meter breedte.
Feestjaar in een notendop
Het jubilerende Albertkanaal wordt natuurlijk op passende wijze in de
bloemetjes gezet. Het feestjaar gaat van start met een symposium in het
complex aan de brug van Vroenhoven op 31 maart, met als thema ‘Het
Albert-kanaal, hefboom voor economie en mobiliteit’. Ook start in april een
varende tentoonstelling over de geschiedenis van het kanaal en verschijnt
het Feestboek: ‘75 jaar Albertkanaal’.
Varende tentoonstelling: 11-17 april, Straatsburgdok. Van april-juni op
meerdere locaties op het Albertkanaal tussen Antwerpen en Luik.
www.75jaaralbertkanaal.be
144 X
R.H.K. Rijn-herne-kanaal Laadvermogen 1.378 ton
=
Groot rijnschip Laadvermogen 2.160 ton
Binnenschipper Stefan vertelt
Toekomstproject:
nieuwe sluis in
Wijnegem
Meer capaciteit, hogere bruggen
Hoe het begon
iN DE KIJKER
HAVEN EN GOED
247 X
Bij de verwachte toename van de
trafiek op het Albertkanaal zullen de
bestaande sluizen de binnenschepen niet meer op een vlotte manier
kunnen versassen en kunnen er
wachttijden ontstaan. Dat wil nv
De Scheepvaart zeker vermijden
en daarom loopt nu een studie om
uit te zoeken op welke manier de
capaciteit van het sluizencomplex
in Wijnegem het best kan worden
uitgebreid.
Containerterminals
langs het
Albertkanaal
De bedrijvigheid langs en op het
Albertkanaal staat niet stil. Zo is de
Beverdonk Container Terminal van DP
World in Grobbendonk begin 2012 in
gebruik genomen. Door daar containers
te laten behandelen, worden vele trucks
van de E313 gehaald. Het transport
naar Antwerpen gebeurt nu immers per
binnenschip. Behalve voor de overslag van
truck op binnenschip en omgekeerd wordt
de terminal ook gebruikt om vrachten van
meerdere binnenschippers te groeperen.
“In 2013 hebben wij bijna 30.000
containers behandeld”, vertelt manager
Ann Verrept. “Onze eigen lichter maakt
ook dagelijks de verbinding met de
haven van Antwerpen. De klanten
van deze terminal zijn gesitueerd in
de regio, denk aan Lubrizol in Oevel,
Metallo-Chimique in Beerse, Belcofeed in
Grobbendonk en Umicore in Olen. Naast
de containerterminal in Grobbendonk
zijn er ook containerteminals in Schoten,
Meerhout en Genk.
=
Groot containerschip Laadvermogen 470 TEU
De binnenschepen van Stefan Coupé zijn dagelijks
op het Albertkanaal te vinden. “Het Albertkanaal
is één van de belangrijkste waterwegen van ons
land”, legt hij uit. “Mijn containerschepen varen
hoofdzakelijk vanuit de haven van Antwerpen
naar de containerterminal in Meerhout en de
haven van Rotterdam. Het vervoer van containers
op het Albertkanaal neemt elk jaar toe. Een goede
zaak, want hierdoor verminderen de files op de
oververzadigde snelwegen. Elk transport per
binnenschip betekent minder vrachtwagens op
de baan.”
wat moeten veranderen, om wachttijden bij een
stijgend aantal binnenschepen te vermijden. Nu
hebben mijn schepen een capaciteit van 288 TEU,
maar met de verhoging van de bruggen over het
Albertkanaal zullen ook meer containers per schip
kunnen worden vervoerd, want dan kunnen deze
hoger worden gestapeld.”
Stefan ziet nog een groot groeipotentieel voor de
scheepvaart op het Albertkanaal. “Er is nog heel
wat ruimte voor bedrijven om zich te vestigen aan
de waterkant en het Albertkanaal kan absoluut
nog een toename van de scheepvaart aan. De
sluizencomplexen zullen in de toekomst wel
Sterke band
tussen haven
en binnenvaart
Een van de troeven van de haven is haar
landinwaartse ligging gecombineerd met een
uitstekende bereikbaarheid voor de grootste
containerschepen. Bovendien heeft de haven
uitstekende aansluitingen op het Belgische
en Europese binnenvaartnetwerk. Het is dus
niet te verwonderen dat zo’n 40% van de totale goederentrafiek van en naar de haven van
Antwerpen via de binnenvaart verloopt. In
2013 werd in de Antwerpse haven meer dan
94 miljoen ton via binnenschip vervoerd. Dit
houdt een toename in van meer dan 50% in de
voorbije 15 jaar. Jaarlijks doen ongeveer 48.000
binnenschepen de haven aan, wekelijks goed
voor ongeveer 915 lichters. Bovendien zijn er
meer dan 190 containershuttles per week van
en naar 67 bestemmingen in Europa.
Het Albertkanaal
in cijfers (2013)
totaal: 35 miljoen ton
Totale containertrafiek: 400.000
TEU
Trafiek van en naar de haven van
Antwerpen
via het Albertkanaal
totaal: 11,8 miljoen ton
Dat is meer dan 1/3de van de totale
trafiek op het
Albertkanaal en 12,5% van de totale
binnenvaartvolumes
van de haven van Antwerpen.
Van Antwerpen naar het achterl
and:
7,6 miljoen ton
vooral aardolie en distillaten, ruwe mine
ralen en
bouwmaterialen, chemische producte
n en containers
Van het achterland naar Antwer
pen:
4,2 miljoen ton
vooral ruwe mineralen en bouwmat
erialen,
chemische producten en bovenal cont
ainers.
Containertrafiek:
bijna 342 000 TEU
meer dan 85% van de totale containertrafi
ek op
700 X
= tussen
duwkonvooi Laadvermogen tussen de 800 en de 12.000 ton
864 990 X
en
het Albertkanaal.
5
6
HAVEN EN GOED
van a tot z
Autootje
varen?
“Veiligheid gaat voor alles”
Antwerpen
Marc Kersmaekers is al vijftien jaar
aan de slag als havenarbeider bij
MSC Home Terminal. Wij volgden
hem bij zijn dagelijkse activiteiten,
die hij na al die jaren met evenveel
enthousiasme uitvoert.
Hiroshima
Je nieuwe auto mag dan wel een blanco teller hebben, hij heeft er al wat kilometertjes
op zitten. Op het water dan wel. Enig idee welke weg je auto heeft afgelegd voordat jij
hem kant-en-klaar bij je dealer kon ophalen, starten en wegrijden? Op die weg vormt
de haven van Antwerpen een belangrijke schakel. Laten we eens kijken naar een
Mazda en de stappen, die hij doormaakt van fabriek tot koper.
In de fabriek
foto mazda europe
Bestelt een klant een auto bij een dealer
met extra’s - zoals airco, trekhaak, navigatiesysteem, parkeersensoren – dan krijgt ICO dat
order binnen. “Wij bouwen die accessoires hier
in de wagens, in het VPC, Vehicle Processing
Center. Dat is een autoverwerkingszone,
eigenlijk het verlengde van een autofabriek,
waar een 80-tal mecaniciens werkt. Zij
installeren de accessoires binnen de twee
dagen in de auto’s. Soms heeft de carrosserie
lichte schade opgelopen bij het zeetransport
en dan wordt dat onderdeel in een andere
werkplaats op ons terrein vakkundig opnieuw
gespoten.”
Per schip naar de
haven van Antwerpen
foto ico
“Mijn dag bij MSC Home Terminal begint om
5.45u”, vertelt de 46-jarige havenarbeider
uit Brasschaat. “Ik weet altijd waar ik moet
werken aan de hand van het ploegenblad,
dat in de refter hangt. De ceelbaas maakt het
werkrooster van de ploegen op.” Ceelbaas,
dagelijkse terminologie in de haven, maar
toch even een woordje uitleg. “Een ceelbaas
leidt het werk aan de schepen, die aanmeren aan de terminal”, legt Marc uit. “Onder
hem staan de foremannen, de ploegbazen.
Elke kraan krijgt een foreman, die wordt bijgestaan door twee havenarbeiders en een
markeur. En dan zijn er nog de carrierchauffeurs, minstens drie per kraan.”
Om 6u moet het werk aan de kraan kunnen
starten, dus benut Marc dat eerste kwartier
met voorbereidend werk. “Dat is bijvoorbeeld het opvragen van de documenten bij
de schipper, kijken wat er moet gebeuren en
het klaarzetten van werkmateriaal.”
De hoofdtaak van de havenarbeiders op de
containerterminal is het laden en lossen van
de schepen. “Ik fungeer bij binnenschepen
als de ogen van de kraanman. Hij kan niet
alles zien, dus is mijn hulp belangrijk. Via
een radioverbinding geef ik van op de kade
of het schip instructies voor het plaatsen en
ophalen van de containers. Meestal werk ik
in een vast team, zodat we goed op elkaar
zijn ingespeeld.”
Het lossen en laden van containers op zeeschepen is heel wat zwaarder werk. “Vroeger was dat vrij gevaarlijk, maar tegenwoordig is de veiligheid voor de havenarbeiders
veel groter. Ze worden vastgemaakt met
een gareel aan veiligheidsflats - een soort
kooi - waarna de ‘pottenmannen’ door de
kraanman over de containers worden getild.
Plaatsen van
accessoires
De auto’s van het merk Mazda worden
geproduceerd in een fabriek in het
Japanse Hiroshima en worden er op
een roro-schip van een Japanse rederij
geladen.
Ze zijn 40 dagen onderweg vanuit
Japan naar de haven van Antwerpen.
Daar arriveren ze op de gigantische
terminal van ICO - International Car
Operators - in Kallo.
“Hier meren 2 à 3 schepen per maand aan, met tussen de
2000 en 3000 wagens aan boord”, legt Joeri Tielemans
van ICO uit. “Wij behandelen per jaar een kleine 400.000
wagens, waarvan 60 procent voor export en de rest voor
import. Qua import is Mazda onze grootste klant. Dat
merk heeft zijn Europese uitvalsbasis in de Scheldehaven.
Bijna elke auto die op het Noord-Europese continent
wordt ingevoerd, passeert via de Antwerpse haven.”
Op de terminal van ICO in Kallo worden de auto’s van
boord gereden. “Wij ontvangen van de rederij een lijst met
de wagens die moeten worden gelost, gemiddeld 8 à 9
dekken van de 15. Havenarbeiders rijden met een busje
aan boord en vervoeren de wagens naar de kade.”
Per truck
naar de dealer
Zijn de extra’s ingebouwd,
dan worden de wagens
geplaatst op wat bij ICO de
visgraatparking heet. Daar
halen de truckchauffeurs
de auto’s op en rijden
ermee naar de dealer.
Op de kade
Het enorme terrein van ICO - 125 hectaren –
biedt plaats aan 48.000 wagens. “Er zijn voor
de verdere afhandeling twee mogelijkheden:
ofwel is de auto al verkocht, ofwel niet”, vervolgt
Joeri. “In dat laatste geval blijft de wagen op de
kade staan. In het eerste geval zeggen wij dat
de wagen is ‘afgeroepen’. Bij Mazda Europa
worden alle orders van dealers uit Europa
gegroepeerd. Als een dealer een auto verkoopt,
geeft hij dit door aan Mazda Europa. Wij
hebben een ICT-verbinding met Mazda Europa
en aan de hand van het chassisnummer weten
we over welke wagen het gaat.”
Bij de
dealer
De dealer zorgt
ervoor dat jij de
auto piekfijn in
orde in gebruik
kunt nemen.
De Antwerpse haven is meer dan 12.000
ha groot en telt 275 kilometer aan weginfrastructuur, fietspaden, sluiscomplexen,
bruggen, bermen, treinsporen... Hou dat
maar eens proper! Daarom werden de
Haventornado’s in het leven geroepen. Zij
ruimen zwerfvuil op en verrichten groenwerken, zoals het maaien van gras of het
verwijderen van onkruid en laaghangende
takken. Zo houden zij het gehele havengebied schoon.
“De vzw Werkvormm ging in 2003 van
start met dit project”, vertelt Paul Johnson, coach van de Haventornado’s. “Naast
het feit dat deze mensen zeer nuttig werk
verrichten in de haven, is er een belangrijk
sociaal aspect aan verbonden. Dit laagdrempelige project vormt namelijk meteen
een opstap richting arbeidsmarkt, voor
mensen die geen of weinig recente werk-
ervaring hebben en een uitkering van het
OCMW ontvangen. Wij bieden hen de
kans om ervaring op te doen, te wennen
aan een arbeidsritme, Nederlands te leren
en zich te integreren in de maatschappij.”
Eén van deze bijna dertig Haventornado’s
is Kaniki Tata Bienvenu. “Ik werk al een
jaar bij de Haventornado’s en heb intussen
alle hoeken van de haven gezien en mee
proper gehouden. Het is leuk om aan de
slag te zijn en ik hou van het werken in de
buitenlucht.”
Zij maken dan op het schip de twistlocks los
of vast.” Twistlocks? Pottenmannen? “Een
twistlock - ook pot genoemd - is een hulpmiddel voor het bevestigen van containers
en laadbakken”, verduidelijkt Marc. “Het is
een speciale, draaibare kegelvormige pin. Op
iedere hoek van een container zitten bevestigingspunten, waarin deze pinnen precies
passen. Zo kunnen de containers aan het
schip en aan elkaar worden vastgemaakt.”
“Ik werk buiten, beleef
de seizoenen. Ik zou niet
willen ruilen voor een
andere job!”
Om 10u neemt Marc een half uur schafttijd,
om vervolgens tot 13.30u door te werken.
Dan zit zijn ‘shift’ erop. “De tijd vliegt altijd”,
zegt hij. “Ik doe deze job enorm graag en
zou zeker niet willen ruilen met iemand die
de godganse dag in neonlicht zit te werken.
Ik werk buiten, beleef de seizoenen, zie het
licht worden in de winter. Een extraatje in
zijn takenpakket vormt het begeleiden van
stagiairs. Leuk is dat. Ik begeleid de havenarbeiders die een opleiding volgen bij
OCHA (het opleidingscentrum voor havenarbeiders) tijdens hun 10-daagse stage. Die
lopen dan een dag in mijn kielzog en ik geef
hen heel wat tips mee rond veiligheid. Want
de veilige zone kennen en respecteren is in
deze job van fundamenteel belang.”
Cijfers
In het havengebied werken 60.000
mensen en de haven is in totaal
goed voor 146.000 jobs. De havenarbeiders zijn met ruim 8.000 een
belangrijke groep. Gemiddeld 1 op 5
havenarbeiders woont in het Waasland.
Marc Kersmaekers aan het werk.
de haven in cijfers
foto mazda europe
Overslag groeide in
2013 tot een
Totaal behandeld aantal goederen
record
190.849.079 ton
2012: 3,6%
Vloeibaar massagoed
59.493.776 ton
Wie houdt de haven schoon?
In opdracht van het Havenbedrijf zijn
ploegen ‘Haventornado’s’ dagelijks in de
weer om het openbare domein in de haven proper te houden.
een dag uit het leven van
HAVEN EN GOED
droog massagoed
14.376.834 ton
2012: 31,4%
2012: 24,8%
waarvan:
Deze krimp is grotendeels toe te
schrijven aan een daling in de
overslag van kolen met 62% tot
2.178.213 ton.
aardoliederivaten 43.129.916 ton
2012: 34,8%
ruwe aardolie 4.680.763 ton
containers
8.578.269 teu of 102,3 miljoen ton
teu 2012: 0,7%
2012: 83,4 %
chemicaliën 11.203.776 ton
2012: 9,7%
2012: 4,9%
conventioneel stukgoed
10.090.138 ton
Haventornado Kaniki aan het werk.
roro-verkeer
4.562.397 ton
2012: 7,4%
aantal behandelde auto’s
1.299.961 stuks
2012: 4,8%
7
8
VARIA
HAVEN EN GOED
AAN TAFEL
WEES ERBIJ!
Fort Liefkenshoek
APRIL
VRIJ.
19/10
04/04
Night of the Giants:
baskettopper
De Port of Antwerp Giants binden de
strijd aan met Telenet BC Oostende.
Port of Antwerp, naamsponsor van
de Antwerp Giants, hoopt het toeschouwersrecord voor een Belgische
en West-Europese basketbalwedstrijd te verbreken en mikt op 17.000
bezoekers.
Een ideale stopplaats voor fietsers
WOE.
19/10
09/04
Scheldeprijs
Na de schitterende editie van 2013
zullen de grootste kampioenen opnieuw starten in de 102de Scheldeprijs, de Antwerpse pijler van
Flanders Classics. Zo’n 22 ploegen
verzamelen aan het MAS voor het
grootste wielerfeest van Antwerpen.
Voor het eerst neemt Cannondale
deel en Peter Sagan staat op de ‘long
list’. Bij Omega Pharma-Quickstep
mogen we Mark Cavendish en Tom
Boonen aan de start verwachten.
MAS Museum aan de Stroom,
Hanzestedenplaats 1,
Antwerpen
www.scheldeprijs.be
Dorian Marchant, een speler bij de
Port of Antwerp Giants: “Vorig jaar
was een ongemeen spannende wedstrijd tegen Okapi Aalstar. De massa
toeschouwers - onder wie ook de
burgemeester - leefde helemaal mee
en de sfeer in het enorme Sportpaleis
was bijna magisch. Dan als team
winnen, was een onvergetelijke ervaring. Ook voor de fans, die laaiend
enthousiast waren. Deze match belooft weer spannend te worden, want
Oostende is een sterke tegenstander.
Ik hoop dat het publiek ons weer zal
aanzetten tot topprestaties.”
Tickets: 7 euro (tot 26 maart).
Gratis voor kinderen
jonger dan 12 jaar.
DON.
VRIJ.
ZAT.
ZON.
19/10
24/04
26/04
Are you
waterproof?
Ben je tussen 10 en 14 jaar? Ontdek
dan in het MAS Havenpaviljoen wat
er bij komt kijken om op een schip
te werken. Kruip in de huid van een
matroos of kapitein en leer tijdens
een boeiend spel de kneepjes van
het vak.
Dinsdag 8 & 15 april + elke derde zondag van mei en juni, telkens 14-16u
MAS Havenpaviljoen,
Hanzestedenplaats 19,
Antwerpen.
Inschrijven?
Mail de datum waarop je wil
deelnemen, je naam, leeftijd,
adres en telefoonnummer naar
[email protected]
Kinderen moeten vergezeld zijn
van een volwassene.
25/04
27/04
Jumping
Antwerpen
Deze paardenjumping in de Waagnatie is uitgegroeid tot een topevenement met de internationale ruitertop.
Magalie in haar taverne.
Op de Linkerscheldeoever ligt een verrassend stuk erfgoed en groene oase:
het Fort Liefkenshoek. Hierin werd
een belevingscentrum ingericht, waar
kinderen en jongeren tot 14 jaar, maar
ook hun ouders en grootouders, op een
speelse manier kennismaken met de
bewogen geschiedenis van het fort en
de verhalen van de bewoners. Wandel
zeker ook rond het fort, want de uitkijktoren biedt een prachtig uitzicht op de
haven en haar industrie.
In de knusse taverne vergast Magalie Van Vlierbergen je op een eerlijke
keuken met grote porties aan zeer betaalbare prijzen. “Een spaghetti kost 7
euro”, vertelt zij. “Ik serveer onder meer
omeletten, verse pannenkoeken, een
variatie croques met verse groentjes,
wafels, slaatjes en tal van ijscoupes.”
Kinderen kunnen zich hier uitleven in
een zandbak en op speeltuigen. Of ze
www.jumpingantwerpen.com
ZON.
19/10
11/05
Open Wervendag
Topper op de Open Wervendag
wordt ongetwijfeld de gigantische
werf van de Deurganckdoksluis.
zat.
19/10
24/05
1930
ZON.
25/05
World
Ports Classic
Derde editie van deze wielertweedaagse tussen de havensteden
Antwerpen en Rotterdam, met deelnemers van topniveau. Deze etappekoers verhuist dit jaar van eind
augustus naar mei. De wielrenners
leggen ook een stevig traject door
de haven van Antwerpen af.
Op de fietskaart van het Havenbedrijf voert de fietsroute ‘Tocht
over ’t Scheldt’ (30 km) je ook langs
het Fort Liefkenshoek. Je kunt de
havenfietskaart gratis bestellen via
[email protected].
be of afhalen in het MAS Havenpaviljoen.
Praktisch
Fort Liefkenshoek
Ketenislaan 4 - Haven 1974,
9130 Kallo
03 575 05 47 (taverne)
03 750 12 90
(aanvragen groeps- en klasbezoeken)
Info en openingsuren:
www.facebook.com/
tavernefortliefkenshoek
Het Kattendijkdok
MEI
www.openwervendag.be
Met de fiets
door de haven
vroeger en nu
Waagnatie, Rijnkaai 15,
Hangar 29, Antwerpen
Sportpaleis,
Schijnpoortweg 119,
Merksem
www.sportpaleis.be
kunnen kennismaken met de geitjes
en kippen op het domein. De taverne
serveert ook een eigen blond bier ‘met
buskruit’, genaamd BONàPART. Met
een knipoog naar Napoleon, want de
oudste lokalen van het fort dateren uit
die periode.
colofon
V.U. Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen
Entrepotkaai 1 - 2000 Antwerpen - T +32 3 205 20 11
E [email protected]
Volg ons op facebook en twitter (@portofantwerp)
De skyline van het Kattendijkdok op het Antwerpse
Eilandje heeft de jongste
jaren een grondige facelift ondergaan. Er zijn de
nieuwe woontorens in de
Montevideo-wijk en de
Badboot, een groot drijvend
zwembadcomplex, kreeg er
een plaats. Nu is de Cadixwijk aan de beurt. Precies
op deze locatie wordt nu
het nieuwe Havenhuis gebouwd, niet voor niets op
de plaats waar de stad en
de hedendaagse haven in
elkaar overgaan. In de laatste fase van de stadsvernieuwing rond het Eilandje
wordt ook de site rond de
droogdokken en de Schelde
aangepakt, een bijzonder
erfdeel uit het verleden. Dit
droogdokkenpark zal deze
buurt, die een mooie link
vormt tussen de oude stad
en de haven, nog meer uitstraling geven.
Redactie:Ilse Prinsen, Inge De Wolf, Ines De Smet
en Tine Vandendriessche
Coördinatie: Vicky Bogaerts
Lay-out: Chris Seuntjens
Fotografie: Michel Dauchy en Ilse Prinsen