Transcript GPS-introductie-folder

Europese routes fietsen met GPS
Wat is GPS ?
Het Global Positioning System (GPS) is een systeem, waarmee je overal op de wereld
je positie kan bepalen met behulp van satellietsignalen. Er zijn drie systemen in de
lucht: Amerikaans (oudste) , Russisch (paar jaar oud) en Europees (deels beschikbaar).
De bepaling van plaats en hoogte is afhankelijk van het apparaat en de gebruikte
programmatuur om de signalen van de satellieten om te zetten.
Met moderne apparaten kan een nauwkeurigheid van 5 à 10m gehaald worden.
Vrij zicht op de satellieten is belangrijk voor een goede ontvangst. Bij zwaar bewolkt
weer, onder een dik bladerdek en tussen hoge gebouwen ontvang je slechts enkele
satellieten en dan wordt de plaatsbepaling onnauwkeurig of kan bij oudere apparatuur
soms volledig wegvallen.
Fietsvakantie GPS-apparaten
Dat zijn eigenlijk alleen de “outdoor GPS-apparaten”.
Op goedkopere, eenvoudige ontvangers is de route (track/pad) uitsluitend te zien als
een lijn op een verder leeg scherm en kan het apparaat verder als nauwkeurig kompas
en fietscomputer worden gebruikt.
Bij de duurdere systemen worden deze locaties geprojecteerd op een kaart die op het
scherm wordt getoond, waarbij de gebruiker ziet waar hij zich op de kaart bevindt.
Moderne telefoons of tablets als navigatiemiddel raden we -vooralsnog- af: ze zijn te
kwetsbaar op een fietsstuur en gebruiken (te) veel energie. Deze flyer beperkt zich
daarom tot de kleine spatwaterdichte outdoor GPS-ontvangers.
Merken.
Het merk Garmin heeft voor dit type apparaten in Nederland bijna een monopoliepositie.
Er zijn nog een paar andere merken, maar die zijn meestal toegespitst op wielrenners
en/of zijn door hun softwaregedrag ongeschikt voor routes langer dan ~200 km.
De merken Bryon en MIO en de Edge-types van Garmin zijn toegespitst op wielrennen
en minder geschikt voor langere routes.
ZwartWit- of Kleurenscherm
Alleen de oudere eenvoudigste types hebben nog een zwart-wit-scherm, maar alle
andere modellen hebben allemaal kleurenschermen. Aanvankelijk was het probleem
met kleurenschermen, dat ze duur waren, slecht afleesbaar, erg korrelig en veel
energie verbruikten, maar deze problemen zijn inmiddels goed opgelost. Een
kleurenscherm biedt meer informatie, vooral als er ook topografie op het scherm
zichtbaar is. De afleeskwaliteit bij zonlicht is het voornaamste criterium bij het uitzoeken
van een apparaat; op enige afstand gevolgd door het energieverbruik.
Test zelf verschillende apparaten naast elkaar buiten in de zon, voordat u koopt !
1
Hoeveelheid geheugen. Al of niet met onderliggende kaarten.
Eenvoudige ontvangers hebben een zeer klein geheugen en kunnen ook geen
onderliggende kaarten bevatten. Voor iets meer geld heeft u een apparaat dat meer
geheugen heeft en/of uitwisselbare geheugenkaartjes. Dat laatste is sterk aan te
bevelen. Hierdoor kan men achtergrondkaarten van grote delen van Europa (of andere
werelddelen) in de GPS-ontvanger laden, zodat er altijd over nauwkeurige kaartinformatie beschikt wordt en men dus exact weet waar men zich op de wereld bevindt.
Apart kompas en hoogtemeter
Alle GPS-ontvangers geven de koers of richting aan naar een bepaald
vastgelegd punt. Tevens geven ze de richting aan, waarin men beweegt,
mits er inderdaad bewogen wordt. Als de GPS-ontvanger niet beweegt valt
de kompasfunctie weg. Sommige ontvangers hebben daarom een apart
elektronisch kompas ingebouwd.
Het signaal van de satellieten dat wordt doorgestuurd bevat informatie voor
drie-dimensionale positiebepaling, dus ook voor de hoogte. Door de scherpe
hoek waarmee de signalen binnenkomen is de meting van de hoogte veel
minder nauwkeurig dan de positiebepaling. De hoogte wordt berekend t.o.v.
een denkbeeldige lijn om de aarde, die dus ongelijk aan het bij ons bekende
NAP. De aangegeven hoogte komt toch redelijk goed in de buurt, maar kan
op sommige plekken op de aarde behoorlijk afwijken. Sommige duurdere
apparaten combineren de GPS-hoogtemeting met een barometrische
hoogtemeting. Die is nauwkeuriger maar altijd afhankelijk van de barometerstand en
moet dus telkenmale gekalibreerd worden.
Prijzen
Een goed apparaat met geheugenkaartje, goed kleurenscherm, maar zonder kaarten is
voor een 150 € reeds te koop. De mooiste apparaten met allerlei extra's komen op een
350 € of meer.
Energievoorziening
We raden aan een apparaat te
kopen dat werkt op verwisselbare AA
(penlight) batterijen.
Dit kunnen alkaline batterijen zijn,
maar ook oplaadbare NIMHbatterijen (lader meenemen – let op
dat u een lader koopt die de
batterijen individueel oplaadt).
Nieuwe uitvoeringen werken al gauw
een tot twee dagen op één set
batterijen.
Aansluiting op PC en software
Vrijwel alle GPS ontvangers hebben
een aansluitingsmogelijkheid (USB
of Serial) met de PC.
Dit is voornamelijk om kaartmateriaal (landen of delen ervan) in de GPS-ontvanger te
laden. Voor de outdoor-ontvangers wordt deze communicatiepoort daarnaast ook
gebruikt voor het inlezen in de ontvanger van Waypoints, Routes of Tracks.
2
Beschikbaar kaartmateriaal
Alle Outdoor-ontvangers zijn standaard uitgerust met een basiskaart van de wereld
(alleen de hoofd-, vaar- en spoorwegen en de grote steden). Voor de Garmin outdoorontvangers zijn meer gedetailleerde kaarten te koop zoals : Mapsource City Navigator.
Ook nog gedetailleerde Topokaarten van o.a. alle Europese landen zijn te koop.
Voor achtergrondkaarten raden we echter aan gebruik te maken van de Open-Source
kaartenservice die we voor onze donateurs aanbieden. Deze kaarten zijn speciaal voor
lange-afstands-fietsen aangepast en veel goedkoper dan commerciële aanbiedingen.
Kaartmateriaal kan ingelezen worden in de apparaten of staat (preferent) op micro-SD
geheugenkaartjes die je zo in het apparaat schuift. Je ziet dan op je scherm de kaart
als achtergrond.
Als je kaartmateriaal op de computer installeert kan je vervolgens routes, tracks en
waypoints maken (zie hieronder). Deze kan je dan overbrengen naar je ontvanger.
Het omgekeerde kan ook. Op je ontvanger maak je waypoints, routes of neem je tracks
op. Deze kan je overbrengen naar de computer, waarna je daar eventueel correcties
aan kunt brengen.
Gebruik
Er zijn in principe 3 zaken waarvoor een GPSontvanger kan worden gebruikt, namelijk:
- Het vastleggen van locaties; waypoints genoemd
- Het maken en volgen van routes
- Het maken en volgen van tracks
Waypoints
Waypoints zijn locaties waarvan de coördinaten in
het geheugen van de GPS-ontvanger zijn
vastgelegd. Waypoints kunnen met de GPSontvanger worden gemaakt of van de PC worden
ingelezen. Bij het maken van een waypoint kent
de GPS-ontvanger een volgnummer toe ter
identificatie. Dit volgnummer kan door de
gebruiker worden omgezet in een tekst-label en er
kan een icoon worden toegevoegd.
In oudere apparaten kunnen 500 waypoints worden opgeslagen; in modernere
aanzienlijk meer: tot 10.000
Routes
Een route bestaat uit rechte verbindingslijnen tussen een aantal opeenvolgende
waypoints. Routes kunnen worden gemaakt met de GPS-ontvanger (of op de computer)
door bij iedere richtingsverandering in het te fietsen traject een waypoint aan te maken
en later deze waypoints met elkaar verbinden tot een route.
Routes kunnen dan worden overgebracht van/naar de GPS-ontvanger.
Routes kunnen worden gewijzigd en aangepast door waypoints toe te voegen, te
verwijderen, te verplaatsen of de volgorde te wijzigen.
Oudere Outdoor GPS-ontvangers kunnen meestal 50 routes van ieder 250 waypoints
opslaan – na 2008 zijn deze beperkingen opgeheven.
Voor lange-afstands-fietsroutes wordt het gebruik van routes ontraden.
3
Tracks
In de “track-modus” wordt een kruimelspoor van de afgelegde route gemaakt in een
zgn. tracklog dat meestal maximaal 10.000 punten kan bevatten.
Naast de tracklog kan de GPS-ontvanger ook “tracks” in zijn geheugen opslaan, die je
vervolgens na kan fietsen [oude apparaten 20 tracks van 500 punten; nieuwe 200
tracks van 5000 punten -of meer].
Een track kan in beide richtingen gereden worden: dat heet “trackback-modus”.
De track wordt getoond als lijn op het scherm. De fietser wordt getoond als driehoekje
op het scherm. Zolang het driehoekje op de tracklijn blijft wordt de route gevolgd.
Wijkt men van de tracklijn af, dan geeft de GPS-ontvanger de richting aan waar de track
zich bevindt.
Tracks kan men binnenhalen van
Internet. Op een groot aantal sites
staan GPS wandel- en fietsroutes.
Een veel bezochte site is GPStracks.nl\.
Deze -vaak gratis- tracks kunnen dan
van de eigen computer naar de GPSontvanger worden overgebracht.
Na het binnenhalen (en eventueel
uitpakken) ontstaan er tracks met
bijvoorbeeld de extensies : .gpx of .gdb
Deze kunnen ingelezen worden in de
software op de computer [bv. Mapsource of BaseCamp van Garmin]. Die gratis
programma's – of vele andere- verzorgen ook het transport naar de GPS-ontvanger.
Ook kunnen van vele routes .kmz bestanden worden binnengehaald, die direct in
Google- Earth kunnen worden bekeken.
Ook op onze website (www. Europafietsers.nl) zijn een groot aantal Europese
fietsroutes voor GPS beschikbaar.
Deze routes kunnen gratis worden gedownload en verschaffen de fietser naast het
routeboekje extra navigatieondersteuning bij het volgen van deze routes.
Momenteel zijn de volgende Europese routes in GPS beschikbaar :














De groene Weg naar de Middellandse zee, deel 1 en 2
St Jacobsroute deel 1, 2 en 3
Fietsen naar Praag
De Jutland fietsroute
De Midden Frankrijk fietsroute
De Groene valleien fietsroute
Normandie en Bretagne
Langs oude wegen, deel 1 en 2
De Katharen-Basken fietsroute
Van Gogh-route
Limes-route (tot Wenen)
SchotlandRond
Velodyssee
Loire-Kastelen route
4