Transcript De Toren - 22 januari 2015 pagina 11

‹
www.nieuwsblad-detoren.nl
De Toren · donderdag 22 januari 2015 · 11
FAMILIEGEHEIMEN
Jan Ansems de Vries blijft zoeken naar zijn biologische grootvader, die vrijwel zeker in Zaltbommel of omgeving woonde.
Wie verleidde een eeuw geleden
Lijntje Mooring uit de Karstraat?
Iedere familie heeft zo
zijn eigen geheimen.
Waar vaak krampachtig
over wordt gezwegen,
de vuile was buiten
hangen doen we immers
liever niet. Zo is het ook
in het leven van Lijntje
Mooring, die 7 maart 1889
het levenslicht ziet in de
Karstraat in Zaltbommel
als vijfde kind in het
gezin. Op nummer 14,
een pand dat er nog altijd
staat. Maar wat speelde
zich een eeuw geleden af
achter de voordeur van
dit pand?
door Hannie Visser-Kieboom
Z ALTBOMMEL /HARDENBERG
- Het is zoeken naar een
speld in een hooiberg, dat
beseft Jan Ansems de Vries
maar al te goed. Toch laat
de zoektocht naar zijn onbekende grootvader hem
nog altijd niet los. Reden
om contact te leggen met de
Toren voor een oproep in
de krant. Want misschien
weet iemand uit Zaltbommel nog iets over zijn grootmoeder Lijntje Mooring.
Die bijna een eeuw geleden
ongehuwd zwanger werd,
iets dat in bijna alle families
in die tijd voorkomt. Maar
een vader die vervolgens
onbekend blijft, is minder
gangbaar. “Mijn oma had
wel verkering in die jaren,
maar door standsverschillen is dat kennelijk toch op
niets uitgelopen. Misschien
wel mede door haar zwangerschap. Tot schande van
de familie bleek ze in 1915
zwanger. Haar ouders wilden niet dat ze in Zaltbommel bleef wonen, terwijl ze
zwanger was. Zo verhuisde
ze naar de Vossenstraat in
Arnhem. Daar is mijn moeder Helena geboren op 11
oktober 1915. Verder weet ik
daar niets over, wel zijn foto’s opgedoken van fotograaf
Oosterbaan uit Arnhem,
misschien had ze daar contacten mee. De verloskundige mevrouw Ouwerkerk,
spoorwegbeambte Veenhuizen, fotograaf Oosterbaan en
twee getuigen hebben de geboorte van mijn moeder aangegeven bij de burgerlijke
stand”, zo vertelt hij, terwijl
hij een kopie van de geboorte
akte laat zien. Na de geboorte van haar eerste dochter
Leentje maakt Lijntje kennis
met de weduwnaar Jeremias
van Vessem. Ze geeft hem
op 31 mei 1916 in Arnhem
haar jawoord. Het echtpaar
krijgt vervolgens vier dochters en een zoon. Ze verhuizen met enige regelmaat,
maar strijken uiteindelijk in
Bergen Op Zoom neer. Als
oudste dochter in het gezin
zou Leentje maar wat graag
de achternaam van haar
stiefvader krijgen, maar
Kleinzoon Jan Ansems de Vries bladert door het familie fotoboek van zijn grootmoeder
om onduidelijke redenen is
dat nooit vastgelegd. “Het
erkennen was kennelijk te
duur, zo is me verteld. Maar
bij officiële gelegenheden
noemde ze zichzelf Mooring, anders gebruikte ze de
‘MIJN MOEDER KON
NOOIT GOED MET
DAT FAMILIEGEHEIM
OMGAAN”
naam Van Vessem”, zo weet
haar zoon Jan nog goed. Jeremias van Vessem overlijdt al
in 1933, maar is een strenge,
goede vader; ook voor zijn
stiefdochter.
In 1999 wordt een familie reunie gehouden met nazaten
van Lijntje Mooring. En dan
begint een tante te vertellen
over het verzwegen familiegeheim. “Ze woonden toen
samen in Bergen op Zoom
in de jaren zestig en zeventig. Ze heeft mijn tante verteld, dat mijn grootvader de
liefde van haar leven was.
In die periode kreeg ze ook
een keer een overlijdensbericht uit Zaltbommel, mogelijk van de familie van
de verwekker van het kind.
Ze scheurde de envelop
echter direct kapot. Na die
reünie werd ik steeds meer
geboeid door dat familiegeheim. Want wie was toch de
biologische vader van mijn
eigen moeder? Namen werden nooit genoemd, het was
taboe in de familie, mijn
moeder sprak er nooit over.
Toen we een keer in de keuken zaten met mijn moeder
kwam het weer ter sprake.
Maar mijn eigen vader was
toen overbiddelijk. ‘We gaan
de vuile was niet buiten
hangen’, zo sprak hij streng.
Later heb ik nog gepro-
beerd via mijn tante meer
te weten te komen, maar
toen wist ze zich niet alles
meer tot in detail te herinneren. Enkele jaren geleden
is ze overleden”. Zo bleef
Ansems de Vries achter met
zijn onbeantwoorde vragen.
Terwijl hij toch nieuwsgierig blijft naar zijn afkomst.
“Niet om de nazaten nog
eens ter verantwoording te
roepen, maar ik blijf gewoon
zoeken. Mijn moeder kon
nooit goed met dat familiegeheim omgaan en dat blijft
je toch bij. Misschien weet
iemand nog iets”. Zelfs een
DNA test sluit hij niet uit.
Rechts op de foto het pand Karstraat 14 in Zaltbommel, waar Lijntje Mooring werd geboren
In het midden een foto van Lijntje Mooring voordat ze zwanger werd.
“Al weet ik niet of dat nog
wel kan, het gaat toch om
generaties terug”.
Afgezien van foto’s van zijn
grootmoeder en het verhaal
van zijn tante heeft zijn
moeder nog wel vertelt over
het werk van Lijntje Mooring in Zaltbommel alvorens
ze zwanger werd. “Ze was
kindermeisje bij de familie Philips. Mijn oma vertelde daar nog wel verhalen
over, hoe leuk dat was. Dat
ze Fritsje mede opgevoed
had. Met de familie Philips
woonde ze zelfs tijdelijk
elders, volgens mij in Hilversum, Nijmegen of Den
Bosch”. Of Lijntje Mooring
echt het kindermeisje was
bij de familie Philips kan
niet bevestigd worden door
archiefonderzoek. De familie Philips verhuisde al aan
het einde van de 19e eeuw
naar Eindhoven en richtte
daar een gloeilampenfabriekje op. Frits Philips werd
in 1905 in Eindhoven geboren. Maar mogelijk logeerde
hij weleens in Zaltbommel
bij familie, waar Lijntje als
kindermeisje werkte? De
Karstraat, het geboortehuis
van Lijntje ligt immers op
een steenworp afstand van
de Markt, waar de familie
Philips woonde.
Tienduizenden mensen zoeken dagelijks in archieven, al dan niet digitaal naar hun voorouders en
verre verwanten. Waar woonden ze, hoe verdienden ze hun brood, hoe verging het hen tijdens het
aardse bestaan? Jan Ansems de Vries (67) uit Hardenberg zoekt al jaren tevergeefs naar zijn onbekende grootvader. Wie hem verder kan helpen, kan
contact opnemen via [email protected]