Transcript Uitbreidingsmodules

Leerplan
Uitbreidingsmodules bij de opleidingen
Metselaar (BO BW 004)
Werfbediener (BO BW 005)
van het studiegebied
BOUW
Modulair
Goedkeuringscode: 2014/1053/6//D
31 januari 2014
STRUCTUURSCHEMA
1.1
METSELAAR
80
9291
Basis
metselwerk
9296/9297
40
40
Kelderconstructies en
riolering A/B
40
Funderingen
op staal 9292
120
120
9298/9299
Gevelwerk A/B
Opgaand 80
METSELAAR
720 Lt 35719
80
metselwerk A/B
9293/9294
80
Basis
beton- 9295
constructies
40
80
Beton- 9300
constructies
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
Bestuurder
minigraafmachine
31 januari 2014
1
1.2
WERFBEDIENER
9319
Basis
metselwerk
Basis
beton- 9320
constructies
80
80
80
Opgaand
metselwerk A/B
9321/9322
40
9323
Funderingen
op staal
WERFBEDIENER
320 Lt 35930
40
80
Bestuurder
minigraafmachine
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
2
UITBREIDINGSMODULES
Naam
Code
Lestijden
Bestuurder minigraafmachine
UM BW 001
80
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
3
INHOUDSTAFEL
1
Inleiding................................................................................................................... 5
2
Beginsituatie ........................................................................................................... 6
3
Algemene doelstellingen van de uitbreidingsmodules ........................................ 7
4
Minimale materiële vereisten ................................................................................. 8
5
Evaluatie van de cursisten ..................................................................................... 9
6
Uitbreidingsmodule: Bestuurder minigraafmachine (UM BW 001 – 80 lestijden)10
7
Bibliografie ............................................................................................................ 16
1
INLEIDING
Dit leerplan vormt een aanvulling bij de leerplannen

Metselaar
 Werfbediener
van het studiegebied BOUW.
Het heeft enkel betrekking op de uitbreidingsmodule bij deze opleidingen, die in een latere fase werd
ontwikkeld en goedgekeurd.
De uitbreidingsmodule maakt geen deel uit van de basisopleidingen. Ze beoogt een uitbreiding,
verdieping of verbreding van de kennis en vaardigheden uit de vermelde basisopleidingen.
Elke uitbreidingsmodule wordt bekrachtigd met een deelcertificaat.
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
5
2
BEGINSITUATIE
De cursist beschikt over het certificaat van de opleidingen Metselaar (BO BW 004) of Werfbediener
(BO BW 005) of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende
modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs.
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
6
3
ALGEMENE DOELSTELLINGEN VAN DE
UITBREIDINGSMODULES
3.1
ALGEMENE DOELSTELLINGEN
De cursist leert
3.2

eigen werkzaamheden plannen.

in een veilige omgeving, veilig leren werken met de minigraafmachine.

rijden, parkeren en manoeuvreren met de minigraafmachine.

kleine werkzaamheden uitvoeren met de minigraafmachine.

de werking van de machine toelichten.

eenvoudige bouwplannen raadplegen.

een tracé uitzetten.
SLEUTELVAARDIGHEDEN
Sleutelvaardigheid
Leerbekwaamheid
Zelfstandigheid
Specificatie
In staat zijn om, via geëigende leerprocessen, zijn
competenties te verbreden en te verdiepen
In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht
gedurende lange tijd aan een taak te werken
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
Code
SV18
SV32
7
4
MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN
4.1
ALGEMEEN
De ruimtes en lokalen waar de lessen plaatsvinden dienen steeds te beantwoorden aan de
reglementaire eisen op het vlak van veiligheid, gezondheid, hygiëne, ergonomie en milieu.
4.2
SPECIFIEK

Minigraafmachines (minigravers)

Verschillende uitrustingen: kofferbak en/of sleuvenbak en/of V-bak en/of tandenbak

Kettingen en hijsbanden

Oefenterrein

Klaslokaal met projectiemogelijkheden en pc

Klein gereedschap om herstellingen uit te voeren

Smeerpompen

Piketten, touw en grote hamer

Schoppen, spades en borstels

Waterpastoestel (slangenwaterpas en/of bouwlaser)

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s)
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
8
5
EVALUATIE VAN DE CURSISTEN
Het leerplan voorziet niet in concrete opdrachten. Opgaven moeten opgesteld worden in functie van
de te bereiken doelstellingen, de beschikbare tijd en het voorhanden zijnde materiaal en materieel.
Elke doelstelling van het leerplan moet ten minste één keer geëvalueerd worden. Als alle cursisten
alle opgaven uitgevoerd hebben en alle criteria geëvalueerd werden, is het duidelijk of de
doelstellingen bereikt werden.
Wanneer de cursisten een opdracht uitvoeren, krijgt elk aspect hiervan de aandacht.
Binnen de doe-activiteiten zijn een aantal factoren te onderscheiden:

cognitieve factoren: bijv. inzicht, argumentatie, ideeën, technische kennis;

psycho-motorische vaardigheden: bijv. juiste weergave van verhoudingen, gebruik van
materialen, oog-handcoördinatie, evenwicht;

werkmethode en attitudes: bijv. werken binnen vooropgestelde limieten, thema's, tijd,
aantallen en formaten; orde en netheid, afwerking, presentatie, inzet, organisatie, sociale
omgang, veiligheidsbewustzijn, verantwoordelijkheidsgevoel, nauwkeurigheid,
zelfstandigheid;

beoordelingsvermogen.
Er kan ook op verschillende momenten worden geëvalueerd: tijdens het opstellen van een
bewerkingsvolgorde, tijdens of na een bewerking of na een afwerking. Duidelijke afspraken met de
cursisten zijn hierbij noodzakelijk. Indien deze openheid er niet is, ontstaan betwistingen en blijft
zelfevaluatie uit.
Evaluatie van de praktijkcomponent is een oordeel over:

een proces: evaluatie van de vorderingen en attitudes op geregelde tijdstippen en bij
momentopnames tijdens de realisatie of dienstverlening;

een product: evaluatie van het product of de gepresteerde dienst.
Een zinvolle opdracht werkt een zinvolle evaluatie in de hand. Stimuleer de cursisten door positieve
appreciatie, maar wijs op fouten en tekortkomingen. Tussentijdse evaluaties en de evolutie van de
cursist zijn van groot belang voor de eindevaluatie.
Maak duidelijke afspraken met de cursist, zo wordt het werk voor iedereen eenvoudiger. Leg bij elke
opdracht uit op welke aspecten de nadruk ligt. De cursist ontwikkelt zo het vermogen om het eigen
werk te evalueren. Een vereiste eigenschap van elke volwassene in zijn arbeid is immers
zelfevaluatie.
.
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
9
6
UITBREIDINGSMODULE: BESTUURDER MINIGRAAFMACHINE (UM BW 001 – 80 LESTIJDEN)
6.1
LEESWIJZER BIJ DE LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHOUDEN, SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN
SLEUTELVAARDIGHEDEN
Het leerplan bestaat uit 3 kolommen die als volgt moeten gepercipieerd worden:

In de linkerkolom staan de leerplandoelstellingen gebaseerd op de basiscompetenties zoals die voorgeschreven werden in het opleidingsprofiel. Die
leerplandoelstellingen bepalen derhalve de kennis, vaardigheden en attitudes die door de cursisten moeten worden bereikt .

In de middenkolom staan de leerinhouden, die aanduiden op welke wijze de leerplandoelstellingen moeten bereikt worden: wat moet er gekend zijn?
Wat hier voorgeschreven wordt moet dan ook behandeld en geëvalueerd worden.

De rechterkolom geeft een aantal specifieke pedagogisch-didactische wenken mee die inspirerend kunnen zijn bij het leerproces. Ze zijn echter
vrijblijvend: uiteindelijk beslist de leraar eigenhandig over het didactisch proces.
De sleutelvaardigheden die bij elk leerplan toegevoegd worden zijn attitudes die bij de cursist moeten nagestreefd worden tijdens het leerproces. Er moet
daarbij niet bewezen worden dat deze sleutelvaardigheden effectief werden verworven, maar wel dat er inspanningen werden geleverd om ze te verwerven.
De sleutelvaardigheden werden in de leerplannen verkaveld over de verschillende modules. Bij elke module wordt aangegeven welke sleutelvaardigheden er
minimum in de module moeten nagestreefd worden.
6.2
ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODULE
De cursist leert een minigraafmachine besturen voor het uitvoeren van graafwerk en het verplaatsen van aanzienlijke hoeveelheden aarde, voor het vervoer
van materialen zoals aarde, grint, rotsen of stenen, voor het nivelleren en dichten van een terrein. De cursist leert in deze module hoe men veilig en
verantwoord kan werken met de minigraafmachine. De bestuurder bedient de machine zelfstandig en neemt verantwoordelijkheid voor de veiligheid van
zichzelf en zijn omgeving. Verder bereidt de bestuurder zijn werk voor, voert de opdrachten uit en kan rekening houden met onvoorziene omstandigheden
tijdens het uitvoeren van de werken.
De compacte graafmachine, minikraan of minigraafmachine is een verrijdbare graafmachine. Wat deze kranen uniek maakt is dat alle bewegingen van deze
machine volledig hydraulisch gebeuren. De graafarm en het graafblad worden bewogen door hydraulische cilinders, de draaibewegingen en de
voortbeweging van de wielen gebeurt door hydraulische motoren. De meest voorkomende toestellen zijn tot en met 5 ton.
Het wordt steeds meer inherent aan de job van werfbediener dat deze moet werken met de aanwezige machines op de werf. Alsook met de eventueel
aanwezige minigraafmachine. In die zin bouwt deze uitbreidingsmodule verder op de reeds verworven basiscompetenties van de opleiding Werfbediener.
Deze module werd uitgewerkt in overleg met het FVB en is gebaseerd op volgende referentiekaders:
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
10
-
Instapcompetenties van een beginnend bouwplaatsmachinist, Stefaan Buelens en Alain Dogniaux, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid,
2003.
COMPETENT-fiche F130201 - Bestuurder van bouwplaatsmachines.
VDAB Beroepenfiche Bouwplaats- en wegenbouwmachinist.
De basiscompetenties van de uitbreidingsmodule Bestuurder minigraafmachine werden gevalideerd door het FVB.
6.3
BEGINSITUATIE
De cursist beschikt over het certificaat van de opleidingen Metselaar (BO BW 004) of Werfbediener (BO BW 005) of voldoet aan één van de overige
toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs.
6.4
LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHOUDEN EN SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN
Leerplandoelstellingen
met inbegrip van basiscompetenties (BC), eigen
doelen (ED) en uitbreidingsdoelstellingen (U) (steeds
cursief)
De cursisten kunnen
BC
ED
U
Leerinhouden
BO BW BO BW
004
005
veiligheidsvoorschriften m.b.t. de machine, de bediener BC 007 BC 007 Veiligheid en regelgeving
en de omgeving toepassen.
 Persoonlijke beschermingsmiddelen
met de specifieke regelgeving i.v.m. het werken met
BC 008 BC 008
(PBM’s)
een minigraafmachine rekening houden.
 Regels werfinrichting
juist instappen.
de minigraafmachine na de werkzaamheden veilig
achterlaten.
functies en mogelijkheden van de minigraafmachine
aan de opdracht relateren.
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
Specifieke pedagogischdidactische wenken
 Veiligheidspictogrammen
Parkeren
BC 033 BC 033
 Uitrusting op de grond
BC 018 BC 018

Vlakke ondergrond

Dozerblad op de grond

Het afsluiten/vergrendelen
Werfinrichting in functie van
de situatie bespreken: bijv.
plaatsen van hekken …
Belangrijk dat cursisten
onregelmatigheden melden
aan de leidinggevende.
BC 012 BC 012 Functies en toepassingen

Omvang werkopdracht

Afmetingen en toegankelijkheid van de
31 januari 2014
Bij de omvang van de
werkopdracht cursisten
wijzen op het rendement van
11
Leerplandoelstellingen
met inbegrip van basiscompetenties (BC), eigen
doelen (ED) en uitbreidingsdoelstellingen (U) (steeds
cursief)
De cursisten kunnen
BC
ED
U
Leerinhouden
BO BW BO BW
004
005
werf
basisprincipes van elektrische en hydraulische
systemen toegepast bij minigraafmachines toelichten.
de werking van de aandrijfmotor van de
minigraafmachine toelichten.
kleine herstellingen uitvoeren.
Specifieke pedagogischdidactische wenken

Capaciteit minigraafmachine

Uitrusting minigraafmachine in functie van
werkopdracht
BC 013 BC 013 Basis werkingsprincipes minigraafmachine
Elektrische en hydraulische systemen
BC 014 BC 014
 Druk
BC 017 BC 017

Debiet

Hydraulische oliën

Oliereservoir

Filters

Hydraulische slangen

Hydraulische cilinders
de machine in functie van
het volume.
Cursisten indien mogelijk
laten kennis maken met
verschillende soorten bakken
en uitrusting: kofferbak,
sleuvenbak, V-bak,
breekhamer …
Belangrijk dat cursisten deze
werkingsprincipes
onderhoudstechnisch
kunnen aanwenden.
 …
Aandrijfmotor

Motoronderdelen: dieselpomp, startmotor,
alternator, radiator
Kleine herstellingen
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw

Lampen

Zekeringen

Leidingen

Smeernippels
31 januari 2014
Belangrijk om cursisten te
wijzen op de functies van
deze motoronderdelen in
relatie tot mogelijke
defecten.
12
Leerplandoelstellingen
met inbegrip van basiscompetenties (BC), eigen
doelen (ED) en uitbreidingsdoelstellingen (U) (steeds
cursief)
De cursisten kunnen
de minigraafmachine vóór de start controleren.
defecten herkennen.
BC
ED
U
Leerinhouden
BO BW BO BW
004
005
BC 015 BC 015 Controle en dagelijks onderhoud
BC 016 BC 016 Visuele controle
het dagelijks onderhoud van de minigraafmachine
uitvoeren.
BC 032 BC 032
de handleiding van de minigraafmachine raadplegen.
BC 009 BC 009
de onderdelen van de minigraafmachine toelichten.
BC 010 BC 010

Motorolie

Hydraulische oliën
 Koelvloeistof
Smering
 Smeernippels
Onderdelen
De cursisten leren om de
draaipunten te smeren via de
voorziene smeernippels.

Uitrusting

Hoofdgiek

Voorgiek

Onderwagen en bovenwagen

Draaikrans
de minigraafmachine starten.
BC 019 BC 019 Rijden en manoeuvreren
de minigraafmachine bedienen.
BC 020 BC 020
met de minigraafmachine rijden en manoeuvreren.
BC 021 BC 021
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
Specifieke pedagogischdidactische wenken

Hendels: voor- en achteruit, links-rechts,
hoofdgiek, voorgiek, zwenken …
31 januari 2014
De basisfuncties zijn
gelijklopend bij de
verschillende constructeurs,
maar wijs ook op eventuele
extra functies al naargelang
constructeur en type.
13
Leerplandoelstellingen
met inbegrip van basiscompetenties (BC), eigen
doelen (ED) en uitbreidingsdoelstellingen (U) (steeds
cursief)
De cursisten kunnen
sleuven en bouwputten aanleggen.
BC
ED
U
Leerinhouden
BO BW BO BW
004
005
een afgebakende zone op juiste diepte afgraven.
BC 022 BC 022 Grondwerkzaamheden volgens opdracht en
BC 023 BC 023 plan
profileren.
BC 024 BC 024
een perceel nivelleren.
BC 025 BC 025
taluds aanleggen.
BC 026 BC 026
de terminologie in het kader van grondwerkzaamheden BC 011 BC 011
met de minigraafmachine gebruiken.

Sleuven en bouwputten

Dieptebepaling

Profileren

Taluds

Nivelleren
aanslagmateriaal controleren en gebruiken.
BC 027 BC 027 Hijsen
een last laden en lossen.
BC 028 BC 028

Soorten aanslagmaterialen

Keuring aanslagmaterialen

Hijstabel

Zekeringsmethoden
aan de hand van een uitvoeringsplan kennis nemen
van de topografische aanduidingen op het terrein.
BC 029 BC 029 Meten en uitzetten

Symbolen: hoogte, diepte, afstand
een eenvoudig tracé uitzetten.
BC 030 BC 030

Met piketten en touw
met de resultaten van een laser werken.
BC 031 BC 031

Haakse hoek

Evenwijdige lijnen
6.5
Specifieke pedagogischdidactische wenken
Bij het inoefenen van de
verschillende soorten
grondwerkzaamheden de
link leggen met het te
realiseren doel.
Bijv. sleuf voor funderingen,
taluds voor hoogteverschillen
op te vangen, sleuf voor
nutsvoorzieningen …
De nadruk ligt op het leren
uitzetten van tracés
gebruikmakend van
uitvoeringsplan en de
resultaten van een laser. Het
eigenlijk werken met een
laser behoort niet tot de
opdracht, maar het kennen
van de algemene principes
verdient aanbeveling.
SLEUTELVAARDIGHEDEN
Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module:
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
14
Sleutelvaardigheid
Leerbekwaamheid
Zelfstandigheid
Specificatie
Code
In staat zijn om, via geëigende leerprocessen, zijn competenties te verbreden en te
verdiepen
In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd aan een taak te
werken
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
SV18
SV32
15
7
BIBLIOGRAFIE
7.1
NUTTIGE DOCUMENTEN EN WEBSITES
7.1.1
HYDRAULISCHE GRAAFMACHINES

Bouwplaatsmachines: hydraulische graafmachines, Fonds voor Vakopleidingen in de
Bouwnijverheid, 2012
Te raadplegen via:
http://fvb.constructiv.be/~/media/Files/Shared/FVB/Bouwplaatsmachines/NL/MECAhydraulischegraafmachines_for_web.pdf

Bouwtechnologie: grondtechnieken - basis: cursus voor leerkrachten - N015BM, Fonds voor
Vakopleidingen in de Bouwnijverheid, 2010
Te raadplegen via:
http://www.constructiv.be/nl/Publicaties/Zoeken/Detail.aspx?name=Bouwtechnologie%3Agrondtechnieken---basis%3A-cursus-voor-leerkrachten&id=%7B9F1DF551-1664-4298-83341A18026E75A2%7D&page=35
7.1.2
WEGENBOUWTECHNIEKEN
 Bouwtechnologie: wegenbouwtechnieken, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid,
2012
Te raadplegen via:
http://ffc.constructiv.be/~/media/Files/Shared/FVB/Bouwplaatsmachines/NL/MECAwegenbouwtechnieken_for_web.pdf
7.1.3
BOUWTECHNIEKEN
 Bouwtechnologie: bouwtechnieken, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid, 2012
Te raadplegen via:
http://ffc.constructiv.be/~/media/Files/Shared/FVB/Bouwplaatsmachines/NL/MECAbouwtechnieken_for_web.pdf
7.1.4

HANDBOEK - PRAKTIJK
Bouwplaatsmachinisten praktijk, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid, 2012
Te raadplegen via:
http://ffc.constructiv.be/~/media/Files/Shared/FVB/Bouwplaatsmachines/NL/MECAbouwplaatsmachinist-praktijk_for_web.pdf
Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw
31 januari 2014
16