Transcript 17e paddenstoelen nieuwsbrief

Paddenstoelennieuwsbrief
Nummer 17
8 februari 2014
waarn
Voorwoord
Beste paddenstoelenvrienden,
In deze nieuwsbrief staat weer een grote variatie aan leuke en interessante
bijdragen.
Nieuw in deze nieuwsbrief zijn links naar internetsites. Ik ben er eindelijk achter
gekomen hoe ik die op een mooiere manier in het pdf-format kan krijgen. Op plekken
waar één of meer woorden blauw gedrukt zijn en onderstreept, kan doorgeklikt
worden naar websites.
Melchior van Tweel (redactie)
Rectificatie e-mailadres Verbeterde index voor
“Niet zomaar een bos ....!!!!”
In de vorige nieuwsbrief stond een verkeerd e-mailadres
opgenomen waar de verbeterde index voor het boek “Niet
zomaar een bos…!!” aangevraagd kan worden. Het juiste
e-mailadres is: [email protected].
Overigens kan de verbeterd index nu ook gevonden
worden op de website van de NMV. De link staat in de
linkerkolom: Niet zomaar een bos..!
\ Interview met Luc Knijnsberg over bijzondere aardsterren
Op de site van RTV Noord-Holland staat een interview met Luc Knijnsberg (mycoloog
en boswachter bij PWN) over de Grote vierslippige aardster (Geastrum fornicatum)
en de Viltige aardster (Geastrum saccatum) die daar in het duin zijn aangetroffen. De
Vierslippige aardster is daar in 2012 door Noor Mather voor het eerst aangetroffen.
Bekijk het interview op de website van RTV NH.
Overijsselse Zwamdag 15 maart 2014
De Overijsselse Zwamdag wordt dit jaar gehouden op zaterdag 15 maart 2014 van
10.00 – 16.00 uur in Doepark Nooterhof gebouw De Kruidwisch, Goertjesweg 5,
Zwolle. Opgave bij: André Houter, [email protected]
Programma:
9.30 Ontvangst met koffie.
10.00 Piet Bremer: Wasplaatjes, de orchideeën van de fungiwereld
10.45 Laurens van Run: Coprofiele paddenstoelen; paddenstoelen die van mest
houden.
11.30 Menno Boomsluiter over het NEM project
12.00 Pauze, In de pauze is er een gezamelijke lunchtafe, waarvoor alle bijdrage van
harte welkom zijn. Ook is er een boekenmarkt. Bij goed weer is er een wandeling
door het veelzijdige Doepark met Earthship.
13.00 Hennie Bouwhuis, Nijverdal: de Fazantenwei, een dras terrein op een berg.
13.45 Herman Sieben: het OBN project; beheerder en NMV samen sterker?
14.30 De macrowereld van Gerben Winkel
15.15 André Houter: Deuteromyceten / Perfect, imperfect; wat betekent dat nu?
15.30 …wat verder nog ter tafel komt…
15.45 Afsluiting en drankje.
Eindelijk handvatten voor het beheer van paddenstoelen
Paddenstoelen krijgen weinig aandacht in het
natuurbeleid. In Europees opzicht bungelt Nederland
ergens onderin de middenmoot van het
paddenstoelenbeheer. Daar kan nu verandering in komen
dankzij ‘Paddenstoelen in het natuurbeheer’, met onder
andere handvatten voor het beheer van paddenstoelen
door Wim Ozinga, Eef Arnolds, Peter-Jan Keizer en Thom
Kuyper.
Het rapport ‘Paddenstoelen in het natuurbeheer’ van het
Kennisnetwerk Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit
(OBN) slaat een brug tussen beheerders van bos- en
natuurterreinen aan de ene kant en mycologen en hun
inventarisaties aan de andere kant. In het rapport worden
de Natura 2000-habitattypen beschreven die voor
paddenstoelen waardevol zijn. Per biotoop wordt de
paddenstoelenflora beschreven en worden
kwaliteitsindicatoren gegeven. Voor beheerders wordt essentiële informatie gegeven
over de mogelijkheden om via het beheer meer in te spelen op behoud en herstel
van de diversiteit aan paddenstoelen.
Lees meer op natuurbericht en de website van de Wageningen UR. Hier zijn ook links te vinden op het rapport te downloaden
Tekst: Wim Ozinga
Twee nieuwe ascomyceten op mest
Joop van der Lee heeft weer twee nieuwe ascomyceten waargenomen op mest,
beide soorten staan in ieder geval niet in de nieuwe standaardlijst:
Podospora bifida is
gevonden in Solleveld
bij Kijkduin op
paardenmest. Het is
één van de Podospora
soorten die asci
hebben met een inhoud
van 128 sporen en
heeft als bijzonderheid
dat bij deze soort het gespleten bovenste aanhangsel een voortvloeisel is van het
gelatineachtige omhulsel van de sporen.
Bij mij alleen te zien met een 10x objectief want door de druk op het dekglaasje zijn
ze niet meer waarneembaar.
Voor de waarneming zie waarneming.nl
Sporormiella
grandispora is
eveneens gevonden in
Solleveld op
paardenmest. Deze
soort valt op omdat de
sporen over het
algemeen gekromd
zijn. Dit wordt
veroorzaakt door de aanhechting van de 2e cel.
Voor de waarneming zie waarneming.nl.
Tekst en foto’s: Joop van der Lee
Massaal Donsvoetjes door uitblijven nachtvorst
Tijdens een zoektocht naar echte
winterpaddenstoelen werden
Zwavelkopjes, Donsvoetjes,
Bekerzwammen, Inktzwammen en
zelfs een Knolamaniet gevonden. Deze
paddenstoelen horen normaal
gesproken thuis in de herfst, maar
worden momenteel nog steeds
waargenomen.
“Het lijkt wel herfst” was dan ook een
veel geuite opmerking. Het meest in
het oog springende paddenstoeltje was
wel het Gewoon donsvoetje (Tubaria
furfuracea) vanwege het grote aantal exemplaren. Deze werd op tal van plaatsen in
grote en kleinere groepen of slechts met enkele bijeen langs de paden aangetroffen.
Lees meer op Natuurbericht . Tekst en foto: Martijn Oud
Schimmels beschermen tropische soortenrijkdom
Home
Schimmels
dat tropischeShare
wouden
worden door een beperkt
Share on verhinderen
google_plusone_share
ongedomineerd
hyves
aantal
boomsoorten.
Share on evernote Share on blogger Share on nujij
Tropische
herbergen
gemiddeld
tweehonderd boomsoorten per hectare.
Share onwouden
email Share
on print
| More zo'n
Sharing
Ter
vergelijking:
in
heel
België
komen
we
nog
niet aan zestig inheemse soorten. Dat
ServicesShare
komt
deels omdat de meest succesvolle boomsoorten in gematigde streken
inShare
gaandeweg
steeds
meer terrein
inpalmen.
Schimmels
beschermen
tropische
soortenrijkdom
Hoe
het komt dat soorten er in de tropen blijkbaar niet in slagen het soortenrijke
Home
woud
in een
eenzijdig bos te veranderen,
is on
eenhyves
vraag waarover tropische ecologen
Share
on google_plusone_share
Share
eindeloos
kunnen
doorbomen.
Uit
onderzoek
van
University of Oxford blijkt nu dat
Share on evernote Share on blogger Share ondenujij
we
de verantwoordelijke
onder
de schimmels moeten gaan zoeken.
Share
on email Share waarschijnlijk
on print | More
Sharing
Bron: EOS Wetenschap.
ServicesShare
inShare
Schimmels beschermen tropische soortenrijkdom
Veranderingen bij de paddenstoelenkartering
Sinds de presentatie van de nieuwe standaardlijst
op 11 januari j.l. in Wageningen zijn verschillende
zaken bij de paddenstoelenkartering in een
stroomversnelling gekomen. Karteerders wordt
aangeraden de WPN-site goed in de gaten te
houden.
Hieronder enkele zaken die al veranderd zijn of
binnenkort veranderen:
 Maurice van der Molen heeft een nieuw WPNlogo gemaakt (zie hiernaast).
 Er zijn nieuwe validatiecriteria opgesteld (zie
ook hoofdstuk 5 van de standaardlijst),
waarover op de website alle informatie gegeven wordt. Het is van groot belang
dat iedereen vanaf nu met deze criteria rekening houdt.
 Het is belangrijk dat mensen ontwikkelingen via de WPN-site blijven volgen.
 Nieuwe Nieuwesoortenformulieren (het oude formulier kan niet meer worden
gebruikt), is nu te downloaden op de website.
Waaraan gewerkt wordt en wat binnenkort wordt gerealiseerd (data nog niet
bekend!):
 Online standaardlijst (uit de vorige nieuwsbrief maakt iedereen op dat die er al is,
maar er moeten nog bepaalde keuzes gemaakt worden).
 Nieuw invoerprogramma dat Spot gaat vervangen.
 Errata op de gedrukte standaardlijst zullen ook op de WPN-site worden
gepubliceerd.
Opvallend weinig Grote stinkzwammen in het afgelopen seizoen
Arie Dwarswaard is het opgevallen dat hij in 2013 opvallend weinig Grote
stinkzwammen (Phallus impudicus) gevonden en geroken heeft, terwijl hij in een
regio woont waar de Grote stinkzwam beslist niet zeldzaam is. Arie is benieuwd of
anderen ook deze ervaring hebben en of er misschien een verklaring voor te geven
valt. Stuur je reacties aan [email protected].
Het Waaiertje, een paddenstoeltje om rekening mee te houden
Tijdens een bezoek aan de Groene voet in
Alkmaar werd op een op de grond liggend paaltje
langs een pad het Waaiertje aangetroffen. Niets
bijzonders eigenlijk, want het Waaiertje is in
Nederland een algemeen voorkomende soort.
Toch is het Waaiertje beroemd en berucht
tegelijk. Beroemd vanwege de stoffen die het
bevat en berucht vanwege een aantal gevallen
van infecties.
Lees meer op het Natuurbericht.
Tekst: Martijn Oud. Foto: Lebrac.
Nieuwe website voor Paddenstoelenwerkgroep Drenthe
Sinds kort heeft de Paddenstoelenwerkgroep
Drenthe een eigen website. Ga er maar eens kijken!
Op de site worden nieuws en activiteiten
aangekondigd, de nieuwsbrieven van de werkgroep
staan erop en rapporten van de werkgroep kunnen
worden gedownload.
Website Alles over Paddenstoelen heeft prijs gewonnen
Onze website Alles over Paddenstoelen heeft een PRIJS gewonnen!
De prijs is gewonnen in de categorie "Beste website voor het nut voor de
gemeenschap". Lees meer op de website van NeTTieS.
Portret over Honingzwammen
Op de Alles over Paddenstoelen is recent een leuk portret over de Honingzwammen
(Armillaria spec.) opgenomen. Deze is op de website te vinden door op
Paddenstoelportretten (rechterkolom) te klikken en dan op Honingzwammen
(linkerkolom).
In
de wintermaanden
er weinig
plaatjeszwammen
te vinden.
Paddenstoel
van dezijn
Maand:
Gewoon
spikkelschijfje
Wie toch wat aan paddenstoelen wil doen, kan vooral in milde
winters zijn aandacht eens verleggen naar korstzwammen of
kleine zakjeszwammen. Voor deze laatste groep biedt het
afzoeken van oude mest van grazers een aardige kans soorten
te vinden uit de geslachten Borstelbekertje (Cheilymenia),
Spikkelschijfje (Ascobolus) en Mestbekertje (Pseudombrophila).
Vooral Spikkelschijfjes zijn door hun opvallende paarsgekleurde
– en versierde sporen ook microscopisch zeer de moeite
waard. De asci met deze donkere sporen steken uit boven het oppervlak en zijn met
een loep gemakkelijk als donkere “spikkels” te zien, het geslacht heeft hieraan zijn
naam te danken.
Afgebeeld is het Gewoon spikkelschijfje (Ascobolus furfuraceus); jonge exemplaren
zijn te herkennen aan de nog geelgroene kleur (er zijn nog nauwelijks asci met rijpe
sporen zichtbaar) en kleine “vlokjes” aan de buitenkant. Op de foto zijn ze
samengegroeid met een Oranje mestzwammetje (Cheilymenia granulata).
Lees meer op de website. Tekst & foto: Henk Huijser.
Colofon
Dit is de digitale nieuwsbrief van de Nederlandse Mycologische Vereniging. De nieuwsbrief heeft een onregelmatige
verschijning, afhankelijk van het seizoen, de aangeleverde stukken en de urgentie van het nieuws. De redactie is in handen van
Melchior van Tweel en is te bereiken via het e-mailadres: [email protected]. Oude nieuwbrieven zijn te
vinden op de site van Alles over Paddenstoelen.
De nieuwsbrief vormt een aanvulling op de websites en Coolia en richt zich vooral op actuele zaken die de mycologie aangaan.
Hoewel de nieuwsbrief zich in eerste instantie richt op mensen die al thuis zijn in de wereld van de mycologie (bijvoorveeld de
leden van de NMV en KVMV), staat deze natuurlijk ook open voor alle andere mensen die "iets hebben" met paddenstoelen,
zoals paddenstoelwerkgroepen van IVN en KNNV, kinderen, studenten, natuurgidsen en docenten. De berichten zullen een
laagdrempelig karakter hebben, maar ook wel met een wetenschappelijk tintje.
De Nederlandse Mycologische Vereniging (NMV), opgericht in 1908, heeft als doel de beoefening van de mycologie in ruime zin
te bevorderen. In voor- en najaar worden wekelijks excursie georganiseerd, verder worden er werkweken gehouden en in de
winter verscheidene landelijke bijeenkomsten. Tevens is de NMV actief in de natuurbescherming waar het paddenstoelen
betreft.
De contributie voor de NMV bedraagt € 25 voor gewone leden (€ 30,- indien adres in het buitenland) en € 12,50 voor
huisgenootleden (krijgen geen Coolia). Lidmaatschap voor het leven bedraagt € 425,-, voor huisgenootleden € 212,50.
Informatie is verkrijgbaar via [email protected]. Nieuwe leden, opzeggingen en adreswijzigingen kunnen worden
doorgegeven op [email protected]. Lid worden van de NMV kan op de site van de NMV, klik vervolgens op
“Info/contact” (rechtsboven) en “lid worden” (links).
Voor meer informatie over de NMV wordt verwezen naar de websites: www.mycologen.nl - www.allesoverpaddenstoelen.nl www.paddestoelenkartering.nl - http://nem.paddestoelenkartering.nl/ - www.verspreidingsatlas.nl
De nieuwsbrief is vóór en dóór mycologen en andere paddenstoelenliefhebbers. Het is voor de redactie niet mogelijk de hele
nieuwsbrief zelf te vullen. Daar hebben we jouw hulp bij nodig. Wil je een onderwerp aandragen? Stuur het toe aan de redactie.
Welke onderwerpen kunnen aan bod komen? Alles kan in aanmerking komen, mits het een relatie heeft met de mycologie (in
brede zin van het woord): nieuwsberichten, nieuwe soorten, oproepen, bijzondere vondsten, rariteiten, mysteriesoorten, nieuwe
literatuur, rapporten, nieuws van werkgroepen, excursies, cursussen, vragen voor controles, literatuurvragen, vraag en aanbod,
microscopie, websites, tips, veldkenmerken, determinatiesleutels, etc.
Er zijn maar twee onderwerpen waar enige terughoudenheid aan de orde is:

Plukken en eten van paddenstoelen (inclusief recepten). Over het plukken van paddenstoelen heeft de NMV een
genuanceerd standpunt, waarbij met name grootschalige pluk moet worden voorkomen. Verder wordt verwezen naar het
plukstandpunt van de NMV. Deze is te vinden op de site van de NMV en klik dan op “NMV plukstandpunt” (links).

Voor het determineren van paddenstoelen aan de hand van alleen foto’s wordt verwezen naar het forum van
Waarneming.nl en Telmee.nl. Op dit forum zijn daarvoor alle mogelijkheden. Alleen determinaties met beschrijving en/of
microscopische foto’s, waar je echt niet uitkomt, kunnen eventueel in de nieuwsbrief worden geplaatst.
In de nieuwsbrief zijn diverse links aangegeven naar websites. Mochten een directe link het niet doen, kopieer dan de volledige
link naar je webbrowser.
Omdat voor afbeeldingen veelal auteursrechten gelden, is voor alle afbeeldingen in deze nieuwsbrief, die niet al eerder door de
eigenaren voor publicatie aan de Nederlandse Mycologische Vereniging ter beschikking werden gesteld, zo goed als mogelijk
nagegaan wie de eigenaren zijn, waarna toestemming is verkregen voor het gebruik. Mocht u desondanks materiaal aantreffen,
waarvan u meent dat dit niet had mogen worden gebruikt, stelt u ons hiervan dan a.u.b. in kennis, zodat eventuele
gebruiksvoorwaarden kunnen worden geregeld of het materiaal kan worden verwijderd. U kunt een e-mail sturen naar
[email protected].
Als je andere mycologen of paddenstoelliefhebbers kent die deze nieuwsbrief nog niet krijgen, stuur deze dan gerust door. Als
je de nieuwsbrief direct wilt krijgen, geef je e-mailadres dan door aan de redactie.
Je hebt deze nieuwsbrief gekregen omdat je in de verzendlijst staat. Mocht je geen belangstelling meer hebben, laat dat dan
weten aan de redactie.