Transcript Download artikel over yoga voor een langer leven

M
De beroemde Indiase yogi Krishnamacharya ontwikkelde in de vorige eeuw
de Life Saving Yoga-series. Met regelmatig oefenen (en een beetje geluk)
word je er honderd mee. Tekst: Karin van Kooten, beeld: Harold pereira
Life saving
aar liefst honderd jaar oud was Tirumalai
Krishnamacharya (1888-1989) toen hij stierf.
Hij was een van de meest invloedrijke yogi’s ooit.
Ook zijn beroemde studenten, die yoga over India
en de rest van de wereld verspreidden, werden stokoud en gaven
tot op zeer hoge leeftijd yogales. Ashtanga meester Pattabhi Jois
werd bijna 95, Indra Devi (yogadocente van Hollywood) zelfs
102. En B.K.S. Iyengar viert dit jaar zijn 96ste verjaardag.
Wat is hun geheim? Misschien wel de bijzondere, door
Krishnamacharya ontwikkelde yogaserie die zij beoefenden. Een
serie die in 2012 ineens opdook in de yogafilm Breath of the gods.
Krishnamacharya’s zoon T.K. Sribhashyam – ook yogadocent,
en al 74 jaar – leerde de serie voor de draaiende camera’s aan de
filmmaker. Hij doceert deze zogenoemde Life Saving Yoga-serie
en de vele variaties erop al ruim een halve eeuw (net als zijn vader)
aan zijn westerse en Indiase leerlingen. Zelf beoefent hij de reeks
oefeningen nog wekelijks: ‘Dan hebben ze het meeste effect op de
langere termijn.’ Life Saving Yoga kan, zeker als het met regelmaat
wordt beoefend, een soort pilaar zijn in het spirituele zelfonderzoek van yogi’s, vertelt hij.
Volgens Sribhashyam helpen de series hindoes op hun weg naar
verlichting. Hindoeleerlingen kennen ze dan ook als de Atma
Suddhi Krama, wat zoveel betekent als ‘red je ziel van wedergeboorte’. Hindoes geloven dat ze hun ziel met God kunnen hereni-
gen wanneer ze deze bevrijden van de cyclus van wedergeboorte,
vertelt Sribhashyam. ‘Maar mijn vader wist niet zeker of westerlingen eenzelfde gods- en zielsbesef hadden als hindoes. Hij had het
idee dat westerlingen meer gehecht waren aan hun leven dan aan
hun ziel; vandaar dat hij voor hen de serienaam aanpaste.’ Daarbij
focuste hij ook op een ander, geen onaardig, bijeffect van de serie:
die zou je leven kunnen verlengen. Zo werd het ‘Life Saving Yoga’.
‘Mijn vader wilde zijn westerse studenten ermee inspireren hun
eigen spirituele pad te ontdekken, zonder hun zijn eigen geloofsovertuigingen op te dringen.’
De Life Saving Yoga-series kenmerken zich door een uitgekiend
samenspel van yogahoudingen, ademhalingstechnieken en diepe
concentratie op vitale punten, de drishti’s. In elke sessie zit een
Schouderstand of Hoofdstand, bijzonder belangrijke yogahoudingen volgens Krishnamacharya. Sribhashyam: ‘En daarna een
aantal vooroverbuigingen, waarbij de concentratie zo diep wordt
dat je een vredige, rustige geest ervaart.’
Wanneer je deze series regelmatig oefent, verminderen je mentale
en emotionele activiteit. Daardoor vind je meer innerlijke rust en
blijdschap. De serie eindigt zittend, met de focus op je spirituele
hart. Sribhashyam: ‘Met een vredige geest en de blik naar je hart
ervaar je bijna als vanzelf een glimp van jouw spirituele leven. Al
is het maar voor een paar seconden. En als je dát oefent, leer je
lang te leven.’
Yoga voor een langer leven
_ yoga 36 _
_ yoga 37 _
lotushouding
vis
cobra
• Oefen deze serie alleen zelfstandig
Begin: ademhalingsoefeningen
linkerneusgat. Adem in door beide neus-
als je zonder hulp de Hoofdstand kunt
(pranayama)
gaten met Ujjayi, sluit je linkerneusgat af
en de andere (ademhalings)technieken
1. Lotushouding (Padmasana)
beheerst. Beginnende yogi’s kunnen de
serie het beste leren onder begeleiding
schouderstand
hoofdstand
ploeg
vooroverbuiging
nen. Blijf 12 ademhalingen in de houding.
10. Zijwaartse vooroverbuiging
rechterneusgat en uit door je linkerneus-
Richt je aandacht op je keel (Kantha).
(Maha Mudra)
gat (dit is 1 cyclus). Doe de 15-30 cycli
Zit goed rechtop, strek je benen voor je uit
direct achter elkaar, zonder pauze of tus-
en adem uit door je rechterneusgat. Dit is
7. Hoofdstand (Sirsasana)
Ga rechtop zitten met je benen gekruist,
1 cyclus. Ga direct door met de volgende
Ga op handen en knieën zitten, zet je
en flex je voeten. Buig het rechterbeen en
senademhaling. Ga zonder rustpauze door
als dat lukt in de Lotushouding. Leg je
cyclus. Tel met je linkerduim de ademha-
onderarmen op schouderbreedte op de
leg de voetzool tegen je linkerbovenbeen.
naar de volgende oefening.
van een ervaren docent.
handen losjes op je knieën met de hand-
lingen. Bij elke ademhaling raakt je duim
mat en strengel je vingers in elkaar. Maak
Adem in, strengel je vingers in elkaar en
13. Nadi Shodhana in Lotushouding
• Houd tijdens de oefeningen je ogen
palmen naar boven. Duim en ringvinger
een van je vingerkootjes aan. Begin bij het
van je handen een soort kommetje om
strek je handen boven je hoofd met de
Beoefen 12 ademhalingen (6 cycli) de
gesloten. Gebruik, tenzij anders aange-
raken elkaar. Sluit je ogen. Concentreer je
onderste vingerkootje van je pink, daarna
je hoofd in te leggen. Zet de kruin van
handpalmen naar boven. Adem uit en
geven, de Ujjayi ademhalingstechniek:
30 tot 60 seconden op het puntje van je
het middelste, dan het bovenste. Herhaal
je hoofd op de mat, de achterkant van je
buig langzaam voorover naar je linker-
Nadi Shodhana techniek, de belangrijkste
en oudste pranayama. Het tempo ligt veel
je ademt in en uit door beide neus-
neus (Nasagra Drishti).
dit bij al je vingers. Bij het topje van je wijs-
hoofd raakt je handpalmen. Je duimen zijn
voet. Houd je rug recht. Pak je linkerteen
lager dan bij de vorige oefening. Richt je
vinger heb je 12 ademhalingen gedaan.
los van je vingers, vlakbij je hoofd. Houd je
of -enkel vast. Blijf 6 ademhalingen in de
aandacht op je hart (Hrdaya). Adem lang-
hoofd vanaf nu goed stil. Duw je onderar-
houding en concentreer je op je navel
zaam in door je linkerneusgat. Pauzeer
men stevig in de mat. Strek je benen en
(Nabhi Drishti). Herhaal met het rechter-
kort en adem uit door je rechterneusgat.
gaten, met je mond gesloten. Adem
2. Vuurademhaling (Kapalabhati)
diep in naar je longen, met een licht
Oefen in de Lotushouding ook 16 à 24
dichtgeknepen keel, zodat je een soort
ademhalingen lang de Vuurademhaling.
Midden: houdingen (asana)
zeegeluid hoort.
Volgens Krishnamacharya helpt deze
4. Vis (Matsyasana)
loop in kleine stapjes naar je handen toe.
been gestrekt, ook 6 ademhalingen.
Pauzeer kort, adem weer in door je rech-
• Tijdens de concentratieoefeningen
pranayama om wedergeboorte te voor-
Ga naar de Vis met je benen gekruist in de
Als je heupen voorbij je schouders komen,
11. Vooroverbuiging (Pascimatanasana)
terneusgat. Pauzeer kort, adem uit door
richt je alleen je aandacht of je blik naar
komen. Adem energiek in en uit door je
Lotushouding. Blijf hier 3 ademhalingen.
strek je rustig je benen. Eerst met gebo-
Maak eenzelfde vooroverbuiging als in
je linkerneusgat en pauzeer kort. Dit is 1
de genoemde concentratiepunten. Het
neus, in een ritme van één ademhaling
5. Cobra (Bhujangasana)
gen knieën en daarna omhoog.
Maha Mudra, maar dan met beide benen
cyclus, ga direct door met de volgende.
is niet de bedoeling dat je het genoem-
per seconde. Bij elke inademing druk je je
Ga met je buik op de mat liggen voor 3
Blijf 12 ademhalingen in de Hoofdstand,
gestrekt. Pak je grote tenen (of je enkels)
14. Afsluiting
de lichaamsdeel of orgaan visualiseert.
buik uit (niet je borstkas), bij elke uitade-
ademhalingen in de Cobra. Start de bewe-
volgens Krishnamacharya de ‘koning van
vast en blijf daar 12 ademhalingen. Strek je
Sluit de serie zittend af met een dank-
• Rust na elke houding en ademhalings-
ming span je je buikspieren iets aan.
ging om naar de Cobra te gaan vanuit je
de asana’s’, de belangrijkste yogahouding.
wervelkolom. Concentreer je op je navel.
gebed. Richt je aandacht voor ongeveer
oefening 1 tot 2 minuten uit en voel na.
3. Ujjayi Anuloma
voorhoofd, met je ogen open. Wanneer
Focus op het puntje van je neus.
Rusthouding: je ligt op je rug, benen bij
Doe daarna 12 ademhalingen (of 6 cycli)
je in de Cobra glijdt, concentreer je je
8. Ploeg (Halasana)
Einde: ademhalingsoefeningen
is, wat je religie ook is, de plek waar je ziel
elkaar, handpalmen op de vloer, kin naar
de Ujjayi Anuloma. Ujjayi voedt en ont-
blik op het punt tussen je wenkbrauwen
Ga terug naar de Schouderstand (houding
12. Bastri in Lotushouding
huist. Roep indien gewenst God of het
beneden, ogen gesloten, adem normaal.
waakt het spirituele element in mensen.
(Bhrumadhya Drishti). Sluit dan je ogen
6). Laat op een uitademing beide benen
Ga zitten in Lotushouding. Doe 30 tot
goddelijke aan.
Beoefen deze rusthouding niet na de
Maak eerst met je rechterhand de Mrigi
en houd je focus op dit punt.
gestrekt achter je hoofd naar beneden
afsluiting; je eindigt zittend.
Mudra: vouw je middelvinger en wijsvin-
6. Schouderstand (Sarvangasana)
60 ademhalingen (15-30 cycli) de Bastri
zakken. Zet je tenen op de grond. Houd
ger naar je handpalm, de andere vingers
Begin vanuit rugligging. Duw je rug op de
je rug recht. Strek je armen achter je rug,
ademhaling, met je rechterhand in Mrigi
Mudra. Concentreer je blik op het puntje
houd je gestrekt. Breng je hand nu naar je
grond, houd je voeten bij elkaar. Trek je
strengel je vingers in elkaar en draai dan
van je neus. Adem snel en volledig in en
gezicht. Je neusgaten sluit je zo makkelijk
kin in. Strek op een inademing je benen
je handen om. Druk je romp omhoog en
uit in een ritme van 2 ademhalingen per
af met duim en ringvinger of pink.
recht omhoog, til je heupen op en plaats
duw je hielen verder van je af.
seconde. Eén neusgat sluit je steeds af
Adem in door beide neusgaten met de
je handen in je rug, zo dicht mogelijk bij je
Blijf 3 ademhalingen in de Ploeg.
met duim of pink. Begin met een inade-
Ujjayi techniek. Sluit je rechterneusgat af
schouderbladen. Maak een rechte lijn van
9. Cobra (Bhujangasana)
ming door je linkerneusgat, adem uit door
met je duim en adem langzaam uit door je
rug en benen, houd je voeten ontspan-
Herhaal de Cobra, 3 ademhalingen.
je rechterneusgat. Adem dan in door je
Meer weten?
Nog elf Life Saving Yogaseries en 81 andere series van
Krishnamacharya vind je in het
boek Emergence of yoga, geschreven door T.K. Sribhashyam.
In Nederland te bestellen via
[email protected],
in België via www.amazon.fr
Atma Suddhi K rama
5
_ yoga 38 _
twee minuten op je hart (Hrdaya). Je hart
_ yoga 39 _