Transcript KRUISLINGS VERLIjMD HOUT - Bouwbedrijf Gebroeders van

Made for building
b u ilt fo r l i v in g
Kruislings verlijmd hout
C OLOFON
© KLH Massivholz GmbH
Uitgever en verantwoordelijke voor de inhoud: KLH Massivholz GmbH
Oplage: Kruislings verlijmd hout, versie 02/2013
De inhoud van deze brochure is het intellectuele eigendom van het bedrijf
en auteursrechtelijk beschermd. Elke vorm van vermenigvuldiging is strikt
verboden en alleen mogelijk met schriftelijke toestemming van de uitgever.
Inhoud
01 Pr oduct beschrij ving
02
02 Pr oduct vo ordelen – toepa s singen
04
03Technische specificaties
06
04S ta nda a rdpl aten en pl a atconstructie
07
05Technische goedkeuringen en cer tificaten
09
0 6Opper v l a k ten
10
07Opper v l a k tek wa liteit va n KLH m a s sief hou ten pl aten - uiterlijke kenmerken
11
0 8K wa lit eitsdefinities voor KLH m a s sief hou t pl aten
12
0 9Gebruiks a a nw ijzing voor KLH m a s sief hou ten pl aten in zich tk wa liteit
14
01
Productbeschrijving
Kruislings
verlijmd
hout
Kruislings verlijmd hout
Kruislings verlijmd hout (Duitse afkorting: KLH) bestaat
uit lagen sparrenhout die kruislings over elkaar op gerangschikt en op elkaar verlijmd zijn en met een perskracht van 0,6 N/mm² tot grote massief houten elementen
zijn gevormd. Door de kruislingse configuratie van de
lengte-en dwarsrichting van de lagen wordt de uitzetting
en krimp van het hout in het vlak van de plaat minimaal
en worden de statische belastbaarheid en maatvastheid
aanzienlijk verhoogd.
Om schade door parasieten, schimmels of insecten uit
te sluiten, wordt in overeenstemming met de Europese
technische goedkeuring, technisch gedroogd hout met
een houtvochtigheid van 12% (+/-2%)
gebruikt om KLH massief houten platen te produceren.
Om onze hoge materiaalkenmerken te bereiken, worden
alle houten lamellen bij ons intern gesorteerd alvorens ze
worden gebruikt (aanvullend op de gebruikelijke kwaliteitscontrole).
Verlijming
Verlijmen gebeurt met oplosmiddelvrije en formaldehydevrije PUR-lijm die is getest en in overeenstemming is
met DIN 68141 en andere strenge criteria van MPA Stuttgart, en goedgekeurd voor de productie van dragende en
niet-dragende houten bouwelementen en speciale constructies conform DIN 1052 en EN 15425.
De lijm wordt automatisch aangebracht over het gehele oppervlak met een geoptimaliseerde hoeveelheid
lijm. Als gevolg van de hoge perskracht wordt een hoge
hechtingskwaliteit bereikt.
02
Productbeschrijving
MA XIMUM AFMETING
Oppervl akken
Maximale lengte 16,50 m
Maximale breedte 2,95 m
Maximale dikte 0,50 m
KLH massief houten platen worden standaard aangeboden in niet-zicht, industriezicht- en woonzichtkwaliteit.
Speciale oppervlakken kunnen worden geleverd op aanvraag. Zie voor verdere informatie, evenals informatie
over de kwaliteit van de respectievelijke oppervlakken
de volgende pagina‘s en op www.klh.at
Minimum productielengtes
Geproduceerd breedten
op aanvraag
8,25 m, in stappen van 5 cm
2,40 / 2,50 /2,73 / 2,95 m
2,25 m
CNC - Z AGEN
Het in de fabriek zagen en afwerken vindt plaats met behulp van de modernste CNC-technologie. De basis daarvoor vormen de door de opdrachtgever of het bouwbedrijf
vrijgegeven productie- en zaagplannen.
De nauwkeurigheid van het zagen ligt in het bereik van
toleranties in de bouw - volgens DIN 18203/Deel 3 voor
wand-, vloer-, plafond- en dakelementen van houtmaterialen. Bovendien kan voor elementmaten van > 1 m² van
een nauwkeurigheid van +/- 2 mm uitgegaan worden voor
standaard zaagwerkzaamheden en plaatsoorten en bij een
houtvochtigheid van 12%.
Zie ook de door ons aangegeven toleranties bij het zagen
van platen op www.klh.at
MONTAGE
De op maat gemaakte KLH massief houten elementen
worden geleverd aan de bouwplaats vlak voordat ze nodig zijn, en worden daar met behulp van een bouwkraan
in de kortst mogelijke bouwtijd geassembleerd door deskundige timmer- of bouwbedrijven.
De combinatie van traditie, goed onderbouwd vakmanschap en state-of-the-art houtbouwtechnologie
maakt individuele constructies met blijvende waarde
en bijzondere aandacht voor milieu en energieverbruik
mogelijk.
03
P RODU C TVOORDELEN - TOE P ASSINGEN
PRODUCTVOORDELEN
•Technisch goedgekeurd en CE-gecertificeerd bouwproduct
• Productieproces met kwaliteitscontrole
•Geprefabriceerde elementen met een hoge maatnauwkeurigheid
• CNC-gestuurd zagen van de elementen
• Levering direct op de bouwplaats
• Eenvoudig te installeren
• Korte bouwtijd
• Droge bouwmethode
• Gebouwen zijn in korte tijd klaar voor bewoning
• Ecologisch duurzaam bouwmateriaal
• Aanbevolen voor ecologisch bouwen
• Positieve milieubalans
• Gezond, behaaglijk binnenklimaat
• Massief houten constructie met blijvende waarde
• Vrijheid in architectuur
• Flexibel ontwerp zonder een rasterpatroon
• Combineerbaar met staal, glas en andere materialen
• Uitstekende statische eigenschappen
•Economisch omgaan met ruimte dankzij slanke
onderdelen
TOEPASSINGSGEBIEDEN
KLH massief houten platen worden gebruikt als dragende, versterkende elementen, maar ook als niet-dragende
elementen.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Vrijstaande huizen en rijtjeshuizen
Woongebouwen met meerdere verdiepingen
Openbare gebouwen
Hotels en restaurants
Bejaardentehuizen
Scholen en kinderdagverblijven
Kantoor- en administratieve gebouwen
Evenementenhallen
Industriële en commerciële gebouwen
Verbouwingen en uitbreidingen
Bruggen
…
04
05
A rchitec t: SB A A rchitek t DI Oliver S eindl
Fotog raf T heny
TE C HNIS C HE S P E C IFI C ATIES
Product
Grootformaat massief houten plaat bestaand uit kruislings verlijmde
houten lamellen
Productna am/merk
Kruislings verlijmd hout (KLH)
A anvullende productomschrijving
X -Lam, Cross Laminated Timber (CLT), BSP (Brettsperrholz)
Gebruik Bouwelementen voor wanden, plafonds en daken
Duurza amheid
Bruikbaarheidklassen 1 en 2 volgens EN 1995-1-1
Houtsoorten
Vuren (grenen, dennenhout, alpenden en andere houtsoorten op aanvraag)
Pl a at s t ru c t u ur
3, 5, 7, of meer lagen naargelang constructieve vereisten
L a m e l l e n Dikte 10 tot 45 mm, technisch gedroogd, op kwaliteit gesorteerd en in
zwaluwstaartverbinding (met extra interne sortering om conformiteit aan
onze hoge materiaaleisen te waarborgen)
Sterkteklasse
C 24 volgens EN 338, maximaal 10% C16 is toegestaan
(volgens ETA-06/0138)
V e r l i j m i n g Formaldehydevrije PUR-lijm, volgens EN 301, erkend t.b.v. dragende en
niet-dragende bouwdelen voor binnen en buiten
Persdruk
Minimaal 0,6 N/mm²
Hout vochtigheidsgra ad
12% (+/- 2% ) bij levering
Maximum afmetingen Lengte 16,50 m / breedte 2,95 m / dikte tot 0,50 m
Rekenbreedten
2,40 / 2,50 / 2,73 / 2,95 m
Af werkingsl a ag/kwaliteiten
Niet-zicht (NSI) / industriezicht (ISI) / woonzicht (WSI)
G e w i c h t 5,5 kN/m³ volgens EN 1991-1-1:2002 t.b.v. constructieve berekeningen
500 kg/m³ voor het bepalen van het transportgewicht
K r i mp in het vlak (breedte/lengte) 0,01% per % verandering van de houtvochtigheid,
in dikte 0,24 % per % verandering van de houtvochtigheid
Warmtegeleiding
λ = 0,13 W/(m*K) volgens EN ISO 10456
Warmtecapaciteit
cp = 1600 J/(kg*K) volgens EN ISO 10456
Diffus ie w eer s ta nd
μ = 25 tot 50 volgens EN ISO 10456
L u c h t d i c h t h e i d KLH massief houten platen kunnen in het algemeen als luchtdichte laag
beschouwd worden.
Aansluitingen, verbindingen en openingen zijn adequaat af te dichten
B r a nd cl a s s ifi cat ie
Euroklasse D-s2, d0
Afbrandsnelheid
Volgens ETA - 06/0138
06
STANDAARD P LATEN EN P LAAT C ONSTRU C TIE
KLH - STANDAARDPLATEN EN PLAATCONSTRUCTIE
DEKL A AG IN RICHTING VA N DE DWA R SRICHTING VA N DE PL A AT DD ( WA ND)
Nominale dikte
in mm
KLH
* KLH
KLH
KLH
* KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
* KLH
57mm
88mm
94mm
100mm
120mm
95mm
128mm
140mm
158mm
180mm
200mm
in lagen
D
3s
3s
3s
3s
3s
5s
5s
5s
5s
5s
5s
DD
DD
DD
DD
DD
DD
DD
DD
DD
DD
DD
19
27
30
30
40
19
30
19
30
30
40
Lamelstructuur [mm]
L
D
L
D
19
34
34
40
40
19
19
40
34
40
40
19
27
30
30
40
19
30
22
30
40
40
19
19
40
34
40
40
Standaard plaatbreedte
[m]
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
19
30
19
30
30
40
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
Plaatlengte
maximaal [m]
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
D E K L A A G I N R I CH T I N G VA N D E L E N G T E R I CH T I N G VA N D E P L A AT (P L A FO N D/DA K )
Nominale dikte
in mm
**
**
**
**
**
**
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
KLH
60mm
78mm
90mm
95mm
108mm
120mm
95mm
100mm
117mm
125mm
140mm
145mm
162mm
182mm
200mm
201mm
226mm
208mm
230mm
248mm
260mm
280mm
247mm
300mm
320mm
in lagen
3s
3s
3s
3s
3s
3s
5s
5s
5s
5s
5s
5s
5s
5s
5s
7s
7s
7ss
7ss
7ss
7ss
7ss
8ss
8ss
8ss
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
DL
L
D
19
19
34
34
34
40
19
19
19
19
34
34
34
34
40
34
34
68
68
74
80
80
68
80
80
22
40
22
27
40
40
19
21,5
30
34
19
21,5
30
40
40
21,5
30
19
30
30
30
40
21,5
30
40
Lamelstructuur [mm]
L
D
L
D
19
19
34
34
34
40
19
19
19
19
34
34
34
34
40
34
34
34
34
40
40
40
68
80
80
19
21,5
30
34
19
21,5
30
40
40
22
30
19
30
30
30
40
21,5
30
40
19
19
19
19
34
34
34
34
40
34
34
68
68
74
80
80
68
80
80
21,5
30
L
34
34
Standaard plaatbreedte
[m]
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
2,40
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
2,50
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
2,73
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
2,95
Plaatlengte
maximaal [m]
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
16,50
Opmerking
Standaardtypen plaat zonder enig kenmerk zijn verkrijgbaar in niet-zicht kwaliteit, industriezichtkwaliteit en woonzichtkwaliteit.
Standaardtypen plaat gekenmerkt met ** in niet-zicht en industriezichtkwaliteit, gekenmerkt met * alleen in niet-zicht kwaliteit.
Speciale plaatstructuren zijn op aanvraag beschikbaar. Door toepassing van dubbele lagen kan bijvoorbeeld de stijfheid
van de plaat in de lengte of de breedte verder worden verbeterd. De brandwerendheid van de KLH massief houten
platen kan ook worden beïnvloed door aanpassing van de opbouw en kan eventueel worden verbeterd met betrekking
tot specifieke projecteisen.
07
08
A rchitec ten +
: DI S onja Hoheng as ser, DI Jürgen P. Wirnsberger
TE C HNIS C HE GOED K EURINGEN EN C ERTIFI C ATEN
EUROPESE TECHNISCHE GOEDKEURING
E TA - 0 6/013 8
BOUW TECHNISCHE GOEDKEURING VOOR DUITSL AND
Z- 9.1- 4 8 2
TECHNISCHE GOEDKEURING VOOR FRANKRIJK
AT- 3/12-731
TECHNISCHE GOEDKEURING VOOR SPANJE
A I T I M 31- 01
KWALITEITSMANAGEMENT
MILIEUBEHEER
C o n f o r m I S O E N 9 0 01:2 0 0 8
C o n f o r m I S O E N 14 0 01: 2 0 0 4
MILIEU PRODUCT VERKL ARING (EPD)
C o n f o r m I S O 14 0 2 5
PEFC- GECERTIFICEERD
DOWNLOA DEN VA N CER TIFICATEN
Alle goedkeuringen en certificaten kunnen worden gedownload op www.klh.at.
Op verzoek sturen we ze u graag in gedrukte vorm toe.
09
O P P ERVLA K K EN
Architect: Hiendl Schineis Architek tenpar tnerschaf t
Eckhar t Mat thäus Fotograf ie
KLH massief houten platen zijn verkrijgbaar in ‚niet-zicht‘
(NSI), ‚industriezicht‘ (ISI) en ‚woonzicht‘ (WSI) kwaliteit,
afhankelijk van de toepassing en het gebruik. Speciale
oppervlakken en/of andere soorten hout zijn beschikbaar
op aanvraag.
Houd er rekening mee dat kleine beschadigingen bij dubbelzijdige uitvoering van zichtvlakken als gevolg van de
manipulatie van de elementen niet uitgesloten kunnen
worden.
Het uiterlijk van de houtkwaliteit aan het oppervlak wordt
beschreven in de volgende tabel, „Oppervlakte kwaliteit
van KLH massief houten platen - kenmerken“.
Let op de relevante informatie op de volgende pagina
•Kwaliteit van het oppervlak van KLH massief houten platen - kenmerken
•Kwaliteitsdefinities voor KLH massief houten platen
•Instructies voor het gebruik van KLH massief houten platen in zicht-
De hieronder genoemde kwaliteitsdefinities voor oppervlakken in zichtkwaliteit verwijzen in het algemeen naar
platen met een enkel zichtbaar oppervlak. Platen met
twee zichtbare vlakken in gelijke en/of andere afwerkingen (bijv. ISI/WSI - een kant industriezicht, een kant
woonzicht) zijn beschikbaar op aanvraag en na een consult.
kwaliteit
Deze informatie en de kwaliteitsdefinities kunnen ook worden gedownload op www.klh.at
10
O P P ERVLA K TE K WALITEIT VAN K LH M ASSIEF HOUTEN P LATEN - UITERLIJ K E K EN M ER K EN
KENMERKEN
OPPERVLAK TEK WALITEIT
A
B
C
Houtsoortenmengsel
niet toegestaan
niet toegestaan; bij vuren 10%
dennen toegestaan
toegestaan
Uiterlijk en kleur
in kleur en structuur
gelijkmatig
in kleur en structuur
grotendeels gelijkmatig
geen eisen
Knoesten
Gezonde, vast vergroeide
knoesten bij vuren tot 40 mm
doorsnee toegestaan, enkele
zwarte knoesten toegestaan
Gezonde, vast vergroeide
knoesten en enkele
zwarte knoesten toegestaan
toegestaan
Deuvels
toegestaan
toegestaan
toegestaan
Harskanalen
enkele tot
3 mm x 40 mm toegestaan
enkele tot
5 mm x 60 mm toegestaan
toegestaan
Herstelde harskanalen
toegestaan
toegestaan
toegestaan
Ingegroeide schors
niet toegestaan
enkele toegestaan
toegestaan
Scheuren
enkele scheuren in het
oppervlak toegestaan
enkele
scheuren toegestaan
enkele
scheuren toegestaan
Mergstraal
enkele tot 400 mm
lengte toegestaan
toegestaan
toegestaan
Drukhout
enkele plekken toegestaan
toegestaan
toegestaan
Aantasting door insecten
niet toegestaan
niet toegestaan
enkele kleine gaten van niet
actieve larven toegestaan
Verkleuring(blauw, bruin)
niet toegestaan
lichte verkleuring toegestaan
toegestaan
Rot
niet toegestaan
niet toegestaan
niet toegestaan
Spinthout
bij grenen en lariks toegestaan
smalle stroken van 20% van
de lamellenbreedte
toegestaan
toegestaan
Kwaliteit van de
oppervlakteafwerking
enkele kleine fouten in
het hout toegestaan
enkele fouten in het hout
toegestaan
geen eisen
Nabewerking van het oppervlak
toegestaan
toegestaan
toegestaan
11
K WALITEITSDEFINITIES VOOR K LH M ASSIEFHOUTEN P LATEN
NIET- ZICHT K WALITEIT in vuren (NSI)
bijzondere eisen aan het uiterlijk van het oppervlak. Houtsortering gebeurt op basis van de sterkteklasse C 24 uitgevoerd met een gering aandeel C 18.
KLH massief houten platen in niet-zicht kwaliteit zijn
geschikt als dragende elementen die over het algemeen na de montage betimmerd worden. Er zijn dus geen
INDUSTRIE ZICHTK WALITEIT in vuren
eenzijdig uitgevoerd (ISI)
De lamellen hebben soms zwaluwstaartverbindingen,
afhankelijk van de oriëntatie van de deklaag (DL/DD).
Het oppervlak is geschaafd, gefreesd en selectief licht geschuurd; enkele ruwe plekken en kleine stukjes eruit zijn
mogelijk als gevolg van het schaven. Voor het behandelen
van het oppervlak met verf, lak, etc., raden wij het gebruik
van woonzichtkwaliteit aan. De maximale voegbreedte bij
een houtvochtigheid van 12% (+/- 2%) is 4 mm. De breedte van de lamellen is aan de fabrikant voorbehouden.
KLH massief houten platen in industriezichtkwaliteit zijn
geschikt voor industriële gebouwen met lage eisen qua
oppervlakken (bijvoorbeeld als plafondelementen in industriële gebouwen). Industriezichtkwaliteit is niet geschikt voor zichtbare oppervlakken in woongebouwen.
Het uiterlijk van het oppervlak komt overeen met de
uiterlijke kenmerken uit klasse B van de tabel „Kwaliteit
van het oppervlak van KLH massief houten platen kenmerken“.
INDUSTRIE ZICHTK WALITEIT in vuren, volledig
geschuurd, eenzijdig uitgevoerd (ISI, geschuurd)
Oppervlaktekwaliteit als voor ISI, met het verschil dat het
oppervlak geschaafd en volledig geschuurd is.
BEL ANGRIJK
Wij raden ten zeerste af om uit kostenoverwegingen industriezichtkwaliteit in plaats van woonzichtkwaliteit voor zichtbare oppervlakken in
woonruimten te gebruiken. Informeer alle betrokkenen bij het project en
geef de kwaliteitsdefinitie door indien nodig.
In de montageprijs dient een kleine post voor nabewerking mee te worden genomen.
12
K WALITEITSDEFINITIES VOOR K LH M ASSIEF HOUTEN P LATEN
WOONZICHTK WALITEIT in vuren,
eenzijdig uitgevoerd ( WSI)
KLH massief houten platen in woonzichtkwaliteit zijn geschikt voor gebruik als permanent zichtbare oppervlakken in woongebouwen.
Voor DD-platen in woonzichtkwaliteit worden gelamineerde eenlaagsplaten gebruikt. Voor DL-platen, worden
in de breedte verlijmde lamellen met zwaluwverbinding
gebruikt. Het oppervlak wordt geschaafd en geschuurd.
Het uiterlijk van het oppervlak komt overeen met de uiterlijke kenmerken uit klasse AB van de tabel „Kwaliteit van
het oppervlak van KLH massief houten platen - kenmerken“. De maximale voegbreedte bij een houtvochtigheid
van 12% (+/- 2%) is 2 mm. Alle overgangen van de breedteverbindingen van de platen worden afgeschuind tijdens
het zaagproces van de plaat.
WOONZICHTK WALITEIT invuren, opper vlak
geborsteld, eenzijdig uitgevoerd ( WSI, geborsteld)
Oppervlaktekwaliteit als voor WSI, met het verschil dat
het oppervlak geschaafd en geborsteld is.
BEL ANGRIJK
Elementen die worden geproduceerd in woonzichtkwaliteit vereisen speciale zorg. Kijk met het oog daarop en voor informatie over de installatie
van zichtbare oppervlakken op www.klh.at
In de montageprijs dient een kleine post voor nabewerking mee te worden genomen.
Werkplanning /Binnenarchitectuur: Karl Dreer GmbH
Architect/Ont werp: Bembé Felix en Sebas tian Dellinger
Dirk Wilhelmy
13
GEBRUI K SINSTRU C TIES VOOR K LH M ASSIEF HOUTEN P LATEN IN Z I C HT K WALITEIT
ALGEMENE INFORMATIE OVER HOUT ALS
BOUWMATERIAAL
VERANDERING VAN HOUTVOCHTIGHEID EN DE
EFFECTEN OP HET ZICHTBARE OPPERVLAK
Hout als bouwmateriaal grijpt terug op een eeuwenoude traditie, en wordt zeer gewaardeerd vanwege zijn eigenschappen en het daarmee samenhangende binnenklimaat. Comfort, welzijn, een gevoel van veiligheid en
harmonie met de natuur zijn - naast de positieve effecten
op het milieu - belangrijke argumenten voor zowel particuliere als publieke opdrachtgevers.
Bij de productie van KLH massief houten platen is het proces van het uitzetten en krimpen tot een vrijwel verwaarloosbare mate verminderd door het kruislings lijmen van
technisch gedroogde houten lamellen met een houtvochtigheid van 12% (+/- 2%).
Tijdens de montagefase of de ruwbouwfase zijn KLH
massief houten platen onderhevig aan seizoensinvloeden
en de klimaatschommelingen op de bouwplaats. Daarom
kan, afhankelijk van de duur van deze fase, de houtvochtigheid van KLH massief houten platen dus variëren.
Zodra een gebouw wordt gebruikt, zal de houtvochtigheid van de KLH massief houten platen zich aanpassen
aan een gemiddelde van ongeveer 8-11%, afhankelijk van
de luchtvochtigheid die heerst in het gebouw.
Dit proces, dat tot 3 jaar kan duren, heeft geen invloed
op het draagvermogen van de elementen. Het kan echter
resulteren in een visuele wijziging in het uiterlijk van het
oppervlak als gevolg van de eigenschappen van hout als
natuurlijk bouwmateriaal. Er kunnen scheuren en/of voegen ontstaan.
HOUT IS ALTIJD UNIEK
Hout heeft onder meer hygroscopische eigenschappen
en is niet homogeen in structuur en uiterlijk - elke houten lamel is daardoor uniek. Dankzij technologische vooruitgang en de meest uiteenlopende productietechnieken
heeft hout nu veel verschillende toepassingsmogelijkheden - zij het als 50 jaar oude, direct verweerde dakspaan
op een dak, als een statisch effectieve draagconstructie
van een 8 verdiepingen tellend gebouw of als het fijnste
fineer met een dikte van 0,8 mm voor de meubelindustrie.
Hoe hout ook wordt verwerkt en geproduceerd, de eigenschappen ervan blijven altijd hetzelfde.
INTERACTIE TUSSEN PLAATSTRUCTUUR ,
BELASTBAARHEID EN DE DIKTE VAN DE DEKLAMEL
EFFECTEN VAN DE HYGROSCOPISCHE
EIGENSCHAPPEN
KLH massief houten platen worden gebruikt als bouwelementen voor wanden, plafonds en daken. Als zodanig
vervullen ze daarmee ook de statische en structurele
fysische eisen.
De zichtzijde als zodanig is een mogelijk aanvullend
esthetisch aspect.
De hygroscopische eigenschap is enerzijds een essentiële
factor voor een comfortabel binnenklimaat, maar anderzijds ook verantwoordelijk voor het veranderen van het
volume van hout bij absorberen of vrijkomen van vocht.
Dit heet het uitzetten en krimpen van hout.
14
GEBRUI K SINSTRU C TIES VOOR K LH M ASSIEF HOUTEN P LATEN IN Z I C HT K WALITEIT
Hoe dikker de randlamel of deklaaglamel, hoe hoger het
draagvermogen van het KLH-element. Dit is de reden
waarom voor oppervlakken in woonzichtkwaliteit deklaaglamellen van 19-34 mm worden gebruikt, afhankelijk van het plaattype dat wordt gebruikt. Wat een positief
effect heeft op het draagvermogen kan een negatief effect
op het uiterlijk hebben vanwege mogelijke vorming van
scheuren of voegen.
AANBEVELINGEN VAN KLH MASSIVHOL Z GMBH
•Hout is een natuurlijk, niet-homogeen bouwmateriaal
- gelieve opdrachtgevers dienovereenkomstig te adviseren
•De grootst mogelijke zorgvuldigheid is vereist bij het
hanteren en monteren van in het bijzonder KLH-elementen met zichtbare oppervlakken
•Geef instructies voor alle daaropvolgende werkzaamheden tijdens de bouw
•Hoge schommelingen in het binnenklimaat moeten
zoveel mogelijk worden vermeden, zowel tijdens de
bouwfase als in het begin van het gebruik.
•Houd de luchtvochtigheid in het gebouw op 40 - 60 %
om 12 % (+/- 2%) houtvochtigheid in de KLH
massief houten platen te behouden (bijvoorbeeld door
het gebruik van luchtbevochtigers, kamerfonteinen,
planten, ...)
•De vorming van scheuren en/of voegen kan zelfs niet
worden uitgesloten als de grootste zorg wordt toegepast bij de behandeling van KLH massief houten platen, vooral bij licht en/of wit gebeitste oppervlakken
kan een hiermee verband houdend ongewenste contrast ontstaan.
In wezen geldt hetzelfde als in de meubelindustrie - hoe
dunner de randlamel of deklaaglamel, hoe uniformer het
uiterlijk van het zichtbare oppervlak.
Omdat KLH-elementen voornamelijk worden gebruikt
als dragende constructiedelen, kunnen zichtbare oppervlakken van KLH massief houten platen niet worden
vergeleken met zichtbare oppervlakken uit de meubelindustrie.
SCHOMMELINGEN IN HET BINNENKLIMAAT
Als er schommelingen in het binnenklimaat zijn (bijvoorbeeld verandering van de luchtvochtigheid of binnentemperatuur), krijgt hout als bouwmateriaal een
compenserende functie - ofwel door vocht uit de lucht te
absorberen of door houtvocht aan de lucht af te staan.
In het geval van abrupte schommelingen kan het voorkomen dat er meer vocht wordt afgegeven op het oppervlak
dan daadwerkelijk kan worden geleverd aan de buitenkant vanuit de kern van de plaat.
Dit leidt tot spanningen op het oppervlak, wat kan leiden
tot scheuren en/of voegen - afhankelijk van de dikte van
de randlamel of deklaaglamel. Vooral bij gebeitste oppervlakken in een lichte kleur (wit) kunnen scheuren en/
of voegen duidelijk zichtbaar zijn.
O pmerking
Deze gebruiksaanwijzing is bedoeld voor architecten/planners en aannemers.
Geef ook relevante informatie aan opdrachtgevers door of verwijs ze naar
onze website www.klh.at
15
Notities
K LH M a s s i v h o l z Gm b H
A - 8 842 Kat sch a. d. Mur 202 | Tel +43 (0)358 8 8 835 0 | Fa x +43 (0)358 8 8 835 20
of f [email protected] | w w w.klh.at
Bezoekadres KLH ( op afspraak)
Landweerstraat-Zuid 93r
NL-5349 AK Oss / Netherlands
Tel: 0031 (0) 412 63 50 08
Mob: 0031 (0) 6 20 90 54 06
[email protected]
www.gebroedersvandoleweerdbv.com
www.pefc.at
Uit liefde voor de natuur.