Transcript Download als pdf - TriathlonSport | Nederlandse Triathlon Bond

27e jaargang • december 2014 nummer 11
TRIATHLON/DUATHLON
NK duathlon
Assen
Helden van
Hawaii
Training:
jaarplan, Zwemtechniek,
vermoeidheid
MAGAZINE VOOR DUATHLON EN TRIATHLON
Triathlonvereniging
TZC Vahalis
Drie disciplines,
één doel.
FORTE Sportswear heeft een
collectie compromisloze sportkleding voor onder andere
de wielersport, schaatsen en running, waarin wij al onze kennis over de sport,
confectie en pasvormen hebben samengevoegd. Wij maken zorgvuldig een keuze uit de
allerbeste materialen en fournituren,voeren veelvuldig en nauwgezet testen uit en fabriceren met de
grootste nauwkeurigheid onze sportkleding.
www.fortesportswear.nl
Forte Sportswear: dé standaard voor hoogwaardige sportkleding.
powered by
VOORWOORD
De Nederlandse Triathlon Bond (NTB) overkoepelt alle
multi-disciplinaire duursporten en is aangesloten bij
het NOC*NSF, ETU en ITU. Triathlon Sport is het
officiële bonds­orgaan van de NTB met daarin aandacht
voor zomer- en wintertriathlon, duathlon en andere
duursportcombinaties. Triathlon Sport verschijnt 12
keer per jaar. Het volgende nummer van Triathlon Sport
verschijnt in week 5 - 2015.
Uitgever
Ying Media bv i.s.m. Nederlandse Triathlon Bond
Ying Media bv
Ying Mellema
Zwarteweg 3
8603 AA Sneek
Postbus 4016
8600 GA Sneek
T 06 – 100 42 999
E [email protected]
NTB
Wattbaan 31-49
3439 ML Nieuwegein
Postbus 1267
3430 BG Nieuwegein
T 030 – 7513770
F 030 – 7513771
E [email protected]
I www.triathlonbond.nl
Hoofdredactie
Roel Kerkhof
Coranthijnestraat 22, 9715 RH Groningen
T 050-5715440
E [email protected]
Eindredactie
Nederlandse Triathlon Bond
Redactieraad
Christie Brouwer
Peter Dillo
Medewerkers
Pieter van der Meer, Kitty van Bloois, Norbert
Veringmeier, Guido Vroemen, Marco van der Ham
(fotografie), Jojanneke van der Ham (fotografie) en
Marcia Jansen.
Aan dit nummer
werken verder mee
Hanneke Boon, Charlie Crowhurst (fotografie), Frank
Huisman, Richard Jong-A-Pin, Eric van der Linden, Janos
Schmidt (fotografie), Meijco van Velzen (fotografie), Lex
Verveer (fotografie), Sonja Jaarsveld (fotografie), Toon
Dompeling (fotografie), Andre Kwakernaat (fotografie).
Advertentie-exploitatie
Ying Media bv
Zwarteweg 3, 8603 AA Sneek
T 06 – 100 42 999 | E [email protected]
Opmaak
Frans van Dam, Quod Media Heerenveen
Abonnementen
Alle NTB-leden krijgen het bondsblad Triathlon Sport thuis
gestuurd. Voor niet-leden kost een los abonnement
€ 35,- (buitenland € 50,-) Jaarabonnementen worden tot
wederopzegging aangegaan.
Opzegging van een abonnement dient uiterlijk voor 1
december van het lopende abonnementsjaar te geschieden,
anders wordt dit automatisch verlengd met een jaar.
Adreswijzigingen dienen uiterlijk een maand voor het
verschijnen van het eerstvolgende nummer binnen te zijn.
U kunt uw adreswijziging sturen per e-mail naar
[email protected] of per post naar
Postbus 1267, 3430 BG Nieuwegein.
Niets uit deze uitgave mag worden verveel­vuldigd
en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook,
zonder een vooraf verkregen, schriftelijke
toestemming van de uitgever.
You are an Ironman!
Dig Me Beach, Alii Drive, Queen K Highway, Hawi, Palani Road en Energy Lab. Het zijn de iconische
namen op Big Island die elke finisher van de Ironman Hawaii na de race in het geheugen gegrift
staan en waarvan nog meer triatleten dromen. Om nog maar te zwijgen van de magische woorden
waarmee speaker Mike Reilly elke atleet die de meet in Kona overschrijdt binnenhaalt: ‘You are
an Ironman!’ Dit jaar legden slechts twaalf Nederlanders het lange traject af om die droom uit te
laten komen. Tien van hen haalden de finish.
DECEMBER 2014
COLOFON
Maar was het ook de vervulling van een lang gekoesterde droom? Ik vroeg vier van hen naar
hun ervaringen en waar ik louter juichverhalen verwachte te horen, hoorde ik toch ook steeds
een ‘maar’. Ja, de sfeer is fantastisch, de landenparade bijna olympisch – al leek de Nederlandse
delegatie in vergelijking met veel andere landen op een ongeregeld zootje –, je wordt door de
duizenden vrijwilligers als een ‘pro’ behandeld, Ironman-legendes lopen er in het wild rond,
toppers zijn benaderbaar en de Underpants Run en de Espressoboat tijdens de zwemtraining
uniek. Maar ook: het is allemaal wel erg commercieel, op het best wel saaie parkoers word je
gekweld door onbarmhartige hitte en stevige Mumuku-winden, er wordt flink gestayerd en
buiten Kona zie je weinig publiek, iets wat zesvoudig winnaar Dave Scott eveneens tegen de borst
stuitte: “We do enough bloody hours of training by ourselves.”
O ja, en het is ook nog eens verschrikkelijk duur. Dat begint bij het inschrijfgeld (vanaf 500
euro) voor de kwalificatie-Ironman, die meestal niet naast de deur ligt. Heb je aan de stevige
kwalificatie-eisen voldaan (ter indicatie: mannen onder de veertig moeten een hele triathlon
sneller dan 9.30 uur in de benen hebben, een fitte veertiger moet onder de tien uur kunnen
finishen), dan mag je vervolgens meteen ruim 700 euro aftikken voor je Hawaii-slot en moet je de
halve wereld rondvliegen om er te komen.
Misschien was de relativering die ik hoorde toeval, waarschijnlijker is dat het past bij de
Nederlandse psyche. Hoogleraar Herman Pleij constateerde in zijn boek ‘Moet kunnen: op zoek
naar een Nederlandse identiteit’ dat in ons land de gewoonheid triomfeert. Oftewel: we laten
ons hoofd niet zo snel op hol brengen. Ook niet door de Ironman Hawaii. Dat verklaart wellicht
het bescheiden aantal landgenoten onder de ruim tweeduizend starters in het Mekka van de
triathlonsport (onze oosterburen klaagden overigens over ‘slechts’ 165 Duitse deelnemers).
Misschien dat een Nederlandse Ironman daar verandering in brengt….
ROEL KERKHOF
INHOUD
Verslag: Vier age groupers vertellen over hun Ironman Hawaii beleving ����������������������������������
Training: Met een jaarplan gerichter het nieuwe triathlonseizoen in ����������������������������������������
Verslag: Wim Nieuwkerk neemt met nationale duathlontitel afscheid �������������������������������������
Interview: Duatlete Lesley Smit sluit in ‘snuffeljaar’ aan bij top ���������������������������������������������������
Training: Zwemtrainer Frank Huisman ontleedt fouten in de zwemtechniek �������������������������
Achtergrond: Nederlandse triathlonmarkt is hot ������������������������������������������������������������������������������
Verslag: De Jong en Van Vliet winnen NK Crossduathlon Pijnacker. ��������������������������������������������
Training: Waarom ben ik zo moe? Vermoeidheid verklaard ������������������������������������������������������������
Voeding: Drink je fit! Do’s en don’ts bij vochtinname �����������������������������������������������������������������������
Actueel: World Cup Tongyeong, Ironman Florida, Ironman Cozumel �����������������������������������������
Achtergrond: NTB-opleiding NTC/RTC steeds verder geoptimaliseerd ���������������������������������������
Tri Kort: Het triathlongevoel van Fenna de Boer, Vereniging in Beeld: De Punderman,
Juniorenpraat: Marije Dankelman, TriColumn, Teamcompetities in 2015, Atleten van het Jaar ��
4
10
14
18
20
24
28
30
34
38
44
48
Foto cover: Wim Nieuwkerk neemt afscheid met nationale duathlontitel in Assen. (foto Meijco van Velzen)
3
Sebastian Kienle
Triathlondromen
in de schaduw
van de top
Aan de jaarlijkse hoogmis van de triathlonsport, de Ironman Hawaii, deed
dit jaar een bescheiden aantal van twaalf Nederlanders mee. In de schaduw
van ‘world champs’ Sebastian Kienle en Mirinda Carfrae beleefden zij hun
eigen wedstrijd. Loste de wedstrijd de hoge verwachtingen in? Triathlon
Sport sprak met vier van hen.
TEKST ROEL KERKHOF
4
Maar eerst alle eer aan wie die eer toekomt: de
beide winnaars van de Ironman Hawaii. Bij de
mannen was dat Sebastian Kienle, die eerder dit
jaar ook al de sterkste was bij het Ironman-EK in
Frankfurt. De Duitser won ‘Hawaii’ voor het eerst
en deed dat op de voor hem gekende wijze: door
hard rijden tijdens de door een harde, vlagerige
wind lastige 180 fietskilometers. Kienle pakte na
zeventig kilometer de leiding, nam 8,5 minuut
voorsprong en finishte na een gedegen marathon
in 8.14.18 uur. Titelverdediger Frederik van Lierde
lag tot 30 kilometer lopen in tweede positie, maar
de Belg kreeg last van steken in de zij en zakte naar
de achtste plaats. De verrassende Amerikaan Ben
Hoffman schoof door naar plaats twee, terwijl
oud-olympisch kampioen Jan Frodeno op Big Island
debuteerde met een derde plaats.
Onno de Boer (H30) - 10.05.37
Hij had erg genoten van het parkoers op Hawaii,
maar het Ironman-exhibitionisme kon Onno de
Boer gestolen worden. “Ik ben een echt natuurmens
en duursporter, minder een echte Ironman-atleet.
Het parkoers voldeed echter volledig aan al mijn
verwachtingen, met de uitzichten, de warmte, de
leegte. Daar heb ik enorm van genoten. Het massale
karakter van de Ironman vind ik daarentegen
verschrikkelijk; dat iedereen in de week voor de
race in zijn Ironman t-shirt rondloopt. Ik probeerde
het Ironman-bandje dat mij als deelnemer
identificeerde juist te verstoppen.”
december 2014
Ironman Hawaii
Onno de Boer
Bij de vrouwen leek een andere debutant lange
tijd op weg naar de zege. De Zwitserse Daniëla
Ryf greep de leiding tijdens het fietsonderdeel en
leek op weg om een ijzersterk seizoen – met in
een tijdsbestek van acht weken twee Ironmanzeges en Europese en wereldtitels Ironman 70.3
– te bekronen. Titelverdedigster Mirinda Carfrae
begon met bijna een kwartier achterstand aan
de marathon, maar rolde met een mannentijd de
concurrentie op en veroverde in 9.00.55 uur haar
derde Hawaii-titel. Nooit eerder kwam een winnaar
op Hawaii van zo’n grote achterstand terug. Ryf
werd twee, de Britse Rachel Joyce derde.
Yvonne van Vlerken, vorig jaar nog fraai vierde,
haalde het einde van de race niet. De Krimpense lag
voortdurend op grote achterstand en stapte in de
marathon uit. “Ik had door mijn sleutelbeenbreuk
eerder dit jaar al nooit echt topvorm kunnen vinden
en nu had ik een echte offday. De dag voor de race
voelde ik me al niet echt scherp. Ik denk dat ook de
hitte me parten speelde, na een voorbereiding thuis
in Oostenrijk met slecht weer en veel regen, ook in
mijn laatste twee voorbereidingsraces. Zwemmen
en fietsen gingen niet geweldig, maar de eerste
acht kilometer lopen gingen echt goed. Toen had ik
opeens geen energie meer, lukte het niet meer mijn
lichaam af te koelen. Uitstappen leek me het meest
verstandig.”
UITSLAGEN
IRONMAN HAWAII
Waarom dan toch meedoen? “Samen met mijn
vriendin Karin ben ik 4,5 jaar geleden met triathlon
begonnen. Voor we goed en wel onze eerste
triathlon hadden gedaan, was Hawaii een doel;
dat zou fantastisch moeten zijn.” Het plan was
om bij de Ironman Florida vorig jaar kwalificatie af
te dwingen voor de Ironman Hawaii 2014. “Daar
hadden we alles op gezet. Daarvoor zouden we
de Ironman Nice nog doen. Karin plaatste zich
verrassend voor Hawaii 2013 door haar age group te
winnen. Naar Hawaii én Florida gaan was financieel
niet mogelijk.” Gekozen werd voor de Ironman
Florida. Daar plaatste De Boer zich wel, vriendin
Karin niet. “Daar heb ik me wel lang schuldig
over gevoeld. Karin heeft het in Zürich nog eens
geprobeerd, maar zonder succes. Dat was wel heel
>>>
jammer.”
5
>>> Vriendin Karin beleefde haar Ironman door een deel
van het parkoers op rolski’s af te leggen, De Boer
volbracht zijn Ironman zonder al te veel problemen.
“Als je het hele jaar gericht hebt getraind, dan
is finishen niet zo’n uitdaging. Het is meer een
bevestiging dat je het kunt, een soort ererondje
van 226 kilometer. Ik heb vooral geprobeerd van de
wedstrijd te genieten en me niet te haasten. Vier
keer heb ik de wedstrijd via internet live gevolgd, nu
kon ik die beelden met mijn eigen ogen in het echt
zien. Het was alsof ik door mijn eigen filmset liep.
En zul je altijd zien: loop ik juist in deze wedstrijd
tegen een tijdstraf aan wegens stayeren. Dat heeft
me wel genekt, waardoor mijn marathon tegenviel.”
Ondanks de massaliteit van het evenement,
roemt De Boer de sfeer op Hawaii. “Die is leuker
dan bij andere Ironmans. De Parade of Nations
is fantastisch, het is alsof je aan de Olympische
Spelen meedoet. Je wordt er sowieso als topsporter
behandeld.” Het thuisfront zag dat ook zo. “Mijn
werkgever heeft me ondersteund met een flinke
financiële bijdrage in de kosten. Maar ik ben
voorlopig wel even klaar met de Ironman, tenzij
Karin zich alsnog wil kwalificeren voor Hawaii.
Voor volgend jaar heb ik me ingeschreven voor de
Norseman: lekker in de natuur de strijd met jezelf
aangaan in plaats van met de tijd en met andere
atleten.”
gedacht. De eerste poging op Lanzarote mislukte.
“Ik had me in de laatste weken op Lanzarote over de
kop getraind.” Twee maanden later in Zürich lukte
het wel: Pennekamp pakte het vierde en laatste
slot.
“Ik heb altijd gedacht, wat een rare jongens die
triatleten en hun droom van Hawaii. Daar heb ik
inmiddels veel meer respect voor gekregen. Er zijn
atleten die 25 jaar proberen zich te kwalificeren
zonder dat het ze een keer lukt. Drie jaar geleden
dacht ik nog: ik ga kijken of ik op Hawaii kan
winnen. Dit jaar vroeg ik me af of ik me wel zou
kwalificeren.” De doelstelling werd aangepast: top
tien H50. Door materiaalpech met zijn gloednieuwe
Trek lukte dat niet: zeventiende. “Al na zestig
kilometer fietsen knapte een bout van mijn zadel
en voelde ik dat ik naar beneden zakte. Bij een
technische post vroeg ik om hulp, maar hun advies
was: stoppen. Daar peinsde ik niet over. Mijn missie
veranderde: T2 halen en dan finishen. Dat is gelukt.”
Ondanks de tegenvallende klassering, vindt
Pennekamp Hawaii absoluut de moeite waard
geweest. “Het is duur en het parkoers is soms best
Walter Pennekamp (H50) – 10.14.34
Toen Walter Pennekamp in 2011 met triathlon
begon was het niet zijn bedoeling om ooit eens de
Ironman Hawaii te doen. “Ik wist van toeten nog
blazen. Überhaupt een hele triathlon volbrengen
vond ik al heel bijzonder.” Dat was in Almere, met
amper zes maanden voorbereiding. Zijn coach Frank
Heldoorn vertelde dat zijn tijd genoeg zou zijn om
zich voor Hawaii te kwalificeren. “Ik wilde er niet
meteen aan, te heet. Mijn vrouw zei: leuk, gaan we
doen.”
6
Pennekamp maakte er een driejarig project van.
“Als ik zou gaan, dan wilde ik het goed doen: top
drie op Hawaii in het jaar dat ik vijftig zou worden.
In het tweede jaar plaatste ik me al, maar ik
besloot niet mee te doen. Anderen verklaarden me
voor gek, maar ik vond dat ik nog niets te zoeken
had op Hawaii. Ik zou me het jaar erop wel weer
kwalificeren.” Dat bleek minder eenvoudig dan
Walter Pennekamp
>>>
>>> saai, maar het is ook een supergave ervaring. Voor
de wedstrijd loop je tegen legendes aan als Dave
Scott, Mark Allen, Chrissie Wellington en Paula
Newby-Fraser, waarmee mijn drie kinderen nog op
de foto zijn gegaan. 5.000 vrijwilligers behandelen
je alsof je een professional bent. Van inchecken
tot finish word je voortdurend begeleid. Maar na
3,5 jaar trainen volgens schema ben ik het nu even
zat. Het is fijn om dat nu los te laten, ook voor mijn
gezin.” Alhoewel. “Door de sfeer en de beleving van
de hele triathlons waaraan ik meedeed hebben
mijn kinderen ook de smaak te pakken gekregen. Op
Hawaii hebben ze de Ironkids meegedaan.”
Bas van Rens (H40) – 10.55.43
Voor Bas van Rens geen moeizaam
kwalificatietraject om zich te kwalificeren voor de
Ironman Hawaii, maar een uitnodiging. Van Rens is
directeur van MyLaps, dat de apparatuur levert aan
de officiële timer van de Ironman Hawaii. Samen
met zijn broer Joost mocht hij afreizen naar ‘Big
Island’. De verwachtingen vooraf waren niet al te
hoog gespannen. “Ik heb in mijn jeugd wel eens
triathlon gedaan, maar door studie en werk raakte
dat in de vergetelheid, al heb ik nog wel op hoog
niveau geroeid. Joost vond 2,5 jaar geleden dat ik
maar weer eens moest sporten. Dat werd triathlon.
Vorig jaar deed ik mijn eerste hele in 12,5 uur. Ik had
dan ook het gevoel dat ik hier niets te zoeken had.
Voor de race voelde ik me vooral toeschouwer.”
Hij verbaasde zich over de hoeveelheid testosteron
die over Alii Drive vloeide. “De helft van de mannen
loopt zonder shirt rond. Het was een beetje een
dierentuin vol afgetrainde, fitte lijven. Iedereen
probeerde elkaar te intimideren. Gingen wij rustig
trainen, werd je aan alle kanten voorbij gezwommen
en gelopen. Toch was de sfeer ook heel gemoedelijk.
Terwijl 200 atleten in het water liggen, staan 200
atleten op de wal samen te praten. Onwezenlijk en
grappig was ook dat iedereen op zijn triathlonfiets
traint. Thuis zie je dat nooit.”
december 2014
Ironman Hawaii
Tijdens de wedstrijd kwam Van Rens erachter dat hij
toch beter in het deelnemersveld paste dan vooraf
gedacht. “Ik had een goed voedingsplan – dat is echt
het vierde onderdeel – en met bikram yoga had ik
me voorbereid op de hitte. Dat heeft geholpen. Het
zwemmen verliep met veel trappen en meppen in
de wasmachine minder dan gehoopt en het fietsen
was met wisselende windomstandigheden heel
zwaar, maar pas na 3 à 4 kilometer lopen kwam
mijn broer, wiens pr drie uur sneller was, mij voorbij.
Het laatste stuk van de marathon was het knokken
om onder de elf uur te komen, een tijd die ik vooraf
voor onmogelijk hield.”
“Op 1,5 kilometer voor de finish zei iemand langs de
kant tegen me ‘Remember to enjoy this’. Toen klikte
>>>
Bas van Rens
Walter Pennekamp
7
BEVEILIGINGS
GROEP
®
I NBRAAK B EVEILIGING N EDERLAND
Bos en Olgers Krommenie
Roco Sport, Nieuwe Niedorp
Running Centre, Heerhugowaard
duesette.nl
Valkering
Beveiliging
DueStte Sportsfashion nu te koop bij:
THE NEW BRAND FOR TEAMFASHION
duesette.nl
Ironman Hawaii
>>> er iets: ik doe dit voor de lol, het gaat keigoed,
geniet hiervan. Ik heb anderhalf uur van mijn
persoonlijk record afgehaald en veel atleten achter
me gelaten die zich gewoon hadden gekwalificeerd.
Daar ben ik apetrots op. Het zou gaaf zijn ook eens
mee te doen door me echt te kwalificeren, maar
met deze prestatie heb ik het gevoel gehad dat ik er
toch een beetje bij hoor.”
Leonie Verstegen (D40) – 13.07.08
Tien jaar geleden was Leonie Verstegen op vakantie
op Hawaii. “Dat was rond de Ironman. Ik wist
niet wat het inhield, maar het voelde wel heel
magisch.” De voormalig wedstrijdzwemster kon
toen niet vermoeden dat ze zelf ooit deel zou
uitmaken van het Ironman-circus. “Vijf jaar geleden
ben ik met triathlons begonnen. Ik kwalificeerde
me door bij de Ironman Sweden in augustus eerste
te worden in mijn leeftijdscategorie. Door een fout
in de uitslagenlijst werd dat pas op het podium
duidelijk. Er was slechts één ‘slot’. Over Kona had ik
eigenlijk nooit nagedacht.”
Twee maanden voor herstel en voorbereiding bleek
kort. “Ik heb het te licht opgevat om ook nog
‘even’ Hawaii te racen. Ik stond niet scherp aan
de start. Mijn grootste moment van euforie
was achteraf de kwalificatie in Kalmar. Tijdens de
wedstrijd speelden de rukwinden en de hitte mij
parten. Ik verloor veel energie om mijn fiets recht te
houden en begon al met kramp aan de marathon.
Ik was bang dat ze me uit de wedstrijd zouden
halen, maar wilde niet naar huis zonder medaille.
Na de finish ben ik in elkaar geklapt; zes kilo lichter.
Twee uur heb ik aan het infuus gelegen. Dat heeft
me wel nederig gemaakt; je moet goed voorbereid
zijn om in Kona te presteren.”
Toch spreekt Verstegen van een bijzondere
ervaring. “Omdat ik aan Alii Drive wilde zitten
waar alles gebeurt, sliep ik in een yogazaaltje
in een budget B&B, maar wel met een
geweldige internationale triatletengroep. In de
week vooraf heb ik alles in me opgezogen. Er
heerst een waanzinnige vibe, bijna olympisch.
Zoals Amerikanen en Australiërs als nationale
helden worden gezien omdat ze mee mogen
doen is fantastisch. Als je vertelt dat je
eerste was in Zweden, dan vinden ze dat
‘awesome’. Iedereen is ook enorm benaderbaar
Leonie Verstegen
en aardig, zoals de Ironmancoryfeeën tijdens
de Master Breakfast voor alle 40+ vrouwen
en titelverdediger Frederik van Lierde die bij
de check-in voor me stond.”
Maar na een week kon Verstegen ook geen M-dot meer zien. “Het is allemaal
wel heel erg commercieel. Ik ben dan maar
een kaasmeisje en haal eigenlijk net zoveel lol
uit kleine triathlons in Nederland.” Hoewel
ze niet tevreden was over haar prestatie, dacht de buitenwereld daar anders over. “Bij mijn zwemvereniging deelde ik als
deelneemster aan het WK mijn ervaringen
met de kinderen. Ook ben ik uitgenodigd om
als motivational speaker op een congres voor
managers van DSM en Danone in Barcelona
te vertellen hoe je dat doet: je met een
baan en drie jonge kinderen kwalificeren
voor Hawaii. Je gaat dan toch beseffen dat
het bijzonder is geweest.”
9
Pieken
= Plannen
Voormalig NTB-bondscoach Eric van der Linden brengt via een serie artikelen
(beginnende) triatleten de fijne kneepjes van het trainen voor de triathlon
bij. Nu iedereen weer lekker aan het trainen is en de data van evenementen
langzaam maar zeker bekend worden doemt de vraag op: waar ga ik komend
jaar starten. Een heldere jaarplanning kan helpen bij het maken van keuzes.
TEKST Eric van der Linden
Veel triatleten zullen het herkennen: om maar
niets te hoeven missen van hun verslaving,
lifestyle of hoe je het ook wilt noemen,
staan ze voor ze er zelf erg in hebben bijna
wekelijks – en soms zelfs meerdere malen per
week – in de zwembril te spugen, de fiets te
stallen en de sloffen onder te binden. Is dat
erg? Nee, helemaal niet! Als dat voor jou de
manier is om te genieten van de sport, dan
zou ik dat vooral blijven doen. Maar gerichter
wedstrijden uitkiezen kan misschien nog wel
meer bevrediging brengen. Met een doordacht,
persoonlijk jaarplan kan je één of enkele keren
per jaar boven jezelf uitstijgen.
Als ik zie hoe het gros van de triatleten traint,
dan valt op dat:
• Er weinig variatie is in trainingsomvang. Elke
week is min of meer gelijk.
• Er te weinig variatie is in intensiteit. Training
10
vindt plaats in een smalle hartslagrange, niet
het hele spectrum wordt benut.
• Er te weinig oog is voor herstel. Zonder herstel
geen aanpassing.
• Het ontbreken van een plan dat toewerkt naar
piekmomenten in het jaar.
Adaptatie
Waarom we dat anders zouden willen? Het
antwoord: adaptatie, de aanpassing van het
lichaam aan een (nieuwe) stimulans/prikkel. De
kunst van slim trainen is ervoor te zorgen dat
steeds andere, nieuwe trainingsprikkels lichaam
én geest uit balans brengen om aanpassingen
mogelijk te maken. Trainen verstoort de
balans, het herstel zorgt dat je beter wordt
dan voorheen. Dit variëren met arbeid en rust
vormt het basisprincipe van trainingsleer en
periodisering. Door elke nieuwe prikkel op het
juiste moment en goed gedoseerd te plannen, >>>
>>> boek je de meeste vooruitgang. De aanpassingen Jaarplan opstellen
moeten daarnaast opbouwend en versterkend
aan elkaar zijn, zodat het prestatieniveau hierin
meegaat. Dat valt niet mee met drie sporten,
waarin prikkels elkaar ook nog beïnvloeden.
Plan je de intensieve trainingen voor de drie
sporten verspreid over de week of ook wel eens
op één dag? Dat verschilt per persoon en is
mede afhankelijk van het herstelvermogen en
aandacht voor herstel na een training. Een goede
planning kan daarbij helpen.
Voor verschillende prikkels geldt een
verschillende adaptatietijd. Een vuistregel
die je kunt hanteren is dat een prikkel in de
regel zes weken moet worden toegepast om
in je systeem opgenomen te zijn. Na die zes
weken kan de prikkel in meer of mindere
mate worden aangepast zodat het lichaam
opnieuw uit balans wordt gebracht. Het
heeft dan ook weinig zin om één of twee
techniektrainingen te doen en deze vervolgens
achterwege te laten. In hogere trainingszones
– bijvoorbeeld zeer intensieve training boven
de verzuringsdrempel (anaerobe drempel =
de snelheid en hartslagwaarde waarbij er
meer melkzuur wordt aangemaakt dan kan
worden afgevoerd waardoor melkzuurophoping
plaatsvindt in het spierweefsel) – is aanpassing
echter al wel mogelijk met slechts enkele
trainingen. De adaptatietijd is bij deze vorm
van training dan ook korter. Bovenstaande is
een belangrijk gegeven voor het inplannen
van de verschillende vormen van training
gedurende het jaar. Wordt hier geen rekening
mee gehouden dan bestaat de kans dat
aanpassingen uitblijven of dat aanpassingen
juist weer teniet worden gedaan door
‘overprikkeling’.
Het uitgangspunt bij het opstellen van het
jaarplan is de wedstrijdkalender. Het toewerken
naar een piekmoment is daarbij een gangbaar
protocol voor een lange afstand wedstrijd,
bijvoorbeeld een halve of hele triathlon, maar
kan je ook gebruiken als je sowieso maar één
of enkele triathlons per jaar doet. In de weken
na de wedstrijd hoef je en kun je vaak niet op
niveau presteren. En dat hoeft ook niet. Op de
kortere afstanden (sprint en olympisch) ligt
dat anders. Zeker atleten die aan één van de
verschillende teamcompetities meedoen zullen
het prestatieniveau in een bepaalde periode
voor langere tijd op peil willen houden. Dit heeft
invloed op de trainingsopzet binnen het jaarplan.
Voor de lange afstand bouw je een huis dat na de
wedstrijd weer enigszins uit elkaar kan en mag
vallen. Voor de kortere afstanden wil je juist dat
je bouwwerk een langere periode intact blijft.
Onderhoudswerkzaamheden zullen dan afbraak
van het prestatieniveau tegen moeten gaan,
zodat in de weken na een belangrijke wedstrijd
wederom op niveau kan worden gepresteerd.
december 2014
TRAINING
Het opstellen van het persoonlijke jaarplan
begint met het terugtellen van het aantal
trainingsweken vanaf de datum dat je ‘er wilt
staan’. Daarna deel je het seizoen in, van het
leggen van het fundament tot en met de datum
van oplevering (de wedstrijd). Het leggen van
het fundament en de solide bouw van het huis
kosten verreweg de meeste tijd. Dit kan variëren
van zes weken (als er nog een goede basis ligt)
tot meerdere maanden. De laatste afwerking
kost grofweg drie tot zes weken. Dit is altijd
individueel maatwerk. Elke atleet zal een ander
jaarplan nodig hebben om tot zijn/haar optimale
prestatieniveau te komen. >>>
11
december 2014
>>>
Zelf hecht ik waarde aan een overzichtelijke en duidelijke
jaarplanning waarin de noodzakelijke punten staan
beschreven en een duidelijke lijn in de opbouw zichtbaar is. In
een goede jaarplanning zouden per week de volgende punten
moeten staan:
• Trainingsperiode (een naam die omschrijft welke type
trainingen worden gedaan)
• Trainingsaccent (accent op één of meerdere onderdelen)
• Testen (in alle vormen)
• Aantal trainingen over de onderdelen
• Aantal uren over de onderdelen
• Wedstrijd(en)
Trainingsperiodes
Voor de verschillende trainingsperiodes in het jaar doen
verschillende namen de ronde, maar de beschrijvingen zullen
veelal gelijk zijn. Dat zijn achtereenvolgens:
• Basis 1 (B1)
• Herstel 1 (H1)
• Basis 2 (B2)
• Herstel 2 (H2)
• Wedstrijdvoorbereiding (WV)
• Wedstrijdspecifiek (WS)
• Wedstrijdperiode (WP)
B1 – Basisperiode 1 kenmerkt zich door rustige
training, grotendeels in de lage trainingszones, en krachten stabilisatietraining. Deze periode leent zich ook uitstekend
voor het aanleren van aanpassingen in de techniek. Verder
is deze periode belangrijk om na een rustperiode of een
piekwedstrijd weer de basis te leggen voor toekomstige
prestaties. In hun enthousiasme om mee te willen trainen met
een groep slaan sporters deze fase nogal eens over. Er wordt
dan intensiever getraind dan noodzakelijk is voor een goede
opbouw.
H1 – Herstelperiode 1 is de rustigste trainingsweek/weken
in een jaarplan. Het gas gaat er dan flink af; de training wordt
drastisch verlaagd (tot wel 50% ten opzichte van de week
ervoor) om zodoende trainingsprikkels in de weken erna weer
goed te laten binnenkomen. Het is ook een moment om
tijd vrij te maken voor alles waaraan je in andere weken
niet toekomt. >>>
12
>>> B2 – Basisperiode 2 is een mix van
rustige training aangevuld met enkele
kwaliteitstrainingen, zoals trainingen tot de
anaerobe drempel en sprints bij zwemmen,
fietsen of hardlopen ter ontwikkeling van
de motoriek. Aangezien het nog steeds een
basisperiode betreft hebben trainingen die
het fundament ontwikkelen nog steeds de
overhand. De duurtrainingen zijn in de regel
langer van aard. Focus op techniekaanpassingen
heeft nog altijd de aandacht, net als kracht- en
stabilisatietraining. Deze periode kenmerkt zich
vooral door kilometers maken. Mèt aandacht
voor een goede uitvoering.
Ook in deze fase zijn combinatietrainingen
nog onderdeel van het trainingsplan, maar
dan korter en intensiever. Wie traint voor de
lange afstand beperkt de trainingsintensiteit
tot maximaal de wedstrijdintensiteit. Training
boven de anaerobe drempel lijkt niet zinvol.
Sommige atleten lijken echter baat te hebben
bij een aantal trainingen tot de anaerobe
drempel.
december 2014
INTERVIEW
TRAINING
WP – De wedstrijdperiode beslaat één tot
een aantal weken waarbinnen de sporter
prestaties gaat leveren. Voor de lange afstand
zal dit de week van de wedstrijd zijn, voor
de korte afstand kan het een periode zijn
waarin een atleet in meerdere wedstrijden wil
presteren. In het laatste geval zullen trainingen
een mix zijn van onderhouden en (lichtere)
wedstrijdspecifieke trainingen.
H2 – Herstelperiode 2 is een rustiger
trainingsweek, maar minder drastisch dan H1.
De training wordt met 20-30% teruggenomen
vergeleken met voorgaande weken. Tijdens
kwaliteitstrainingen zou je de kern in deze week
kunnen halveren, zodat deze trainingen minder Tweede piek
Triatleten die willen toewerken naar een
impact hebben en herstel kan plaatsvinden
tweede piek in het seizoen herhalen de cyclus.
voor de komende, zwaardere, weken.
De omvang van de hele cyclus zal bij een
tweede piek echter korter zijn. Het systeem is
WV – De wedstrijdvoorbereiding kenmerkt
de laatste maanden immers goed opgebouwd,
zich door trainingen waarin meer de
dat hoeft niet helemaal herhaald te worden. Er
energiesystemen worden getraind die ook in
wordt dan weer teruggerekend vanaf de datum
de wedstrijd(en) worden aangesproken. De
van de tweede piek(periode), waarna je weer
omvang van de training kan nog altijd hoog
een nieuwe verdeling van de verschillende fases
liggen. Dit is tevens de trainingsperiode om
maakt. Kijk daarbij ook naar het resultaat uit
facetten uit de wedstrijd in de trainingen te
de eerste piek. Zijn er nog punten die verbeterd
verweven. Ben je in voorbereiding op een
moeten worden? Het is dan zinvol om deze
lange afstand, dan kan je in deze periode
mee te nemen ter verbetering naar de tweede
bijvoorbeeld prima een lange (tempo)duurrit
piek.
doen met een groep, waarbij tegelijk de
wedstrijdvoeding wordt uitgetest. Verder zijn
Voorbeelden van een jaarplanning en verdere
combinatietrainingen in deze fase belangrijk,
uitleg over de trainingsintensiteit in de
bijvoorbeeld na openwater zwemmen direct
verschillende periodes vind je hier
fietsen of een lange fietsrit combineren met
www.ericvanderlinden.com/triathlonsport
lopen.
WS – In de wedstrijdspecifieke periode wordt
de ‘finishing touch’ aangebracht. Zeker op de
korte afstand betekent dit ook trainen boven
de wedstrijdsnelheid. Bij het zwemmen kan dit
oplopen tot bijna elke training. Bij het fietsen
of hardlopen zal dit voor de meeste triatleten
beperkt blijven tot één of twee trainingen.
De trainingsomvang ligt lager (tot wel 50%
minder), maar de training bevat veel kwaliteit.
d
o
o
g
a
H ave training!!
13
De cirkel is rond
Wim Nieuwkerk en Lesley Smit veroverden in Assen de Nederlandse titels
duathlon korte afstand (10-40-5). Nieuwkerk sloot er zijn topsportcarrière
mee af, voor Smit betekende het de eerste grote zege in een nog prille
duathloncarrière.
TEKST ROEL KERKHOF | FOTO’S Meijco van Velzen
Vijftien jaar geleden veroverde Wim Nieuwkerk
als junior voor het eerst een Nederlandse titel.
Dat was tijdens de Wintertriathlon Assen.
Het vormde de opmaat voor een carrière die
hem onder meer vijf nationale titels duathlon
14
lange afstand opleverde. Maar de titel op de
korte afstand ontglipte hem steeds. Vaak was
achtvoudig nationaal kampioen op de korte
afstand Armand van der Smissen een sta-in-deweg. En was de Tilburger er een keer niet dan
zetten de laatste jaren triatleten als Mark Oude
Bennink en Evert Scheltinga hem de voet dwars.
In zijn allerlaatste wedstrijd was het dan eindelijk
raak voor de 33-jarige Brabander. “De cirkel is
rond. Het begon in Assen, het eindigt in Assen.”
Startnummer 1
De Stichting Wintertriathlon Assen, dit jaar
gastheer voor het NK duathlon, begreep de
symboliek en kende Nieuwkerk het startnummer
1 toe. Hij had immers ook al vier keer de
Nederlandse titel wintertriathlon veroverd
in Assen. Dankbaar hield de winnaar het
startnummer bij het passeren van de finish
omhoog. “Nadat vorig jaar bekend werd dat het
NK duathlon in Assen gehouden zou worden
had ik zoiets van: daar wil ik nog één keer goed
presteren, dit is de mooiste plek om afscheid
te nemen. Dit voorjaar heb ik een marathon
gelopen, daarna de Marmotte gefietst en
vervolgens heb ik alles op Assen gezet. Ik ben
hier twee keer geweest om het parkoers te
verkennen.”
zo’n zin om te trainen. Maar daar komen andere
mooie dingen voor in de plaats. In februari
verwachten mij vrouw Lisette en ik ons eerste
kindje.”
Tweede duathlon
Op gepaste afstand van Nieuwkerk finishte Daan
de Groot als tweede en nationaal kampioen
<23 jaar. De voor De Jonge Renner koersende
amateurwielrenner uit Utrecht wist op de fiets
slechts 25 seconden van zijn achterstand van
1.11 minuut na de eerste run af te snoepen. Na
de duathlon in Groningen een paar weken eerder
was het NK pas zijn tweede duathlon. “Het
fietsen was in mijn voordeel: smal, veel draaien
en keren en hard optrekken na de bochten.
Hardlopen wordt door mijn wielerploeg niet
aangemoedigd, dus dat doe ik weinig. Wel weet
ik dat ik er aanleg voor heb. Ik heb 53 minuten
gelopen in de Zevenheuvelenloop. De laatste drie
weken voor het NK heb ik elke dag hardgelopen,
op YouTube heb ik filmpjes bekeken hoe ik snel
>>>
moest wisselen. De tweede wissel kreeg ik
december 2014
NK DUATHLON ASSEN
Dat betaalde zich uit. De wedstrijd kende volgens
Nieuwkerk een droomscenario. Al in de eerste
run nam hij samen met Michael Groen, Stein
Posthuma en Coen de Wit afstand van de rest
van het veld. “Ik had vooraf een beetje schrik,
want ik was niet in mijn allerbeste vorm. Ik
vreesde vooral Daan de Groot, een goede fietser.
Ik denk dat de rest op hangen en wurgen kon
volgen met het lopen, want toen ik op de fiets
sprong was ik ook meteen weg. Blijkbaar was
er nog voldoende gedrevenheid om goed te
presteren.” Met ruim twee minuten voorsprong
won Nieuwkerk de felbegeerde titel. “Zo is het
een afscheid in stijl geworden.”
En dat terwijl de nieuwe nationaal kampioen
eigenlijk twee jaar geleden de topsport al adieu
had gezegd. Werk en gezin zouden op de eerste
plaats komen. Het debuut van de duathlon op
de World Games in Cali vorig jaar verleidde hem
een jaartje door te gaan. Kort daarna brak hij
een sleutelbeen en eindigde het duathlonjaar
2013 voortijdig. “Zo wilde ik het ook niet laten
eindigen, maar ik merkte de afgelopen weken
wel dat de ambitie om topduatleet te zijn weg
is. Zodra het weer wat minder was, had ik niet
Wielrenner Daan de Groot
verrast.
15
december 2014
>>> kramp, maar ik zag tijdens de tweede run ook
dat de anderen niet snel dichterbij kwamen.”
Teun van de Meulen kwam nog het dichtste
bij. De rijzige triatleet uit Rotterdam finishte op
een halve minuut op de bronzen positie, nadat
hij samen met Stein Posthuma aan de tweede
run was begonnen. “Zwemmen is mijn zwakste
onderdeel. Het is dan een verademing om in
een duathlon vanaf het begin voorin te kunnen
meedraaien. Dit motiveert wel: voor het eerst op
een podium en dat tijdens een NK en in Assen,
waar ik geboren ben.” Posthuma werd in de
strijd om plaats vier nog voorbij gestreefd door
Alexander Picard. De winnaar van de laatste
twee races uit het Dare2Tri Duathloncircuit
behoorde vooraf tot de favorieten. Een
voetblessure in de laatste weken gooide roet
in het eten. Als troostprijs schreef hij wel het
duathloncircuit op zijn naam.
Vroege beslissing
Bij de vrouwen ging de titel naar Lesley Smit. De
in Duitsland woonachtige Twentse kende een
goede tweede helft van het seizoen, met onder
meer topklasseringen in de Franse GrandPrix
Duathlon. Vooral in het lopen excelleerde ze.
Het was dan ook niet verrassend dat Smit al in
de eerste run twee minuten voorsprong pakte
en dat daarmee de titelstrijd al vroeg in het slot
gooide, al wist Marina van Dijk op de fiets nog
een flink stuk van haar achterstand af te halen
om op bijna anderhalve minuut achterstand
als tweede te finishen. Triatlete Jony Heerink
had het in de tweede run zwaar en moest nog
Eerste nationale titel
Lesley Smit.
knokken om Laura Hak in de strijd om het brons
te verslaan.
Ondanks de ruime marge waarmee ze won,
passeerde Smit uitgeteld de finish. “Ik was
helemaal dood. In de tweede wissel viel ik bijna
van mijn fiets, zo zwaar had ik het gehad. De
focus dit jaar lag bij kortere stayerduathlons in >>>
NK NA JAAR AFWEZIGHEID WEER TERUG OP KALENDER
Het NK Duathlon stond na een afwezigheid van een jaar weer op de kalender nadat de Stichting
Wintertriathlon Assen en triathlonvereniging AAC – organisator van de Asser Duathlon die vorig
jaar door gebrek aan menskracht van de kalender was verdwenen – de handen ineensloegen. De
NTB heeft al jaren moeite een organisator voor het NK te vinden, in Assen wilde men het graag
organiseren. Veel kanshebbers op de topklasseringen bleven echter weg.
Lesley Smit toonde begrip voor de wegblijvers, Wim Nieuwkerk was stelliger in zijn oordeel.
“Iedere duatleet hoort bij een NK duathlon aan de start te staan.” Duathloncoördinator Armand
van der Smissen – zelf geblesseerd, maar als coach aanwezig in Assen – was vooral blij dat
er überhaupt een NK werd gehouden. “En ondanks de late datum, stonden er toch nog veel
deelnemers aan de start.” Al moest de Tilburger ook toegeven dat hij zelf nog wat atleten had
moeten aansporen om zich toch vooral in te schrijven.
16
NK jeugd en
junioren
De kampioenen bij de jeugd: Joëlle de
Ruijter en Joey van ’t Verlaat
>>> Frankrijk. Dit is toch wat anders. Daarom wist ik
dat ik de eerste run mijn voorsprong moest pakken.
Ik voelde ook dat het seizoen lang was geweest,
dat ik aan rust toe was. Eerst was ik ook niet van
plan om te starten en begrijp daarom ook dat veel
atleten om die reden er niet waren. Maar het is ook
een NK en dan is het raar als je niet start.”
Gewoon leuk
Van Dijk had geen moeite met het late tijdstip
in het seizoen. “Als het een maand later was
geweest had ik ook meegedaan. Gewoon, omdat
ik het leuk vind. Zo benader ik de sport ook. Tot
vier jaar geleden deed ik niets aan sport, toen
ben ik gaan hardlopen, daarna kwam het fietsen
erbij. Deze zomer heb ik drie maanden alleen
maar gefietst, vooral lange afstanden voor de
Dolomietenmarathon. Begin september heb ik
het lopen weer opgepakt. Volgend jaar moet ik
dat wat slimmer aanpakken, nu viel ik wel heel ver
terug.”
VIDEOVERSLAG
NK DUATHLON ASSEN
Bij de junioren jongens was
Thijs Wiggers na 5 km lopen,
20 km fietsen en 2,5 km lopen
duidelijk een maatje te groot
voor Youri Keulen (zilver) en Jisk
Hoogervorst (brons). Datzelfde
gold bij de junioren meisjes voor
Fleur Baljet, die op het podium
geflankeerd werd door Loena
Bank (zilver) en Paulien Koster
(brons). De jeugd werkte de
titelstrijd af over 2,5 km lopen,
10 km fietsen en 1 km lopen.
Bij de jongens won Joey van ’t
Verlaat voor Hugo Kwaaitaal en
Jelle van Lanen. Bij de meisjes
was Joëlle de Ruijter duidelijk de
sterkste. Kim van ’t Verlaat werd
tweede, Jitske Weersma derde.
december 2014
NK DUATHLON ASSEN
Bronzen medaillewinnares Heerink, atlete uit het
team van Eredivisiekampioen Hellas, kwam net
als Smit uitgeteld over de finish. “Het seizoen
was lang en ik was een paar weken voor het NK
nog ziek. De week voor het NK was ik zelfs nog
uitgestapt bij een loopwedstrijd. Maar een NK is
leuk, ik zag podiumkansen en ik had een goede
positie te verdedigen in het duathloncircuit.
Maar ik heb er wel hard voor moeten werken.”De
beloning was er echter naar: brons in het NK.
Daarmee kwam Heerink in punten gelijk met de in
Assen afwezige Joyce Vrijenhoek, waardoor ze het
Dare2Tri Duathloncircuit won. De uitslag in Assen
gaf de doorslag.
Bij de masters gingen de titels naar Roland
Besselink (H40), Coen de Wit (H45), Johan Lek
(H50), Wout Graafmans (H55), Her Tesselaar
(H60), Hans van Wijk (H65), Sandra de Jonge
(D40), Guusje Vrehen (D45) en Diana ten Cate
(D50).
UITSLAGEN
NK DUATHLON ASSEN
17
december 2014
Het snuffeljaar voorbij
Lesley Smit is een snelle leerling. Begin
dit jaar debuteerde de 25-jarige Twentse
in de Frans GrandPrix Duathlon met een
zeventiende plaats. Aan het eind van het
seizoen kon ze de wereldtop volgen en
werd ze Nederlands kampioene duathlon.
“Het was een mooi seizoen.”
TEKST ROEL KERKHOF | FOTO’S Meijco van Velzen
Met een vierde plaats tijdens de laatste GrandPrix Duathlon
van het jaar in Chartres, nadat ze een week eerder in Liévin al
zesde was geworden, liet Smit zien over de nodige potentie
te beschikken voor de duathlonsport. Ze bleef onder meer
in het spoor van wereldkampioene Sandra Levenez, die
vier seconden voor haar finishte. “Ik had niet verwacht
dat ik zo snel aansluiting bij de top zou krijgen”, zegt Smit.
“Dit was een soort snuffeljaar. Dat het zo uitpakt is mooi
meegenomen.”
Weddenschap
Opmerkelijk is het wel. Na in haar jeugd aan paardrijden en
hockey te hebben gedaan, begon Smit pas vier jaar geleden
met hardlopen. “Ik wedde met mijn vader dat ik de halve
marathon van Enschede in 1.45 uur zou uitlopen. Ik verloor
de weddenschap – ik had ook maar twee keer getraind –,
maar was wel gegrepen door het loopvirus. Later dat jaar liep
ik, ook weer met heel weinig training, 20 minuten op een 5
kilometer. Sinds twee jaar train ik vier, vijf keer per week op
schema’s van Herman Moelaard van LAAC en maak ik veel
progressie.”
Twee jaar geleden deed ze haar eerste duathlon, in
Deurningen. Ze viel op bij Armand van der Smissen, die haar
stimuleerde meer duathlons te doen. Later haalde de NTBduathloncoördinator Smit bij de nationale selectie. Fietsen
deed ze er aanvankelijk maar een beetje bij en ook nu traint
ze nog altijd relatief weinig op de fiets. “Ik werk fulltime als >>>
18
>>> fysiotherapeute en heb daardoor weinig tijd
om te fietsen. Ik doe op advies van Armand de
intervaltraining van TC Twente – daar heb ik dit
jaar heel veel aan gehad – en in het weekend
doe ik een rustige duurtraining. Daarnaast rijd ik
regelmatig op de fiets heen en weer tussen mijn
huis in Altstätte, net over de grens in Duitsland,
en mijn werk in Enschede. Het is elke keer maar
11 kilometer, maar het gaat meestal wel in een
aardig tempootje; ik kan er niet tegen als ik word
ingehaald door een elektrische fiets.”
Focus op lopen
Bovendien ligt de nadruk in eerste instantie
ook heel bewust op het verder ontwikkelen
van het loopniveau. “Armand gaf aan het
begin van het seizoen te kennen dat de
kopgroep in stayerwedstrijden in zicht zou
zijn als ik iets harder zou lopen. Daar heb
ik me dus op gefocust.” Dat resulteerde dit
jaar naast persoonlijke records op vrijwel alle
loopafstanden, waaronder 35.25 minuut op de
10 kilometer, in topklasseringen in de laatste
GrandPrix-wedstrijden. Op het fietsonderdeel
kan ze inmiddels ook goed mee. “In het begin
van het jaar werd ik er nog afgereden, nu kan
ik erbij blijven, terwijl in de laatste GrandPrix
echt verschrikkelijk hard werd doorgereden. Hoe
heuvelachtiger het parkoers, hoe beter zelfs.”
nog niet van plan meer te gaan fietsen, tenzij
in wedstrijden blijkt dat ik tekort schiet of niet
fris genoeg van de fiets kom.” Bovendien heeft
Smit haar doelen in de loopsport. “Omdat het
mij nog ontbreekt aan basissnelheid denkt mijn
looptrainer dat het een stuk harder kan.”
december 2014
Interview Lesley Smit
Kiezen tussen duathlon en hardlopen wil ze ook
niet. “Ik denk dat ik afgelopen jaar heb laten
zien dat het goed te combineren is. Lopen is
bovendien de basis voor een goede duathlon
en af en toe fietsen zorgt voor een wisselende
belasting, wat weer goed is voor mijn lopen.
In de wedstrijdplanning krijgt de duathlon
wel meer prioriteit. Ik wil me kwalificeren
voor EK en WK duathlon en ik denk dat het
nu wel realistisch is om volgend jaar voor
podiumplaatsen te gaan in de GrandPrix.”
In de Alpe d’Huez duathlon leverden haar
klimmerscapaciteiten Smit al een tweede plaats
op. WK en EK – beide met lastige fietsomlopen –
verliepen evenwel wat minder. “Tijdens het WK
kreeg ik al in de eerste loopkilometers kramp, bij
het EK kon ik net niet met de snelste loopsters
mee en heb ik bijna 40 kilometer alleen gefietst.
Het verbaasde me toen wel dat ik zolang voor
de achtervolgers uit kon blijven fietsen. Over
mijn presteren was ik dan ook tevreden, alleen
de uitslag was wat minder.” Met winst in Borne
en de nationale duathlontitel in Assen, nadat
ze eerder dit jaar zilver had veroverd bij het NK
sprintduathlon, werd dat verhoogde fietsniveau
in niet-stayerwedstrijden nog eens onderstreept.
Goede combinatie
Het sterkt haar in de gedachte dat de weg die
nu wordt gevolgd de juiste is. “Ik ben daarom
19
december 2014
Zwemtechniek:
VAN JE FOUTEN,
LEER JE
Zwemmen is de technisch lastigste discipline van de triathlon. Een goede
zwemprestatie begint dan ook met een goede techniek. Daar schort
het bij nogal wat triatleten aan, zeker als ze pas op latere leeftijd met
zwemmen beginnen. Zwemtrainer Frank Huisman zet de meest gemaakte
techniekfouten op een rijtje en vertelt hoe je deze kunt verbeteren.
De zwemtechniek is qua coördinatie
behoorlijk complex omdat arm- en
beenactiviteit tegelijkertijd in een verschillend
patroon moeten worden uitgevoerd, terwijl
het lichaam zoveel mogelijk gestrekt en
gestroomlijnd moet blijven. De ademhaling
is hierbij de slagroom op de taart; die maakt
of breekt de continuïteit van de zwemslag.
Veel triatleten zien de progressie van het
zwemmen daarom snel stagneren: één – en
vaak meerdere – techniekfouten beperken
de voortgang. Meestal zijn de fouten aan
elkaar gelinkt en veroorzaken een soort
sneeuwbaleffect: de ene techniekfout
initieert de andere. Dit zorgt voor bijvoorbeeld
onbalans, waardoor het lichaam een
correctieve beweging maakt die afremt et
cetera. De tabel geeft per techniekelement
de veel voorkomende fouten weer. De meest
>>>
voorkomende worden hierna besproken.
Veel gemaakte techniekfouten tijdens het zwemmen
Houding / Ligging
Onvoldoende gestrekt
in:
- armen/schouders
- romp/heupen (1)
- heupen/voeten
Hoofd niet in neutrale
positie
20
Beenslag
Geen actieve
beenslag
Armslag
Stuwtechniek
Contrafase/insteek
- geen actieve catch (8)
- elleboog laag (9)
- te vroeg uithalen
Beenslag komt vanuit
Stuwbaan ligt:
de knie (2)
- te diep (10)
Voeten in de
- t e veel buiten het
‘loopstand’
lichaam
- over de middenlijn
Insteekfouten:
- te dicht voor het
hoofd
- te smal
- te wijd
- ‘dropped elbow’ (7)
Contrafase:
- arm teveel zijwaarts
(6)
-a
rm teveel
opwaarts
- gestrekte arm
Ademen
Dynamiek
Onregelmatige
Hoofdrotatie:
- overrotatie (<90 gr) beenslag
- hoofd optillen (3)
Overname armslag:
- te vroeg (SF te hoog/SL
Timing:
- niet/onvolledig
te kort) (4)
uitademen (4)
- te laat (SF te laag)
- te laat uitademen - geen glijfase
- frequentie te hoog - lichaamsrotatie, te
veel/weinig (5)
Ademfrequentie te
hoog
FOTO: Frank Wechsel/triathlon.org
training
>>> Houding/Ligging: onvolledige
heupstrekking (1)
Voor een goede borstcrawl is een goede ligging
noodzakelijk. Deze wordt gekenmerkt door
een volledig gestrekt lichaam, toch zo dat er
ontspannen kan worden bewogen. Bij veel
zwemmers zien we onvoldoende heupstrekking.
Het lichaam is dan bijna volledig gestrekt,
behalve in de heupen. Door de heupen niet
volledig te strekken komen de bovenbenen
teveel onder het lichaam te liggen en creëren ze
frontale weerstand.
Beenslag vanuit de knie (gebogen)
Beenslag vanuit de heup (gestrekt)
Ligging met gebogen heup
Oplossing: Zwem met ‘lange’ (volledig
gestrekte) benen, maak een kleine
bewegingsuitslag en beweeg in een hogere
frequentie. Het neergaande been mag
worden gebogen, echter niet te veel (i.v.m.
knie- en bovenbeenheffing). Het onderbeen
wordt zwiepend naar beneden bewogen,
het bovenbeen wordt gestrekt naar boven
gebracht. Als je het goed uitvoert, voel je dat de
neergaande beweging het opgaande gestrekte
been stimuleert.
Ligging volledig gestrekt
Oplossing: Door de benen zo goed mogelijk
te strekken, strek je ook de heupen. Wie daar
moeite mee heeft kan op het droge wat
Yoga-achtige oefeningen doen (bijvoorbeeld:
omhoog kijkende hond) om de heupstrekking te
verbeteren.
Beenslag: vanuit de knie (2)
Door een onvolledige strekking van de heupen,
worden de benen niet gestrekt en zal de
beenslag vanuit de knieën worden ingezet. Het
onderbeen (scheenbeen en wreef) stuwt hierbij
het water wel effectief naar beneden, maar ook
weer omhoog (kuiten). Het effect hiervan is dat
de zwemmer met de benen tegenstuwt. Ook
kom je zo weer dieper in het water te liggen.
VIDEO
BEENSLAG
Ademhaling: hoofdrotatie en timing (3, 4)
Wanneer niet wordt ademgehaald ligt het
hoofd in een neutrale positie; oftewel, je ligt
met het gezicht naar beneden gericht in het
water. Vanuit deze positie is het draaien van
het hoofd (circa 90 graden) voldoende om te
kunnen ademen. Het lichaam blijft hierbij dan
gestroomlijnd. Vanuit een naar voren kijkende
positie zal het hoofd moeten worden opgetild
>>>
om te kunnen ademen. Het bovenlijf wordt
21
december 2014
>>> dan te veel opgericht wat ten koste gaat van
een gestroomlijnde ligging. Vaak wordt ook te
frequent geademd (elke slagcyclus, frequentie
1:2), waardoor er niet of onvolledig wordt
uitgeademd en er ook niet voldoende kan
worden ingeademd.
weerstand. Alle energie lijkt door het water te
worden opgenomen en komt niet ten goede
aan de zwemsnelheid. Met een onvolledige
ademhaling als bijkomend probleem houd je
het niet lang vol.
Oplossing: Train op ‘Front Quadrant Freestyle’,
oftewel glijslag, de lange afstandstechniek van
de borstcrawl. Door de overname van de armen
te vertragen train je het gevoel voor deze
timing. Doe hiervoor een oefening als: armen
bijplaatsen en wissel op korte afstanden, 25 en
50 meter, bijplaatsen en glijslag met elkaar af.
VIDEO
Front Quadrant
Freestyle/glijslag
Oplossing: Focus tijdens het zwemmen op
naar de bodem kijken of iets (circa 1 meter)
voor je uit en train dan op het zwemmen
met een lagere ademhalingsfrequentie, bij
voorkeur 1:4. Dit geeft rust en controle.
Concentreer daarbij meer op uitblazen dan op
inademen. Als je goed en volledig uitblaast,
gaat het ademen vanzelf. Wat goed werkt is
het uitblazen en inademen te koppelen aan de
insteek van de arm. Bij elke insteek (drie keer)
blaas je met een puf uit, bij de vierde insteek
strek je de arm goed door en leg je het oor op
de schouder. Hierbij roteert het hoofd tot de
mond aan het wateroppervlak ligt en je vrij kan
ademhalen. Gebruik het 1:4 ademen vooral
tijdens korte afstanden (tot circa 100 meter) en
je techniektraining. Streef naar bilateraal (1:3)
ademen voor de langere afstanden.
Slagdynamiek: slagfrequentie (4)
Om de bovenstaande fouten (1, 2 en 3) te
compenseren worden de armen vaak sneller
doorgehaald. De stuwfase wordt dan niet
goed afgemaakt en de zwemmer strekt niet
goed uit na de insteek. De stuwefficiency
gaat daardoor aanzienlijk omlaag en de
slagfrequentie schiet omhoog. Je hebt dan
het gevoel dat je aan het sprinten bent zonder
dat je echt snel vooruitkomt. Zo wordt veel
energie in zowel de beenslag als de armslag
gestopt, maar deze werken elkaar tegen. Het
resultaat is een diepere ligging met meer
22
LIchaamsrotatie en contrafase (5, 6, 7)
De contrafase is de terugkomende beweging
van de armen over het wateroppervlak. Voor
een ontspannen (conventionele) contrafase
dient het lichaam wat op de zij te liggen. De
schouder van de terugkomende arm komt
hierbij uit het water te liggen. Hierdoor
kan de elleboog hoger worden opgetild
en de onderarm kan zo ontspannen naar
voren worden gebracht om vervolgens heel
beheerst te worden ingestoken en door te
strekken, waardoor je een impuls geeft in
de zwemrichting. De elleboog is hierbij het
hoogste punt en de vingertoppen het laagste.
Door het onvolledig uitduwen tijdens de
stuwfase blijft bij veel zwemmers het
lichaam echter te vlak in het water liggen. Het
schoudergewricht belemmert dan het optillen
van de elleboog, dus wordt de arm zijwaarts
overgehaald. De elleboog bevindt zich hierbij
relatief laag bij het wateroppervlak, zakt tijdens
de overhaal en raakt het water tegelijk met
of eerder dan de hand. Er is dan eigenlijk geen
sprake van de arm insteken, maar van inleggen.
De elleboog bevindt zich na het inleggen lager
dan de vingertoppen waarbij de hand tegen de
zwemrichting induwt. Er wordt als het ware op
de rem getrapt. Dit wordt een ‘dropped elbow’
>>>
genoemd.
‘Dropped elbow’ voor arminsteek
Armpositie na insteek
conventionele contrafase
december 2014
training
Oplossing: Train de hand- en armpositie
tijdens het stuwen. Hiervoor bestaan diverse
oefeningen, zoals scullen met gestrekte armen
(vanuit de schouder), scullen met gebogen
armen (vanuit de ellebogen) en schoolslag
armen en hondjesslag.
Conventionele contrafase
>>> Oplossing: Train op de contrafase. Door
een pullbuoy te gebruiken kun je je hierop
concentreren. Een voorwaarde is wel het volledig
afmaken van de stuwbeweging, dus achterwaarts
volledig uitduwen. Oefeningen zijn oksel
schampen en slepen (‘fingertip drag’). Til hierbij de
elleboog goed op en laat deze de beweging leiden.
VIDEO uitvoering
‘FINGERTIP drag’
Stuwtechniek (8,9,10)
Het gevolg van de ‘dropped elbow’ is een
zeer ongunstige uitgangspositie voor de
stuwtechniek. De vingertoppen wijzen naar
boven in plaats van naar beneden waardoor
geen ‘catch’ kan plaatsvinden; de elleboog
wordt naar achter getrokken en de doorhaal
wordt uitgevoerd met ofwel een gestrekte arm
(te diep) of met een horizontaal gepositioneerde
onderarm. Dit levert te weinig stuweffect op.
Armpositie na insteek met ‘dropped elbow’
VIDEO OEFENINGEN
HAND- EN ARMPOSITIES
Grote fouten eerst
Voor de meest effectieve aanpak is het
belangrijk dat de meest dominante fouten het
eerst worden aangepakt. Daarnaast moet het
verbetertraject eenvoudig worden gehouden.
Beperk je tot maximaal drie verbeterpunten.
Als deze worden aangepakt, ziet de zwemslag
er al heel anders uit en komen er weer andere
verbeterpunten boven water. Met behulp
van een zwemtrainer en eventueel opnames
van je zwemtechniek kan je heel gericht je
zwemtrainingen invullen en verbeter je het
snelst.
Houd er wel rekening mee dat adaptatie,
voordat techniekoefeningen daadwerkelijk
tot verandering in je slag leiden, doorgaans
zes tot twaalf trainingen kosten. Ook geldt
dat één keer per week oefenen weinig tot
geen resultaat zal geven. Train minimaal
twee keer per week, drie keer is ideaal. Met
twee techniektrainingen en één conditionele
zwemtraining met techniekfocus zal je meer
progressie boeken dan alleen je baantjes
te trekken in de vorm van een duur- en/of
intervaltraining.
F rank Huisman, Tri-Experience, www.tri-experience.com
23
december 2014
Grand Final WTS 2017
in Rotterdam
De Nederlandse Triathlon Bond behoort tot de top-drie van snelst groeiende
sportbonden in ons land. Internationaal wordt de triathlonsport in Nederland
inmiddels ook als een serieuze groeimarkt gezien. De Grand Final van de World
Triathlon Series is in 2017 in Rotterdam. het jonge Spaanse triathlonlabel ICAN
komt naar Amsterdam en wellicht komt er een Ironman in Maastricht.
TEKST ROEL KERKHOF
De afgelopen maanden zwol de geruchtenstroom
steeds meer aan en ook in de media verschenen
de eerste berichten: zowel de World Triathlon
Corporation (Ironman) als de International
Triathlon Union (World Triathlon Series) hadden
hun oog op Nederland laten vallen. De eerste
stappen werden zo’n twee jaar geleden al gezet.
Sportkoepel NOC*NSF had eerder dit jaar de WTS
Grand Final al op de Strategische Topsportkalender
geplaatst. Op basis daarvan worden de komende
jaren (als nalatenschap van het Olympisch Plan
2028) meerdere grote evenementen in Nederland
ondersteund. Begin deze week kwam dan de
toekenning van de WTS Grand Final aan Rotterdam.
“Met support van de gemeente Rotterdam hebben
we dit proces zorgvuldig voorbereid”, zegt Rembert
Groenman, directeur van het NTB-bondsbureau.
“Uit de vroege toekenning van het WK spreekt veel
vertrouwen bij de ITU.” Maastricht lijkt nog steeds in
de markt voor een Ironman. “Maar tot de definitieve
handtekening is gezet blijft dit onzeker”, aldus
Groenman.
24
Erasmusbrug vanaf 2016 wellicht
beeldmerk van de WTS Rotterdam.
WTS Rotterdam
De toewijzing van het WK in 2017 volgde tegelijk
met de bekendmaking van Mexico als gastland
voor het WK in 2016. Volgend jaar is de Grand Final
in Chicago. De kans is groot dat Rotterdam al in
2016 één van de tien stops in de World Triathlon
Series wordt. Er zal in ieder geval een internationale
ITU-wedstrijd worden gehouden om het beoogde
parkoers van de Grand Final in 2017 te kunnen
testen. Dat bestaat uit zwemmen in de Rijnhaven
en fietsen en hardlopen in de omgeving van de
Kop van Zuid met passages van de Erasmusbrug
en Willemsbrug. Het definitieve parkoers zal nog
worden vastgelegd in overleg met de politie en
gemeentelijke diensten.
Naast de WTS-races waarin circa 150 topatleten
(mannen en vrouwen) aan de start verschijnen komt
een evenement (met iets andere parkoersen) voor
naar schatting 3.500 amateurs en breedtesporters
over verschillende afstanden, met in 2017 het WK
>>>
sprint en olympische afstand voor age groupers.
De NTB-directeur is heel blij met de toekenning
van de Grand Final 2017 aan Rotterdam. “De
komst van de World Triathlon Series naar
Nederland zal een enorme boost geven aan
de triathlonsport in ons land. Het zal een
aanzuigende werking hebben op zowel top- als
breedtesporter. Dit biedt de mogelijkheid om
de sport breed te laten leven en initiatieven te
ontplooien om mensen zich optimaal te laten
voorbereiden op een bijzonder evenement,
bijvoorbeeld met clinics voor de jeugd,
waardoor de recente groei van onze sport ook
in de komende jaren door kan zetten. Het is
de bedoeling dat Rotterdam ook na 2017 een
permanente plek op de jaarlijkse WTS-kalender
houdt.”
Rotterdams sportwethouder Adriaan Visser
reageerde eveneens enthousiast op het
toewijzingsbesluit. “Een prachtig nieuw
evenement op de Rotterdamse sportkalender en
december 2014
over 2016 bestaat nog geen duidelijkheid. De
organisatie is in handen van Lagardère Unlimited
Events Germany, in samenwerking met de
Nederlandse Triathlon Bond (NTB) en YBBP/
Shivers en wordt mede mogelijk gemaakt door de
gemeente Rotterdam, Rotterdam Topsport, het
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
(VWS) en NOC*NSF. Rotterdam Topsport zorgt
voor de begeleiding en coördinatie. “De NTB zal
een faciliterende rol hebben en geen financieel
risico nemen en/of lopen in de organisatie van
het evenement”, verzekert Groenman.
foto triathlon.org
>>> Het WK zal plaatsvinden in de maand september,
/Delly Carr
WTS, ICAN, Ironman
Grand Final met wereldtop komt in
2017 naar Rotterdam.
een geweldige stimulans voor de triathlonsport
en voor de NTB. De triathlon is een olympische
tak van sport die zich nationaal en internationaal
snel ontwikkelt en Rotterdam biedt met de
stad een uniek podium voor deelnemers,
toeschouwers en media. De basissporten
zwemmen, fietsen en hardlopen kunnen
in verschillende afstanden bovendien
goed worden ingepast in onze school- en
sportstimuleringsprogramma’s.”
ICAN Amsterdam
Het triathlonlabel ICAN zet eveneens voet op
Nederlandse bodem. Op 28 juni 2015 worden
in Amsterdam een olympische afstand en een
ICAN duikt op 28 juni 2015
het IJmeer in.
>>>
25
december 2014
>>>
halve triathlon gehouden. Het wordt de achtste
race van de Spaanse franchiseorganisatie, naast
zes wedstrijden in Spanje in één in het Duitse
Nordhausen. De organisatie is in handen van
het Amsterdamse sportorganisatiebureau Swim
Bike Run Events, waarvan triatleet René Visser de
directeur is. Hij is samen met marketingdirecteur
Kim Doets tevens de initiatiefnemer van de
wedstrijd in Amsterdam. “Na mijn deelname
aan de Ironman in Nice in 2012 vroeg ik mij af
waarom we dit soorten evenementen niet in
Nederland hebben.”
Visser sprak met Ironman, maar dat wilde
Maastricht de kans geven. Vervolgens kwam
hij bij ICAN terecht. “Ik was op zoek naar een
kwalitatief hoogstaande en onderscheidende
formule, die een meerwaarde voor de stad
Amsterdam zou betekenen. De gemeente
Amsterdam en Amsterdam Citymarketing
waren enthousiast en hebben hun medewerking
toegezegd, maar wilden ook dat Amsterdam en
Noord-Holland goed op de kaart worden gezet.
Met ICAN kan dat. ICAN biedt dezelfde sportieve
beleving en kwaliteit als Ironman of Challenge,
maar richt zich meer op de breedtesport en is
een echt familie-evenement. Zo hebben we een
expo die zich zowel op sport als toerisme richt en
is er direct na de finish een ruimte waar atleten
meteen met de familie herenigd worden. Voor
wie dat wil bieden we complete pakketten met
hotel en nevenactiviteiten. ICAN staat voor een
totaalbeleving: triathlon én stad.”
ICAN Amsterdam wordt een vierdaags
evenement met onder meer verschillende
activiteiten voor kinderen en een sprinttriathlon.
Zondag 28 juni is dan de apotheose met de
olympische afstand (ook voor teams) en de halve
triathlon. Volgens de voorlopige plannen wordt
gestart vanaf het stadsstrand op IJburg voor het
zwemmen in het IJmeer. Het fietsparkoers voert
vervolgens via Durgerdam ten noorden van de
stad de gemeente Waterland in om vervolgens
terug te keren op het Museumplein. Hier staan
de schoenen klaar voor een loopronde van 5
kilometer door het Vondelpark. De finish is
weer op het Museumplein, waar ook de expo is
voorzien. “Dit is allemaal nog onder voorbehoud
van de vergunningen”, laat Visser weten. “Zodra
de parkoersen definitief zijn worden deze op de
website geplaatst.”
De inschrijving is inmiddels geopend. Vroege
TEAM FUSION
RAIDLIGHT NEDERLAND
26
WWW.FUSIONSPORTS.NL
Marco Hoogenraad
>>>
>>> inschrijvers betalen een gereduceerd inschrijfgeld.
Visser mikt op in totaal 2.000-2.500 deelnemers,
waarvan veertig procent uit het buitenland. Een
ambitieus doel. “Als je wat goeds van de grond
wilt krijgen moet je goede doelen stellen”, is
zijn filosofie. “Maar als er het eerste jaar 1.300
deelnemers komen zal ik echt niet teleurgesteld
zijn hoor. Maar ik geloof dat er een markt voor
is. Er is ook overleg met de andere Amsterdamse
triathlonorganisaties. We zijn aanvullend op
de triathlons die er nu al in Amsterdam zijn.
En met onder meer een oververhitte Duitse
triathlonmarkt en met veel (internationale)
bedrijven in de hoofdstad denk ik dat we een
concept in handen hebben dat voor veel sporters
aantrekkelijk is.”
INFORMATIE EN
INSCHRIJVEN ICAN
TRIATHLON
Ironman Maastricht
Met de Ironman-organisatie bestaan vanuit
Nederland al vele jaren contacten. Tot een
daadwerkelijke Ironman kwam het om
uiteenlopende redenen echter steeds niet.
Zekerheid dat het deze keer wel doorgaat is er
ook nu nog niet, maar Groenman schat de kans
op tachtig procent. De NTB is sinds december
vorig jaar één van de gesprekspartners. “Het
grote verschil met het verleden is dat Ironman
nu zelf contact heeft opgenomen, ze willen
zelf graag naar Maastricht komen.” Hoewel
de Ironman-kalender voor 2015 begin oktober
al is gepresenteerd wordt ingezet op een
evenement over de hele afstand (3,8 kilometer
zwemmen, 180 kilometer fietsen, 42,2
kilometer lopen) begin augustus volgend jaar.
december 2014
WTS, ICAN, Ironman
Ironman – dat de organisatie volledig in eigen
regie zal uitvoeren –, NTB, Stichting Triathlon
Limburg, provincie Limburg en gemeente
Maastricht hadden dit al bekend willen maken
voorafgaand aan de Amstel Gold Race dit
voorjaar. Het in de ogen van de Limburgse
politiek te hoge prijskaartje (€ 400.000) en
veranderingen in het politieke landschap
na de gemeenteraadsverkiezingen in maart
van dit jaar zorgden echter voor vertraging.
Eind oktober vond een nieuw gesprek plaats
tussen de betrokken partijen, waarbij duidelijk
werd dat Ironman haar financiële eisen heeft
bijgesteld. Maar provincie en gemeente willen
pas hun fiat geven als helemaal duidelijk is
hoeveel het hen gaat kosten. “Het definitieve
besluit wordt zeer binnenkort verwacht”, laat
Groenman weten.
Juichend over de finish in een Ironman.
Vanaf volgend jaar ook in Maastricht?
27
december 2014
Arie de Jong schudde Frank Schotman
vlak voor de finish van zich af.
ARIE De Jong en LINDA Van Vliet
winnen NK ‘modder’duathlon
De ‘modderigste duathlon van Nederland’ vierde haar 25ste verjaardag met een
Nederlands kampioenschap. De continu neerdalende regen maakte het 16 november,
tot groot plezier van de meeste deelnemers, nog modderiger dan gewoonlijk. Pas
toen het ergste zwart van hun gezichten was weggespoeld, zag het publiek pas goed
wie de Nederlands kampioenen Arie de Jong en Linda van Vliet waren.
Tekst Norbert Veringmeier | Foto’s Toon Dompeling
Het was afzien in de natte polders van
Pijnacker en Delft. Winnaar Arie de Jong stond
kort na zijn finish hevig rillend op het podium
voor de huldiging. “Dat hadden ze beter wat
later kunnen plannen”, bromde de Fries even.
Eenmaal voorzien van droge kleding keerde
de brede glimlach terug. “Voor mij telt in een
wedstrijd alleen de overalltitel maar het is toch
wel bijzonder als je als master ook al je jongere
concurrenten verslaat.” Tijdens het tweede
looponderdeel zette De Jong de wedstrijd
definitief naar zijn hand. “Soms heb je dat.
De ‘vorm van de dag’. Ik naderde zo snel op
Mitchell Huenders en Frank Schotman dat ik
28
het gevoel kreeg dat ik kon winnen.”
Stoempen
Met het viertal De Jong, Schotman, Huenders
en Van Woersem binnen een halve minuut
kende het NK een bijzonder spannende
apotheose. De Jong schudde kort voor de
finish Schotman definitief van zich af. De oudmountainbiketopper baalde dat hij de winst
nog uit handen gaf maar was vooral verbaasd
als nieuwkomer zo kansrijk voor de titel te
kunnen zijn. “Sporten is voor mij geen ‘moeten’
meer. Misschien miste ik daarom net de echte
wil om te winnen. Ik had lopend geen idee wat >>>
december 2014
NK CROSSTRIATHLON PIJNACKER
>>> zich achter mij afspeelde. Het verbaasde mij dat
juist Arie voorbijkwam. Ik rekende op Jarrich van
Woersem.” Maar Van Woersem miste achter
Schotman (zilver) en Huenders (brons) als
nummer vier opnieuw nipt het podium. “Ik baal,
maar ik kan ook niet het hele seizoen in vorm
zijn. Sinds het voorjaar doe ik al wegtriathlons.
Met lopen mis ik nu de echte scherpte”, zei Van
Woersem.
De tweede run besliste over goud, zilver en brons
maar al op de ATB werden de mannen van de
jongens gescheiden. Vooral (oud-)wielrenners/
mountainbikers Huenders, Schotman, De
Jong en thuisrijder Paul Kneppers namen het
initiatief. Toch vonden juist zij het geen echt
mountainbikeparkoers. De Jong: “Het was vooral
stoempen.” Schotman omschreef Pijnacker als een
‘veldrit’. “Techniek was niet echt nodig. Als het
niet zo nat was geweest, hadden wij veel meer
moeite gehad Evert Scheltinga bij te halen.”
De Team4Talent-atleet zette de eerste run royaal
naar zijn hand maar verloor fietsend door de drek
titelprolongatie uit het zicht. Scheltinga eindigde
uiteindelijk als zesde. Jarrich van Woersem
was de enige van de ‘triatleten’ die tussen de
fietsspecialisten standhield. Even reed hij op kop.
“Vanaf dat moment ging ik ook foutjes maken.
Ik ben jong en mentaal misschien nog niet sterk
genoeg om een wedstrijd dan af te maken.”
Eigenlijk reed niemand aan kop foutloos. Het was
daardoor een voortdurend stuivertje wisselen. Dat
kwam ook door de steeds wisselende ondergrond.
Arie de Jong: “Ik koos voor slicks en daarmee had
ik veel voordeel op sintelpaden en het forse stuk
asfalt in het parkoers. Maar op de gladde dijkjes
stond ik bijna stil en dacht ik de anderen definitief
kwijt te zijn.”
Lang seizoen
Ook bij de vrouwen was het ATB-parkoers
scherprechter. Regio-atlete Sanne Broeksma
(brons) ging er lopend als een haas vandoor,
maar moest op de fiets Linda van Vliet en Riikka
Vreeswijk-Kelja ruim voorrang verlenen. Van Vliet
verwachtte weinig van het NK: “Voor mij is het
een lang seizoen geweest en ik was afgelopen
week grieperig. Maar ik vond dat ik mijn titel
Linda van Vliet met in haar spoor
Riikka Vreeswijk-Kelja.
moest verdedigen.” Voor haar belangrijkste
opponente was alles dit seizoen bonus na het
winnen van het WK crosstriathlon op Maui in haar
agegroup en de Inferno Triathlon. “Het verbaast
mij dat ik vandaag nog zo goed kon meekomen. Ik
ben daarom blij met zilver.”
Even leek Linda van Vliet te capituleren in de
NK-tweestrijd. Vreeswijk-Kelja wisselde sneller
en nam een voorsprong bij het afsluitende
looponderdeel. “Ik maakte mij geen illusies, hoor.
Linda was gewoon sneller”, lachte Vreeswijk-Kelja.
Ook na afloop was Linda van Vliet nog lichtelijk
beduusd dat zij met de gouden medaille in
handen stond. “Ik vind zo’n modderrace helemaal
niks. Een wedstrijd zoals vorig jaar in Groesbeek
bevalt mij veel beter.”
Of Van Vliet volgend jaar opnieuw haar titel zal
verdedigen, is nog maar de vraag. Al ligt dat
niet aan de modder. “Ik geef voorrang aan de
paratriathlon. Samen met slechtziende triatlete
Odette van Deutekom ga ik mij richten op de
Paralympics in 2016.”
UITSLAGEN
NK CROSSTRIATHLON
29
december 2014
‘O, wat ben ik moe’
Tijdens het seizoen – als flink veel trainingsuren worden gemaakt – kan het vaker
voorkomen dat je vermoeid bent. De oorzaak is duidelijk: meer trainingsarbeid dan
je gewend bent. In feite is een training een prikkel die het lichamelijk evenwicht
verstoort. Deze verstoring wordt vaak als vermoeidheid ervaren. Wie niet oppast
kan overtraind raken. Vermoeidheid kan echter ook andere oorzaken hebben.
TEKST Guido Vroemen
Als de training en het herstel daarvan goed
gedoseerd worden, zal het prestatievermogen
toenemen. Dat wordt adaptatie ( of ook wel
supercompensatie) genoemd. De herstelfase is
dus een essentieel onderdeel van de training!
De kunst van het trainen is om op het juiste
moment na het herstel, weer een trainingsprikkel
te geven. De duur van het herstel is onder andere
afhankelijk van de duur van de training en hoe
intensief getraind wordt. Dit is voor iedere sporter
verschillend en kan ook per dag verschillen.
Het zal duidelijk zijn dat het volledige herstel
na een zeer zware inspanning (bijvoorbeeld
een intensieve tempotraining of een maximaal
krachttrainingsprogramma) langer kan duren.
De vraag is natuurlijk of dit herstel positief
te beïnvloeden is. Het eten van eiwitten en
koolhydraten binnen 1-2 uur na beëindiging
van de (duur)inspanning verkort de duur van dit
herstel, terwijl ook massage na de inspanning
daaraan lijkt bij te dragen. Allerlei andere
(voedings)middelen hebben weinig invloed op de
totale duur van dit herstel. Door goed te luisteren
naar je lichaam kan je er voor
zorgen dat de vermoeidheid
niet te veel gaat
opstapelen. Heel veel en
langdurig opstapelen van
vermoeidheid kan leiden tot
overtraindheid, wat een lange
periode van herstel nodig heeft.
Wanneer voldoende hersteld?
Triatleten zijn vaak bang niet hard genoeg te
trainen, waardoor ze niet naar hun lichaam
(willen) luisteren. Hier is een belangrijke rol
weggelegd voor een trainer. Deze dient te
vragen of een atleet zich na een training
goed hersteld voelt en hoe zwaar de training
aanvoelt. Een goed hulpmiddel, voor zowel
de atleet als de trainer, kan het bijhouden van
een trainingslogboek zijn, waarin wekelijks een
aantal overtrainingsverschijnselen ‘gescoord’ kan
worden, middels vragen als:
Voel je je de laatste dagen sneller moe?
Heb je het gevoel niet volledig hersteld te zijn?
Presteer je op dit moment minder?
Kost de training je meer moeite?
Zou je graag eens een training overslaan?
Zijn de spieren stijver of pijnlijker?
Ben je sneller geïrriteerd?
Heb je meer moeite met inslapen?
Is je eetlust achteruit gegaan?
Vind je de training onvoldoende afwisselend?
Is je motivatie minder?
Beleef je minder plezier aan het sporten?
Heb je vaak geen zin in trainen?
Hoe meer vragen er met JA worden beantwoord,
des te meer aandacht er moet worden besteed
aan beter herstel.
Rol sportarts
Een sportarts kan eveneens een bijdrage leveren
een dreigende overtraining te voorkomen.
Naast een goede monitoring – zowel op fysieke
belasting maar ook op mentale belasting – kan
een sportarts bij een onverklaarbare of te lang
30
>>>
VERMOEIDHEID
Dat vaak en zwaar trainen in combinatie met weinig
tijd voor rust en herstel kan leiden tot overtraining,
zal iedereen duidelijk zijn. Maar welke factoren
spelen nu mee bij het ontstaan daarvan? Dat zijn: >>> aanhoudende vermoeidheid een bloedonderzoek
uitvoeren. Hoewel recent onderzoek onder
huisartsen liet zien dat direct uitvoeren van
bloedonderzoek niet beter is dan hiermee te
wachten (vaak is dat beter, zie ook de studie
hieronder), kan dit toch zinvol zijn.
DOWNLOADEN
STUDIE
Een doelgericht bloedonderzoek kan eventuele
fysieke oorzaken van vermoeidheid zoals
ijzertekort, ziekte of een virusinfectie uitsluiten
dan wel aantonen. Zijn er geen afwijkingen
of tekorten in het bloedonderzoek, dan is de
vermoeidheid zeer waarschijnlijk het gevolg van
een te grote opeenstapeling van zowel fysieke
als vaak ook mentale stress. Om overtraining
te voorkomen of te herkennen, dien je wel per
sporter meerdere individuele uitgangswaarden van
bloedonderzoeken te hebben uit een periode dat
deze goed in training en in vorm was. Dat is lastiger
als deze referentie ontbreekt.
Een overzicht van welke waardes zinvol zijn
om te testen en welke kunnen helpen om
een oorzaak te vinden voor onbegrepen
vermoeidheid is hieronder te downloaden.
Labonderzoek bij vermoeidheid
is afhankelijk van de
de erytrocyten (BSE, bezinking)
• De bezinkingssnelheid van
bezinking kan een acute en/of
bloedplasma. Bij een normale
eiwitsamenstelling van het
worden uitgesloten.
kt
chronische ontsteking nagenoeg
door de lever wordt aangemaa
is een eiwit dat bij infecties
bacteriën zoals
• CRP of C-reactief proteïne
van
opruimen
behulpzaam bij het
(acuut fase eiwit). CRP is
is ook verhoogd bij grote
de naam. Het CRP-gehalte
kt en weer afgebroken
pneumococcen C, vandaar
gen. CRP wordt snel aangemaa
verwondin
(acute)
een
ernstige
van
en
verdwijnen
operaties
is voor het optreden en weer
waardoor het een goede maat
en
infectie (of verwonding).
of er voldoende aanmaak
(Hb) van het bloed geeft aan
rdelijk voor het
• Het hemoglobinegehalte
n. Hemoglobine is verantwoo
e als geestelijke
vulling is van de rode bloedcelle
Aangezien voor zowel lichamelijk
zuurstoftransport in het bloed.
hemoglobinegehalte
laag
te
een
geeft
van zuurstof vereist is,
inspanning een goede aanvoer
.
inspanning
bij
verlies of
of problemen
aanleiding tot vermoeidheid
veroorzaakt door een versneld
of bloedarmoede) kan worden
de vulling (volume)
Een verlaagd Hb (anemie
bepalen van de grootte en
rode bloedcellen. Door het
bouwstoffen (foliumzuur, vitamine
vertraagde aanmaak van
de aanwezigheid van belangrijke
ten) kan er een
van de rode bloedcellen (MCV),
(LDH) en aanmaak (reticulocy
afbraak
voor
n
in het
B12, ferritine) alsmede merkstoffe mogelijk oorzaak van de bloedarmoede. Er wordt dan
en,
over de
emde waardes worden meegenom
uitspraak worden gedaan
bepaald waarin al deze bovengeno
algemeen een bloedbeeld
wordt aangemaakt of te
inclusief ook hematocriet.
hormoon insuline te weinig
het
als
op
treedt
mellitus)
) heeft. Dit leidt tot een verstoorde
• Suikerziekte (diabetes
(m.n. spiercellen en levercellen
lichaam
het
op
effect
spiegels.
er)
weinig
verhoogde glucose (bloedsuik
stofwisseling met onder andere
ng. Bij een tekort aan
gaat met
centrale rol in de stofwisseli
trager hetgeen vaak gepaard
• De schildklier heeft een
allerlei processen in het lichaam
en obstipatie. Een te snel
schildklierhormoon verlopen
lusteloosheid, gewichtstoename,
tot gejaagdheid,
klachten als moeheid, traagheid,
processen wat kan leiden
juist tot versnelling van veel
werkende schildklier zal de
traag
werkende schildklier leidt
te
of
snel
te
een
en diarree. Bij
gaat het hormoon dat de
vermagering, hartkloppingen
te hoog of te laag zijn. Daarbij
T4)
aan of
(vrij
gevoelig
ormoon
hoeveelheid schildklierh
gen in dit TSH geven heel
omlaag of omhoog. Veranderin
schildklier stimuleert (TSH)
traag werkt.
de schildklier te snel of te
Er wordt een normaalwaarde
in de winterperiode flink dalen.
Vitamine D is een
• Vitamine D kan met name
is optimaal boven de 75 nmol/l.
sporters
voor
ook
maar
waarde
nmol/l,
aangehouden van 50
e, afweer en - bij een te lage
betrokken is bij spierfuncti
belangrijk hormoon dat o.a.
ichtspijn geeft.
van veel te
vermoeidheid en spier/gewr
ng. Dit kan ontstaan bij inname
eid geven bij een overdoseri
n dagelijkse
dan 500% van aangerade
• Vitamine B6 kan vermoeidh
upplementen met vaak meer
hoog gedoseerde voedingss
eidsklachten zijn het gevolg.
of wedstrijd)
hoeveelheid (ADH). Vermoeidh
(bijvoorbeeld na zware training
beschadiging van de spiercel
• Creatinekinase (CK). Bij
verhoogd.
waarde
en is de CK
indruk geven
zal er CK uit de spier lekken
van eiwitten, dus dit kan een
wat vrij komt na afspraak
• Ureum is een afbraak product in het lichaam.
en
over de (eiwit)afbraakprocess
is in
als er geen oorzaak gevonden
vaak pas later uitgevoerd,
De volgende bepalingen worden
blijven bestaan:
toch
klachten
en
boventaande bepalingen
zoals M.
worden naar virale infecties
vermoeidheid kan er ook gekeken genoemd, en ook Cytomegalie Virus
• Bij al veel langer bestaande
infectiosa
osis
of ook wel mononucle
Pfeiffer (Epstein Barr virus)
het
r zijn.
(CMV) kan een veroorzake
meestal niet zo zinvol. Vanwege kun je
testosteron en cortisol) zijn
ritme)
(zoals
dag-nacht
het
bepalingen
met
• Hormonale
iegels (deze spiegels variëren
meerdere waardes van hormonen
circadiane ritme van de hormoonsp
trekken. Verder moet je ook
hierover weinig harde conclusies
de concentratie.
over afname of toename van
hebben om iets te zeggen
is te vinden op:
de diverse bloedwaardes
Veel meer informatie over
php
gformulier.
www.uwbloedserieus.nl/aanvraa
DOWNLOADEN
TESTEN
Verandering in lichamelijke belasting. Hierbij zijn
bijvoorbeeld het vakantiebaantje (vakken vullen/
post rondbrengen) en verhuizen berucht.
Energie- of voedingsmiddelentekorten. Direct na
een zware inspanning schreeuwen de spieren om
snelle energie om het herstel optimaal te kunnen
uitvoeren. Het is dus zaak om zo snel als praktisch
gezien mogelijk een eiwit- en koolhydraatrijke
maaltijd of voedingssupplement te nuttigen
waaruit voldoende energie gehaald kan worden.
Ook een goede ijzervoorraad in het bloed en in de
spieren is essentieel voor een goed herstel.
Stress in de privésituatie. Denk hierbij aan
examens, sociale en financiële problemen.
Onvoldoende (nacht)rust. Een atleet moet
voldoende slapen, terwijl ook overdag voldoende
tijd voor rust aanwezig moet zijn. De hele dag
efficiënt volplannen en tijd besparen op de
nachtrust, is vragen om ellende. Een sporter dient
zich te realiseren dat in een zware trainingsperiode
de behoefte aan (nacht)rust toeneemt.
Infectieziekten. Hierbij dient opgemerkt te worden
dat het herstel ook na een geringe infectieziekte
(zoals een verkoudheid) al gedurende meerdere
dagen vertraagd kan zijn. Aanpassen van de
trainingsbelasting is hierbij dus het advies. Sporter
en trainer dienen zich teven te realiseren dat
infectieziekten eerder optreden als een sporter al
overtraind is!
december 2014
Andere factoren
Samenvatting
Een sporter kan dus zelf het beste voelen of zijn
lichaam na een training hersteld is. In de praktijk
blijkt het echter vaak moeilijk voor atleet (en
trainer) om hier voldoende naar te luisteren en de
training hierop aan te passen. Monitoring door
middel van het bijhouden van logboek kan helpen
om inzichtelijk te krijgen wanneer herstel goed
is. In een logboek moeten niet alleen fysieke data
worden bijgehouden, maar ook vragenlijsten die een
indruk geven hoe een sporter zich mentaal voelt.
Bloedonderzoeken kunnen bij langer bestaande
vermoeidheid uitsluitsel geven of er fysieke
oorzaken zijn voor deze aanhoudende vermoeidheid.
31
foto Charlie Crowhurst/Getty Images
Vermoeidheid verklaard
Zuur in de benen, leeg rijden, de man met de hamer; atleten hebben net zo
veel namen voor vermoeidheid als Eskimo’s voor sneeuw. Wellicht niet zo
vreemd, de vermoeidheid in een sprint voelt immers anders dan die in een 5
kilometer race, en die is weer niet te vergelijken met een hele triathlon. Wat
ze echter gemeen hebben, is dat je uiteindelijk op een punt komt waarbij je
het oorspronkelijke tempo niet meer vol kan houden of zelfs moet stoppen.
Maar waarom eigenlijk? Wat is dat, vermoeidheid?
Vermoeidheid tijdens inspanning wordt
gedefinieerd als het verlies van de capaciteit
om het gewenste vermogen te leveren. Door te
stoppen met de inspanning wordt die capaciteit
weer hersteld. In een sprint zijn de laatste
seconden langzamer dan de eerste, in een
marathon gaan de laatste 10 kilometer zelden
zo hard als de eerste 10 kilometer. Kortom, met
deze definitie van vermoeidheid maakt het niet
uit welke inspanning je levert; ijkpunt is dat je niet
meer het gewenste vermogen kan leveren (en dat
dit vermogen wordt hersteld als je stopt met de
inspanning).
Zo simpel als de definitie is, zo ingewikkeld
en veelbesproken zijn de verklaringen
voor vermoeidheid. Misschien wel één
van de meest verhitte discussies binnen
de inspanningsfysiologie is de vraag wat
32
vermoeidheid veroorzaakt. Grofweg zijn de
verklaringen in te delen in twee categorieën:
de centrale en de perifere mechanismen. Met
perifeer wordt bedoeld dat de oorzaak in de spier
ligt, terwijl de centrale verklaringen het in de
impulsen vanuit de hersenen zoeken.
Perifere mechanismen
Belangrijke perifere mechanismen zijn
verstoringen in de activatie van de spiercontractie,
tijdens de contractie zelf en na de spiercontractie.
De precieze verklaringen zijn ingewikkeld, maar
werken ongeveer als volgt. Om een spier te
kunnen laten samentrekken, is calcium in de
spiervezel nodig. Calcium wordt vrijgelaten als
een zenuw een signaal naar de spier stuurt. Krijgt
de spier te veel of te lang signalen, dan is er niet
meer genoeg calcium beschikbaar en kan de spier
>>>
niet meer goed samentrekken.
>>> In het contractieproces zelf kan ook vermoeidheid
optreden. Dit gebeurt als de eiwitten die voor
spierverkorting zorgen niet meer zo goed hun werk
kunnen doen, bijvoorbeeld als de zuurgraad in
de spier verlaagd is door melkzuur. Ten slotte kan
een verstoorde balans ontstaan in de spier tussen
natrium en kalium, twee mineralen die belangrijk
zijn om te zorgen dat de spier opnieuw een prikkel
van een zenuw kan verwerken. Een ‘hongerklop’
(hypo’s of hypoglycemie) en een tekort aan
suikervoorraad (glycogeen) in de spier beïnvloeden
al deze bovenstaande processen omdat er energie
nodig is om ze op gang te houden.
Centrale verklaringen
In scherp contrast met deze biochemische
verklaringen voor het verminderde vermogen of
zelfs totale falen van de spier, staan de centrale
verklaringen voor vermoeidheid. Voorstanders
van deze theorieën wijzen erop dat de perifere
mechanismen niet verklaren waarom atleten een
eindsprint eruit kunnen persen. Ook verklaren
ze niet, waarom in de hitte atleten al onder de
kritieke lichaamstemperatuur van 40 graden⁰
Celsius (waarbij de meeste biochemische
processen op het punt van falen staan) hun
tempo aanpassen. Ze verklaren ook niet waarom
een atleet aan het begin van een wedstrijd, nog
voordat hij/zij vermoeidheid echt kan voelen, een
bepaald tempo kiest en dat voor een groot deel
van de wedstrijd vol zal houden.
Kortom, er lijkt door de hersenen een beslissing
te worden gemaakt over het geschikte tempo en
het is moeilijk om hier nog iets aan te veranderen.
Waarschijnlijk heeft dit alles te maken met
zelfbescherming. De spier zou nog wel harder
kunnen werken, maar doet dit niet omdat het
onherstelbare schade aan zou kunnen brengen.
In noodsituaties – kom je als holbewoner een
mammoet tegen of wil je als moderne mens
de eindsprint winnen – kan er nog een schepje
bovenop, maar dan bevind je je wel in de
gevarenzone.
verwerken samen met input van andere factoren
(o.a. temperatuur, motivatie en ervaring). Alle
informatie tezamen leidt uiteindelijk tot de keuze
voor een bepaald tempo.
Wat heb je hier aan in de praktijk? Door de juiste
training kan je in elk geval zorgen dat de processen
in de spier zelf zo soepel mogelijk verlopen. Training
zorgt bijvoorbeeld voor meer en sterkere eiwitten
die betrokken zijn bij spiercontractie, of een grotere
opslag van glycogeen om de processen van energie
te voorzien. Helaas lijkt extra inname van de
genoemde mineralen (natrium, kalium en calcium)
onder normale omstandigheden niet echt iets uit
te halen. De voorraad is er wel maar kan simpelweg
niet aangesproken worden. Voor glycogeen is dit
uiteraard anders: met de juiste voeding en training
kan je de glycogeenvoorraden goed op peil brengen
voor die ene belangrijke wedstrijd.
december 2014
Science in Training
Hersenen ‘trainen’
Je kan echter ook je hersenen ‘trainen’. Ook al
is niet precies duidelijk welke signalen ervoor
zorgen dat jij bij de start van de wedstrijd een
bepaald tempo kiest, spelen motivatie en ervaring
een belangrijke rol. Heb je eerder een bepaald
tempo vol kunnen houden, dan is het een ‘veilige’
aanname dat je dat de volgende keer (onder
dezelfde omstandigheden) weer kan doen. Slimme
strategieën zijn: je bewust mee laten slepen door
concurrenten, of supporters vragen te gaan staan
op punten waar je motivatie het laagst zal zijn. Dat
kan je net het laatste zetje geven om je tempo vol
te houden of zelfs de eindstreep te halen.
Hanneke Boon, inspanningsfysioloog
Guido Vroemen, medisch bioloog en sportarts
Praktijk
Welke theorie is nu correct? Zoals zo vaak ligt de
waarheid waarschijnlijk ergens in het midden.
De spieren sturen signalen over hun status
naar de hersenen, die deze signalen vervolgens
MEER INFORMATIE EN
WETENSCHAPPELIJKE
LITERATUUR
33
Drink je fit!
De meeste triatleten kennen het belang van hydratatie tijdens een wedstrijd
of training. Maar drink je ook genoeg voor en na trainingen? En wat kun je
eigenlijk het beste drinken gedurende de dag? Marcia Jansen vroeg het aan
Marja Ockeloen, als sportdiëtiste verbonden aan het NTC in Sittard.
Tekst Marcia Jansen
Ons lichaam bestaat voor zestig procent
uit water. Vocht in het lichaam is onder
meer belangrijk voor het transporteren van
voedingsstoffen en het op peil houden van de
lichaamstemperatuur. Het is dus zaak dat je
gedurende de dag voldoende vocht tot je neemt.
Maar hoeveel is genoeg? “Ik adviseer sporters,
buiten de trainingen om, zeker twee liter op
een dag te drinken”, vertelt Marja Ockeloen. “Je
urine moet een lichtgele kleur hebben. Is het
donkerder dan weet je dat je te weinig drinkt op
een dag.”
Maar té veel drinken is volgens Ockeloen ook
34
weer niet goed. “Heb je erg veel dorst en drink
je meer dan drie liter op een dag, dan is het
verstandig om even langs de huisarts te gaan.
Het kan zijn dat een medische achtergrond,
zoals diabetes, de oorzaak is voor de grote
behoefte aan vocht. Ook is het niet verstandig
om te veel water in korte tijd te drinken. Water
is een verstandige keuze, het bevat geen
suiker of andere toevoegingen, maar bij grote
hoeveelheden wordt de natriumbalans in het
lichaam verstoord. Dat is niet de bedoeling.
Variatie is, net als met voeding, belangrijk. Maar
maak wel slimme keuzes, want in sommige
>>>
dranken zitten veel calorieën.”
december 2014
voeding
>>> Thee en koffie
het calcium is goed voor de botten en het vocht
zorgt voor hydratatie. Gewone melk is ook goed
als hersteldrank, maar eet er dan wel een paar
boterhammen bij voor de koolhydraten. Als
je geen melk- of melkproducten wilt of kunt
gebruiken, dan is bijvoorbeeld sojamelk een
goed alternatief. Aan sojamelk is extra calcium
toegevoegd, waardoor het eenvoudiger is om
voldoende calcium binnen te krijgen.
Thee, zonder suiker, is naast water het perfecte
drankje voor een sporter om gedurende de dag
te drinken. Met de vele smaken waaruit je kunt
kiezen, is het makkelijk variëren. Het beste is om
kruidenthee zonder theïne te drinken. Theïne
remt de ijzeropname uit voedsel. Koffie drink
je met mate: maximaal vier tot vijf koppen per
dag. Koffie bevat cafeïne en té veel cafeïne kan
voor een verhoogde bloeddruk zorgen. En wie er
gevoelig voor is, kan last krijgen van rusteloosheid, Bietensap
angstgevoelens, prikkelbaarheid, hoofdpijn, beven, Bietensap zou een positieve invloed hebben op
het uithoudingsvermogen. Voor atleten met
duizeligheid, suizende oren en hartkloppingen.
een lagere VO2max zou het prestatievermogen
Vruchtensap
inderdaad verbeteren, maar over de invloed
Vruchtensap, ook biologisch sap zonder
op de wedstrijdprestaties van topsporters is
toevoegingen, bevat van nature veel suikers. Je
nog niet alles duidelijk. Ook is er weinig bekend
verwacht het niet, maar het suikergehalte in
over de gezondheidsrisico’s. Ik raad dan ook
frisdrank en vruchtensap ontloopt elkaar niet veel. aan voorzichtig te zijn met het gebruik van
En suiker in vruchtensap is niet ‘gezonder’ dan
geconcentreerd bietensap. Wil je toch meer nitraat
suiker in frisdrank. Dus als je graag vruchtensap
binnenkrijgen, kies er dan voor vaker nitraatrijke
drinkt, verdun het dan met water. Een voordeel
groenten op het menu te
ten opzichte van frisdrank is dat in vruchtensap
zetten. In het verleden
vitamines, mineralen en soms vezels zitten.
werd altijd geadviseerd
Zo bevordert vitamine C in vruchtensap de
om maximaal
ijzeropname uit bijvoorbeeld brood. IJzer is
twee keer per
belangrijk voor de vorming van hemoglobine, dat week nitraatrijke
nodig is voor het zuurstoftransport in het bloed
groenten te
en de stofwisseling. Vers geperst sap (wel meteen eten en geen vis
opdrinken) is de beste keus omdat daar de meeste te combineren
vitamine C in zit.
met nitraatrijke
groenten,
(Chocolade)melk
maar die
Chocolademelk is uitermate geschikt als
richtlijn
hersteldrank. De koolhydraten in de vorm van
is zeer
suiker vullen de glycogeenvoorraad aan, de
recent
eiwitten in de melk zijn zeer geschikt om ervoor
losgelaten.
te zorgen dat de koolhydraten snel op de juiste
>>>
plek komen en helpen spierschade te herstellen,
35
december 2014
voeding
Sportwater
>>> Ik ben geen voorstander van zogenaamd
Wijn en bier
sportwater, met toegevoegde vitaminen en
mineralen. Het is duur en bevat best veel extra
natrium, kalium en andere mineralen. Die
toevoegingen kunnen wel nuttig zijn tijdens of
na je inspanning, maar heb je daarbuiten niet
nodig omdat gewone voedingsmiddelen die ook
bevatten. Omdat sportwater gezoet kan zijn
met zoetstof, redelijk wat natrium bevat en vaak
vitamine B6 bevat, zie ik liever niet dat sporters
het in grote hoeveelheden drinken. Een teveel
aan vitamine B6 kan leiden tot afwijkingen van
het zenuwstelsel. Gewoon water blijft voor mij
dorstlesser nummer één. Wil je toch wat extra’s,
kies dan voor bronwater of mineraalwater.
Daar zitten ook extra mineralen in, maar de
hoeveelheden zijn niet zo hoog als bij een
sportwater.
Eerlijk gezegd vind ik sport en alcohol niet zo’n
goede combinatie. Het gebruik van alcohol heeft
een negatieve invloed op prestatie en herstel. En
als je moeite hebt je wedstrijdgewicht te bereiken
of te behouden, zou ik die lege calorieën als eerste
schrappen. Toch heeft alcohol ook positieve
kanten. Het heeft een bloedverdunnende
werking, wat het risico op hart- en vaatziekten
kan verminderen, en kan zorgen voor ontspanning
voor een belangrijke wedstrijddag. Maar alcohol
is geen dorstlesser. Ook alcoholvrij bier – dat nog
wel eens na een wedstrijd wordt geschonken – is
geen ideale hersteldrank omdat het te weinig
koolhydraten en nauwelijks eiwit bevat. Een
alcoholvrij biertje kan een eerste aanzet zijn
tot herstel na een wedstrijd, maar vergeet niet
daarna ook iets te eten voor het aanvullen van
koolhydraten en eiwitten.
Smoothies
Frisdrank
Smoothies zijn een makkelijke en lekkere manier
om je dagelijkse portie groenten en fruit binnen
te krijgen. Mijn ervaring is dat sporters vaak geen
moeite hebben om twee stuks fruit te eten, maar
twee ons – of liever nog iets meer – groenten is
een stuk moeilijker. Een smoothie is een prima
manier om de dag mee te starten of te gebruiken
als hersteldrank na een training. Drink ze echter
niet de hele dag door, want zoals eerder gezegd,
zit in fruit ook suiker.
Frisdrank is vanwege het hoge suikergehalte
het laatste wat ik een sporter adviseer om te
drinken. Het zijn lege calorieën, dus zonder
enige voedingswaarde, daar heb je helemaal
niets aan. Kun je echt niet zonder frisdrank, kies
dan voor de light variant. Puur en alleen omdat
daar minder calorieën in zitten. Twee glazen
light frisdrank per dag kan geen kwaad. Het is
namelijk niet zo dat zoetstoffen gevaarlijk zijn of
de gezondheid in gevaar brengen.
37
foto Triathlon.org
UITSLAGEN
ITU WORLD CUP
TONGYEONG
VERSLAG
ITU WORLD CUP
TONGYEONG
Caelers sluit seizoen af met
derde plaats in Tongyeong
Drie weken na haar wereldbekerzege in Alanya
heeft Maaike Caelers haar seizoen afgesloten
met andermaal een podiumplaats. Bij de
World Cup in het Zuid-Koreaanse Tongyeong
werd ze derde. Daarmee liet de Limburgse in
een seizoen waarin ze veel tegenslag kende
andermaal zien over welke kwaliteiten ze
beschikt. Toch was ze vooraf allerminst zeker
van een nieuwe topklassering. “In een wedstrijd
weet je het maar nooit. Er zijn zoveel factoren
die je niet kan beïnvloeden, maar die wel
uitwerking kunnen hebben op het resultaat.”
38
Voor Caelers blijft vooralsnog van
doorslaggevend belang of ze na het
zwemonderdeel aansluiting kan vinden bij de
kop van de wedstrijd. “Samen met coach Jordi
Meulenberg ben ik het zwemmen anders gaan
benaderen, maar het heeft tijd nodig voor ik
dat in wedstrijden 1.500 meter lang op volle
snelheid kan volhouden. Het begint wel weer
ergens op te lijken.” Met ruim een minuut
achterstand sprong ze op de fiets. “Vanuit de
wissel heb ik hard lopen duwen. Zoals Anne
Haug ooit zei: ‘You can better put the hammer
down in the beginning, so you can save and
recover for the run’. Dat is wat ik heb gedaan.”
Een grote eerste groep van 34 atletes stapte
vervolgens van de fiets voor de afsluitende
10 kilometer lopen. De Australische
titelverdedigster Emma Jackson, de Japanse Ai
Ueda en Caelers scheidden zich al snel af van
de rest van het veld, waarbij Caelers probeerde
van haar concurrentes weg te lopen. Dat bleek
op het licht heuvelachtige loopparkoers iets te
overmoedig. Caelers werd teruggepakt, waarna
ze op het laatste klimmetje op circa 500 meter
voor de finish moest lossen. Jackson sprintte
daarop naar haar tweede opeenvolgende zege
in Tongyeong.
“Ik was met lopen te snel vertrokken”, blikte
Caelers afloop terug. “Aangezien Alanya zo
makkelijk en goed voelde dacht ik: ‘Ik probeer
het gewoon’. Dit is een leermoment voor de
volgende keer. In deze positie heb ik natuurlijk
ook nog niet zo vaak gezeten. Zoals John
Hellemans (oud-bondscoach, RK) altijd zegt: ‘Je
leert trainen, je leert wedstrijden doen en dan
leer je winnen’. Daarnaast had ik ook wel last
van een jetlag. Ik was een paar dagen voor de
race na een lange vermoeiende reis in Korea
aangekomen. Dat hakte er wel een beetje in,
maar dat hoort ook bij het vak.”
Grote Van Vlerken show
in Florida
Yvonne van Vlerken heeft voor de derde keer
op rij de Ironman Florida gewonnen. Met een
voorsprong van liefst 35 minuten degradeerde
ze de Zweedse nummer twee Camilla Lindholm
en de Amerikaanse Ashley Clifford tot
toeschouwers in de grote Van Vlerken show.
Het was een race zonder zwemonderdeel,
vanwege harde wind en sterke stromingen
langs de kust (zogeheten riptides) van de Golf
van Mexico. De professionals werden daarop
met tussenpozen van een halve minuut
weggestuurd voor een tijdrit van 180 kilometer
gevolgd door een marathon. De age groupers
volgden daarna met secondenintervals. Als
titelverdedigster mocht Yvonne van Vlerken als
eerste vrouw vertrekken. De concurrentie zag
haar nooit meer terug.
Vorig jaar nam Van Vlerken haar goede
vorm van de Ironman Hawaii (waarin ze
vierde was geworden) mee naar Florida voor
een topprestatie. Dit jaar was er juist veel
onzekerheid na haar uitvallen drie weken
eerder op Big Island (zie pagina 4). “Omdat
ik niet exact weet waarom het op Hawaii
verkeerd is gegaan, voelde ik me voor de race
zeer onzeker. Wel was ik heel gemotiveerd om
te winnen. Het was balen dat het zwemmen
niet doorging, want ik wilde graag een achtste
keer een Ironman onder de acht uur. Voor mijn
schouder was het echter beter zo. Ik kon nu
zonder pijn aan het fietsen beginnen en ook
de rest van de race had ik minder last. Dat
scheelde energie.” Eind dit jaar wordt de plaat
die sinds haar val eind maart haar gebroken
sleutelbeen bijeen houdt verwijderd en hoopt
Van Vlerken weer pijnvrij te kunnen sporten.
december 2014
ACTUEEL
Voor Van Vlerken zal het bij drie overwinningen
in Florida blijven. Vanaf volgend jaar is de
snelle race in Florida één van de Ironmans die
in de ban wordt gedaan voor professionals.
Het betreft met name Noord-Amerikaanse
wedstrijden in de maanden rond de Ironman
Hawaii, wanneer maar weinig professionele
triatleten aan de start verschijnen. Bijna net
zo indrukwekkend als de zege van Van Vlerken
was het optreden van Lionel Sanders bij de
mannen. In zijn tweede Ironman ooit (zijn
eerste was in 2009) fietste en liep de Canadees
de concurrentie op negentien minuten
achterstand. Mijn name zijn fietstijd was gezien
de harde wind indrukwekkend: 4.12.26 uur.
UITSLAGEN
ironman florida
VERSLAG
ironman florida
39
december 2014
Toekomst
Wintertriathlon
Assen onzeker
Roos Hoogeboom
Met de Wintertriathlon Assen ging in het laatste weekend van oktober de
WinterSeries 2014-2015 van start. De beide winnaars vormden geen verrassing:
de nationale kampioenen Teun Sweere en Roos Hoogeboom wonnen net als
vorig jaar. Voor Sweere betekende het alweer zijn vierde overwinning in de
Asser klassieker over 10 km lopen, 50 km fietsen en 20 km schaatsen. Het
duurde langer dan verwacht voordat Sweere de 23 seconden verschil met
snelste loper Martin Veenhuizen (H40) op de fiets had goed gemaakt. Tijdens
het schaatsen kwam de zege van Sweere geen moment in gevaar. Veenhuizen
leverde zijn beste prestatie ooit in Assen door tweede te worden voor voormalig
nationaal kampioen wintertriathlon Guido Gosselink (H40).
Hoogeboom was bij de vrouwen duidelijk een maatje te groot voor de
concurrentie. Ze leidde van start tot finish en maakte vooral op de fiets
en de schaats indruk. Nummer twee Carin Ceelaert moest liefst elf
minuten toegeven. Geke Venema (D40), die de hele wedstrijd op een
halve tot driekwart minuut achter Ceelaert bivakkeerde, werd derde. Op
de sprintafstand ging de winst naar Robert Beute, die voor de 25ste keer
van start ging op één van de afstanden van de Asser wintertriathlon. Bij de
vrouwen won Yvonna Tinga overtuigend.
Volgend jaar staat de Wintertriathlon vrijwel zeker nog op de kalender,
maar de 32e editie zal dan waarschijnlijk de laatste worden. De uit
1971 daterende ijsbaan van De Bonte Wever zal uiterlijk eind dit jaar,
maar mogelijk al na dit winterseizoen, de deuren sluiten. Het sport- en
evenementencomplex is in 2009, toen het nog DeSmelt heette, door
de gemeente Assen verkocht aan ondernemer Jan Smit, voorzitter van
Heracles Almelo, die het ombouwde tot horecacomplex. “Commercieel
gezien is de ijsbaan voor de huidige eigenaar niet heel interessant”, weet
Jan Hulzebos, voorzitter van de Stichting Wintertriathlon Assen. “Toen
DeSmelt werd overgenomen was al sprake van achterstallig onderhoud en
het verouderde vriessysteem met ammoniak wordt gedoogd. Alles up-todate brengen vraagt miljoenen aan investeringen.”
Eigenaar Smit wil die investeringen – naar verluidt minimaal tien miljoen
euro – voor de verlies lijdende ijsbaan niet ophoesten en de gemeente heeft
aangegeven geen subsidies beschikbaar te hebben. “Zolang er ijs ligt, zullen
we een wintertriathlon organiseren. Meer kan ik er op dit moment niet over
zeggen”, reageert Hulzebos. Doorgaan als duathlon is een optie, maar dat zal
volgens hem dan wel met een deels nieuwe organisatie moeten. “Er lopen
zowel binnen het bestuur als bij de 265 vrijwilligers veel grijze haren rond.
Velen zullen stoppen als de wintertriathlon verdwijnt. Of er voldoende kader
en vrijwilligers overblijven voor voortzetting als duathlon is dus onzeker, ook
al hebben we een optie voor het NK duathlon in 2015.”
40
Teun Sweere
UITSLAGEN
WINTERTIATHLON
ASSEN
VIDEO
WINTERTIATHLON
ASSEN
Een paar goede wielerbenen leken ook
tijdens de ongewoon warme Beachduathlon
in Noordwijk (7-16-3,5) een voorwaarde om
met de zege aan de haal te gaan. Rond St(r)
andplaats Nederzandt toonde mountainbiker
(maar ook voormalig hardloper) Michael
Emmerik zich de sterkste. Op anderhalve
minuut van de Alkmaarder kwam
titelverdediger Michael Krijnen (H40) over de
finish. Erik van der Heijden werd derde. Jessica
Glasbergen sloeg haar slag op de mountainbike
voor haar eerste duathlonzege. Laura Hak werd
net als vorig jaar tweede, de derde plaats ging
naar Marieke van Lierop.
UITSLAG
CROSSDUATHLON
WEERT
De Spanjaard Ruben Ruzafa en
Flora Duffy uit Bermuda hebben
bij het wereldkampioenschap
XTerra op Maui de titels
veroverd. Voor Rufaza, die
eerder dit jaar ook al ITUwereldkampioen crossduathlon
werd, was het zijn derde titel.
Hij kreeg de Amerikaan Josiah
Middaugh (zilver) en de Australiër
december 2014
Zomers najaarsweer tijdens Beachduathlon
Met de IJzeren Man Crossduathlon in Weert
Noordwijk.
en de Running Center Beachduathlon
in Noordwijk is het Schwalbe X-Athlon
Crosscircuit van start gegaan. De wedstrijd
in Weert (5-20-5) werd gewonnen door Paul
Kneppers. De voormalig profwielrenner die
tot vorig jaar een aantal jaren voor kleinere
Spaanse ploegen reed, blijkt inmiddels ook te
kunnen hardlopen. Samen met de Belg Davy
Vos nam hij de leiding in de eerste run. Jarrich
van Woersem wist op de mountainbike aan
te sluiten, maar uiteindelijk bleek Kneppers
over de meeste inhoud te beschikken. Van
Woersem verwees Vos naar de derde plaats. Bij
de vrouwen was Judith Visser net als vorig jaar
de snelste. Karin van der Sangen en Ilona Meter
foto Lex Verveer
werden tweede en derde.
1-2-3
Uit de Circuits
ACTUEEL
Na de Wintertriathlon Assen heeft Teun Sweere
ook de tweede wedstrijd uit de WinterSeries
2014-2015 op zijn naam geschreven, de
Winterduathlon in Alkmaar. Dit jaar waren
de beide disciplines omgedraaid ten opzichte
van voorgaande jaren: begonnen werd
met 11 kilometer lopen, daarna werd 20
kilometer geschaatst. Nationaal kampioen
wintertriathlon Sweere was oppermachtig. Jack
van Honschoten finishte op zeven minuten
als tweede,. De derde plaats was voor Jan van
der Veer. Bij de vrouwen bestond het podium
uit Laura Gorter, Geke Venema en Annelies
Vrancke. Op de korte afstand vierden Jeroen
Lute en Eline Lute-Kuin een familiefeestje.
UITSLAG
BEACHTRIATHLON
NOORDWIJK
Ben Allen (brons) mee op het
podium. Duffy bleef de Chileense
Barbara Riveros Diaz en de NieuwZeelandse titelverdedigster Nicky
Samuels voor. Beste Nederlandse
was Maud Golsteyn op een
22ste plaats. Ze mikte op een
tiende plaats, maar moest door
maagproblemen veel terrein
prijsgeven. Judy van den Berg werd
UITSLAG
WINTERTRIATHLON
ALKMAAR
24ste. Beide triatletes debuteerden
op Maui. Riikka Vreeswijk (D45),
ooit namens Finland elfde op
Maui, won haar age group.
VIDEO VERSLAG
MAUI
41
LIGHT
FAST
NATURAL
TRI-X-TREME ™ 225
The stripped-back
speed demon.
inov-8.com
RADEMAKER SPORTS - LEUSDEN
ACTUEEL
Marco van der Stel is in de ETU
European Cup Triathlon in
het Griekse Loutraki als derde
geëindigd. Het betekende
zijn eerste internationale
podiumplaats. Van der Stel
kwam als tweede uit het water
en wist met tien medevluchters
een minuut voorsprong te
nemen tijdens het fietsen. Te
voet probeerde de NTC-atleet
drie overgebleven concurrenten
nog af te schudden, maar
uiteindelijk bleken de Noor
Kristian Blummenfeld en de
Israëliër Shachar Sagiv sterker.
Aan het eind van een lang
seizoen werden medio oktober
tijdens de Half Challenge
Mallorca de Europese titels van
de ETU op de middenafstand
verdeeld. Op een bijzonder
lastig parkoers, vrijwel zonder
vlakke kilometers, gingen de
titels naar de Italiaan Giulio
Molinari en de Oostenrijkse Lisa
Hutthäler. Bij de age groupers
stonden zestien landgenoten
aan de start, van wie Johan
Neevel (H45) een zilveren
medaille veroverde.
Tijdens de Half Challenge
Forte Village-Sardinia is Sven
Strijk als zesde geëindigd. Onze
in Antwerpen woonachtige
landgenoot debuteerde op
de halve triathlon. Tot en met
het fietsen bevond hij zich in
de kopgroep, maar uiteindelijk
moest hij acht minuten toegeven
op de Italiaanse winnaar
Domenico Passuello die op de
fiets al afstand had genomen. Bij
de vrouwen won de Ierse Eimear
Mullan.
Foto: Andre Kwakernaat.
1-2-3
Bas Diederen
sprong vlak
achter de kop
op de fiets.
Bas Diederen
kijkt verder na
opgave in Cozumel
De Ironman Cozumel (Mexico) moest het mindere seizoen van
Bas Diederen goedmaken en het WK Ironman Hawaii 2015
dichterbij brengen. Maar nadat hij eerder dit jaar bij het EK in
Frankfurt uitviel door voetproblemen en bij de Ironman Texas
door maagproblemen niet finishte, moest hij in Cozumel opnieuw
door maagklachten de strijd vroegtijdig staken. “De teleurstelling
overheerst natuurlijk nu”, liet hij terug in het in dertig graden
koudere Nederland weten. “Maar aan de andere kant moet je nu
ook juist direct verder kijken.”
Hij zag een duidelijk parallel met zijn opgave in Texas. Diederen
kwam in Mexico als zevende uit het water en fietste in een grote
groep achter de kopgroep. Op de fiets voelde hij al dat zijn voeding
niet optimaal werd opgenomen. Liggend in tijdrithouding had hij
daar nog niet echt last van, maar eenmaal op het loopparkoers
dwongen de maagklachten hem toch al na 6 km te stoppen. “Het
was nu precies hetzelfde patroon als in Texas. Dan weet je wel dat
het geen incident was.” Na de race sprak Diederen in Cozumel al
met voedingsexpert Asker Jeukendrup over zijn voedingsplan. “De
oplossing is vaak heel simpel. Mijn doel is nog steeds Hawaii 2015,
maar ik wil ook zorgen dat die andere jongens dit niet gebeurt.”
Dat past ook in de beslissing die Team4Talent onlangs nam om
volledig op de lange afstand te focussen, zegt teammanager André
Kwakernaat. “Bas is de oudste en hij loopt dus ook vaak als eerste
tegen dit soort problemen aan. Die kennis is voor jongens op de
korte afstand veel minder interessant. Het wordt dan heel erg
moeilijk die twee bloedgroepen met dezelfde focus in je team te
hebben.”
43
Van tip naar top
In Triathlon Sport nummer 8 is uiteengezet hoe de Nederlandse Triathlon
Bond de inspanningen om (tijdig) triathlontalent te herkennen en op te
sporen flink heeft opgeschroefd. De volgende stap vormt het opleiden
van deze beloftevolle sporters. Dat gebeurt onder meer bij het NTC/RTC in
Sittard en het RTC in Almere. “We doen niets geheimzinnigs; gewoon twee,
drie keer per dag, zes dagen in de week verstandig trainen.”
Tekst Roel Kerkhof
Bij het Nationaal Trainings Centrum (NTC)/
Regionaal Trainings Centrum (RTC) in Sittard
en het RTC in Almere treffen beloftevolle
triatleten de condities zich te ontwikkelen tot
toptriatleet. Sander Berk en Jordi Meulenberg
zijn verantwoordelijk voor de begeleiding bij
het NTC/RTC in Sittard. Talentcoach Berk houdt
zich op papier vooral bezig met de zeventien
junioren en tien RTC-atleten, Meulenberg traint
primair de acht NTC-atleten (inclusief de twee
kernploegatleten Maaike Caelers en Marco
van der Stel). “In de praktijk is er echter veel
overlap”, zeggen de beide coaches. Hoofdcoach
Louis Delahaije heeft als opvolger van John
Hellemans sinds oktober de trainingstechnische
eindverantwoordelijkheid en ondersteunt de
coaches in hun verdere ontwikkeling.
In Sittard trainen tevens zes paratriatleten
onder leiding van bondscoach Bas de Bruin
richting Rio 2016. Bij het RTC Almere werken
onder hoofdcoach Rob Barel negen atleten
44
VIDEO OVER HET
NTC/RTC in SITTARD
een vijfdaags trainingsprogramma af. Dit is
de top van het opleidingstraject waarvan
de uitvoering onder verantwoording van de
Nederlandse Triathlon Bond wordt uitgevoerd.
Het opleidingslandschap van de NTB bestaat
daarnaast uit vier NTB Opleidingsverenigingen –
ZSC Oceanus (Aalsmeer), TV Almere, TC Twente
(Enschede) en GVAV Triathlon (Groningen) – die
opleiden volgens het Meerjaren Opleidingsplan
Triathlon (MOtri).
Doorlopende leerlijn
De toestroom van nieuw talent vraagt om
een verdere uitwerking van het regionale
trainingsaanbod, stelt Berk. “De verhoogde
inspanning op het gebied van scouting heeft
veel nieuwe instroom opgeleverd. Tot voor kort
kregen deze beloftevolle atleten een uitnodiging
om met de juniorenselectie, die bij het NTC
in Sittard een weekendprogramma afwerken,
of één van beide RTC’s mee te trainen. De
>>>
begeleiding van deze groep kost echter zoveel
Hier moet het opleidingstraject eindigen:
aan de start bij de World Triathlon Series.
foto Janos Schmidt/ITU
Talentontwikkeling
De juniorenselectie voor 2015
>>> energie, dat we zagen dat atleten in hun tweede
en derde jaar te weinig verbeterden. Door
meer regiotrainingen aan te bieden willen we
gescoute atleten zoveel mogelijk in de eigen regio
opvangen en zo de druk op het topprogramma
verlichten.”
Onder leiding van ‘coördinator regionale
talentontwikkeling’ Koen de Haan zijn in Alkmaar,
Tilburg en Eindhoven daartoe de eerste stappen
gezet. In Groningen, Aalsmeer, Enschede,
Spijkenisse en nog twee locaties in centraal
Nederland wordt getracht dit verder van de
grond te krijgen. Daarnaast is Armand van der
Smissen in Tilburg dit najaar gestart met een RTC
Duathlon, waar ook regionale triathlontraining
wordt aangeboden.
Het is onderdeel van de doorlopende leerlijn
die via de juniorenselectie, de regionale
weekopleiding (RTC) en nationale weekopleiding
(NTC) eindigt bij de olympische kernploeg
(NTC). Het NTC in Sittard (sinds 2007) en het
RTC in Almere (sinds 2011) bieden fulltime
begeleidingstrajecten. Voor het RTC in Sittard
zijn een aantal NTC-trainingen opengesteld
met de mogelijkheid om fulltime bij het
trainingsprogramma aan te haken. “De invulling is
mede afhankelijk van wat een individuele atleet
wel/niet kan doen in verband met school en wat
hij of zij nodig heeft”, zegt Berk. Dit is geheel
in lijn met het principe ‘atleet centraal, coach
december 2014
Het NTC/RTC in Sittard wordt
grotendeels gefinancierd
met gelden die de NTB
daarvoor krijgt van NOC*NSF.
De doorontwikkeling van
het topsportprogramma
en de toegang tot
sportaccommodaties wordt
verder mogelijk gemaakt
dankzij steun van de provincie
Limburg, gemeenten binnen de
Sportzone Limburg, Topsport
Limburg met haar partners
en sponsors. In Almere zijn TV
Almere, de gemeente Almere,
Sportservice Flevoland en de
provincie Flevoland de partners
die dit mogelijk maken.
gestuurd, prestatiegericht’ dat binnen het hele
opleidingstraject wordt gebezigd: wat heeft een
atleet nodig om later als senior goed te worden.
Trainen en studeren
De trainingsprogramma’s van RTC/NTC
zijn zodanig ingericht dat sport en studie
gecombineerd kunnen worden. “Het liefst zien
we dat sporters zich volledig op de sport richten,
maar om verschillende redenen kan dat niet”,
beseft oud-olympiër Berk. “Voor veel atleten
is studiefinanciering in eerste instantie ook de
enige manier om naar Sittard te kunnen komen.
Wel zien we dan graag dat een opleiding wordt
gekozen die te combineren is met sport of dat de
studie over meerdere jaren wordt uitgesmeerd.”
Voor de echte stap naar de top is een volledige
keuze voor sport echter vrijwel onvermijdelijk,
meent Meulenberg. “Hoe meer je moet trainen
en hoe vaker je van huis bent, hoe lastiger het
wordt om studie met sport te combineren, zo
blijkt in de praktijk.”
Dat in Sittard RTC-atleten meetrainen op de
NTC-trainingsuren heeft duidelijk meerwaarde,
vertelt Berk. “RTC-atleten zien dan naar welk
niveau ze toe moeten, NTC-atleten voelen dat er
atleten aankomen die hun plek willen innemen.
Zo kunnen ze van elkaar leren en stuwen ze elkaar
naar een hoger niveau. Eigenlijk maakt het niet
uit in welke fase je zit; er zijn altijd punten die
>>>
verbeterd moeten worden.”
45
bepaald door tactische en mentale vaardigheden.
Ook voor de juniorenselectie en het RTC worden
wedstrijdresultaten en ranking leidend.” Voor
atleten die niet aan de NTC-eisen voldoen valt de
deur evenwel niet automatisch in het slot, voegt
Berk toe. “Als atleten hun proces op orde hebben
en er ook alles voor doen, maar desondanks niet
aan de criteria voldoen, dan biedt het RTC atleten
de mogelijkheid om zich alsnog te bewijzen.”
NTC-atleet Menno Koolhaas.
foto Hamperium.com
>>> Topprestaties worden evenwel niet meteen
geëist. “Of je nu vijfde, tiende of vijftiende wordt
in een Junior Cup is minder belangrijk, wèl dat je
progressie maakt en gemotiveerd blijft. Je wordt
alleen goed als senior als je bij de junioren – naast
een goed trainingsprogramma – ook plezier hebt
gehad. Uitgangspunt is altijd de ontwikkeling op
lange termijn.”
Objectieve criteria
Objectieve selectiecriteria bepalen wie
uiteindelijk de stap naar het NTC kunnen maken.
Tot en met dit jaar werd gekeken naar zowel
wedstrijdresultaten als zwem- en looptesten.
Met ingang van komend seizoen wordt alleen
nog gekeken naar wedstrijdresultaten en de
ETU/ITU-ranking. Meulenberg: “Het behalen
van een zwem- en/of looplimiet vormt geen
garantie dat je ook een goede wedstrijdatleet
wordt. Triathlon is meer dan een optelsom van
drie onderdelen en prestaties worden mede
Wie het fulltime programma van het NTC wil
volgen moet naar Zuid-Limburg verhuizen.
Via NTC-partner Woonpunt zijn de meeste
NTC-atleten sinds augustus 2012 gehuisvest
in het studiocomplex ‘Stationskwartier’ in het
centrum van Sittard. Hier is ook het NTC-kantoor
gevestigd. Meulenberg: “We hadden eerst een
atletenhuis, maar verschillende persoonlijkheden
die toevallig goed in triathlon zijn bij elkaar
zetten bleek niet te werken. Nu kan iedereen zich
terugtrekken in zijn of haar eigen appartementje.
Vier keer per week krijgen de atleten via Daily
Fresh Food hier maaltijden geleverd om ervoor te
zorgen dat ze ook op drukke dagen goed blijven
eten.”
Detailniveau
Het is één van de maatregelen die de afgelopen
twee jaar is genomen om de begeleiding van de
atleten verder te optimaliseren. Verder is veel
aandacht besteed aan de wetenschappelijke
onderbouwing van het trainingsprogramma (Berk
is sinds 2013 mede aangesteld als ‘embedded
scientist’), de inzet van technische hulpmiddelen >>>
RTC Almere, net even anders
Trainingsinhoudelijk bestaat er voor RTC-atleten weinig verschil tussen Sittard en Almere. Maar
volgens Rob Barel, hoofdcoach van het RTC Almere, is Almere geen kopie van Sittard. “Onze
trainingsuren zijn meer afgestemd op de situatie van atleten die trainen bij het RTC, al blijkt het
ook dan in combinatie met school moeilijk om iedereen op alle trainingsuren present te hebben.
We hebben vier trainers en trainen tevens op reguliere verenigingsuren, zoals de baantraining
bij de atletiekvereniging. Ook delen we zwemuren met TV Almere. De band met TV Almere is
sowieso belangrijk. Er komen veel talenten vandaan en de vereniging zorgt dat atleten die niet
doorstromen naar het NTC goed worden opgevangen. Daarnaast verloopt de (para)medische
begeleiding minder vanuit een vaste structuur, maar via Sportservice Flevoland hebben we wel
toegang tot bijvoorbeeld fysiotherapeuten, sportpsychologen en diëtisten.”
46
INTERVIEW
december 2014
foto Meijco van Velzen
RTC Duathlon
Tilburg
Naast het NTC/RTC in Sittard
en het RTC in Almere kent de
NTB sinds dit najaar ook een
Regionaal Trainings Centrum
Duathlon in Tilburg. De NTB en
gemeente Tilburg hebben de
handen ineen geslagen om een
regionaal trainingscentrum
op te richten voor de verdere
ontwikkeling en opleiding van
duathlontalent. Armand van
der Smissen is de coördinator
en zal tevens actief zijn als
regiotrainer en talentscout,
om nieuwe aanwas voor het
RTC te zoeken.
Het RTC Tilburg is bedoeld
voor jonge, talentvolle
atleten die topsport willen
combineren met studie
of werk. Van der Smissen
gaat van start met een
atletengroep die bestaat uit
Erik van der Heijden, Juul van
de Kruijs, Stein Posthuma,
Joep Staps en Alexander
Picard. Met een aantal andere
atleten wordt nog gesproken
over toetreding. Ook voor
talentvolle triatleten uit het
ontwikkelingsprogramma van
de NTB kan een plek worden
gecreëerd in de overgangsfase
tussen hun vereniging en het
NTC.
Naast de gemeente Tilburg
en de NTB zijn ook Tilburg
University, Johan Cruyff
University, SMC Tilburg,
Fysiotherapie Tilburg Reeshof
en Osteopathie van Eijck
verbonden als partners aan
het RTC Tilburg.
Alexander Picard (midden) en Joep Staps (links) zijn twee
van de atleten in het nieuwe RTC Duathlon in Tilburg.
>>>
voor de monitoring van training en prestaties, het aantrekken
van gespecialiseerde trainers en het optimaliseren van de
(para)medische begeleiding (fysiotherapie, sportartsen,
voedingdeskundigen, sportpsychologen, masseur).
Tegelijk betrok NTC-partner Fitland (accommodatie,
trainingsfaciliteiten) eind 2013 een nieuw pand. “De
hoofdstructuur staat, nu gaan we steeds meer kijken naar
verbeteringen op detailniveau”, zegt Meulenberg. “Triathlon
is een complexe sport. Om internationaal mee te kunnen
is gespecialiseerde kennis nodig en zullen we voortdurend
nieuwe dingen moeten oppakken.”
De kennis die wordt opgedaan bij het NTC wordt zoveel
mogelijk gedeeld met triathlontrainers in het hele
land. Zo worden informatieve artikelen op de NTC-site
geplaatst en sinds vorig jaar worden trainers uit heel
Nederland uitgenodigd voor de trainingsweekeinden van
de juniorenselectie. Meulenberg: “We willen als instituut
voor de top niet losstaan van de rest van de triathlonsport
in Nederland. De kennis die we vergaren willen we graag
delen, zodat ook de triathlonsport op verenigingsniveau daar
z’n voordeel mee kan doen.” Volgens Berk is het voordeel
wederzijds. “Ook wij kunnen weer van anderen leren. We
hebben niet de pretentie alles al te weten.”
Eindstation
Uiteindelijk zal slechts een enkeling uit het opleidingstraject
de kernploeg en/of de internationale top halen. Waar het
maximum van een atleet ligt is volgens Berk hooguit een
‘educated guess’. “Voor de één zal het NTC Opleiding het
eindstation zijn, voor de ander een podiumplaats in de World
Triathlon Series.” Of nog mooier: een medaille tijdens de
Olympische Spelen. Want NOC*NSF eist eens in de vier jaar
prestaties wil de sportkoepel de financiële ondersteuning van
het opleidingsprogramma voortzetten, beseffen ze in Sittard.
47
Dreams to survive
Dreams make a wish come true, oooh
Keep your dreams alive
Dream... dream on
Your dream will come alive
2 Brothers on the 4th floor (Dreams)
Hij was hier vaker geweest. Dat wist hij zeker. Hij herkende de spullen. Een gele
fietspomp voor een tube met een Frans ventiel lag naast een stel lichtgewicht
bandenlichters. Daarboven zweefde een binnenband voor een wiel met een
hoge velg. De ruimte waarin hij stond rook naar gebruikte poetsdoeken en
kettingolie. Hij werd er een beetje melancholisch van omdat hij zeker wist dat
hij ruim een jaar geen racefiets had schoongemaakt. Toen hij zich omdraaide,
schrok hij. De versnellingshendels van een tijdritfiets prikten in zijn buik. Hij
bekeek de fiets die er zonet nog niet stond. Er hing een startnummerband aan
het stuur met zijn naam erop. De fiets was wedstrijdklaar, want zijn geltasje
was op het frame gemonteerd en zijn fietsschoenen zaten vastgeklikt in de
pedalen. Op de zadelpen plakte een sticker met het startnummer van zijn
laatste wedstrijd. Het begon hem te dagen dat deze ruimte zijn eigen schuur
moest zijn. De andere fietsen staan vast buiten dacht hij.
Hij schoof de tijdritfiets opzij en deed een kleine stap voorwaarts. In plaats
van de schuurdeur, trof hij een chaise longue. Hij was in een andere ruimte dan
zoeven en dit leek op zijn woonkamer. Er lag een bebaarde man, gekleed in
doktersjas, op de chaise longue. De man, die zich voorstelde als De Anesthesist,
bekeek Youtube-clips over triathlon op een IPad. De jongen keek over de
schouder van de man mee en meende het filmpje over Scott Goodfellow te
herkennen. De Anesthesist draaide zich om, keek hem diep in de ogen aan en
playbackte mee met de monoloog van de triatleet die op het beeldscherm was
verschenen: “Ironman is a swim, a bike and a run, it’s what I do everyday of
my life”. De Anesthesist begon te lachen toen daarna een knappe dame op het
beeldscherm verscheen en zei: “It is sort of like a drug, Ironman is the drug”.
De Anesthesist fluisterde: “Jij wilt je drugs hè?”. Toen begon hij nog harder te
lachen.
Terwijl de zin over de verslavende werking van Ironman zich herhaalde en
herhaalde, begon het gele Post-its te regenen waarop trainingsschema’s
geschreven waren. De Post-its vielen op zijn hoofd en elke keer als hij er eentje
probeerde te verwijderen trok hij een badmuts van zijn hoofd. Hij werd er
zenuwachtig van en begon te zweten. “Misschien moet je je wetsuit uitdoen
als je in huis loopt”, zei zijn vriendin, die klaarblijkelijk ook in de kamer aanwezig
was. “Zo ga je nooit onder de drie uur op de marathon”, voegde ze er aan toe.
Hij schrok wakker.
48
De jongen opende zijn ogen en realiseerde zich dat hij op de bank in slaap
was gevallen. Hij zag een brief van het ziekenhuis op de eettafel liggen met
de instructies voor zijn aanstaande knieoperatie. Hij moest aan de werkelijke
woorden van de anesthesist denken tijdens het intakegesprek eerder die week.
“Denk aan iets moois, en je zult er tijdens de narcose over dromen.” De jongen
dacht aan iets moois, pakte een balpen en schreef op een Post-it: “Ironman
2015/2016?”. De Post-it plakte hij op de brief van het ziekenhuis. Daarna kraste
hij het vraagteken weg en verving het voor een uitroepteken. Hij had zich goed
voorbereid.
TriColumn
december 2014
Droom
door
Eigenwijzerman
www.eigenwijzerman.nl
foto SONJA JAARSVELD
Boek ‘De hartslag van een ander’
Deze zomer vervulde Wouter Duinisveld zijn grootste droom door de
Ironman Frankfurt te volbrengen. Dat is al een enorme prestatie voor
gezonde topsporters, laat staan voor een amateursporter met een donorhart.
Wouter is zijn donor elke dag dankbaar dat hij of zij hem een nieuw hart
heeft gegund. “Ik heb mijn leven weer kunnen oppakken en inrichten op
een manier die mij heel gelukkig maakt. Vlak na de transplantatie had ik niet
durven dromen dat ik weer kan sporten op hoog niveau.”
De
hartslag
van een
ander
Wouter Duinisveld
Marcia Jansen
Van transplantatie naar triatlon
december 2014
TRIKORT
Duinisveld wil een inspiratiebron zijn voor mensen die er nog aan
twijfelen om orgaandonor te worden. “Mijn ziekteperiode was niet
alleen heel zwaar, het heeft me ook mooie dingen gebracht. Ik geniet
nu elke dag optimaal van het leven. Het is prachtig.” Samen met TSmedewerkster Marcia Jansen schreef hij het boek ‘De hartslag van een
ander, van transplantatie naar triatlon’, dat uitgebreid zijn verhaal verteld.
Het boek is verkrijgbaar in de boekhandel en via
www.uitgeverijlucht.nl, www.bol.com en www.wouterduinisveld.nl. Het
boek kost 15 euro (exclusief verzendkosten).
Ultrakort
De ITU heeft de data bekend
gemaakt voor de olympische
testevenementen in aanloop
naar de Olympische Spelen in
Rio de Janeiro 2016. Het ITU
World Olympic Qualification
Event en het World
Paratriathlon Event worden
gehouden op 1 en 2 augustus
2015. Aan het World Olympic
Qualification Event mogen 75
mannen en 75 vrouwen
meedoen, die er evenveel
kwalificatiepunten kunnen
verdienen als tijdens de Grand
Final van de World Triathlon
Series. Bij het World
Paratriathlon Event kunnen
minimaal 60 atleten starten.
Het parkoers in Rio de Janeiro
voert de deelnemers langs het
strand van Copacabana en de
Avenida Atlantica.
Voormalig wereldkampioene
triathlon Jackie Gallagher is op
46-jarige leeftijd overleden.
De Australische, die aan
depressies leed, werd in
1996 in Cleveland
wereldkampioene op de
olympische afstand en won
tevens drie zilveren
medailles op WK’s op deze
afstand. Daarnaast werd ze
tweemaal wereldkampioene
duathlon, in 1996 en 1999.
Gallagher toonde zich deze
eeuw ook een verdienstelijk
marathonloopster met een
persoonlijke besttijd van 2.32
uur en brons tijdens de
Gemenebest Spelen in
Manchester in 2002. TV De Schieter uit Soest heeft
dit najaar het 25-jarig jubileum
gevierd met twee feestelijke
evenementen: het
clubkampioenschap tijdens de
jaarlijkse Bikkeltriathlon op het
defensieterrein De Vlasakkers
TV De Schieter
– met voor de gelegenheid een
halve triathlon – en een
sportieve feestdag bij
Atletiekvereniging Pijnenburg
met eten, een atletiekclinic,
bosgolf en een disco. Onder het
motto ‘niets mag, alles moet’
bereiden de 75, vooral recreatief
ingestelde, leden zich via drie
zwemtrainingsuren, een loop- en
een fietstraining voor op
duathlons en triathlons in
binnen- en buitenland. Sinds drie
jaar organiseert de club de
Pyramide Duathlon bij Austerlitz.
website
TV De SchiEter
49
december 2014
Vereniging
IN BEELD
vereniging
Triathlongroep De Punderman
Plaats:Asten-Someren
Opgericht:
september 1991
Aantal leden: 40
Clubblad:
informatie via de website
Clubsponsors:Belasting Adviesgroep Asten, Kuijpers, Hoeben
Installaties, O-Vision, Bouwbureau Jos Meeuws,
Astein Wijnwinkel, Anja Verstappen
E-mail:
[email protected]
Website:
www.punderman.nl
Zwemvereniging De Punderman vierde dit jaar
het 50-jarig jubileum. De triathlongroep van de
club hoopt over twee jaar stil te kunnen staan bij
de eigen 25ste verjaardag. “De triatleten hebben
het feest van de zwemvereniging natuurlijk wel
meegevierd”, vertelt coördinerend triathlonlid
René Wijnen, “De triathlongroep was aanvankelijk
nog een losstaand initiatief van enkele fanatieke
triatleten die gebruik maakten van twee
zwemuren van De Punderman. Pas de laatste
jaren is de triathlongroep echt onderdeel van
de zwemclub geworden, waarbij de volwassen
triathlonleden inmiddels een welkome bron zijn
van vrijwilligers binnen de zwemclub die verder
voornamelijk uit jeugdleden bestaat.”
De triathlontak bestaat vooral uit recreatieve
atleten, zegt Wijnen. “Een heel hechte groep.
De meesten zijn al vanaf de begintijd lid. De
gemiddelde leeftijd was vorig jaar 49 jaar, maar
enkele nieuwe leden hebben dat gemiddelde
wat omlaag gebracht. We vinden het leuk samen
dingen te doen en daarom gaan wij ook veelal
als groep naar wedstrijden toe. In onze blauwe
triathlonpakken zijn we dan duidelijk herkenbaar.”
De Punderman heeft het voornemen vanaf
komend seizoen met een team mee te doen aan de
nieuwe 3eDivisie Triathlon. “Hier is zoveel animo
voor dat we twee teams inschrijven.”
Welbeschouwd biedt De Punderman haar
triathlonleden alleen de twee wekelijkse
zwemtrainingen van een uur. Nagenoeg alle
triatleten van De Punderman zijn daarnaast lid
van hardloopvereniging ’t Jasper Sport en op
zondag fietsen verschillende leden regelmatig
samen. Het plan is dat meer te structureren zodat
het echt een clubtraining wordt. Jaarlijks wordt
ook een onderlinge clubcompetitie
georganiseerd. “Degene die het dichtst
bij een van tevoren opgegeven tijd finisht
wint”, zegt Wijnen. Met veertig triatleten
hanteert De Punderman momenteel
een ledenstop. “Bij zwemtrainingen is
het vaak erg vol in ons bad. Als mensen
vertrekken, nemen wij wel nieuwe leden
aan, maar stellen dan als eis dat zij ook
daadwerkelijk aan triathlons deelnemen.
Op dit moment telt onze club 27 van
dergelijke actieve triatleten.”
Norbert Veringmeier
50
TRIKORT
december 2014
Juniorenpraat
Marije Dankelman
Geboortedatum: 11 februari 1997
Woonplaats:
Sittard
Vereniging:Dedemsvaart AC
Hoogtepunten:NK limiet 400 meter 2014,
juniorenselectie NTB
Zwemster Marije Dankelman viel vorig jaar bij de
talentendag al op. Sinds september woont en traint
ze in Sittard. Ze ziet daar nu al dat ze vooruitgaat.
Ook als zwemster: afgelopen maand behaalde ze
voor het eerst een NK-limiet, op de 400 meter.
“Via de sociale media las ik over de talentendagen.
Ik zou eerst in Almere meedoen, maar door een
blessure kwam dat toen te vroeg en heb ik in
Sittard meegedaan. Het zwemmen doe ik al sinds
ik mijn zwemdiploma’s heb. In 2010 ben ik ook
begonnen met hardlopen. In het
wedstrijdzwemmen kom ik op nationaal niveau nu
redelijk mee, maar de top zal moeilijk worden. Ik
ben niet zo goed in keerpunten namelijk. Ik was
daarom op zoek naar een nieuwe uitdaging. Dat
vind ik nu ook zo leuk aan triathlon: dat je
meerdere sporten kunt doen.”
Ultrakort
“Na de talentendag deed ik vorig jaar mijn eerste
triathlons in Rijssen en Klazienaveen. Ik vond het
vooral erg leuk om te doen en het viel ook mee
hoe zwaar het was. In oktober vorig jaar ben ik
opgenomen in de juniorenselectie die in de
weekenden op het NTC mocht meetrainen.
Afgelopen jaar heb ik meer triathlons gedaan,
waaronder mijn eerste stayerwedstrijden in
Weert, tijdens de kwalificatiewedstrijd voor de
Youth Olympic Games, en de ETU Junior Cups in
Edo van der Meer is bij de Ironman Arizona (VS)
in Tempe twaalfde geworden op veertig minuten
van winnaar Brent MacMahon. Van der Meer
kwam in een kopgroep als zevende uit het water,
werkte zich in korte tijd op naar een derde plaats
op de fiets, waarna de echte hardfietsers naar
voren kwamen. Van der Meer raakte buiten de
top-tien, maar verdedigde zijn twaalfde plek
Foto hamperium.com
Holten en Genève. In die laatste wedstrijd moest
je veel klimmen. Dat ben ik niet gewend en dus
kon ik niet goed meekomen. Deze winter wil ik
daarom meer gaan fietsen, zodat ik volgend jaar
beter mee kan draaien.”
“Ik woon nu ook in Sittard omdat ik in Heerlen
fysiotherapie studeer en kan daardoor vaker
meetrainen. Het is nu veel gemakkelijker om sport
en school te combineren. We trainen hier samen
met hetzelfde doel. Bij mijn zwemclub zwommen
we een uurtje samen en dan ging ik daarna nog
alleen hardlopen. Dit is veel fijner en ik groei met
de dag. Ik zwem nu ook meer lange afstanden.
Dat ligt mij beter. Voor de zomervakantie zwom ik
4.50 minuut op de 400 meter vrije slag en eind
september kwalificeerde ik me met 4.42 minuut
voor het NK. De verhuizing naar Sittard is het dus
meer dan waard geweest.”
PIETER VAN DER MEER
kranig tijdens een solide marathon. Zijn tijd van
8.37 uur was twaalf minuten sneller dan zijn PR
van Frankfurt vorig jaar. Vooral over zijn
marathon was Van der Meer zeer tevreden. Bij de
vrouwen prolongeerde Meredith Kessler haar titel.
51
december 2014
Het triathlongevoel van…
Fenna de Boer
Leeftijd:
36
Beroep:Arbeidshygiënist bij een Arbodienst
Woonplaats: Dordrecht
Vereniging: TV Dordrecht
Triatleet sinds:
2009
Du/triathlons per jaar: acht als triatleet, vier als jurylid
52
“Ongeveer een jaar geleden las ik in Triathlon
Sport een oproep voor nieuwe juryleden. Mijn
vriend zei meteen ‘is dat niet iets voor jou?’ Ik hou
namelijk nogal van regeltjes en ik erger me dood
aan mensen die stayeren. In plaats van daarover te
klagen, zou ik zo actief kunnen meehelpen dat aan
te pakken. Daarnaast is het gewoon heel erg nodig
dat er nieuwe juryleden bijkomen, want er zijn te
weinig officials en het jurykorps vergrijst. Ik heb
een cursus van een dag gevolgd met naast
theoretische stof ook veel duidelijke
praktijkvoorbeelden.”
“Ik jureerde in vier wedstrijden, wat ik goed kon
combineren met mijn eigen races en
trainingsschema. Dat ik zelf aan triathlon doe zie ik
als een groot voordeel. Ik ben er vijf jaar geleden
mee begonnen; eerst de sprint- en de
kwartafstand en vorig jaar volbracht ik mijn eerste
halve triathlon. De plannen zijn om in 2016 mee te
doen aan de Ironman in Kopenhagen. Triathlon is
voor mij een verslaving geworden. Ik weet dus hoe
het er in een wedstrijd aan toegaat. Ik wil geen
politieagent zijn en probeer dan ook soepel met de
regels om te gaan. Het is een samenspel.”
“Mijn eerste wedstrijd was dit jaar in Dordrecht,
een thuiswedstrijd. Ik had mijn clubgenoten vooraf
niet verteld dat ik als jurylid actief zou zijn en vond
het best spannend. Want wat als ik een
clubgenoot een tijdstraf zou moeten geven? Dat
was gelukkig niet nodig en de reacties waren
naderhand heel positief. Wat ik ook erg fijn vond,
is dat je tijdens je eerste wedstrijden wordt
begeleid door een officialcoach: iemand die
speciaal daarvoor een opleiding heeft gevolgd bij
NOC*NSF. De jurycursus is weliswaar een goed
begin, maar het meeste leer je toch in de praktijk.”
“Ik kan iedereen het jurywerk aanraden. Je doet
wat terug voor de sport, maar het is ook gewoon
heel leuk om een wedstrijd eens op een andere
manier te beleven. Veel mensen van mijn leeftijd
kom ik echter niet tegen als jurylid. Dat komt
misschien omdat jurywerk een beetje een stoffig
imago heeft. Onterecht vind ik. Het is verre van
saai.”
MARCIA JANSEN
TRIKORT
Uitbreiding teamcompetities
met 3eDivisie
De teamcompetities in Nederland krijgen
uitbreiding. Het vierde seizoen van de Lotto
Eredivisie Triathlon begint volgend jaar op 31
mei in Weert met het NK Olympische Afstand.
Het teamcompetitieseizoen is dan een maand
eerder al geopend in Arnhem, waar de 2eDivisie
en de 3eDivisie (Zuid) zullen starten. Met de
uitbreiding naar een 3eDivisie in 2015 kunnen
verenigingsteams op vier niveaus deelnemen aan
de teamcompetities.
Het concept van de teamcompetitie in Nederland
lijkt sinds het begin in 2012 elk jaar weer te
groeien. Komend seizoen zullen naar verwachting
1200 atleten in actie komen in teamverband.
Door de uitbreiding van de teamcompetities
met een 3eDivisie voor mannen en een
2eDivisie voor vrouwen doen in 2015 maar
liefst 190 teams mee. In 2012 lag dit aantal
nog op 45. Voorzitter Berteke de Jong van de
Teamcompeties ziet een enorm enthousiasme
bij atleten en wedstrijdorganisaties. “In 2015
zijn 20 triathlonevenementen betrokken
bij de teamcompetities. Een ongekend
samenwerkingsverband.”
‘3 uit 4’-regel
Op de kalender staan in elke divisie vijf races. Elk
niveau heeft tenminste één teamwedstrijd, naast
de individuele races. Daar zit bij de wedstrijden in
Apeldoorn en de Rutbeek Triathlon in Enschede
ook een nieuw wedstrijdformat: de ‘aflossing’. Bij
deze estafette lossen de vier teamleden elkaar
steeds per onderdeel (zwemmen, fietsen en
lopen) af. Voor de teams is ook nieuw dat één
resultaat per race geschrapt mag worden. Deze ‘3
uit 4’-regel beschermt teams tegen pechgevallen
en blessures, die het competitieresultaat negatief
kunnen beïnvloeden.
De Lotto Eredivisie start op 31 mei 2015, net
als afgelopen jaar, in Weert met het NK OD.
Vervolgens komen sprints in Amsterdam (7 juni),
nieuwkomer in de Eredivisie Didam (4 juli), en
het NK Sprint in Veenendaal (22 augustus). De
Eredivisie sluit traditie getrouw af in Almere met
een teamrelay. De UT-Triathlon in Enschede vormt
op 17 mei het openingstreffen in de 1eDivisie
en de 3eDivisie Noord. De 1eDivisie heeft dit jaar
twee stayerwedstrijden over de sprintafstand:
Almere (7 juni) en Leiderdorp (9 augustus). Een
OD in Oud-Gastel (27 juni) en de finale teamrelay
bij de Bosbaantriathlon in Amsterdam maken de
1eDivisie compleet. De 2eDivisie en 3eDivisie zijn
opgedeeld in een Noord en Zuid-competitie met
wedstrijden in Arnhem, Nijeveen, Stiens, Utrecht,
Enschede, Amsterdam, Apeldoorn, Groningen,
Didam, Oss en Spijkenisse.
Meer informatie over de
teamcompetities
Volledige kalendeR alle
diviSIes
volledige Kalender
53
december 2014
Cadeautip:
NTB-Fotokalender 2015
Bestel hier!
Ben je op zoek naar een leuk kerstcadeau voor een triatleet, bestuurder
of vrijwilliger? Bestel dan nu de NTB-fotokalender 2015. De kalender
met foto’s van de hoogtepunten van 2014 én een overzicht van alle
nationale- en internationale kampioenschappen in 2015, is te koop voor
slechts tien euro (incl. verzendkosten binnen Nederland).
Van Vlerken vijfde in laatste
Ironman van seizoen
Yvonne van Vlerken is vijfde geworden in de Ironman van West Australie in Busselton. Het was een
turbulente laatste seizoensrace voor Van Vlerken met twee flinke valpartijen op de fiets. Ze begon
evengoed als derde aan de marathon van haar 25ste hele triathlon. Lange tijd bleef het podium binnen
haar zicht, maar pas in de finale kwam de uiteindelijke winnares Britta Martin haar voorbij. Van
Vlerken kwam negen minuten later als vijfde met een glimlach van oor tot oor binnen in 9.05.39 uur.
Aparte vrouwenserie bij
TVH Duathlon 2015
Het deelnemersaantal van de TVH Duathlon in
Hilversum is de afgelopen jaren fors gegroeid.
In 2005 had de duathlon 85 deelnemers aan de
start, dit jaar was dat aantal opgelopen tot 200
met nog 60 op de wachtlijst.
54
Voor de 23e editie van de TVH Duathlon op
22 maart 2015 heeft de organisatie door dit
groeiende aantal deelnemers besloten voor
het eerst een aparte startserie voor vrouwen
te maken. Dat is uniek in Nederland. De
Hilversumse duathlon kenmerkt zich door
een uitdagend offroad loopparcours , met als
scherprechter de bult van Anna’s Hoeve die
je 6 keer op en af gaat.
Na afloop krijgt elke
finisher een overheerlijk
Marathonbrood cadeau.
De wedstrijd vormt
ook al enige jaren
traditiegetrouw de
opening van het Duathloncircuit. Voor de
komende editie kunnen 200 mannen (senioren
en masters) en 100 vrouwen zich inschrijven.
Meer informatie EN
INSCHRIJVEN
triatleten van 2014
Dirk Wijnalda en
Maaike Caelers
Tijdens het Triathloncongres op 22 november
in het Huis van de Sport zijn de Triatleten van
2014 bekendgemaakt. Dirk Wijnalda kreeg de
Rob Barel Award voor beste triatleet van 2014.
De Thea Sybesma Award voor de beste triatlete
van 2014 ging naar Maaike Caelers. Kirsten
Nuyes werd bekroond met de Gijs Klerkx Award
als talent van 2014. Wouter Duinisveld werd in
het zonnetje gezet als agegrouper van het jaar.
Beste Paratriatleet van 2014 werd net als vorig
jaar Jetze Plat.
Dirk Wijnalda kreeg de Rob Barel Award
uitgereikt door de naamgever van de prijs. De
belangrijkste basis voor zijn verkiezing vormde
zijn Nederlandse titel bij het NK en zijn tweede
plek op het EK in Almere. Maaike Caelers had
haar uitverkiezing te danken aan haar eerste
plaats in de ETU-wedstrijd in Alanya, na een
mindere start van het seizoen door blessures.
Kirsten Nuyes dankte haar verkiezing aan haar
vijfde plaats in Brno en haar zesde plaats bij de
Jeugd Olympische Spelen in Nanjing. Wouter
Duinisveld werd tot agegrouper van het jaar
gekozen. De Haagse triatleet met een donorhart
heeft een enerverend jaar achter de rug, met
zijn deelname aan de Ironman van Frankfurt, het
over hem verschenen boek ‘De hartslag van een
ander’ en alle presentaties en speeches die daar
weer het gevolg van waren. Niet alleen was hij
een enorme ambassadeur voor het donorschap,
maar evenzeer voor de triathlonsport.
De genomineerde paratriatleten waren niet
persoonlijk aanwezig vanwege een Paralympisch
evenement op Papendal, maar daar kreeg Jetze
Plat eerder die dag de award al uitgereikt van
de bondscoach paratriathlon Bas de Bruin.
Beelden van die uitreiking werden tijdens het
congres getoond. Plat werd dit jaar in zijn klasse
Europees kampioen paratriathlon in Kitzbühel
en won de worldcup in Madrid.
DIRK WIJNALDA
FOTO TOON DOMPELING
MAAIKE CAELERS
FOTO Janos Schmidt-ITU
JETZE PLAT
55
WIJ WENSEN U
PRETTIGE KERSTDAGEN EN
EEN GEZOND EN SPORTIEF
SUCCESVOL 2015!
DE VOLGENDE UITGAVE VAN TRIATHLONSPORT
VERSCHIJNT IN WEEK 5 VAN 2015!
TR IATH LON/DTUR IATH LON/D U A
AT H LO N
TRI ATH LON/DU ATH LON
TRTIAHTLHOLNON/D U
AT H LO N
HLON
27E JAARGANG • MAART 2014 NUMMER
3
27 e jaargang
• april 2014
nummer 4
27 e jaargang
• jUnI 2014 nUm
mer 6
27 e jaargang
• september
2014 nummer
9
I 2014 NUMMER 2
27E JAARGAN G • FEBRUAR
TR IATH LON/ DU AT
Héél veel
wedstri
INTERVIEW
Hetgevoeligez
adel
Ek/nk PowErm
an
Horst
INTERVIEWS
EVERT SCHELTINGA
De toekomst
van de duathlon
Voeding:
wat eten de experts?
BAS DE BRUIN
HANNEKE DE BOER
Trainen op gevoel
IntervIew
Erik-Simon
Strijk
MAGAZINE VOOR DUATHLON EN TRIATHLON
maga Zine VOOr
DuaT HlOn en
TriaT HlOn
3x Eredivisie,jden :
3 NK’s, 3x 2eDivis
ie,
2x 1eDivisie,
2x World Triathlo
n
Series,
2 EK’s, 1 WK, 1 he
en
Ch2al
halve
lenge le
almere
EK/NK laNgE af
staNd
nK Crosstriath
lon
grand Fi
EdmoNtoN nal Wts
amElaNd
maga ZIne VOOr
DUaT HLOn en
TrIaT HLOn
N EN TRIATHLO N
MAGAZINE VOOR DUATHLO
TS 4 -2014.indd 1
13-03-14 16:30
maga ZIne VOOr
Duat HLOn en
trIat HLOn
10-02-14 17:19
TS 2 -2014.indd 1
Hou uw brievenbus in de gaten!
MAGAZINE VOOR DUATHLON EN TRIATHLON
56
www.triathlonbond.nl