Transcript Presentatie - Energiek2020

Prestaties
WKO in de
glastuinbouw
Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber
Doelstellingen
van inzicht in de werkelijke prestaties
en optredende problemen bij WKO systemen
 Identificeren van verbetermogelijkheden bij
bestaande WKO-projecten
 Opstellen van “lessons learned” tbv optimalisatie
van nieuwe en bestaande projecten
 Kennisoverdracht naar doelgroep:
wat zou de teler met deze kennis nú, anders
(moeten) doen (zowel organisatorisch als technisch).
 Genereren
Werkwijze








Inventarisatie van beschikbare projecten
(uit MEI-regeling, UKR/UKP, EOS-demo
Opstellen en verzenden vragenlijst naar tuinders
Selectie projecten/teelten voor nader onderzoek
Interview met de geselecteerde telers en leveranciers
Analyse beschikbare data
Inventarisatie en analyse van technische en
organisatorische problemen
Vertaling problemen en knelpunten naar
succesfactoren en mogelijke oplossingen
Kennisoverdracht
Resultaten enquête: úw antwoorden
Respons tuinders op enquêtes
Ingevulde enquete retour
2%
Weigering tot deelname
27%
Faillissement
55%
5%
Geen WKO
Geen respons na herhaalde
aanmaning / onbereikbaarheid
5%
7%
Bereidheid tot bezoek op locatie
Teelt-verdeling geënquêteerde tuinders:
meeste WKO’s bij Phalaenopsis-kwekers
4%
4%
Orchideeën
4%
Anthurium
4%
Fresia
38%
4%
Roos
Tomaat
4%
Kruiden
Aardappel veredeling
Alstroemeria
13%
Amaryllis
Calathea
8%
8%
8%
Cressen
Originele doelstelling tuinders mbt WKO
4% 2%
Energiebesparing
11%
CO2-reductie
42%
18%
Productieverbetering /
meerproductie door
klimaatverbetering
Kosten besparen
minder afhankelijk fossiele
energie
risicospreiding
22%
Tevredenheid tuinders over WKO
9%
Volledig tevreden
23%
Tevreden met
kanttekening
68%
Niet tevreden
Resultaten data-analyses
Vermogen WP: 300 tot 1200 kWth per ha
Broncapaciteit: 20 tot 120 m3/h per ha
Pompvermogen indicatie “weerstand” bronnen
(kW per m3/hr)
Bronrendement: 25 tot 90 kWkoude per kWpomp
COP warmtepompen tussen 3,4 en 6,7
 COP
2x lager dan 4 en 5x beter dan 5
Broncapaciteit vs. WP-condensorvermogen
Optimale1 broncapaciteit GTB: 60-90 m3/h per MWth
1
( bij ΔT van 8-12 Kelvin; in utiliteit is ΔT van 6 Kelvin gebruikelijk)
utiliteitsbouw
glastuinbouw
Totaal energieverbruik teelten (m3 AE/m2)
 Flinke
spreiding bij Orchideeën en tomaten!
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
4
5
22
9
1
17
ORCHIDEE
23
7
2
19
16
ROOS
18
20
21
TOMAAT
3
12
24
8
6
11
FRESIA/ANTHURIUM/
AMARYLLIS/ALSTROEMERIA
10
15
13
14
DIVERSE PLANTEN
WKO-bronnen in balans?
WKO-bron met blijvend koude-overschot
(Fresia/snij-Amaryllis)
Bedrijf 8 - Thermische balans WKO
30000
onttrekking uit warme bron
balans
GJ per maand (cumulatief)
25000
onttrekking uit koude bron
20000
15000
10000
5000
0
jan-09
-5000
-10000
-15000
apr-09
jun-09
sep-09
dec-09
mrt-10
jun-10
sep-10
dec-10
mrt-11
jun-11
sep-11
==> Datum
WKO-bron met koude-overschot en
herstelmaatregelen (Fresia/Dendronium)
Bedrijf 24 - Thermische balans WKO
30000
25000
GJ per maand (cumulatief)
20000
15000
onttrekking uit warme bron
balans
onttrekking uit koude bron
10000
5000
0
jul-09
-5000
-10000
-15000
-20000
-25000
jan-10
aug-10
feb-11
sep-11
apr-12
okt-12
mei-13
nov-13
===> Datum
WKO-bron in balans (Phalaenopsis)
Bedrijf 1 - Thermische balans WKO
50.000
40.000
Onttrekking uit warme bron
Balans
GJ per 2 weken (cumulatief)
30.000
Onttrekking uit koude bron
20.000
10.000
0
1-6-2008
-10.000
-20.000
-30.000
-40.000
-50.000
18-12-2008
6-7-2009
22-1-2010
10-8-2010
26-2-2011
14-9-2011
1-4-2012
18-10-2012
6-5-2013
==> Datum
Thermische balans WKO-bronnen
Koudeoverschot
Bron in balans
Warmteoverschot
# = 17 WKO’s, waarvan 8 in balans
Conclusies Techniek (1)
 Hogere
WP-vermogens per hectare leveren de
hoogste besparingen
 Optimale range voor broncapaciteit in relatie tot
condensorvermogen van warmtepomp bedraagt
60-90 m3/h per MWth, WP:


Bij te kleine bronnen schakelt WP te vroeg af
(te grote ΔT, verdamper te koud)
Bij te grote bronnen gaan bronpompen en WP snel
“pendelen” (te kleine ΔT)
 Lagere
bronkosten per m3/h dan in utiliteit
Aanbevelingen Techniek (1)





Voer (altijd) een proefboring uit
Dimensioneer WKO-bronnen op minimaal een ΔT van
8 Kelvin en maximaal een ΔT van circa 12 K en stem
broncapaciteit af op warmtepomp
Zorg bij regeling bronnen voor gelijke verdeling van
debieten
Kies bronkleppen van hoge kwaliteit
Zorg voor voldoende voordruk (voorkomt ontgassing)
Aanbevelingen Techniek (2)


Kies WP met hoge COP (NB: gelijkwaardige specs!)
Kies warmtepompen niet te klein én niet te groot:




Ontwerpvermogens van 50% van piekvraag geven een goede
warmtedekking van circa 90%
Méér dan 50% van piekvraag levert nauwelijks extra
economisch voordeel in exploitatie
Zorg voor signaaldemping uit klimaatcomputer ter
voorkoming van onrustige regeling warmtepomp/WKO
Pas schakelbuffers toe en let op hydraulische
inpassing.
Conclusies Teelt/Productie
 WKO
zorgt vaak voor betere productkwaliteit
 WKO kan 10-20% hogere productie opleveren
 WKO maakt productiesturing mogelijk
 Temperatuurbeheersing draagt bij tot betere
ARBO-omstandigheden in de kas.
Conclusies & aanbevelingen
Organisatorisch/Regelgeving





Integrale aanpak en afstemming op de
teeltomstandigheden essentieel voor succes WKO
Leg verantwoordelijkheid van ontwerp t/m realisatie bij één
partij & van bron t/m iig warmtepomp
Goede informatieoverdracht van installateur naar teler m.n.
periode kort na inbedrijfsstelling (“inleerperiode”)
Overleg met provincie over (ruimere) bandbreedte qua
onttrekkings- en infiltratiecapaciteit & diepte van bronnen
Vergunning: onnodige weerstand tegen bronnen in 1e WVP
jaagt tuinder op onnodige kosten (maatwerk toestaan op
basis van specifieke locatie!).
Aanbevelingen Financieel
 WKO

kan teler flexibiliteit geven op energiemarkt:
Bij combinatie met wkk, dagopslag en
anticiperende regeling
 Doorlevering

warmte aan derden:
Levert betere business cases en bodembalans bij
warmteoverschot
 Instrumenten:


Beloning gerealiseerde CO2-reductie?!!
Subsidie nodig?
DISCUSSIE
WKO in de
glastuinbouw
Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber