Transcript Inhoud
Inhoud
Richtlijnen van NANDA International voor gebruik en overname Ten geleide Voorwoord Inleiding Dankwoord XV XVII XIXI XXIII XXVII
Deel 1 De NANDA International-taxonomie Inleiding
1 3 T. Heather Herdman
Bijdragen aan de NANDA-I-taxonomie van verpleegkundige diagnoses
Hoofdstuk 1
T. Heather Herdman, Gunn von Krogh 4 59
Geschiedenis van de ontwikkeling van Taxonomie II
59
Deel 2 Onderwijs en implementatie van de NANDA International Verpleegkundige diagnoses in praktijk, verpleegkundig management, wetenschappelijk onderzoek, informatica en onderwijs
75
Hoofdstuk 2 Verpleegkundige beoordeling, klinische interpretatie en verpleegkundige diagnoses: een zorgvuldige keuze van diagnoses
79 Margaret Lunney
Verpleegkundigen zijn diagnostici Intellectuele, interpersoonlijke en technische competenties
80 82
Persoonlijkheidskenmerken: tolerantie voor ambiguïteit en een reflectieve instelling Beoordeling en verpleegkundige diagnose Model voor een beoordeling Diagnoses valideren Voorbeeldcasus
84 85 85 88 88
V
Boek_Nanda_2014.indb 5 01-04-14 15:09
VI Bijlage: Beoordelingsmodel volgens functionele gezondheidspatronen
Aanwijzingen
Hoofdstuk 3 Verpleegkundige diagnostiek in het onderwijs
Barbara Krainovich-Miller, Fritz Frauenfelder, Maria Müller-Staub
Betekenis voor de verpleegkundige opleiding Onderwijzen van het verpleegkundig proces als raamwerk Onderwijzen van de beoordelingsfase van het verpleegkundig proces Onderwijzen van verpleegkundige diagnostiek als een onderdeel van het verpleegkundig proces Het verpleegkundig proces. Leervoorbeeld: Verpleegkundige
95 95 101 101 102 102 105
anamnese/lichamelijk onderzoek; Herkennen van bepalende kenmerken en samenhangende factoren Het verpleegkundig proces. Leervoorbeeld: Juistheid van het verpleegkundig diagnoselabel Risicodiagnoses Diagnoses voor gezondheidsbevordering Diagnoses prioriteit geven Verpleegkundige diagnoses koppelen aan zorgresultaten en
107 108 109 109 109
interventies
Hoofdstuk 4
110
De waarde van verpleegkundige diagnoses voor het elektronische patiëntendossier
113 Jane M. Brokel, Kay C. Avant, Matthias Odenbreit
Gebruik van het elektronisch patiëntendossier (EPD) door studenten Het belang van verpleegkundige diagnostiek in het EPD Documenteren van verpleegkundige diagnoses in het EPD
113 114 116
Documenteren van bepalende kenmerken, samenhangende factoren en risicofactoren in EPD’s Verband tussen verpleegkundige diagnoses en beoordelingen
117 119
Koppelen van verpleegkundige diagnoses met andere documentatie
120
Verpleegkundig informaticaspecialist/master student – Ondersteuning bij de klinische besluitvorming (CDS) binnen het EPD
121
Studiehandleiding voor studenten bij het gebruik van verpleegkundige diagnoses in het EPD Vertrouwd raken met EPD, CDS en HIE
124 126
Hoofdstuk 5 Verpleegkundige diagnoses en wetenschappelijk onderzoek
131 Margaret Lunney, Maria Müller-Staub
Conceptanalyses Inhoudsvalidatie Validering aangaande opbouw en criteria Consensusvalidatie
131 132 133 134
Sensitiviteit, specificiteit en voorspellende waarde van klinische indicatoren
134
Onderzoek naar de accuratesse van diagnostiek door verpleegkundigen
135
Inhoud Boek_Nanda_2014.indb 6 01-04-14 15:09
Samenvatting
Hoofdstuk 6 Klinisch oordelen en verpleegkundige diagnoses in verpleegkundig bestuur en management
T. Heather Herdman en Marcelo Chanes
Prioriteiten voor verpleegkundig onderzoek die van belang zijn voor verpleegkundig managers en bestuurders Rol van de verpleegkunde op het gebied van de patiëntveiligheid Drieledig model voor verpleegkundig managers en bestuurders Conclusie
Hoofdstuk 7 Verpleegkundige classificaties: criteria en evaluatie
Matthias Odenbreit, Maria Müller-Staub , Jane M. Brokel, Kay C. Avant, Gail Keenan
Classificatie-eigenschappen Classificatiecriteria Discussie Conclusie
136 141 142 143 145 151 155 156 157 159 163
Deel 3 NANDA-I Verpleegkundige diagnoses 2012-2014 Internationale overwegingen bij het gebruik van de NANDA-I taxonomie van verpleegkundige diagnoses
T. Heather Herdman
Domein 1 Gezondheidsbevordering
Ontspanningstekort (00097) Sedentaire levensstijl (00168) Gezondheidstekort, gemeenschap (00215) Risicovol gedrag voor de gezondheid (00188) Ineffectief gezondheidsonderhoud (00099) Bereidheid tot verbetering van de immuunstatus (00186) Ineffectieve bescherming (00043) Ineffectief persoonlijk gezondheidsmanagement (00078) Bereidheid tot verbetering van het persoonlijke gezondheidsmanagement (00162) Ineffectieve opvolging van de behandeling, gezin (00080)
Domein 2 Voeding
Onvoldoende moedermelk (00216) Ineffectief voedingspatroon van de zuigeling (00107) Voedingstekort (00002) Voedingsteveel (00001) Bereidheid tot verbetering van de voeding (00163) Risico op voedingsteveel (00003) Slikstoornis (00103) Risico op instabiele glucosewaarden (00179) Neonatale geelzucht (00194)
167 169 195 197 199 200 201 202 203 204 207 208 173 175 176 177 179 181 182 184 185 189 193
Inhoud
VII
Boek_Nanda_2014.indb 7 01-04-14 15:09
Risico op neonatale geelzucht (00230) Risico op verstoorde leverfunctie (00178) Risico op elektrolytenstoornis (00195) Bereidheid tot verbetering van de vochtbalans (00160) Vochttekort (00027) Overvulling van vocht (00026) Risico op vochttekort (00028) Risico op verstoorde vochtbalans (00025)
Domein 3 Uitscheiding/uitwisseling
Functionele incontinentie (00020) Overloopincontinentie (00176) Reflexincontinentie (00018) Stressincontinentie (00017) Urge-incontinentie (00019) Risico op urge-incontinentie (00022) Verstoorde urine-uitscheiding (00016) Bereidheid tot verbetering van de urine-uitscheiding (00166) Urineretentie (00023) Obstipatie (00011) Subjectief ervaren obstipatie (00012) Risico op obstipatie (00015) Diarree (00013) Disfunctionele gastrointestinale peristaltiek (00196) Risico op disfunctionele gastrointestinale peristaltiek (00197) Incontinentie voor feces (00014) Verstoorde gasuitwisseling (00030)
Domein 4 Activiteit/rust
Slapeloosheid (00095) Slaaptekort (00096) Bereidheid tot verbetering van de slaap (00165) Verstoord slaappatroon (00198) Risico op inactiviteitssyndroom (00040) Mobiliteitstekort, bed (00091) Mobiliteitstekort, lichamelijk (00085) Mobiliteitstekort, rolstoel (00089) Beperkt vermogen tot verplaatsing (00090) Ambulantietekort (00088) Verstoord energieveld (00050) Vermoeidheid (00093) Dolen (00154) Verminderd activiteitsvermogen (00092) Risico op verminderd activiteitsvermogen (00094) Ineffectief ademhalingspatroon (00032) Verlaagd hartminuutvolume (00029) Risico op ineffectieve circulatie, maag-darmkanaal (00202) Risico op ineffectieve circulatie, nieren (00203)
VIII
Boek_Nanda_2014.indb 8
245 247 249 251 252 253 254 256 258 260 262 263 264 266 267 268 269 272 274 276 210 211 212 213 214 215 216 217 219 221 222 223 224 226 228 229 230 231 232 234 235 237 238 240 242 243
Inhoud 01-04-14 15:09
Verminderd ademhalingsvermogen (00033) Ineffectieve perifere weefselperfusie (00204) Risico op verminderde circulatie, hart (00200) Risico op ineffectieve circulatie, hersenen (00201) Risico op ineffectieve perifere weefselperfusie (00228) Disfunctionele beademingsontwenning (00034) Verminderd huishoudvermogen (00098) Bereidheid tot verbetering van de zelfstandigheid (00182) Zelfstandigheidstekort in wassen (00108) Zelfstandigheidstekort in kleden (00109) Zelfstandigheidstekort in eten (00102) Zelfstandigheidstekort in toiletgang (00110) Zelfverwaarlozing (00193)
Domein 5 Waarneming/cognitie
Halfzijdige verwaarlozing (00123) Syndroom van verstoorde omgevingsinterpretatie (00127) Acute verwardheid (00128) Chronische verwardheid (00129) Risico op acute verwardheid (00173) Ineffectieve impulsbeheersing (00222) Kennistekort (00126) Bereidheid tot kennisverbetering (00161) Geheugenstoornis (00131) Bereidheid tot verbetering van de communicatie (00157) Verstoorde verbale communicatie (00051)
Domein 6 Zelfperceptie
Moedeloosheid (00124) Risico op aantasting van de menselijke waardigheid (00174) Risico op eenzaamheid (00054) Identiteitsstoornis (00121) Risico op een identiteitsstoornis (00225) Bereidheid tot verbetering van het zelfbeeld (00167) Chronische geringe zelfachting (00119) Reactieve geringe zelfachting (00120) Risico op chronische geringe zelfachting (00224) Risico op reactieve geringe zelfachting (00153) Verstoord lichaamsbeeld (00118)
Domein 7 Rollen/relaties
Ineffectieve borstvoeding (00104) Onderbreking van de borstvoeding (00105) Bereidheid tot verbetering van de borstvoeding (00106) Overbelasting van de mantelzorgverlener (00061) Risico op overbelasting van de mantelzorgverlener (00062) Ouderschapstekort (00056) Inhoud Boek_Nanda_2014.indb 9
278 279 281 283 285 287 289 290 292 293 294 295 296 301 303 305 306 310 311 315 317 318 319 320 321 341 343 344 345 346 349 351 323 325 326 327 328 330 331 332 335 336 338 339
IX
01-04-14 15:09
Bereidheid tot verbetering van het ouderschap (00164) Risico op ouderschapstekort (00057) Risico op verstoorde hechting (00058) Disfunctionele gezinsprocessen (00063) Verstoorde gezinsprocessen (00060) Bereidheid tot verbetering van gezinsprocessen (00159) Ineffectieve partnerrelatie (00223) Bereidheid tot verbetering van de partnerrelatie (00207) Risico op ineffectieve partnerrelatie (00229) Ouderrolconflict (00064) Ineffectieve rolvervulling (00055) Inadequate sociale interactie (00052)
Domein 8 Seksualiteit
Seksueel disfunctioneren (00059) Ineffectief seksueel patroon (00065) Ineffectief pre-, peri- en postnataal proces (00221) Bereidheid tot verbetering van het pre-, peri- en postnataal proces (00208) Risico op ineffectief pre-, peri- en postnataal proces (00227) Risico op verstoorde moeder-foetusband (00209)
Domein 9 Coping/stresstolerantie
Posttraumatisch syndroom (00141) Risico op posttraumatisch syndroom (00145) Verkrachtingssyndroom (00142) Hervestigingssyndroom (00114) Risico op hervestigingssyndroom (00149) Ineffectieve planning van activiteiten (00199) Risico op ineffectieve planning van activiteiten (00226) Angst (00146) Defensieve coping (00071) Ineffectieve coping (00069) Bereidheid tot verbetering van de coping (00158) Ineffectieve gemeenschapscoping (00077) Bereidheid tot verbetering van de gemeenschapscoping (00076) Bedreigde gezinscoping (00074) Verstoorde gezinscoping (00073) Bereidheid tot verbetering van de gezinscoping (00075) Doodsangst (00147) Ineffectieve ontkenning (00072) Tekort aan drijfkracht bij volwassene (00101) Vrees (00148) Rouw (00136) Gecompliceerde rouw (00135) Risico op gecompliceerde rouw (00172) Bereidheid tot vergroting van de eigen kracht (00187) Machteloosheid (00125) Risico op machteloosheid (00152)
389 391 393 394 395 396 397 399 401 404 407 409 410 411 412 414 415 416 419 421 422 424 426 428 430 432 434 354 355 357 358 362 363 364 366 367 369 370 372 373 375 377 379 382 384 386
X
Inhoud Boek_Nanda_2014.indb 10 01-04-14 15:09
Verminderde individuele veerkracht (00210) Bereidheid tot vergroting van de veerkracht (00212) Risico op verminderde veerkracht (00211) Chronisch verdriet (00137) Overbelasting (00177) Autonome dysreflexie (00009) Risico op autonome dysreflexie (00010) Ontregeling bij de zuigeling (00116) Bereidheid tot verbeterd functioneren van de zuigeling (00117) Risico op ontregeling bij de zuigeling (00115) Verminderd intracraniaal aanpassingsvermogen (00049)
Domein 10 Levensprincipes
Bereidheid tot vermeerdering van hoop (00185) Bereidheid tot verbetering van het geestelijk welzijn (00068) Bereidheid tot verbetering van de besluitvorming (00184) Beslisconflict (00083) Morele nood (00175) Therapieontrouw (00079) Verstoring van de religiositeit (00169) Bereidheid tot verbetering van de religiositeit (00171) Risico op verstoring van de religiositeit (00170) Geestelijke nood (00066) Risico op geestelijke nood (00067)
Domein 11 Veiligheid/bescherming
Risico op infectie (00004) Ineffectieve luchtwegreiniging (00031) Risico op aspiratie (00039) Risico op bloeding (00206) Verstoorde gebitsontwikkeling (00048) Risico op uitdroging van het oog (00219) Risico op vallen (00155) Risico op letsel (00035) Beschadigd mondslijmvlies (00045) Risico op peroperatief houdingsletsel (00087) Risico op perifere neurovasculaire stoornis (00086) Risico op shock (00205) Huiddefect (00046) Risico op huiddefect (00047) Risico op wiegendood (00156) Risico op verstikking (00036) Vertraagd herstel na een operatie (00100) Risico op warmteletsel (00220) Weefseldefect (00044) Risico op trauma (00038) Risico op vaattrauma (00213) Risico op geweld jegens anderen (00138) Inhoud Boek_Nanda_2014.indb 11
509 510 513 514 515 517 518 481 483 488 490 491 493 495 498 500 501 503 504 505 506 507 508 436 438 440 442 443 447 448 450 452 453 454 455 457 458 459 461 463 465 467 470 473 476 478
XI
01-04-14 15:09
Risico op geweld jegens zichzelf (00140) Zelfverminking (00151) Risico op zelfverminking (00139) Risico op suïcide (00150) Besmetting (00181) Risico op besmetting (00180) Risico op vergiftiging (00037) Risico op bijwerkingen van jodiumhoudende contrastmiddelen (00218) Allergische reactie op latex (00041) Risico op een allergische reactie (00217) Risico op allergische reactie op latex (00042) Risico op instabiele lichaamstemperatuur (00005) Hyperthermie (00007) Hypothermie (00006) Ineffectieve thermoregulatie (00008)
Domein 12 Welbevinden
Gebrek aan welbevinden (00214) Bereidheid tot verbetering van het welbevinden (00183) Misselijkheid (00134) Acute pijn (00132) Chronische pijn (00133) Sociaal isolement (00053)
Domein 13 Groei/ontwikkeling
Risico op afwijkende groei (00113) Vertraagde groei en ontwikkeling (00111) Risico op vertraagde ontwikkeling (00112)
Verpleegkundige diagnoses die uit de NANDA-I taxonomie 2009-2014 zijn verwijderd
Gezondheidzoekend gedrag (00084) Verstoorde zintuiglijke waarneming (specificeer: visueel, gehoor, kinesthesie, smaak, tast, reuk) (00122)
Deel 4 NANDA International 2012-2014
NANDA International Think Tank Meeting NANDA International Position Statements
Hoofdstuk 8 Het ontwikkelingsproces van een goedgekeurde NANDA-I verpleegkundige diagnose
Leann M. Scroggins
As 1: Diagnostische focus As 2: Onderwerp van de diagnose As 3: Oordeel As 4: Locatie As 5: Leeftijd
571 573 576 520 521 523 525 527 531 534 535 537 539 541 542 543 544 545 547 549 551 552 554 555 556 559 561 562 563 565 567 568 577 577 578 578 579 579
XII
Inhoud Boek_Nanda_2014.indb 12 01-04-14 15:09
As 6: Tijd As 7: Status van de diagnose Bepalende kenmerken versus risicofactoren Processen en procedures van NANDA International Het volledige beoordelingsproces Het versnelde beoordelingsproces Indiening van nieuwe diagnoses Indiening van herzieningen van bestaande diagnoses Beroepsprocedure voor beslissingen van het DDC over ingediende diagnoses Indiening van NANDA-I diagnoses, criteria voor het bewijsniveau Verklarende woordenlijst Verpleegkundige diagnose Componenten van een diagnose Definities voor classificatie van verpleegkundige diagnoses NANDA International 2010-2012 NANDA International Raad van Bestuur NANDA International Diagnosis Development Committee (DDC) NANDA International Commissie Opleiding & onderzoek NANDA International Commissie Informatica NANDA International Taxonomy Committee Uitnodiging om lid te worden van NANDA International Onze visie Onze missie Ons doel Onze geschiedenis De doelstelling van NANDA International Manieren van betrokkenheid Wie gebruiken de NANDA International taxonomie? Register
579 579 582 586 586 587 587 589 590 591 593 593 594 595 596 596 596 596 597 597 598 598 598 598 599 599 600 601 603
Inhoud Boek_Nanda_2014.indb 13
XIII
01-04-14 15:09