Transcript programmaboekje - Het Symfonieorkest van Vlaanderen vzw

1.
100 jaar Groote Oorlog
Beethoven 9
Programmatoelichting
Negende
2.
Symfonie van Beethoven in het kader van de herdenking van WO I.
Visioen van een verschrikkelijke oorlog.
Het Symfonieorkest Vlaanderen brengt naar
aanleiding van de start van de herdenkingen
rond de Eerste Wereldoorlog vier uitvoeringen
van de Negende Symfonie van Ludwig van Beethoven in Brugge, Antwerpen, Gent en Brussel.
Onder leiding van chef-dirigent Jan LathamKoenig en in samenwerking met het gerenommeerde Octopuskoor kadert dit Beethovenconcert binnen het project ‘Visioen van een
verschrikkelijke oorlog’ waar het Symfonieorkest Vlaanderen de vredesinitiatieven van
pacifisten zoals de Fransman Jean Jaurès en
de expressionistische schilder Ludwig Meidner in de verf zet.
“Ik denk aan de woorden van Schiller voorafgaand aan Het lied van de klok. Ik roep de
levenden op, ik treur om de doden. Ik roep op
om het monster dat het land zou verwoesten te
weerstaan. Ik treur om de talloze doden die in het
oosten zijn begraven wier rottende stank ons met
wroeging vervult. Ik zal de bliksem van de oorlog
die door de hemel raast breken.”
(Jean Jaurès, 1912, Basel)
Vredesambassadeur avant-la-lettre.
De Eerste Wereldoorlog is er niet mee tegengehouden maar ‘Ode aan de Vreugde’ kennen we vandaag als officiële hymne van de
Europese Unie. Het is één van de bekendste
klassieke composities en is erkend door
UNESCO als cultureel werelderfgoed.
In 1912 organiseerde de Franse socialist Jean
Jaurès (1859-1914) een grootschalig congres
in Basel, Zwitserland. Jaurès maakte zich namelijk grote zorgen over de onophoudende
twisten in de Balkanregio tussen de Slavische
volkeren en Oostenrijk-Hongarije. Hij was er Jean Jaurès werd op 31 juli 1914 in Parijs
zich, net zoals zoveel andere pacifisten, van vermoord door een Franse nationalist, kort
bewust dat deze escalaties zouden leiden tot voor de algemene mobilisatie.
een alles omvattende, verwoestende oorlog.
Liefst 500 gedelegeerden uit 23 landen moesten op dit congres een oplossing zien te
vinden hoe een oorlog vermeden kon worden. Het resultaat bleef echter uit. Het congres werd afgesloten in de kathedraal van
Basel met een tevergeefse vredesoproep van
Jaurès (cf. citaat). Als teken van de vreugde,
vriendschap en de vrijheid werd het congres
afgesloten met een uitvoering van de Negende
Symfonie van Ludwig van Beethoven.
100 jaar Groote Oorlog
Programma
1.
Beethoven 9.
Dirigent.
Jan Latham-Koenig
Ludwig van Beethoven (1770 – 1827)
Solisten.
Jessica Muirhead. sopraan
Eva Vogel. mezzosopraan
Peter Svensson. tenor
Roland Wood. bas
I
II
III
IV
Verteller.
Stefaan Degand
Koor.
Octopus Symfonisch Koor
voorbereid door Bart Van Reyn
Negende Symfonie in d mineur, Op. 125
Allegro ma non troppo e un poco maestoso
Molto vivace
Adagio molto e cantabile
Presto
do. 19.06.2014
20:00
Concertgebouw. Brugge
vr. 20.06.2014
20:00
Paleis voor Schone Kunsten. Brussel
za. 21.06.2014
20:00
Muziekcentrum de Bijloke. Gent
zo. 22.06.2014
15:00
deSingel. Antwerpen
Wat
2.
weet u over de
Negende Symfonie van Beethoven?
Wie aan de Negende Symfonie van Beethoven
denkt, begint quasi spontaal het overbekende
‘Alle Menschen werden Brüder’-thema mee
te neuriën. Maar wat moet u eigenlijk nog allemaal weten over één van de meest invloedrijke en monumentale werken uit de muziekgeschiedenis? We zetten voor u negen weetjes
en luistertips op een rij.
2. Koorsymfonie
De Negende Symfonie krijgt doorgaans de bijnaam ‘Koorsymfonie’. Beethoven integreerde
namelijk als eerste een koor met vier vocale
solisten (sopraan, mezzo, tenor en bas) in een
symfonie, een instrumentaal genre. De tekst
ontleende Beethoven aan de ode uit 1785 ‘An
die Freude’ van Friedrich Schiller.
1. Volledig doof
Op het ogenblik dat de Negende Symfonie van
Beethoven op 7 mei 1824 in het Kärntnertortheater in Wenen in première ging, was Beethoven al volledig doof. Ondanks deze ernstige
beperking stond hij erop zelf het werk te dirigeren. De uitvoering werd een ongezien succes.
De overlevering van deze avond zegt dat Beethoven als dirigent enkele maten achter was op
het concerterende orkest. Wanneer het orkest
gedaan had met spelen en het publiek uitzinnig
applaudisseerde, stond Beethoven nog te dirigeren. Mezzo Caroline Unger stapte naar hem
toe, nam hem vast en draaide hem om zodat
hij getuige kon zijn van het dolenthousiaste publiek.
3. Vier delen
Net zoals de meeste symfonieën telt ook de
Negende vier delen. Het eerste deel roept in
het begin de referentie op van een stemmend
orkest met fragmentarische, kleine elementen die nooit echt tot ontwikkeling komen.
Daarna evolueert de muziek naar een stormachtig klankbeeld met krachtige thema’s. Het
tweede deel wordt vaak omschreven als de
“emancipatie van de pauken”. Dit instrument,
dat thuis hoort in de familie van het slagwerk
en vaak een begeleidende rol heeft, zal hier
de hoofdrol op zich nemen met onverwachte, quasi onorthodoxe interventies. Met een
lyrisch derde deel bewijst de componist dat
het niet onmogelijk is met een groot orkest een
grote sentimentaliteit en intieme ontboezemingen aan de dag te leggen. Het vierde deel
vormt eigenlijk een vierdelige symfonie op
zich. Beethoven wendt het cyclisch principe
aan om de coherentie te versterken. Dit procedé houdt in dat de net besproken thema’s van
de voorgaande delen terugkomen in het vierde
deel. Men kan dit laatste deel best omschrijven als een voortdurend proces van vallen en
opstaan. Elke muzikale ontwikkeling wordt
afgebroken om vervolgens opnieuw te beginnen. Het dramatisch beginthema uit het vierde
deel, dat “de fanfare van de terreur” genoemd
wordt, is telkens de grote spelbreker. Het bekende hymnethema, dat eerst instrumentaal
en dan vocaal gepresenteerd wordt, ondergaat
eveneens dit proces. Let daarnaast op de monumentale inzet van de tenor, die als eerste de
boodschap van vrede en vreugde overdraagt
en de voorbode is van het grote koor.
4. De Grootste
Met tien houtblazers, negen koperblazers, vier
slagwerkers, vier vocale solisten, een koor en
een grote groep strijkers is deze symfonie van
3.
Beethoven die met de grootste bezetting. Op 7. Philips
de première zou Beethoven zelfs het aantal Toen Philips de plannen uittekende voor een
houtblazers verdubbeld hebben.
nieuw audiokanaal, nu beter bekend als de
cd, was er veel discussie tussen de onderlin5. De Langste
ge partijen over de omvang en de capaciteit
De Negende Symfonie van Beethoven is niet al- van dit revolutionaire schijfje. Philips had de
leen de grootste, maar ook de langste uit zijn voorkeur voor een cd met een diameter van
reeks symfonieën. Zo duren de eerste twee 11,5 centimeter terwijl Sony eerder opteerde
symfonieën elk 20 minuten. De Derde Symfonie voor een diameter van 10 centimeter. Op een
duurt ongeveer 45 minuten. Symfonieën vier bepaalde dag kwam één van de technici van
tot en met acht duren ongeveer 30 minuten. Philips met het briljante idee dat op een cd
Met 70 minuten duurt de Negende Symfonie ten minste een volledige uitvoering van de
dubbel zo lang. Werkelijk ongezien in die tijd!
Negende Symfonie van Beethoven kan worden
gebrand. En zo geschiedde. Een uitvoering
6. Daar komen de Turken!
van dit werk duurt ongeveer tussen de 65 en
Eén van de vele variaties op het bekende 74 minuten, wat een diameter van 12 centimethema tijdens het vierde deel roept het muzi- ter vereist; het formaat van de cd’s vandaag.
kale beeld op van de Turkse invloed in Wenen
uit die tijd. Met levendige triangels, contrafa- 8. Europese Hymne
gotten, piccolo’s, een walsachtige maatsoort Op uitnodiging van de Raad van Europa vooren een stevige, doffe trommelbegeleiding wou zag de bekende dirigent Herbert von KaraBeethoven het publiek wijzen op de sluime- jan nieuwe arrangementen van de Negende
rende aanwezigheid van de Turken die door de Symfonie van Beethoven. In 1985 werd deze
onrustige politieke situatie in Wenen hun kans symfonie omgedoopt tot het officiële Volksschoon zagen onrust te zaaien.
lied van de Europese Unie. In 2001 werd de
compositie door UNESCO erkend als Werelderfgoed.
9. Het Beethovencomplex
Beethoven was op het einde van zijn leven
een gevierd componist. De uitvoering van de
Negende Symfonie in 1824, drie jaar voor zijn
overlijden, bezorgde hem de status van een
waar genie. De volgende generatie wachtte de
loodzware taak de fakkel van Beethoven over
te nemen. Componisten zoals Mendelssohn,
Schubert, Schumann en Brahms beten echter
hun tanden stuk op de te grote verwachtingen
van het Europese publiek. Weinigen durfden
het nog aan negen symfonieën te componeren.
Johannes Brahms, vaak gezien als Beethovens
grootste opvolger, deed er ongeveer 20 jaar
over om zijn Eerste Symfonie te componeren.
Hierin integreerde hij wel onmiddellijk een
expliciete referentie naar Beethovens Negende
Symfonie om uiteindelijk zijn juk van zich af te
gooien.
tekst. Jasper Gheysen
4.
Biografie
Jan Latham-Koenig. dirigent
Met zijn Franse, Deense en Poolse roots, is
Jan Latham-Koenig een Europeaan in hart en
nieren. Hij studeerde aan het Royal College of
Music in Londen waarna hij de prestigieuze
Gulbenkian Fellowship in de wacht sleepte.
Zijn debuut als dirigent van de opera Macbeth
in de Wiener Staatsoper in 1988 was een buitengewoon succes en bezorgde hem op korte
tijd internationale naam en faam.
Sindsdien stond hij aan het roer van ’s werelds
grootste opera- en symfonische gezelschappen met werken zoals Aïda, Macbeth, La Bohème, Peter Grimes, Tristan und Isolde, Pelléas et
Mélisande, Die tote Stadt, Carmen, Turandot en
Elektra en het ballet The Prince of the Pagodas.
Jan Latham-Koenig nam reeds diverse engagementen op als artistiek directeur van ensembles en organisaties zoals het Orquestra
Nacional do Porto, de Cantiere Internazionale
d’Arte di Montepulciano, het Teatro Massimo
di Palermo, het Orchestre Philharmonique
de Strasbourg en de Opéra National du Rhin.
JAN LATHAM-KOENIG © SIMON VAN BOXTEL
Daarnaast was hij stichter en artistiek directeur van de Young Janáček Philharmonic.
Sinds augustus 2011 is hij artistiek directeur van de Novaya Opera Moskou en sinds
2012 ook van het Orquesta Filarmónica de
la UNAM in Mexico City. Vanaf het seizoen
2013-2014 is hij tevens chef-dirigent van het
Symfonieorkest Vlaanderen in Brugge.
Jan Latham-Koenig verzorgde diverse
gastoptredens met onder meer de New
Japan Philharmonic, het Tokyo Metropolitan
Orchestra, het Orchestre Philharmonique de
Radio France, het Los Angeles Philharmonic
Orchestra, het Rundfunk-Sinfonieorchester
Berlin en het Dresdner Philharmonie Orchester. Daarnaast werd hij uitgenodigd om
diverse gezelschappen te dirigeren in de
Wiener Staatsoper, het Royal Opera House
Covent Garden, de National Opera Prague, de
Göteborg Opera, de Tokyo National Opera en
nog vele andere.
Biografie
Stefaan Degand.
rol van Jean Jaurès
Stefaan Degand studeerde toneel aan Studio
Herman Teirlinck waar hij in 2003 afstudeerde.
Hij speelde mee bij talloze Vlaamse en Nederlandse gezelschappen onder andere Zuidpool
theater, Toneelhuis, KVS, de Koe, Lod, Transparant, theater Antigone, Orkater, Mexicaanse Hond, Theatercompagnie, Het Paleis, het
Gevolg, theater Artemis, het Banket, Walpurgis, Zeelandfestival, ...
Hij participeerde ook in verschillende producties met deFilharmonie, zoals Blauwbaard
(Bartók). Daarnaast speelde Stefaan mee in
verschillende series en films, onder andere
Rundskop, Red Sonja, De Ronde, Clan, Ober,
Quiz me Quick, Albert II, Connie en Clyde en
Eigen Kweek.
STEFAAN DEGAND
5.
6.
Biografie
Jessica Muirhead. sopraan
De Brits-Canadese sopraan Jessica Muirhead
studeerde muziek aan de McGill University in
Montreal waar ze in 2005 afstudeerde.
Sindsdien won ze verschillende internationale
prijzen zoals de George London Award bij de
George London Foundation Competition in
New York, de Grand Prize van het Concours
de Chant in Toulouse, de Tweede Prijs en de
Publieksprijs in de Francesco Viñas International Singing Competition in Barcelona en
diverse prijzen bij de Elora Festival Competition, Les Jeunes Ambassadeurs en de National Music Festival Competitions in Canada.
Le Nozze di Figaro in het Teatro Nacional de
São Carlo in Lissabon, Contessa Almaviva
en Donna Anna in Don Giovanni en Micaëla
in Carmen in de Canadian Opera Company in
Toronto.
Ze ontving recent lovende kritieken voor haar
titelrol in A Village Romeo and Juliet in Wexford Festival Opera en maakte haar debuut
als Violetta in La Traviata in Dorset Festival
Opera.
Jessica Muirhead concerteert regelmatig met
orkesten zoals de Hamburger Symphoniker,
het Washington Chorus en Orchestra in het
Kennedy Center, het Bayerischer Rundfunkorchester en l’Orchestre Chambre de Genève.
Haar repertoire bevat onder meer Die Schöpfung van Haydn, het Requiem van Fauré, Mendelssohns Elijah, de Negende Symfonie van
Beethoven, Verdi’s Requiem en Sieben Frühe
Lieder van Berg.
Hoogtepunten in haar carrière zijn onder
meer het vertolken van de rol Musetta in La
Bohème in de Bayerische Staatsoper in München, Pamina in Die Zauberflöte, Agathe in Der
Freischütz en Antonia in Les Contes d’Hoffmann
in de Volksoper in Wenen, Marguerite in
Faust en Mimi in La Bohème in de Semperoper
Dresden, Alice in Falstaff met Glyndebourne
on Tour in Engeland, Contessa Almaviva in www.jessicamuirhead.com
JESSICA MUIRHEAD
Biografie
7.
Eva Vogel. mezzosopraan
De Duitse mezzosopraan Eva Vogel studeer- het Salzburg Easter festival. Eva Vogel werkte
de aan het Mannes College of Music in New samen met dirigenten zoals Sir Simon Rattle,
York en aan de University of Yale.
Sir John Eliot Gardiner, Pietari Inkinen, Axel
Kober, Edo de Waart en Ingo Metzmacher.
Ze werd lid van de operastudio aan de Oper
Köln vooraleer ze tot vaste soliste werd be- Eva Vogel soleerde in diverse symfonische
noemd bij de opera in Düsseldorf en Inns- concerten zoals Les Nuits d’été van Berbruck waar ze de kans kreeg haar repertoire lioz, Rückert-Lieder van Mahler, Lieder eines
sterk uit te breiden. Ze was te zien als Ramiro fahrenden Gesellen van Mahler, het Requiem
in La Finta Giardiniera, Lola in Cavalleria Rusti- van Mozart, de Negende Symfonie van Beetcana, Cherubino in Nozze di Figaro, Hänsel in hoven, het Stabat Mater van Rossini, Wagners
Hänsel und Gretel, Oktavian in Der Rosenkava- Wesendonck Lieder en het Requiem van Verdi.
lier, Flora in La Traviata en Carmen.
Daarnaast zong ze vele recitals in Europa en
daarbuiten.
Eva Vogel is een veelgevraagde soliste in
Europa en trad reeds op in het Staatstheater Toekomstige opdrachten zijn onder meer
Wiesbaden, het Staatstheater Nürnberg, het een tournee met de Berliner Philharmoniker
Theater Bremen, het Concertgebouw Amster- onder leiding van Simon Rattle voor de Nedam, de Philharmonie Berlin, het Teatro Mas- gende Symfonie van Beethoven in Berlijn, Wesimo Palermo, het Auditorium Milano en de nen, New York en Tokio en een reeks met het
Royal Opera House Covent Garden.
Sinfonieorchester des Bayerischen Rundfunks.
Ze zong verschillende werken van Wagner
op het festival in Aix-en-Provence en tijdens www.evavogel.de
EVA VOGEL
8.
Biografie
Peter Svensson. tenor
Peter Svensson, geboren in Wenen, begon op
jonge leeftijd zijn zangcarrière als sopraansolist bij Die Wiener Sängerknaben. Hij studeerde bij James King en Réne Kollo aan de
Vienna Music Academy.
Peter Svensson heeft heel wat ‘helden-rollen’
op zijn repertoire staan waarmee hij het publiek overal ter wereld weet te bekoren zoals
diverse uitvoeringen van Wagners Der Ring
des Nibelungen als Siegfried en Siegmund.
Daarnaast was hij ook te zien in rollen als
Tristan, Parsifal, Lohengrin, Erik, Hermann
(Queen of Spades), Pedro (Tiefland), Florestan,
Max, Drummajor (Wozzek), Eisenstein (Fledermaus), Canio (Pagliacci), Ismaele (Nabucco)
en in symfonische werken als Otello, Negende
Symfonie van Beethoven, Achtste Symfonie en
Lied von der Erde van Mahler.
Griekenland en als Siegfried en King Kandaules in Duitsland en Italië. In 2013 vertolkte hij
opnieuw Siegfried in Duitsland en Siegmund
in Italië en was hij present op de WagnerVerdi gala-recitals in Europa.
Claudio Abbado introduceerde Peter Svensson aan de Wiener Staatsoper in 1989-1991.
Van 1991 tot 2007 was hij een vaste zanger
van Staatsopera in Praag. Hij won prijzen bij
de Richard Tauber Competition in Londen
in 1991 en kreeg een beurs van de Richard
Wagner Society in 1992. Hij werd recent genomineerd voor zijn excellente interpretatie
van de rol Pedro (Tiefland) vanwege de prestigieuze Tsjechische National Culture Award
Thalie.
In 2009-2010 was hij de algemeen artistiek
directeur van het festival Summer Academy
Gars in Oostenrijk. Daarnaast gaf hij masterIn maart 2011 maakte hij zijn comeback als classes in Mexico City, Montevideo, Dublin,
Siegfried en in juli 2011 debuteerde hij in de Helsinki, Sofia, Praag en Wenen.
rol van Peter Grimes in Las Palmas.
In 2012 trad hij op als Herod in Italië en www.petersvensson.eu
PETER SVENSSON
Biografie
9.
Roland Wood. bas
Roland Wood groeide op in Berkshire (GrootBrittannië) en studeerde aan de Royal Northern
College of Music bij Patrick McGuigan en Robert Alderson en daarna ook aan de National
Opera Studio.
Hij won in 1998 de Webster Booth Prize, in 1999
de Frederick Cox Award en in 2000 de Tweede
Prijs in de Kathleen Ferrier Memorial Awards.
Roland Wood maakte zijn debuut bij het Glyndebourne Festival Opera in 2000 waar hij optrad in de operaproductie The Rake’s Progress
van Stravinsky onder leiding van Mark Elder.
In 2001 ging hij mee op tournee met de Essential Scottish Opera waar hij de rol van
Marcello vertolkte in de opera La Bohème van
Puccini. In 2003 verscheen er voor Chadons
Records de opname van Un ballo in maschera
van Verdi waar hij de rol van Silvano voor zijn
rekening nam.
Hij vertolkte er onder meer de rollen van
Dr. Falka (Die Fledermaus) en Marullo (Rigoletto). In 2003 en 2004 zong hij Papageno (Die
Zauberflöte) en werd hij verkozen tot Engelse
nieuwkomer voor de BBC Singer of the World
in Cardiff, waar hij doorstootte tot de halve
finale.
Tussen 2005 en 2012 nam hij drie cd’s op
voor het Opera Rara-label, trad hij op met de
London Philharmonic en was hij onder meer
te gast in de Barbican (Groot-Brittannië), Santa Fe Opera (VS), Schotland en Nederland.
In 2014 zal hij zijn debuut maken in de Royal
Opera House Covent Garden waar hij de rol
van Rouchier in de opera Andrea Chénier van
Umberto Giordano zal vertolken. Daarnaast
zal hij optreden met de Canadian Opera Company en werd hij uitgenodigd om de Achtste
Symfonie van Mahler brengen met de PhilharTussen 2002 en 2004 was Roland Wood monia onder leiding van Esa-Pekka Salonen
‘company principal’ aan de Scottish Opera. van de Royal Festival Hall.
ROLAND WOOD
10.
Biografie
Bart Van Reyn. dirigent Octopus
Dirigent Bart Van Reyn legt zich toe op opera,
symfonische muziek en oratorium. Hij is in België voor dit repertoire één van de meest gewaardeerde dirigenten van de nieuwe generatie.
Recent assisteerde en dirigeerde hij Zemlinsky’s
opera Der Zwerg aan de Opéra National de Lorraine in Nancy, Bartóks opera Blauwbaards Burcht
aan de Vlaamse Opera, en dirigeerde hij Bachs
BART VAN REYN © MARCO BORGGREVE
Matthäus-Passion, Brahms’ Requiem, Mendelssohns Paulus en een nieuwe productie van Don
Giovanni met The Ministry of Operatic Affairs.
Hij is een graag geziene gast bij topensembles zoals het Nederlands Kamerkoor, het Vlaams Radio
Koor, het Deens Radio Koor, Collegium Vocale
Gent en het Rundfunkchor Berlin.
Na zijn studies aan de conservatoria van Antwerpen, Brussel en Den Haag specialiseerde
hij zich in orkestdirectie in de Wiener Meisterkurse en de Accademia Chigiana Siena. Bepalend voor hem waren muzikale ontmoetingen
met Philippe Herreweghe, Frieder Bernius en
Sir John Eliot Gardiner.
In 2000 richtte hij het koor Octopus op. Dit resulteerde in vruchtbare samenwerkingen met
Brussels Philharmonic, deFilharmonie, het Symfonieorkest Vlaanderen, de Belgische Kamerfilharmonie, het Symfonieorkest van de Vlaamse
Opera, het Nationaal Orkest van België, Musica
Viva Moskou, Capella Augustina Köln en B’Rock.
In 2012 richtte hij Le Concert d’Anvers op. Dit
periodeorkest met thuisbasis in Antwerpen focust op repertoire uit 18de en vroege 19de eeuw.
Bart Van Reyn dirigeerde concerten in België,
Duitsland, Nederland, Zwitserland, Italië en
Frankrijk. In 2006-2008 was hij artistiek leider
van orkest Musica Rara (Milaan) en dirigeerde
hij Dido & Aeneas aan de opera van Basel. Verder
werkte hij als repetitor bij de Nederlandse Bachvereniging, RIAS Kammerchor, Vlaams Radio
Koor en verschillende orkesten.
Bovendien begeeft hij zich ook geregeld op het
terrein van de nieuwe muziek. Zo dirigeerde
hij werk van Steve Reich in het bijzijn van de
componist. Als zanger van het Kammerchor
Stuttgart en I Fagiolini maakte hij verscheidene
bekroonde cd-opnamen.
Als assistent-dirigent werkt hij voor opera’s
in België, Zwitserland, Duitsland en Frankrijk
en assisteerde dirigenten als Andreas Spering,
Martyn Brabbins, Michael Hofstetter, Reinbert
De Leeuw, Elgar Howarth, Michel Tabachnik,
Alexandr Rudin, Etienne Siebens, Ottavio Dantone, Martyn Brabbins, Philippe Herreweghe,
Masaaki Suzuki en Richard Egarr.
In 2013 was hij artist in residence van het Festival van Vlaanderen Mechelen Hoort Stemmen.
www.bartvanreyn.com
Biografie
11.
Octopus. symfonisch koor
Octopus is een veelzijdig ensemble dat naar buiten treedt in wisselende bezettingen van 32 tot 100 zangers onder de vorm van het Octopus
Kamerkoor en het Octopus Symfonisch Koor.
Octopus werkt sinds de oprichting in 2000 door dirigent Bart Van Reyn
op projectbasis en wist op korte tijd een bevoorrechte positie in Vlaanderen te veroveren. Dit ensemble wordt samengesteld uit gedreven
amateurstemmen, conservatoriumstudenten zang en professionelen.
OCTOPUS © ELIE VAN LOOVEREN
Hun repertoire gaat van laat-barok tot de 21ste eeuw, met een voorliefde
voor oude muziek en het in ere herstellen van de vocale romantiek.
Naast vele a capella programma’s zingen ze ook oratoria en sacrale
muziek zoals Matthäus- en Johannes-Passion, Weihnachtsoratorium en
Hohe Messe (Bach), Messiah en Coronation Anthems (Händel), Requiem
(Mozart), die Schöpfung en die Jahreszeiten (Haydn).
Naast de concerten onder leiding van Bart Van Reyn met Le Concert
d’Anvers op historische instrumenten, werkte Octopus samen met
orkesten als het Vlaams Radio Orkest, deFilharmonie, Musica Viva
Moskou, het Symfonieorkest Vlaanderen, het Orkest van de Vlaamse
Opera, het Nationaal Orkest van België, het Orchestre Philharmonique
Royal de Liège en het barokorkest B’Rock.
Octopus was te gast op festivals als het KlaraFestival, Laus Polyphoniae,
Festival van Vlaanderen Gent, Theater aan Zee, en in de grote zalen in
Vlaanderen, Rotterdam, Metz, Parijs en Moskou. Er werden verscheidene radio-opnamen voor Klara en Radio France gemaakt.
In 2013 waren ze onder meer te horen met Bachs Matthäus-Passion,
Brahms’ Ein deutsches Requiem en Schuberts Mis in F en zongen ze Mendelssohns Paulus op het slotconcert van Musica Sacra Maastricht.
In 2014 zijn ze o.m. te horen in Beethovens Negende, wereldcreaties
van Piet Swerts en Krzysztof Penderecki en in een scenische versie van
Glucks Orfeo ed Euridice.
Sinds 2013 ontvangt Octopus een structurele subsidie van de Vlaamse
Gemeenschap.
www.octopusensembles.be
12.
Ode an die Freude. Beethoven 9.
Ode aan de vreugde. Tekst. Friedrich Schiller
Freude, schöner Götterfunken
Tochter aus Elysium,
Wir betreten feuertrunken,
Himmlische, dein Heiligtum!
Deine Zauber binden wieder
Was die Mode streng geteilt;
Alle Menschen werden Brüder,
Wo dein sanfter Flügel weilt.
Vreugde, schitterende godenvonk,
Dochter uit Elysium!
Wij betreden met vurige hartstocht,
Hemels wezen, jouw heiligdom!
Jouw toverkrachten verbinden weer
Wat gewoonte strikt verdeeld heeft.
Alle mensen worden broeders
Waar jouw zachte vleugel ons heen brengt.
Wem der große Wurf gelungen,
Eines Freundes Freund zu sein;
Wer ein holdes Weib errungen,
Mische seinen Jubel ein!
Ja, wer auch nur eine Seele
Sein nennt auf dem Erdenrund!
Und wer’s nie gekonnt, der stehle
Weinend sich aus diesem Bund!
Wie geslaagd is in de grote onderneming
Om een vriend een vriendschap te bewijzen,
Wie een lieve vrouw veroverd heeft,
Laat die zijn gejuich mede laten opgaan!
Ja, wie ook maar één sterveling
De zijne kan noemen op de aardbol!
En wie dat nooit gekund heeft,
Laat die stilletjes wenend verdwijnen uit dit samenzijn.
Freude trinken alle Wesen
An den Brüsten der Natur;
Alle Guten, alle Bösen
Folgen ihrer Rosenspur.
Küsse gab sie uns und Reben,
Einen Freund, geprüft im Tod;
Wollust ward dem Wurm gegeben,
und der Cherub steht vor Gott.
Met vreugde laven alle schepsels
Zich aan de borst van de natuur,
Alle goeden en alle slechten
Volgen in haar spoor van rozen.
Kussen gaf zij ons en wijn,
Een vriend die trouw bleef tot in de dood.
Lustbeleving is de worm gegeven,
En de Cherub staat voor God.
13.
Froh,
wie seine Sonnen fliegen
Durch des Himmels prächt’gen Plan,
Laufet, Brüder, eure Bahn,
Freudig, wie ein Held zum Siegen.
Verheugd,
Zoals zijn zonnen zweven
Door het prachtige ontwerp van de hemel,
Doorloop zo, broeders, jullie pad,
Vreugdevol, zoals een held op weg naar de overwinning.
Seid umschlungen, Millionen!
Diesen Kuß der ganzen Welt!
Brüder, über’m Sternenzelt
Muß ein lieber Vater wohnen.
Ihr stürzt nieder, Millionen?
Ahnest du den Schöpfer, Welt?
Such’ ihn über’m Sternenzelt!
Über Sternen muß er wohnen.
Laat je omarmen, miljoenen!
Deze kus aan de hele wereld!
Broeders, boven het sterrenuitspansel
Moet een lieve vader wonen.
Vallen jullie neer, miljoenen?
Voel je de schepper, wereld?
Zoek hem boven het sterrenuitspansel!
Boven de sterren moet hij wonen.
Musici
14.
Beethoven 9.
Chef-dirigent.
Jan Latham-Koenig
Concertmeester.
Jo Vercruysse
Eerste violen.
Nathalie Hepp
Bence Abraham
Hilde Coppieters
Peter Hellemond
Eva Stijnen
Annerien Stuker
Vania Batchvarova
Paul Klinck
Urszula PadalaSperber
Tweede violen.
Gudrun Verbanck
Isabelle Buyck
Geraldine De Baets
Isabelle Decraene
Liesbet Jansen
Maya Shvartsman
Saartje De Muynck
Anne Pas
Altviolen.
Kris Hellemans
Bruno De Schaepdrijver
Lieve Dreelinck
Bieke Jacobus
Kaatje Strauven
Natalie Glas
Morgan Huet
Celli.
Renaat Ackaert
Jan Van Kelst
Caroline Steen
Wouter Vercruysse
Hélène Viratelle
Bart Verhaeghe
Contrabassen.
Koenraad Hofman
Jan Verheye
Bram Decroix
Yanou Pauwels
Houtblazers.
Gudrun Bourel. fluit
Veerle Secember.
fluit. piccolo
Anke Lauwers. fluit
Korneel Alsteens.
hobo
Carola Dieraert. hobo.
Engelse hoorn
Frank Coryn. klarinet
Tom Daans. klarinet
Koen Coppé. fagot
Deian Toptchiev. fagot
Tamara Smits. fagot.
contrafagot
Koperblazers.
Kristiaan Slootmaekers.
hoorn
Bruno Melckebeke.
hoorn
Lies Molenaar. hoorn
Frank Clarysse. hoorn
Steven Bossuyt.
trompet
Bart Coppé. trompet
Bob van Der Strieckt.
trombone
Charlotte Van Passen.
trombone
Konstantin Koev.
(bas)trombone
Slagwerk.
Antoine Siguré.
pauken.
Wim De Vlaminck.
slagwerk
Ruben Cooman.
slagwerk
Henri Zomers.
slagwerk
15.
© SIMON VAN BOXTEL
16.
ARNO / WOUTER DEPREZ / JOHN CALE / ALTRA VOCE /
EINSTÜRZENDE NEUBAUTEN / CIE CECILIA /
CARL DE KEYZER / HET LICHTFRONT / ...
PROGRAMMA EN TICKETS VIA GONEWEST.BE
GONEWEST IS DE ARTISTIEKE
HERDENKING IN WEST-VLAANDEREN
VAN 100 JAAR GROOTE OORLOG
START OP 17 OKTOBER ’14.
DA N S / M U Z I E K / T H E AT E R / L I T E R AT U U R / B E E L D E N D E K U N S T
100 jaar Groote Oorlog
100 JAAR GROOTE OORLOG
CULTUREEL HERDACHT
GONEWEST.BE
17.
De verwoesting van Leuven. m.m.v.
Symfonieorkest Vlaanderen
David Angus. dirigent
Ilse Eerens. sopraan
Vivica Genaux. alt
Thomas Blondelle. tenor
Dietrich Henschel. bas
Octopus Symfonisch Koor
Tickets & info.
www.leuven1914.be
Balie Toerisme Leuven. Naamsestraat 3
Het Symfonieorkest Vlaanderen geniet de steun van
Westmeers 74 . B 8000 Brugge
T +32 50 84 05 87
F +32 50 84 06 87
[email protected]
www.symfonieorkest.be
Volg ons op Facebook!
verantwoordelijke.uitgever. Dirk Coutigny