10

Fedja van Huêt

We zitten niet

De wereld wordt

Hij raakte al gestrest als hij zijn agenda bekeek. Dat wilde acteur Fedja van Huêt (40) niet meer. Daarom hakte hij afgelopen jaar de knoop door en stopte hij bij Toneelgroep Amsterdam. De acteur over kokette collega’s, chemie én verbintenissen.

11

12 Deze maand gaat de film Lucia de B. in première. Een film over de grootste Nederlandse justitiële dwaling ooit. Verpleegster Lucia de Berk zat zes jaar lang onschuldig vast nadat ze tot een levenslange gevangenisstraf was veroor deeld voor verschillende moorden op ziekenhuispatiënten. In 2010 kwam ze alsnog vrij toen bleek dat én de bewijs voering niet klopte én alle patiënten op een natuurlijke wijze zijn gestorven. Fedja speelt de rol van advocaat Quirijn Herzberg, de tweede advocaat die Lucia in hoger beroep probeert vrij te krijgen.

Je wordt vaker gecast voor de rol van advocaat. Gaat deze rol je inmiddels natuurlijk af?

‘Nee, voor mijn rol in Lucia de B. heb ik me goed moeten voorbereiden. Ik ben naar een zaak geweest van advocaat Stijn Franken om hem te zien pleiten. Mijn rol is namelijk op hem gebaseerd. Ik dacht: hoe praat zo’n strafpleiter? In Overspel speel ik natuurlijk ook een advocaat, maar dan zie je mijn personage niet aan het werk. Die zitting was heel leerzaam, want wat bleek? Pleiten is eigenlijk ook gewoon toneelspelen. Ik zag dat hij pauzes inlaste op essentiële momen ten. Later vroeg ik hem of hij dat bewust deed. ‘Ja joh,’ antwoordde hij. ‘Het is één grote performance.’ Dus dat kon ik goed gebruiken.’

Werd je gevraagd voor deze rol?

‘Ja, maar dat is een uitzondering, hoor. Normaal gesproken doe ik auditie. Ik vond het een leuk cadeau, want alhoewel ik Paula (van der Oest, de regisseuse, red.) al wel kende, had ik nog nooit met haar gewerkt. De meeste acteurs vinden het vervelend om auditie te doen. Ik heb dat niet zo. Het is geen proef om te laten zien of je wel of niet kunt spelen. Als een regisseur iets in zijn hoofd heeft, dan wil hij of zij dat gewoon zo dicht mogelijk benaderen. Daarom willen ze je altijd eerst zien. Ook testen ze graag combinaties van mensen, zeker als je een liefdeskoppel moet spelen. Er wordt dan gekeken of er chemie is. Je moet dus altijd

‘ Op een gegeven moment was ik alleen nog maar gestrest’

maar weer komen opdraven in dit beroep, maar dat hoort erbij. Als acteur ben je afhankelijk van wat er wordt gemaakt.’

Is dat in deze tijd niet heel onzeker? Je bent in de zomer van 2013 gestopt bij Toneelgroep Amsterdam, omdat je het rustiger aan wilt doen. Je bent dus je vaste aanstelling kwijt. Word je daar niet onrustig van?

‘Qua timing had ik geen slechter moment kunnen kiezen, maar weet je: het is nooit het juiste moment om zo’n beslissing te nemen. Het viel samen met zo veel factoren. Ik wist dat ik de knoop moest doorhakken, anders zou ik het nooit doen. Op een gege ven moment was ik alleen nog maar gestrest. Dan stond ik in de keuken voor onze gezins agenda en dacht ik: mijn hemel, er moet nu geen kink in de kabel komen, want dan loopt alles in het honderd. De oppas moet niet ziek worden, want wat dan? Toen realiseerde ik me dat ik dit niet nog een seizoen moest doen. En filmen én ’s avonds op het toneel staan is zwaar. Daarbij had ik er zeven succesvolle jaren op zitten bij Toneelgroep Amsterdam. Ik had geweldige voorstellin gen gespeeld die internationaal aanzien hadden en veel gereisd. Maar na die zeven jaar was ik ook een beetje verwend. Tokio, Sydney? Ik had er eigenlijk niet meer zo veel zin in. Dan weet je dat het tijd is voor een nieuwe uitdaging.’

Je hebt veel prijzen gewonnen en je wordt alom geroemd als acteur. Heb je bij elke nieuwe rol het idee dat je aan die hooggespannen verwachting moet voldoen?

‘Die erkenning is natuurlijk leuk, maar het is maar in hoeverre je daaraan waarde hecht. Ik ken bijvoorbeeld acteurs die geweldig goed zijn en nog nooit een prijs hebben gewonnen. Dus het zegt niet alles. Natuurlijk waardeer ik de prijzen die ik heb mogen ontvangen, maar uiteindelijk heeft het vooral te maken met aanzien. En dat is iets waar ik me het liefst van distantieer. Ik erger me altijd aan de gevestigde orde. Als iemand een arrivé is - of zichzelf als zodanig beschouwt - denk ik: dat bestaat helemaal niet. Als je zelf steeds benadrukt hoe goed je bent en hoeveel prijzen je hebt gewonnen, dan kom je in mijn ogen juist heel onzeker over. Ik heb geen last van die Gouden Kalveren. Sla ik de plank een keer mis tijdens een voorstelling? Kan mij het schelen. Het komt op mij ook een beetje koket over: last hebben van die druk. Waar hebben we het over? We zijn maar acteurs. We zitten niet bij Greenpeace. De wereld wordt echt niet beter van ons beroep.’

Ben jij bezig met je imago?

‘In dit vak kun je jezelf creëren. Door altijd bepaalde rollen te spelen, kun je jezelf in een bepaalde hoek plaatsen. Ik ben daar niet zo mee bezig. Je moet er natuurlijk wel rekening mee houden dat je een beetje exclusief blijft, dus overal ‘ja’ op zeggen is niet verstandig, maar ik vind het juist leuk om de uitdaging aan te gaan. Om ook eens een ander genre te doen. Zoals de film Soof, waarin ik naast Lies Visschedijk speel. Het was mijn eerste romantische komedie en ik vond het onwijs leuk om te doen.’

In

Soof

speel je een vader van drie kinderen die in een ingekakt huwelijk zit. Voordat je het weet, groei je uit elkaar als je én kinderen hebt én allebei werkt. Hoe houden jij en Karina het leuk?

‘Omdat we allebei zo’n drukke agenda hebben - acteren is geen negen-tot-vijfbaan - moeten we soms bewust tijd inplannen voor elkaar. Dan gaan we lekker een hapje eten. Maar het kan beter. Voordat je het weet, raak je elkaar een beetje kwijt. Ik denk dat veel mensen zich daarin herkennen. Je moet eraan blijven werken dat je elkaar ziet zoals je elkaar de eerste keer zag. Je bent niet voor niets voor elkaar gevallen. Door de banale dingen van het leven - zoals schoon maken en boodschappen doen - raakt dat vaak ondergesneeuwd. En dan ga je elkaar heel stom vinden of erger je je alleen nog maar aan elkaar. De kracht zit hem in dat begin weer terug halen. En tijd maken voor elkaar. Ik merk dat het hebben van een kind ook voor magische momenten zorgt. Als ik Karina bezig zie met onze dochter, kan ik weer zó verliefd worden. Je leven wordt rijker door de komst van een kind, maar je relatie ook. Een kind bindt, absoluut.’

Heb je altijd kinderen gewild?

‘Nee, eigenlijk niet. Ik dacht altijd: dat kan ik er niet bij hebben. Maar dat blijkt wel zo te zijn. Sterker nog: ik vind het fantastisch om vader te zijn. Ik kan er zó van genieten hoe Chavah de wereld in kijkt, hoe dat kleine wezentje steeds groter wordt. Ik sta nu op

‘ Tokio, Sydney? Ik had er eigenlijk niet meer zo veel zin in, ik was verwend’

een heel andere manier in het leven. Ik heb meer verantwoordelijkheid. Dat ongedwon gene van geen gezin hebben en tot elf uur in je bed liggen, is er niet meer bij.’

In een eerder interview gaf je aan dat je erg op jezelf bent en dat je niet goed tegen drukte kunt. Dan lijkt het hebben van een kind me behoorlijk pittig…

‘Ik ben niet zo snel op mijn gemak in een ruimte waar veel mensen zijn. Ik moet vaak eerst even landen. Dat hele sociale gebeuren: ik ben er niet zo goed in. Ik kán het wel, maar ik moet dat in mijn eigen tempo doen. Wat betreft die momenten voor mezelf: die

Fedja in het kort

Fedja werd geboren op 21 juni 1973 in Den Haag. Zijn jeugd bracht hij door in Tiel. Na zijn studie aan de Toneelacademie in Maastricht heeft hij in tientallen films gespeeld, waar onder

Karakter

,

Loft

,

Daglicht

en

Soof

. Ook is hij bekend van televisie series als

Penoza

en

Overspel

. Daarnaast was Fedja jarenlang verbonden aan Toneelgroep Amsterdam. In 2013 ontving hij de Mary Dresselhuys Prijs voor zijn rol in

MacBeth

. Voor de films

Amnesia

en

Nachtrit

ontving hij al eerder Gouden Kalveren, evenals voor de televisieserie

De Prins en het meisje

. Fedja woont samen met actrice Karina Smulders. Samen hebben ze een dochter: Chavah (3). 13

14 probeer ik bewust in te plannen. Aan de andere kant is het juist ook goed om los te laten als je een gezin hebt en mee te gaan met de vaart van de dag. Go with the flow. Ik merk dat ik nu juist meer kan genieten van de momenten dat ik even niemand om me heen heb.’

Wat doe jij op zo’n moment?

‘Ik ga ergens in een café zitten met een boek of ik ga sporten. Soms zit ik gewoon een beetje voor me uit te staren. Ik heb het nodig om mezelf op te laden. Voordat je het weet, draai je maar mee en raak je jezelf kwijt. Ik moet soms even pas op de plaats maken. Daarvan word ik een leuker mens.’

Heb je ooit tegen een burn-out aan gezeten?

‘Nee, maar ik ben jaren geleden wel door mijn knie gegaan bij een voorstelling van Hollandia. Ik zat toen in een heel drukke periode van én filmen én toneel en ging maar door. Ik was moe, lette niet goed op en bam: daar ging ik. Noodgedwongen moest ik zes weken plat. Ik heb alleen maar geslapen. Zo veel dat ik dacht: dat kan niet gezond zijn. Blijkbaar had ik het nodig. Ik denk dat ik toen wel op het randje zat.’

Heb je het daarna bewust anders aangepakt?

‘Ik realiseerde me dat het zo niet langer kon, maar ik hield het maar een week vol om rus tiger aan te doen. Afgelopen zomer luisterde ik pas écht naar mijn gevoel. Daarom ben ik ook gestopt bij Toneelgroep Amsterdam. Maar ik mis het soms wel. Ik heb daar ook veel vriendschappen opgebouwd.’

Je hebt je vriendin Karina (Smulders, red.) bij Toneelgroep Amsterdam ontmoet! Was het liefde op het eerste gezicht?

‘Ik kon mijn ogen niet van haar afhouden.

‘ Ik weet nog dat ik Karina zag fietsen. Als ik nu stop, gaat het mis dacht ik. En ik stopte’

Wie is dat?, dacht ik toen ik haar voor het eerst zag. De manier waarop ze bewoog, haar humor: ik vond haar meteen heel aantrekkelijk. Die vonk was er, ook bij haar. Dat merkte ik. Maar ik wist ook: het is niet verstandig om iets met een collega te begin nen terwijl ik net bij dit ensemble zit. Ik weet nog dat ik op de motor zat en haar zag fietsen. Als ik nu stop gaat het mis, dacht ik. En ik stopte. Het was niet tegen te houden.’

En dat terwijl je gigantische last had van bindingsangst...

‘Ja, ik wilde het liefst nergens bij horen. Altijd onafhankelijk blijven. Dat iets voor altijd kon zijn beangstigde me. Dat had te maken met kwetsbaarheid, maar ook met onmacht. Dat iets kapot kan gaan. Ik wilde ongrijpbaar blijven, zonder verplichtingen

Fedja’s favorieten

Boek

Karakter

.

Film

Once Upon a Time in the West

.

Eten

Italiaans.

Vrouw

Karina.

Vakantiebestemming

Frankrijk.

door het leven stappen. Wat natuurlijk ook heerlijk is, maar wel vrij eenzaam. Uiteindelijk heb je daar alleen jezelf mee.’

En? Hoe bevalt het dat je nu niet meer vrij door het leven kunt gaan?

‘Alles is veel intenser. Voordat je het weet, kom je als je alleen bent in een vertrouwde wereld, heb je je eigen manieren en rituelen om de dag door te brengen. Wat heel veilig is, maar ik merk dat je intenser leeft mét iemand. Zeker als je samen een kind hebt. Alles is rijker, dus ook de momenten dat je vrij bent of met z’n tweeën.’

Jullie zijn niet getrouwd. Is dat een bewuste keuze?

‘Dat is een goede vraag, ik moet daar gewoon eens werk van gaan maken! En nee, dat doe ik niet via Flair, haha! Het is niet bewust dat we niet zijn getrouwd, het is er gewoon nog niet van gekomen. Eigenlijk ben ik niet zo van dat soort rituelen, maar als je een verbintenis aangaat, kun je er net zo goed je handtekening onder zetten. Ik heb nu meer tijd om er eens over na te denken. Goh, een huwelijksaanzoek. Wie had dat jaren geleden gedacht?’