Transcript meer - Stichting Kerkelijk Erfgoed Delft

NIEUWS
opgericht op 5 november 2003
nieuwsbrief nr. 25 september 2014
Een nieuw seizoen
De SKED begint aan haar twaalfde seizoen. In de voorgaande jaren is de stichting erin geslaagd om
het Delftse kerkelijk erfgoed meer en meer in het licht te plaatsen. Maar het werk is nog niet gedaan.
De zorg voor de kostbare erfenis, aan ons toevertrouwd in voorwerpen en in verhalen, vraagt blijvende
aandacht. Zo laten we nu het licht vallen op de kruiswegstaties van de voormalige Sint Hippolytuskerk
aan de Voorstraat die begin jaren zeventig is gesloten en gesloopt. Vanwege de kunsthistorische en de
emotionele betekenis onderzoeken we de mogelijkheid om deze staties te restaureren. Op zaterdag 8
november komt dit aan de orde op een reguliere zaterdagmorgenbijeenkomst. Tot nu toe zijn de
activiteiten van de SKED voortgekomen uit de boezem van het bestuur. We vragen aan de donateurs
om ons voorstellen, ideeën, thema’s aan te reiken. Op zaterdag 6 september geeft Wim van Leeuwen
een extra rondleiding bij de expositie Eenheid in verscheidenheid in de Maria van Jessekerk. Nadere
informatie over deze activiteiten vindt u in deze Nieuwsbrief.
UITNODIGING
zaterdagochtend 8 november 2014
Restauratie kruiswegstaties
De Stichting Kerkelijk Erfgoed Delft vraagt uw
aandacht voor erfgoed dat jarenlang in het
verborgene lag te wachten om ontdekt te
worden. Het betreft acht kruiswegstaties die bij
de afbraak van de Sint. Hippolytuskerk aan de
Voorstraat door de heer Piet Rijk van de sloop
zijn gered. Jarenlang werden zij bewaard op de
zolder van het museum Het Prinsenhof. De
SKED onderzoekt de mogelijkheid om deze
bijzondere staties te behouden. Velen zullen niet
bekend zijn met deze staties. Wij willen u op de
hoogte stellen van de geschiedenis, van de
kunstenaar die deze staties vervaardigd heeft?
Hoe groot zijn ze, in welke staat verkeren zij?
Wat houdt een eventuele restauratie in? Op deze
vragen krijgt u antwoord.
1
Programma voor 8 november
9.30-10.00 uur Ontvangst met koffie en thee in
het gebouw van de Christelijke Gereformeerde
Kerk, Het Boek, Sandinoweg 151, 2622 DW
Delft. (De voormalige bibliotheek in Tanthof).
10.00 uur Welkom door Wim van Leeuwen
10.05 uur Het verhaal achter de kruiswegstaties
door Wim van Leeuwen.
10.15 uur Wie was de kunstenaar Herman
Veldhuizen? Inleiding door Marga Schoemaker.
11.00-11.20 uur Pauze, koffie en thee.
11.20-12.00 uur Is restauratie van de
kruiswegstaties mogelijk? Inleiding door
Maaike Heemskerk van restauratieatelier
Hoogduin.
12.00-12.15 uur vragen en discussie
12.15 uur Sluiting.
Voor de toelichting zie pag. 2
voor restauratie is dat het daarna ook getoond
wordt in musea of tentoonstellingen.
Toelichting bij het programma
Marga Schoemaker van het museum Het
Prinsenhof vertelt het verhaal van de kunstenaar
Herman Veldhuis, zij is gespecialiseerd in
negentiende en twintigste-eeuwse kunst.
Herman Veldhuis werkte jarenlang bij het
glasatelier Schouten in de Schoolstraat en
ontwierp en maakte ook glas-in-loodramen. In
de nieuwe opstelling in Het Prinsenhof is een
glas-in-loodraam van hem te zien.
Maaike Heemskerk is medewerkster van het
Delftse restauratieatelier Hoogduin. Zij heeft de
afgelopen maanden onderzoek gedaan naar de
mogelijkheden en de wijze waarop de
restauratie zou kunnen plaatsvinden.
De firma Hoogduin stelt papierrestauraties
tentoon die vooraf, tijdens en na afloop van de
bijeenkomst te bezichtigen zijn.
Een van de staties
Project onderzoek naar de restauratie van
acht kruiswegstaties
Kerkelijk erfgoed bezichtigen
Rondleiding zaterdag 6 september
Toen in 1971 de Sint. Hippolytuskerk aan de
Voorstraat werd gesloten, was nog een deel van
de negentiende-eeuwse kruiswegstaties
aanwezig. De heer Piet Rijk heeft acht staties
van de sloop kunnen redden. Jarenlang lagen zij
op de zolder van het museum Het Prinsenhof.
Mijnheer Rijk schonk de staties aan onze
stichting.
De Stichting Kerkelijk Erfgoed Delft (SKED)
nodigt belangstellenden uit voor een
rondleiding bij Delfts kerkelijk erfgoed op
zaterdag 6 september. Deze rondleiding betreft
de tentoonstelling van SKED Eenheid in
verscheidenheid in de Maria van Jessekerk.
Wim van Leeuwen, voorzitter van de stichting,
zal uitleg geven bij de voorwerpen en aangeven
wat de symboliek inhoudt. Vervolgens zal er in
de Maria van Jessekerk ook op enige plaatsen
worden stilgestaan bij afbeeldingen met
symbolen. We zien veel als bezoeker van musea
en kerken, maar zien we nu echt wat we zien?
De rondleiding wordt gegeven op zaterdag 6
september van 11.00 tot 12.00 uur in de Maria
van Jessekerk aan de Burgwal in Delft.
Deelname is gratis. Belangstellenden hoeven
zich niet vooraf aan te melden.
Enkele fondsen hebben gelden toegezegd om
een vooronderzoek te laten doen met als doel:
zijn de staties te restaureren? Dat onderzoek
wordt in oktober utigevoerd door de firma
Hoogduin. Op 8 november zullen zij verslag
doen van hun bevindingen. Is restauratie
mogelijk? Op welke wijze? Tenkoste van
hoeveel?
Op basis van het rapport van het vooronderzoek
zal de SKED eventueel gelden gaan zoeken
voor de daadwerkelijke restauratie. Voorwaarde
2
Terugblik excursie Den Haag 8 maart 2014
Bij gelegenheid van het tweede lustrum heeft
de SKED op 8 maart 2014 een excursie
georganiseerd naar drie kerken in het centrum
van Den Haag. De inschrijving verliep vlot, het
maximum aantal deelnemers, 45, meldde zich
zaterdag 8 maart om 10.00 in de Lutherse kerk
aan de Lutherse Burgwal. De ontvangst was
hartelijk met koffie en Haagse kakker. Het was
duidelijk dat iedereen zich verheugde op het
bezoek aan drie kerken met een eigensoortig
erfgoed en een heel eigen verhaal.
Na een korte inleiding over de geschiedenis van
het Lutherse kerkgebouw dat sinds 1611
noodzakelijke restauraties heeft ondergaan om
overeind te blijven, leidden betrokken
gemeenteleden het gezelschap in drie groepen
langs het bijzondere erfgoed dat uit de kluizen
was gehaald, langs het kerkinterieur met het
vele houtsnijwerk, koorhek en preekstoel en
voor de klimmers was er de trap naar de zolder
van de kerk waar je zicht kreeg op de
zeventiende eeuwse bouwtechniek.
Een wandeling door de drukke binnenstad
bracht ons daarna in de stille Juffrouw Idastraat
waar achter een gesloten huis het complex
schuilgaat van de Oud Katholieke Kerk.
zolderkerk, de bisschopskamer, de bibliotheek
en de grote schuilkerk. Anekdotisch, maar ook
met grote deskundigheid leidde hij ons door de
wirwar van gangen en kamers waar de
geschiedenis je toespreekt vanaf de schilderijen
en in het interieur van de twee kerkruimtes.
Medewerkers van de parochie verzorgden een
voedzame lunch, soep naar keuze en manden
vol sandwiches, het bevorderde een
gemoedelijke sfeer.
Zonnige straten leidden daarna naar de roomskatholieke Sint Jacobus de Meerdere kerk aan
de Parkstraat. Deze kerk gebouwd door Pierre
Cuypers is op zichzelf al een monument, niet
alleen door zijn uiterlijke structuur, maar met
name door de inrichting. Pastoor Van der Helm
vertelde de geschiedenis en gaf trots een
toelichting bij al wat er rondom te zien was. In
de statige ontvangstkamer van de pastorie werd
de excursie afgesloten met een drankje.
Opvallend was de hartelijke ontvangst die we in
de drie de kerken hebben ontvangen. Opvallend
was bovendien dat al bij de inschrijving en
zeker ook na afloop de deelnemers positief
reageerden op de aangeboden excursie. Een
rijke geschiedenis en een kostbaar erfgoed is
aan onze tijd toevertrouwd. Is zo’n excursie
voor herhaling vatbaar, in andere kerken in de
regio?
Inventariseren kerkelijk erfgoed
Pastoor Wietse van der Velde aan het woord in de
Oud Katholieke Kerk.
Pastoor Wietse van der Velde liet ons
ruimschoots delen in de geschiedenis van de
3
Onze vaste vrijwilligers Rob van Soldt en Frans
Coppens zijn ook deze zomer doorgegaan met
het inventariseren van de Delftse kerken. Een
grote klus hebben zij afgesloten: de Maria van
Jessekerk. Hier hebben zij meer dan 500
objecten gefotografeerd, beschreven en
vervolgens in het museaal computersysteem
ingevoerd. Een enorm karwei. Dit betekent dat
er nu achttien kerken zijn geïnventariseerd en
dat er nog zeven in de wacht staan. Daarna
zullen er nog inventarisaties gedaan worden in
enkele kleinere kerken hofjes of stichtingen die
Delfts kerkelijk erfgoed beheren. Op dit
moment beslaat de inventarisatie ruim 3.000
objecten.
Uw mening is belangrijk
Al vele jaren steunt u het werk van de SKED en
daar zijn wij u zeer erkentelijk voor. Elke
donateur is voor ons werk erg belangrijk en wij
stellen uw betrokkenheid bij en uw mening
over de activiteiten van de SKED op prijs.
Jaarlijks organiseert de SKED themaochtenden
op de zaterdag waar een spreker religieus
erfgoed uit de Delftse kerken belicht. Daarnaast
zijn er de tentoonstellingen zoals in 2013 de
expositie Hemelse Klanken in museum Het
Prinsenhof en de huidige expositie Eenheid in
verscheidenheid in de Maria van Jessekerk. De
SKED is geïnteresseerd in uw mening, we
horen graag van u wat er beter of anders kan.
Uw bijdrage als donateur waarderen wij enorm
maar ook uw wensen, voorkeuren en ideeën
over het werk van de SKED zijn welkom. Wat u
ons vertelt, helpt ons de SKED nog
aantrekkelijker te maken. Met name hebben wij
een concrete vraag: aan welk aspect zouden wij
aandacht moeten besteden bij de volgende
tentoonstelling in de Maria van Jessekerk? U
kunt uw meningen of ideeën sturen aan onze
secretaris, Gab Lansbergen, Buitenwatersloot
336 2614 GR Delft of per e-mail
[email protected]
De financiën
De SKED is als ANBI aangemerkt
De belastingdienst heeft de SKED aangemerkt
als een culturele Algemeen Nut Beogende
Instelling (ANBI). Dit zijn we sinds 2012. Het
voordeel voor onze donateurs is dat ze hun
bijdrage mogen aftrekken van de
inkomstenbelasting. Omdat we zijn aangemerkt
als culturele ANBI mag u als donateur het
gedoneerde bedrag aan de SKED zelfs voor
125% aftrekken. Voor elke €10 die u schenkt
aan de SKED mag u €12,50 opvoeren als gift
bij uw belastingaangifte. Hierover hebben wij u
in de vorige nieuwsbrief al geïnformeerd.
De status van ANBI brengt ook verplichtingen
met zich mee. Deze instellingen zijn sinds 1
4
januari 2014 verplicht inzicht te geven in de
financiën en deze te publiceren op een website.
Ook wij hebben de financiële gegevens over de
jaren 2012 en 2013 op onze website gezet
(www.sked.nl). Natuurlijk is een bezoek aan
onze website ook om andere redenen zeker de
moeite waard. Zo blijft u op de hoogte van onze
lopende en aankomende activiteiten en kunt u
nog eens terug lezen wat we de afgelopen jaren
ondernomen hebben om het Delfts kerkelijk
erfgoed onder uw aandacht te brengen.
Ir. G. Verstappen, penningmeester
Van zolder weergekeerd
Afgelopen maand is op een zolder van de Maria
van Jessekerk een schilderij gevonden van H.J.
Kuyper. Hij was van 1953 tot zijn emeritaat in
1967 pastoor van de Sint Hippolytus parochie
en Deken van Delft. Hij leidde in de jaren 60 de
restauratie van de kerk, die in 1972 werd
gesloten en gesloopt. Het schilderij verbeeldt
een stukje Delfts kerkelijke geschiedenis.
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = == =
COLOFON
Een uitgave van de Stichting Kerkelijk Erfgoed Delft.
Nummer 25 – september 2014
COMITÉ VAN AANBEVELING:
Mgr.dr. J.A.O.L. Vercammen,
aartsbisschop Oud Katholieke Kerk, Amersfoort
Dr. A.J.. Plaisier, scriba Protestantse Kerk in Nederland
H.M.W. Egging, vicaris R.K. Kerk, bisdom Rotterdam
Mr. drs. G.A.A.Verkerk, burgemeester van Delft
BESTUUR:
Ing. W.A.G. van Leeuwen, voorzitter
G.L. Lansbergen, secretaris
Ir G. Verstappen, penningmeester
Ir. J. van IJken, lid
W. Vermaas, lid
J. van der Loo, lid
CONTACTADRES:
G.L. Lansbergen,
Buitenwatersloot 336, 2614 GR Delft,
tel 015-2144366, e-mail: [email protected]
www.sked.nl
BANKREKENINGNUMMER.:
NL05 RABO 0358 2476 40 t.n.v.
Stichting Kerkelijk Erfgoed Delft