Transcript overzicht-stro-oogst (107.74kB)

W E R K D O C U M E N T
OVERZICHT STRO-OOGST
1978
door
J.W.
1979-11
R I J K S D I E N S T
Abc
Buning
j anuari
V O O R D E I J S S E L M E E R P O L D E R S
S M E D I N G H U I S
L E L Y S T A D
Het p e r s p e c t i e f voor de stroverkoop was medio j u n i n i e t r o o s k l e u r i g . '
De handel i s e r g terughoudend; men t o o n t nog weinig b e l a n g s t e l l i n g .
T i j d e n s een e e r s t e o r i z n t e r e n d e bespreking op 2 2 j u n i worden i n s t r o
van de nieuwe oogst nog geen zaken gemeld. Mede a l s gevolg van een overvloedige g r a s p r o d u k t i e i s e r b i j veehouders weinig b e l a n g s t e l l i n g voor
s t r o ; ook voor a f z e t a l s a f d e k m a t e r i a a l voor waspeen z i j n de verwachtingen n i e t hoog gespannen.
Vanwege de hoge p e r s k o s t e n en s t i j g e n d e k o s t e n voor t o e z i c h t d r i n g e n de
kopers ern? aan m o e i l i j k b e r e i k b a r e k a v e l s en p e r c e l e n met een l a g e
opbrengst (1000 kglha) n i e t meer t o e t e wijzen. Z i j verwachten d a t h e t
s t r o lang z a l moeten b l i j v e n s t a a n en vragen toestemming om l a n g s meer
wegen de klampen i n de berm t e mogen p l a a t s e n .
L a t e r wordt door de " s t r o c l u b " , op e i g e n verzoel:, een brandplan sameng e s t e l d en met de r i j k s d i e n s t besproken. I n t o t a a l wordt c i r c a 1300 h a
g r a a n s t r o van h e t verkoopplan afgevoerd.
Verder wordt c o n t r a c t u e e l de n o g e l i j k h e i d opengehouden om nog n i e t ged o r s t g r a a n s t r o t e kunnen "inleveren", waarvoor door de koper dan zowe1 de overeen ce komen p r i j s voor h e t s t r o , a l s ook de e v e n t u e e l door
de r i j k s d i e n s t ce maken opruimkosten; g l o b a a l geraamd op f 15,-- per h a
i n d i e n g e l i j k t i j d i g met h e t dorsen wordt v e r h a k s e l d , moeten worden vergoed.
Op 1 1
komen
prijs
nomen
j u l i 1978 wordt voor a l l e s o o r t e n g r a a n s t r o een p r i j s overeengevan f 13,09 p e r h a , i n c l u s i e f 0.b.; voor k o o l z a a d s t r o wordt de
f 2,62 per h a , i n c l u s i e f o . b . , w a a r b i j d i t s t r o z a l worden afgevoorzover e r afzetmogelijkheden z i j n .
De kopers van de " s t r o c l u b " maken wederom bezwaar tegen de voorgenomen
verkoop van s t r o door de r i j k s d i e n s t ' a a n een n i e t b i j de "club" aanges l o t e n handelaar. Hieraan i s evenwel n i e t voldaan. Met de betrokken hand e l a a r , waarin i n 1977 b i j w i j z e van proef een g e r i n g a r e a a l s t r o werd
v e r k o c h t , z i j n goede e r v a r i n g e n opgedaan.
Aan a l l e kopers i s een even g r o o t a r e a a l toegewezen. De r i j k s d i e n s t beh i e l d z i c h h e t r e c h t voor ca. 1000 ha g r a a n s t r o d i r e c t t e v e r h a k s e l e n ,
ten einde de koolzaadinzaai n i e t t e b e l e m e r e n .
Voor k o o l z a a d s t r o was d i t j a a r weinig b e l a n g s t e l l i n g . I n t o t a a l i s ca.
650 ha aangevraagd, toegewezen en g e p e r s t . De g e p e r s t e en b e t a a l d e opp e r v l a k t e n i n h a ' s per koper i n 1978 s t a a n i n onderstaande t a b e l vermeld.
Koper
Koolzaad
Tarwe
Geperst Niet geperst
we1 betaald
Gerst
Haver
6 12
527
523
547
545
565
582
182
199
211
189
205
171
199
1.608
1.559
1.466
1.574
1.606
1.479
1.622
Totaal
graanstro
Bruins
V.L. Coop
HVE Veevoeders
Kooprnan
Mulder
Re-Bo
Soepenberg
68
50
96
50
125
113
150
720
833
732
638
740
587
84 1
Totaal
"De Schreef"
652
5.091
12
566
-
3.901
1.356
23
10.914
35
652
5.079
566
3.901
1.333
10.879
Cultuurtechnische
Af deling
-
94
-
200
116
156
-
-
Totaal-overzicht stro-oogst 1978 in ha's en procenten
Koolzaad
Tarwe
Gerst
Haver
Totaal
graanstro
Ha
%
Omschrijving
Ha
- Door kopers geperst
- Niet door kopers geperst,
doch we1 betaald
- Geperst voor eigen gebruik
- Vernietigd en/of niet
geperst
Totaal
%
652
6.296
6.948
%
Ha
9 5.091
91
78 3.901
566
9
-
-
817
100 6.474
Ha
-
%
Ha
68
1.356
-
%
86 10.348
75
- -
566
4
109
1
-
109
7
13 1.820
32
102
7
100 5.721
100
1.567
2.739
20
100 13.762
100
Geldelijke opbrengst stro-oogst
Omschrijving
Koolzaad
Door k o p e r s g e p e r s t b i j d e C.A.
Door k o p e r s g e p e r s t "De S c h r e e f "
G e p e r s t v e r k o c h t a f k l a m p "De
Schreef"
x
Geperst voor e i g e n g e b r u i k
N i e t d o o r k o p e r s g e p e r s t , doch we1
betaald ( i n c l . vergoeding verniet igen)
f l.705,17
Totaal
*
237 t o n 2 f 65,--
Gerst
f 66.493,14
f
161,27
-
f
f 1.705,17
p e r t o n (109 h a )
Tarwe
-
-
19,78
1.929,07
-
f 15.900,07
f 84.483,55
f 51.046,55
-
f
1.076,99
-
f 52.123,54
Waver
f 17.461,67
f
297,Ol
f 15.405,--
f 33.163,68
Totaal
f 136.706,53
f
458,28
f
f
3.006,06
15.405,--
f
15.900,07
f 171.475,94
Nabeschouwing
Naar globale schatting waren de opbrengsten in kg per ha:
r
Gerststro
Tarwestro
Haverstro
1978
~emiddeld*
1973 t/m 1977
2700
4000
4200
2300
2900
3200
De opbrengst van gerststro was hoger, die van tarwe en haverstro veel
hoger dan het vijfjarig gemiddelde en ook hoger dan het zich tijdens
de onderhandelingen liet aanzien.
De stro-opbrengst van de wintergerst bedroeg ca. 4400 kg per ha.
Aanvankelijk verkochten de kopers gerststro voor f 85,-- per ton, tarwestro voor f 7 2 , 5 0 ; naar haverstro was geen vraag.
Naarmate de oogst vorderde bleek dat de stro-opbrengsten overal hoog
waren en werd het vertrouwen in de markt kleiner. De prijzen daalden.
Tarwestro deed ca. f 70,-- per ton, gerst en haver f 75,--.
Bij boeren bleef veel stro onverkocht en is door hen verhakseld.
Begin september meldden de kopers dat zij op grond van de contractbepalingen overwogen ca. 1300 ha tarwestro te willen "inleveren". Dit stro
zou dan door de rijksdienst op hun kosten worden vernietigd.
Toen echter bleek dat de tarwestro-opbrengst ten opzichte van v66r de
gerst geoogste tarwe belangrijk terugliep, is alsnog een gedeelte van
het aanvankelijk "ingeleverde" areaal tarwestro geperst. Uiteindelijk
is ca. 570 ha stro op kosten van de kopers door de rijksdienst vernietigd.
Dit jaar is van de mogelijkheid om graanstro direct te verhakselen,
ten einde de koolzaadinzaai niet te belemmeren, ruimschoots gebruik gemaakt. In totaal is ca. 760 ha graanstro teruggenomen en door de rijksdienst voor eigen rekening vernietigd.
Van de mogelijkheid om bij wijze van proef stro van konakkers gelijk
met het dorsen te verhakselen is maar zeer beperkt gebruik gemaakt.
Bij be';tindiging van de graanoogst op 21 september was van het toegewezen
areaal graanstro alle gerststro, ca. 90% (5300 ha) van het tarwestro en
ca. 60% (870 ha) van het haverstro geperst.
Door de regen werd het nersen tijdelijk gestaakt. Medio oktober kon,
dankzij het mooie weer, het persen worden hervat. Het stro moest we1
worden geschud of gekeerd en er kon vanwege dauwvorning slechts enkele
uren per dag worden geperst.
Omstreeks 20 oktober is het laatste stro geperst.
Met het plaatsen van stroklampen hebben zich dit jaar nauweliiks problemen voorgedaan. De kopers hebben hieraan de nodige aandacht geschonken.
Tijdens de oogst is vrijwel alle gerststro direct afgevoerd. Het meeste
tarwe- en haverstro is aan de klamp gezet. De kopers verwachtten dat het
lang zou moeten blijven staan.
De afvoer verliep in november, begunstigd door het goede weer, evenwel
buitengewoon vlot. D e prijzen handhaafden zich vrijwel ongewijzigd op
hetzelfde niveau als tijdens de oogst.
Begin december was vrijwel alle stro afgevoerd. We1 moesten hier en daar
door somige kopers nog enkele resten van stroklampen worden opgeruimd.
Resumerend kan worden gesteld dat het stro van de rijksdienst voor de
lcopers door de moeilijke marktsituatie een weinig winstgevende zaak is
geweest
.
Lelystad, 25 januari 1979
Afdeling Verkoop
J.IJ. Buning