Informatie kernteam De nieuwe wijkgerichte

Download Report

Transcript Informatie kernteam De nieuwe wijkgerichte

Op weg naar een succesvolle aanpak
van samenwerking tussen zorg en welzijn
Samen doen in Dieze Oost
Periode:
maart 2014 t/m december 2014
Pagina 0 van 12
Inhoud
pagina
Wat gaan we doen?
-Doel van de pilot
-Activiteiten binnen de pilot
-De kern van de nieuwe aanpak binnen de pilot
-Anders denken
-Anders doen
2
De wijkgerichte organisatie in Dieze, wat is nieuw?
-De samenwerking tussen de C-kant en de W-kant van de vlinder
-Multidisciplinair team (MDT)
-Kernteam
-Het kernteam: de onafhankelijke schakel binnen de wijk
-De centrale hulpverlener
-Toeleiding van cliënten naar het MDT of kernteam
3
De samenwerkende partijen binnen de pilot
-Partijen die meedoen in de wijk
-De ondersteunende rol van Medrie, Icare en Progez in de pilot
5
Proces van uitvoering binnen de wijk
6
-De kern van de uitvoering
-Ccasefinding door de Geert Groote praktijk
-Systematische probleemanalyse en verslaglegging (screening
-Opstellen persoonlijk lplan
-Uitkomsten van de casefinding en screening van noodzaak aan ondersteuning
-Voorstel uitvoering opstellen zorgplan en centrale hulpverlener
-Voorstel uitvoering plan met een centrale hulpverlener
Tools voor de wijk en het kernteam
-Digitale sociale kaart
-Wijkmanager Diezerpoort
-Welzijn op recept-Persoonlijk gezondheidsplan
8
Het belang van het kernteam in deze pilot
-De opdracht aan het kernteam Dieze in de pilot
-Kerncompetenties van het kernteam Dieze
-Het kernteam: voorwaarden en professionaliteit
9
Pagina 1 van 12
Wat gaan we doen?
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: met wat eenvoudige veranderingen lossen we de
groter wordende problemen rondom de zorg en ondersteuning van ouderen niet meer op. We
werken in de wijk meer naast elkaar dan met elkaar, is minder geld beschikbaar en we houden maar
mondjesmaat of deels rekening met de behoeften van de oudere zelf. Er is een fundamentele
verandering nodig in ons denken en doen. Het pilottraject wijkgerichte aanpak zorg en
ondersteuning ouderen in Dieze wil toe naar een verandering voor ouderen:
-
Van zorgen voor
Van formele zorg
Van doelgroep
Van ieder apart
Van zorg aanbieden
naar
naar
naar
naar
naar
preventieve zorg, aandacht en ondersteuning
meer informele zorg en ondersteuning
de behoeften van de individuele burger
integraal samenwerken
vragen wat echt nodig is
De doelstelling van deze nieuwe aanpak is het bevorderen van welbevinden,
zelfredzaamheid en sociale participatie en verminderen van de zorgconsumptie.
Doel van de pilot
Doel van de pilot is om de professionals in de domeinen cure/care en welzijn/wonen samen te
brengen om zorg en ondersteuning te realiseren op basis van de werkelijke vraag bij ouderen. En dat
er, voor zover dit wenselijk en mogelijk is, in 2015 in Zwolle gewerkt gaat worden volgens één Zwolse
methodiek: de nieuwe wijkorganisatie.
Activiteiten binnen de pilot
1.
De pilot Dieze Oost: ontwikkellaboratorium voor methodiek en instrumenten met als doel te
kunnen testen of de conceptmodel die is bedacht passend en werkzaam is.
2.
Scholing professionals in de nieuwe wijkaanpak (anders denken en doen).
3.
Versterken, verbinden en bestendigen van netwerken binnen de wijk samen met Progez.
4.
Monitoring en evaluatie van de pilot.
5.
Implementatie van de ontwikkelde methodiek.
De kern van de nieuwe aanpak binnen de pilot
Teveel mensen met welzijnsklachten belanden nu met onduidelijke medische klachten in de
spreekkamer van de huisarts of vragen zorg. Wat is dan het juiste antwoord? De nieuwe wijkaanpak
in Dieze is bedoeld om een kwalitatief goede en professioneel opgezette manier van verbinding van
cure/care en welzijn/wonen voor ouderen te realiseren in de wijk om dat antwoord te kunnen gaan
geven. Deze aanpak is ook een antwoord op de noodzaak voor organisaties om integraal samen te
werken aan vragen ‘ achter de voordeur’ . In de wijkaanpak wordt ernaar gestreefd individuele zorgen ondersteuning te verbinden aan activiteiten in de wijk.
Anders denken
We hebben in ons land een kostbare, professionele zorg- en hulpverlening laten ontstaan. Het accent
is steeds meer kwam te liggen bij de specialistische hulpverlener en zijn ‘productenaanbod’ in plaats
van bij de mens met zijn vraag om zorg of ondersteuning. Met als gevolg dat mensen vaak door de
bomen het bos niet meer zien, zorg niet aankomt bij de mensen voor wie zij was bedoeld en
bepaalde groepen mensen niet worden bereikt. We kunnen niet langer meer op ‘van
overheidswege verstrekte zorg en steun. Dit vraagt van de professionals om verandering in denken:
in plaats vanuit uniformiteit en vanuit aanbod naar het samen ontdekken van de route naar zoveel
als mogelijk welzijn en geluk van de ander.
Pagina 2 van 12
Anders doen
Wij willen met ons initiatief de ouderen ondersteunen naar zelfhulpnetwerken, informele zorg en
ondersteuning maar ook met het vinden van de juiste specialistische hulp. Daarom is het nodig om
in de wijk te werken met een centraal team: het kernteam. De leden van dit kernteam functioneren
als de ‘smeerolie’ voor het sociale systeem rondom de oudere. Het kernteamlid zoekt samen met de
cliënt naar oplossingen voor hun problemen die zo goed mogelijk passen bij hun behoeften en
leefwereld. Die oplossingen liggen in eerste instantie in de sociale basisvoorzieningen in de eigen
wijk. Als informele zorg geen uitkomst biedt en er toch een beroep moet worden gedaan op
specialisten, dan blijft het kernteamlid de oudere volgen met behulp van het persoonlijk plan.
De wijkgerichte organisatie in Dieze, wat is nieuw?
Wij geloven dus dat je mensen het best kunt helpen met hun gezondheid en zelfstandigheid via een
wijkgerichte aanpak met een goede samenwerking tussen zorg en welzijn: het wijknetwerk. Dit
netwerk is een denkmodel en is gebaseerd op het vlindermodel van het LUMC (zie hieronder).
Hulpverleners in de wijk vormen één centraal team; het kernteam (de witte bolletjes), dat mensen
op de juiste manier helpt. Met dit kernteam verbinden we welzijn en zorg met elkaar.
Het ‘ vlindermodel’ van het wijknetwerk met een c-kant (cure/care) en een w-kant (wonen en welzijn) . Bron: LUMC.
De samenwerking tussen de C-kant en de W-kant van de vlinder
De huisarts gaat, samen met zijn team , vooral over de care en cure. De POH en de
wijkverpleegkundige werken daarin binnen de wijk samen: zij vormen de verbindende schakels
binnen de eigen ‘vleugels’; hebben kennis van de cure/care-kaart van de wijk en hebben hierin korte
lijnen. De maatschappelijk werker en de WMO-consulent gaan over ‘het leven’ (de sociale
omgeving, het welzijn, rondkomen met geld, meedoen, vrije tijd besteding, je veilig of niet eenzaam
voelen, wonen). De wijkverpleegkundige is binnen de samenwerking de schakel tussen cure/care en
welzijn/wonen en tussen de beide samenwerkende teams in de wijk:
Multidisciplinair team (MDT)
De Geert Groote huisartsenpraktijk organiseert een regulier overleg voor het Multidisciplinair Team
(MDT). Binnen dit MDT worden die patiënten/cliënten besproken met een behoefte aan
ondersteuning vanuit de cure en de care. Het MDT bestaat uit de disciplines: Huisarts, POHPagina 3 van 12
ouderenzorg, Specialist Ouderengeneeskunde en de wijkverpleegkundige. (Mogelijk kan hierin ook
op termijn de apotheker bij worden betrokken voor een jaarlijkse medicatiescheck?)
Kernteam
Het kernteam wordt opgezet om duidelijk te krijgen wat er qua ondersteuning moet gebeuren bij
ouderen met meerdere problemen, wie erbij moet komen of wie eruit kan wanneer er te veel
professionals zich met hetzelfde huishouden bezighouden. We werken toe naar 1 huishouden 1
plan,1 centrale hulpverlener. Of de efficiëntere samenwerking tussen zorg en welzijn in de wijk
aanslaat, hangt af van het functioneren van het kernteam. Het kernteam van de wijk zijn de personen
in witte bolletjes uit het vlindermodel: de maatschappelijk werker, de wijkverpleegkundige, de
WMO-consulent en de praktijkondersteuner. De kernteamleden voert dat uit wat hij/zij zelf kan (de
centrale hulpverlener) maar is op de hoogte van alle activiteiten in het eigen domein in de wijk, en
hebben korte lijnen daarmee en verwijst indien nodig. Het kernteam bestaat uit de disciplines : POH
Ouderenzorg, wijkverpleegkundige, maatschappelijk werker, WMO-consulent.
De bedoeling van het kernteam is ook: vandaag wordt een afspraak met die en die hulpverlener/specialist, en volgende
week vertelt die hulpverlener aan het kernteamlid wat hij of zij daarmee gedaan heeft. Dus korte lijnen en mensen die
daadwerkelijk en snel iets voor de cliënt kan betekenen. Dus hup, de welzijnswerker wordt op deze casus gezet, de
buurtwerker of wie dan ook doet dit of dat, en volgende week koppelen we terug.
Het kernteam: de onafhankelijke schakel binnen de wijk
Binnen de wijk wordt er gewerkt door meerdere professionele organisaties op het gebied van
thuiszorg wonen en welzijn. De kernteamleden moeten daarom binnen deze pilot:
- in staat zijn als onafhankelijk professional deze organisaties onder de aandacht te brengen bij
de cliënt. Vanuit cliëntperspectief is dit belangrijk: alle voorzieningen moeten herkenbaar en
aangeboden worden ook als is de aanbieder niet in de wijk gevestigd. De voorkeur gaat
natuurlijk uit naar ondersteuning dicht bij huis.
- De wijkverpleegkundige is de onafhankelijke schakel tussen zorg en welzijn.
Belangrijk hierbij: de keuze vrijheid van de cliënt is leidend!
De centrale hulpverlener
Voor iedere oudere die wordt besproken binnen het MDT of binnen het kernteam bestaat de
mogelijkheid om samen met één centrale hulpverlener samen te werken. Uitgangspunt hierbij is:
- De cliënt kiest zelf de centrale hulpverlener.
- De professionals ondersteunen de cliënt bij deze keuze op basis van de hulpvraag.
Binnen de pilot wordt in eerste instantie gekeken naar cliënten binnen het postcodegebied Dieze Oost. Er moet worden
nagedacht hoe de centrale hulpverlener ondersteuning biedt wanneer de cliënt buiten dit postcodegebied woont.
Toeleiding van cliënten naar het MDT of kernteam
Vanuit de huisartsenpraktijk worden binnen de pilot personen boven 75 jaar gescreend. Afhankelijk
van de resultaten van deze screening wordt de cliënt in het MDT of in het kernteam besproken.
Aanmelding aan het kernteam kan ook van de oudere(of mantelzorger) uit de wijk zelf komen.
Pagina 4 van 12
De samenwerkende partijen binnen de pilot
De samenwerkende professionals in de wijk vormen gedurende de pilot een tijdelijk
samenwerkingsverband. Icare, De Geert Groote praktijk, de gemeente Zwolle en de Kern zijn in dit
samenwerkingsverband vertegenwoordigd. Elk van partijen brengt zijn of haar expertise en arbeid
in. De samenwerking binnen deze pilot krijgt vorm krijgt zonder overdracht of inleveren van
zeggenschap of middelen tussen de partijen. Wel is het zaak dat dat partijen samen nadenken
tijdens deze pilot over mogelijke toekomstige borging van deze nieuwe samenwerking tussen zorg
en welzijn bij een succesvol verloop van de pilot. Hier wordt vanuit de initiatiefnemers van de pilot
actie op ondernomen.
Andere partijen die meedoen in de wijk
De kern van wijkgericht werken is: samenwerken om de gezondheid, zelfredzaamheid en participatie
van onze oudere bewoners in de wijk bevorderen. Samenwerkingspartners zijn naast de gemeente
en de organisaties op het gebied van welzijn, wonen en zorg, maar ook organisaties als MEE, WIJZ,
Travers, sportverenigingen, vrijwilligersorganisaties en bedrijven en scholen. Deze partijen bevinden
zich in de vleugels van het wijkmodel en zijn of worden betrokken bij deze pilot.
De ondersteunende rol van Medrie, Icare en Progez in de pilot
Deze partijen ondersteunen het de pilot en begeleiden deze ontwikkeling, samen met de gemeente
Zwolle. Doordat het kernteam rekening houdt met wat mensen en hun naasten (familie, vrienden of
de buurt) zelf nog kunnen ontstaat er door deze nieuwe samenwerking een betere integratie van
zorg en welzijn en alle voorzieningen in de wijk, aan dit doel willen deze partijen ondersteuning
bieden. Het is vooral ook de bedoeling dat de ondersteuning gericht is op een betere afstemming en
ontschottingtussen de aanwezige organisaties zorgt en ervoor zorgt dat de organisaties gezamenlijk
een goede hulpverleningsstructuur neerzetten. Deze partijen komen regelmatig bij elkaar om
signalen uit de wijk te bespreken waar professionals binnen het kernteam zich zorgen over maken en
hierop acties te ondernemen.
Samenwerkende organisaties in de wijk
De goede samenwerking tussen de verschillende disciplines in Dieze Oost is niet alleen een van de
belangrijkste succesfactoren van de aanpak, maar is ook het punt waar we een aantal dilemma’s in
zullen gaan ondervinden. Uitgangspunt bij de pilot is dan ook de gezamenlijke wil om te ontdekken
hoe we samen steeds beter efficiënt kunnen aansluiten op de behoefte van de cliënt en door sneller
en gerichter handelen antwoorden vinden op het maatschappelijke vraagstuk.
Om de samenwerking tussen verschillende organisaties optimaal te houden, is er binnen de pilot
een begeleidend traject opgezet. Deze begeleiding bestaat uit een persoonlijke ondersteuning van
de bijeenkomsten van professionals. Het doel van deze begeleiding is korte lijnen tussen
professionals te creëren om een snelle aanpak van problemen van cliënten te helpen realiseren. De
professionals gaan ontdekken wat ze aan elkaar kunnen hebben om ervoor te zorgen dat mensen
prettig en zelfstandig wonen in de buurt. Het voor een goede samenwerking belangrijk dat
professionals ook daadwerkelijk elkaar regelmatig spreken over deze ontwikkeling.
Pagina 5 van 12
Proces van uitvoering binnen de wijk
De kern van de uitvoering
De ondersteuning van het kernteam komt binnen de pilot tot stand vanuit de casefinding door de
huisartsenpraktijk. Maar dit kan ook via signalen van derden, zoals een buurtbewoner of een
vrijwilliger die zich zorgen maakt over een oudere bewoner in de wijk. Eenmaal in contact met de
bewoner wordt er met behulp van een afgesproken manier van screenen zowel gekeken naar de
ondersteuning die nodig is, als naar de participatie van de bewoner in de buurt en binnen zijn of haar
eigen sociale omgeving.
Casefinding door de Geert Groote praktijk*
De POH van de huisartsenpraktijk screent mensen van 75 jaar en een multidisciplinair zorgaanbod
voor kwetsbare ouderen in de thuissituatie te stimuleren met de huisarts in de rol van regisseur en
poortwachter, met als doel:
• dat de kwaliteit van leven van ouderen toeneemt of behouden blijft;
• dat de zelfredzaamheid behouden blijft;
• dat ouderen langer in de vertrouwde thuissituatie kunnen verblijven;
• dat het functioneren op lichamelijk, psychisch en/of sociaal vlak toeneemt of behouden blijft;
• ziektes te voorkomen of uit te stellen;
De POH deelt de groep in de volgende drie groepen in:
• De oudere is bekend, maar er zijn geen redenen om aan te nemen dat de oudere hulp of
ondersteuning nodig heeft.
• De oudere is bekend en de huisarts/POH-S vermoedt kwetsbaarheid en bepaalt vanuit welk domein
ondersteuning nodig is.
• De oudere is niet bekend. Bij deze oudere wordt (na toestemming van de oudere) een korte
vragenlijst (Trazag, GFI, ISAR-PC, RAI TFI, Prisma7) afgenomen om te screenen op mogelijke
kwetsbaarheid en bepaalt vanuit welk domein(-en) ondersteuning nodig is.
Systematische probleemanalyse en verslaglegging (screenen)
• Bij ouderen die vanuit de casefinding naar voren komen als (mogelijk) kwetsbaar, wordt (indien de
oudere dit wenst) nader onderzoek gedaan met behulp van een gevalideerd meetinstrument zoals
Trazag, Easycare, FIT, G(OUD) en RAI om de zorgvraag van de oudere integraal in kaart
te brengen. Dit kan dit, naast de POH ook door een wijkverpleegkundige en een maatschappelijk
werker gedaan worden.
• Bij kwetsbaarheid of verminderde zelfredzaamheid wordt een individueel zorgplan opgesteld.
Opstellen persoonlijk plan
• Voor iedere kwetsbare oudere dient een persoonlijklplan opgesteld te worden.
• Dit plan wordt in samenspraak met de oudere, eventuele mantelzorger en zorgverlener opgesteld.
• De POH zorgt, indien er sprake is van ondersteuning vanuit het domein welzijn/wonen, voor
opstellen van het behandelplan binnen het kernteam
• Na drie maanden vindt er een evaluatie van het persoonlijk plan plaats met de kwetsbare oudere
en decentrale hulpverlener binnen het kernteam. Een cyclische evaluatie van het plan vindt daarna
minstens één keer per jaar plaats en wordt bij veranderingen in problematiek en behandeling van
de cliënt bijgewerkt.
• Binnen deze pilot is bij ten minst 50 kwetsbare ouderen een plan opgesteld.
*Bron: Achmea module ouderenzorg
Pagina 6 van 12
Uitkomsten van de casefinding en screening: de noodzaak aan ondersteuning
Vanuit de casefinding en screening wordt bekend welke ondersteuning de cliënt nodig heeft:
Voorstel: uitvoering opstellen zorgplan en centrale hulpverlener
De benodigde ondersteuning voor de oudere kan (een optelsom van) dienstverlening zijn vanuit de
verschillende domeinen cure/care en welzijn en wonen. Het plan wordt op basis van de benodigde
expertise als volgt opgesteld samen met de cliënt:
Pagina 7 van 12
Voorstel: uitvoering plan met een centrale hulpverlener
Op basis van het plan wordt een centrale hulpverlener aangewezen die de cliënt helpt bij uitvoering
van het plan. Wanneer er ondersteuning uit meerdere domeinen nodig is wordt binnen het kernteam
de meest relevante hulpverlener aangewezen.
Tools voor de wijk en het kernteam
Digitale sociale kaart
ProGez biedt een digitale sociale kaart voor zorgaanbieders die hun patiënten gericht willen
verwijzen naar gespecialiseerde collega’s binnen de domeinen van de vlinder. Zorgaanbieders
kunnen hier hun eigen gegevens vermelden en de informatie over collega's vinden. Daarbij is het
mogelijk om op thema te zoeken zoals: geboortezorg, ouderenzorg of leefstijl.
http://www.progez.nl/themas/ouderen.html
Wijkmanager Diezerpoort
Inwoners van Dieze kunnen bij de wijkmanager Hanneke Valkeman van de gemeente Zwolle terecht
als het gaat om sociale onderwerpen in een wijk. De manager verbindt wijkbewoners, organisaties en
de gemeente en kan bewoners ook verwijzen naar het kernteam. Omgekeerd kan het kernteam met
vragen ook terecht bij Hanneke Valkeman. Hanneke is telefonisch te bereiken via 14038 (vijfcijferig
nummer). Of via een e-mail naar [email protected]
Welzijn op recept
De bedoeling van dit initiatief is dat bezoekers van de huisarts, fysiotherapeut of maatschappelijk
werker of het kernteam , doorverwezen kunnen worden naar de welzijnswerker van WijZ voor een
advies. Dat advies betreft activiteiten die aansluiten bij wensen en mogelijkheden van mensen en
bijdragen aan plezier en zin in het leven.
Persoonlijk plan
Een mogelijkheid voor het gezondheidsplan (nu nog in papieren versie). Dit is ontwikkeld door het
Kenniscentrum Ketenzorg. Hierin wordt de problematiek, de afgesproken doelen en de te
ondernemen acties opgenomen.
Pagina 8 van 12
Het belang van het kernteam in deze pilot
Het kernteam zorgt voor de echte verandering binnen de wijk:
• We willen kwetsbare ouderen bereiken die de stap naar hulpverlening/activering zelf
niet (kunnen): het kernteam nodigt actief uit;
• We willen dat minder mensen met welzijnsklachten bij de huisarts belanden: het kernteam biedt
adequate ondersteuning;
•We willen dat cliënten wordt gesignaleerd door derden in de wijk: het kerneram legt de contacten;
• Door vroeg in te grijpen escalatie van problemen voorkomen: het kernteam is op de hoogte;
• Zeer kwetsbare ouderen actief weer mee laten doen : het kernteam ondersteunt de vindtocht;
• Afzondering in de buurt tegengaan: het kernteam activeert het leggen van contacten.
De vraag aan het kernteam Dieze in de pilot
Het wijkgericht werken binnen het kernteam is gebaseerd op de gedachte om de
eigen mogelijkheden en zelfredzaamheid van ouderen te bevorderen. Het kernteam
werkt dan ook aan:
-
Bevordering van de samenhang tussen zorg en welzijn/sociaal werk
Het geven van informatie, advies en cliëntondersteuning binnen de wijk;
Ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers;
Bevordering van de deelname aan het maatschappelijke verkeer en van het
zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch
probleem
Het verzorgen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een
chronisch psychisch probleem en aan mensen met een psychosociaal
probleem ten behoeve van het behoud van hun zelfstandig functioneren of
hun deelname aan het maatschappelijke verkeer.
-
Wat zijn de competenties van het kernteam Dieze?
De kernteamleden weten wat er speelt in Dieze en:
-
Zijn aanwezig, toegankelijk en proactief
Hebben inzicht in wat er speelt in de wijk in het bijzonder van het eigen
domein
Vangt signalen op en zorgt dat mensen zich vrij en veilig voelen om hun
verhaal te doen.
Pakt situaties op tijd aan en zoekt samen met de cliënten naar oplossingen
die aansluiten bij lokale afspraken.
De kernteamleden zijn professionals in het eigen domein en:
-
-
Zitten vol met daadkracht en specialistische kennis
Versterken de kracht van de cliënt en van het kernteam
Vangen zoveel mogelijk de echte vragen vroegtijdig op en zet de cliënt
zoveel mogelijk zelf aan het werk om de antwoorden op deze vragen te
zoeken.
Blijven wel ‘langszij’ maar nemen niet of zo min mogelijk van een cliënt
over.
Beschikken over een betrokken houding en een open en actieve
gesprekstechniek waardoor de werkelijke behoefte helder wordt.
Pagina 9 van 12
Het kernteam: voorwaarden en professionaliteit
Voorwaarden
De belangrijkste voorwaarden om de nieuwe aanpak succesvol te kunnen ontwikkelen en inzetten
zetten we kort op een rij:
Ruimte en vertrouwen
Het is belangrijk dat het kernteamleden genoeg ruimte en vertrouwen krijgen en geven om vorm en
invulling te geven aan de nieuwe manier van werken. De kernteamleden s weten niet hoe de nieuwe
aanpak in de praktijk uitpakt en of het aanslaat. Ze moeten de vrijheid hebben en nemen om binnen
de pilot een eigen efficiënte werkstructuur te ontwikkelen.
Flexibiliteit
De organisatie binnen het kernteam moet zo flexibel zijn, dat zij gaandeweg aanpassingen kan maken
die leiden tot een succesvolle uitvoering van het wijkgericht werken. De begeleiding van deze pilot
moet openstaan voor de dilemma’s waar kernteamwerkers mee te maken krijgen en zij moeten hier
als het kan, ook iets mee doen
Middelen
De pilot voorziet in ondersteunende middelen, zoals werkruimte, communicatiemiddelen, overlegen werkfaciliteit, centrale aanmeldmogelijkheid, etc.
Tijd
Er moet genoeg tijd zijn om bij mensen langs te gaan. Dat betekent dat de organisaties de
kernteamwerkers de tijd moet geven om te doen wat zij denken dat nodig is. Het kernteam moet tijd
krijgen om de wijk en de bewoners goed te leren kennen. Direct eisen stellen aan de tijdsinvestering
en de doorlooptijd van hulpverleningstrajecten, is op dit moment nog niet mogelijk. Het gaat hier om
het vertrouwen in de deelnemende professionals, dat zij hun werk goed en efficiënt doen.
Intrinsieke motivatie van de kernteamleden
De kernteamwerker moet intrinsiek gemotiveerd zijn om vorm te geven aan het wijkgericht werken,
een bepaalde discipline hebben om hiermee door te gaan (als het even tegenzit), en hij of zij moet
het ook kunnen. Veel professionals die heel goed werken, blijken het lastig te vinden om zelf te
beslissen of ze ergens op af moeten gaan en contact moeten leggen. Dit zegt niets over of iemand
een goede professional is, maar het zegt wel wat over of deze manier van werken wel of niet bij
diegene past. Tot slot: de kernteamwerker affiniteit hebben met de kwetsbare oudere wijkbewoner.
Begeleiding binnen de pilot
Goede begeleiding is in deze pilot nodig. Door de nieuwe aspecten in het werk, lopen professionals
tegen nieuwe problemen en vragen aan en moeten zij oplossingen vinden voor zaken die zij niet
eerder tegenkwamen. Deze dilemma’s worden n de kernteambijeenkomsten besproken en er zullen
een aantal intervisiebijeenkomsten worden gepland.
Samenwerking binnen het kernteam
Het is van groot belang dat de kernteamleden gemakkelijk contacten kan onderhouden
met elkaar en met de verschillende betrokkenen uit de keten. Het kernteamoverleg en het
kernteamoverleg spelen hierin een grote rol. Hierbij geldt vooral: elkaar kennen, elkaar(s
deskundigheid) vertrouwen en van elkaar weten wat je te bieden hebt.
Pagina 10 van 12
Inzet informele sociale structuren
De kernteamleden moeten oog hebben voor de inbedding van hun werk in de informele sociale
infrastructuur van de oudere. Dat wil zeggen dat zij zich moeten verhouden tot de sociale netwerken
en de onderlinge sociale verhoudingen in de buurt; dus weten welke relaties er zijn en wat voor
positie mensen hebben in de wijk. De kernteamleden zullen zich er in hun relatie met de informele
netwerken van bewoners van bewust moeten zijn dat er bij kwetsbare bewoners sprake kan zijn van
het ‘ niet durven vragen’; het niet kunnen of durven stellen van een hulpvraag of bijvoorbeeld de
wens om te participeren in de buurt.
Competenties van professionals
Voor de nieuwe wijkaanpak is het belangrijk dat er breed opgeleide, professionals werken die niet
alleen binnen het eigen domein individuele problemen kunnen oplossen maar deze verbinden met
collectieve arrangementen. Daarnaast moeten ze zowel een professioneel als informeel netwerk in
de wijk kunnen onderhouden in de wijk. Verbindingen leggen tussen mensen is dan ook een van de
basiscompetenties van kernteamlid.
Uitdagingen in de organisatie van het wijknetwerk
Het werken door anders denken en doen maakt dat er nieuwe vaardigheden en een andere houding
nodig zijn. Het kernteamlid moet in staat zijn aansluiting te vinden met kwetsbare oudere bewoners.
Ze moeten affiniteit hebben met deze doelgroep, volgens een plan en/of methode kunnen werken
om individuele contacten te onderhouden en om doelstellingen rondom activering te bereiken. Het
kernteamlid moet in de gaten houden dat het aanbod in de wijk voldoet aan behoeften van deze
doelgroep, waarbij dus ook kennis van de doelgroep vereist is. De maatschappelijk werker moet
kunnen netwerken en op een innovatieve manier een collectief aanbod in de wijk kunnen creëren
voor de aanpak van individuele problemen.
Communicatie bij wijkgericht werken
Wijkgericht werken draait om goede communicatie, tussen bewoners, professionals en de gemeente.
Voor de wijkgerichte informatie en communicatie kunnen verschillende kanalen ingezet, waaronder
bijvoorbeeld een interactief platform. Naast face-to-face overleggen met bewoners (groepen) en
instellingen zal steeds vaker gebruik gemaakt moeten gaan worden van andere manieren om te
kunnen communiceren. In deze pilot onderzoeken we de mogelijkheden.
Pagina 11 van 12