Transcript Halfjaarlijks Financieel verslag van de Eandis

www.eandis.be
Gereglementeerde informatie
Melle, 28 augustus 2014
HALFJAARLIJKS FINANCIEEL VERSLAG VAN DE EANDIS-GROEP1 PER 30 JUNI 2014
HOOGTEPUNTEN2

FIT, een globaal efficiëntieprogramma dat van start ging in 2013, zit op het goede spoor om
de gestelde productiviteits- en efficiëntiedoelstellingen te behalen tegen 2016.

De Vlaamse energieregulator VREG start een consultatie bij alle belanghebbenden over de
het toekomstig Vlaams regelgevend kader voor de distributienettarieven. De
tariefbevoegdheid voor energiedistributie is op 1 juli 2014 een regionale bevoegdheid
geworden.

Eandis zal betrokken worden in een eerste warmtenetproject (Kuurne-Harelbeke).

Eandis zet haar minder-hinder beleid voor werken in het openbaar domein onverminderd
verder. Een vrij toegankelijke online tool, die voortdurend wordt geactualiseerd, geeft alle
geplande en ongeplande onderbrekingen op het elektriciteitsnet weer.

Eandis heeft haar eerste MVO-rapport gepubliceerd, wat aantoont dat ESG3 elementen een
centrale plaats innemen in haar bedrijfsstrategie en dagelijkse activiteiten.

Ratingbureau Moody’s wijzigt de vooruitzichten voor de A1 rating van Eandis van ‘negatief’
naar ‘stabiel’.

Tijdens het eerste semester heeft Eandis een nieuwe EMTN benchmark obligatielening
uitgegeven (550 miljoen EUR) en een private plaatsing (75 miljoen EUR) gerealiseerd voor
de financiering van de DNB-activiteiten.
1
De Eandis-groep omvat Eandis cvba en haar geconsolideerde dochterondernemingen De Stroomlijn cvba, Indexis cvba,
Atrias cvba en SYNDUCTIS cvba.
2
Alle vergelijkingen worden gemaakt ten opzichte van de cijfers per 30 juni 2013, tenzij anders aangegeven.
3
ESG staat voor Environment (milieu), Sociaal en Governance (behoorlijk bestuur)
1

Het aantal personeelsleden van de moedermaatschappij Eandis cvba op 30 juni 2014
bedroeg 4.196 eenheden, een daling met 117 eenheden (-2,7%) in vergelijking met 30 juni
2013, en een daling met 27 personeelsleden vergeleken met eind 2012 (-1,7%).

De bedrijfsopbrengsten voor de Eandis-groep daalden met 10,7% tot 566,2 miljoen EUR
(van 634,1 miljoen EUR), wat een daling van de bedrijfskosten met 10,9% tot 563,9 miljoen
EUR weerspiegelt, in hoofdzaak ingevolge een daling van de kosten voor de premies
Rationeel Energiegebruik (REG) en een daling van de kosten voor herstellingen,
investeringen en onderhoud van de netten wegens de zachte winter en een vertraagde
vraag naar netuitbreidingen.

Nulresultaat, aangezien alle kosten integraal kunnen worden doorgerekend aan de
distributienetbeheerders volgens het principe van ‘werking aan kostprijs’.
MANAGEMENTVERSLAG
FIT is een globaal efficiëntieprogramma. Het mikt op enkele duidelijk omschreven efficiëntie- en
productiviteitswinsten. Het programma bestaat uit drie luiken: (i) netgebonden investeringen
moeten tegen begin 2016 een niveau bereiken van ‘autofinanciering + 10%’, terwijl personeel en
andere kosten geplafonneerd worden op het huidig peil (geen indexatie), (ii) de strategische keuze
van het bedrijf voor operationele excellentie wordt versterkt en (iii) een veranderingstraject dat het
kostenbewustzijn bij alle werknemers aanscherpt, wordt uitgerold. De voorlopige resultaten geven
aan dat Eandis goed op weg is om de financiële doelstellingen van FIT voor het jaar 2016 te halen.
Deze inspanningen moeten ertoe leiden dat het globale budget 2016 8,6% lager uitkomt dan het
reële budget 2013.
De DNB’s hebben hun aanvraag voor een vernieuwing van de erkenning als netbeheerder
elektriciteit officieel ingediend bij de VREG. Hun huidige erkenning verstrijkt op 5 september 2014.
De hernieuwde erkenning zou geldig zijn voor een periode van twaalf jaar (2014-2026). De beslissing
van de VREG wordt in de tweede jaarhelft verwacht.
Eandis heeft in mei 2014 aangekondigd dat het zal deelnemen aan het warmtenetproject KuurneHarelbeke. Een nieuwe verkaveling met nagenoeg 700 energie-efficiënte gezinswoningen zal op een
duurzame wijze van warmte en warm water voorzien worden door het gebruik van de restwarmte
van een nabijgelegen afvalverbrandingsoven. De rol van Eandis in dit project is de aanleg van 6,6 km
warmtenet bestaande uit geïsoleerde transportleidingen en de installatie van een back-up installatie
op aardgas. De bouw zal beginnen in de tweede jaarhelft van 2015. Dit project is een uitstekend
voorbeeld van de strategie van Eandis om samen te werken met de lokale besturen in initiatieven
die bijdragen tot het behalen van hun klimaatdoelstellingen.
De Vlaamse energieregulator VREG erkent de operationele resultaten van Eandis in haar rapporten
over de kwaliteit van de dienstverlening tijdens 20134 . In de gasactiviteit is het aantal klachten over
drukproblemen en niet-conformiteit met termijnen van dienstverlening gedaald. In elektriciteit is
4
Bron: rapport RAPP-2014-04 (gas) en RAPP-2014-05 (elektriciteit), zie website www.vreg.be
2
het aantal klachten over spanningsproblemen en dienstverlening (facturatie, vertragingen,
klantenservice) gedaald.
Eind 2013 werd duidelijk dat de zesde staatshervorming voor België een belangrijke wijziging zou
inhouden voor de regelgevende context voor de energiedistributiesector. Als gevolg hiervan werd
de bevoegdheid voor distributienettarieven officieel geregionaliseerd vanaf 1 juli 2014. Het Vlaams
Parlement (tariefrichtlijnen) en de Vlaamse energieregulator VREG (tariefmethodologie en
tariefstructuur) moeten nu het regelgevend kader uitwerken voor de nettarieven in het Vlaams
Gewest.
Voor de derde keer op rij ontving Eandis het Milieucharter van VOKA Oost-Vlaanderen5. De
milieuprestaties van Eandis en haar inspanningen op het vlak van een brede waaier aan
milieuaspecten (duurzame mobiliteit, energie-efficiëntie in de eigen werking en bij de klanten,
milieuzorg bij aankoopdossiers, open communicatie met stakeholders over duurzaam ondernemen
enz.) werd door de jury op prijs gesteld.
Ter gelegenheid van de Algemene Aandeelhoudersvergadering op 25 april 2014 presenteerde Eandis
haar eerste Rapport Maatschappelijk Ondernemen. Dit rapport, met als titel “Maatschappelijk
Verantwoord Ondernemen, een strategische keuze” werd opgesteld volgens de G4 Richtlijnen
Duurzaamheidsrapportering6. U vindt dit document op de website van Eandis
(http://www.eandis.be/eandis/investor-relations.htm).
Op 13 maart 2014 heeft het ratingagentschap Moody’s Investors Service (“Moody’s”) de
vooruitzichten voor de A1 rating van Eandis van ‘negatief’ op ‘stabiel’ geplaatst. Dit gebeurde nadat
Moody’s de lange termijn rating van de Vlaamse Gemeenschap had bevestigd en de vooruitzichten
voor deze rating op stabiel had gebracht. Volgens Moody’s is “de rating van Eandis één van de
hoogst gepositioneerde van alle Europese netwerkbeheerders”7 [eigen vertaling].
Tijdens de eerste jaarhelft van 2014 heeft Eandis twee belangrijke financieringstransacties in
opdracht van de DNB’s. Eerst werd op 5 maart een tweeledige private plaatsing afgerond (52
miljoen EUR met een looptijd van 30 jaar en 23 miljoen EUR met een looptijd van 22 jaar); beide
tranches hebben een coupon van 3,55%. Op 7 mei werd een EMTN benchmark obligatielening
uitgegeven voor een bedrag van 550 miljoen EUR; voor het eerst slaagde Eandis erin een EMTNtransactie met een looptijd van 15 jaar te plaatsen. De coupon voor deze obligatie werd vastgelegd
op 2,875%.
SYNDUCTIS, een dochteronderneming van Eandis (Eandis participatie van 50%) voor de creatie van
structurele synergie bij nutswerken in het openbaar domein, concentreerde haar inspanningen op
enkele pilootprojecten. Dit liet SYNDUCTIS toe om grondig te analyseren welke synergieën kunnen
aangeboord worden en hoe de werking van verschillende nutsbedrijven maximaal op elkaar kan
worden afgestemd. Dit alles moet toelaten om de hinder verder te beperken voor de buurt en het
verkeer en het moet de kostenefficiëntie voor alle betrokken nutsbedrijven maximaliseren.
5
VOKA is het Vlaams netwerk van ondernemingen en als dusdanig de meest representatieve werkgeversorganisatie in
Vlaanderen; het vertegenwoordigt meer dan 18.000 ondernemingen in Vlaanderen en Brussel.
6
Zoals uitgevaardigd door Global Reporting Initiative (GRI), een internationaal vooraanstaand niet-commerciële organisatie
inzake duurzaamheid
7
Bron: Moody’s Rating Action on Eandis (13 maart 2014)
3
Als onderdeel van haar open communicatiebeleid naar stakeholders heeft Eandis een online tool
voor stroomonderbrekingen gelanceerd. De informatie wordt regelmatig geüpdatet en het geeft
een lijst van alle geplande en ongeplande onderbrekingen, het tijdstip waarop de onderbreking zich
voordeed en het tijdstip waarop het probleem is opgelost. Ook het aantal betrokken klanten wordt
telkens
weergegeven.
Dit
initiatief
kreeg
veel
positieve
commentaar.
Zie
http://www.eandis.be/eandis/klant/k_stroomonderbrekingen.htm.
De Stroomlijn, het klantencommunicatiecentrum van Eandis (Eandis participatie van 64%), werkt nu
volledig autonoom. Sedert 4 juni 2014 is De Stroomlijn ook verantwoordelijk voor de ICT-Hulplijn van
Eandis. Het niveau van de dienstverlening en de operationele kwaliteit bleven desondanks op een
hoog niveau.
De dochterneming van Eandis Atrias (Eandis participatie van 25%), werkt verder aan de complexe en
uitgebreide voorbereidingen om een volwaardig clearing house voor de Belgische energiemarkt te
worden. Atrias mikt op 1 januari 2016 als effectieve startdatum.
Het personeelsbestand van Eandis bedroeg per 30 juni 2014 4.196 (ofwel 4.049,36 voltijds
equivalenten). In vergelijking met het cijfer per 31 december 2013 (4.268 personeelsleden) was er
een daling met 72 personeelsleden – op jaarbasis daalde het personeelsbestand met 117
werknemers. De Eandis-groep telde op 30 juni 2014 in totaal 4.514 personeelsleden.
RISICOFACTOREN
De risicofactoren zoals beschreven in het jaarverslag over 2013 en het EMTN Basisprospectus van 17
september 2013 (aangevuld door de supplementen van 27 september 2013, 25 april 2014 en 6 mei
2014) bleven geldig voor het eerste semester van 2014.
BELANGRIJKE GEBEURTENISSEN NA AFSLUITING VAN DE VERSLAGPERIODE
De nieuwe Vlaamse regering heeft reeds enkele principes voor haar energiepolitiek aangekondigd8.
Het regeerakkoord stelt dat het distributienettarief zuiver netgerelateerd moet worden, rekening
houdend met de gevraagde capaciteit en de afname én injectie van energie. Voor de sociale en
ecologische openbaredienstverplichtingen zal een uniforme Vlaamse bijdrage worden onderzocht.
De nieuwe Vlaamse coalitieregering zal ook stappen ondernemen zodat distributienetbeheerders
een beroep kunnen doen op een privépartner die niet actief is in de energieproductie en om de
statutaire einddatum van de huidige DNB’s te verlengen tot 2019.
Als eerste stap naar een Vlaams regelgevend tariefsysteem voor distributienetten, heeft de VREG op
15 juli 2014 een officiële consultatie gelanceerd met alle betrokkenen over de tariefmethodologie
2015-2016. Deze consultatie zal eind augustus 2014 worden afgesloten. Eandis neemt actief deel
aan deze procedure en verdedigt er haar eigen rechtmatige belangen en deze van de DNB’s.
8
Bron: Vlaams regeerakkoord 2014-2019, voorgesteld op 25 juli 2014 en gepubliceerd op de website
http://www.vlaanderen.be/nl/overheid/vlaamse-regering/regeerakkoord-van-de-vlaamse-regering-2014-2019
4
Op 2 juli 2014 hebben Eandis, transmissienetbeheerder Elia en ‘Wind aan de Stroom’ de start
aangekondigd van een innovatief onderzoeksproject naar slimme technieken om windturbines zo
efficiënt mogelijk aan te sluiten op het elektriciteitsnet. Dit project slaat op windturbines die zullen
worden geplaatst in de Waaslandhaven, en waarvan de eerste zes worden gebouwd in het voorjaar
van 2015.
De aandeelhouders van de DNB’s, met name de gemeenten en Electrabel NV, hebben een
princiepsakkoord bereikt over de exit van Electrabel uit het kapitaal van de DNB’s tegen uiterlijk eind
2014. Dit akkoord voorziet dat de exit zal gerealiseerd worden via een verkoop van aandelen door
Electrabel. Meer informatie hierover is opgenomen in het persbericht van 27 augustus 2014.
VOORUITZICHTEN
Eandis verwacht voor de tweede jaarhelft van 2014 dat er, behoudens onverwachte economische of
regelgevende ontwikkelingen, geen substantiële afwijkingen zullen zijn ten opzichte van de gestelde
financiële en budgettaire objectieven. De onderneming blijft intussen alle relevante financiële,
economische en regelgevende ontwikkelingen op de voet volgen.
Het management verwacht in staat te zijn de beheersbare kosten en de algemene en
bedrijfsspecifieke risico’s van de Eandis Economische Groep verder strikt onder controle te houden.
STATUS VAN DE RAPPORTERING
Dit verkort geconsolideerd financieel verslag per 30 juni 2014 werd op 27 augustus 2014 door de
Raad van Bestuur van Eandis goedgekeurd voor publicatie.
De Commissaris van Eandis, EY Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heer Paul Eelen, heeft
op 27 augustus 2014 een verslag over het beperkt nazicht opgesteld met betrekking tot de
geconsolideerde halfjaarcijfers voor de zes maanden eindigend op 30 juni 2014, waarin wordt
verklaard dat de tussentijdse financiële informatie in alle materiële opzichten is opgesteld in
overeenstemming met de International Accounting Standard IAS 34, “Tussentijdse financiële
verslaggeving” zoals goedgekeurd voor toepassing binnen de Europese Unie.
5
VERKLARING VAN DE VERANTWOORDELIJKE PERSONEN
De ondertekenende personen verklaren dat, voor zover hen bekend,
 de verkorte tussentijdse financiële overzichten van Eandis cvba en haar
dochterondernemingen per 30 juni 2014 opgesteld zijn overeenkomstig de International
Financial Reporting Standards (IFRS), en een getrouw beeld geven van het vermogen,
van de financiële toestand en van de resultaten van de gezamenlijke in de consolidatie
opgenomen ondernemingen, en
 het tussentijdse jaarverslag een getrouw overzicht geeft van de informatie die daarin
moet worden opgenomen.
Melle, 28 augustus 2014
Walter VAN DEN BOSSCHE, CEO
David TERMONT, CFO
6
PROFIEL
Eandis cvba en haar dochterondernemingen De Stroomlijn cvba, Indexis cvba, Atrias cvba en
SYNDUCTIS cvba (samen de ‘Eandis-groep’ of de ‘Groep’) is het onafhankelijk bedrijf dat
exploitatietaken en openbaredienstverplichtingen voor elektriciteit en aardgas aan kostprijs uitvoert
voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka,
Iverlek en Sibelgas. Het resultaat van de Groep is dus zonder winst of verlies.
BIJLAGE
Verkorte tussentijdse IFRS jaarrekening voor de periode van zes maanden eindigend op 30 juni 2014:






Verkorte geconsolideerde winst- en verliesrekening
Verkort geconsolideerd overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten
Verkorte geconsolideerde balans
Verkort geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen
Verkort geconsolideerd kasstroomoverzicht
Geselecteerde toelichtingen
CONTACT
Eandis cvba, Brusselsesteenweg 199 – B-9090 Melle
BTW-nummer: BE 0477.445.084
Pers
Simon VAN WIJMEERSCH, tel. +32 9 263 45 54 - mail: [email protected]
Investeerdersinfo
Koen SCHELKENS, tel +32 9 263 45 04 - mail: [email protected]
7
EANDIS GROEP
Tussentijdse Verkorte Geconsolideerde
Financiële Staten
30 juni 2014
8
Inhoud
Rapport van de Commissaris
Tussentijdse Financiële Overzichten
Verkorte geconsolideerde winst- en verliesrekening
Verkort geconsolideerd overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten
Verkorte geconsolideerde balans
Verkort geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen
Verkort geconsolideerd kasstroomoverzicht
Geselecteerde toelichtingen
Informatie over de onderneming
Belangrijkste opname- en waarderingsregels
Commentaren bij de financiële staten
9
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
10
11
Tussentijdse Financiële Overzichten
Verkorte geconsolideerde winst- en verliesrekening
(In duizenden EUR)
Bedrijfsopbrengsten
Toelichting
1
Opbrengsten
Overige operationele bedrijfsopbrengsten
Geactiveerde, intern uitgevoerde werkzaamheden
Bedrijfskosten
Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen
30 juni
2014
30 juni
2013
566.182
634.064
558.811
626.845
7.371
7.159
0
60
-563.949
-633.219
-55.126
-73.052
Diensten en diverse goederen
2
-290.263
-336.428
Personeelsbeloningen
3
-216.586
-220.777
-1.821
-2.590
-153
-372
2.233
845
Afschrijvingen en waardeverminderingen, wijziging in voorzieningen
Overige operationele bedrijfskosten
Bedrijfswinst
Financiële baten
4
41.885
29.615
Financiële lasten
5
-42.921
-30.260
1.197
200
-1.197
-200
0
0
Winst vóór belasting
Belastingen op het resultaat
Resultaat over de verslagperiode
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
6
12
Verkort geconsolideerd overzicht van gerealiseerde
en niet-gerealiseerde resultaten
(In duizenden EUR)
Toelichting
Resultaat over de verslagperiode
30 juni
2014
30 juni
2013
0
0
-20.805
82.700
Baten en lasten rechtstreeks verwerkt in het eigen vermogen
Elementen die niet kunnen verplaatst worden naar de winst- en verliesrekening
Actuariële winsten (verliezen) te bereiken doel toegezegd-pensioenregeling
Actuariële winsten (verliezen) restitutierecht op te bereiken doel toegezegdpensioenregeling
16
9, 16
20.805 -82.700
Netto elementen die niet kunnen verplaatst worden naar de winst- en
verliesrekening
Totaalresultaat over de verslagperiode
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
0
0
0
0
13
Verkorte geconsolideerde balans
(In duizenden EUR)
Toelichting
Vaste activa
30 juni
2014
31 december
2013
3.193.718
2.557.057
Immateriële activa
7
1.382
1.591
Materiële vaste activa
8
3.675
4.345
5
5
Overige beleggingen
19
988
988
Restitutierecht op lange termijn pensioenverplichtingen
9
431.874
419.348
Langetermijnvorderingen, andere
10
2.755.794
2.130.780
540.360
449.183
Investeringen in geassocieerde ondernemingen
Vlottende activa
Voorraden
Handels- en overige vorderingen
Vorderingen cashpoolactiviteiten
11
12
33.012
32.008
74.829
49.177
0
363.002
Kortetermijnbeleggingen
13, 19
170.000
0
Geldmiddelen en kasequivalenten
14, 19
262.519
4.996
3.734.078
3.006.240
1.099
1.099
20
20
20
20
1.079
1.079
VERPLICHTINGEN
3.732.979
3.005.141
Langlopende verplichtingen
3.162.075
2.534.799
2.730.201
2.115.451
431.874
419.348
TOTAAL ACTIVA
EIGEN VERMOGEN
Eigen vermogen toe te rekenen aan de aandeelhouders van de
vennootschap
Aandelenkapitaal en reserves
Minderheidsbelangen
Leningen en overige financieringsverplichtingen
Voorzieningen voor personeelsbeloningen
15, 19
16
Kortlopende verplichtingen
Leningen en overige financieringsverplichtingen
15, 19
570.904
470.342
0
226.317
Kapitaalsubsidies
17
56
242
Handels- en overige schulden
18
257.433
241.843
Schulden cashpoolactiviteiten
12
312.636
0
779
1.940
3.734.078
3.006.240
Actuele belastingverplichtingen
TOTAAL PASSIVA
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
14
Verkort geconsolideerd mutatieoverzicht van het
eigen vermogen
Aandelenkapitaal
(In duizenden EUR)
Eigen vermogen
toe te rekenen
aan de
aandeelhouders
van de
Reserves
vennootschap
Totaal op 1 januari 2013
18
2
Minderheidsbelangen
20
Totaal
1.079
1.099
Resultaat over de verslagperiode
0
0
0
0
0
Niet-gerealiseerde resultaten
0
0
0
0
0
Totaalresultaat over de verslagperiode
0
0
0
0
0
Totaal op 30 juni 2013
18
2
20
1.079
1.099
Totaal op 1 januari 2014
18
2
20
1.079
1.099
Resultaat over de verslagperiode
0
0
0
0
0
Niet-gerealiseerde resultaten
0
0
0
0
0
Totaalresultaat over de verslagperiode
Totaal op 30 juni 2014
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
0
0
18
0
2
0
20
0
1.079
1.099
15
Verkort geconsolideerd kasstroomoverzicht
(In duizenden EUR)
Toelichting
Resultaat over de verslagperiode
30 juni
2014
30 juni
2013
0
0
Afschrijvingen immateriële activa
7
409
241
Afschrijvingen materiële vaste activa
8
1.408
2.328
Waardevermindering op vlottende activa (terugname -; toevoeging +)
4
21
Min-/meerwaarde op realisatie handelsvorderingen
0
12
1.222
823
75
5
Nettofinancieringslasten
4, 5
Winst en verlies op vaste activa
Wijzigingen kapitaalsubsidies
17
Belastingskosten (opbrengsten)
Bedrijfskasstroom vóór wijziging in bedrijfskapitaal en
personeelsbeloningen
Mutatie voorraden
-186
-177
1.197
200
4.129
3.453
-1.004
4.672
5.596
8.816
Mutatie handels- en overige schulden
Netto bedrijfskasstroom
-14.969
-10.377
-4.350
9.138
Betaalde financiële lasten
-11.538
-6.833
10.132
6.049
Mutatie handels- en overige vorderingen
Ontvangen financiële baten
Financiële korting op inkomende facturen
315
420
Ontvangen (betaalde) winstbelastingen
-2.358
3.041
Netto kasstroom uit operationele activiteiten
-9.697
15.268
Ontvangsten uit de verkoop van materiële vaste activa
15
24
Verwerving immateriële activa
-200
-351
Verwerving van materiële vaste activa
-828
-720
-14
-1.027
-1
-1.048
Ontvangsten (verwerving) langetermijnvorderingen
Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten
Opgenomen leningen
15
613.926
122.852
Mutatie financiële kortetermijnschulden
15
-226.317
-88.746
Mutatie cashpool
12
675.638
76.108
Verstrekking van langetermijnleningen
Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten
10
-625.000
438.247
-125.000
-14.786
427.523
-566
4.996
6.625
262.519
170.000
6.059
0
432.519
6.059
Netto beweging geldmiddelen
Geldmiddelen en kasequivalenten - begin van de verslagperiode
Geldmiddelen en kasequivalenten - einde van de verslagperiode
Kortetermijnbeleggingen - einde van de verslagperiode
Totaal per balans - einde van de verslagperiode
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
14
13
16
Geselecteerde toelichtingen
Informatie over de onderneming
Eandis, coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (cvba) is gevestigd in België,
Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle en is ing eschreven in het ondernemingsregister van Gent
onder het nu mmer 0477.445.084. Samen met haar dochterondernemingen De Stroomlijn cvba,
Indexis cvba, Atrias cvba en SYNDUCTIS cvba vormt ze de ‘Groep’.
De aandeelhouders van Eandis cvba zijn zeven distributienetbeheerders (DNB’s) in het Vlaams
Gewest (Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas) die zowel elektriciteit als
gas verdelen (de “Vlaamse gemengde DNB’s”). De opdracht van Eandis cvba is beperkt tot het
ontwikkelen, beheren en onde rhouden van de distributienetten voor elektriciteit op midden - en
laagspanning en de distributienetten voor gas op midden- en lagedruk voor de Vlaamse
gemengde DNB’s. De netinfrastructuur zelf blijft eigendom van de Vlaamse gemengde DNB’s. Ze
zijn eveneens de ho uders van d e erkenningen als netbeheerder voor elektriciteits- en
gasdistributie uitgereikt door de Vlaamse energieregulator VREG.
Eandis cvba is actief in 234 steden en gemeenten, overwegend in het Vlaams Gewest (België).
De onderneming voert haar exploitatietaken uit a an kostprijs zonder enige commerciële marge
aan te rekenen aan de DNB’s. Dat betekent dat alle kosten worden doorgerekend aan de
Vlaamse gemengde DNB’s volgens afgesproken toewijzingsregels. Elke maand factureert Eandis
cvba aan de Vlaamse gemengde DNB’s voor de geleverde operationele diensten. Het resultaat
van de Groep is hierdoor zonder winst of verlies.
De Groep stelde 4.500 personen tewerk op 30 juni 2014.
De Vlaamse gemengde DNB’s hebben Eandis cvba aangewezen als hun werkmaatschappij in
toepassing van het Vlaamse Energiedecreet van 8 mei 2009 en het Besluit van d e Vlaamse
Regering van 19 november 2010. Alle zeven Vlaamse gemengde DNB’s ontvingen de toelating
om een beroep te doen op de diensten van Eandis cvba als hun werkmaatschappij bij beslissing
van de VREG van 29 oktober 2009. Voor meer informatie bezoek onze website: www.eandis.be
Eandis heeft sind s oktober 2011 een A1 rating (negatieve vooruitzichten - ‘ outlook’) bekomen
van het ratingbureau ‘Moody’s Investor Service Ltd.‘ (Moody’s). Deze rating werd bevestigd in
december 2012 en december 2013. In maart 2014 werd de A1 rating herbevestigd en werden de
vooruitzichten (‘outlook’) van ‘negatief’ op ‘stabiel’ gebracht.
Eandis is de enige werkmaatschappij voor de distributie van elektriciteit en gas in België die een
rating heeft bekomen. Hierdoor kan ze op de internationale financiële markten obligatieleningen
uitgegeven.
De opgenomen fondsen worden integraal doorgeleend aan de DNB’s, aande elhouders, die deze
fondsen gebruiken voor het financieren van hun investeringen in distributienetten en om leningen
te herfinancieren.
De dochteronderneming SYNDUCTIS cvba (opgericht eind december 2012) werd opgenomen als
een ‘overige belegging’. Eandis bezit 50 % van de aandelen van SYNDUCTIS.
Dit tussentijds verkort financieel verslag over de periode van zes maanden eindigend op 30 juni
2014 werd op 27 augustus 2014 goedgekeurd voor publicatie door de Raad van Bestuur en werd
geauditeerd.
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
17
Belangrijkste opname- en waarderingsregels
1. Conformiteitsverklaring
Deze tussentijdse verkorte financiële verslaggeving over de ze s maanden eindigend op 30 juni
2014 is opgesteld overeenkomstig IAS 34 ‘Tuss entijdse Financiële Verslaggeving’ zoals
aanvaard binnen de Europese Unie.
Ze bevat ni et alle informa tie die vereist is voor een volledige j aarrekening, en moet d an ook
gelezen worden samen met de IFRS geconsolideerde jaarrekening van de Eandis Groep voor het
jaar afgesloten op 31 december 2013.
2. Samenvatting van de voornaamste boekhoudprincipes
De grondslagen voor de tussentijdse verkorte geconsolideerde financiële verslaggeving die
gehanteerd werden, komen overeen met deze van 31 de cember 2013 met uitzondering van de
nieuwe IFRS standaarden of interpretaties die van kracht zijn sinds 1 januari 2014.
De nieuwe standaarden en interpretaties die van kracht zijn vanaf 1 januari 2014 hebben geen
invloed op de tussentijdse verkorte g econsolideerde financiële staten van de Groep. Deze
standaarden en interpretaties die toepasbaar zijn voor het boekjaar beginnend op 1 januari 2014
waren de volgende:

IFRS 10 Geconsolideerde jaarrekening (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2014)

IFRS 11 Gezamenlijke overeenkomsten (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2014)

IFRS 12 Informatieverschaffing over belangen in andere entiteiten (toepasbaar voor
boekjaren vanaf 1 januari 2014)

IAS 27 Enkelvoudige jaarrekening (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2014)

IAS 28 Investeringen in geassocieerde deelnemingen en joint ventures (toepasbaar voor
boekjaren vanaf 1 januari 2014)

Aanpassing van IFRS
10, IFRS
12 en IA S 27 Geconsolideerde jaarrekening en
informatieverschaffing – Investeringsentiteiten (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 ja nuari
2014)

Aanpassing van IAS 32 Financiële instrumenten: presentatie – Saldering van financiële activa
en verplichtingen (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2014)

Aanpassing van IAS 36 Bijzondere waardevermindering van activa – Informatieverschaffing
over de realiseerbare waarde van niet-financiële activa (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1
januari 2014)

Aanpassing van IAS 39 Financiële instrumenten – Novatie van derivaten en voortzetting van
hedge accounting (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2014)

IFRIC 21 Heffingen (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2014)
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
18
De volgende standaarden en inte rpretaties werden gepubliceerd, maar waren no g niet van
toepassing voor het boekjaar beginnend op 1 januari 2014.
 IFRS 9 Financiële Instrumenten en de daaropvolgende aanpassingen (nog niet goedgekeurd
binnen de Europese Unie)
 IFRS 14 Uitgestelde rekeningen in verband met prijsregulering (toepasbaar voor boekjaren
vanaf 1 januari 2016, maar nog niet goedgekeurd binnen de Europese Unie)
 IFRS 15 Opbrengsten uit contracten met klanten (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 janu ari
2017, maar nog niet goedgekeurd binnen de Europese Unie)
 Verbeteringen aan IFRS (2010-2012) (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 juli 2014, maar n og
niet goedgekeurd binnen de Europese Unie)
 Verbeteringen aan IFRS (2011-2013) (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 juli 2014, maar n og
niet goedgekeurd binnen de Europese Unie)
 Aanpassing van IFRS 11 Gezamenlijke overeenkomsten – Verwerking van overnames van
deelnemingen in gezamenlijke bedrijfsactiviteiten (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari
2016, maar nog niet goedgekeurd binnen de Europese Unie)
 Aanpassing van IAS 16 en IAS 38 Materiële en immateriële vaste activa – Verduidelijking van
aanvaardbare afschrijvingsmethodes (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2016, maar
nog niet goedgekeurd binnen de Europese Unie)
 Aanpassing van IAS 16 en IAS 41 Materiële vaste activa en biologische activa – Dragende
planten (toepasbaar voor boekjaren vanaf 1 januari 2016, maar nog niet goedgekeurd binnen
de Europese Unie)
 Aanpassing van IAS 19 Personeelsbeloningen – Werknemersbijdragen (toepasbaar voor
boekjaren vanaf 1 juli 2014, maar nog niet goedgekeurd binnen de Europese Unie)
De Groep koos ervoor om standaarden, interpretaties of wij zigingen die werden g epubliceerd
maar nog niet van kracht zijn, niet vroegtijdig toe te passen.
De Groep zal de nieu we standaarden, interpretaties of wijzi gingen die van toepa ssing zijn op
haar rekeningen volgen zodra ze van kracht worden.
3. Gebruik van ramingen en veronderstellingen
Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening in overeenstemming met IFRS vereist dat het
management beoordelingen, inschattingen en veronderstellingen maakt die een invloed kunnen
hebben op de gerapporteerde cijfers, zowel in de balans als de winst- en verliesrekening.
De uiteindelijke resultaten kunnen afwijken van de gemaakte inschattingen.
Bij het opstellen van deze tussentijdse geconsolideerde financiële staten zijn de voornaamste
beoordelingen van het manag ement bij de t oepassing van de waarderingsregels van de
onderneming alsook de belangrijkste bronnen om onzekerheid in te schatten dezelfde als deze
die van toepassing waren op de geconsolideerde jaarrekening voor het boekjaar eindigend op 31
december 2013.
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
19
Commentaren bij de financiële staten
1. Opbrengsten
De opbrengsten dalen met 67.882 k eu ro ten opzichte van de eerste ze s maanden van 2013 en
bedragen 566.182 k euro.
Ze weerspiegelen de d alende kosten die integr aal worden d oorgerekend aan voornamelijk de
distributienetbeheerders, aandeelhouders.
2. Diensten en diverse goederen
De diensten en diverse goederen bedragen 290.263 k euro ten opzichte van 336.428 k euro in de
eerste zes maanden van 2013.
De kosten voor rationeel energiegebruik (REG) dalen van 48.92 7 k euro tot 2 8.102 k euro als
gevolg van het verlagen van de premies (zonneboiler) en de vermindering van aanvragen.
De kosten voor herstellingen, investeringen en exploitatie van netten dale n door een verminderd
investeringsvolume (dalende vraag voor netuitbreiding en door de zachte winter zijn er minder
defecten).
3. Personeelsbeloningen
Voor de eerste zes maanden van 2014 bedragen de kosten voor personeelsbeloning 216.586 k
euro, een lichte daling van 4.191 k euro tegenover juni 2013.
4. Financiële baten
De financiële baten stijgen tot 41.885 k euro, een toename van 12.270 k euro als gevolg van de
te ontvangen interesten op toegestane leningen aan de distributienetbeheerders. De a ndere
financiële baten betreffen de interestn die hoofdzakelijk worden gerealiseerd via de beleggingen
bij de banken, de cashpoolactiviteiten met de distributienetbeheerders, de financiële kortingen
bekomen van leveranciers en de compensatie voor de afschrijvingen in het kader van ontvangen
kapitaalsubsidies (zie toelichting ‘Kapitaalsubsidie’).
5. Financiële lasten
De financiële lasten stijgen tot 42.921 k euro, een toename van 12.661 k euro voornamelijk als
gevolg van het aanleggen van provisies voor te betalen interesten op de obligatieleningen, kosten
voor uitgifte van obligatieleningen (issuance fee en maintenance fee m.b.t. het Euro M edium
Term Note (EMTN) prog ramma – zie toelichting ‘Leningen op lange en korte te rmijn’) en
interesten op overige fina ncieringsverplichtingen met de banke n en ca shpoolactiviteiten met de
distributienetbeheerders.
6. Het resultaat is steeds zonder winst of verlies.
7. Immateriële activa
De Groep rapporteert immateriële activa voor 1.3 82 k e uro. Deze post bevat voornamelijk
aankopen van software licenties.
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
20
8. Materiële vaste activa
De materiële vaste activa dalen van 4.345 k euro tot 3.675 k euro voornamelijk als gevolg van de
afschrijvingen.
9. Restitutierecht op lange termijn personeelsverplichtingen
Deze post stijgt van 419.348 k euro tot 431.874 k euro of met 1 2.526 k euro als gevolg van de
stijging van de voorziening voor personeelsbeloningen met ditzelfde bedrag.
10. Langetermijnvorderingen, andere
Deze rubriek bevat voorn amelijk de vorderingen voor een bedrag van 2.755.500 k euro ten
opzichte van de distributienetbeheerders die ontstaan zijn naar aanleiding van het doorlenen van
de gelden opgehaald bij de uitgifte van de obligatiel eningen (retail en EMTN) door Eandis sinds
2010.
De stijging van 625.000 k euro is het gevolg van de op genomen leningen door de Groep
gedurende 2014 die worden verstrekt aan de distributienetbeheerders aan dezelfde voorwaarden
als de opgenomen leningen (Zie toelichting ‘Leningen op lange en korte termijn’).
11. Handels- en overige vorderingen
De handels- en overige vorderingen belopen 74.829 k e uro, een stijging met 25.652 k euro in
vergelijking met december 2013.
De handelsvorderingen dalen met 5.695 k euro. De geboekte waardevermindering bedraagt 22 k
euro in juni 2014 tegenover 18 k euro in december 2013.
De stijging van de overige vorderingen is vo ornamelijk toe te schrijven aan te ontva ngen
interesten van de distributienetbeheerders m.b.t. het doorlenen van de opgenomen leningen.
In de overige vorderingen werd een bedrag van 389 k euro als nog te ontvangen subsidies in het
kader van onder meer het Electric Vehicles in Action (EVA) project opgenomen.
12. Vorderingen en schulden cashpoolactiviteiten
Enerzijds zijn de vorderingen op de distributienetbeheerders gedaald van 363.002 k euro op
einde 2013 tot 0 k euro; anderzijds is een schuld ontstaan van 312.636 k euro (0 k euro op einde
2013).
13. Kortetermijnbeleggingen
Deze post bevat de finan ciële middelen die de G roep belegt op een termijn van meer d an 3
maanden en minder dan één jaar.
Als gevolg van de opname van verschillende leningen gedurende 2014 heeft de Groep financiële
middelen voor een bedrag van 1 70.000 k euro belegd op 6 maanden met eindvervaldag 19
november 2014.
14. Geldmiddelen en kasequivalenten
Als gevolg van de opname van verschillende leningen gedurende 2014 heeft de Groep 262.519 k
euro beschikbaar als geldmiddelen. Hiervan werd 255.130 k e uro geplaatst bij verschill ende
financiële instellingen met een looptijd van 1 tot 35 kalenderdagen.
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
21
15. Leningen op lange en korte termijn
30 juni
2014
31 december
2013
Leningen op lange termijn
2.730.201
2.115.451
Vaste voorschotten
Fixed loans/Bankschulden
Leningen op korte termijn
0
0
0
100.000
126.317
226.317
2.730.201
2.341.768
(In duizenden EUR)
Totaal
Leningen op lange termijn
Deze post bevat de schulden met b etrekking tot de uitgifte van o bligatieleningen en private
plaatsingen sinds 2010. Deze uitgiftes vinden hoofdzakelijk plaats onder het 5 miljard euro EMTN
programma.
Eandis heeft hiervoor een “A1” rating bekomen van “Moody’s” waarbij de vooruitzichten (outlook)
op 13 maart 2014 van negatief naar stabiel werden gebracht.
De obligatieleningen noteren op de gereglementeerde markt van de Beurs van Luxemburg en de
uitgiftes sinds november 2012 op de gereglementeerde markt van Euronext en Alternext Brussel.
Alle uitstaande leningen zijn uitgedrukt in euro en hebben een vaste interestvoet.
Voor alle leni ngen stellen de distributienetbeheerders (aandeelhouders van de Groep) zich elk
garant op een niet-hoofdelijke en niet-solidaire basis maar beperkt tot hun proportioneel aandeel
in het kapitaal van Eandis.
Alle gelden van die l eningen worden volledig doorgeleend aan de distributienetbeheerders aan
dezelfde voorwaarden als de uitgegeven obligatieleningen. De hieruit ontstane vorderingen voor
de Groep worden opgenomen als ‘Langetermijnvorderingen, andere’.
De distributienetbeheerders nemen deze fondsen op voornamelijk als financieri ng voor hun
continue investeringen in de netten voor elektriciteit en gas en voor herfinancieringsdoeleinden.
De volgende leningen werden gedurende 2014 uitgegeven:
(In duizenden EUR)
30 juni
2014
Uitgifte
Coupon %
Vervaldatum
Obligatielening - privaat - maart 2014
50.385
52.000
3,550
2044
Obligatielening - privaat - maart 2014
22.767
23.000
3,550
2036
Obligatielening - EMTN* - mei 2014
540.887
550.000
2,875
2029
Totaal
614.039
625.000
*EMTN is een programma dat de Groep de flexibiliteit geeft om obligatieleningen uit te geven met variërende looptijden
Het kapitaal van de leningen is terugbetaalbaar op vervaldatum.
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
22
Van het 5 miljard euro EMTN programma werd tot 30 juni 2014 in totaal voor 2.260,5 miljoen euro
uitgegeven of voor 45,21 %. Op eind 2013 bedroeg dit 1.710,5 miljoen euro of 34,21 %.
Leningen op korte termijn
Er werden geen leningen op korte termijn opgenomen op 30 ju ni 2014 (226.317 k euro op eind
2013).
De Groep beschikt over de volgende kredietfaciliteiten:
(In duizenden EUR)
Beschikbare kredietfaciliteiten, niet opgenomen bedrag
De bewegingen van de lange en korte termijn leningen
worden:
(In duizenden EUR)
Totaal op 1 januari
Opname leningen op lange termijn
Mutatie leningen op lange termijn
Opname leningen op korte termijn
Terugbetaling leningen op korte termijn
Totaal op 30 juni
30 juni
2014
31 december
2013
972.000
745.683
kunnen als volgt geanaly seerd
2014
2013
2.341.768
1.607.504
613.926
824
0
-226.317
122.852
475
23.162
-111.908
2.730.201
1.642.085
De reële waarde van de leningen is opgenomen in de toelichting ‘Financiële instrumenten: risico’s
en reële waarde’.
16. Voorzieningen voor personeelsbeloningen
De voorzieningen voor p ersoneelsbeloningen stijgen van 419.348 k eu ro met 12.526 k euro tot
431.874 k euro. Deze stijging is het gevolg van voornamelijk een dalende disconteringsvoet. Het
netto effect op niet-gerealiseerde resultaten bedraagt 20.805 k euro (verlies) op juni 2014 (82.700
k euro winst op eind 2013).
17. Kapitaalsubsidies
In het kader van de deelname door Eandis aan het EVA-project werden door het ‘Agentschap
voor Innovatie door Wetenschap en Technologie’ IWT kapitaalsubsidies toegezegd voor een
totaal bedrag van 773 k euro. Gedurende de periode tot j uni 2014 werd 186 k euro als
compensatie voor gemaakte kosten opgenomen in de financiële opbrengsten. Het netto bedrag
aan kapitaalsubsidies bedraagt 56 k euro.
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
23
18. Handels- en overige schulden
De handels- en overige schulden bedragen 257.433 k euro t.o.v. 241.843 k euro op einde 2013.
De toename van 15.590 k euro is het gevolg van enerzijds een daling van de handelsschulden en
anderzijds een toename van de overig e schulden voor het aanleggen van bijkomende provisies
voor toe te wijzen personeelskosten, pensioenverplichtingen en te betale n interesten van de
obligatieleningen.
19. Financiële instrumenten: risico’s en reële waarde
Risico’s
Eandis volgt op een systematische manier de potentiële risico’s op via de ‘integraal risicobeheer’
methodiek. Het fun ctioneren van de
Groep als werkmaatschappij voor de
distributienetbeheerders beperkt in sterke mate de risico’s en eventuele negatieve gevolgen.
Meer gedetailleerde informatie omtre nt de ri sico’s van de Groe p en haa r aandeelhouders is
opgenomen in de IFRS geconsolideerde jaarrekening van 31 december 2013, het
basisprospectus van 17 septembe r 2013 en de su pplementen van 27 septe mber 2013, 25 april
2014 en 6 mei 2014 m .b.t. het gegarandeerd EMTN progra mma. Deze informatie kan
geraadpleegd worden op de website van Eandis www.eandis.be.
Reële waarde
De reële waarde van de financiële activa en passiva wordt gedefinieerd als het bedrag waartegen
het instrument zou kunnen worden geruild in een lopende transactie tussen bereidwillige partijen,
en niet in een gedwongen verkoop of liquidatieverkoop.
(In duizenden EUR)
Niveau 1
Overige beleggingen
Kortetermijnbeleggingen
Geldmiddelen en kasequivalenten
1.239
170.000
262.519
Totaal
433.758
Leningen op lange termijn
3.010.699
Totaal
3.010.699
De reële waarde hiërarchie
De reële waarde van de leningen behoort tot het niveau 1. Dit betekent d at de waa rdering
gebaseerd is op genotee rde marktprijzen in een a ctieve markt. De niet-ge noteerde leningen
(uitgifte private plaatsingen) worden opgenomen aan hun nominale waarde.
De reële waarde van de genoteerde obligatieleningen, uitgegeven voor een totaal bedrag van €
2.580,5 miljoen evolueert in functie van de marktrente. Op 30 juni 2014 bedraagt de reële waarde
€ 2.835,7 miljoen en verschilt van de te rugbetalingswaarde en de boekwaarde. De reële waarde
werd bekomen op basis van d e indicatieve noteringen op Bloomberg (Bloomberg is een
vooraanstaande nieuwssite voor zakelijke en financiële markten, het levert wereldwijd
economisch nieuws, koersen van futures, aandelenkoersen e.a.).
Er zijn geen bewegingen tussen de verschillende niveaus gedurende de periode.
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
24
20. Belangrijke gebeurtenissen gedurende de rapporteringperiode
Eandis, als werkmaatschappij voor de distributienetbeheerders, focust zich op het uitwerken van
de verschillende strategische doelstellingen:
De synergie bij infrast ructuurwerken met verschillende nutsbedrijven via de ond erneming
Synductis wordt verder uitgewerkt, er wordt verder gewerkt aan de ontwikkeling van een beleid
voor de aanleg van warmtenetten en het ‘slim energienetwerk’ wordt verder uitgebouwd.
Eandis bouwt eveneens verder haar expertise op ove r elektrische, aardgas- en
waterstofvoertuigen.
Vanaf 1 jul i 2014 i s Vlaanderen (VREG – Vlaamse Regulator) bevoegd voor de
distributienettarieven (opbrengsten van de DNB’s).
Samen met de regulator en alle Vla amse distributienetbeheerders wordt overleg gepleegd om
een tariefmethodologie en een toekomstige tariefstructuur uit te werken.
Er worden met de privé partne r gesprekken gevoerd rond diens eventuele vervroegde uittreding
uit het kapitaal van de DNB’s.
Er wordt een nieuwe juridische structuur uitgewerkt voor de distributienetbeheerders en de
werkmaatschappij (Eandis economische groep). Hierbij wordt gestreefd n aar een verdere
integratie van de DNB’s met hun werkmaatschappij.
21. Transacties met verbonden partijen
De aard van de tran sacties met het Manag ementcomité, de best uurders en a ndere verbonden
partijen tijdens de eerste helft van 2 014 verschillen niet wezenlijk van d e transacties zoals
opgenomen in het jaarverslag van 2013.
22. Verplichtingen en onzekerheden
De Groep was betrokken in een juridisch geschil waarvoor de nodige provisies werden aangelegd
in 2013. In a pril 2014 werd een dadingsovereenkomst afgesloten waarbij de partijen het geschil
definitief beëindigen. De in 2013 opgenomen provisie wordt bijgevolg verwerkt in de balans en de
resultatenrekening van het boekjaar 2014 met het bedongen bedrag van de dading.
23. Gebeurtenissen na datum van rapportering
Op 2 juli 2 014 kondigde Eandis, Elia e n Wind aan de Stroom de start a an van een i nnovatief
onderzoeksproject naar slimme technieken om windturbines zo efficiënt mogelijk aan te sluiten op
het elektriciteitsnet. Dat zal geb euren voor te plaatsen windturbines in de Waaslandhaven,
waarvan de eerste zes worden gebouwd in het voorjaar van 2015.
Eandis Groep - Halfjaarresultaten 2014
25