philatelistenvereniging zuid

Download Report

Transcript philatelistenvereniging zuid

PHILATELISTENVERENIGING
ZUID-LIMBURG
Koninklijk erkend
Opgericht 19 december 1921
Ingeschreven Kamer van Koophandel te Maastricht nr. 40203374
Bestuur:
Voorzitter
ad interim
Dhr. H.J.M. Graat
Email: [email protected]
043-3478801
Secretaris:
Dhr. C.L.M. Janssen
043-4071499
Christinastraat 25, 6267 AS Cadier en Keer
Email: [email protected]
Bestuurslid:
Dhr. M.B.E. Smeets
Email: [email protected]
043-3213744
Rondzend com.:
Dhr. M.M.J Rosier
Email: [email protected]
043-3612822
Veilingmeesters:
Dhr. J. Vinck Email: [email protected] 043-3616447
Dhr. F. Vinck
043-3615798
www.philatelisten-zl.nl
ING 1031165
t.n.v. Filatelistenvereniging Zuid-Limburg te Maastricht
IBAN: NL25INGB0001031165
BIC: INGBNL2A
Verenigingslokaal: De grote zaal in het wijkcombinatiegebouw
LA BELLETTSA
Kardinaal van Rossumplein 99
6221 SZ Maastricht
Bijeenkomsten 1e en 3e maandag van de maand
zaal open vanaf 1900 uur, aanvang bijeenkomst 19.30 uur.
Tweeentwintigste jaargang nr. 113
sep/okt 2014
Van de voorzitter a.i.
Daar zit je dan als voorzitter a.i. een stukje te schrijven voor
de Mosaphil terwijl buiten de mussen van het dak vallen
(voor zover die er nog zijn) en je dringend ook nog andere
dingen moet doen.
Zoals afgesproken tijdens de laatste algemene
ledenvergadering neem ik, naast mijn penningmeesterschap,
de lopende zaken waar dat wil zeggen het leiden van de
bijeenkomsten, het bezoeken van regionale en landelijke
vergaderingen e.d. Daarmee wil gezegd zijn dat ik de
invulling van de taak van een echte voorzitter niet zal
waarmaken om nog maar niet te spreken over de wijze
waarop de vorige voorzitter dat deed.
Uit betrouwbare bronnen heb ik vernomen dat hij na zijn
afscheid last heeft gehad van afkickverschijnselen. Op deze
plaats wil ik Bernard nogmaals bedanken voor zijn
jarenlange, onvermoeibare inzet voor de vereniging.
Het bestuur zal zijn dankbaarheid bij gelegenheid nog nader
concretiseren.
Het bovenstaande samenvattend: de vacature voor een
voorzitter blijft bestaan. Daarnaast is er inmiddels ook een
vacature voor de secretaris en wordt tijdens de algemene
ledenvergadering van 2015 ook het penningmeesterschap
vacant. Daarmee zou onze vereniging dan nog één
bestuurslid over hebben. Alle leden wil ik hierbij dus nog
eens vragen er over na te denken of een bestuursfunctie
wellicht iets voor hem/haar is.
Het bestuur werkt in de vakantieperiode in een lagere
versnelling door. Er moeten immers zaken geregeld worden
voor het nieuwe seizoen zodat iedereen die als lid met
filatelie bezig is aan zijn trekken komt.
Reeds eerder is besloten om, in het kader van bezuinigingen
op de kosten, de Mosaphil naast op papier ook digitaal toe te
zenden aan degenen waar het bestuur een mail adres van
had. Als daar geen klachten over kwamen zou het toezenden
van de papieren versie m.i.v. 1 januari 2015 vervallen.
Nu er geen klachten zijn vervalt dus de toezending van de
papieren versie aan die leden. De verenigingsavonden zijn
besproken en de data zijn vastgelegd. We beginnen weer op 1
september a.s. met de gebruikelijke veiling.
Ik wil nu reeds iedereen attent maken op de bijeenkomst van
6 oktober en om deze datum dubbel onderstreept in uw
agenda te noteren. Er zal dan o.a. een lezing worden
gehouden over jurering bij tentoonstellingen. U wordt daar
t.z.t. nog nader over geïnformeerd. Een grote opkomst zou ik
bijzonder op prijs stellen.
Ik wens iedereen een prettig filatelistisch seizoen toe met
mooie nieuwe aanwinsten en gezellige contacten op de
verenigingsavonden.
Met vriendelijke groeten,
Henk Graat
Beste leden,
In Bondsbrief 121 heeft een artikel gestaan om te proberen
publiek/leden te trekken voor evenementen zoals Postex.
PostNL heeft geld beschikbaar gesteld voor een bijzonder
experiment. Verenigingen (of Regio’s) die een busreis
organiseren naar een groot filatelistisch evenement, kunnen
de kosten van de bus vergoedkrijgen.
Het experiment betreft in eerste instantie drie evenementen:
- Postex Apeldoorn (17-19 oktober 2014),
- Amazing Filafair in Den Bosch (21 en 22 maart 2015)
- Groningen 100 (5 en 6 september 2015).
Daarna vindt een evaluatie plaats.
Om te beginnen kunt u dus gratis naar de Postex. De
organisatie van deze mooie beurs / tentoonstelling –met als
thema de Eerste Wereldoorlog- biedt bovendien gratis entree
aan de busreizigers.
Een aantrekkelijk aanbod om een poging te wagen om
gezamenlijk een bus vol te krijgen. Vanuit de COLF gaat dit
bericht naar alle verenigingen in ons gebied en dat zou
kunnen leiden tot een volle bus.
Mocht er onder de leden interesse bestaan om een bezoek te
brengen aan de Postex, laat dit dan zo snel mogelijk aan een
van de bestuursleden weten. Vanwege de vakanties zal het
niet eenvoudig zijn eenieder te bereiken maar we gaan het
proberen.
Bernard Witter
Voorzitter COLF
Van de redacteur.
Hier voor u ligt het eerste nummer van de nieuwe jaargang.
Dit nummer is een beetje vreemd tot stand gekomen. Ik had
ons pas geleden overleden lid ,Harry Joosten, beloofd om
eens aandacht te schenken aan zeilschepen en filatelie. En
dan vooral aan de grote en heel grote volschepen en ook aan
de kleine historische inlandse zeilbootjes. Hij kon daar
hartstochtelijk over vertellen! Ik had hem beloofd om
materiaal over dat onderwerp te verzamelen. Maar dat bleek
toch gemakkelijker gezegd dan gedaan. Plaatjes genoeg…..
maar ik zocht toch vooral naar de verhalen er om heen.
Die waren moeilijk te vinden of ze waren zo doorwrocht en
lang dat ik ze niet kon plaatsen. Vooral de Duitse artikelen
konden er wat van! Uiteindelijk heb ik toch wat leuke
artikelen gevonden die aan de criteria voldeden en plaatsbaar
waren. Sommige heb ik vertaald voor jullie en soms wat
ingekort. Helaas kan Harry Joosten niet meer meemaken dat
ik mijn belofte aan hem gestand heb gedaan
In een bijzondere boot over zee, Ra II
Door Jacqueline van de Pas
is het precies 44 jaar geleden dat Thor Heyerdahl met
zijn boot Ra II, Barbados bereikte. ‘Is dat nu zo bijzonder’?,
zul je misschien denken? Ik vind van wel. Ra II, genoemd
naar de Egyptische zonnegod Ra, was namelijk volledig
gemaakt van papyrusriet en andere natuurlijke materialen.
Men maakte de boot naar model van oude Egyptische
vaartuigen. Heyerdahl wilde bewijzen dat men mogelijk lange
tijd voordat Columbus in 1492 Amerika ontdekte, de oceaan
al kon oversteken.
12 juli 1970, Ra II bereikt Barbados
Tijdens de 57 dagen durende reis over de Atlantische
Oceaan, gestart in Marokko, zonk de Ra
II elke dag een klein beetje. De
bemanning gooide alle niet essentiële
apparatuur en spullen overboord en met
de wind goed in de zeilen bleef de boot
toch boven water. De Ra II bereikte
Barbados op 12 juli 1970. Volledig
doordrenkt werd hij met een kraan uit het water gehesen en
te drogen gezet op de kade. Na een paar weken werd de Ra
II overgebracht naar het Kon-Tikimuseum in Oslo. Daar is
deze papyrusboot nog steeds te bewonderen. Barbados gaf
een prachtige postzegel uit: ‘Ra II nadert Barbados’.
Postzegels met boten van papyrusriet
Papyrusriet is natuurlijk bekend vanwege het papyrus, de
voorloper van het papier, dat ervan gemaakt werd. Al in de
oudheid werd papyrus gebruikt om op te schrijven, maar het
papyrusriet werd ook voor andere doeleinden gebruikt. Uit
de vezels werd touw gemaakt, van verhoute wortels maakte
men kommen en schalen, de jonge scheuten dienden als
voedsel en papyrusriet werd ook gebruikt als dakbedekking
en voor de botenbouw. Ethiopië gaf twee mooie postzegels
uit waarop papyrusboten te zien zijn en op de zegel rechts is
ook de plant zelf afgebeeld.
Thor Heyerdahl
De Noorse antropoloog Thor Heyerdahl werd geboren in
1914. Hij studeerde zoölogie en geografie. Vanaf 1947
ondernam hij diverse expeditiereizen. Het waren opvallende
reizen waarmee hij wilde
aantonen dat het mogelijk is dat mensen uit hele oude
culturen, bijvoorbeeld Eskimo’s en indianen, met elkaar in
contact zijn geweest. Heyerdahls eerste expeditiereis maakte
hij op de Kon-Tiki. Deze Kon-Tiki is op diverse postzegels te
bewonderen. Hier zegels van Peru en Frans Polynesië.
De Kon-Tiki, een boot van balsahout
In 1947 maakte Heyerdahl een zeereis van Peru naar
Polynesië. Hij deed dit op een vlot van balsahout. Dit vlot, de
Kon-Tiki, werd gebouwd naar Incamodel. De overeenkomst
tussen de Polynesiër Tiki en een held uit de voor-Incatijd
Kon-Tiki intrigeerde Heyerdahl. Met de expeditie wilde hij
bewijzen dat in die tijd migranten uit Zuid-Amerika zich al in
Polynesië konden vestigen. De reis duurde 101 dagen en
eindigde ten zuiden van de Marquesaleilanden op het Raroia
Rif. DNA-onderzoek bewees jaren later dat de voorouders
van de Polynesiërs uit Azië komen.
“Noor van de eeuw” maar geen postzegel?
Dat een aantal van zijn primitieve oceaanreizen slaagden,
bewees volgens Heyerdahl dat mensen uit het oude Egypte
en Peru andere delen van de wereld konden bezoeken.
Hoewel Heyerdahls theorieën
door veel wetenschappers niet serieus werden
genomen, was hij erg populair. Hij werd in 1999
uitgeroepen tot ‘Noor van de eeuw’. Ik vond twee postzegels
met Heyerdahl en de Kon Tiki erop. De linker postzegel is
afkomstig uit Cambodja en de rechter werd in 1982
uitgebracht door São Tomé e Principe. Ondanks de
bijzondere titel ‘Noor van de Eeuw’, vond ik geen één Noorse
postzegel waarop Heyerdahl of één van zijn boten is
afgebeeld.
JAVAANSE FUSTA
by aukepalmhof Oct 19 2013
Het bijschrift op de zegel luidt : “Javaanse Fusta” en de zegel
is ontworpen naar een tekening van Jan Huygen van
Linschoten in zijn boek over zijn tocht naar de Molukken.
De “Javaanse Fusta” , zoals op de zegel is weergegeven, is
eigenlijk een Portugees/Spaans ontwerp en zeer
waarschijnlijk achtergelaten op de Molukken toen de
Portugezen vandaar moesten “vertrekken” vanwege de
specerij-oorlog tegen de Nederlanders, rond 1580.
De fusta, fuste, foist of galliot was een smal, licht en snel
schip met een geringe diepgang voorzien van zowel
roeispanen als zeilen- in principe een kleine gallei-boot.
Kenmerkend waren de 12 tot 18 tweepersoons roeibanken
aan elke kant en een enkele mast met een enkel driehoekig
“latijn”zeil. Het was gewapend met twee of drie kanonnen.
Het zeil werd gebruikt om te varen op zee en om de roeiers te
sparen terwijl de roeiriemen werden gebruikt om een haven
in- en uit te varen en om tijdens de gevechten snel te kunnen
manoeuvreren. Ze hebben de Nederlanders met hun grote
zware schepen veel last veroorzaakt.
De fusta was het favoriete schip van de Noord-Afrikaanse
zeerovers in de Middellandse zee en bij de verovering van
Spanje door de Turken. Zijn snelheid, wendbaarheid, het
vermogen om zonder wind te varen en om te opereren in
ondiepe wateren, maakte het schip ideaal voor kustenoorlogen en vooral piraterij. Zij hielden danig huis onder de
Christelijke vloot in de Middellandse zee in de 16e en 17e
eeuw. Ook in Ned-Ind, met al die eilanden, konden ze goed
uit de voeten.
Nederlandse Antillen 2003, 60 ct, sg?, scott?.
auke palmhof
(Dit is een verkorte en soms vrije vertaling van
de originele engelse tekst )
Michiel Adriaansz. de Ruyter: postaal herdenken,
eren en misbruiken! Door: Bate Hylkema
Aan de vooravond van de uitgave op 23 maart van het velletje
Mooi NL 2007 Vlissingen dat o.a. admiraal De Ruyter
centraal stelt, vraag ik vooraf aandacht voor een ‘gevarieerd
en functioneel gebruik’ van de 17e eeuwse admiraal Michiel
Adriaansz. de Ruyter (1607 – 1676) op Nederlandse
postzegels door de jaren heen.
De verbindende rode lijn tussen de verschillende postzegels
van deze mini-motiefverzameling die betrekking heeft op de
persoon Michiel de Ruyter, stoelt op drie pijlers. Twee
achtenswaardige (herdenken & eren) en één verwerpelijke
(misbruiken).
(1) Herdenken
• 1907: 300-jarige gedenkdag van de
geboorte
van de admiraal (nvph 87/9)
- Het portret van De Ruyter is in een
ovaalvormig medaillon gevat, zoals toen ook
met de beeltenis van koningin Wilhelmina gebruikelijk was.
De zeeheld staat in tegenstelling tot de koningin frontaal in
beeld (het volk letterlijk en figuurlijk aansprekend).
De ovaal is een uitgerekte cirkel. In vorm overeenkomend
met een munt (met daarop een beeltenis).
Het gegraveerde portret bezit een goedige expressie.
- Op deze eerste De Ruyter-herdenkingspostzegels (nvph
87/9) staat naast het admiraalsportret een afbeelding van een
oorlogsvloot in actie met de nodige kruitdampen rondom op
beweeglijk water. Een illustratie van één van de
vele heldenfeiten van M. A. de Ruyter tijdens een
van de vier Engels-Nederlandse Oorlogen.
• 1957: 350-jarige gedenkdag van de geboorte van
de admiraal (nvph 693/4)
- Meerdere bestaande portretten van de zeeheld
hebben voor Strik (nvph 694) als uitgangspunt gediend.
Daarmee stelde hij een portret van uiterste eenvoud samen.
De admiraal met een strenge uitstraling is in lijnen
(gestileerd) uitgevoerd.
• 1976: 300-sterfdag van de admiraal
(nvph1089)
- Walter Nikkels gebruikte als
uitgangspunt voor zijn ontwerp het
bronzen standbeeld van de zeeheld van de
Zeeboulevard in Vlissingen. Het beeld is door de Belgische
beeldhouwer Louis Royer (1793 – 1868) gemaakt. De
heldenverering was toen o.i.v. de Romantiek nog groot.
Doordat het beeldhouwwerk vanuit een laag standpunt is
gefotografeerd, komt het dominerend over.
Ook bezit de afbeelding iets ‘overdonderends’ en
‘bedreigends‘ door de perspectivische werking. Het
bedreigende wordt nog versterkt door een vereenvoudigd
kleurgebruik van het beeld (zwart en weinig geel) dat zeer
ruimtelijk is uitgevoerd. Onze grootste zeeheld houdt in zijn
linkerhand losjes een handschoen vast en onder zijn oksel
klemt hij een staf met een hondenkop.
Het dominerende, overdonderende en bedreigende waren
destijds voor de tegenstander dé eigenschappen waar De
Ruyter om bekend stond. Naast het beeld steekt een
beweeglijk wapperende admiraalswimpel in rood-wit-blauwe
duidelijk af tegen de blauwe hemel met lichte wolkenflarden.
(2) Eren
• 1944: De naam van Michiel de Ruyter is voor
altijd verbonden met de Nederlandse marine. Bij
de modernisering van onze zeevloot heeft een
luchtverdedigings- en commandofregat destijds de
erenaam Hr. Ms. De Ruyter (nvph 431) gekregen.
De serie Bevrijdingszegels (nvph 428/31) symboliseert de
bijdrage (huldeblijk) van Nederland aan de Geallieerden
tijdens de Tweede Wereldoorlog. van leger, koopvaardij,
luchtvaart en marine.
(3) Misbruiken
• Tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940 – 1945)
bezat De Ruyter voor de Duits-gezinde
Nederlanders nog een andere functie.
Hij vocht met nog tal van andere Nederlandse admiraals (zie
Zeeheldenzegels nvph 412/21) in de 17e eeuw gelijk de
Duitsers tegen de Engelsen. De bezetter speelde op de
gevoelens van zeer oude tegenstellingen tussen Nederland en
Engeland in. Echter onjuist gezien! In plaats van het
oproepen van haatgevoelens, werden de zegels door de
Nederlanders tot propagandazegels gedegradeerd.
- Een pasteltekening van Caspar Netscher is voor Hartz het
voorbeeld voor het ontwerp de De Ruyter-postzegel geweest.
Hartz heeft het portret in kleurtonen van roden opgezet. In
tegenstelling tot de meeste Zeeheldenzegels (met details van
zeeschepen, nvph 412/21) bezit deze postzegel
een camouflage achtergrond.
De Zeven Provinciën, hét vlaggenschip van de
admiraal
• De beeltenis van E. Thorn Leeson van het
admiraalschip (nvph 694) is een cleane,
objectief-afstandelijke weergave op een witte achtergrond
van de ets van Van de Velde.
De levendig geschreven tekst onder (met jaartallen links en
rechts van het schip) verbeelden/suggereren als enige een
dynamische werkelijkheid van beweeglijk water.
• 1973 300-jarige gedenkdag van de Zeeslag bij Kijkduin van
11-14 juni 1666 o.l.v. De Ruyter (nvph 1026).
- De Ruyters vlaggeschip ‘De Zeven
Provinciën’ (163 x 43 x 16,5 voet) is in 1665 in
Rotterdam gebouwd.
Het zwaar bewapende fregat telde 80
kanonnen.
In 1957 en 1973 diende voor de Ruyterherdenkingspostzegels als uitgangspunt het
schilderij ‘De Zeven Provinciën’ (aan de
vooravond van de Slag bij Kijkduin geschilderd) van Willem
van de Velde.
- De omlijsting rondom het schip op de Zomerzegel 1973
(nvph 1026) suggereert het ‘langs varen’ en het
‘kijken door een patrijspoort’, waardoor het schip, zoals op de
postzegel afgebeeld, niet in zijn geheel is te zien.
Het beweeglijke lint met frankeerwaarde en belettering
herinnert aan de wimpels van het schip.
De beweeglijke weergave van de kruitdamp links geeft blijk
van de persoonlijke betrokkenheid van de ontwerpers De
Vries & Gratama bij het postzegelontwerp.
Bate Hylkema
Zeemotief :
Vollschiff "PREUSSEN" !
De "Preussen", was wereldberoemd als de Koningin van de
Zee en was Duitslands grootste zeilschip en ook het grootste
zeilschip van de wereld in die tijd!
Gebouwd in 1902 op de werf van Joh. C. Tecklenborg in
Geestemünde.
Type: vijf-mast-volschip, 48 zeilen met 5560 m2
zeiloppervlak, 17 km touwwerk en 24 km kabels die over 1200
blokken liepen, de hoogste mast was 68 meter hoog.
Totaallengte 147 meter, breedte 16,4 meter, diepgang 8,23
meter, waterverplaatsing 11.650 ton, lading 8000 ton,
bemanning 45 man, max. snelheid 20,5 knopen.
Beste etmaal afstand 426 zm, d.w.z. 17,75 kn gedurende 24
uren.
Gemiddelde snelheid 8 Knopen, sneller dan een stoomschip
in die tijd. Het schip had stoom aangedreven “winschen”,
maar geen hulpaandrijving.
De "Preussen" was eigendom van de “Deutschen Reederei
Ferdinand B. Laeisz”, in Hamburg.
Alle namen van de Laeisz-schepen begonnen met een 'P'.
Het schip werd ook de Flying P-Liner ! genoemd.
De "Preussen" werd vooral bij de salpetervaart naar Chili
ingezet. De snelste reis van het Kanaal naar Iquique (Chili)
duurde slechts 57 dagen.
Op haar wereldreis in 1908, met olie van New York naar
Yokohama/Japan, zeilde de "Preussen" via Kaap de Goede
Hoop over de Indische Oceaan naar Yokohama.
Daarbij bereikte zij een gemiddelde snelheid van 10,72 kn.
(1 knoop=1 zeemijl/uur=1,852 km/u, 10,72 kn=19,85 km/u)
De "Preussen" voer maar gedurende 8 jaar.
In november 1910 voer ze tegen het Engelse stoomschip
"Brighton" in het Kanaal. De “Brighton” had de snelheid van
de "Preussen" totaal onderschat.
De "Brighton" wilde de "Preussen" voor de boeg passeren,
hoewel ze verplicht was om zelf uit te wijken!
Na de aanvaring trachtte de "Preussen" m.b.v. een sleepboot
om de haven van Dover te bereiken. Echter, toen de trossen
braken, probeerde ze van de gevaarlijke klippen weg te
zeilen.
Daarbij raakte het schip een onderwaterrots en het strandde
op de klippen voor Dover. Bergingspogingen met 12
sleepboten mislukte. Wel lukte het om een deel van de
inventaris en van de lading te redden, die bemanning kon
veilig in de andere boten overstappen, maar het schip was
verloren. In een storm werd de "Preussen" totaal verwoest.
De vijfmaster "Preußen" zou het prototype moeten worden
voor het zeilschip van de toekomst, maar tot een grote sprong
voorwaarts kwam het echter niet.
Het schip kon 8000 t vracht vervoeren maar dat was voor de
verafgelegen havens van Zuid-Amerika nauwelijks te
organiseren.
Men kon het ruim vaak niet helemaal vullen.
De gevolgen waren ballastvaarten, die niets opbrachten.
De opvolgers van de "Preußen", de "Peking" en de "Passat",
waren dan ook half zo groot en bleken veel efficiënter te zijn.
Quelle: Peter Klingbiel, die Flying P-Liner, Verlag
die Hanse, 2000
Schrijft u even mee
In deze kalender vindt u de verenigingsactiviteiten dik
aangegeven, overige activiteiten in narmaal schrift. Overigens
geeft dit overzicht alles slechts globaal weer. Op de
verenigings-avonden wordt vaak aanvullende informatie
gegeven over extra activiteiten.
VV staat voor Verenigingsavonden en Veiling.
RV staat voor Ruilavond en restveiling.
1 sept.
15 sept.
6 okt.
17-19 okt
20 okt.
3 nov.
8+9 nov
17 nov.
1 dec.
VV
RV + ev. lezing Kroatië door Joop Vinck
VV + lezing door dhr. Albert Haan, bestuurslid van de KNBF, over jureringszaken.
Postex Apeldoorn (zie ook mededeling voor in
dit blad )
RV
VV
.
Limphilex 43 Klimmen in “op d’r Plats”
Tentoonstelling en veiling.
RV
VV Sinterklaas (zonder zwarte Piet ?)
Beëindiging lidmaatschap: schriftelijk voor 1 december van
het lopende jaar bij de secretaris van de vereniging. Niet
tijdige opzegging betekent verlenging van het lidmaatschap
tot het einde van het volgende verenigingsjaar. Statuten Art.
7.2.
Bijeenkomsten 1e en 3e maandag van de maand.
Zaal open vanaf 19.00 uur, aanvang bijeenkomst 19.30 uur.