Transcript Natuur en Gezondheid - Het Zuid

Natuur en Gezondheid
Verslag van de werksessie op 10 december 2013
Inleiding
Op 10 december 2013 heeft Stichting het Zuid-Hollands Landschap de Werksessie
‘Natuur & Gezondheid voor de natuurgebieden in Loosduinen, Den Haag’, georganiseerd.
Deze werksessie is onderdeel van de Verkenning Natuur & Gezondheid, die het ZuidHollands Landschap heeft laten uitvoeren voor toepassing in de natuurgebieden
Landgoed Ockenburgh, Solleveld, Hyacintenveld, Van Leydenhof, De Zandmotor en
Heempark H.J. Bos. Belangrijk daarbij is de relatie met omliggende gebieden en
voorzieningen die betrokken kunnen worden bij het programma, zoals recreatiegebied
en sportpark Madestein.
Uit deskresearch en een groot aantal gesprekken die met diverse organisaties zijn
gevoerd, bleek al dat er veel belangstelling is om gezamenlijk een programma voor
Natuur & Gezondheid in de natuurgebieden in Loosduinen te gaan ontwikkelen. In dat
programma kunnen de natuurgebieden een bijdrage aan de gezondheid van diverse
doelgroepen. Ook biedt een gezamenlijk programma mogelijkheden de verbinding
tussen de gebieden én de betrokken organisaties uit verschillende beleidsvelden te
versterken.
Waarom is natuur belangrijk voor de gezondheid?
De natuur is aantrekkelijk om te wandelen,
te fietsen, te spelen, te sporten of op een
andere manier actief bezig te zijn en te
ontspannen. De laatste jaren blijkt uit
steeds meer onderzoek dat er een positief
verband bestaat tussen natuur en
gezondheid. Zo zorgt bewegen in de natuur
er bijvoorbeeld voor dat ouderen langer
actief blijven. Ook heeft de natuur
positieve effecten op de behandeling van
obesitas, diabetes en depressieve klachten.
Speelnatuur draagt bij aan ontwikkeling
van motorische vaardigheden van
kinderen, meer creativiteit en
beweegaanbod als bestrijding van overgewicht. Sporters ervaren hun training in een
natuurlijke omgeving als minder vermoeiend en meer plezierig dan in een sportschool.
Zo kan natuur als omgeving bijdragen aan preventie, maar ook aan behandelmethodes
bij overgewicht, depresse, diabetes en hart- en vaatziekten en de complicaties daarvan.
De cijfers van de GGD Den Haag onderstrepen de noodzaak: 58% van de inwoners
van Den Haag leidt aan één of meerdere chronische aandoeningen, 42% beweegt
onvoldoende, 47% heeft overgewicht en 48% heeft een verhoogd risico op
depressieve klachten.
Deelname van breed scala aan organisaties
Aan de werksessie heeft een breed scala aan zorg-, sport-, natuur- en
overheidsorganisaties deelgenomen. Gezamenlijk is een eerste verkenning gemaakt
welke mogelijkheden er zijn om een programma te ontwikkelen, waarin de
natuurgebieden een bijdrage leveren aan de gezondheid van diverse doelgroepen en de
gebieden beter worden verbonden en meer relatie krijgen met de omgeving.
Een aantal organisaties was op 10 december verhinderd, maar heeft wel aangegeven
zeer geïnteresseerd te zijn. Zij zullen bij vervolgstappen betrokken worden.
In bijlage 1 is een lijst van de organisaties opgenomen.
Tijdens de bijeenkomst stonden de volgende twee vragen centraal:
Welk gezamenlijk programma Natuur & Gezondheid voor de natuurgebieden in
Loosduinen en omgeving kunnen we ontwikkelen?
Wat betekent dit voor mijn organisatie en welke bijdrage kan ik daaraan leveren?
Ronde 1: Inventarisatie belangen, waarden en doelgroepen
Inventarisatie belangen en waarden
Allereerst werd de deelnemende organisaties gevraagd om met post-its aan te geven
welke belangen en waarden zij wilden inbrengen bij het programma.
Hier kwam de volgende inventarisatie uit voort:
Natuurbeleving en
Gezondheid
Maatschappelijke
verantwoordelijkheid
Onvergetelijke ervaring
Erfgoed en Groen
Beleving voor scholen
Florein
Erfgoedhuis
NME
Natuurbeleving en NME voor
ouders en kinderen
NME
Natuur meer beleefbaar maken
De gebieden moeten uitdagen
tot activiteit (voorzieningen,
gebruik maken van de natuur
zelf , goede padenstructuur)
NME
Natuur en Respect
Verantwoording leefomgeving
Duurzame inzetbaarheid in
organisaties
Samen staan voor
maatschappelijke
verantwoordelijkheid
Goed voorbeeld
Bijdragen aan positieve
verandering
Kwaliteit van leven
Stoffer coaching
Florein
DFZ
DFZ
Gezondheid koppelen aan
natuurbeleving
Verbinden gebieden en
organisaties
Mensen verbinden
Samenwerkingsverbanden
Recreatiedruk verdelen
Recreatiezonering
Gezamenlijk onderhoud
Rol voor sportverenigingen uit
de omgeving
Samenwerking met partners;
gezamenlijk aanbod
Dunea
Dunea
Natuur koppelen aan
gezondheid via programma
Relatie gezondheidszorg en
natuur verbinden en markeren
Relatie sport en beheer voor
docenten
ZHL
Ouderen uit isolement halen
mbv natuurbuddy
Binden
Samen de natuur in
Sociale contacten / lotgenoten
Florein
H&V-groep
SSZH
NME
ZHL
ISH
Preventie
Behandelen
Gezondheidspreventie
Structurele wandelaars
Voorkomen klachten /
medicatie
Bewegen
DFZ
Verlagen risicofactoren hart- en
vaatziekten
H&V-groep
Het Groene Medicijn
H&V-groep
Ontspanning / verlagen stress
Gezonde patiënt
Looptraining ipv dotteren
Nut en noodzaak wandelcoaching bewijzen t.o.v. andere
methoden waardoor
werkgevers deze gaan inzetten
Maatschappelijke participatie
voor cliënten GGZ
Stressreductie via
wandelcoaching (onderzoek
Agnes vd Berg)
H&V-groep
Parnassia
Het Groene
Medicijn
Stoffer Coaching
Financiering en
zorgkosten
Zorgkostenreductie
DFZ
Natuur = gezond, dus
financiering
Het Groene Medicijn
Natuuradoptie door
zorgverzekeraars
Doel: meer gezondheid, lagere
kosten
Donateur
ZHL
Het Groene Medicijn
Communicatie,
promotie, werving
Meer mogelijkheden om de
doelgroepen te bereiken
Gebruik maken van elkaars
communicatiekanalen
NME
Klanten kiezen bewust voor
Florence
Behoud, werving,
onderscheidend vermogen
Florein
Florein
DFZ
Inventarisatie doelgroepen
Ook werd de deelnemers gevraagd met post-its aan te geven op welke doelgroepen hun
organisatie zich met dit programma zou willen richten.
Hier kwamen de volgende clusters uit:
Kinderen met hun ouders
Ouderen
Gezinnen met kinderen4-14 jaar
Doelgroep 4-12 jaar met hun
begeleiders
Ouderen ('healthy ageing')
Ouderen, medewerkers, degene
die zorg
inkoopt
Ouderen
Doelgroep 4-12 jaar uit
krachtwijken
Kinderen
Gezinnen
Kinderen, jongeren
ZHL, ISH, DFZ
SSZH, DFZ
SSZH, DFZ
Florein
Doelgroep vanaf 55+
Haagse Vogelbescherming
(Potentiële) patiënten
Volwassenen
Patientengroepen
Mensen bij wie gezondheidswinst
mogelijk is
Chronisch zieken
DFZ
Het Groene
Medicijn
Patienten
GGZ-patienten
Chronisch zieken
ZHL
Parnassia
SSZH
Mensen met stress, burnout,
depressie
Mensen met hart- en/of
vaatziekten
Mensen met hoog risico op hart- en
vaatziekenten
Mensen die veel stress ervaren en
coaching
willen
Zoon/dochter van zorgvrager
Mensen met overgewicht
Het Groene
Medicijn
Hart- en
Vaatgroep
Hart- en
Vaatgroep
Stoffer
Coaching
Medewerkers
Docenten
Volwassenen die coachvragen
hebben
o.g.v. loopbaan / werk
Volwassenen jonger dan 65 jaar
Volwassenen
Volwassenen die eerst rust
nodig hebben
voordat ze keuzes kunnen
maken
35 - 80 jaar
ISH
Stoffer
Coaching
SSZH
Florein
Doelgroepen, specifiek
Sporters
Vrijwilligers in de natuur
Minder bedeelden
Betalende mensen
ZHL
Mensen met lage inkomens
Ronde 2: Welke initiatieven zijn kansrijk?
Twee groepen zijn vervolgens aan de slag gegaan met het thema ‘Verbinden van
gebieden en organisaties’ en twee groepen met ‘Natuurbeleving en gezondheid’, waarbij
ook tussentijds werd gewisseld van samenstelling van de groepen.
Dit heeft de volgende resultaten opgeleverd:
Groep 1
Basis:
- Betrek lokale verenigingen bij de uitwerkingen (sport, onderwijs, fysiotherapie,
zorgverleners, buurthuizen, ROS 1e lijns huisarts)
- Ga in gesprek met ouderenbonden, thuiszorg, patiëntengroepen
Essentie van de uitwerkingen:
Quick Wins
1. Dag van de Zandmotor
Doelstelling: mensen stimuleren om naar buiten te gaan en daar actief te zijn. Laten
kennismaken met de Zandmotor en de mogelijkheden laten zien, inspireren om er vaker
heen te gaan. De Zandmotor is slecht bereikbaar voor ouderen (te ver lopen, lastig te
vinden), maar ze willen er wel graag naartoe. Ook voor kinderen en jongeren is het een
interessant gebied, dus een dag organiseren waarop we diverse doelgroepen met een
strandwaardig voertuig (rupsvoertuigen, huifkarren, etc.) naar de Zandmotor brengen.
Daar kunnen ze uitstappen, uitwaaien, deelnemen aan diverse activiteiten en de natuur
te beleven. Aanbieden via een zorgverlener, zoals Florein: diverse opstappunten bij een
aantal zorginstellingen. Ook promotie via alle kanalen van de deelnemers om de eigen
achterban te bereiken. Voor de zorgverlener zijn dat ook de familieleden van de ouderen
die zij zorg verstrekken.
Combinatie te maken met project van de Sportbank Den Haag, waarbij jongeren uit
krachtwijken in Kijkduin een eigen duurzame strandtent gaan bouwen. Doelstelling:
zelfvertrouwen geven, perspectief bieden, werkgelegenheid.
2. Ooievaarsnest met webcam
Achter een beeldscherm bekijken wat er gebeurt maar ook ter plaatse de mogelijkheid
geven om te kijken naar het nest en zien wat daar gebeurt, hoeveel kuikens zitten er?
Daarvoor kunnen we verschillende sponsoren zoeken bij ICT-organisaties en scholen
erbij betrekken om het ooievaarsnest overeind te trekken. Scholen kunnen er ook
projecten omheen organiseren.
Kanttekeningen: nog lastig in de markt te zetten (nieuwtje is er af, er is ook al een
ooievaarsnest in het Haagse Bos), geen fourageergebied van ooievaars.
Als het wel lukt, is de kracht van het concept dat het nest dan echt dicht bij de stad ligt;
mensen kunnen er dicht bij huis naar komen kijken en heeft het ook publiciteitswaarde.
3. Beweeginformatie:
Voor mensen die willen gaan wandelen of fietsen in de natuur: informatie beschikbaar
stellen over toegankelijkheid, duur, afstand, rustpunten, AED, kaartje, mogelijkheden om
routes in te korten, etcetera. Bijvoorbeeld belangrijk voor patiënten met etalagebenen,
die rustig willen opbouwen, goed geïnformeerd op pad willen gaan en weten dat ze
tussendoor afstand kunnen inkorten of kunnen uitrusten. Het is voor terreinbeheerders
mogelijk om dat te faciliteren, we moeten wel weten of er behoefte is, dus daarvoor
moeten we in gesprek met lokale organisaties: welke behoefte is er in het terrein.
Combinatie te maken met de natuurbuddy.
4. Financiering / samenwerking / binding achterban:
a. Adoptie door het
bedrijfsleven (ouderen,
natuur): maatschappelijk
verantwoord ondernemen.
b. Binding achterban en
wederkerigheid
Door de groep werd op basis van
een snelle berekening de volgende
businesscase uitgewerkt:
Voor het beheer van deze omgeving is financiering nodig, wat opgebracht kan worden
uit een wederkerige overeenkomst: samen met een aantal organisaties zijn veel mensen
te bereiken, zowel van deze organisaties als de beschermers van het Zuid-Hollands
Landschap. Hierbij zijn verschillende constructies mogelijk, zoals aanbod (excursies e.d.)
van ZHL aan personeel en cliënten, advertentieruimte 4x per jaar in elkaars tijdschrift.
Als het bedrijven voldoende oplevert voor het eigen personeel (daling ziekteverzuim,
werknemerstevredenheid), het aanbod voor klanten wordt verbeterd en bedrijven zich
kunnen profileren met deze samenwerking, dan kunnen zij als tegenprestatie
bijvoorbeeld hun personeel en klanten een beschermerschap van Zuid-Hollands
Landschap geven. Ook zorgverzekeraars kunnen hierbij worden betrokken. Zo is het
mogelijk om een mooie driehoek te maken en kunnen veel mensen bereikt worden.
Belangrijk hierbij is wel dat dit gebied als pilot kan dienen, maar een spin-off naar
andere gebieden mogelijk moet zijn.
Ambitieuzere plannen:
- Leemhut (zie groep 3)
- Dementietuin: een tuin die is ingericht om herinneringen op te halen
(bijvoorbeeld bij Pluk Den Haag).
Groep 2
Belangrijk is het aan elkaar verbinden van organisaties, voorzieningen en activiteiten,
waarbij de kwaliteit van de gebieden wordt behouden.
Door diverse thema’s en ideeën met elkaar te verbinden, kom je tot nieuwe combinaties:
Natuurwandelingen en fietsroutes: fysieke verbindingen leggen. Relatie leggen
met gezondheid; wandelen en fietsen + routes promoten, begeleid sporten, etc.
Ontwikkelen wandelwijzer en wandelprogramma, voorbeeld van Aad van der Hart
(Stoffer Natuurcoaching)
Stad met het Groen verbinden :
o Solleveld honing, dineren in de natuur en trouwen in de natuur.
Bijvoorbeeld in de stal, de werkplaats of in de heemtuin.
o Remembering green: je as verstrooien bij een boom die je mooi vind. Dat
kan in de terreinen van ZHL. Of een bankje met een gedenkplaatje
plaatsten op een plek die voor de familie belangrijk is.
o Dineren in de natuur. Koppeling met gezondheid: gezond eten, foodwalks
(eten plukken tijdens wandeling, daarna klaarmaken). Of een cursus
zoutloos koken in de natuur
(Hart- en Vaatgroep)
Natuur en archeologie verbinden
Educatie aansluiten op lesprogramma’s:
o Zandmotor: lesprogramma’s
maken.
o Lesprogramma’s, samenwerken
met Museon, zij hebben al veel
lesprogramma’s.
Aandachtspunt: wijk betrekken bij het
ontwikkelen van deze activiteiten (Sportbank
Den Haag)
Groep 3
De Leemhut als centrale plek:
De leemhut is de ‘Groene Behandelkamer’ in de natuur voor diverse cliënten; een
behandelkamer in de natuur voor psychologen, fysiotherapeuten, meditatiegroepen,
yogagroepen ed.
Daarnaast kan het ook voor andere activiteiten gebruikt worden.
Het geeft Pluk Den Haag een duidelijk gezicht en kan als vertrekpunt dienen voor actieve
en passieve natuurbeleving en educatie. Horecafunctie en vergaderfunctie, activiteiten
en evenementen (excursies, wandelen met de boswachter).
Startpunt voor (begeleide) wandeltochten. Ook kan er een avondvierdaagse organiseerd
worden, want die is er nog niet in deze omgeving. Routes kunnen vanaf de leemhut
starten en eindigen. Kinderfeestjes waarbij de natuur in gaan (combinatie met
speelnatuur), BSO en kinderopvang.
Natuurbeheer: centrum speelt centrale rol, samenwerking met beheerders en mensen
uit de omgeving.
De herkenbare centrale plek moet ook een informatie functie over het gebied worden,
ook digitaal. Denk samen over het merk, wat maakt het gebied aantrekkelijk om er heen
te gaan, welke onvergetelijke beleving kun je er ervaren? Samen promoten, bijvoorbeeld
met een website, een app en inzet eigen middelen. Promoot met één gebiedsnaam (nu
hebben alle gebieden andere namen)
Ideeën:
- Voorzieningen:
o Natuurspeeltuin
o Rollatorpad / bankjes om uit te rusten
o Dementietuin
o Stiltetuin
-
Activiteiten:
o Themamiddagen instellen om daluren te vullen:
 Maandag is voor ouderen: ont-moeten
 woensdag = opa+kindmiddag
o Wandelavondvierdaagse
o NSO sport- en beweegactiviteiten
o KDV-opvang
o Freerunning
o Bootcamp
o Stiltewandelingen
Communicatie / Promotie:
o Ockenburgh-app. Hierbij opnemen dat je kunt ervaren dat je gezonder
wordt, bijvoorbeeld door informatie te geven over afgelegde afstand, kCal.,
etc. Relatie met Beweeginformatie.
o QR-code aan bomen (informatie over omgeving, beweeginfo, etc.)
Financiering / gebruik:
De leemhut ‘verkopen’ aan young professionals (via alumni fysiotherapeuten,
psychologen, enz.)
Aandachtspunten:
- Eerst weten wat het verzorgingsgebied is. Voor wie doen we dit en hoe kunnen
we deze mensen betrekken? Onderzoek welk marktonderzoek en welke
wijkanalyses beschikbaar zijn.
- Achterhaal: waarom komen mensen nu naar de gebieden? Wat trekt ze? Wat is de
kracht van de gebieden? Hier gebruik van maken.
- Hoe kun je mensen stapsgewijs verleiden om naar het gebied te gaan. Een
centraal vertrekpunt is een goede verbinder. Stapsgewijs mensen bekend en
vertrouwd maken (drempels slechten): beginnen met de natuur letterlijk de wijk
in te brengen door de boswachter op school te laten komen / natuurkoffers in
zorginstellingen te gebruiken en ook de beleving van het gebied in de wijk te
laten beginnen en vandaaruit een verbinding leggen. Vervolgens kun je groepen
(begeleid) de natuur in brengen om ze te laten kennismaken met de
mogelijkheden.
- Begeleiding door deskundigen.
- Aandacht voor ontsluiting, routing en veilige verbindingen.
- Nu vormen de ideeën nog losse initiatieven of zijn eenmalige activiteiten. Wat
zijn strategieën om er voor te zorgen dat de mensen blijven komen en blijven
deelnemen en dat er verband komt tussen de verschillende initiatieven.
Groep 4
Essentie: begin bij de gebruiker!
Samen met de gebruiker kijken, waar is behoefte aan? Beheerders van de gebieden
kunnen daarbij aangeven wat mogelijk is (i.v.m. natuurwaarden en dergelijke).
Ideeën:
- Activiteiten:
o Natuur buddy: iemand die met je meegaat in de natuur als je dat niet durft
of alleen kan, of als je slecht ter been ben.
- Voorzieningen:
o Speelbos voor jong en oud. Zoals Zuiderpret in het Zuiderpark, trekt veel
mensen.
o Natuurbeleefpad voor mensen met een depressie of een bloten voeten
pad. Gebruiken van je zintuigen is een goed aanknopingspunt om allerlei
doelgroepen aan te spreken.
o Natuurtrimbaan
o Winterkamperen
Relatie met sport / sportverenigingen:
Er zijn veel sportverenigingen in de buurt: hoe kun je ze bewegen om meer het gebied in
te gaan. Hoe kun je voorzieningen maken? Open club is een trend waar we bij aan
kunnen sluiten. Buurthuis van de toekomst is een mooie link. Dat kan ook een
welzijnsorganisatie, een bibliotheek, kinderdagverblijf zijn. De sportvereniging van de
toekomst kan meer maatschappelijke waarde bieden dan alleen het aanbieden van de
sport. Dat is geen makkelijke transitie, maar de sportverenigingen zijn wel op zoek naar
meer maatschappelijke binding en een manier om meer mensen aan zich te binden.
Kan een sportvereniging ook een starten verzamelplek gaan worden, zoals
Pluk Den Haag? Voor patiënten is de
drempel vaak wel wat hoog om bij een
sportvereniging aan te sluiten/ actief te
worden. Voor andere doelgroepen is het
wel geschikt, zeker als men in de nabije
omgeving woont.
Financiering en beheer:
- Groen Doet Goed is een programma een gezamenlijk programma van 10 ZuidHollandse gemeenten en alle terreinbeherende organisaties in Zuid-Holland, met
als doel kinderen met hun ouders meer de natuur in te krijgen en ze ook meer
betrokken te laten worden bij natuur. (zie: http://ivn.nl/projecten/themanatuur-gezondheid/groen-doet-goed). NME Den Haag is trekker van dit
programma voor Den Haag. Voor dit programma is subsidie van de provincie
beschikbaar om activiteiten en voorzieningen te ontwikkelen, met cofinanciering
van 50%. Er zijn meerdere beheerders en ieder heeft zijn eigen netwerk om
activiteiten van de grond te krijgen (scholen, zorginstellingen).
- Voor wat hoort wat: school, buurthuis of bedrijf gaan een natuurgebied
adopteren om het te beheren.
- Crowdfunding.
- Donaties
- Bijdragen van bedrijven, gemeente, provincie, zorgverzekeraars
Communicatie / promotie:
Samen een aanbod onder 1 naam aanbieden. Van wie het gebied is maakt niet zoveel uit.
Aandachtspunt:
Uitwerken hoe het programma continuïteit krijgt en er langdurig samengewerkt gaat
worden.
Ronde 3: prioriteren en deelname organisaties
Aan de deelnemers werd gevraagd om met 5 stickerrondjes aan te geven welke
initiatieven zij het het meest interessant vonden; meerdere stickers plakken bij één
initiatief was ook een optie. Ook werden zij gevraagd om met post-its aan te geven aan
welke initiatieven zij een bijdrage aan uitvoering zouden willen geven.
Op basis hiervan is de volgende onderverdeling gemaakt:
Ideeën met draagvlak én organisaties die een bijdrage willen leveren aan de
uitvoering
Idee
Natuurbuddy
Speelbos
De Leemhut
Dag van de Zandmotor
Ooievaarsnest met webcam,
sponsors ICT
Dementietuin
Beweeginformatie
Natuurwandelingen (te
combineren met
Natuurbuddy?)
Stad met groen verbinden:
Jeugd
Stad met groen verbinden:
Fysieke verbindingen
realiseren voor wandelen
en hardlopen (te
combineren met
natuurwandelingen en
natuurbuddy?)
Educatie laten aansluiten op
lesprogramma's
Zandmotor, speelbos
Dineren in de natuur
Natuur en archeologie
verbinden
Binding / wederkerigheid /
adoptie
Begin bij de gebruikers
Gezamenlijke promotie
Organisaties
Zuid-Hollands Landschap, De Hart &Vaatgroep,
HVB/Idde Lammers)
Zuid-Hollands Landschap (realisatie), NME (
meedenken)
Parnassia, NME (Groen Doet Goed), de Sportbank Den
Haag (wijk betrekken vanuit behoeften), Wandelbond
(wandelactiviteiten, organisatie wandelvierdaagse)
ZHL, Florein, Parnassia , NME (Groen Doet Goed), de
Sportbank Den Haag. IHS?
NME, Parnassia
Parnassiatuin
ZHL, De Hart & Vaatgroep
Stoffer Wandelcoaching (gebieden verkennen op
wandelcoachingsmogelijkheden)
NME (Groen Doet Goed)
Dunea, Stoffer Wandelcoaching
NME, Dunea. IHS? Samenwerking met Museon?
Hart- en Vaatgroep (zoutloos koken)
Dunea, NME (Groen Doet Goed), ZHL
Florein, ZHL, De Friesland Zorgverzekeraar
Groen Doet Goed, Florein, Sportservice Zuid-Holland
(belangen vanuit de sportverenigingen behartigen)
allen
Ideeën met veel draagvlak, maar nog geen organisaties die hier aan willen
bijdragen:
1. Stapsgewijze verleiding om doelgroepen naar de natuurgebieden te krijgen.
Bijvoorbeeld boswachter en lespakketten in de klas en natuurkoffers in
verzorgingstehuizen en zorginstellingen, daarna begeleid naar buiten met deze
doelgroepen.
2. Natuurtrimbaan (te combineren met bewegingsinformatie?)
Ronde 4: Hoe geven we het vervolg vorm?
Tenslotte is besproken hoe we het vervolg vorm kunnen geven:
Iedereen koppelt resultaten terug binnen eigen organisatie en besluit over rol aan
deelname vervolg (zo ja, dan bepalen welke rol: initiatiefnemer, bijdrage realisatie
of faciliterend)
Enerzijds is het belangrijk dat in kleine groepjes initiatieven al verder verkend en
uitgewerkt worden, anderzijds is het belangrijk om een paraplu te ontwikkelen
waar de diverse initiatieven onder komen te hangen en zorgt voor verbinding, ook
tussen de gebieden. Tevens is dit een kapstok die kan dienen voor
gemeenschappelijke promotie, uitstraling en branding. Hiervoor is centrale regie
nodig, waarbij alle deelnemende organisaties echter wel allen evenveel
verantwoordelijk zijn voor realisatie. Het Zuid-Hollands Landschap biedt aan
trekker te willen blijven tot de volgende bijeenkomst, maar vraagt iedereen wel zelf
initiatief te nemen om ideeën al een stap verder te brengen.
Initiatieven voor jeugd van 4 – 12 jaar kunnen aanhaken bij het programma Groen
Doet Goed.
Als vervolgstap kunnen in kleine groepen quick wins verder uitgewerkt worden.
Quick wins met veel draagvlak zijn:
o Jeugd. Trekker: NME Den Haag. Mogelijke partners: Parnassia (buurthuis,
leemhut, start- en ontvangstlocatie), Sportbank Den Haag (buurthuis vd
toekomst, jeugd achterstandswijken), Internationale school (lespakketten,
excursies, duurzaamheid), Zuid-Hollands Landschap (speelbos), etcetera
o
Dag van de Zandmotor. Trekker: Zuid-Hollands Landschap. Mogelijke
partners: Parnassia (clienten), Florein (cliënten), IHS (activiteiten), NME
(Groen Doet Goed), Sportbank Den Haag (realisatie strandtent door
jongeren bij Kijkduin), etcetera
o
Routes / bewegwijzering / natuurbuddy’s / wandelcoaching.
Mogelijke trekker: Dunea. Mogelijke partners: Hart- en Vaatgroep
(natuurbuddy), Stoffercoaching (wandelcoaching), gemeente Den Haag
(routes, bewegwijzering, verbinding omgeving), ZHL, Wandelnetwerk,
Sportservice Zuid-Holland (betrekken sportverenigingen, verbinding,
startpunten).
In februari 2014 bij Pluk Den Haag een nieuwe bijeenkomst organiseren voor alle
organisaties die willen bijdragen aan verdere uitwerking van het programma.
Hiervoor ook de organisaties uitnodigen die er bij deze werksessie niet bij konden
zijn + organisaties die nodig zijn voor realisatie van de al verder uitgewerkte
ideeën. De deelgroepjes presenteren dan hun al verder uitgewerkte initiatieven.
Ook wordt de samenwerking bevestigd met een intentieovereenkomst van de
organisaties. Dit biedt ook kansen voor de eerste promotie van het programma en
de samenwerking.
Oprichten Solleveldraad
Aandachtspunten:
Gemeente Den Haag nadrukkelijker betrekken (welzijn, wmo, ro). Onderzoeken op
welke beleidsvelden (en projecten en middelen) het programma aanhaakt.
In een volgende ronde potentiële gebruikers er bij gaan betrekken; onderzoeken
wat de behoeften in de omgeving zijn.
Scannen van bestaande initiatieven in de omgeving: integreren en combineren.
Onderzoeken welke organisaties daarvoor betrokken moeten gaan worden.
Vervolg:
Na de werksessie is afgesproken dat in januari 2014 een werkgroep de resultaten een
stap verder zal uitwerken, door een opzet te maken voor een organisatiemodel, trekkers
te zoeken voor de quick wins en deze quick wins als een eerste stap verder te brengen in
de uitwerking. Aan deze werkgroep nemen deel: Zuid-Hollands Landschap, Parnassia,
NME Den Haag en Dunea.
Organisaties die ook al eerder betrokken willen worden of (aanvullende) ideeën hebben,
zijn natuurlijk van harte welkom om aan te sluiten.
De resultaten zullen gepresenteerd worden tijdens de volgende bijeenkomst met alle
organisaties die een rol willen spelen in de verdere uitwerking en realisatie van een
gezamenlijk programma Natuur & Gezondheid.
Voor vragen en ideeën kunnen organisaties terecht bij Nelleke den Boon, projecttrekker
van deze verkenning namens het Zuid-Hollands Landschap. E-mail:
[email protected]
Bijlage 1
Organisaties
Deelnemers Werksessie
Natuur & Gezondheid
10 december 2013
Organisaties die hebben deelgenomen aan de werksessie:
Contactpersoon
Functie
Dunea
Karin Rood
Adviseur Natuurbeheer
Parnassia, psycho medisch centrum
Johan den Dulk
Projectleider Pluk Den Haag
Florein
Kees Deelder
Directeur
Gemeente Den Haag
Olle Mennema
Hoofd Natuur- en Milieu-educatie
Gemeente Den Haag
Mark van Loosdrecht
Natuur- en Milieu-educatie
De Friesland Zorgverzekeraar
Tjisse Brookman
Marketeer Affinities
Vrijwilliger ZHL
Marti Terpstra
vrijwilliger
Erfgoedhuis
Judith Tegelaers
Afdelingshoofd Erfgoed & Beleving
Idde Lammers Tekst & Fotografie, Vogelbescherming
Idde Lammers
Eigenaar Idde Lammer Tekst & Fotografie
De Hart & Vaatgroep, patientenvereniging, Hartstichting
Daphne Bloemkolk
Beleidsadviseur
Internationale school
Pjer Wijsman
Business Manager
Internationale school
Kathy Carlier
Docente
De Sportbank
Sandra Schenk
Programmamanager
KNBLO, ook namens Actieprogamma Buitensport, (NOCNSF en NISB) / sportbonden
Henry Bronckhorst
Directeur
Sportservice Zuid-Holland
Annemieke Maat
Consulent
Stoffercoaching
Anne-Marie Stoffer
Wandelcoach
Het Groene Medicijn
Augie Vissers
Initiatiefnemer www.hetgroenemedicijn.nl
RIVM
Hanneke Kruize
Projectmanager
ZHL
Maarten van der Valk
Regiobeheerder
ZHL
Michiel Houtzagers
Directeur
ZHL
Erwin Hemelop
Boswachter
ZHL
Fred Spreen
Boswachter
Organisaties die verhinderd waren, maar graag worden betrokken bij vervolgstappen:
GGD Den Haag (via Adrie Gelderblom)
Jessica Kwekkeboom
Afdelingshoofd
Innovatienetwerk
Marleen van den Ham
Projectleider
Gemeente Westland
Judith Zuiderwijk
beleidsmedewerker
Gemeente Den Haag (Sportpark Madestein, OCW Buitensport)
Tom van Dijk
beleidsmedewerker
Beheer&Solleveld
Groen
Handicap (www.wandelenmeteenbeperking.nl,
www.natuurzonderdrempels.nl)
Rob Leegstra
Voorzitter
Kees Kuijken
Voorzitter
Parnassia BAVO Groen
Beroepsvereniging voor coaching/
begeleiding mensen in de natuur
http://www.groene-zorg.nl
Gemeente Den Haag
Jacco Schuurkamp
Senior beleidsmedewerker
IVN
Peter Mol
Programmaleider