Transcript Mondkanker: herstel operaties in 3D

Thema: Mondkanker: operaties in 3D
Samenvatting: Dr. M.J.H. Max Witjes
Mondkanker: herstel operaties in 3D
Wanneer een kwaadaardige tumor in de mondholte in het onderkaakbot groeit, moet er een operatie worden
uitgevoerd waarbij een deel van het onderkaakbot moet worden weggenomen. Het defect wat dan ontstaat
kan worden opgevuld met bot van elders uit het lichaam. Vaak wordt bot uit het kuitbeen getransplanteerd
naar het defect van de onderkaak. Dergelijke herstel operaties worden in dezelfde operatie uitgevoerd als het
wegnemen van de tumor. Ondanks herstel van het bot kunnen patiënten daarna meestal geen kunstgebit
meer dragen. Dit wordt als zeer vervelend ervaren door de patiënten omdat het de spraak en het kauwen
beïnvloedt. Alleen als er tandimplantaten zijn geplaatst in het bot is het mogelijk om een kunstgebit te dragen.
Technisch is het echter niet eenvoudig om implantaten te plaatsen in het kuitbeenbot. Zo is de positie van het
kuitbeenbot in het onderkaakdefect erg belangrijk. Niet juist geplaatst bot kan een kunstgebit niet
ondersteunen. Implantaten moeten ook precies op de juiste positie in het bot worden geplaatst anders
kunnen ze niet gebruikt worden om een prothese vast te houden. Er is een methode bedacht om de
technische problemen van het plaatsen van het kuitbeen bot en implantaten op te lossen.
Door operaties van te voren te simuleren met computersoftware kunnen we de operatie plannen. Voor de
operatie worden CT scans gemaakt van het kuitbeen en van de onderkaak. Met de software kunnen die
worden ingelezen en het kuitbeenbot precies passend worden gemaakt in een gesimuleerd defect van de
onderkaak. De locatie van de tandimplantaten kan dan ook worden vastgelegd. De computer simulaties
kunnen worden over gebracht tijdens de echte operatie door gebruik te maken van zaag en boor mallen die
met 3D printing technologie kunnen worden gemaakt. Hierdoor kan de vorm van het kuitbeenbot worden
gemodelleerd tot een onderkaak en kunnen tandimplantaten in het bot met een grote nauwkeurigheid
worden geplaatst. Deze nieuwe technologie wordt toegepast bij operaties waarbij goedaardige tumoren
worden verwijderd of bij patiënten die al een defect hebben in de kaak na verwijderen van een kwaadaardige
tumor en deze in tweede instantie hersteld moet worden. Er worden dan 2 operaties uitgevoerd. Tijdens de
eerste operatie worden de tandimplantaten in het been gezet. De positie wordt van te voren bepaald met een
computersimulatie. Met een zogenaamde boormal kunnen de implantaten precies geplaatst worden. Ook
wordt er een stukje van de huid van het been afgeschaafd en rond de implantaten gelegd. Dit wordt het
nieuwe tandvlees rond de implantaten. Dan volgt er een genezingsperiode van 6 weken. In die periode wordt
er een kunstgebit gemaakt die past op de implantaten.
De tweede operatie 6 weken later is de grote operatie. Het kuitbeenbot wordt los gehaald uit het onderbeen
en precies op maat gezaagd. Ook hiervoor wordt eerst een computer simulatie uitgevoerd. Met behulp van
3D geprinte zaagmallen kan dan de computersimulatie worden uitgevoerd tijdens de echte operatie. Na het
op maat zagen van het kuitbeen wordt het kunstgebit geplaatst op de implantaten. Dan wordt het bot samen
met het kunstgebit in het defect van de onderkaak geplaatst. Dit past dan precies zoals het met de computer
is gepland. De patiënten hebben dan als ze wakker worden uit de narcose een kunstgebit.