Transcript (hardbaar) staal - Smederij Atelier Alkmaar

SMEDERIJ ATELIER ALKMAAR
Aanwijzingen voor het werken met smeedstaal
Type I – Homogeen (éen soortig) staal
Dit staal is een vrij zuiver gelegeerd staal, met een koolstofpercentage van 0.6%. Hierdoor is het zeer goed hardbaar, een
eigenschap die het geschikt maakt voor messen, beitels en ander snijdgereedschap.
Stap 1 – Het zacht gloeien
Stook het kolenvuur op, en verwarm het staal zo egaal mogelijk tot een temperatuur van ca. 800°C (rood). Laat het staal vervolgens zo rustig mogelijk afkoelen. Bijvoorbeeld naast het vuur, maar niet in het kolenbed.
Stap 2 – Het smeden
Verwarm het staal tot een temperatuur hoog in het oranje. (Lichte sinaasappelkleur.) Zo is het makkelijk smeedbaar. Stop met
smeden wanneer het staal niet meer oranje is. Bij smeden op te lage temperaturen, sla je spanning in het metaal. Dit komt er
uit bij het harden (kromtrekken of scheuren), en je doet de moleculaire structuur in het staal geen goed. Breng door middel
van het smeden de gewenste vorm zoveel mogelijk aan. Dit bespaart je achteraf veel werk. Maak het staal niet te heet, het zal
verbranden. Dit zie je door een duidelijke structuurverandering of mogelijk zelfs doormidden scheuren/breken. (Verbrandingsindicatie: Witte staal kleur, en sterretjes boven je vuur.)
Maak het snijvlak niet dunner dan 1,5 mm doordat er nog wat massa aanwezig is, is het risico op kromtrekken kleiner.
Stap 3 – Het harden
Wanneer het smeedstuk zijn uiteindelijke vorm heeft bereikt, kan het gehard worden. Meest veilig is dit in een (hardings-)olie
te doen, maar in water (niet ál te koud, liefst ca 40°C) kan ook.
Verhit de snede van het smeedstuk tot dof oranje, en steek het vervolgens in 1 beweging, snel, in de olie of het water. Niet
roeren of aarzelen, dan trekt het krom.
Wanneer er geen bubbels meer te zien zijn is het voldoende afgekoeld.
LET OP; het is nu zo hard als glas! Voorzichtig mee om gaan, dus.
Stap 4 – Het temperen
Deze stap is essentieel om het werkstuk te kunnen belasten. Door het werkstuk te verhitten tot 150°C>200°C, krijgt het een
taaiheid, en wordt de breekbaarheid verminderd. Je kunt zien of het deze temperatuur heeft door het verdampen van de restanten olie (het oppervlak wordt weer dof). Ook is het mogelijk om de vinger even nat te maken, en deze vlot tegen het oppervlakte aan te slaan. Bij een korte sis is het oppervlakte warm genoeg. Laat het daarna langzaam afkoelen. Als het staal nog te
hard word bevonden dan kun je de behandeling een herhalen. Temperen kan ook in de keukenoven. 10 min. Op hoogste stand
voorverwarmen en vervolgens het werkstuk er 1 uur per 2 mm dikte inleggen. Na afloop langzaam laten afkoelen. Mogelijk kun
je de behandeling herhalen als het werkstuk nog wat te hard is. Natuurlijk is werken met een laser-temperatuurmeter ook mogelijk.
Type II – Damaststaal
Dit Damaststaal is gemaakt in onze eigen smederij. Het heeft zeer prettige werkeigenschappen, en is prachtig te etsen (hoog
contrast). Het is een redelijk tolerant staal, mits je je houdt aan de volgende punten:
Alle stappen zijn identiek aan de voorgaande, maar je moet je temperatuur goed in de gaten houden. Zorg dat je het niet te
veel oververhit (want dan raak je koolstof kwijt, en dat zie je terug bij het etsen als vlekken). Werk niet te koud, deze stress is
echt niet goed voor dit staal.
Na het harden en temperen kun je het staal nabewerken en scherp maken om het vervolgens tot watervast schuurpapier grit
800 te polijsten (dus eerst 100 dan 120 dan180 dan 220 dan 340 enz.)
Dit schuurpapier is voordelig via onze website te verkrijgen. Vervolgens kun je het staal etsen. Wij gebruiken hier een hoge
concentratie salpeterzuur voor. Maar werken met citroenzuur of warme schoonmaak azijn schijnt ook redelijk te werken. Het
duurt alleen langer.
Lukt het echt niet dan kun je het mes aan ons zenden en dan etsen wij het voor je. Stuur even een e-mail voor meer informatie
hieromtrent. Natuurlijk geldt dit ook in het geval je nog vragen hebt, stuur ons dan even een e-mail en we helpen je graag op
weg.
Veel smeedplezier toegewenst!
Smederij Atelier Alkmaar
http://www.smederijatelieralkmaar.nl
[email protected]
Postbus 9373 – 1800 GJ - Alkmaar
ABN AMRO 51.07.56.417
BTWnr.: NL 1342.76.413. B02
KvK 37129337