Warder 52 Planstudie Nieuw Erf

februari 2014

Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale 2

Inhoudsopgave

Inleiding Warder Locatie Planopbouw Dorps deel Gemeenschappelijk erf Architectuur Groene randen Cijfers 1 2 3 4 4a 4b 5 6 7

3 Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale

Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale 4

5 Voorliggend document is een toelichting op de planstudie voor het Nieuw erf gelegen aan Warder 52 te Warder. Nu nog een grootschalig agrarisch erf, straks een aangenaam nieuw woonerf dat zich voegt in het rafelige, groene en van vroeger uit agrarische sil houet dat Warder kenmerkt.

De locatie bestaat uit het huidige agrarisch erf dat nagenoeg geheel bebouwd en verhard is en een stuk achterliggend weidegebied dat zich ook uitstrekt achter het naastegelegen woonbuurtje, totaal ± 3 hectare.

De beschikbare gronden zijn dus groter dan het bebouwde erf op zich, wat het mogelijk maakt om niet alleen nieuwe bebouwing te realiseren, maar ook te zorgen voor een goede landschap pelijke afronding en inpassing daarvan. Ook van het naastgelegen buurtje, dat nu nogal koud in het landschap ligt. In overleg met waterschap en omwonenden is belsoten de afronding vooral met water te maken en niet met (toegankelijk) land.

De uitwerking van deze afronding zal qua (oever) beplanting zorgvuldig worden afgestemd met des kundigen op het gebied van weidevogels om hun leefgebied zo min mogelijk te verstoren.

Belangrijk verschil tussen eerdere voorbeeldver kavelingen die ooit de revue zijn gepasseerd voor deze locatie en dit planvoorstel is het veeel minder dicht bebouwen van het kavel (14 ipv 20 wonin gen) en het veel minder ver het weidegebied in gaan. Ook de opzet in een kop een midden en een staart wijkt af van de eerdere ‘rechttoe-rechtaan-

Inleiding

dwarsstraatjes’ haaks op het lint.

Zo wordt de landschappelijke opzet en inpas sing zeker gesteld en komt het erf als geheel nauwelijks voorbij het agrarisch erf aan de westzijde te liggen. Echter precies ver genoeg om te zorgen voor voldoende afscherming van dat erf en het woonbuurtje door mid del van de ruime erftuinen, het water en de natuurlijke oevers. Zo zal een gewenst groen, landelijk silhouet ontstaat met bebouwing die refereert aan het agrarisch verleden.

1 Dit document bevat nog geen definitief en vastgelegd plan. De bedoeling is allereerst een akkoord te bereiken tussen ontwik kelaar, gemeente en provincie op de hierin geschetste hoofdlijnen. Daarna zal in nauw contact met deze partijen een daadwerkelijke planuitwerking gemaakt worden. Hier zal ook de archtitectuuruitwerking integraal onder deel van uitmaken, een en ander onder onze supervisie.

Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale

Warder 52 in 1996 historische verkaveling toen...

zicht op Zuivelhof en Warder 52 vanaf de dijk Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale 6

Warder

.2

Warder wordt getypeerd als een slotenlanddorp

2004).

ter hoogte van de huidige dijk.

nog de dorpsstructuur. Als een visgraat ligt het daarop een boerderij of burgerwoning vertegen woordigt een wervel van de lange graat. Samen vormen ze een dicht en groen geheel: Warder.

(Bouwen voor Waterland 2020, la4sale, december

Het dorp is in de veertiende eeuw ontstaan Het typische slotenpatroon herinnert aan de vroe gere overwinningen op de zee, en bepaalt ook nu dorp in het veenweidelandschap. Iedere kavel met Het zevenhonderd inwoners tellende dorp kent een geschiedenis van visserij, een florerende melkvee houderij, steeds groter wordende stolpen en uitein delijk de verschuiving van agrarisch lint naar groen, landelijk woondorp met een agrarisch karakter. Stolpen, lommerrijke tuinen, enkele monumenten maar vooral burgerwoningen bepalen vandaag de dag het beeld. Hier en daar biedt is er doorzicht op het achtergelegen lage land. De dijk bedwingt nog steeds het woeste water. De agrarische erven werden tot voor kort steeds groter en staken steeds verder het open landschap in. Nu trekken meer en meer agrariërs weg uit het lint; een kavel aan de dijk biedt ze meer perspectief. Het dorp en haar ontstaansgeschiedenis biedt volop inspiratie om op een passende manier met de vrijkomende agrarische erven om te gaan. Het planvoorstel dat hier wordt toegelicht is daar een voorbeeld van. 7 Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale

Zicht op te behouden woningen en te slopen stallen die doorzicht op achterland blokkeren volgebouwd en geheel verhard erf, pas achterop ontstaat doorzicht op het land en de dijk 8

Het huidige hoofdgebouw en het achterliggende erf voegen zich redelijk in het silhouet van het bebouwingslint Warder. Het erf is echter wel nagenoeg geheel volgebouwd (1.050 m2) en ver hard (3.150 m2). Daarnaast maakt het een nogal abrupte harde overgang naar het achterliggende weidegebied.

Vervanging van de agrarische functie door wonen kan op deze locatie voor een sterke ruimtelijke verbetering zorgen, zowel vanaf het lint als vanaf de dijk bekeken. Daarvoor is het ontwikkelen van een groene overgang en ritmisch silhouet nood zakelijk, in combinatie met een doorzicht op het achtergelegen weidegebied vanaf het dorpslint.

Om dat beeld te realiseren is een slimme rang schikking van volumes in combinatie met veel groene ruimte (erf, tuinen) nodig. Deze bepalen namelijk hoofdzakelijk het uiteindelijke beeld, pas in tweede instantie de architectuur.

Locatie

3 9 Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale

12.

11.

5.

4.

6.

10.

3.

8.

13.

2.

1.

9.

7.

Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale 10

De positie van de bestaande woning (1) is als vertrekpunt genomen voor de verdere inrichting van het erf. Pal achter de bestaande woning wordt het erf in de lengterichting verlengd, tot aan de achtergrens van de woonbuurt de Zuivelhof (2). Zo ontstaat er een lange zichtlijn over het totale erf richting het achterliggende weidegebied (3).

Direct achter de bestaande stolpwoning zijn zes geschakelde woningen in een schuurachtig volume gepland, afgeleid van de agrarische bebouwing die er stond (4). Via de bestaande hoofdontsluiting zijn deze woningen bereikbaar. De achtertuinen zijn onzichtbaar vanuit de open bare ruimte gezien en bieden daardoor veel privacy aan de bewoner (5). Het parkeren voor deze geschakelde woningen is opgelost met een halfverhard erfje (6), omringd door knotwilgen. Drie bezoekersparkeerplaatsen zijn informeel gesi tueerd tussen een aantal begeleidende bomen (7).

Tegenover deze woningen ligt een kleiner schuur volume met daarin twee woningen (8). De ruime met knotwilgen omzoomde tuinen vormen een buffer naar de aangrenzende woningen in het buurtje. De hoofdontsluiting (9) wordt in essentie gehand haafd. Het utilitaire asfalt zal echter wel vervangen worden door fraaie gebakken klinkers. De entree aan de dorpsstraat wordt versterkt met groen zodat deze straks bij het typische groene en lommerrijke karakter van Warder aansluit. Een kleine sloot met brede duiker vormt de over gang naar een collectief cluster achterop (10). Hier staan rond een gemeenschappelijk erf een zestal 11

Planopbouw

vrije woningen in een compact ensemble (11). De vier linkerwoningen hebben een sterke samenhang in typologie en materi alisering. Een bijzonder agrarisch volume beëindigt het erf (12). De voorgestelde ‘silo’ is het eigentijdse antwoord op het traditio nele kapberg volume bij de entree van het erf (13). Aan deze rechterzijde is het ensem ble iets luchtiger en biedt meer zicht op het open oostelijk landschap. Met deze opbouw in deze volumes ontstaat het Warder-eigen silhouet van een agrarisch erf in het groen. Met name de voorgestelde silowoning zal vanuit de verte dit effect ver sterken.

Een lange zichtlijn van lint tot land ontstaat

Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale 3.

4

Simpele parkeeroplossingen in groene entree Verharde erftuintjes aan de gevel zorgen voor een en levendig beeld Geschoren hagen Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale Beschoeide , landelijke waterkanten 12

Het dorpse deel is iets steniger en compacter , zoals een regulier erf ook vaak is. Kleine erftuinen zorgen samen met geschoren hagen en bomen rond de parkeergelegenheden voor een onder houden en groen beeld. Het onderhoudsniveau is wat hoger. Slootkanten worden deels beschoeid om verruiging te voorkomen. Kleuren en materi alen sluiten aan op dat wat Warder zelf te bieden heeft. De bestrating bestaat uit klinkers voor de rijloper met halfverharding langszij.

Dorps deel

4a 13 Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale

Zachthout bomen, halfverharde erven, doorzicht op het land Landelijke romantiek: wilgen (treur en knot) aan de waterkant Grandioos uitzicht Ruimte voor hobby’s Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale Natuurlijke erfbeplantingen 14

Gemeenschappelijk erf

Een versmald pad leidt vanuit het dorps deel naar het collectieve erf. Een relatief beschutte (half) verharde ruimte in het open land die zich leent voor gezamenlijke activiteiten en kinderspel. Ach ter de woningen bieden de ruime tuinen meer dan voldoende mogelijkheden. Het uitzicht op het achterliggende land is grandioos. De oevers lenen zich hier voor een semi-natuurlijke inrich ting zodat natuurontwikkeling hand in hand kan gaan met een relatief laag onderhoudsniveau. 4b 15 Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale

traditionele ritmiek van volumes in erfopbouw met moderne architectuur (Faro) Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale 16

Warder is van oorsprong een agrarisch dorp. Dit is ook nu nog goed afleesbaar aan de bebouwings typologiën binnen het lint. De statige stolpen vormen wat dat betreft het (letterlijke) hoogte punt binnen het bebouwingslint. Alles wat achter de stolp gebouwd wordt is soberder, lager en daardoor onopvallender van karakter, met vaak een verticaal volume op het eind. Zo ook in het schetsvoorstel voor Warder 52. Door voor van agrarische bebouwing afgeleide volumes te kiezen bij nieuwbouw blijft de agrarisch en landelijke sfeer in het lint behouden.

Het voorstel is om met lage schuurachtige volu mes van een tot anderhalve bouwlaag met een kap te werken en een of twee afwijkende volu mes (kapberg, silo) toe te passen. Zo ontstaat een sterke en samenhangende beeldtaal. Inspelend op de specifieke vorm en ligging van de woningen ontstaat variatie, bijvoorbeeld oriëntatie van ge sloten houten en open glazen gevels, dakrichting en materialisatie en specifieke in de architectuur opgenomen parkeervoorzieningen etc.

Een eigentijdse vormgeving en detaillering zorgt dat er geen historiserende gemakzucht ontstaat.

Architectuur

5 17 Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale

Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale 18

In overleg met het waterschap is een brede watergang als afronding van het erf gecreëerd. Dit zorgt voor watercompensatie maar vooral ook een beter afwatering van de achterliggende polder. Door een mooie flauwe oever met na tuurlijke rand vormt deze watergang een zachte overgang naar het weidegebied en ontstaat naast de tuinen een tweede landschappelijke rand rond het erf en de aanwezige bebouwing.

Een klein aantal (Knot)bomen worden in los pa troon direct rond de woningen en paden geplant om bescheiden beschutting te creëren. Tevens kleden ze de aangrenzende bebouwing aan en vormen ze een zacht filter naar het landschap. Deze bomen en de oevervegetatie dient afge stemd te worden op het leefgebied van de hier aanwezige en beschermde weidevogels. Versto ring is een aandachtspunt, maar ook roofvogels. Verdere uitwerking zal daarom in overleg met deskundige ecologen plaats vinden.

Groene randen

6 19 Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale

Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale 20

In totaal zijn 14 woningen gepland, visueel on dergebracht in 7 volumes. Dorpse deel: 8 woningen, waarvan 2 onder een kap en 6 geschakelde woningen Erfdeel: 6 vrijstaande woningen Er zijn 28 parkeerplaatsen gepland, 2 op elke woning. Ruim de helft van de beschikbare locatie blijft veenweide gebied van weiland en water.

Slechts een derde wordt gebruikt voor het erf, en daarvan is het grootste gedeelte groen.

Cijfers

7 21 Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale

Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale 22

23

Vorm en inhoud: la4sale Marieke Timmermans Pepijn Godefroy Hanneke Clabbers

© februari 2014 Nieuwe Kerkstraat 119 1018 VJ Amsterdam 020 6244226 [email protected] www.la4sale.nl

Warder 52 planstudie Nieuw Erf - juli 2014 la4sale