Transcript gratis online - Vakblad Vroeg

Kinderen die niet goed kunnen spreken, kunnen moeilijk
uitleggen wat ze denken of
voelen. Daardoor leven zij
vaak in een kleine wereld.
Een film maakt het voor hen
veel gemakkelijker om iets
over te brengen. Daarom is
'Film als middel voor
Ondersteunde Communicatie'
(FaOC) bedacht. De ervaringen smaken naar meer.
Door: Mascha Legel
Veel kinderen en jongeren kunnen
door een lichamelijke beperking of
ziekte niet of nauwelijks verstaanbaar
spreken. Vaak kunnen alleen de
ouders en de directe omgeving hen
begrijpen. Dit maakt het lastig om te
vertellen of te laten zien wie ze precies zijn. Dat is frustrerend, want de
behoefte is er natuurlijk wel. Deze
kinderen voelen zich niet goed begrepen en berusten uiteindelijk in hun
sociale isolement.
Ondersteund
communicatiemiddel
Sommige van deze kinderen gebruiken
een spraakcomputer. Dit vereist echter
vaardigheden die jonge kinderen
meestal nog niet beheersen. Letters,
woorden en taal leren kinderen immers vaak pas op een latere leeftijd.
Bovendien vergt de spraakcomputer
veel energie en tijd van de gebruiker.
Filmbeelden zijn juist voor jonge kinderen toegankelijk. Bovendien kunnen
films de taalontwikkeling stimuleren.
Om die reden is ‘Film als middel voor
Ondersteunde Communicatie' (FaOC)
ontwikkeld. De methode maakt onderdeel uit van het project ‘Mijn Film,
Mijn Verhaal’, dat tot doel heeft de
communicatie en het gevoel van
eigenwaarde van de kinderen te verbeteren. Een in 2012 uitgevoerde
pilotstudie met zes deelnemers was
een groot succes.
Filmen en monteren
De kinderen filmen zelf op verschillende manieren en doen, als ze hiertoe in
staat zijn, ook de montage. Vervolgens
gebruiken ze de films als ondersteunend communicatiemiddel om hun
eigen verhalen te vertellen, al dan niet
aangevuld met hun huidige communicatiemiddelen zoals gebaren, pictogrammen en woorden.
8 vroeg maart 2014
Dit artikel is verschenen in Vakblad Vroeg (maart) nr. 1-2014, www.vakbladvroeg.nl
Na aanmelding wordt met thuis,
school en het revalidatiecentrum een
plan uitgewerkt met individuele doelen op het gebied van taal en vertelvaardigheid. Er worden activiteiten
bedacht, vanuit de interesse van het
kind, waarbij film wordt ingezet.
Sociaal contact is vaak een belangrijk
aspect bij deze moeilijk of niet sprekende kinderen. Het schoolplein kan
daarom voor hen een geschikte
omgeving zijn om sociale participatie
met FaOC te stimuleren. Zo kan de
deelnemer het voetballen op het
schoolplein vastleggen en dat daarna
laten zien aan zijn vrienden of ouders.
Plus erbij 'vertellen'. Kringgesprekken
zijn een belangrijk onderdeel van de
schoolweek. Met een paar minuten
film, bijvoorbeeld van een dagje bij
de Hoogvliegers of de verjaardag van
oma, kan ook de FaOC-deelnemer
met meer vertrouwen, zijn of haar
verhaal vertellen.
Toepassing
De methode is te gebruiken binnen het
onderwijs, de zorg en in het dagelijks
leven. De doelgroep bestaat uit kinderen vanaf vijf jaar met een ’gemiddelde’ intelligentie, die door een motorische beperking slecht of nauwelijks
spreken. Intelligentie is in deze context
een lastige te meten factor, omdat
deze kinderen vaak niet met standaardtesten hun vaardigheden op het gebied
van taal kunnen tonen.
Binnen het project wordt nauw samengewerkt met ouders, scholen en revalidatiecentra (specifiek logopedisten en
ergotherapeuten). De individuele doelen op het gebied van taal en communicatie worden afgestemd met alle
partners rond het kind. Vervolgens
wordt bepaald waar de meeste activiteiten plaatsvinden: thuis, op school of
tijdens logopedie. Deze aanpak waarborgt de effectiviteit.
Informatie: www.etnosfilm.nl
Filmfestival
Tijdens het project wordt jaarlijks een
filmfestival georganiseerd. Daar tonen
de deelnemers aan het project zelf
hun filmmateriaal. Dit maakt de talenten en hindernissen van de doelgroep zichtbaar.
auteursinformatie
Mascha Legel (mascha@
etnosfilm.nl) is visueel antropoloog en projectleider ’Mijn
Film, Mijn Verhaal’.
(advertentie)
Meer weten?
Het project loopt van 2013 tot 2017 en wordt
uitgevoerd op verschillende scholen voor
zowel speciaal als regulier onderwijs en bij
revalidatiecentra. Ouders en vertegenwoordigers van scholen en revalidatiecentra kunnen
zich aanmelden voor deelname aan het project.
Het project wordt gefinancierd door het NSGK,
het Revalidatiefonds, de Phelps Stichting voor
Spastici en het VSB-fonds.
De FaOC-lesmethode wordt nog verder ontwikkeld tot deze goed past in
het dagelijks onderwijs. Daarnaast
wordt een parallel lopend onderzoek
uitgevoerd vanuit de Radboud Universiteit Nijmegen en Stichting Bestuur
Openbaar Onderwijs Rotterdam/
Speciaal Onderwijs.
Toe aan een nieuwe,
verdiepende sTap?
Wij bieden post-hbo opleidingen op het gebied van
speltherapie, spelagogiek, verlies- en rouwbegeleiding,
contextuele hulpverlening, gezinsbegeleiding en
weerbaarheid.
Verkeerde foto
In de vorige Vroeg is per
abuis op pag. 15 een verkeerde foto bij het kader
over Gregory geplaatst. Hier
had deze foto moeten staan.
Onze excuses. Op www.
vakbladvroeg,nl staat het
artikel met de juiste foto.
Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.csw.hu.nl.
ER VALT NOG GENOEG TE LEREN
vroeg maart 2014 9
Dit artikel is verschenen in Vakblad Vroeg (maart) nr. 1-2014, www.vakbladvroeg.nl